Katalog

GAZÎ MUSTAFA KFMAL ATATÜRK'ün SÖYLEV'ini BELGELER'i içeren 3. cilt ile tamamlayınız. Türkçeleştiren: H.V. VEL1DEDEOĞLU EDERİ: 300 TL, îsteme Adresl Çağdaş Yaymları Türhocağı Ca,d. 39/41 Cağaloğlu Istanbul umhuriy 59. Yıl; Sayı: 21019 Kurucusu: Yunus NÂDÎ 40 TL. 5 Mart 1983 Cumartesî ULUSLARARASI ÇİÇEKÇİLİK A.Ş. Tel: 75 94 6475 07 85 Telex : 23289 Sık.Tr 22.627 Istg. tr\ Posta kutusu : 374/İST. E vr en: N ATO'da en yapıyoruz Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Washington Times'a demecinde, Amerikaıı nükleer füzelerini toprakîarına yerîeştirmcyj kabul etaıiş 5 NATO üyesinin bu kararı yerine getirmeleri gerektiğlni söyledi, «Sovyetler Birliği'yîe gcniş sının olan Türkiye, bu ülke ile iHşküerinde dikkatli olmak zorunda». dedi. \YASHÎNGTON. (B.a.) Cum •p.urbaşkam Ktnan Evrfıi, NATO tııüUeEiklerinin Türkiye kadar t'eciakârlıkta buJunmadığın: bslirtti. Türkiye'nin her yıl 1 nüiyar dolarlık askeri yardımn ilttiyao.ı olduğunu söylecii. Gurn hurbaşkanı Evren, Arnonkan nükleer füzelarinj iükeierine yarleştirmeyi kabul etmiş o'an .> NATO ülkesmin bu karan ynr.rıe getirrneleri gerebfciğini beiirterek, Türkiye'nin Sovye? ler Eirliği ile geniş bir sının okluğı.iLıa işaret etu vc, «Komşunııız olaıı bu ülke île iîişkileriınîzde dikkatü ohuak zorun riayrz» derii. Cumhurbaskanı. Türkiye'de genel secimlerin son baharda yî.pılacağını «lsesin ola rak scyleytmediğini» yerine ge tiremeyeceâi bir sözii vermek ıs temficiiğlni, «sivil vi'mctime üön mnk için pcrckü yn\l değişikliki«r zamaıunda . spılabi'irse \ sıçiınli'rin sonbahsrda yapılabi. leceiine ve parlumenloiiun şrüre.v başlayacağtna inanriığını» stiylsd:. Cumhurbaşkanı Kenan Evren Ankara'da Washington Times gazetüSJ muhabiri Fîıısel \Varren'in sorularmı yanıüadı. \V»s hineton Times'in önceki günku sayısmda yaymlanan görüşraedo yer alan soru'ar da Cumhur başkanının varutlan föyle: SORl1 1984 maîi yılmrifl Birlr.şik Anıetfka'nın Tiirkiyc'v yapmayı tasariadıgi askeri yarılııı, Türk ıırdusuııu:ı modernizasyoıv.ı çahsmaların» başlatnak için yeterli midir*? KVREN NATO ıçerisinde, ITurk Silahh Kuvvefcleri, BMe şik Amerika ordusıuıdan sonı ı ikincı lrüyiik ordudur. Bunun ned?ni de çoğrafi konuımt'nuzdur. Türkiye, NATO için deki görevin: elinden geldiğince yapmay» çaiışıyor. Staiürü de:;;i'jik dört sınınmız ve bu sı mrların da kenoilerine göre gfcroksinımleri \ar. Bu da, Titrıî iıalkııun ekonornik Teialundîîn ':îzi îedekar'.ıldar yapnıası anlum'na ge'.mektc. Kişi ba.îina yıli;k gelir düzt?yimiz 1.3Ö0 dolav. KATO içincieki en dü{pak gelir. Buna ragmen, ki%.i baçına yıllık gelirleiı 7 bin ile 10 clolnr arasında olan bazı müf.teliklfirinıiî Türkiyc kadav cî.ahi fsankarlık t.ıı bultmmaktnn ve karar!1!]!: çcstermekîen kacmıyor. Ailo brfşmn üç otüniubiüiî düştüjjıi ba?ı ülkelerde, bu otomobillerdcn birisini leda etınekten kaçınıbyor. Bu nedenle. Türkiye nin dost ve ınüttefikierinden l.vızî yurdnniar beklemesi tıbiidir. :\Eü yönstıminin, 1984 maiî y:î! it.iu Kongrenin onayîna suntiuju. Tuvkiye'ye askeri v?; ekonoraık yardunlar, önceki yı! lara layaTla örıemli öloüde artj rıldı. Ancak, bu f.ür bir artış öaha once yapilıııış o'saydı, sılahh ku'A'eîîerimi^irı modernizasyjnu şiindiya kadar tamamlonmış olurdu. Yine de eğev yardıiîj mıkrarındaki mt;ş oraru önünıüzdeki on yıl için da ayn; düzeyde gerçekleşırse, amacmıza ulaşırız. Türkiye NATO iginde, halen 2 .Düny.' Savişı'noan kalma askeri ma! zernsieri kulîanaa tek üikedir. Gcçtii'iıniz yîilarnı cieneyler;, (Arkası Sa. II. Sü. 4'de) Önemli maddeler nasıl değîstı? PARTÎLEPE YARDIM: Tasanya eklendi, yöntemi Seçim Kamınunda belirlenecek. Eski yasada maddeler halinde vardı. ONSEÇIM Tasunda vardı çıkanldı. Eskisinde on sscinı sisiemi vardı. CR'JP KUEMA En az 20 üye kaşuluyla grup hurulalyJLyor. y.zkidcn en az 10 üyeyla kurabilmeh mumküiKİü, YAN KURULUS Parlüer hadın kolu, gençlih kolu gibi yarı hııruluşlar ve vakıf kuramayc.cak. Eski' den uaclın vt gcnçlik kollan Izurulabiliyordu. ORCUTLENME En az 34 ilde. Eskiden on az 15 il•• de. kurmali gerekiyordn GELIR KAYNAKLA'tl Piyango gelırleri var. Bağışlar 500 bin lirct ile sınırlı. hskisindo krediler de vardı. bagışlar 23 bin lirayla sınırlıydı. GLSİ.L BAŞIİAh • Büyük Kongrede gizli ve üye tatn sayısınm sali çouunluğuna seçilacek. Eskiden parü tuzuğüne göre seçiliyordu. PARTILEHE UYE OLAMAYACAKIAR Sınır çoh genişlctildi. Eskisinde sınırlama çok dardı. PARTl YASAKLAR1 ~ Partilerle UgiU yasaklan, inceleme kıırulu oluşturuldu. Eskisinde de aynı kural vardı GLÇiCl HVK1JMLER Eaki siyasilarle ilgili olarah netirilen siyasvt yasagma ilişkin Anayasa liükmü yeraldı. Lshisinde böyle bir lıuîtüm yohtu. Ah'A MUHALEFET FARTİSİ Yeni yamda ana muhalofet parıin bnkanîar kuruluna lıatumayan styası parıüer arasmc'a 10tan az olmamak uzore en fuzla milleivekiline sahip ölan parti olarah beninısenai. Eaki yasada, ana muhalefet partisi TBMM'de 45'ten az olmamak üzerc en fazla milleU'C'kiline sahip oirrn partiydi. BAYRAM VE TORENLER Siyasi partiler yeni yasaya göre, d'ıni bayramlan ve cenaze iörenierini parti fjösterilerine ve propagandalanna araç yapamayacaklar. Eski yasada, devlct protokolünde d'lztsnlenetı cenaze törcnîeriyle. parti üyesinin ö.'ümu hultnde anına törenleri yasagııı dışında lutuiuyordu. Siyasi Partiler Yasası MGK DM Genel Kurulu, Anayasa Komisyonu'nun liazırladığı tasarıyı büyük öîçüde dcğiştudi. Tasan, yürürlükteki 648 sayılı yasaya benzer biçirade benîmsendi. ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Damşma Meolisi'nde ka bui edilen Siyasi Partiler Yasa tasarısı M U Güvenlik KonseU line gönderildi. Tasanyı dünden iMbaren MGK'nln İhtisas Kotnisyonları incelemeye başiadı. MGK'nin ilgili Anayasa Knmisvonu. f!isannın DM'rîe srt rüşülnıesi sırasuıda Kabul edilen maddeîeri ele almıytî. tlrtısas Kcmisvonları. tasanva son ifeklini verdiktpn sonra MOK'da elc alına^ali. Tasanma MGK'den tıe zatnaıı çıkacağı konusunda bir tarih vsrilem'yor MGK'nin yayınladitiı 30 numaralı bildiride «Sivasi oart! ve seçim faalivctlerlne bsşlavabiltnPb için sivasi parti Ipr sp<.im vasalannın ha:<ırlanıp vayımlanmasını bpklemck geroktiRİ» belirtilmisti. Anayasa Komisyonu tarafından b'i7iirliinaıı ve f^nreki i\rn DM Genel ICurulundan pecen Sî yas: partiler Yfliıı tasarısı büyük öîçüde degiştirildi. Tasan. yürürlükte?.: (İ4? sayib ya&aya benzer biçimdo Genel Kurııldan geçti. Danışrna Mecîisı, önseeirn île par'ilero devlet yardıramuı yöntemi Seçim Yasasına bıraktı. Köy ve mahalle ör&ütü, önseçim. grup kararlarına uymama hükümleri tasandan çıkarılırken, partilera devleı vartlımı yapılması metne konuldu. Sivasi Partiler Yasa tasnrısır.a tek rerl oyıı veren Beşir HamUoğuMnrı, «Siyasi partilrre \:ı;>ı)ması kabul wii!eıı hH7İnp vardınnsıın bnnçi ^'iirıienıİP WT rcklcstiriloccL'ini!) bolirlt'rımp(Arknsı Sa. 11, Sü. 1 de» Gl Aldıkacti: Secim Kanununu bu ay SORU tamamlarız ANKAUA (TtlA) Damşma Meclîsi Anaynsa Komisyonu Başkanı Orhan Aldıkaçü, Seçim Kanunu hazırhk calıçmalanna. önünıüzdeki haîta sonundan Xtibaren başlayacaklartnı söyleyerelı, «Seçim Kanunu tasarısını en geç bu ay sonu tamamlarjz» dedi. Aldıkaçtı, THA'ya yaptığı açıklamf'da. Anayasa Kcmisyonunun 1015 günltik bir çalışması sonunda Seçim Kanunu tasansının ha zırlanabilecegini. Seçim Ka nunu tp.sLirısının Piyasi Par tiler Kiinınıunrl'ın ri.>ha as maddeden olu§acagmı bildirdi. Parti adayiarımn ön seçimle tesbiMne iiiçkin Slyav.i Piırtiîer Kanunu tasartst ınetnirKİen <ıkarılan 13 m?.f'"«n i n <••" Srira Ka<Arkası s : l . U. Sü. l"de) Hakkâıi film festivalînde bir ınevsim, dört OflUi Kazanmış.. Haberîcrde yayınlanacaksa eğer; dört mcvsimcien hangisinin, hancj ödtilü kazandığmı bir öğreniverinl Kornienko'nun ani ziyaretî Yesiller'in blucinli adayı herkesi hayran bıraktı YalçmJDOÖAN HAMBCRU Gençhgin merakla ve zevKle gıttigi bir caz salonu. Ya da duvarianm iıer tv.rlü afişin nsıldığı bir kııliip. Aşkı simgeleyen kalp eizgüovm den İrlnnda'daîri direnişi tiestekleyen slogaıılara kadar kaKmrıış yazjlar. Çocuklann çizciigi karikatürler. Knrtondaıı yapılmış msan boyunda gemıl.>r. Atom silaiılanna, nükleer santraüura karşı boyclan Uoya rungârenk bczden biçimlencüt'i'.miş hicivler. Sandalye yerine biiyük signrn sandıklan. M:ı sa yerine ormanlarda pifcıik yorlarinüo lcullanılnn kiitüteier. Tavancian sreçun aoaip kalm ısıtrna bomian. yino tavannyn sarkan kurutnuş çıçek vu nt cu? metlerî. Solguıı üemetlevin he men yanından sallanan loş salonu kör bir aydmlıga boâan lambaiar. Girişu; büyük bir fıl maSoti. lhrifüyan âemokratlann ad;ıyı. vc ijiır.diki Başba];an KoW un tüm büş1. ve vücudn til niyetine otunalmuş. Duv.ıriarda silme pankart. Caz ustalurmdan, dünyanın dört bir yanındaki direnişi simgeleyen sîyasal afişlere kadar. Her tarat'ı rengârsnk boyanrnış binanın cam çerçeveierı ö. zelakle yeşiie boyalı. Ait ve üst kattajîi salonıın iıer bir ya nmda 18. jüzj'jldaki Sanayi Devrimi sırasmdu ıcat ediltn rnakine maketleri, her biri bir insan uüyunöa. Ycşillar'in Hamburg'cU>ki «parti mcrkezi» burasî. Ya da kullanıian adıyla «fabrika»dayız. Aiman siyaset yaşammda sırtık kendileriaj kabul cttiren ve gerek düşünceleri gerekse tlavranîş biçimleriyle kiasi'K parlamenter sisterade hig aHşilnoamış örneitler vnren Yeşiiİer konusunda Alman tsmuajunda çok larklı yaklaşunlar egemen. 1970'li yıilann sonunda ort?.ya çıkr.n Yeşiller. «toplumıı başkaldırmannm somut ariinkv r:. J980 ocağmda bıı başkaidırma siyasal bir partiye düniıştü. Çevre kirlılijiino karsılar, atom silshiarına, nükker santlii'iara, s;ıvuşa, topliîitıda ycı1leşıniş de:îcr yarsılarma, r.flonekipre başkaldırıyouiar. 1980 83 arasırıda girdiklori eyuUit sa çımleripr'fi yüzde S'ten başlnya (Arloısı Sa. 11. Sü. 6'd*l Sovyetler, önerilerine NATO icsnde destek aradı Turhiye ABD'nin Avrupa'ya Pershing2 ve Cruise füzelerini yerleşlirmesi yolundaki NATO kararına fcatılmış bıılunuyor. Bunım karşı smda, Andropov'un geıirdini öneriyi «ö~iü ve müzaliere eciilcbıiir tıitelikie» huluyor. Haberi 6. sayfada Ulusu: Devlet herseyi yapmaya kalkmamalı Habey Merkezi Başbakan Bülend Ulus'u Bur sa'daki temaslarını 0ün taınamlayarak IstanDUJ'a geldi. Ulusu önceki g ü a Bursa lı iş adamlarıyle yaplığı top lantîda devlet heışuyi yap maya JiaJkarsa bafo yüzü un gözüne bulaştmr* dedi. Burso,'daki incelomelerini dün de sürdüren Lıuısu sabah vilaveti ziyaret etti. Va !i Zekai Gümüşchş tcn kentin sorunları hakkınaa bilgi alan Ulusu'ya brii'ing sırasında Bursa'yı lemsıien «kj lsçkalk»n» amblcmi arma ğarı edildi. Ulusu dffca sonra Balıkesir yolunun 22. ki lometresinde bulunan Uludağ Üniversitesinin kanıpüs inşaatmı gezdi. Bursda Baş bakan Eülend Ulusu ya kam püs hakkında bilgi vcren vo sorunlarını anlatan rektör Nihat Bîükır pcil oiarak 40 n'ilyon lıraya gereks,;nimleri oldugunu bildirdi VJ «Bu ka na ihıiyacımız var» dedi. Ijiu^bal;:^ fcıımm üzeriro (Arkası Sa. 11. Sii. 4'cle) iaîitısız Uoru^u üık'.'ii'rıu p.ızarıcs» Alman seçmeni ovunu posia ile gönderebilecek HAMBURG (Cuınhuriyet) Aimanvrı'd;ı vyni il;tidan bflii"lı..'vp<•»!; SLOCI s e ç i m l o r OPEC üyesi 8 ülke petrol fiyatlarında Üke yarın yapılacak. ama oy ver me işlemi üc hat'ta öncc ha;jladı. Balı Almanya'da yürürlük teki seçim vasasına göre ov verme hakkına sahip bir Alınnn vatandasji. seçnn günü do^rudan seçim sandıpırı.u gidip oy kullanabiliyor, ama eğer isterse oyunu pns ta üe de voMayahüiyor. Pos ta ile gönderüen oylann S®çerli olabilmeai için tek bir koşu) vnr Oftnrifirüfn oy (Arkası Sa. 11. Sü. l'ric) anlasmasma vardı Altın yeniden inişe geçti, Cumhuriyet altını 23.S00 lıraya düştü. Ekonomi Servisi ~ OPEC üyesi 8 ülke Petrol Bakanla nnın Londra'daki toplantısm da OPEC'in uygulayacagı y© ni göstergo fiyatı ve üretim tavanı konusunda ilko unlaşmasma varıldj. Birleşik Arap Emirlikieri Petrol Ba kanı Said El Oteyba iki ı;<>n .süren özel ioplanlıdan sonra yaptığı açiklurnacia pfizjırl'j :i güaü Londra'da yn.pıİHrali OPEC claaranüstü Bak'înhır t"nlantıs:nda dün sac'l:m:^ı ;iilf!Şni;i zeıninin rcsmi!.:?lcâi. Dün bir ara l.oncîra g'> 3"ü;?ınclerindo anlaşmrı o!"nağının zayıflaması üzerinfi alün fiyatları dünya borsalannda yeniden inışe goçti. Londra boreasında perşenıbe akşamı 430 dolar doîayında bir fiyattan lıapa nun bir ons aiün dün sabah 15 dolar cioiavıncia de.:;e r kaybcdcrek 415 dciarciar; isLom göi'dü. Ltan'oui'da (Arkası Sa. 11. Sö. K'ıla) Uzoydan gelen varatıkia dünvaiı cocugun dostluğu Seçimier ve Alrnanya'daki Türkler Ziya Müezzinoğlu 2. Sayfada SPD ve iş çevreîeri 12. Savfada Insan nasıl tioğar? Kız ya da oglan degü mi? Ama geçmişe baktıyımızda göruyoruz ki, kimi eiendi, hitni köle, kimi soylu, kimi halktan biri olarah dünyaya gelmiştir. Herhes kont, kontes, dük, düşes olnbilir mi? Şehzade ya da veliaht doğmak da bir piyango işidir İnsv.nlar farldı mı doğuvorlar? Kimi Müslüman. kimi Yahudi, himi Hırisüyan. kimi Amerikan. kimi Türk, kimi Fransız doğr.a âa insarilar çağımızda eşit sayuırlar. Ozaüikle Fransız olarak do ğarjarın 1789 Devriıninde o'e belirlendiği gibi insatıların eşit doğduğvnu bıtmeleri gerekmez mi? İnsan Haklan Bildirisinde herkesin eşit dağduğu ve insanın yaşama hakkına sahip bulunduğu yazılı değil midir? Oyle görünüyor ki praiikta iş biraz değişiyor. Ermeni terürü dış dünyada (Vc. ön(Arkası Sa. 11. Sii. 3'dc) tapa.an ^i'fını isttdiği 6 («uaitnıalali idanı e3. Sayfada D İ S K Davası'r.da sor gular tanıamlantlı 3 sanjftin tahliyesinc karar vcrildi. ö. Savfada İnci Babu: Aüca telel'oıılu tak::i sibi çalıştı 7. suyîada Mali Sisleml dü'/onleyecek ye'.ki tasansı nedcn reddediidi. Atatürk Bara.jı ıı;in ön elemenln yeniden yapılması bek'eniyor. 9. Sayfada davetüsi In?iliz öğretirn tsyeîeri yöicselc okuüarda ders verecek Ci'iaylr'ln ilk Ctıınhurîiaşkam: 3. dünya iiİkeleri Batıyı taklit ctmekten Uaç'nnıalı. 12.'Sayfada ransîz Doğmak Talihî? Eurovisionda Türkiye'yi "Opera,, temsiî edecek Buğva Ugur'un besteledig. ve Çetin Alp'in sesiendirdiğ, *Qpera»nın birinci seçilmesine yarışmaya katilan di ger gruplar ile gazetelen tclefon eden izleyicilerln bii bölümü tephi gösterdi. t'.T.'MN DINVAL1 OOST'.IRI 1.7ıvttEü sjelt'n yaratik satlete hitkıler ve yncuklarla ,ı>ıl:ıyı>f>rdu. Arjl'ii'intlu sarsılmaz l'ir ilostiuk kurtı)muş!!i. E.T. filmim scyıcıi^ıı (•(«.•ıılilar. tıiT :!İişr.üi ijalu.eieriıu1 E.T.'ııin çclmfisiıu ijcklemcvu başladılar. Çoğu K.T. •iibi bir arkaılaşları oimadı^ı it'in lilmıieki çotukları kıskuoır olchılar... Uzavlı E.T. bütün çizgi roman kahramanlarını tahttan iııdîrdî Küitür Servisi «E. T.» filnıi, Birieşik Amerika ve Kanada'da gösterllmeye başlandıgı geçen haziran ayından bu yana, yapımcılarına oiuk gîbi para akıtıyor. Yaklaşık 200 milyon Türk Lirasına tnalolan t'iimin bugüne kadar getırdiği paranın kesln tutannm ne olduğu tam biîinmiyor. Ama yatınmın otuz katını. yani 300 milyon doları geçtigi kestirilebiliyor. Filrnln gosterirainden gelcıı para dîşında, sag"ladığı yan gelirler de büyük bir kaynak oluşturmakta. Yapınıcılar. Kathieen Kennedy'nin yönettîğl Steven Spiel(Arkası Sa, 11. Sü. 1 de) Haberi 6. sayfada