Katalog

13 OCAK 1984 EKONOMİ CUMHURÎYET/9 Günün aynası Cumhuriyet altını yeniden 27 bin lirayu yükseldi Ekonomi Servisi Dünya altın fiyatlarında bir değişme olmamasına karşılık altın dün iç piyasada fiyat aldı. Cumhuriyet altını 500 lira fiyat alarak 27 bin liraya yükselirken, 24 ayar altın gramı da 60 lira artarak 4050 ..•'aya çıktı. Dünya altın fîyatlan ise ons başına 369 dolarlık diizeyini dün de korudu. Dünyada altının bu denli düşük fiyatla işlem görmesine karşılık iç piyasadaki fiyat artışı, ABD dolarının bankalardaki kuruyla Tahtakale'deki karaborsa Fıyatı arasındaki makasın yeniden açılmasına bağlanıyor. Tahtakale'de dün 1 Amerikan dolarının 343 lira dolaylannda bir fıyattan alıcı bulduğu kaydedilirken, iç piyasada altına önemli bir talep olmadığı, ancak baa sarraflann kendi aralannda talebe geçtiği ifade ediliyor. 500 milyondan az sermayeli ihracat şirketine teşvik yok TEŞVÎK TEBLJĞFNDEN Daha önce ihracatçı sermaye şirketi statüsüne girmiş olan şirketlere, ödenmiş sermayelerini 500 milyon liraya çıkarmaları için 31.12.1985 tarihine kadar süre tanındı... İhracatçı sermaye şirketlerinin teşviklerden yararlanabilmesi için; "Son bir yıl içinde yüzde 75'i smaî mamul ve maden" olmak üzere en az 30 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirmiş olması gerekecek. Her yıl yapılan ihracatın bir önceki yıldan %10 fazla olması esas alınıyor. Yaş meyve, sebze ve su ürünlerinde ilk defa kredi kullanabilmek için başvuru tarihinden geriye doğru bir yıl içinde, "asgari 50 bin dolarlık söz konusu maddelerin ihracatım yapmış" olmak gerekiyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosıı) Yeni İhracat Teşvik Kararnamesi yayınlandı. Kararla, "İhracatçı sermaye şirketleri" olarak tanımranan şirketler grubuna "kolaylık" getirilirken "küçük şirketler"e de önemli sınırlamalar kondu. İhracat teşviklerinden yararlanacak ihracatçı sermaye şirketlerinin yeni karara göre "En az 500 milyon lira ödenmiş sermayesi" olması gerekiyor. Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayınlanarak yürürlüğe giren ihracatı teşvik kararına göre, söz konusu şirketler yurt dışında ve içinde "döviz hesabı" açtırabilecekler. İhracatçı sermaye şirketlerinin teşviklerden yararlanabilmeleri için ayrıca "son bir yıl içinde", yüzde 75'i sınai mamül ve maden olmak üzere "En az 30 milyon dolar tutarında ihracatı gerçekleştirmiş olmalan" zorunlu tutulurken, her ytl yapılacak ihracatın "Bir önceki yıl ihracatından yüzde 10 daha fazla olması" da esas alınıyor. Bu arada ihracatı yürütmekle yetkili kurum olarak Teşvik Uygulama Başkanlığı anıldı. Bu konuda aynen şöyle denildi: "Bu kararda belirtilen teşviklerin uygulanması ve ilgili her türlü denetimi >apmaya ve karar almaya TUB yetkilidir. İlgili lüm kamu kuruluşları ve bankalar kendi ilgili mevzuatı çerçevesinde denetim yapabilirler. Ancak TUB'dan izin almaksızın ilgili firmalann imalalınt, ihracatım. yurtiçi satışını ve ticari itibarını zedele>ici bir uygulama yapamazlar." İhracatçı sermaye şirketlerinin sermave ve taahhüt edecekleri asgari ihracat tutarları her yıl DPTTeşvik Uygulama Dairesi larafından gözden geçirilecek. İhraıatı Teşvik Kararı'na konulan geçici bir maddeyle daha önce ihracatçı sermaye şirketleri statüsüne girmiş olan firmalann bu statülerini sürdürebilmeleri için 31.12.1985 tarihine kadar ödenmiş sermayelerini "En az 500 milyon liraya çıkarmaları konusunda süre" verildi. Ayrıca, 1985 yılı içinde tamamı sınai mamul ve maden olmak üzere en az 30 milyon dolarlık ihracatı gerçekleştirmiş olmalan zorunlu tutuldu. Her türlü ihracat teşviki ile ilgili işlemlerin TUB tarafından yürütülmesini hükme bağlayan İhracatı Teşvik Kararı'na göre taahhüt edilen ihracatın, verilecek ek sürelerle birlikte "En fazla 12 ay içinde gerçekleştirilmesi" gerekiyor. Ancak, gemi, komple fabrika, taahhüt hizmetleri gibi bir yıl içinde yapımı ve parçalar halinde teslimi olanaksız mal ve hizmetlerde, ihracat taahhüdü ek sürelerle birlikte en fazla 2 yıl içinde yerine getirilecek. TUB taahhüt edilen ihracatın yuzde 50'sinin fiilen gerçekleştirilmesi halinde, ileri sürülen sebepleri haklı ve uygun bulursa ihracat süresini 3 ay uzatabilecek. Süre uzatımı, deprem, su baskını, grev, lokavt, harp hali sari hastalıklar, yangın, devletçe konulan yasak ve kısıtlamalar durumunda aynca kararlaştırılacak. Bu arada ihracatın teşviki için kurulan "İhracat Teşvik Fonu kaynaklan" arasına "Yatınm projelerinin toplam tulannın yüzde l'i altndı. Teşvik araçlan arasına bugüne kadar varolanlann dışında "Transit ticaret kredileri" de konuldu. İhracatçı sermaye şirketlerine tanınan teşvik önlemleri şöyle sıralanıyor: • İhracatı Teşvik Fonu, reeskont veya aracı banka kaynaklan kredileri. • İhracat taahhüdü karşılığı global döviz tahsisi, • İhracatçı sermaye şirketlerinin aynı zamanda "sanayici" şirket kabul edilmesi, • thracatçı sermaye şirketleri, yıllık programlara bağlı genel teşvik tablolannda yer alsın almasın, gümrük muafiyeti, yatınm indirimi, faiz farkı iadesi ve diğer teşviklerden faydalanırlar. • Bu şirketlere yatınmları için düşük faizli ve yedi yıl vadeli yatınm ve üç yıl vadeli işletme kredisi verilebilir. Buna karşılık bu kapsamın dışında kalan şirketler için sınırlamalar getirildiği görüldü. "Kredi sınıriamalan" adı altında yürürlüğe konulan bu bölümde "İlk defa ihracat yapacak olan imalatçı ihracatçıların 1 milyon dolardan. ihracatçıların 2 milyon dolardan fazla taahhüdleri dikkate alınmaz" deniliyor. Böylelikle, söz konusu küçük ve orta olçekli şirketler bu miktarın üstünde taahhütte bulunsalar bile taahhütleri kredi yönünden dikkate alınmayacak. Ancak, getirilen "istisna" ile başvuru tarihinde, 2 yıllık süre içinde 500 bin dolar ihracat yapmış olan firmalar, ilk defa ihracat yapacak şirket statüsü dışında tutulacak. İhracatı Teşvik Fonu'ndan, ihracatı teşvik belgesi alan yaş meyve, sebze ve su ürünleri ihracatçıları ile ihracatçı sermaye şirketlerine belgelerinde gösterilen koşullara uygun olarak bankalar aracılığıyla kredi açılabilecek. Geçici başka bir maddeye göre, "Kararın yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış olan ihracat işlemleri, eski mevzuata uygun olarak" sonuçlandınlacak. Ancak kararın ihracatçı lehine olan hükümleri ihracatçının talebi üzerine uygulanabilecek. Bu arada, Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren İhracatı Teşvik Tebliği'ne göre ise, "Yaş meyve, sebze ve su ürünlerinde" ilk defa kredi kullanabilmek için başvuru tarihinden geriye doğru bir yıl içinde "Asgari 50 bin dolariık söz konusu maddelerin ihracatım yapmış olmalan" koşulu getiriliyor. Türkiye'nin ham petrol üretimi geçen yıl ytizde 5.4 düştü ANKARA (THA) Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Shell, Mobil ve Ersan şirketlerinin faaliyetleri sonucunda, Türkiye'de bir yıllık dönemde 2 milyon 204 bin ton ham petrol üretildiği bildirildi. TPAO Genel Müdür Yardımcısı Bumin Gürses, söz konusu dönemde TPAO'nun 968 bin 823 ton, Shell'iıı 981 bin 551 ton, Mobil'in 250 bin 193 ton, Ersan şirketinin ise, 3 bin 330 ton ham petrol ürettiğini, geçen yıl sondaj yapılan 25 kuyuda petrol, 4'ünde doğal gaz, 9 kuyuda hiçbir şey bulunamadığını, 7 kuyuda da hem doğal gaz, hem de petrol emaresi bulunduğunu söyledi. Türkiye'nin toplam ham petrol üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 5,4 daha az olduğuna değinen Gürses, üretimin düşmesine neden olarak, petrol üretilen sahaların çatlaklı olmasından dolayı kuyularasu sızmasını ve enerji darlığını gösterdi. Öte yandan Türkiye'nin yıllık petrol gereksiniminin ortalama 18 milyon ton ham petrol olduğunu kaydeden Gürses, bunun yaklaşık 14 milyon tonunun dışandan ithal edildiğini, bir kısmının ise, fuel oil olarak zaman zaman ahndığını belirtti. İhracatı teşvik kararlarının uygulayıcısı İmdat Akmermer yeni düzenlemeyi açıkladı "Alınan önlemlerle ihracat 7.5 milyar dolara çıkacak" İhracatçı sermaye şirketleri, ihraç mamüllerinin ithal girdilerini, bir merciden izin almadan, ihracat karşılığı ithalatla yurda getirilebilecekler. ANKARA, (ANKA) Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Yardımcısı Vekili Dr. Imdat Akmermer, yeni önlemlerle ihracatın 1984'te bir sıçrama yaparak 7,5 milyar dolara ulaşacağını belirtti. Yeni ihracatı teşvik karan ve tebliği ile ilgili bir açıklama yapan Akmermer, 9 kararnamenin sadeleştirilmiş tek bir metin haline getirildiğini söyledi. tmdat Akmermer getinlen yenilikleri ve gerekçelerini şöyle sıraladı: • İhracat kredilerinin amacına uygun kullanılması için ihracat süreleri daraltılarak, mamul gruplarına göre 3 ve 6 aya indirildi. • Belgeli ve belgesiz ihracat kredi şartları aynı esaslara bağlanarak, ayrıcahklara son verildi. • Hiçbir teşvikten yararlanmadan kendi imkânları ile ihracat yapanlara gümrük muafiyetli ithal girdisi temin hakkı tanındı. • Sermayeleri 50 milyondan 500 milyona çıkartılan, istenilen ihracat miktarı 15'den 30 milyona yükseltilen ihracatçı sermaye şirketlerine, ihraç mamullerinin ithal girdilerini bir merciden izin almadan, ihracat karşılığı ithalatla sağlama imkânı getirildi. • İhracatta Türk araçlarının kullanılması halinde taşıma bedellerinin tamamının vergi iadesi matrahına dahil edilmesiyle ulaştırma sektörüne de teşvik sağlandı. • İhraç potansiyeli görülen 10 çeşit mal geçici vergi iadesi listelerine alınarak bu malların yüzde 5 oranında vergi iadesinden yararlanması imkânı getirildi. Kuveyt bankaları ENKA İnşaatu 50 milyon dolar kredi veriyrtr Ekonomi Servisi Kuveyt bankaları öncülüğündeki bir bankalar grubu ENKA İnşaat şirketine 50 milyon dolar kredi verecek. Söz konusu krediyle ilgili anlaşmanın 21 ocak cumartesi günü Istanbul'da imzalanacağı bildirildi. Söz konusu kredinin 30 milyon dolarlık bölümü teminat mektubu, 10'ar milyon dolarlık dilımleri ise akreditif ve kısa vareli nakit kredi olarak kullanılacak. Krediden ENKA inşaata bağlı şirketler de yararlanabilecek. "memuru hızlandırma" maddesine el ve ayak uydurmayan memurlar TCK'ya göre yargılanabilecek: Sahtecilik yapan ihracatçıya verilecek '•'uyarmaihracattan geçici meri" gibi cezaların hafıfliği tartışma konusu oluyor. AHMET TAN ANKARA lhtilat mı, palyatif düzenleme mi, reform mu olduğu tartışılan yeni ihracat rejunuTinde, ihracatçılara ve memurlara uygulanacak "ceza ve yaptırımlar" konusunda "boşluk" olduğu ortaya çıktı. Tarihte bu yıl ilk kez ihracat rejiminde konulan "sahteci" ihracatçılara uygulanacak cezaların çok hafif olması çeşitli tartışmalara yol açıyar v "thracatçılann gerçege aykırı beyanname doldurmaları, yönetmelik, sirküler ve tebliğlere aykırı davranmalan" ve "ihracatla ilgili belgelerde tahrifat yapmalan" halinde ihracat rejiminin 18. maddesi, şu ağır cezalar ve yaptırımları öngörüyor: a) Uyarma, b) İIç yıla kadar ihracattan men, c) Hazine zarara uğrarsa bu zarann bir mislini ödemek. Odalar Birliği ile İhracatçı Birlikleri yetkilileri, ilk kez ihracat rejimi kararına cezalarla ve yaptırımlarla ilgili bir madde konulmuş olduğunu, bu durumda halen yürürlükte olan Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu ile Türk Ceza Yasası'nın "evrakla sahtecilik" suçları için öngörülen cezaların uygulanabilirliği konusunda tereddütler ortaya çıktığını belirtiyorlar. Trafik polislerinin yanlış park etme suçu işleyen bir sürücüye dahi, bugünkü ceza pratiğinde "uyarma" cezasını uygulamadığını, doğrudan para cezası verdiğini; muhtardan alınan bir ikametgâh ilmühaberinde tarih değiştirme sonucu ceza kanununun resmi evrakla sahtekârlık hükümlerine göre 8 yıla kadar hapis cezası verilebildiğine işaret edilerek, "evrakta sahtecilik yapan" ihracatçıya biçilen cezanın ise, uyarmadan başlayıp, bir yıl ihracattan menle devam ederek, bir misli para cezası ile sona ermesi, çok dikkate değer bulunuyor. Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkilileri, ihracat rejimi kararında ihracatçılar için öngörülen yatırım ve cezaların 1567 Sayılı Türk Parasını Koruma Yasası'nın söz konusu hükümleri "ihracatı engelleyen" memurun kendisi "ihraç" edilecek • ihracat rejimine tarihte ilk kez konulan BANKALAR VE YENİ FAİZLER EKO Yatırım: Bugünkü koşullarda tahvile yüksek faiz verilemez İSTANBUL (THA) EKO yatınm yetkilisi Şafak Öztürk, bugünkü sermaye piyasası koşullannda tahvile yüksek faiz verilemeyeceğini öne sürerek "pazarladıklan tahvile 1 yıllık dönem sonunda yüzde 50 ve üstünde faiz uygulayan işletn»«"i»r zarardadır" dedi. öztürk yaptıği açıklamada, sermaye piyasasında tahvil faizsrinin çok yükseldiğine dikkati çekerek, bu durumun mevcut Otelı, Avrupa, Ortadogu, Asya ve Afrika'nın 26 ülkesinde bulunan 51 Sheraton arasında "1983'ün oteli" secildi. Dünya Sheraton'larının 225 yöneticisinin katılmasıyla Brüksel'de düzenlenen toplantıda Roma Sheratonla birlikte "1983 yılının oteli" secilen lstanbul Sheraton'un odulu dünya Sheraton'lan Yönetim Kurulu Başkanı Hovvard James (sağda) ve Genel Müdür John Copioltas (solda) tarafından tstanbul Sheraton Müdünı William Bauer'e (ortada) verildi. VVilliam Bauer'ün "1985 toplantısında Boğaz Köpriisü'nün altında buluşalım" sozleri alkışlarla karşılandı. 1983'ün oteli tstanbul Sheraton i««nbui tahvil esaslarını belirleyen sısteme ters düştüğünü söyledi. öztürk, şöyle konuştu: "tşletme, pazarlayacak >eni tahvil alırken baştan zarar etmeyi kabul ederse yüzde 50 üzeri faiz uygulayabilir. Ancak bu dunım ticari işletme alım mantığına sığmaz. Bu denli yüksek faiz uygulayabilmek için tahvil alım satım esaslarında değişiklik yapmak gerekecektir. Şu anda kâr ederek yüksek faiz vermek mümkün degildir." 13 OCAK 1984 CUMA WİZ KURLARI AMEBIKAN DOLARI B ALMAN MARKI DISBANK ALI $ SATIŞ 312.40 109.33 DOVIZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 HoUanda Florini 1 îsveç Kronu 1 îsviçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Doları 1 Kuveyt Dinarı 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Atış 307.22 277.17 15.38 108.12 5.31 29.91 35.3S 96.31 37.23 136.42 17.85 130.83 245.68 1044.61 38.67 428.94 87.49 Döviz Satıs 311.52 281.05 15.60 109.63 5.38 30.33 35.84 97.66 37.75 138.33 18.18 132.66 249.12 1059.23 39.21 434.95 88.71 Efektif Alış 307.22 263.31 15.38 108.12 5.04 29.91 35.35 96.31 37.23 136.42 16.96 124.29 233.40 992.38 36.74 428.94 83.12 Efektif Satış 312.38 281.83 15.64 109.94 5.40 30.41 35.94 97.93 37.86 138.71 18.15 133.03 249.81 1062.16 39.32 436.15 88.96 Yunanlılar Ege adalarına Türkiye için mal yığıyor "Ulaşım harcamalannın, mesafelerin kısa olması nedeniyle yüksek olmaması, Yunan adalarından alışverişi çekici hale getirebilir," dedi. Göksan; Rodos, Sakız, Samos, İstanköy ve Midilli gibi Yunan adalannda Türk parası ile de alışveriş yapıldığını, bunun için döviz bulma zorunluluğu da olmadıgını belirterek, "Bu adalar Türkiye ile sürekli olarak alışveriş yaparlar. Özellikle çerez ve balık alırlar. Bu nedenle Türk parası kabul etmeleri de mümkün," şeklinde konuştu. Göksan, Yunanlıların iyi bir tanıtım ile 1984 yılı ada turizmi gelirlerinin büyük bir bolümunü Türkiye ile yapacakları ticaret olayına daşamak istediklerini söyledi. karşısındaki durumunun ne olacağı konusunda bir boşluk ortaya çıktığını belirtiyorlar. Söz konusu suçları işleyen ihracatçılara uygulanacak yaptırımların, dış ticaret ve kambiyo işlemleri ile ilgili olarak yeni çıkanlacak olan karar ve tebliğlerle açıklığa kavuşturulması gerekiyor. İhracat rejimi kararına yine bu yıl tarihte ilk kez memurlar için getirilen "flmir hükümler"in de Ozellikje memurlar arasında endişelere yol açtığı görülüyor. Kararın birinci maddesinde, kamu ve meslek kuruluşu görevlilerinin "ihracat muamelelerini süratle sonuçlandırmak" durumunda oldukları belirtiliyor, "Hiçbir görevlinin ihracat faaliyetlerini engelleyemeyecegi", "durduramayacağı" hükmü getiriliyor. Memurlann denetimi ve teftişi ile ilgili yetkililer, bu hükme aykırı tutum ve davranışları saptanan memurların, 657 sayılı Devlet Memurları Yasası'nın 125. maddesinde yer alan çerçevede cezalandırılabileceklerini belirtiyorlar. İhracat rejimindeki "nıh ve felsefe", memurların ihracatçılara "müşteri velinimetimdir" yaklaşımı ile muamele etmesini ve işlemleri bu muamele çerçevesinde yürütüp sonuçlandırmasını öngörüyor. Hükümet politikası olarak benimsenen bu hükümlere ve bu hükümlerin öngordüğü sürat ve çabukluğa el ve ayak uyduramayan memurlar, bu davranışları ayn bir suç oluşturmuyorsa, ağır cezalarla karşılaşabilecek. Yetkililer, katı tutumdaki amirlerin bu tür durumlarda memurlar aleyhine Türk Ceza Yasası'nın 228. maddesine göre "soruşturma" açtırabilecekleri belirtiliyor. Bu madde, devlet memurlarının "kanun ve nizamın tayin ettiği ahvalden başka surette keyfi muamele yapmasım" 6 aydan 3 yıla kadar hapisle cezalandırıyor. İhracatçılara karşı tutum ve davranışından dolayı, memurlara bu tür bir ceza uygulanması için "Memurîn Muhakemat Hakkındaki Kanun" hükumlerine göre işlem yapılması gerekivor. Prof. Dr. Feridun F.rgin Orhan Emirdağ Dr. Güngör Uras Uras: Yeni faiz uygulaması küçük bankaların mali bünyesini sarsar Prof. Dr. Feridun Ergin: "Butün bankalarca aynı faiz oranı uygulaması, küçük bankaların mali dengesini olumsuz yönde etkiler." Anadolu Bankası Genel Müdürü Emirdağ: "Türk bankacılığında hesabınkitabın çok iyi yapıldığı kanaatinde değilim." İSTANBUL (ANKA) Dr. Güngör Uras, yeni faiz uygulamasının, küçük bankaların mali bünyesini zayıflatacağını söyledi. Konuya ilişkin görüşlerini açıklayan Uras, tüm bankalarca aynı faiz oranının uygulanmasının küçük bankaları bir "çıkmaz"a süreceğini belirterek, "Zaten küçük bankaların daha yüksek faizle mevduat toplamalanna da imkân yok, o zaman da zarar edecekler, bunu geçmişte gördük" dedi. Anadolu Bankası Genel Müdürü Orhan Emirdağ da aynı konuda görüşlerini bildirirken, Türk bankacılığında "hesabınkitabın çok iyi yapıldığı kanaatinde olmadıgını" savundu. Yeni faiz sistemini "prensip" olarak "doğru" bulduğunu belirten Emirdağ, özetle şunları söyledi: "Faiz farklılaştırması geçmişte yapılmıştır ve maalesef kötü sonuçları olmuştur. Genellikle yüksek faiz veren bankalar bugün sorunlarıyla birlikte Ziraat Bankası'na bağlanan bankalar durumuna gelmişlerdir. Türk bankacılığında hesabın kitabın çok iyi yapıldığı kanaatinde değilim. O bakımdan, sabit faiz oranı bence doğrudur." İktisat Bankası Yönetim Kurulu üyesi Faik Başbuğ ise, açıklamasında bankaların faiz açısından sınırlandınldıklan dönemlerde "kaçamak' yaptıklarını öne sürerek, şöyle dedi: "Türkiye'de bankalar faiz açısından sınırlandınldıklan dönemlerde, illegal bir şekilde kaçamak yaparak yüksek faizi u>guluyoriar. Ama 'dilediğinizi >apın' dedikleri zaman, derhal birbirlerini kontrol elmeye başlıyorlar. Bu defa da serbest faiz değil, gudümlü faiz politikası başlıyordu. Bu da gösteriyor ki, Türkiye'de bankaların yapılan varışmaya müsait değil. Bankalar, şimdi kredi faizlerinden yana serbest, yine aynı şeyi yapıyorlar. Mevduat faizlerinden yana sınıriı olmalan nedeniyle, bu kez de farklı faiz uyguladıklarını gözlemekteyiz. Bu nedenle, küçük bankalar lehine bir iki puanlık farklılık her zaman getirilmeli." İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Feridun Ergin ise, "Bütün bankalarca aynı faiz oranı uygulaması, küçük bankaların mali bünyesini olumsuz yönde etkiler. Bütün bankaların aynı faiz oranını uygulamaya mecbur edilmeleri. tavsiye edilmeyecek bir stratejidir" dedi. IMF ile yeni "Standby" anlaşması Başbakan Özal IMF'den Türkiye'nin para politikası konusunda toleranslı davranmasmı isteyerek yeni standby düzenlemesi ile sağla nacak kredi miktarınm arttırılmasını talep etti. ANKARA, (ANKA) Süresi haziran 1984'de dolacak olan mevcut "Standby" düzenlemesinin iptal edilerek, 1 yıl sürekli yeni bir "Standby" yapılması konusunda Başbakan Turgut Özal ile IMF Avrupa Bölümü Direktörü VVhittome arasında anlaşma sağlandı. Başbakan Özal, VVhittome ile yaptığı görüşmede, IMF'in Türkiye'ye para politikası konusunda "Biraz daha loleranslı" davranması gerektiğini belirterek, yeni "Standb>" düzenlemesi çerçevesinde sağlanacak kredi miktarınm arttırılmasını istedi. ANKA muhabirinin edindiği bilgiyegöre, VVhittome, IMF'in kaynaklarında üyelerin kotalarının artışı sonucu kısmi bir rahatlama sağlandığını, ancak bu kaynağın çok sayıda ülkeye dağıtılma durumunda olduğunu belirterek, Türkiye için olanaklann bir miktar zorlanacağını söyledi. Yeni "Standby" düzenlemesi I ocak 1984 31 aralık 1984 itibariyle yürürlükte olacak ve muhtemelen Türkiye'ye 225250 milyon özel çekme hakkı (yak.laşık 250 milyon dolar) tutannda kredi imkânı yaratacak. Türkiye'nin iptali kararlaştınlan "Standby" düzenlemesi çerçevesinde 168.75 milyon ÖÇH tutarında (yaklaşık 175 milyon dolar) çekiş hakkı bulunuyordu. Mevcut "Standby" düzenlemesinin iptaline, 1983 yılının ikinci yansında öngörülen parasal limitlerin tümüyle kesilmiş olması nedeniyle karar verildi. Böylece, yeni hükümetin yeni bir "Standby" düzenlenmesiyle IMF'in tam desteğine sahip olduğu da dunya finansman sistemine açık biçimde duyurulmuş olacak. ÎTO, çöpleri değerlendirmek için kurulacak şirkete 50 milyonla ortak olacak ÇAPRAZ KURLAR 19.9752 7.8568 8.6908 8.2519 1721.12 1.25048 3.5114 1A 1 ABD Avusturya Şilini Belçika Frangı Fransız Frangı îsveç Kronu ttalyan Lireti Kanada Dolan S.Arabistan Riyali vustralya Doları: 1 Kuveyt Dinarı: 1 Sterlin: DOLARI 2.8414 10.2724 3.1899 2.2520 234.82 7.9446 0.90218 3.4002 1.3962 B. Alman Markı Danimarka Kronu HoUanda Florini İsviçre Frangı Japon Yeni Norveç Kronu ABD DOLARI ABD DOLARI ABD DOLARI Özal hükümetinin getirdiği kolaylıklardan yararlanmak isteyen Yunanlılar, Türkiye'yeyakın adalara, televizyon, buzdolabı, video gibi mallar yığıyor. Bu adalardan Türk parasıyla da alışveriş yapılabileceği ileri sürülüyor. CELAL BAŞLANG1Ç İZMİR Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren yeni ithalat ve ihracat rejiminden yararlanmak isteyen Yunanlılar Türkiye'ye yakın adalara televizyon, buzdolabı, video gibi yurda girişi kolaylaşan dayanıklı tüketim maddeleri stokluyorlar. Yurt dışına çıkışların ve dayanıklı tüketim maddeleri ithalinin serbest bırakılması kararından yararlanmak isteyen Yunanlılar Türkiye'ye yakınlıklanndan da yararlanarak pazarı ele geçirmek için hazırlık yapıyorlar. Ege Seyahat Acentaları Derneği Başkanı Ergun Göksan, Yunanlıların Türkiye'ye dayanıklı tüketim malları satmak için Rodos, Sakız, Samos, Istanköy ve Midilli gibi adalara stok yaptığını belirterek. Alaton: ithalat rejimi ancak kendini ispat edemeyen montaj sanayiini engeller İSTANBUL, (THA) Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı İshak Alaton, uygulamaya konan liberal dışalım önlemlerinin, "Kendini ispat edemeyen, Türkiye'de ancak montajı yapılabilen sanayinin gelişmesine engel olacağını," belirterek, "Renkli televizyon ve video Türkiye'de artık üretilmeyecektir," dedi. Hükümetin aldığı ekonomik önlemler konusunda bir açıklama yapan İshak Alaton, dışalım önlemlerinin, sanayicinin maliyet unsurlannı iyi tartmasına, ekonomik ve daha rantabl çalışmasına neden olacağını öne sürdü. Alarko Holding'e bağlı fabrikalann da video ve renkli televizyon montajı yaptıklarını belirten Alaton, "Özellikle video cihazında yerii katkı bugün için çok duşüktür. Yerii katkı düşük olduğuna göre komple cihaz getirmenin daha mantıklı olacağına inanıyoruz. Hiç olmazsa kendini ispat edeme>en bir sanayii geliştirmemiş oluruz. Dışalım liberalleştiğine göre Türkiye'de artık renkli televizyon ve video üretimi yapılamayacaktır," şeklinde konuştu. ALTIN GÜMÜŞ FİYATLARI Cumhuriyet Resat 24 ayar (Gr.) 22 ayar bilezik 900 ayar gümüş ALIŞ 26.900 27.000 4.040 3.675 86.50 SATIŞ 27.000 27.500 4.050 3.875 88.50 Izmir'de kendileriyle konuştuğumuz bazı ithalatçı firmalar ise Yunanistan'dan alacaklan da>anıklı tüketim mallarının ikinci elden olacağını, ancak yabancı firmalann da bu ulkede temsilcileri olduklarını vurgulayarak, "Bizim için en önemli sorun nakliyedir. Ancak Yunan adaları bize çok yakın, konuvu araştırıvonız," dediler. Ticaret Odası Başkanı Mücahit Büktar ise, konuya ilişkin görüşlerini şöyle sıraladı: "Çok iyi düşünülmüş bir ticari olay. Yunanlılar bu işi tüccarca yapmışlar. Bu bir rekabet pi>asası. Her yerden daha ucuz ve daha kolay satacaklar, daha çabuk teslim edeceklerse, neden tercih edilmesin? Komşu ülke olmanın, Türkiye'de yaratılan yeni imkânlardan yararlanmanın yollarını arıyorlar. Bizim hükümetimiz de bu malları daha ucuza salmuyı düşünüyor ülkemizde. Rekabet iyi şeydir." İSTANBUL, (a.a.) lstanbul Ticaret Odası meclis toplantısında İstanbul'un çöplerini değerlendirmek amacıyla kurulacak olan Anonim Şirkete 50 milyon lira ile ortak olunması kararlaştırıldı. Toplantıda konuşan Nuh Kuşçulu, son ayın en önemli kararlarının ithalat ve ihracat üzerine alınmış olan kararlar olduğunu belirtti ve "Çok acele alınmış bu kararlar, bircok sonınu da doğurmuştur. Birtakım dengesizlikler bir lakım düzeltilmesi gereken konular mevcuttur" dedi. Yeni getirilen 50 milyon dolar sınırının sosyalist ülkelerle ticari ilişkisi olan firmaları rahatsız ettiğini bildiren Kuşçulu, "Dengeli bir ticaret başka yollardan sağlanabilir mi? Bunu araştınyoruz "şeklinde konuştu. ISTANBUL, (THA) Ortadoğu Ticaret ve İhracat Merkezi (OTİM) tarafından düzenlenen "Ev Eşyalan İhracat Sergisi" dün açıldı. Kuveyt, Ürdün, Suriye, Mısır, katar gibi ulkelerin çeşitli alıcıların katıldığı serginin açılışında bir konuşma yapan OTİM Genel Müdur Yardımcısı Mutlu Eryar ev eşyalan sanayindeki potansiyelin gerçekleştirilen ihracat miktarınm çok üstünde olduğunu bildirerek hükümetin aldığı tedbirlerle Türkiye'nin ev eşyalan ihracatında oldukça sınıriı bir payı olan Ortadoğu ülkelerinin bu payı arttıracaklarına inandığını açıkladı. Ev Eşyulan ihracat Sergisi açıldı