Katalog

Cumhuriyet TAKVtM Sahlbi: Cumhnrfvet Matbaaeılık ve Gasetecilik T.A.Ş. adma Nadi r Nadl, • Genel Yaym Müdürü: Hasan Cetnal, Müessese Müdürü: Emine Uşaklıçil, Yazı Işler; Müdurü: Okay Gönensin, # Yazı îşleri Müdiir Yarclım cısı: Ahmet Korulsan, Haber Merkezi Mtidüru: Y'alçın Bayer, Sayfa DUzenl Yönetmenl: All Acar îmsak: 6.02 Güneş: 7.38 Temsllcflerî ANKARA: Talçm Doğan, ÎZMÎR: Hlkmet Çetinkaya, ADANA: Mclımet Mercan, • Servis Şetleri: İstanbul Haberleri: Sclahattin Güier, Dış Haberler: Ergıın Balcı, Ekonomi: Osmaıı Ulagay, Yurt Haberleri: Barharos Gençak, Kültür: Aydın Emeç, Magazin: Yalçın Pekşen. Düzeltme: Konur Ertop, Araştırma: Sahln Alpay İkindi: 16.31 Akşam: 18.56 Yatsı: 20.27 Bürolar: • Ankara: Konur Sokak No: 24/4 YenJşehir, Tel: 17 58 25* 17 58 66, İdare: 18 33 35 • hmir: Halit Ziya Buıvan No: ti5/3, Tel: 25 47 09.13 12 30 • Adana: Atatürk Caddesi, T.H.K. îşiıanı Kat 2/13, Tel: 1455019731 • Basaıı ve Vayaıi: Ctımh'i'iyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Türkocağı Cad. 39/41, Caî;:üoğlu, PK: 246 İstanbul, Tel: 20 37 03 (5 Hat), Telex: 22246 27 Şubat 1983 Öfcle: 13.27 "Sözleşmede geriye dönük hüküm olmazsa işçiler mağdur olur,, Prof. Ekonomi, Prof. Çelik, Prof. Reisoğlu toplu sözleşmelere geriye dönük hüküm konulmamasınin sakıncaları üzerinde durdular. îstanbul Haber Servisl Senöikalar, toplu sözleşme grev ve lokavt yasa tasiaklanran bilimsel değerıendirilmesinin yapıldığı toplantıda toplu sözleşme düzeni ıncelenirken, imza tarihinaen geriye yürürlü ğü olan hükümlerin toplu sözleşmelere konulamamasının sa kıncaları üzerinde duruidu. Bu konudaki tebliği sunan Prof. Münir Ekonomi, yasa tas lağmdaki sözleşmelerin geriye etkili hükümler getirümesini yasaklayan maddesınin sistemin en çok eleştirilen hükümlerinden biri olabileceğine işaret etti. Sözleşmelere konan geriye yönelik hükümierin özel likle uzayap görüşmelerdeki sa kıncayı önlemede çok yarariı olduğunu belirtti. Prof. Nuri Çelik yeni tiüzenlemede, görüşmelerin hızlandırılması için alınan önlemlere ve sözieşme sona ermeden 120 gün önce yetki prosedürünün başlatılma sma rağmen, lıer aşamadaki 615 günlük idari ve yargı karar bildinm sürelerinin uygulamada mutlaka sarknıalar yapacağını, yetkinin mahkemeye gitmesi ve yetki düşmesı halleri ile birlikte. biten sözleşme ile yeni imzalanan sözleşme arasında önemli boşluklar doğali saymadan da, nasılsa düzen ile ilgili hükümlerin geriye işlemediği ve sadece geriy3 yönelik mali hükümlerin önemli olduğu göz önünde tutularak, parasal farkların sözleşmelere cağını, sözleşmelere geriye yö iıüküm konarak Eridpri'ebüeoe nelik hüküm konmaması halin ğini söyledi. Ancak Prof. Sefa de işçilerin mağdur olacakları tteısogiu, sözieşmeleıe geıiyı nı anlattı. yöneiik mali hükümlerin kolav «GERtYE DÖÎVÜKLÜK lıkla konulamıyacağını, taslak ZORÜNLUDUR» taki maddenin düzenleniş biçi Prof. Sefa Reisoğlu, özellik mi nedeni ile, yargmın bu tür le yetki ıhulaiiannıı) söziı;şme den sözleşme hükümlerinin iplerin 120 gunlük süre içinde ta tali yoluna gidebileceğini, üo mamlanmasına engel olacağı :et artışı oranlarınm yükseltil ru, sözleşmeler arasında doğan mesi ile bu farkın giderilmesiboşluklar için işçinin geriye nln ise işçi açısmdan aynı an yönelik yararlanamamasının bü lama gelemiyeceğini bildirdi. yük huzursuzltıklar yaratacağı Taslaktaki hükmün tek tarafiı m bildirdi. «Mahkeme, Yargı işçi sendikasma baskı niteliğitay kararmın beklenmesi, grev ni tflsırtıâın; savundu ve lokavtın uygulanması, sözProf. Münir Ekonomj iş koleşmelerin ımza tarihini çok i lunda "b 10 üyeye sahip ve ış leriye götürecektir. Geriye yö yeri, birden fazla iş yeri. ya nelik yararlanabilme zorunlu da, işletmede yandan fazla dur.» dedi. çoğuniuğa sahip sendikanm Prof. Kemal Oğuzman, söz sözleşme yapabilmesinin güçiü leşmelerl geriye yönelik geçer sendıkacıhgı teşvik edeceğini savundu. Ancak Çalısma B;ıkanlığı'nm ocak ayındaki isiatıstiklerle yetkili sencükayı oe hrlemesinin, claha sonraki tarihlerde iş kolunun "> 10'nn sahip olan işçi sendikasıti!'"ı toplu sözleşme yapma hakkı nı kazanması için bir yıl bti< lemesi ve mağdur olması 5.0 • nucurrn getirecegine işaret c>. ti. Bakajilığın yılda birtion fazla. hatta 3 ayda bir ıspiı yapması jrerekt.ıginı hilcîiıciı Prof. Münir Ekonoırıi imzalanan sözleşmenın lıiçbir şc kilde süresi sonıma k;".dar dsğiştiriienıiyeceğine ilişkin hülîmün do çok Katı oiduftunu topiu sözleşmslerin bir profokol ile, taraflar iradesi ile cî?ğiştirilebilnıesinin. özellikle uygulanmadan gürüîmcyrn bnzı pürüzlerin dü/.Pİtilıncsi aç:sjndan yan rlı nlücarmı .C.Îvundu. Prof. Sefa. Reisoğlu, sözleşnıü süroRi içip.cie işçi jehıne degişiklik yapılabüecegine ilişkin yasaya hüküm g2tirilmesi gerektigini bildirdi. ve ciıara 'erüecek Hakimler ve Savcılar Yüksek Kuruîu, yükseltmelerdc Yargıtay ve Danıştay ın vermiş olduğu notları gözönünde bulunduracaklar. ANKARA. (AVK.l) Mllü Güvenlik Konseyince önceKJ çün kabul edilcn Hakimler ve Savcılar Yasası Resnıı Gazetede yaymlanarak yürürlü ğe gircli. Yasa uyarınca. Yai"gıt,ay ve Danıştay Dnirelerinin yaptıklan 1temyiz incelemelen sıi'a sındr ., karar veren Hakinıleı ile Cumhuriyet Ssvcıları lıakkında not. vermeleri de öngö. rülüyor. Vorile;n bu notlar «ool< iyi». «iyi». «orta» ve «zayıf» şeklincie olübiıecek. Verilen bit lıükıııün onanmış ya da bozıılmuş olması, olumlu ya da clunısuz not verraek için yetcrii neden sayılmayacak. Hjkimler ve Savcılar Yüksek Kurıılu, Yargıtay ve Danış tay Dairelerinin Hakim ve Cumlıuriyet Savoları hakkında vermiş oklıı.'darı notları da gozönüncıe hulundurarak Iıakım ve savcıİHrın yükseltilnıelerine «nrnr vcrer:ek. Pakistan'da kadınlar ** Ziya Ul Hak'a başkaldırdı Yeni bir yasa tasarısmı protesto eden kadınlar güvenlik kuvvetlerinin saldırısına uğradı, 20 kadm polis copları ile yaralandı. Poîisin bu davranışı bir çok çevrenin sert eleştirilerine yolaçtı. Dış Haberler Servisi Pakistan Devlet Başkanı Ge neral Ziya Ül Hakın askori rejimine karşı son zamanlar da loplumım bekienmeyen bir kesiminden gıderek sert leşen bit muhaletet f/elme ye başladı. Bu kesımı Pakis tanls kadınlar oîuşturuyo' «••tnt.ernational Heral Tribune» gazetesinin ,'slamabgci muhabirinin büdi.aigme gö ro Pakistan'h kadnJarın gide relc yojîuniasan muhalefet'. yönoHciieri ciddi biçimde kaygılandırıyor. Nufusun ri5:2'si kadmlardan o.uşan ül kede, bu muhalefetin toplı nıun diğer kesimlorin' de pe şinde sürüklemesinden korkuluyor. Katı Tslam yasalarmın u.v gulandığı Pakistan'da hakljrınm kısıtlannıasından vj topiumda tümüyle geri plana ?tilmelerinde n yakınan kadınlar Ziya Ül Hak'a ba<3 kaldırdılar. 10 aün kadar ön co Lahor'da gösteı i yapan kadırılara polisin müdahaıe etmesj üzerine gerginlik do ruğuna ulaştı. Kadınlar ysni bir yasa tasarısmı prote; to ediyorlardı. Bu tasarıya göre. mahkemede b i r erks gin tanıklığı (şalıadet) iki kadjnm tanıklığına eşit s a y lıyor. Güvenlik güçıerinin trüsteriyi çok sert biçimde dajîitmas? sonucu en az 20 kadın yaralandı. Gösteriye katılan kadmlardan bıri. Pa kistan'da eşekler bıle. gösterici kadınların dövüldiiğiı gibi acıırasızca dövülmedî Polisler coplarını rastgelo sailadılar» dedi. Kadınlar o tarihte, esh": Başbakan Zülfikar Alı Butto'nun seçimlerde Iıiio yap masını protesto ediyorîardı İlginç bir rastlantı olarak. kadınların başlattıkları gö" teriler h;zla iilke çapında ya yılmış ve General Ziya Cı Hak, yönetime cl koynıuşt'i. Gözlemciler, Ziya Ü! Hak a karşı en inatçı ve karar!, direnişin kadmlaraan golriı gine dikkati çekiyorlar. Ür negin yasaklanmı;, olan Halli Partisinin lideıierı. eski Ba.j bakan Zülfikar Alı Ei.it.fo nun dul eşi ile kızı. Hull. Partisi halen ülkedeki <:n. güçlü muhaiefot odagmı • (• luşturuyor 1982 Kasımında Asya Oyı:.1 lanna kotıJmak üzcre Islarm: bad bavaalanında uçağa bi.. nıek içm bekleyen erkek 1. letler. ancak polisin koruı: raası altında uçağa gidebiM ler. Zira, takıma bayan a!letlerin alınmamasmı protes to eden kadınlar bavaalanm da büyük bir gösteri düzenledi. Siyasat gözlemcilere gör.'. Ziya Ül Hak rejimine kanji en büyük tehlike. kadınlar dan geliyor. Çünkü reiim<; muhaiif politikacılar aralanndaki görüş ayrıiıklan yüzünden bir türlü birleşemiyorlar. Oysa, Islarn yasalannın uygulanmasma kprşı çıkan kadınlar ülke çapında. birlo.j nıis durumdalar. Çaüssma korsururtda Miiîi Piyango Idaresrnin iki eski SsAüâürü ANKARA. (llıımİHiri.vet Büro su) Mılli Piyango İdaresi îtüdürler Kurulu eski üyeleri Selçuk Gümüşpala, Reşat Kemal Aybar \re Dr. Ali Çalik hak kmo'a «görcvlerini l;ötüyc kullanılıkları» savıyla dava açıldı, Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesinde açılan davada Milli Piyango İdaresi Müdürler Kurulu eski üyeleri Esat Kemal Aybar ve Selçuk Gümüşpala' nın «sözleşme hiiküınlerini hiçe sayarak urlist ücreti adı altında bir reklanı r.Tketiııe örtenıe yapılnıasma iınkân veren kararların herbîriııdc görevlerl r.l kötüye kullanılıfcları» iddia edildi. İddianamede, Milli Piyango îdaresi'nde doktor olarak görev yapan Ali Çelik'in «Esat Kemal Aybar taraf'ından aiındiSi öne sürülen ilaçlarui gidcrlerinir doğnılıiKiınu araştırmaclan bedeHeruıin ödenmeslnî sağladığı» ilerl sürüldü. TürkIs goruşımu 7 raari hildirecek hakkında âava acildı NEONAZİLER F. Almanya'da Neonaziler yı'lardır kendilcrini gizlcmelcrinp çerck kaiınaksızın faaliyelteler. Tiim Avrııpa Neofaşist lıareketi iriııde lıüviik üne sahip HoFfımnn Spor Grııbu' nun flcnuın'.arı, düzenli üııiformalara, özel yctiştirılcsı kurt köpcklcrine, hatta bir kısım eski silalıa ve askeri araçlara sahip. «Spor Grubu», bun larla «savaş oyunları» oynuyor... Hür Demokratlar'ı sadece Naziler destekliyor ANKAKA, (Cumhuriyet Biirosu) TürkIş Geneİ Başkanı Şevket Yümaz, Milli Güvenlik Konseyi Genel Kekreleri Orgeneral Nocdet Üruğ. i!e bir görüşme yaptı. Yılmaz, görüşme sırasında, 274 sayıiı sendikalar ile 275 sayılı toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt yasa tasarıları konusunda Türkİş görüşünün 1 rnarta yetişemeyeceğini Orge neral tiruğ'a ilet.ti. Türkİş'e görüşlerini Jletmek üzere 7 mart'a değirı sü re verildi. Alman Neonazilere göre sağpartiler "ABD uşağı Dış Haberler Servisl Federal Almanya'daki ssçim tartış Bir Neonazi lideri, Başbakan Helmut KohFu «gemalarımn dışında kalan Nazi reksiz yere iktidarı tehlikeye atıp erken seçime ler mıılıafazakâr Başbakan IvohVa ve sağcı ortağı Ştrauss' giderek devleti bunalıma soktuğu» için eleştirdi. a ateş püskürüyorlar. Ülke tarihinde uzun yıllardır ilk defa Tüm oyların % 0,3'ünü abnası beklenen «resmi» sağa doğru bir kayış eğilimi Nazi Partisi NPD, iki Almanya'nm birleşmesi ve gören Naziler. Başbakan Kohl" Alman ulusunun «kirlenmesinin» önlenmesi, u gereksiz yere erken seçime pjttiği için «devleti bunaJtm <elı yani yabancılarm kovulması konularını işliyor. likesine atmakla» suçluyorlar. Genscher olsıın, hepsi bir. Hep n: ne kadar körüklese de yüz Neonazi grupiardan birinin si îşgalci ABD'ye sadılc kalıyor. de 0,3 dolaylarında oy alacağılideri Gerhard Frey, Deutsciıer Anzeiger adlı Neonazi yaym or Tıpkı (Doğu Alrnanya lideri) nı NPD de biliyor. Bunun çok Uonecker'in Sovyetlcre sadık az üzerindeki bir sonuç bile ganmda şunları yazıyor: «Helonlar için başarı olacak. Bu mut Kobi'un ve hepimizin olması şibi.» NPD'nin kampanysEir.M rrter netienle NPD uzun vadeli bir şansı yavor gitn>ezse, Kohl Kccleral Alm.in tarihinc bir dev kezini yine «Almanya sorumı» hesap kuruyor: Sağ partiler ulet bunahrmm yaratan kışkırlı yani Almsn ulusıuıun biriiği so zun bir süre iktidarda kalırcı olarak geçecektir.» Fıoy, «So runu oluşi.'.ıruyor. Bunun bir sa, sağcı seçmenlerde doğacak timlerticn kızıl • yer~.il bir ço cîjğer gereŞini Alman ulusunun hayal kınklığmdan yararlanma ğunluk çıkmnaı başhca ihtimül «toplums;;; kir)pıııncsi»nin önü yı ıımuyor. Özellikle 2,5 milyodir» diyerek, üîkedeki sağa ne geçilmesi oiuştıuuyor, ya nu aşan ve daha da artması lıeklenen işsiz sayısı, Neonazikaymamn henüz aşın sağcı ni yabancı düşmanlığı. 6 marfc'ta yabancı düşmanlığı ler için urnut kapısı. bir parti oluşsmadan önlenmesi ihtimalinden duyduğu kaygıyı belirtiyor. HÜR DEMOKRATLARA DKSTEK Hür Demokratların .ciderek Hıristiyan Demokratlardan daha sağa kaydığmı iddia eden Spiegel dergisi, son sayısmda bu iddiasını güçlendirmek için Frey'in «Hür Demokratlara oy verin» çağrısına değindi. Neonazi lideri şöyle diyordu: «Hür Demokratlarm Sosyıılistlerdeıı kopması doğru yol Sosyalist Iider Mario Soares'in, yanıbasmda zafer ) da atilmış bir adımdı. Geıısclıer özsürlükçü liberal bir ha kazanan İspanyol sosyalistlerinden etkilendiği gö | reketin yaratıcısı oJarak tari rülüyor. Soares, Gonzales gibi orta tabakayı ka i lıe gcçsbiiir.» Frey özgürlükC'i liberal hareket örneği olarak zanmaya çahsıyor., Birinci Dünya Savaşı sonrasın MADRİD, (Cumhuriyet) Bir gazetenin anketine göda Hitler'in Nazi partisiyle itti fak kurarak Nazileri güçlendi Portekiz sosynlistleri 26 ni re, seçmenlerin yüzde 65'i ren Alman ühtsal Halk Partisi' sanda yapılacak genel seSosyalistlerin zafer kazananin adını veriyordu. Frey Hür çimlerde. Ispanya'da Gonz;ı eağına inanıyor. Soares ise Demokratlarm çöküşünü gönül les'in sağladı^ı başanyı tek Sosyalistlerin bu kez oyladen isteyen sağcı Bavj'era Baş rarlamak beklentisi içinderın yüzde 40'ını alacaklanbakam Strauss'a da c.ephe alını söylüyor. yor. Bu arada Kohl ile Stra ler. Porteldz Sosyalist Paruss'u anayasada degişiklik yo tisi (PSP) Genel Sekret.eri Siyasi gözlemciler, KonıüSoares verdi&i deıneclerde luyla parlarr.entoda tamsil için nistlerin dıırumunda. büyük secimlerin en güçlü adayı ol gerekon yüzde 5 barajım kalbir degişiklik olmayacağı dırmadıklan için suçluyor. duğunu belirUyor. Soares kamsmdalnr. Gözlemeiler geçtigimiz sonbaharda İsRESMÎ NAZİ PARTİSİ Hıristiyan Domokrat iktiKesmi Nazi Partisi NPD ise panyol genfil seçimlerinin dar partisi PSD'nin büyük tüm partilere karşı bir kam hemen nrdmdan Cıımhugerileme k.ıydedecosi riyefe verdiği demecte. «İs bir panya yürütmeye çalışıyor. konusunda pörüş biıligine panya'da so.s.valizmin sağlaNPD'nin yayın orgam Deutsclıe vanyorlar. Stimme'nin bir başyazısında dığı başarının tüııı tberik Naziler şunları yazıyor: «İşba yarımadasını etkisi altına Seçim kampanyasına başşıııda ister Kohl Ue Strauss, alacağmı» ileri sürmiiş ve lamış olan Soares'ln birçok ister Brandt ile Schmidt vc «198.2 sonunda yapılarak konuda İspo.nya Başbakunı belediye seçimlerinde SosFelipe Gonzalps'den etkiyalist Parti'nîn oylarında lendiği göıülüyor. Soares, biiyüfe bir artış beklediğini» Gonzales gibi. orta sınıf kit belirtmişti. Gelişmeler So lelerinl Sosyalistlerin saflaares'in beklentilerini hakh rına çekmek gayretinde. cıkardı. 12 aralıkta yapılan Gonzales'in ılımlı Sosyalizm belediye seçimlerinde Por modelini benimseyerek parlekiz solu (Sosyalist ve Koti programmdan Marksizme münist Parti) büyük bir î ait tüm referansları kaldırANKARA, (Cumhuri.vet Bü lerleme kaydederek oyların dı ve partiyi Marksizmin etrosu) Toplu Konuttan kre yüzde 51.1'ini aldı. Sosyakipinden çıkardığını gösdi alan S74 kooperatiften 55' termeye çalıştı. Yine Goninin konutu bitirildi. îmar İs list Parti 1980 genel seçimzales gibi, «yerine getirekân Bakanlığı'ndan yapılan a lerinde aldığı oy oranınt 31.1'e remeyeceği hiçbir vaadde çıklamada 11.2.1983 tarihinde yüzde 28'den yüzde Bakanlığa hak sahipliği için ya çıkanrken. Alvaro Cunhal bulunmatnak» konusunda pılan 3 bin S55 başvurudan 3 üderliğindeki Komünist titizlik gösteriyor. Soares, bin 917 dosyanın incelenmesi Partî (PCP) oylarını yüzde sanayi ve tarım kesiminin sonunda 3 bin 626'smm hak 16.9'dan yüzde 20'ye yükselt verimliliğini artırma konusahipliğinin onaylandığı belir tl. sunda çaba göstereceklerînl tildi. ve Portekiz'in uzun süredir Yapılan açıklamada bugüne Kamuoyu yoklamaları, içinde bulunduğu krizi akadar kooperatiflere 8 milyar 900 milyon lira ödeme yapıldı Sosyalistlerin beklentilerini nayasal yollardan çözmeye £ı belirtildi. destekler sonuçlar veriyor. çalışacaklarını belirtiyor. Evren'e hakaret eden sahsı kardesi NİĞDE, (THA) Evinde televizyoh seyrederken Cum hurbaşkanına sözle hakaret ettiği biidirilen bir şahıs yakalar.uY Niğde'nin Bor ilçesinin Kemerhisar bucağında meydana gelen olayda. Zeynel Abidin Alp adlı şahsın evindo televızyon seyrederken Cumhurbaşkanına sö/.le hakarette bulunduğu ve durumun kardeşi Hasan Hiiseyin Aip tarafından jandarmaya ihbar edildiği bildirildi. Olayin jandarmaya bildirilmesi. üzerine ZeyneJ Abidin Alp'in yakalanarak adliyeye sevkedildisi öe;renildi. 4 yakalattı • 5ELAM, =\/LEMMI55!\j EVET.. Mb'5UM KOCAMiM /6LER1 IVI uiDıVOR \ .JL EVıMiZ COK ĞUZEL CX.CXJ HATTA OTUR.. 0UĞUMU2 KAT! ALMA VI BlLE BıR Û£ UFAK I YAZ/M OMUMLA E OKACAĞIZ. \ Z vıı. DA Portekiz sosyalistleri iktidar icin hazırlık yapıyor /ÎİL y Beykoz,, vapuru kurtarıldı T KOCAM, COCUKLAR1MIZIN 6EL£CEGıwi O U S U N . DiYOR \ n BıRAZ DA fIA SEM MC 0£M)STlW r* 1 ^1 MUTLU İSTANBUL. (UBA) Onceki gün 17.30 sıralannda icindeki 100 kadar Fraıısı/. tmistle biıiiktii Bebek önlerinde karaya oturan Şehîr Hafliirı î.slüimesi'rıin Beyko/» vapuru dün sant 12.30 sıralannda Deniz Polisinin Ciilısmalan sonucu kurtarıldı. Yctkilileı, vnpurun lekrar noıtnal soferlerino başladığ;m beürttilor. 6yıllık öğrencîler, DM üyeierine başvurdu ANKARA, (Curolıuriyet Bürosui e yıiı tolüurnmJarı nedeniylo atılnıa, durumunda olan öğraıcikr Danışma Aı'eclisi üycierirje gön derdikle;: mektupta ck biv yıl süro vefümesirıı istediler. fi yılli;' öğrenciloı, 12 Ey!ül önccsi dönemde okullann durumuna dügmerek, 1976 ile 1982 yıllan arasmüa üniversiteien n < y;l öğıetime 5 açık olmadığım savuııdular. Ayrıca binlerce genon tam mezun oJma durumunda iken atı'malannin haksızlık oiduğu bGİirtilerek. .'075 gjrişlerle Yüksek Ögretim Ya sasıyla ek süro vurHrr.esine karşın. kendilerino 1 yıl ek süre veri'memesini eleştîrdiler. Toplu konuttan kredi alan 55 kooperatifin konutları bitti 63 fsmail Gujgec