Katalog

20 HAZİRAN 1985 EKONOMİ CUMHURÎYET/9 i TÜRKİYE'den Dolar düştü, cumhuriyet altını 38 bin lira oldu Ekonoml Servisi ABD Doları değer kaybederken, altın fiyatları kıpırdayınca tstanbul piyasasında cumhuriyet altını ilk kez 38 bin liraya kadar yükseldi. Geçen hafta ortasında 36 bin 700 lira dolayında olan cumhuriyet altını bir hafta içinde 1.300 lira değer kazanırken, 24 ayar külçe altın da diln 5 bin 730 5 bin 750 liradan alınıp satıldı. Altın fiyatlarının bu yükselişinde dünya borsalarında altının bir onsunun (31 gramımn) iki aydan beri ilk kez 325 doları aşmasının rolü olduğu gibi, bayram öncesi alışverişi de etkili oldu. öte yandan ABD doları, ABD faiz oranlarındaki yeni gerilemenin ve ABD ekonomisine ilişkin bazı yeni olumsuz göstergelerin etkisiyle dün, geçen yılın kasım ayından bu yana ilk kez 3 mark smırına düştU. Bazı ABD bankalarının ayncalıklı müşterilerine uyguladıklan faiz oranı (prime rate), yedi yıldan beri ilk kez yüzde 10'un altına düşürmeleri ve ABD Federal Rezerv Bankası'nın reeskont oranını yeniden düşürmesinin beklenmesi doların düşüşünde önemli rol oynadı. 4. tahvil ihalesi iptal edildi Hazine: îhaleyi iptal ettik. Çünkü nakit ihtiyacımız yoktu. Kanhactlıh çevreleri: Hazine iki günönce nakit ihtiyaa olup olmadığını bilmiyor muydu? Ekonomi Servisi Dördüncü devlet tahvili ihalesi iptal edildi. ANKA Ajansı'nın haberine göre, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı dördüncü tahvil ihalesini iptal ederken "Bu hafta nakit ihtiyacı bulunmadıgını" gerekee Kösterdi. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığj yetkilileri "tekliflerin alınmaya başladığı önceki gun nakit ihüyacı bulunmadıgının belirlendigini" söylerken banka çevrelerinden bazı yetkililer kararı şöyle değerlendirdiler: "Teklifler iki gün once gönderildi. Hazine, nakil ihtiyacı olup olmadıgını iki gun öncesinden nasıl bilemez, anlayamadık". öte yandan iptal edilen dördüncü ihalede tahvil talebinin zayıfladıgı" görülüyordu. Edinilen bilgilere göre, 45 milyar liralık bu tahvil ihalesinde teklif vererek katılan bankaların ve diğer kuruluşların alım talebi 45 milyar liranın altında kaldı. BORSA BANKERLERt TEKLİF VERMEDt ANKA Ajansı, dördüncü tahvil ihalesine ilk kez bir tüzel kişinin de katıldığını bildirdi. Borsa bankerlerinden ise bu kez hiç teklif gelmedi. Bundan önceki devlet tahvili ihalesinde satışa sunulan miktarlar ve talepler şöyle olmuştu: • 33 milyarlık tahvil satılan 1. ihalede 71 milyarlık talep gelmişti. fonlara sahip olduğunu.o sınırı aştıktan sonra 1 yıl gibi uzun sayılabilecek bir süre için fon ayırmalannın kolay olmayacağını söyluyordu. Tuncay Artun adcta "deniz bitti" der gibiydi. • 20 milyarlık tahvil satılan 2. "(îeçen yıl devletin Hazine boihalede 65.4 milyarlık talep nolan devlet lahvilleri ve gelir orgelmişti. taklıgı senetleri satışı yoluyla I • 60 milyarlık tahvil satılan 3. trilyun dolayında parayı piyasaihalenin talep düzeyi ise, 73.7 dan çektigini" hatırlatan Artun, "Bu yılın ilk altı ayında 800 milmilyardı. Dördüncü tahvil ihalesinin ip yar liranın aynı yolla piyasadan tal edilmesini, ba/ı bankalann çekildigini de söyledi. Bir bankanın üst düzey yöneUst düzey yetkilileri "olacagı ticisi ise, "serbest faize giden ilk buydu" diye yorumladılar. Genborsa Genel Müdürü Tun adım" diye lanse edilen devlet cay Artun, bankaların uzun va tahvil ihalesinin "güdümlü" bir nitelik taşımış olmasımn da işi delı olarak yatırmak üzere belli "tıkanma" noktasına getirdiğinı ileri sürdü. önümuzdeki dönemde, dıstan gelen işçilerin bozduracagı dovizler ve tarım iirelicisine yapılacak odemeler nedeniyle kamııda ve kanıu bankalannda buyük ölçude nakit ihtiyacı dogacagını" hatırlatan bu bankacı, "gelecek ihalelere kamu bankalarının katılmasının kolay olmayacagım" da söyledi. Şeker Bayramı'ndan sonraki haf'tada 35 milyar liralık devlet tahvilinin satışa çıkarılacağı da açıklanmış bulunuyor. Teklifler 26 haziran çarşamba günü saat 16.00'ya kadar verilecek. thale sonucu 27 haziran perşembe günu belli olacak. İSÇİNİN EVRENtNDEN KETENCt Serbest Bölgeler Özal hükümetı, bayram öncesi, işçilerin yaşamını doğrudan etkileyen bir dizi armağan sundu! Polisin genişletilen yetkilerinden ışçiler önemli pay alacaklar. Asıl vali ve kaymakamların yetkılerıni genişletecek yasada, İşçilere yönelik daha ağır sürprizler var. Bu arada, Serbest Bölgeler Kanunu 15 haziran günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Serbest bölgelerde, bölgenin faalıyete geçmesınden ıtıbaren 10 yıl süreyle grev ve arabuluculuk hakları kullanılamayacak. Bu bölgelerde çalışan işçilerin toplu sözleşmelerınde çıkacak uyuşmazlıkları Yüksek Hakem Kurulu karara bağlayacak. 2822 sayılı yasanın getirdiği grev ve arabuluculuk haklarını 1984 ortalarından bu yana kullanan, daha doğrusu kullanıyor görünen ışçiler ve sendikalar, serbest bölgeler için ayrıca özel bir yasağa neden gereksinme duyulduğunu önce pek kavrayamadılar. Hep birlikte izliyoruz. 2821 sayılı yasaya göre 1983 sonüna kadar yasaya uyum çalışmalarını tamamlayan sendikalar, 1984'e sendıkal hakları kullanma umudu ile girdiler. 1984 ortalarına doğru toplu pazarlık yoğunlaşır yoğunlaşmaz da, kâğıt üstünde iken önceden pek kavrayamadıkları 2822 sayılı yasanın getirdiği sürprizlerin şoku içine girdiler. "Bu yasalarla grev yapılamaz, gerçek toplu pazarlık hakkının kullanılmasından söz edilemez" yakınmaları altında, YHK'ya göndermemek gerekçesı ile toplu sözleşmeler "sehven" imzalanıyordu. imzalanan sözleşmeler ortada. Sendikacıların haklı olarak çok yakındıkları YHK uygulamalarını bile aratır durumda. Her yıl enflasyon artışlarının çok altında kalan ücret artışları ile katlanarak yoksullaşan işçiler, YHK döneminden de daha ağır olarak sendikalarının imzaladığı sözleşmelerle mağdur oldular. Çalışanların yaklaşık yarısı için yasa doğrudan grev yasağı getirmişti Diğer yarısı için ise, yasa içinde uygulamaya getirilmiş bir dizi kısıtlama nedeni ile sendikalarda grev hakkını kullanacak cesaret kalmamıştı. Bugüne, kadar yapılması denenen grev sayısı 15 küçük işyerini geçmedi. Birkaçı acı derslerle sona erdi. Kalanları ise işçiye hiçbirIşey katamadan devam ediyor. Yasanın getirdiği sürprizler sâyesinde grev olan yerlerde, ışveren açıklamalarına göre ürştim artışı bile sağlanmış oluyor. Birçok işyerinde ise grevin sadece adının geçmesi dahi, birçok işçinin ışıni yitirmesine, işyerlerinden sendıkaların uzaklaştırılmasına yaradı. Anlaşılan özal hükumeti, 2822 sayılı yasada, "adı var, kendi yok" grev hakkını da serbest bölgeler için sakıncalı görm'üş. Serbest bölgelerde 2822 sayılı yasanın grevle ilgili hükürrfjeri ile birlikte, arabuluculuk sıstemı de 10 yıllık yasa kapsamında. Oysa yıne uygulaması ortada; hele Çalışma Bakanlığı'hın becerisi ile çok büyük çoğunluğu işveren avukatı resmi arabulucular sayesinde, arabuluculuk sistemi, işverene en azından zaman kazandıran, çok büyük çoğunlukla lehine sonuç t veren bir ışlev yapıyor. "Olsun, arada bir de olsa, uyuşmazlı' ğın gerçek nedenlerinin ortaya çıkmasına yarayabilir, işçiler lehine işlev yapabilir" diye düşünülmüş, önlemini almışlardır. Yasaya göre serbest bölgelerde sendikalar örgütlenebilir, toplu pazarlık masasına oturabilirler Anlaşamazlarsa, uyuşmazlık zorunlu tahkim sistemine, YHK'ya bir başka anlatımla, hükümetin denetimindeki bir kurula, gidecek. Sendikacılar, "Bunun anlamı, serbest bölgede sendikalar, sendıkal haklar yok demek" diyorlar. Türklş Teşkilatlanma Sekreteri Orhan Balaban, sorun üzerindeki birsohbette, sendikacıların 2822'deki hakları kullanırken dahi çok güç konuma düştüklerine işaret ediyor. "2822'nin işlediği bir ortamda, işçlleri her yıl biraz daha yoksullaştıran sözleşmelerln altına Imza atmaktan kurtulamayan sendikacılar, grev hakkının 10 yıl süre ile yasaklandığı serbest bölgelere adımlarını atmaya dahi cesaret edemezler" diyor. Hiçbir hak elde edemeyeceklerini bile bile, serbest bölgeye girmeyeceklerine göre de, serbest bölgelerde tümden sendikasız işçilerin çahştırılacağı bir ortamın doğacağını belirtiyor. özal hukumetının Türk ekonomisinin kalkınmasında bel bağladığı serbest bölgelerin aslında bütün dünya sendıkacıları için de anlamı bu. Dünya işçilerı ve sendıkacıları serbest bölgenin ucuz ışçı, UCUZ ve özellikle bol kadın, çocuk işçi çalıştırma ile eş anlama geldiğinin bilincindeler. Uluslararası sendikalar sürekli serbest bölgelerin genişletilmesıne karşı çaba gösteriyorlar. Ülkemızde de daha adının geçmeye başlâdığı ilk günlerde, ülkemize gelen uluslararası sendıkalarıp temsilcileri, soruna parmak basmışlardı. Uluslararası Hür Dünya işçi Şendikaları Konfederasyonu ICFTU, Uluslararası Çalışma Örgütu ILO Sendika Özgürlükleri Dairesi yöneticileri, Türkiye'de de, işçilerin sendıkal haklarından kaçınma anlamıns gelen serbest bölgelerin kurulmak ıstenmesini kaygı ile izlediklerıni söylemışler, Türk sendikacılarından, hükümetinden bu konuya karşı duyarlı olmalarını istemişlerdi. '. Türkiye'de 1963'ten sonra kullanılan sendikal haklarla işçilerin çalışma ve yaşam koşullarında sağlanan kısmen lyileşme, önce işverenlerimizin gozüne batmıştı. Daha sonra da başarılı bir kampanya ile işçinin yaşama koşullarının, çalışma koşullarımn lyıleşmesinin ekonomiye zarar verdiği, gelışmeyi engellediği gibi ters bir kamuoyu yaratılması başarılmıştı. özellikle yabancı sermayenın gelmemesınden, enflasyondan soirumlu tutuian ışçiler, birkaç yılda başladıkları noktanın gerısıne götürüldüler. Şimdi satın alma güçlerı, yaşama ve çalışma koşulları 1963'lerin çok gerısınde. Dunyanın en ucuz işçileri konumuna düştüklerini artık işverenlerimiz, hatta Amerikalı ışadamları dahi söylüyor. Ancak Türkiye'de ne enflasyon ge:riledi, ne yatırımlar arttı, ne de yabancı sermaye geldi. Şimdi işçimizi serbest bölgelerde daha da ucuzlatacagız. Ekonomistlere sorarsanız, bu da bir işe yaramayacak, beklenen yabanr cı sermaye gelmeyecek. Olanlar işçi sınıfına olacak, devleşer) işsizlik sorunu karşısında, daha da ağır koşullarda çalışmaya mahkum edılecekler. SANAYİ ODALAR1NA TANIT1M RAPORl)M)A^: '. KİT'ler verimlilik için gözaltında ANKARA, (ANKA) Milli Prodüktivide Merkezi (MPM) kamu iktisadi teşebbüslerinde üretimi artırmayı sağlamak için "verimlilik rapor sistemleri" hazırlayacak. Bu konuya ilişkin olarak hazırlanan bir ön raporda, KlT'lerin Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahip oldukları vurgulanarak, "Bu kunıluşlann asıl hedcflcri ekonomide büyümeyi hızlandırmak, işsizlîği azaltmak, istihdam yaralmak ve ekonomi için vazgeçilmez önemde temel mal ve hizmetler üretmektir" denildi. Rapora göre, öncelikle demirçelik, çimento, kâğıt ve tekstil sanayileri için "verimlilik eıüdleri" hazırlanacak. Daha sonraki yıllarda ise diğer KlT'ler bu kapsama alınacak. KlT'lerin ekonomiye yük olmaktan kurtarılması gerektiğine işaret edilen raporda, bu kuruluşların işgücü, hammadde, malzeme, yakıt ve enerji verimliliklerinin yeniden gözden geçirileceği belirtildi. KİT izleme programına göre, yatırım, Uretim, ihracat hcdefleri sürekli izlenecek, maliyetler aşağıya çekilecek. Köprü oıtaklarına 2.2 milyar lira AINKARA, (a.a.) Köpru, baraj, elektrik santralı, karayolu, demiryolu gibi allyapı tesisleri hissclerinin halka saulınasını öngören 2983 sayılı "Tasarrufların tesviki ve kamu yatırımlarının hı/landırılması" hakkındakı kanunun ilk uygulamasıyla ılgıli sonuçlar temmuz ayının ilk haftasında alınmaya başlanacak 3 Aralık 1984 tarihinde satışa çıFİYAT VE SATIŞTA ARTIŞ Mayo ve bikini fiyatları geçen yıla oranla yüzde 3040 oranında artış gösterdi. Yuksek fiyatlara karşın mayo ve bikinide satışlar tıkırında Tabloda da görüleceği gibi firma adına göre mayo ve bikini fiyatları farklılık gösteriyor. Firma yetkilileri fiyat farklarının desen, model, renklerden kaynaklandığını belirtıyorlar. karılan Boğaziçi Köprüsü gelir ortaklığı senetlerinin, ilk gelir payı ödemelerinin temmu7 ayının ilk haftasında yapılması yolundakı talımat, lş Baııkası'ııa gönderıldi. Başbakanlık Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Idaresi Başkanı Vahit Erdem'den alınan bilgiye göre, Boğaz Köprüsu "gelir ortaklarına" yapılacak ilk ftdenıe toplam 2 milyar 200 milyon lira tutarında olacak. Toplam 10 milyar lira değerde olan köprü gelir ortaklığı senetlerinin satışa çıkartıldığı tarihte (A) tertibi için yüzde 43 (B) tertibi için yüzde 39 olarak tahmin edilen gelirin 56 puan uzerinde gerçeklcşeceğinin belirlendiğini kaydeden Vahit Erdem, bu gelirlerin önumüzdeki yıl daha da artacağını söyledi. Titiz'in raporu: Türkiye'de enıek hem ucuz hem kalitesiz ANKARA (Ajanslar) Devlet Bakanı Mustnfa Tjnaz Titiz, "tşsizlikle mücadele" raporu hazırlaltı. Bu raporda yer alan verilerc göre "Bir malın üretimi için Türkiye'de 100, Japonya'da ise 20 kişinin çalışması gerekiyor. Aynı malın üretimi için Türkiye'de işçilere 50 dolar, Japonya'da ise 300 dolar verUiyor. Raporda "emegin ülkemizde hem ucuz hem de kalitesiz oldugu" sonucuna varılıyor. lşsizlikle mücadele raporu "Kişi başına daha az üretim yapılması, işlerin iyi orga Dıracatçıya ıkı mujde D „. . „ , ,. , ^.let BaJ^nl Mustafa Tlnaz z Ra omn m i m a n ™ ~ P nize edilınemesi ve yeni teknolojilcrin izlenmemesi" gibi nedenlerle işsizlikle mücadelede zayıf kalındığına işaret ediyor. İSTANBUL, (a.a.) Türkiye'nin dış tanıtımı için bir milyar lira ayrılırken, Yunanistan'da 800 milyar lirayı aşkın harcama yapıldığı bildirildi. Türk Tanıtma Vakfı (TÜTAV) Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Baytas, Tanıtma Fonu Kanunu'nun bir an önce çıkarılmasını istedi. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde oluşturulan bir milyar lira tutarındaki dış tanıtma ödeneğinin yetersiz olduğunıı vurgulayan Kemal Baytaş, şöyle konuştu: "Dış tamtmanın sürekli ve profesyonelce yapılması gerekir. Bu alanda çağdaş tanıtma araclarından ve özellikle kitle iletişim araçlarından yoğun şekilde yararlanmak zorunludur. Türkiye'nin dış tanıtımında uygulama profesyonel kadrolara teslim edilerek, devlet, sadece genel politikayı belirlemelidir." Dış tanıtıma ayrılan para çok az DÇM'leri devir formülü aranıyor ANKARA/LONDRA (ANKA) Türkiye'nin ertelenmiş DÇM borçlarının, yaba.ıcı bankalar tarafından Türk bankalarına devri konusunda yeni bir pazar oluştuğu gözleniyor. Edinilen bilgiye göre, alacaklı bazı yabancı bankalar, ellerinde önemli tutarda döviz birikmiş bulunan Türk bankalarına DÇM alacaklarının devrini öneriyorlar. Bu amaçla faizlerde kayda değer kırma yoluna gidildiği gözleniyor. DÇM alacaklarını Türk bankalarına devretme arzusundaki yabancı bankaların genellikle Türk piyasasına daha yoğun ilgi gösterenler olduğu dikkat cekiyor. Bu bankalann elde etmeyi umdukları kaynakları özellikle proje finansmanına ve ithalat finansmanına yönelik olarak kulİanabilecekleri belirtiliyor. ABD cari işlemler açığı 30 milyar doları aştı Ekonomi Servisi ABD'nin cari işlemler dengesi bu yılın ilk üç ayı sonunda 30 milyar dolar açık verdi. Bu yılın ilk çeyreğinde ABD'nin dışsatımı yüzde 1 gerilerken, dışalımın yüzde 5.4 artması, dış ticaret açığının 29 milyar doları aşmasına neden oldu. Cari işlemler dengesini etkileyen diğer kalemlerdeki gelişmeler, bunu dengeleyecek etki yapamadığı için geçen yılın bütününde 101.5 milyar dolar olarak gerçekleşen cari işlemler açığı bu yılın yalnızca üç ayında 30 milyar doları aştı. DÜNYA'dan ANKARA (Ajanslar) Ihra catçıların getirdikleri dövizi on gün içinde ilgili bankada Türk lirasına çevirme zonınluğu kaldırıldı. a.a:nın haberine göre, Merkez Bankası'nın bankalara ve diğer ilgililere gönderdiği genelgede "İhracat bedeli dövizlerin, en geç yurda getirilme süresi sonunda alışı yapılabilecegi" belirtildi. Genelgede, İhracat dövizinin alışı yapıldıgı tarihe kadar hiçbir biçimde kullanılamayacağı, ancak ihracatçı adına acılacak döviz tevdiat hesaplanna aktarılabilecegi belirtildi. Yetkililer, alınan bu kararla, bankalann döviz mevcutlannın güçlendirilmesine, ihracatçıların da döviz kurlarındaki degişikliklerden kendi İH'klvntilvrine göre yararlanmalanna imkân sağladıgını belirttiier. Yeni uygulamaya göre, fiili ihracattan 3 ay sonra döviz değerinde yükselme beklentisi içinde bulunan ihracatçı, daha sonraki bir tarihte döviz satışı yaparak, Türk Lirası karşılığı olarak kârlı çıkabilecek. İhracatı teşvik amacıyla.düşürülen vergi iadelerini telafi edecek yeni önlemler üstünde çalışılıyor. ANKA muhabirinin DPT yetkililerinden edindiği bilgiye göre, yeni teşvik önlemleriyle, ihracat dövizine ait Türk Lirası karsüığının yükseltilmesi sağlanacak. Yeni teşvik önlemleri bu yönüyle, bir bakıma geçen yıl kademeli olarak düşürülen vergi iadelerini telafi etmiş olacak. 1 metrelik likra kumaştan yupılan mayoların fiyatı 300017.000 lira Ekonomi Servisi Mayo ve bikini fiyatları geçen yıla oranla yüzde 3040 oranında artış gösterdi. Bu yılki yüksek fiyatlara rağnıen mayo ve bikini satışları eski düzeyini koruyor. Firmaların büyük bölümü mayo ve bikini Üretimi için ltalya'dan ithal ectikleri likra denilen özel kurnaşı kullanıyorlar. Mayo ve bikinilerin desenleri ve modelleri firmaların modelistleri tarafından düzenleniyor. Firmaların büyük bölümü mayo ve bikini üretiminde ithal likra kumaşı kullanmalarına karşın firmaların mayo ve bikini satış fiyatları farklılık gösteriyor. Kadın mayosunda Ten finnasının ürettiği mayonun satış fiyatı Mayo nerede, ne kadar (TL)? rırma adı Zeki Triko Vakko Ten Ayyddıı Kom Kadın mayo Bikini 4.50010.000 6.00012.000 8.900 11.50016.500 3.5OO7.OOO 3.0004.400 4.4005.200 2.8003.600 6.50017.000 4.50010.900 Erkek mayo 3.9005.500 2.2002.500 1.9002.700 2.9503.900 3 bin 500 lira iken, Kom firmasının satışa sunduğiı aynı tür kumaştan yapılma kadın mayosu 17 bin liradan satılıyor. Bikinide Ayyıldı/ firmasının satış fiyatı 2 bin 800 lira iken, Kom'da bikini 10 bin 900 liradan, Zeki Triko^ da 10 bin liradan satılıyor. Fiyat farkı erkek mayosunda da ortaya çıkıyor. Ayyıldı/. firma.sı erkek mayosunu bin 900 liradan satarken, Vakko erkek rnayosunu S bin 500 liradan satıyor. Firma yetkilileri fiyat farkının mayo ve bikinilerdeki desen, model ve renklerden kaynaklandıjını belirtiyorlar. Bunun yanı sıra firma adı, mayo markası da fiyat farkının önemli nedenlerinden biri olarak vurgulanıyor. Arjantinlde fiyatları dondiırma kararmı ciffneven çıgneyen tutııklaıııyor J temmuzda yürürlüğe girecek olan ücretleri dondurma kararına karşı Peronist eğilimli sendikalar protesto için "alarm"a geçti. Arjantin fiyat ve ücretleri geçen hafta dondurmuş, yeni para birimi uygulamaya başlamıştı. Ekonomi Servisi Arjantin'de "ekonomik deprem" olarak nitelendırılen geniş kapsamlı kararların ardından hayat normale dönerken hukuınetin fiyatları dondurma kararına uvmavan dükkân sahıpleri tutuklanmaya başlandı. Bankaların kapalı kaldığı pazartesı ve salı günlerinı bankacı ve bankerler yeni düzene nasıl uyum sağlayacaklarını hesaplayarak geçirirken başta ABD olmak üzere Batılı ülkelerin ve uluslaıarası malı çevrelerin, Arjantin'de uygulamaya konan kararları olumlıı karşıladıkları bildırılıyor. Alfonsin hükümetinin geçen cuma açtığı ekonomik onlem paketi dunyanın gözunu Arjantin'e çevirdi. Fiyat ve ücrctlcrin dondurulması ile yeni para birıminc geçilmesi gibi son derece "cesur" kararlann ilk uygulama sonuçları tüm dunyada ilgiyle uleniyor. Pazartesi gunu başlayan fiyatların dondurulması uygulamabina genellikle uyulduğu saptandı. Yetkililer 400 hükümet müfettişinin kontroller için göreve çıkarıldığını açıkladılar. Ne varki geçen hafta ekonomide yeni önlemler alınacağı söylentilcri uzerine özellikle perakende satıcılar fiyatları uçte bir oranında artırmışlardı. Satıcıların fiyatları indirmelerinin şimdilik olanaksız olduğu ancak talepteki kısılmanın bir sure sonra fiyatları etkileyebıleceği belirtiliyor. 1 temmuzda yurürluğe girecek olan ücretleri dondurma kararının ise işçi kesimi tarafından tepki görmesi bekleniyor. Peronist eğilimli Cîenel lşçı Konfederasyonu'nun kararı prctesto ctmck amacıyla "alarm durumu"na geçtiği haber veriliyor. Haftanın ilk iki gunu bankaların kapalı olması nedeniyle yeni para uygulamasının sonuçlan henüz alınmış değil. Uilindığı gibi, Arjantin hükumeti bundan böylc 1000 peso'ya eşıt yeni bir para birimi saptamış ve bunu "Austral" diye adlandırmıştı. Kıırıı 1.25 dolar olacak AustraPin iki aya kadar tcdavule çıkacağı talımın cdiliyor. Yeni önlemler arasında butçe açıklarının kesınliklc para basarak kapatılmaması da bulunuyor. Iktidarageldiğinden bu yana geçen 18 aylık suıede açığm yü?de 60'ını para basarak kapataıı hukuınetin bundan boylc vergi ve borçlanma yolunu seçeceği bildiriliyoı. Arjantin'de işvcren kcsiıni dahil çeşitlı çevrelerin şinıdılık bekle gör eğiliminde oldukları belirtiliyor. Alfonsin'in "cesur" girişiminin başarıya ulaşması için enflasyonun indirıimesinın şart olduğuna dikkati çeker, bu çevreler enflasyonda en kııçuk biı kıpııdanmanın butun lıcrşcyı alt üst edebileceğini vurguluyorlar. Böyle bir durumda, satıcıların butun cezalaıa rağmen fiyatları yukseltıiıelcri vc işçilerin greve gıtmclcrınden korkuluyor. Içteki bekle gör eğilimine kar>m dış mali çevreler Alfonsin'in başarısı için hemen kolları sıvadılar. lMT'yle yapılan anlaşma dan hemen sonra bu ulkeye açı lacak 480 milyon dolarlık kopIU kıedisinde ABD lideı rolüım üstleneceğıni açıkladı. ABD kıcdıııin 150 milyon dolarlık bölunnlnü sağlayacak. Yeni önlemleri "okey'Meyen IMF'nin de 10 ay içinde 1.1 milyar dolarlık krediyi serbest bıra kacağı bildiriliyor. G.Kore'nin ihracatının üçte biri ABD'ye Ekonomi Servisi Güney Kore, geçen yıl ABD'ye 10 milyar doları aşkın mal sattı. Bu tutar, Kore'nin toplam ihracatının üçte birinden fazlasını oluşturuyor. 1983 yılında 24.4 milyar dolarlık toplam ihracat yapan Güney Kore, geçen yıl bu miktarı yüzde 20 oranında arttırdı ve 29.2 milyar dolara çıkardı. Güney Kore'nin ihracatta ikinci büyük pazarını 4.6 milyar dolarla Japonya oluştururken, S.Arabistan'a yapılan ihracatta geçen yıl düşme görüldü. Güney Kore'nin ihracatı şu ülkelere yöneliyor (milyon dolar): 1984 1981 ABD 10.497 8245 Japonya 4602 3403 Hong Kong 1281 818 Hlndistan 1049 557 S.Arabistan 991 1437 Inglltere 956 1005 F.Almanya 924 775 Diğer 7962 «205 TOPLAM 29244 24445 Serbest bölgeler kazanç cenneti olaeak ANKARA, (a.a.) Serbest bölgelerin amaçları, faaliyet konuları, kamu ve muteşebbis açısından serbest bölgeler ile ilgili bilgilerin yer aldığı bir rapor. üyelerıne ılettlmek üzere Ticaret ve Sanayi Odaları'na gönderildi. Alınan bilgiye göre, raporda dunyada ve Türkiye'de serbest bolgelerle ilgili çalışmalar ile ön* görülen hedefler anlatıldı. 1984 yılında 3.6 trilyon ABD Doları civarında olan dunya tiıjaret hacminin yaklaşık yuzde I.Vnın serbest bölgeler kanalıyla geri'ekleştirıldıği belirtılen raporda, Mersin, Anlalya, Yu^ murtalık ve Nemrul serbest bol' gelerinin kuruimasından sonra, J bu buyuk pazardan önemli his se alınacağı kaydcdıldi. Furkiye'de kurulacak serbest bölgelerin komşu ulkelerdeki tum serbest bolgelerle rekabet' edebılecek bir yapıda planlandığ( da kaydedılen raporda, "Serbest bolgeler, milletimiz, durüst isverenimiz ve işçilerimiz için yatırım, uretim, ihracal ve kazanç cenneti olacaklır" denildi. Raporda, serbest bölgelerde yapılacak faaliyetlerin, Tuıkiye'nin vaptığı ihracat la olumsuz rekabeıe gırmeyen faaliyetler olması gcrektıği vurgulandı. Raporda, bu bölgelerde faaliyette bulunııidk ivin yapılaeak tum basvuruların birlikte değerlendiııleccğı \e ulke ekonomisine en ı'u/la katkıda bulunacak projei lcıc Idaliveı uıhsatı \crilcceği t>ildıııld. İran: Petrol üretimi düşebilir TAHRAN (THA) İran Petrol Bakanı Muhammed Garazi, petrol fiyatlarındaki düşmenin sürmesi halinde, OPEC'in toplam üretimini kısabilecegini söyledi. Suudi Arabistan'da düzenlenen OPEC Bakanlar kurulu toplantısına katılan Garazi, Tahran'a dönüşünde yaptığı açıklamada, üretimde büyük payı olan ülkelerin de, kotalannda büyük kısıntılara gitmek zorunda kalacaklarını bildirdi. DÖVİZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 504 lira 58 kuruş olarak belırledi. Dövizin Döviz Döviz Efektıf Efektıf Ahş Satış Ahş Satış Cinsı 1 ABD Doları 529 55 534.85 529.55 540.14 1 Avustralya Doları 352.68 356 21 335 05 359 73 1 Avusturya Şilını 25.28 24.78 25.03 24.78 1 Batı Alman Markı 177 68 174 20 175 94 174.20 1 Belçika Frangı 8 81 8.64 8 73 8 21 1 Fransız Frangı 58.21 57.07 57 64 57.07 1 Hollanda Florini 157 70 154.61 156 16 154.61 1 İsveç Kronu 61.36 60.16 60.76 60.16 1 isviçre Frangı 207.38 209.45 207.38 211.53 100 italyan Lıretl 27 82 27.27 27.54 25.91 100 Japon Yeni 213.79 215.93 203.10 218.07 1 Kuveyt Dinarı 1751.12 1768 63 1663.56 1786 14 1 Sterlın 683.91 690.75 683.91 697.59 1 S.Arabistan Riyalı 147 98 145.08 146.53 137.83 Sg T.C. ZİRAAT BANKASI DÖVİZ ALIŞ TL. 529.55 352.68 24.78 174.40 8.64 48.49 57.07 154.81 60.16 207 38 27.27 213.79 387.10 1751.12 60.42 683.91 145.08 SATIŞ TL. 534.85 356.21 25.03 176.14 8.73 48.97 57.64 156.16 60.76 209.45 27.54 215.93 390.97 1768.63 61.02 690.75 146 53 Jjjj S ? 20 HAZİRAN 1985 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI \ P DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA SİLİNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRAN8I 1 DANİMARKA KRONU 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOLLANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN ÜRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ EFEKTİF ALIŞ TL. SATIŞ TL. 529 55 544.94 335.05 362.93 24.78 25.50 174.40 179.46 8.21 8.89 48.49 49.89 57.07 58.72 154.61 159.10 60.16 61.90 207.38 213.40 25.91 28.06 203.10 220.00 367.75 398.34 1663.56 1802.00 57.40 62.17 683.91 703 79 137.83 149 29 Abu üabi, petrolü 1 dolar ucuzlattı PARİS (a.a.) Abu Dabi Emirliği, 1 hazirandan geçerli olmak üzere hafif petrolün fiyatını "27,5 dolardan 26,5 dolara" indirdi. Birleşik Arap Emirlikleri'nde petrol üretiminin üçte ikisini karşılayan Abu Dabi, "murban" hafif petrolünün fiyatını değiştirmedi. "Murban" hafif petrolü, eskiden oiduğu gibi varili 28,15 dolardan satılmaya devam edecek. Meksika ve Çin de, sattıkları petrolün fiyatında geçtiğimiz günlerde indirim yapmışlardı. Dört ABD bankasına ceza Ekonomi Servisi Türkiye'de faaliyet gösteren dört ünlu ABD bankası bazı uluslararası nakit işlemlerini ilgili mercilere bildirmemek suçundan para cezasına çarptırıldı. AP Ajansı'nın haberine göre 825 milyon dolarlık islemi bildirmeyen Chase Manhattan 360 bin dolar, 140 milyon dolarlık işlemi bildirmeyen Manufacturers Hanover 320 bin dolar, 310 milyon dolarlık işlemi bildirmeyen Irving Trust 295 bin dolar ve 26 milyon dolarlık işlemi bildirmeyen Chemical Bank 210 bin dolar ceza ödeyecek. ÇAPRAZ KUR 1 ABD tX)LARI 3 0398 B.AIman Markı 9 2789 Fransız Frangı 3.4250 Hollanda Florını 2 5535 İsviçre Frangı 1941 88 İtalyan Lıretı 247 69 Japon Yeni 3 6500 SArabıstan Riyalı 1 Sterlın 1.2915 ABD Doları ALTIN GÜMÜŞ ALIŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bılezik 900 ayar gumüş 37 700 38.000 5 730 5 160 94 SATIŞ 38 000 38.250 5 750 5 550 96 T.C. ZİRAAT BANKASI "Güciine erlfilemez"