Katalog

28 MART 1983 EKONOM Cumhuriyet 9 ŞilVde piyasa ekonomisi komada Ekonomik çöküşü önlemek için devlet müdahalesi öngörülüyor Murat KÖPRU Şili'de «liberal ekonomi» uygulaması onuncu yılına girerK<n iflas etti, ««4111 Mucizesi» kısa sürede "jerçek bir ekonomik çökuntüye dönüştü. Geçen yıl büyümo hızı rekcr bir dtişüş kaydeıti. yatınmlar dur du, banka ve şirket ıfîasları yaygmlaştı, işsizlik görü'ınedik boyutlara ulaştı, ihracat gerilodi, ülKe borçlarını ödejerr.ez di'.ruma geldi. Askeri yönetim bu başaşagı gidişi durdurmak için serbest piyasa ilkelerinı gözardı ede'.ek devletçi ve korunıacı önîemlere girişmek zoninda kaldı. Bu önlemler birçok bankanm devietleştirilnıesinden, gümnik ver gilerinin yüks8ltiim.;sins ve ka mu harcamalarımn amrılmasına kadar uzanıyor. 10% N O f L A R I ULA A ° G? S + 0 5* GSMH 15% Piııochet zor durumda Şili'de General Pinochet yönetimi, iktidara geldiği 1973 yılından bu yana en derin siyasi bu nahmırn yaşıyor. Ülke, Allende'mn son günlerini hatırlatan bir }ıarekatlilih içinde. Scfeafe gösterileri yaygınlaşma eğiliıni gösterirlzen, hoş nutsıız kesimler styasi birlili arayışlanna girmeys haşladılar. Işin ilginç yanı, askeri yönetinıe karşı en güç~ lü tephi şimdiye değin Pinochet'ye her türlü destpği sağlannş oları or ta mnıf ve sanayiciler kesiminden geliyor. Eski rııdikal sağcı hartket lerin bile Pinochet'ye sırt çevirtiifii dikkat çe klynr Bu arada orcluya yajtılan çağnlann dn arttıfn ve ordu içinde kı pırdarunalann başladığı bUdiriliyor. Kısacası Şili'de artık Pinoc het'nin suyunun tsındığı konusunüa yaygın bir kanı var. 200%r 100% Enflasvon Şili mucizesi Allende iktidanm devırdikten sonra 1973 yıiında işbaşma gelen General Augusto Pinocnet ekonomide serbest piyasa uygulamasını başlatmış ve Miltoıı Friedman'ın çömezlerini ekonomiJim yönetiminde tam yetkı'ı kıJrmştı. Önceleri ekonomık göstergelerüe hızlı bir iyileşme gözlendi. Knflasyon yüzde ötAVisrden yüzcle 10'a geriletildi, yılda yüa de 8'e varan büyume hızıanna ulaşıldı, ihracat iki katına yükseldi. Ücreüer endekslendi ve enflasyondaki hızlı düşüş nedeniyle bazı reel ücretıerde nafiî bir artış kaydedildigi yılJar bi'.s oldu. Bu arada dış tlcaret liberalleştiTildi. 1973 yıiında ortalama yüzde 120'ye ulaşan gümrük oraaıyla dünyanın en korumacı ülkesi olan Şili 1981 yıiında yıiz de 10'la en açık ülke duıurmına gcldi Yabancı sermayeye gösterilen kolayhklar sonucımda yabancı sermaye girişi 4 yılda 572 milyon dolardan 5 milyar dolara yükseldi. Makro göstergeler konusunda ki cesarct verici bu gelışme, uluslararası bankalann Şili'nn arten borç taleplerini çekinmencn krırşılamalanna neden oldu. Borcu 17,5 milyar dolara uUîşan Şili, kişi başına borç bakımmdan dünyanın onde gelen ülkesi durutnuna geldi. Serbısl piyasamn sihirli ellnın ekonomideki bütün sontniart çözeoeğine inanan Pinochet ve Friedman'm çömezleri bu gii zel günlerin hiç bitmeyeceğini 1973' ŞİLt Mt'CtZESİXİX SONU Şili mucizesinin sonu geıçok bir ekonomik yıkımdı. Birkaç yıl önce yüzdc 10'a ulaşan biiyünıe hızı geçen yıl ani bir gerilemc gösterdi ve yüzde 11 düşUi. Bu, Biiyük Bulıran yıllarından bu yana iıiçbir iükenin ya^amadığı bir gerilenıe. Bu arada, Pinochet'nın en biiyük övünç kaynağı enflasyon da 1982' dc iki kat yükseidi. laştığı sanılan liberal ekonomi ardarda yediği darbelerle s&llan maya başladı ve Şili Mucizesi bir yıl gibi kısa sürede yerle bir oluverdi. 1982 yıllnda, GSMH yüzde 14 gibi rekor bir düşüş gbsterdi, enflasyon iki kat yüsseidi, ıtbalat ve ihracat aniden daraıdı, reol faiz oranları yüzde 50'lere fırladı, her üç çahşandan biri içsiz duruiüuna düştü, yahuncı scrmaye npar topar lilkeyi terketmeye başladı . Yabancı s e m a y e çıkışınm hızlandıg: bir dnnemde para po litikasınm dalın da sıkılaştırılnıası yatırmıları durduıdu ve iflasları yaygınîaştırdı. Bu arada yürürlükteki sabit kur politikasmm terkcdilip ülke p v a s ı rın yüzde l(X)'e yakın devnlüe edilmesi bankaları da içine aian toplu iflasları günden:e getirdi. Sabit kur döneıninde uluslararası bankalardın çok faz la miktarlarda borçlanmış olan şiıketler. doların değeri iki kat artınhnca borçlannı ödeyem?z oldular. Son olarak ülkenin en biiyük iki holdinginin fBHC ve CnızEıC Larrain) 12 şirketi 1 milyar dolarlık borçlarını ödeyemeyeceklerini ilar. cdince hü kümct bu gidişe dur demek zorunda kaldı. Ekonominin Aynası Bankalar Banka Genel Kurulları blrblrinl lzllyor, bankaların 1982 yılı faaliyetlerinin sonuçları ardarda açıklanıyor. Bu arada bankalardaki toplam mevduatın yaklaşık yüzde 25'ini elinde tu tan iki büyük özel sektör bankası Akbank ve YapıKredi'nin genel kurulları da geçtiğimiz hal'ta içinde yapııüı, faaliyet sonuçları açıklandı. Banka sisteminin bütünü konusunda sağ hklı sonuçlara varrcak için kuşkusu/. diğer bankaların faaliyet sonuçlarını da görmek zorunlu. Ancak bugüne dek açıklanan verilerden ve banka f» aliyet raporlarından, sistemin ıu32" deki işleyişi ve sorunlarıyla ilgill bazı ipuçları yakalamak mümkün görünüyor. Özetlersek: • Bankalara mevduat akışında 1981 yılına oranla büyük bir yavaşlama görülüyor. En büyük iki banka durumundakl İş Bankası ile Ziraat Bankası'nın mevduat rakamlannı görmeden bu konuda bir geneneme yapmak olanaksız. Ancak üçtincü ve dördüncü büyük banka olan Akbank ve YapıKredi'nin bü olaydan belirgin biçimde etküendikleri ortada. Akbank'ın 1981 yılmda %95 olan toplam mevduat artış hızı 1982'de %'AT ye, tasarruf ınevduatı artış hızı %126' dan %33'e düşmüş. YapıKredı'de ise toplam mevduat artış hızı 1981'de %129'ken 1982'de <?i24'e, tasarruf mev duatı artış hızı %180"den Çi30'a geriJemış. Bilançosu açıklanan bankalar dan Anadolu Bankası'nda da 1981'de f ,ol64 olan toplam mevduat art:şı lD82'de %50'ye inmiş. • Mevduat artısındaki yavaslamaya karşın Akbank'ın verdip;i faizler 1982'de ',C117. YapıKredi'nin verdiği faizler ÇCİ74. Anadolu t!ankası'nınki de %154 artmış. Akbank ve YapıKredi'nin daha iki yıl önce 12 milyar lira dolayıııda olan topıam faiz yükü 1982'de 120 milyara yaklaşmış, yani iki yılda tam on Kat art mış. Bu gelişme sonucunda toplam gi der!er içinde faia giderlerinin payı, kârzarar hesapları elimizae bulunan bankalardan Akbank'da %'ıl'e. YapıKredi'de %15'e. Anadolu Hankası'nda '/f74'e, Uluslararası Endüst.ri ve Ticaret Bankası'nda %82'ye çiKmış. • Buna karşılık bankaların personel giderleriyle diğer işletme giderlerinin toplam giderler içindekı pa yı gerilemeye devam etmiş. Personel giderlerinin toplam giderler içindekı payı Akbank'da 1981'de %17'den 19821 de %10'a, YapıKredi'de %32'den rdT ye, Anadolu Bankası'nda %21'den %13*e, Uluslararası'nda %18'den %6' ya düşmiis. • Gerek Akbank, gerekse YapıKredi'de faiz ve komisyon gellrleri, kambiyo kâr'arı, Jştirak gellrleri Ribi ana gelir grupiarının dişında kalan «Muhtelif gelirler ve kârlar» rakamı 1982 yıiında büyük bir kabarma göstermlş. Akbank'ta 1981'de 847 milyon lira olan bu rak.sm 1 Ü kârzarar he Ü 2 sabında 15 milyara, YapıKredi'de ise 743 milyondan 17.6 milyara tırmanmış. • Buna karşm Akbank'ın bllanço kârı 1981'de 2 milyar 27S milyondan 1982'de 1 milyar 493 milyona, YapıKredi'nin biianço kârı ise 1981'de 634 milyondan 1982'de 541 milyona gerile miş. Dışa dönük bir ihtisasiaşma ça basına giren ve toplam kredileri İçinde ihracat krcdilerine %62 pay ayıran Uluslurarusı ise kârını 1982 yıiında %337 artırarak 1 miiyar 883 milyona yükseltmeyi başarraış. Şirndi bu ilk saptamalardan çıkartılabilecei; ba?ı sonuçlar var. Bun larm başlıcalarını da şöylece özetlemek olası: • Banka sistemini 1982'de bunaltan başlıca gelişme mevduatra ban ker oiaylarından etkiicnerek anormal kaymalar yapması, üçüncü ve dördün cü büyük bankaların bile. «büyüklük» imajının verdiği avantaja karşm bun dan olumsuz etkilenmesldir. • Bankaların çok personelle ve çok şubeyle çalı.şmalarının giaerlerinin agıriaşmasındaki payı onemini Jıer goçen yıl yitirmektedir. Banka lann bu alanda yapacakları tasarrufla gelîrgider durumlarında kısa vadede biiyük bir ciüzclme saglamalan olanaksızdır. • Bankaların gelirgider, yanl kârzarar tablolarım olumsuz etkileyen başlıca faktör, giderleri içinde yüzde 7080 pay alan faiz giderleridir. Faiz giderienni sınırlamadan bankaların kârzarar durumiarında büyük iyileşmeler beklenıek bugün için çok zordur. • Bankaîarın faiz giderlerine paralel olarak aldıkları faizler de son ikı yılda dcv boyutlara varmıştır. Bu faizlpri ödcyen krecti müşterisinin, sa nayicinin, tüccarın büânçosunda da finansman giderleriyle personel giderleri vc diğer gidcrler arasındakl dcnge liizla bozulmaktadır. BanUaların durumu kuşkusuz ekonomidcki gelişmelerin aynasıdır. Türkiye'de faizlerin, l'on avz ve talebindeki dengesizliği de yansıtır biçimde, hızla, yükselmesi belki enflasyonu kontrol ve di:ja açılma çabaları nın serçekleşmesinde önemli rol oy namıştır. Ancaiv yüksek faizin, para geliriyle ernek gelirl arasmdaki dengeyi tamamen bozduğu, firaıaiarı ve dolayısıyia bankaları ciddi sorunlarla karçı karşıya getivdigi de bir gerccktir. Politika değişikiiği FRIEDMAN" Şili'dcki «Serbost Piyasa r:koııoınisi»niQ akıl hocası Milton Friedman kendine yeni bir laboratuvar ülke aıamak durumunda. leşmtş ve sağlamlaşmıştı onlara sanıyorlardı. Umutsuz oînıaya göre. gerek yoktu çünkii «Şili Mucizesi» içte vo dışta alkışlanıyor, Mucize yerle bir oldu üzerine teoriler oluştunıruyor. Ama, 1982 yılı bekienmedik du. Liberal ekonomi iyice yer olaylara sahr.e oldu. Sagîam Bu durum karşısuıda bir yan dan ÎMF'ye yeni taphhütlerde bulıuıarak 5.T0 milyon dolarhk bir kredı sağlamaya çahşan Şili yönetimi diğer yandan, çimdiye kadar toz kondurmariığı liborai ekonomi anlayışnıdan 180 derecelik bir dönüş yaptı, Piııochet şimdi ekonorniyi devlet müdalıalfisiyle kurtarmaya çalışıyor. Yönerimin aldığı son önlemler şıı nnktalarda topianıyor: 5] tflas dıırumuna geirn 5 banka devMIeştlrilrii. • Bazı şirkrllerin bnnkalara olan hoj'vi'ii'inın üc,tc biri devlet çe itsllpnildi. S Krprli daîndnı mpkaııi/ma sı dpvlrtçe denrtlenmeyn başladı. ü Başta liiks «iil,<ti;n malİ3rı ol;.ıak iizpre itlınlat iinpmU 81(üde kı?ltlı. Ht Yc.rli sanajii korunıak için gümrük vrrsisi oranı 2 kat artırıklı. n Bazı tpmcl tüketim nıallarıııa 7.1in yapıldı. S) Kanııı haıvamaîanmn artı rılnıası planiandı. • tjcretlerin endekslMimesin deıı vazçeçilmesi öngörüliiyor. EKONOMİDE GÜNÜN AYNASI Besinci bes yıllık planın ana hatları belli oldu ANKARA (ANKA) Devlet Planlama Teşkllatınca hazırlanan ve 19B4 yılından ltibaren 5 yıllık süreyle uygulanmaya başlanacak beşinci 5 yıllık kalKintna planı taslağının ana hatları belli oldu. Tasiakta, öncelikle işsizllk sorununun çözlimüne geniş öiçflde yer verlliyor. Bu amaçla kısa, orta ve uzun vadeü planlar yapılması konusunda önerilerde bulunuluyor. Plan taslağmda aynca, Türkiye'nin btiyük gereksinlm üuyduğu teknlk eleman egltıml ve yetiştirtltnesine önem verllmesl gerektigi vurgulanarak,, tüm sekt.örlerln bu amaçla harekete geçlrilmesi lsteaiyor. 5'inct 5 yıllık kalkınma planı taslagma göre, Inşaat sektöründeki durganluğu ortadan kaldırmak ve bu sektnre canlılık kazandırmak amacıyla gerekıi önlemler almacak. Yüzde 100 temettü dağıtan Çnkurova Elektrik'te ortaklar yönetimi eleştirdi ADANA, (Cumhuriyet Gü ney llleri Bürosul Çukurova Elektrik Anonim Şir keti'nin olagan Genel Kurulu yapıldı. Genel Kurulda, ortaklardan Gani Girici. 9 kişiden oluşan Yönetim Kurulu üyelerinin çoğunu büö tanımadıkiannı bildirirken, «Biz, bizi yönctenlerj tanımak isteriz. Yıllık çalıgma raporunun girişinde topiu haide çekilmiş renkli bir fotoğraflarını görüyoruz. Ancak kimdir bunlar. necidir? Işte bunu bilomiyoruz» dedi. Ş'rket ana sermayesinin 400 milyon liradan 1 milyar 200 milyon liraya çıkanlması ve 1982'de eide edilert 685 milyon 74 bin 261 iiralık kârdan ortaklara yüzde 100 temettü dağıtılmasına Genel Kurulda kara r verildi. Seçimlerde ise, büyük ortaklar arasmda bulunan Adana Go lediyesi'nin Yönetim Kurulu nu temsil eden üyesi Gani Altıok'un yerine, Sanayi Odası Meclis Başkanı setirildi. Genel Kurulda söz alan bazı ortaklar şirket Yönetim Kurulunun çalışmalarını olıımlu bulurken. kimi üyoler de yönctimin özellikle küçük pay sahibi ortaklarla kopukluğundan yakındılar. Raporda. Yönetim Kurulunun dönem içinde kaç kez toplandığı ve neler yaptığına ilişkin olarak herhangi bir ö:ltfi bukınmadığına değinen Gani Girici, şirketin Adana'da olanak varken Kahrnmanmaraş sınırları içindc Sır ve Düzkesme Barajlannı kurmak istemesine anlnm veremediğinı kaydetti. Girici şirket yönetiminde bankalar ile TEK'in etkin oldugunu da belirtti. Girici. Biz burada kuru kalaljalıktan baska bir şey değiliz. Hcpiınizin, bir bankayı vekaleten burada bulunan bir kişi kadar söz hakkımız yoktur» dedi. Denetçj raporunu da eleştiren Girici, «Dcnetçi raporunda yıl içinde 10 kez toplanılarak hesapların kontrol edildiğinc yer veriliyor. Denetçilerin, Yönotim Kurulunun çahşmasını da yakından izlemesi gerekir. Hesaplarda zaten bir yoîsuzluk varsa naylon faturası bulunmus ve kılıfına uydurulmuştur. Haporun bir yerinde şikayet ve yoîsuzluk yokdeniliyor Peki. burada kim kimi şiknyet edecek kl yoî | suzluk ortaya çıksın» dıye İ konuştu. j ı Eleştirilerden sonra. şirket sermeycsinin 400 miiyon liradan uzun vadedo 15 ve bu yıl İçin ise 1.5 milyar liraya yükseltilmesini öngör e n teklif "ylaııdı. Canlı hayvan ihracatında Ortadogu pazarlarını kaybediyoruz DIYARBAKIR, (THA) Endonezya'nın canh hayvan ihracatında. Ortadogu ülkelerindeki pazarlarda s o n yıllarda Türkiye ile büyük reka beie giriştiği ve önemli pazarlan ele geçirdiği bildirildi. Türkiye'de canh hayvan ihracatında izlenen yanlıg politikanın, Orta doğu'daki önemli pazarlan kaybetmemlze yol açtığını öno süren Bcritanhlar Tanmsal Köy Kalkınma Kooperatifi Başkanı AİJ Yazıcı, canlı hayvan ihracatırıın her yıl mayıs aymda açılması vo sezonun yıl sonuna kadar devam etmasinin, gerek üretici, gerokse ülke ekonomisi açısmdan önemli kayıpla r a neden oldugunu söyledi. Esnaf ve sanatkârlar Halk Bankası'ndaki sorımlara dikkat cekti BITRSA, (THA) Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği Genel Başkanı Kasım Önadım, Halk Bnnknsı st^r mayesirin 5 milyar liradan 30 milyar liraya çıkanlmasına rağ men 25 milyar İiralık miklann henüz ödenınpdigini belirterek «Savın Başbakanıınızın Z5 nilljar liranın ödeneceği konıısuııdaki vaadiııi senet telakkl ediyoruz» dedi. Halk Bankası yöneticilerinin esnaf ve sanatkârlara bu yıl 176 miîyar lira kredi verileceyi ve kredi miktaruıın 500 bin liradan bir milyon liraya çıkarıl şısında Esnaf vs SanatkârlaT Kefalet KooperatifİBri'nin çok «or durumda kaldıgmı ileri südıgı yolundaki açıklamalar: kar şısmda, Esnaf ve Sanalkârlav. Kefalet Kooperatifleri'nin çok zor durumda kaîdığtnı öne sliren önadım, yönetinilerin «Ne\i nerdc snylpyercklcrini bilnıe İcrl eerektiğini» söyledi. Önadım, «Kredide ponik ve hcyecan olmaz. Esnaf ve sanatkfirlara 176 milyar lira kredi vprilecpî;) Ribi açıklamalar yan lı? lşle.rdfr. Bundan dolayı ban ka şubelerl de tedirgindlr. VM2 yılında esnaf ve sanatkârlara vcrilen kredi miUtan 39 milyar liradır. Biz bu yıl kredi mlktannı 55 milyar lira olarak bu^lnmak istiyoruz. /lyrıca Halk Bankası'nın ndcnmeym 25 milyar liralıK se.rmayBs'nin Hazine'ce ödenmesi ivin sayın Raşbakanınıız eilnden çeleıı gııyreti güs« tcıetc^ini siiylemiştir. Sayııi Haşbakiinımıza çiivpııinıiz tamdır. Bu sözleriııi senet telakki cdiyoruz.» dedi. Türk fekstili için yeni bir umuf ısığı: /sveç ÎSTANBL'L îsveçlı ve Ingiliz ithalatçılar için. lstan bul Tioaret Oda&fnda 21 22 marr günlerinde düzenlenftiı (•zel «tekstil. hazır giyiın. deri ve dekoratif eşya» ser;;ısi sonucu ihracatçı firmalarırnızın önemli bağJantı yaptıkUrı bildirildi. İTO'dan yapılan açıklamaya göre îsveçi! tthalntçılar sergtde yer alan üntnlerin dunvanın en önde gelen ülkeleriyle rekabet ede bilecek dllzeyde oldugunu be lirttiler. Ülkeierine dönen Isveçli ithaiütçıliir özellikle tekstil ürünıi .ıJacakların; be lirterek, «simcllye değin özellikle Romanya ile çalışıyorduk. Aııcak bundan böyle iilkenlzden de mal alaoagız Tiir kiye'dcıı tlşört kazak ve dlgcr tekstil üriinleri almak istlyorıız» dediler. "Bozuk gıdaların tek sorumlusu özel sektör değil, ANKARA, (ANKA) Ankara Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Turgut îlhan sağlıga zararlı gıda maddelerinin sadece özel sektörtln soramlulugunda olmadıgını devlet kuruîuşlannm da bozuk gıda üro t.uninde sorutr.lu bulundu&unu öne sürdü. Turgut îlhan açıklamasmda şu Rörüşlere yer ver di: «Özel srktür, sorıınılular /iıı cîrinin sadeıe bir iıaikasıdır. ÎJtı konııda devlet UurıJuşlanna da düşen biiyük sorumJuluk lar vardır. Devlet knruluşlannııı kallte isiahma yardımcı olacak fonk.siyonlarını tam anlamıyla yerine eetirdiğlnc inan mak nıümkün dpğildir. Bir defa devlet gıda ilc ilglli birçok ham ve yardımcı maddelerin piyasaya arzınds rol sabibldir. Yabancı otlarla kansık hfr buğ daydaıı sağlıklı ve kalltcll ıııı ve ekmek yapılması mümkün değlldlr. Birçok belediye mezbahiisında kesimler, ilkel şartlarcla yapılnıakka ve etler yprlerde sürüklenmekteriir. Türkiye'ye ithal edilen baharat vs. Rihi bazı gidaların gümrük ka pılannriaki kalite kontrolü çok yetersizdir.» ATO Başkanı llhan. İktisat Bankası sermayesini 1,5 müyar liraya çıkanyor Ekonomi Sorvisi îktlsat Bankası sermayesini 1.5 milyar liraya çıkanyor. Çarşamba günü yapılacak olan Banka Genel Kurulu' na sıınulmak üzere hazırlanan faaliyet raporunda ban ktının özellikle dış aiemler ıiKmanlıâı konusunda büyük aşamalar kaydettlgi, mevduat ve plasmanlarda denseli bir büyüme göster dij:i belutildi. Iran tkaret heyefi nisan basmda geliyor ADANA, (Cumlıuriyet Cürıey Uleri BOrosu) Komşumuz Iran dun bir ticaret heystinin çesitü mal haglantılan kurmak üzore nisan ayı başında yurdumu !.& geleceği bildiriliyor. Tahran Ticaret Müçavirliğimizden bildirildiğine göre. Iran'ın önde gelen işadamlann clan oluşacak heyet. sanayioi ve dışsatjmcı fırmalaniin^la temaslarda bulunacak, ülkelerinde gereksinim duyulan urünîerimiz için bağlantılar yapacaktır. * TÜRKİYE TAŞIT ARAÇLARI Cinsi ÇEKİCt KAMYON KAMYONET OTOMOBİL OTOBÜS MlNtBÜS MİDİBÜS TRAKTÖR TOPLAM KAYNAK: 7.902 Ocah Şubat 160 1.903 880 2.838 281 46t 56 4.610 11.192 Sanayii 1033 Ocah Şubat 141 2.579 808 5.148 269 946 133 6.506 16.53C ÜRETİMİ (ADET OLARAK) Değişim (%) 12 36 8 81 4 104 138 41 48 1982 Şubat 85 1.022 488 1.764 141 254 26 2.646 6.426 1933 Şubat 49 1.334 303 3.003 132 514 70 3.143 8.688 Değişim (%) 42 35 19 70 6 102 169 19 35 Salyangoz piyasası 100 lira fiyafla açıldı ORDU (a.a.) Salyangoz piyasası Ordu ve çevresinde KiO lira fiyatla açıldı. Ordu ve çevresinde genellikle ne.n Jı alanlardn üreyen salyan;'nzun tamamen ihraç malı oıduğunu belirten yetkililer, Pi'ansa, Italya ve îngiltere' ye satıldığmı kaydettiler. 1982 yıiında Ordu ve çevresinde 20 milyon lira tutannda salyangoz tUccarlar tarafmdan almarak ihraç edildi. Özel Uzlaşma Yo)uyla Tahsil Kanunu'nun Getirdîkleıi Semineri İstanbul Ticaret Odası'nın düzenlediğî, «Bazı Kamu Alacaklanntn Özel Uylaşma Yolu ile Tahsili Hakkındaki Kanunun Getlrdiklerî konulu seminer bugün İstanbul Ticaret Odası Meclis Salonu'nda yapıhyor. Seminer saat 9.45'te İTO Yönetim Kurulu Başkanı Nuh Kuşçulu'nun açış konuşmasıyla başîayacak. Seminer Sergi Konferans. Bir ABD firması KTFD'de tank üretmek istiyor LEFKOŞE. rCumhuriyetl Kıbns Rum kesiminde yayınlanmakta olan •Simerini» gazetssi. bir Amtrikan şsfketinin KTFD'deki serbost liman bölgesinde zırhlı araçlar ve özelliklo tank imal etmes için başvurduğunu öne sürdü «Simerini» bu konııdaKi haberinde. serbest li man bülpcsinia KTFO'de yprıiden gündemc get'rildiğinî yazdı. Gazetenin iddiasma göre, serbest bölgede iş yap mak ist.cyen firmalar anv sında zırhlı araçlar yapmak isteyen bir Amorikan firması da bulunuyor. Ancak •Simerini», bıı firmanın ismini vnnniyor. Diğer yandan habere göra, b i r îngiliz şirketi de serbost bölgede buz dBpoları kurmak istiyor. İngiliz «Off S h o r c Bankası ile «Free Trade Tekstiilcsadlı lionfcksiyon ü/erine çalışan bir şirketin de serbest bölgode iş yapmak smacıyla KTFD'ye basvurduğu öne sü rüldü. Uluslararası Ticari Deyimlcr Semineri DÖVtZ KFEKTİF Alış Satış Alış Satış Dövi/in Cînsi 1 ABD Dolan 203.10 207.16 203.10 209.19 1 Avustralya Dolan 176.21 179.73 167.40 181.50 1 Avusturya Şilini 11.95 12.18 11.95 12.30 1 Batı Alman Markı 84.00 86.52 84.00 85.68 1 Belçlka Frangı 4.25 4.33 4.04 4.38 1 Danimarka Kronu 23.66 24.37 23.66 24.14 1 Fransız Frangı 28.03 28.87 28.03 28.59 1 Hollanda F'lorini 74.88 76.37 74.88 77.12 1 tsveç Kronu 27.07 27.61 27.07 27.88 1 tsviçre Frangı 98.45 100.42 98.45 101.40 14.09 14.37 13 39 14.51 100 îtalyan Lireti 85.75 87.47 81.46 88.32 100 Japon Yeni 165.49 168.79 157.21 170.45 1 Kanada Dolan 695.66 709.57 660.88 716.53 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 28.18 28.74 26.77 29.03 1 Sterlîn 296.36 302.29 296.36 305.25 1 S. Arabistan Riyall 59.04 56.C9 60.81 60.22 TürViye Odalar Birliği, Milletlerarası Ticaret Odası ile MTO Türkiye Millj Komitesi'nin ortaklaşa düzenledikleri *Uluslararası Ticari Deyimler Semineri» yann Ankara'da yapılacak. Prcf. Jan Jamberg'in yöneteceği Uluslararası Ticari Deyimler Seminerinde, satış sözleşmelerindeki ticari deyira Iertn fonksiyon ve amaçlan. taşımacıhk teknikleri ve belşreler üzerind eyapılan uyguîamalardaki değişikliklerle mal taşımasma ilişkin esaslar üzerinde durulacak. Otomotiv Derneğl (OSD) Türkiye'de otomobil ürelimi 1983'ün iki aymda yüzde 81 artış gösterdi Ekonomi Servisl Türkiye otomotiv sanayiinde faaliyet gösteren firmaların taşıt ürettmlerj bu yılın ilk iki aymda 1982 yılınıa ocak ve şubat ayları toplamı olan 11.192 adete göre yüzde 48 artarak 16.530 adete ulaştı. Otomotiv Sanoyii Derneği IOSD) verilerine göre. en fazla üretim artışı yüz' e 138 i!e midibüsto gerçekleşirken bunu yüzde 104 ile minibüs. yüzde 81 artışla otomobil üretimi iziedi. Bu arada trak tör üretimi yüzde 31 artarken. kamyon üretimindeki artış yüzde 36'da kaldı. Cretim azalmaları ise yüzde 12 ile treyler çekicileri, yüzde 8 IIB kamyonetlerde vo yüzde 4 ile otobüslerde görüldü. Diğer yandan yine (OSD) verilerine göre. taşıt üretimi 1982 yıh şubat ayına gö re 1983 şubatmda yüzde 35 artarak 6426 adetten 8688 adete yükseidi. Her iki yıhn şubat aylan karşılaştınldığında midibüs üretiminin artışmda ilk sırayı yüzde 169 oranıyla aidığı bt> lirlendi. Midibüs üretimindeki artışı yüzde 102 artışla rninibüs, yüzde 70 artışla otomobil. yüzde 35 artışla kamyon, yüzde 19 artışla traktör üretimi iziedi. Otobüs üretlmi yüzdo 6, kamyo net üretimi yüzde 19 azahrken. er. fazla üretim azalma sı yü^de 42 ile treyler çekicilerinde gerçekleşti. TÜRKBANK'ın Eğitim Kursu Türk Ticaret Bankası TÜRKBANK personelinin modern bankacılık bilgüeriyle yetiştirilmesi amacıyla eğitim kursu düzeniedi. 37. Egitim Kursu bugün saat 11.00'de bankanın Aksaray'daki Egitim Mcrko/.i'nde başlıyor. Kursun 11 hafta sürecRgi ve flk dersi Banka Genel Müdürü Bchzat Tuncer' in verore&i belirti'dl. 3. İzmir Mobilya Fuarı tzmir Belsdiyesi'nin dü?on!ediŞi «3. İzmir Mobilya, Ev Dehorasyon ve Hah Fuan» ı Nisan Cuma günü acılacak. Kültürpark'ta 110 bin M2 alan üzeriine kurulacak fuarda ihracata dftnük üretim yapan fiımalar katılacak. Fuar 10 Nisana dek sürecek.