Katalog

Salübi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazatecüik TA.h actoa Nadlr Nadi, • Genel Yayın Müdürü: Hasa't; Gemal, Müessese Müdürü: Emine Uşakhgil, Yazı İşler; Müdürü: Okay Göncnsin, # Yazı îşleri Müdür Yardmı cısı: Ahmet Korulsan, Haber Merkezi Müdürü: Yalçın Bayer, Sayfa Düzeni Yönetmeni: AU Acar TAKVÎM 24 Mart 1983 îmsak: 5.19 Güneş: 6.56 Temsilciler: ANKARA: Yalçm Doğan ÎZMÎR: Hikmet Çetinkaya, ADANA: Mehmet Mercan, $ Servis Şefleri: İstanbul Haberleri: Selahattin Güler, D'ş Haberler: Er^ın Balcı, Ekonomi: Osman ülagay, Yurt Haberleri: Uarharos Gençak, Kültür: Aydın Emeç, Magazin: Yalçın Pekşen. Düzeltme: Konur Ertop, Araşürma: Şahln Alpay tkindl: 16.48 Akşam: 19.25 Tatsı: 20.57 Büroi:r: © Ankara: K >nuı Sokak No: 24/4 Yenişehir, Tel: 17 « 25b 17 58 (;.. Idare, 18 33 3o • Izmir: Halit Ziya Bulvan No: f>5/3, Tel: 25 47 0913 12 30 9 Adana: Atatürk Caddesi, T.H.K. İ^ıanı Kat 2/13. Tel: 14 550.19 731 • Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılîk ve Gazetecilik T.A.Ş. Türkocağı Cad. ?9/41, Cagaioğiu, PKt 246tstanbul, Tel: 20 97 03 (5 Hat), Teles: 22246 Öğle: 13.20 ! iıııar afiı Sosyal güvenlik deııetiiîii Trafik polisleri, trafik kontroîîeri s*.ras;nda vatandaşa haiî«i sosyal güvenllk kuruiuşuna bağîj olduğunu da soraeak. ANKAKA, (Cumhuriyet Bürosu) Kaınu .görevlılorınce yürütuİGn >ıer tür donetiîTidü vatandaşların sosyai güvenük kuruluşiaıma bağlı olup clmadıkları da araşüi'ilacak. Sosyal Güvenlik Kurulu foplantiöinda. kabul ediien bir öneriyo göre, Sosyal Gü venîik Bakanlıgı iie ilgilj diger bakanhklar arasmda vapılacak bir eşgüdüm sonucu, bütün resmi denetlerneler sırasmda vatandaşlann sosyai güvenlik kapsammda bulunup bulunmadıklan da belirlenecok. Söz konusu öneri, trafik polislerinin, trafik kontrollevi sırasmda ehliyet, ruhsat dışmda sürücünün nangi sosyal güvenlilc kuruiuşuna bağh olduğunu soîT.ıasmı da iceriyor. Bunun dışmda. en çok sigortasız işçi çalıştırıîan işkolu oîan inşp.at sektöründe, beleciiyelerce yaptlacak denetimler sıra^mda, inşaatlarda çalışan işçilerin sosyal güvenlik kuruiuşuna bağlı olup olmadıkları araştınlacak. Di^er yandan ÇÛ~ hşma Bakanlıgma ba.â'li iş înüfetti.şleri, isyerleıindeki denetimlerde siiîortasiz işçi çaîıştınlip ça!n;tınlmadi&ını daha ciddi bir biçimde inceleyeccklor, Ayrıca Beîediyo Zabıta memurları. ticaretbanelerde vaptıklan denetimle r sırasmda, gerek ticarethane suhibinin ya da esnafin BagKur üyesi olup olmadığmî, gerekse t.ıcarethanede çahşan işçiJerin sîgortalı olup olraadıklannı sorax;aklar. Kanıu yönetimi scrbest bölgecilik ve yapımı konusunda bazı sonıut uygulamalar içinc girmis. Örnegin 1 ocak 1983'den bu yana şirketler rıhtım yiikümîülükîerini dolar olarak üdüyorlar. Keııan^MORTAN MERSIN .Serbest böige olaymın Türkiye'ye dcinük yeni iş saha.sı yaratacağı ortaya çıkıyor. Kf.rbest bolge iîan edilmsden bu konııda ıht.isaslaşrnış şirketler çesilli bicimıerde böl gede yaptıklcn nabız yoklamalannda tcklif veriyorlar. Bu şirketlerin uğraşı konusunu so racak olıırsanız, «Serbest bölge yapuncılan» clemek olası. İş te bunlardan biri N;ch:mar Co. Ltd. Bir Japon şirketi. Kormsiî serbest bölge yopımeılıjğı... Türk temsildsj Altan Sanaî'ı İsKçndcrun'a yollayarak bölge yapımı için hazır olduklannı söylemiş. Firma hakkındaki bi'igiyi İskendenın Ticaret ve Sanayi Odası Başksnı Mehmet Binbay'dan alıyoruz, «VaMaha fazlaca bîr bilg'm yok. Ama, son z;ımanlarrta böylesı firmaların çeli^i çoçaldı» tierken olayın dünya ekonomik çevrelerinde yarattığı tez iletişime hayretini dile getiriyordu. Bu şirkctier bölgeUTde alt ya.pı vapacaklar, antrepo yapımını preîabrik biçimtie «erçokleş r.f olae ser kapsanıı dışıiîcia kalacak Barıs KUDAR İZMtR, İzmir'in 70 kilomeîre kuzeyinde yeralan Aliağa ilçesindeki Nemnıt Kor fezî'nin .serbest bölge kapsa mındaıı çıkanlcîığı öğreniidi. 1 Kararın stratei !^ gerckçelere dayandınidığı ve resmen Egfi Sfinayi, İzmir Ticoret Odasına duyurulüuğu «antundı. Başbakün BfiU'nd lîusu H ve 32 ocak ÎP83 teîihlerinde Ege bölgssi'ndo yaptığı temasJar sırasmda Aliaga Ner» nıt Körfezi'rJn serbest böige olacağmı açıklamıştj. Ancnk daha sonra vapılan toknik dü zeydeki saptaanalarda boîge Inırabilir, geîiştirebUiriz» iiadesiru kuilanıyordu. Kuşkıısuz serbest bölgeys en hazır oian bir bölgede bile bu konuya «önük iinansrnau gereği su içinde 45 nıiîyar TL olacaktı. Özeliikle serbest bölgetirecekler. Binbay, bize bu bü îerin dünya üzermde giderek gileri aktanrken, masası üzeyaygjnlaşması sonra sı serbest rinde duran bir teieks notunu bölgeler arasında rekabet de uzatıyor. Tekfen hcldingden artmı.ştı. Bunun sonucunda ser yoîlanmış. best bölge ıtygulamasını yüriiNotun sonuç bölümünde, To tevı ülkeler yabancı sermayeyj ros Gübre Tesislerinin buiun cezbetmek îçin altyapı antre rtuğu yerde varolan üvantajîar, po gibi temel lıizmet übölgedeki elverişli koşuliar sı nitelerini hazıriayıp veriyorlarralanıyor ve bugünden projelen dı. Bir ihracatçı hoş snlatımıydirilen birtp.kırn ek tesislerin la, «Şimdilik climizde Şıun gerçskleşmesiyle Avupah kura 'IT'sinıle okuyan şarkıcı Feyluşlardavı ilk aşamada 1 milyar ruz'un «Liibnan y;t vatani» şarki liraîrk yabancı kaynagm «deı> sını sunmaklan öte lîir inıkânı hal» ^elebilecRsi belirtiliynr. mız yok. Serbest böîge ilanı Toros Gübre Gencl Müdür i!e birlikte organizasyon dıYardımcısı Esin Göbhan, bu 1 şjnda altyapınm çok nıükemmilyarın nasıî yatınma aktan mcUeştirilmpsi gerekmektedir» lv,c&fi,ı konusunda, bağlsntıda diyordu. Esasen Başbakanlık bulundukları dış şirketlersen Teşvik ve Uygulama Dairesi .sağlarvacak oîan \v.x tutann Ba.şkaTii Prof. Ekrem Pakde«bir îinlamda serbest böîgemıı mirlı'nin Mersin'de yaptığı at'inaosman parası» olacaymi çıklamada, «Geregînde genel söyiedi. teşvik tablosunıı dpğiştîrnıemiz vc serbest böltîeler için gerekeDaürıası var... 10 ocak günü İs cfik alt ,^apı hizmeüci'in) de bu kenderun'da yapılatı serbest kansanıa almamız kavınzlmaz» bölgeler paneline bir yabanci deraesi, yeni bir teşvik konuşirket (Scandinavian Line) ieırı sum.:n da yakın güıılerde söz silci yormyor ve v^neide. «Eix konusu olduğunu gösteriyordu. Kprbcst bö'çp iofn hazjrız. tskenderiîn da bizim öiriilerlnıi1982 yılında 3 milyon dolarxe görc ideal bir yer. Koııuyu hk dt>viz girdisi olan Soysal Aslında kamu yönetimi de serbest böigecilik ve yapımı ko nusunda bazı somut uygulamalar ıçine girnnşti. ! ocak 1933' cîen bu yana şiriîetîer rıhtım yüküınîüiüklorini dolar oîarak odüyorlardı. Lim;uı yöneürninin yetersiz vınc; kapasılesi dikkanîn hem altyapx yönüyUı ye te alınar.ik, şirk';tlero özel tersiz kaîdığı, hem de stratovinç ve iork lift kuilanma h;;kjik nedenîerle bclgeniü elvtı kı verilmişti. rişsizligı ortaya çıktı. Bımun Serbest bölge uygıılarnası ve üzeıine. Aliağn Ne;nru.t Kör oiası geüşm'ileri konusunda fezindcki serbest bnige uyguln son olarak iktisat doçenti Dr. mpsmdan vazgeçiidi. Omer Gökay'n görüşîerinî ahBu konuda Kşre Sanayi Oyonız. Dr. Gökay, Viyana'da üç desı lle, İzmir Ticaret Oda ^ .i .süreyie îiznıan olarak çahş•! sı'na resmen duyuruda bu!u ni?ı tTNİDO'da serbest bölge rıuldu. Vo DU Odalann yeni bir uyri anıaları^da uulumnuştu. .serbest. bölg.? cinerisi getinne Göhcıy, «Unulmamak gerek 5İ islendi. Aiuıan b.'i.çîlere gö sfrbest bölgeyi bir üreîinı bölre, Izmir Ticaret Ocissı Baş kan VL\:İIİ Vaclt Tümer Ba^ gfsi nlavak düşünmek büyük bir vatınnt konıssudur. kanhffinciaki serbest böîge 1ko ordinasyon komitesî önümü .',Kasî'mca iik tJde serbest tidek: 15 gün içerisinde olası ye cari bölgf türii bir «yguldma ni alanlar konusmıda görüş ja giri.şiîecek ve üaha çok ant bildirecek. (Arkası 9. Sayfada) istanbul Haber Servisi İstanbul Beled'ıye Başkanı Almulîah. Tırtıl, imar aıfmdaıı yararlanacak yapı salıipierinin başvurmalarınm pazartesinden iti baren Beiediye Şube Müdürlüklerine yapılabilecegini süylecü. Konuyia ilgiii ajrmtılı bilgi yarın Belediyece kamuoyuna duyurulacak. Başvuru sürestnin ya sanm yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak 3 ay olduğunu, yurtdışmda çalışaniara ise bir yıllık süre tanındığım hatırlatan Tırtıl, şu bilgileri verdi: «traar ve gecekondu mevzuatına aykırı ya pıların sahipleri veya ve kilîeri, kat malikleri ve ya vekiîleri, müteahhit ler veya vekiîleri, ve yö neticiler, süz konusu ya pı beiediye ve müeavir olan sıınr îçinde ise ba lunduğu Beiediye Şube Müdürliîklerine ve diser alanlarda îse vilayete başvuraeaklar. Düekçeler, şube miidüriüklerinde vo bu iş için görevlendirlîecpk luirolardan iieretsiz olarali teuıin edilecek. Di lekçeier üç niisha halin de dolduruiucak. Dilekçeye, varsa tapu sureti ve milli bankalardan b\ rine 2 hin lira yatırıldı jjına dair ıııakbu/ eklenecek.» HAYAT SİGORTAMIZDI Taksi ve dolmuş şotöıteri ticari plakalann kaldınlrn ısına karş» > fikarkcjı, tlîerindeki tek güvencenin plitka oîüvi'innu sa\unuyoı lar. 11..1 tr.ilvon lira değerinrîeki plakulan <havat sinortdsı» olavaK niU'lcndireıı şoi'örler. «llukaıtıiz eüverıcemizdi» ıliyorlar. Smırlandırsİmanın kaîkmasına tepkiler Haber Merkezi ~ Ticari plaka sımrlamasınm belli bir oran da küldırılacuğmın açıklanması çeşitli tepkiîere yolaçtı. Taksi ve dolmuş şoförleri «Tek giiven (temiz euınizdeji alınıyor» derken, 11,5 nıilyon lira verip ka raborsa plaka alamayanlar ise karnrı olumlu karşıladılar. istanbul Şoîörler ve Minibüs eüler Esnai'ı Derne^i Cenel Sek reteri \urkan Güveııilir, plakanın şoförün sermayesi, depozitesi ve güvennesi olduğunu ön« sürerek, «P?nka tahflidînin kuldırılmasma kesinlikle kar^ıyr/» dodî. Aym zaıntında îl Trafık Komi'yonu üyesi olan Cüveiiilir, şunları süylsdi: «Plaka gün kazaıup giin yîyeu şot'ör için sernıayedir, ailes!»e bnakrtcacı tek s«rvettir. Bu uygîslanıaya eeçiürse İ.lanbul trafigi valı^aınaz duruıııa ne'eccktir. Binlcree taksi vc ('olıiHiş siuütü.ünün eiinıeği ciindeıı ahnacaktır. Tek scrvetlerî (U bir aıuîa sıîıra huniş oh'eaktır. Taksî ve dolmusrululi yanamn milyoner clduğu gorülmüş müdür?» Ankara Umum Otomobilciler ve Şol'orîer Denıeği Başkaiîi Derviş Günday, plaka tahdidinin kaldırılmasma karşı olduğunu açıkladı. Başkentte taksi sayısînin sz olduğu yolundaki düsüncelere katîlmadığînı biîdiren Güday, «Taksi sayısı ay değil. tam aksine fazladır. Taksi plakatarı esnafımızm rmekli ikranıiyesidir» dedi. İzmir Şoförler ve Otomobilciler" Dorne^i Başkan Yardımcısı \!i !><'ris ıso, <:Karara say«j)iyı/. Ancak ticari vasıtaJara yer Uuîiii pfiHsirî. sonra ticari plaka vm'lsin» diye konu^tu. 30 haziran 1983'de baçîayacak uygulama için Istanbul'da .şoför esnr.l'mm görüşü şöyle: Rccep Bal. f37 yıliık şoion: «2 ınîlyon verdim plaka aldını. ilenü/ 'lorcunıı hile ödeyente(ıjm. lii'lli bir kesnuj nîenmuu edetek, bizi rkonomik bunulitna sürükleyecektir.» SelahatUn Kara (VA) yıüık şof'ör): «Atrnn bîrader, bana ve 5 çocuğunu yazık değil mî. b'5 yaşımlayım, tek früvencem şu plakadır. Bunu yıihır önce yap salardı da, bu paraîan «denıeseydik. Kkınrğimiz eljıvıi'/dtn alıır.yor.» Yıİınaz Topçudag (22 yıllık çoför): «Tral'iği ?îÖrüyorsunuz, bir de buna elMenenlerl dü^iinün. yoîlar kannca yuvasına dö nüşecek.» AbduHah Er Hî yillık şoiöri: «Plakamjzı borgla, lıarçla ;ıldık, daha yanssnı bile ödeyenıoîük. ^ani şinırti önüne selen plaka aİHcak, bizinîki de çöp tcııek^smdrn farksız «îrtcaU. Aç Ivaîacaffiz vallabi. iînyat sigor î. Zihni Ç.akîron'u (1 yıUık so T för): « i'allahi l'u u^'îînlaııiiiı, bivJm uin iyi oldu. Ki*n yıllard ın IHTİ oııort. parayı biraraya Reiiıcr^k phıka alaıııadım. Hep el yassında cahstıın. Çiinkü. pîıka tai .siflen p;îhaİJ.:> rahretiin Ate.ş (32 yılhk şoför): «Bizlere aeüimı.vorsa, to lıık çocııgumuîiıa acısmlar. Çünkü bu plaka onîarın da gü%'rncesiydi.» Okur yazar oranı vüzde 73,8'e çıktı Türkiye iîe ABD arasırsda uçak sanayiinde ortak yapıma gidümesi konusundaki çaîışmalar gerek ekonomik faktörler, gerekse ABD'nin getirdiği önerilcr nodcniyle sürekîi olarak yön değiştiriyor. Scdat ERGİN ANKARA Türkjye'nin kuracağı uçak sanayii konusunda yapacağı seçim gecıkiyor. SOH olarak uçak tipleri üzermde yaklaşık malıyetleri bildırmek üzsre geimesi kararlaşunlan ABD Savunma Bakanhğı heyetinin zıyareünin son anda ertelenmesinin uçak tıpi üzerinde verilecek karann uzamasına yoJ açacağı bildıriiiyor. Türkiye ile Amerika Birleşik Devlerleri arasmda UÇÜİC sanayiinde ortak yapıma gidümesi konusunaaki çaîışmalar gerek ekonumik faktörler, gerekse ABD'nin getirdiği öncriler nedensyle sürekli olarak yön değîştiriyor. Bu yön deftiçikliği bugüne kadar ikı şekilde ortaya çıktı. Birinrisi miktarla ilgilı. Türkiye başlangıçta 295 uçaklık bir paket üzerinde karar vennış ve geçen yılm başmda bu miktar üzerinde ABD hükümslıne resmen başvurmuşlu. Türkiye yazdığı talep mektubuna (Letter of Request) ABD hükümetinden yanıt nlamadı. Daha son va Türk taTaima doiayh olarak verilen mesaj 235 uçaklık parti den vazgeçilerek paketin küçül tülmesi yolunda o!du. ABD hükümetî, bu gönişünü Iki gerekçeye dayandırmaktaydı: 1) 295 uçakîık partînîn nıa lîyetî nrredeyse S • 10 rnilyar dolara ula^maktaydı. Türkiye*ııîn parasal güçlükleri böyle bir pakefin finansmammn karfjifanmasında yetersiz liiilacaktı. 2) B(>y!esinc büyük bîr pa ketî ABü'sıfn kendisinin de üst lenniesi güçtii. Ayrıca bir dizî ülke ortak yapım için ABD'nin kupısını ça!rna!;ta,v(hiar. Bu üU keler arasmda (ünev Kore, Yunanîstan, İsrail, İtaîya, tspanya ve Mısır da vardı. ABD yasalanna îTöre hüktirnet kendisine gönderilen ta,îep mektuplarma yanıt vermek aorunda değii, Yanıt vermeyerek tutumunu hîssettirebüiyor. VVashington'dan gelen mesajm ışığmda durmxj Ankara'da yeîiiden değarlendiriMJ. Ve paketın 295ten 160 uç«ga düşürüîmesı karorlaştınkiı. İKtNCİ MEKTUP GİDÎYOR Gsçtiğimiz eyîül svmda Türkiye ABD hükümstine iicinci talep mektubunu gönderdl. Mektupta ortak yapıma gidümesi istenen uçak sayısı 160'a düşürülmüştü. Mektupta isrek belirtiîdikten sonra tasarlanan ortak. yapımın nitehği ayrıntıl] bir şekilde anlatılmaktaydı. Aradan geçen altı ayı aşkın süre içinde Washıngton bu mektuba da yanıt vermedi. Ya nıt niteliğinde sayılabilecek ma iiyet bildirimi de ABD Savunma Bakanlığı heyetınin ziyaretinin ertelenmesi r.edeniyle bu ay içinde gerçekleşmedi. ABD'de uçak satışlanm doğrudan düzenleyen taraf firmalar değil. Hükiİmet satışları yal mzca onaylamakla kalmıyor, ülke içindeki çeşitli firmalara yapılan siparişlerî de listienerek uçak imalat sürecinin başından sonuna kadar devrede buiunuyor. Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetieri de kuilanıcı olarak çıplak fiyatm ötesinde bakım ve idame masrafları dolayısıyla ucağın program maliyeti üzerinde yaklaşık fiyat bü üirebiliyorlar. Bu aşamada, ABD Savunma Bakanlığı'nın imal edilmesi tasarlanan uçaklarin on yıla yakm bir süre içindeki yaklaşık maliyetlerini bildirmesi bekîeni yor. Ancak bundan sonra Türkiye firmalarîa da temasları sürdürerek imal edeceği uçak tipi icin kesin kararını verecek. LÇAK TİPLERİ\ DEKİ ÜİKGİŞİKLİK Uçak sanayii konusundald ça Iışmaların yön degiştırmesinde roi oynuy:<n bir başka etken de uçak tiplerine ilışkin seçeneklerin degişmesiyle ilgiii. Tür kiye uçak sanayii konusundaki çalışmalara başladîğmda dört tip uçaik söz konusuydıı: İngiliz yapıını Ja»uar, F'ransız yapımı iiiirage, ABD yapımı F16 vr: F18 uçakları «Jaguar» tek nik açıdan yetersiz bulunup eleme dışı kalırken, siyasi neden ler de Fransa'nm değerlendir(Arkası i). Sayfada) ANKARA, (ANKA) Okumayazma seferberllği 5. dönem kursları başladı, Milli Eğitinı Eakanı Hasan Sağlam, okurüa yazma seferbarliğinin başlama smdan önce yüzde 67,3 olan okuma yazma oranınm seferberliğin 4. döneminin sonunda yüzde 73,8'e ulaştığım söyie di. 3. dönemin açılışı yapan Sağ îam, «Cehalet ortadan kaldırıbncaya liadar bu seferberUge devam edilecektir» dedı. Okunıayazmayı kolaylaştıran tasarının DM gündeminde oldugıı nu soyiedi. ToDiannda daha sonra, Eolu, Kars, Adıyaman, Hatay ve Bingöl Valileri adına bu illerin Miîlî Eğitim Mücîürîerine, TRT Genel Müdürü Macit Akman'a. Yayınlar Genel Müdürü Suat Gündern'e, Deviet, Kitap lan Müdiirîüfründen Recai Ak tik'e ve İstanbul Millî Eğitim Basımevi Müdürü Kemal önal'a şiltler verildi. Bu arada, 3 milyonuncu kur siyerler olan \ezire Kentl adiî yurttaş ile Bingöl ilinden Selahattin Bucuka, 3olu ilinden Emine Keskln ve Hatay ilinden Mehmet DoRan adlı yurt taşlara ise mansiyonlai' verildi Beşinei Dönem okurnayazma Sri'erberliğinin naşlaması nede niyle İstanl.iıü'da Haik Eğitim Merkezi'nde düzenlenen tören de konuşan Vaîı Nevzat Ayaz îîçılan 67451 ]. kadenıe kursuna katılan 153 bin 88"JÎ kişiden 3r.023'sinin ıkinci kademe kıusuna katılanlardan da 99270'nin îikokul diplomisı aldıgını bildir di. Günde alınacakyarım tablet aspirin için önemli hir koruyucu olahilir oroner yetmezliğinin tedavisi de tıpkı di£er lıastalıklarda olduğu gibl hekimle. hasta arasmda çözümîenecek sorundur. Hekimin bu konudaki bilgisini kitaplara sık sık bakarak yenilemesi ne kadar doğru ise hastanın kitap karıştırarak tedavi yöntemini bulmaya çalışması o kadar yanhştır. Bu küçük yapıt ise hekimîerden çok lvastalar için yazıldığına göre bizden bir örnek recete yazmamızı beklemek yersiz olur. Kaldı ki zaten aym hastalığa yakalnnmış olsa da hastadan hastaya çok fark i'ardır. Bu nedenle tedavi de secilecek yolu hekimînize bırakıp si:<e genel ilkelerden söz edeceğiz. nır. Diğeri İse kısa sürede etkili olup ağrı sırasında dil aitında enıilir. Hemen herkeste başo.ğrısı ve ciilde bir kekremsi tad yapar. Ba, ilacm dogal yan etkisidir. Bunun gorülmemesl ilacm bayatlanjiş olabiîeceğini düşündürmelidir. Aslmda bu tip jlaçiarın kapağı açıldıktan 1520 gün sonra etkisi szalmava baslar. Nenişlettiğinden. kalbin yükünü gcçici olarak azaltarak da, hastaya yardıracı olmaktadır. Bir grup ilaç da spazmı ortn.dan kaldırmaya yarar. Sırası gelmişken değinelim, ülkemizde mobilyadan, çamaşır tozuna ka dar herşeyin dısjarıdan getiriîmesi salgını haklı olarak sağlık konusunda da Kiodavı sürdürmekte Halk arasmda bilinen iîaçlar Bunlar üzerinde çok geniş araştırmalar yapılmaktadır. Bu gruptaki ilaçlann gördüğü işi. kan da pıhtılaşmayı artıran hücrelerin (tromposit) kümeleşmesini önlemek olarak tanımlayabiliriz. Bugün piyasada bu amaçla çıkmış ilaçlar arasmda kıyasıya bir rekabet sürmektedir. Bize kalırsa en iyisi aspirindir. Her zanıan bulunur, üstclik de ucuzılur. Son çatışmaIar, en uygun dozun günde 300 mg. {yaklaşık yarım tablet) olduğunu s:ostermiştir. Çiğneyerek ya da eriterek. günde yarım tablet aspirini. aktif mide ülseriiier dışmda herkesin alabilecegini sanıyoruz. Aspirin kullananlarda, kul lanmayanlara göre infarktüs ve ölüm azlığı çarpıcı bir biçimde kanıtlanmıstır. Asla unutuîmamasi gerek en noktalar: A Koroner damarlar da riaralınaya yol açmış olan yağ birikintisinî eritınck ve daralnuş bölümîî seniş! o tmek. şimd'kî ilaçlarla olası detüdîr. B Kişi, daraîmış olan damarlanndan geçen kanla, idare etmek zorun dadır. Bu bilgileri temel olmak koşuluyla, tedavinin ana çizgilerini şöyle sıraîıyabiîiriz. Beden eıjitimi Beden.se! calışrna, ilaç dışı ünlemler gibi. en az iîae kadar önemli bir konudur. Kontrolsüz ve bilinçsiz yanıldığmda bir takım tehiîkeler taşıyabiîirse de aşırı yükîenmelerden kaoınıldığmda çok yararlıdır. Bu. en basîti ile uzun yürüyüşler gibi. asansor yerine merdiveni seçmek gibi, günîük yaşantnmzda kolayca uygulayabilecesimi'? bir yüntenıdir. Önemli hastahk beiirtiieri olanîarda yapılacak bir et'or testi sonucu. hekim tarafından saptanacak bir program çerçevetnnde ve kontrollü olarak (nabız, tansiyon. EKG gibi) aletli çaîışmalar şeklinde de ııygulnnabilir Müsabaka tipi sporlardan (tenis, masa tenısi. l'utbol. koşu varışlcsn gibi> agırlık kaldırrnayı gerekttren sporlardan (halter, bari'ilcs gibi1) kesînliklc kaçıRi'malıdır. Çalışma sırasmda zorlu solunum, ıkmına v.s. gibî haveket1er ııygun olmaz. Rahat ve sevşek bir solunum ge rekir. Yapay kalpli Clarkrn durumu cok ciddi SALT LAKE, (AP) Yapay kalplî Barney Clark'm sağlık duroınıu, böbreklerinin giderek çalışamaz hale gelmesiyle tehlikeli bir dunı raa girdi. Doktorlar geçtiğimiz cuma günü rneydana ge len rahatsızlığin nedenlerini ögrenmek amacıyîa bir dizi fest yaptıkiannı, ancak bir sonuç alamadıkîanm söyleDoktorlar Clark'm şimdililc ölüm tehlikesinde bulunmadığım, ancak böbreklerindek\ rahatsızlığın sürrnesi halinde ciddi bir dunam doğacağmı belirtiyorlar. Utah Üniversitesi Tıp Merkezi sözcüsü Doktor John Dv/an, çe şitli hastanelerden birçok danışmanin çağrıldığını ve Clark'ın durumunun dikkat!o incelendiğini beîirtti. Dv/aıı. danışmanîardan oluşan heyetin Clark'a sürekli müdahale yaptıâını, =heyefin oldukça kötümser konuş tuğunu» söyiedi. Kalbin atım hızmı yavaşlatan ilaçlar: Bu gruptaki îlaçlar kalbin yaptığı işi, dolayısıyle oksijen gereksinimini azaltarak yararlı olmaktadır. Son yıllarda akut miyokard infarktüsünde de kullanılması y aygmhk ka zanmıştı r. Hastahk belirtilerlnin oluşumu açısmdan en akılcı yaklaşım gibl görünen bu yöntem, bazı inco ayrmtılan kapsadığmdan dikkatli bir uygulama gerek tirir. Tedavide önemli koşuliar: Mutlaka beslenmenizi düzenîeyin, mutlaka zayıflaym, mutlaka sigarayı bırakın, mutlaka tansiyonunuzu ve diyabetinizi kontrol aitında tutuıı. mutlaka bareket edin. var ki hastalarımız çok, daha uzun süre aym tüpten kuliandıgı halde yararlandıklannı soylemektedirier. Ancak gerçek şudur ki, aynı tüpü üç be.ş aydan fazîa kullanmak pek güvenilîr olraasa gerek. Bu tip ilaeu&r kısa süre etkili olduğu ie.in gereliirse günde 910 kez kulîanılabîlir. Bu gruptaki ilaçlar sadece koroner damarları değiî. diğer kan damarlarım da gedır. özeilikle varlıkh ke~ simde cepteki Fransız tri nitrini, Atlantiğin ortasmdaki cankurtaran simidi gibi güven vermektedir. Hele getirtme koIaylığı oianlarımız, gelenelisel ikramcılığımızla ese dosta da üçer beşer üağıtirlar. Bize sorarsanız anlamsız bir teselli ve gerel'biz bir israf. Bu ilaçlann, tıpkr diğerieri gibi, smi'lı bir yararlılığı vardır. Koroner damarları genisleten ilacîar: Bunlar da iki çeşittîr. Biri uzun etkili oîup, günim belli saatlerinde alı SÜRECEK