Katalog

CUMHURİYET/8 HABERLER 4 ARALIK 1984 Senedi aldu gidip köprüsüne baktı Tüccar Orhan Sofuoğlu, ortaklık senetlerini aldıktan sonra Boğaz Köprüsü'ne bir başka gözle baktı, "başka ortak istemediğini" ima etti. SİNA KOLOĞLU Orhan Sofuoğlu gitti, üç tane 500 binlik yatırdı. Boğaziçi Köprüsıi'ne ortak oldu.. 10 milyarlık köprü gelirinin 3 milyonu artık Sultanhamam tüccarlanndan manifaturacı Orhan Sofuoğlu'nun. Birlikte, ortak olduğu Boğaziçi Koprusü'ne gittiğimizde "daha bir farklı bakd" köprüye Sofuoğlu: "Vallahi çok iyi ettiler. Kimsenin canı yanmadan hem devlet kâr edecek hern biz kâr edeceğiz. Devlet bu şekilde tasarruf bonolarındaki hatasın\ te'afi etti, itibarını yeniden kazandı.." Galatasaray Lisesi mezunu Orhan Sofuoğlu, 1959 yılından beri ticaretin içinde. Aİncalan, babası, Trabzon Milano arası mekik dokuyup kürk satarlarmif "Küçiik yaştaki tecriibeleri"ne, tktisat Fakültesi'ndeki "bilimsel eğitimi"ni katarak mesleğe atılan Sofuoğlu, "G«lir Ortaklığı Senetleri" yorumunu şöyle sürdurüyor: "Tabii bu işin kuralı var. Şimdi çıkardın senetleri. Bilti. Haydi bir daha.. tşte bu, olmaz. Kanımca bu senet işi tüccann. işadamının işine yaradı. Devlet garantisi var, vergi yok, yatır paranı geç kâra. Tahminen tüccar yiizde elli kâr edecek bu işten.." Ortaköy'den Balmumcu'ya doğru tırmanıyor arabamız. Köpril tam altımızda. Ahcı gözüyle ile bir daha bakıyor Sofuoğlu şöyle diyor: "Param olsa bepsini yatınrdım.." Sofuoğlu fazla parası olmadığı için bir parça da hayıflanıyor. "VaDahi" diyor, "Bu getir ortaklığından orta gelir grubunnn faydalanması imkânsız. Senetlerdeki all sınır 50 bin TL. Adamın maaşı 30 bin, tutup da bu 50 bini nasıl versin? Izmir'de Pakdemirli'nin katüdığı işadamlan ve tüccarların yapüğı bir toplantı vardı. Bunu orada da söyledim. Senetlerin degerinin Elektrik zanunı gündemde ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Akaryakıta yapılan son zam üzerine bir süredir bekletilmekte olan elektrik zammının da yürürliiğe konması bekleniyor. TEK'te bu konuda çalışmalar yapılıyor. Bakanlar Kurulu'nun bundan bırkaç yıl önce kabul ettiği bir kararname gereğince petrol fiyatlanna zam yapıldığı takdirde elektriğe de doğrudan doğruya zam yapılıyor. Benzine son yapılan zammın yüzde 3'ün üzerinde olması dolayısıyla bu zam elektriğin bugünkü fiyatını da etkileyecek. TEK Genel Müdürii Ayhan Erkan bundan bir hafta önce "Elektriğe zammın bu hafta içerisinde belli olacagım" bildirmişti. TEK'te bu konuda çalışmalar yapıldığı öğrenildi. Henüz TEK yetkililerince elektrik fiyatına ne kadar zam yapılacağı kesinlik kazanmaz"BtZİM KÖPRÜ" Sofuoğlu senetleri aldıktan sonra üzerinden kim bilir kaç kere geçtiği köpruye ken, elektriğe 3 lira dolayında değişik gözle bakmaya basladı. Köprü artık diğer senet sahipleri gibi onun dilinde de ' 'fl/y/n Köprü'' zam yapüması bekleniyor. Elek• triğin kilovatsaatine 2 lira zam olmuştu. (Fotoğraf: CUMHURİYETJ yapıldığı takdirde elektriğe bu yıl yapılan zamlann oranı yüzde "Neyse bu da iyi.." Bize de, daha da düşürülmesi tniimküntibi senetler. 5 yıl süreli. Birden 192'ye ulaşacak. Elektriğe son şaşınyor. "Yahu ben A tertibi b "Hayıriı olsun köpriinüz Orhan dü. Ama buna yanaşmaddar.." 11 ay içerisinde 6 kez zam yapıltemiştim.." diyor yüksek sesle. Bey.." demek kahyor SofuoğSofuoğlu elindeki senetlere bir dı. lu'na... Bir süre duruyor, ekliyor sonra: kez daha bakıyor: 6 adet B ter 3VIEHMED KEMAL POLflTKA VE ÖTESt Osmanlı Destancısı Yaşayan önemli şairlerimızden biri.bir gün "Solcular Yahya Kemal'e arka çıksalardı, bu kadar sağa kaymazdı değil mi" diye sormuştu. Yaşamının yarısından çoğu Avrupa'da geçmiş, bir türlü Avrupalılığı kavrayamamış bir şairin solcular arka çıkıyor diye sola yönelmesi olası mıydı? Sanmıyorum. Yahya Kemal, "Şarklı" da değil, hep "Osmanlı" olmuştur. Bircok şeyi bilmez miydi? Bilmesi gerekir. Neden gerilerden, uzaklardan geliyor, bir daha yenilenmeyecek, benimsenmeyecek bir geçmişin özleminı duyuyordu? Yahya Kemal sakıncasız ve korkusuz olandan yanaydı. Nitekim yenici Mustafa Kemal'den hep korkmuştu. Bu korkusundan olacak, bir süre yurda gelememiş, dışarda beklemişti. Yakınları bağışlatınca da ayaklarına kapanarak gölgesine sığınmıştı. Bu yıl, Yahya Kemal'in yüzüncü doğum yılı kutlanıyor. Demek yaşasa yüz yaşını doldurmuş olacaktı. Nice yüzyılını doldurmuşlardan biri mi olacaktı? Olsa bile Park Otel kalmadığına göre, benzer bir otelin içkili salonunda gençlere görünecek miydi? Nadir Nadi ustamız anlatır, bir gün istiklal Caddesi'nde kolkola yürüyorlarmış, söz Nazım Hikmet'ten acılmış. Sotculuk propagandası yapmak suçuyla birkaç yıldır hapıste yatan Nazım'a birlikte acımışlar. Nadir Nadi, düşündüklerinden ötürü bir insanın hapiste yatmasına karşı olduğunu söylemiş. Yahya Kemal, her tehlıkeli yeninin toplumda sürekli bir tepki yaratacağını öne sürmüş. Ardından çok soğukkanlı, basit bir gerçeği tekrarlıyormuşcasına: "Gelecek onlanndır" demiş. Nadir Nadi, "Önümüzdekigeleceğin 'onlarda' olduğuna inandığı halde 'onlara" katılmak şöyle dursun, acılanna bile üzülmeyi gerekli bulmuyordu" diyor.Şair için duyartı kişi derler, böyle şair mi olur? Nazım Hıkmet'in annesi af kampanyası başladığında Nazım Hikmet için Köprü üstünde imza topluyor. Bu sırada Yahya Kemal oradan geçmektedir. Değil imza vermek, görünmemek için yolunu değiştirir ve soluğu Falih Rıfkı'nın Dünya Gazetesinde alır. Falih Rıfkı'ya, Nazım'ın annesine Köprü'de rastladığını, ondan kaçtığını şöyle anlatır: "Canân'ı gördüm, Köprü'de oğlunun bağışlanmast için imza topluyordu. Hemen kaçtım, Canân bir lâşeydi". Bir zamanlar şiirler yazılan, geçtiği yollarda beklenen bu güzel kadın onun dilinde "lâşe" oluyordu. Falih Rıfkı, "Onun yerine ben utandım" diyor. Bir Boğaziçi yahsında ölümünden sonra konuşulurken, "Mustafa Kemal mi" demiş. "Onu biz çıkardık. Eğer Sakarya'da yenilseydi, yerine bir yenisini koyardık," Bazı şairler için çok şey söylenmez, ulu orta konuşulur, bunu da şaka kabul edenler olur. Ama bir şaire söyledikierinden ötürü dünya görüşü yükünü de sırtına vurdun mu eleştırilir, açıkları ortaya dökülür. Sırtındakiler defolu bir kumaş gibi sırıtır. Mustafa Kemal'e karşı Yahya Kemal!.. Her şey olur da, ışte bu olmaz, bininci doğum yıldönümünü yapsalar bile. Böyle anmalarda şairlerin sadece şiirlerinden,sanatından söz edilse denecek bir şey yoktur, siyasete koydukları ağırlık unutulur. Fakat şairler ve şiirleri ilerlemeye engel olan bir araç olarak kullanılmak istenirse, o zaman şairlerin siyasal tutumları da herkese göre eleştırilir. Yarrya Kemal'in gençlıği Paris'te olsun, memlekette olsun İttihatçıların arasında geçmiştir. Yeni Mecmua'da yazmasına karşın Ziya Gökalp de üstadı tutmazdı. Boşuna, "Harabisin harabati değilsin I Gözün mazidedir âti değilsin" dememiştir. Buna karşılık Yahya Kemal, kendinin "gelecek", "âti" olduğuna inanmıştır. Yanıtı şöyle: "Ne harabi ne harabatiyim I Kökü mazide olan âtiyim". Düşünce biçimi, inanışlan, şiirleri, yazışı ile kimse Yahya Kemal için "gelecektir" diyemez. Değişik tüıieri deneyen bir şiir ustası olabilir. Her gün İttihat ve Terakki genel merkezıne gelen Yahya Kemal, fazla ilgi bulmasa bile onlardan ayrılamazdı. Bırçok arkadaşı vardı Falih Rıfkı Atay şöyle der: "Yahya Kemal bulunmadığı zamanlarda Ziya Gökalp'in çevresindeki gençlere, başlıca öğüdü, Yahya Kemal'i sevin ama benzemeyin idi." Zaten, üstat kendinden başka kimseye benzemez, bunca yıl kimse de ona benzemedi ve benzemek de istemedi. NOT: Falih Rıfkı Atay, Yahya Kemal'in, Yakup Kadri, Ruşen Eşref Ünaydın, Hamdullah Suphi Tanrıöver gibi çok yakın arkadaşlanndan biridir. Bir dönem vardır ki yedikleri, içtikleri ayrı gitmez. Bu yazıyı yazarken, Fşlih Rıfkı'nın Dünya Gazetesinde 2 Mayıs 1965 gününde yazdığı kesik, elimde değildi, sonra buldum. Bu yazıdan bir parçayı ahyorum: ".. Ben yere kapanarak Atatürk'un ayağını öpen tek adam hatırlarım: Yahya Kemal! Bursada ilk rastlayışımda öpmüştür. Acaba Anadolu'ya gitmek için kendisine yollanan para ile, Eskişehir bozgunu üzerine paniğe uğrayarak Bulgaristan'a gitmiş olduğunu unutturmak için mi ıdi? Oyle de olsa, tozlu ayağını öptüğü Atatürk öidükten sonra, eğer bana anlaülan doğru ise, bir Boğaziçi yahsında: 'Mustafa Kemal diye bir kahramanı, o zamanlar lazım olduğu için biz icat ettik' dememelı idi." "... Yahya Kemal, Osmanlı emperyalizmi destancısı idi. Yeni Türkiye'yi doğuşundan bu yana hıçbir yanı ile benimsememiştir Ne Türkçü, ne Türkçeci, ne de cumhuriyetçi idi. Büyük şair olduğuna inananlar, o benimsemediği için, Türkçülük, Türkçecilik ve cumhuriyetçiliklerini mi bırakacaklar? Yahut, fikirlerini ve inançlarını benimsemedikleri için şiırlehni mi okumayacaklar?" KITAP/YAYIN Çağdaş Yayınlan YENİ KİTAPLAR NADİR NADİ BEN ATATÜRKÇÜ DEĞİLİM 5. basısı çtktı! 4 0 0 lira tsteme adresi: Törkocagı Cad. 3941 CıgalogluİsUnbal İLHAN SELÇUK CAĞDAS YAY1M1ARI BİREY VE TOPLUM YAYINLARI A.MARTINET tŞLEVSEL GENEL DİLBİLİM Çeviren: Berke VARDAR ERİK H.ERİKSON İNSANEV SEIUZ ÇAĞI Çeviren: RÜSTÜNV.ŞAR "Tiirk Dil Kurumu 1980 Çeviri Ödttlü kazanmış olan bu kitap bu kez 8 sayfa sumiye resminden örnekleri de içermektedir." Dağmm: özgür, Cemmay, Say, Adaş, Datic. Barış, Deniz. Bilgı Şenlürk Cumhuriyet Kitap KulübU Kod no: 133 014 İletisimYapnlan'ndan ayın kiîapları 4. baskı ERSO\7LACLAU/WOLPE/ FOSTERCARTER/MOUZENS/ TAYLOR ÜRETİM TARZLARININ EKLEMLENMESİ ÜZERİNE • NÜKHET TURGUT SİYASAL MUHALEFET 3. Baskı da kısa sürede tukendi Ederi: 450 lira Nol: 10 kitaptan az siparişlerde fklemeli istenmemesini rica ederiz. Isteme Adresi: TOrkocağı Cad. 3941 Cağalogiutstanbul DtNÜRETlM BİÇÎMLERİ/ TARİHSEL UZLAŞMA ••DınLretim Bı«ımleri Uslüne" bötümunde Yılmaz Oner, dinın uretim koşullanm, üretım bıçımlenyle ihşkısinı analiz ediyor Murat Belge*nın "Tarıhı Uzlaşma Ustünc" adlı ıncelemesiyle başlayan ıkıncı bölümde Italyan K P. >oneticılerinin çeşıtli dergi ve gazetelerde çıkan yazıları ve kendılerı>le yapılan röponajlar yer ahyor 205 sayfa, 350 TL. RECEP PEKER/ İNKILÂP DERSLERl Cumhuriyet tarıhının erken dönemlerinc, özeüikle tekparti ideolojisine ışık tutması açınodan Onemlı bir kitap. Recep Peker'in 19341935 yıllarında umvercitelerde verdıfti dersler. 110 sayfa. 400 TL. YARIN 40. sayısına ulaştı. Bu sa>uında Basın ustünc, şiirdc ıngc uıtünc, vabancılaştırma üttunc yazıbr ve öğrencilerin bannma, beılenme sorunları yer alıyor. Cnrversitc dizisi. halkoyunlan dosyası süıiiyor. Alıp okudunuz mu? YARIN abone kampanyau 1 ŞubaU kadar tıinıyor, dergiyi 125 liradan edinmek olanağım dıişündünuz mu, abone olarak daha geltjkin bir dergiye omuz verme olanağım düşundünuz mii, Abone ol<fami7 mu? YARIN anahtariıklan (300 TL, abonelere 240 ), YARIN ciüeri (1. si 800, dğerferi 1400 TL.) YARIN 4. yıl kartlan (8 a>n kart 250 TL) aldınız roı? Hertüriü yazışma için, PK 723 Kızılay Ankara adresine yazın. Tüm parasal işlemleriniz için 16486 0 Ankara No'lu posta çekinikullanın. 40. SAYISINI ALDINIZ Mİ? ABONE OLDUNUZ MU? Kadınların Siyasal Haklarının 5O. Yıldönümünde Binbir Çilenin, Acının, Engelin Içinden Taha Akyol, "Sivil Toplumcu'Mar ve Tevfik Fikret 1933 Üniversite Reformu Avrupa Solu'nda Sosyalizm ve "Reel Sosyalizm" Tartışması Piyasa, Devletçilik ve Demokrası Abone Koşulları: 6 Aylık 1250. 1 Yıllık 2500 TL. Tek Isteklerae ederı kadar posta pulu gonderlniz. 250 TL İletişim Yayınlan Satranç sevjenlerin.bilenlerin, öğrenmek isteyenlerindergisi... *sS» Abone Koşulları: Yurtiçi/Yıllık 1500 TL. Altı aylık 800 T l Yurtdışı/Yılhk 30 DM. Altı Aylık 16 DM. ABDve Avustralya (Uçak ile) Yıllık 18 f Altı Aylık 10 % Az sayıdaki istekleriçin ederı kadar posta pulu gonderinizl Yazışma adresi: PK 723 Kızılay, Ankara Her türlü parasal islem icrn Posta Çeki No: Yarın 16486 0 Ankara Ankara, Istanbul, izmir dağıtım: Yetkin Dağıtım Türkrye Satranç Federasyonu'nca tavsiye edilmiştir her hafta unıversıte adaylarıyla birlikte SINAVA DOGRUya abone olun, hem tasarruf edin, hem armağan kazanın... ŞIMAVÂ DO^Rt Değişebilir Yapraklı BULUNAN YAYINLARIMIZ DENEME DtZtSt Nadir Vadı Ilhan Sclçuk Prof Nermı L'ygur Prof Emrt Kongar Okuy Akbal Ahmcı Rasım Vedat Nedım Tör Prof. Aksi! Goklürk Prof. Macn Gokberk Nadir Nadi Hıfzı V Vetafcdtoğlu llhan Sclçuk Prof Nusrel Hıar Mehmed Kemal Okuy Akbal Samun Kocagöz Ben AtaUttkça Dcjılım Düsunüyorum Öyleyse Vurun Yasama Felsefesı Kultttr (Jzerine Yasayıp Gormek Amlar ıe Sdyiesıler Kemalınnın Dramı Okuma Ugrası Dejışen OTnya Değışen Dıl Uyanlar Yol Kesen Irmak Alalurkçulüjun Alfabeu Fclscfc Yanlan Şairler Dövösur Dünyaya Açılroak Roman ve Yazartık Onuru 5. bası.... 4. bası . 4502. bası.. ...350.2. bası. ...350....230...300.2. bası.. ...200.2. bası . ...1501503. bası. ...350.'. ..350.2. bası .200.2. bası. .350..250.200.200. BAĞIMSIZ DİZt Phihpp So«poıılt Kcmal Chcr Atena Deponlc Benjamın Farnngton .Şarlo Sanat<ı!arla KonusmaJar Yasayan Koaa Da'wm Gerçeftı 150.150150200. Mümıaz Zotınogiu Ulusal Sanayi 150. MADDE AÇIKLAMALARI • UYGULAMA ÖRNEKLf Rl • ÇÖZÜMLER Yaso metni • Yasa'yı açıklayan gerekçeler • TBMM ButçePlan Komisyonu Raporu • Yasa'ya ilişkin Brifing Bakanlar Kurulu Karartan, TebUğler ve değişiklikler /Yavımlandıkça sur'alte gondenlır) Yeni açUctamalar, uygutama örnekleri veriliı. Metinler, yaldız baskılı citde takıtarak postalanır. Abone: Mevzuarın lumu, 3I.J2.198S e Kadar abonelık, posıa ucreıı dahıl 6 bin TL. Ocret, (Posıa Çekı 101883 Ajans TÜBA hesabı, Ankara) kanalıyia göndertlmelidir. • Değışebılır Yupraklı 10 Ciltlik İŞ MEVZUATI • 7 Clltlik SENDİKALAR' I ^ T S Û Z U Ş M E ' G B E V l O K A V T MEVZUAH • 14 Ciltlik SOSYAL SIGORTALAR MEVZUATI hakkında broşur i$teyiniz. Adres AJANS TÜBA, Konur Sk 13/1, KızılayASKARA Telefonla abone kaydedllir. 25 09 12 18 04 09 (Ankara) KATMA DEGER VERGİSİ MEVZUATI İsterseniz güzel bir kitap, isterseniz Cumhuriyet Kitap Kulübü üyeliği... SINAVA DOORL32 sayfa,100TL Abonelere 38 sayı 3.400 TL. Aşağıdakı formu doldurun, kesın ve SI"XAVA IMtâltl: Abone Servısı Turkocağı Cad 39/41 Cağaloğlulstanbul adresine postalayınız Adı soyadı üse Adres Abone ucretı: 3 400 tırayı Istedığım arrr.ağan Kitap Yaş: sayıh posta havatesıyie gonderdım Kitap Kulubu üyelığr Imza (Hangısmı ıslıyorsanrz vanına ısaret koyun ) Kitabı Mukaddes .7. 1500 ncil (Bez) 700 İncil (Karton) 500 Zebur 150 Matta 200 Markos 50 Luka 50 Habercilerin isleri 100 Hz. Suleyman ın Meselleri 50 Istem» adra«l: P.K. 186 (M»rk«2) l«tanbul KİTABI MUKADOES ŞİRKETİ