Katalog

27 AĞUSTOS 1982 *••• Cumhuriy«t 11 otaytanıı ardındaki £ SSK'NIN misafirhanesi hizmete açıldı SSK'nın Üsküdar'da inşa edilen misafirhane ve dinlenme evi dün Vali Nevzat Ayaz tarafından hizmete açıldı. Törene katılan Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Şide «Bu misafirhane sağlık hizmetinde çalışan 30 bin sağlık görevlisinin yanısıra SSK bünyesindeki diğer htzmetlerinde hüyük ih tiyaçlaruu giderecektir» dedi. Bir hayırsever vatandas tarafmdan bağışlanan ve 1977 yılına kadar SSK dispanseri olarak kullanılan binanm daha sonra misafirhaneye dönüştUrttlmesine karar verilmişti. 5 yılda 120 milyon liraya mal olan misafirhane de tümü telefonlu 35 oda ve 70 yatak ile bir restoran, lobi ve bir bar bulunuyor. SSK'nın Topçu lar dispanseri de Şide'nin katıldığı bir törenle açıldı. 84 yatakh dispanser 53 milyon liraya mal oldu. (Baştarafı 1. sayfada) tepkiler uyandırmış; TÜRKIŞ'ın Hür Dunya tşçi Konfederasyonu (ICFTU) uyeligı akıya altnmıştı. Şımdı. sotval vp sendikal hakları voft eden bir Anavasa tasarısı hazırlanmaktadır. TÜRKİŞ yonetımi bu tasanya karsı çıkmak zo~ runda kaimıitır. Cenel Sekreteri hükumpfte bakan olan hir TÜRKİŞ'in bu vö'nIstanbul Valisi Nevzat Ayaz, Ümran Füturi İSA \c Ali Rıza Çarraıklı. (Fotoğraf: Ender ERKEK) deki ttıtum VP davramşlarında inandırıcı olmatı 7orIstanbul'a gelen Lıbya Sosyolist Halk Cemahiriyesı Andur Çunkv yeni açıklamakaıa Halk Burosu Başkanı Dr. Ömran Futuri Isa dun sı ile hukOmetten aynlmak Istanbul Vahsı Nevzat Ayaz'ı zıvarei ettı. Zıyaıet sın>myetind? olmcdığinı soylesmda, «tüm tslam Alemî, özellikle Libya için Mekke ye Kudüs'den sonra Istanbul gelir» dıyen yen Sadık Şıtie'nin TÜRK Ömran Futuri, Istanbul Valısl İle tanışmaktan şere£ duyduğunu da belırttı. Lıbaş'ın sahibı 1$ Genel Sekrptert olarah Ali Rıza Çarrmkh'nm da bulunduğu zlyarette Ömran Futuri «Bütün bğrenim ve çalışmalarım görevini sürdıirmesi KonfeTürkise ve tstanbnl fizerme oldu. tslamlık, Fatih'in Istanbul'u almasıyla geliştl. Her Libya'lımn derasyonun mandırıcüığmı kalbinde ayn blr yeri olan bu şehir ve bu niakanı öyle bir makam ki, Atatürk gibi bir dahivi yaralamaktadır. Bu iki goyaratnuş ve dünyaya tanıtnuştır.» dedi. İstanbulve Tıirkıye'yi Labya Devlet Başkanı Kaddaü'nın de çok sevdiğıni, sık sık Turkiye hakkmda bilgl aldığını soyleyen Ömran Futuri Isa, Libya halrevln kesistiği noktada yamkınm Istanbul adını duyunca coştuğunu belirttı. tı verilemeyecek soru işaret' leri çahsan kitlplerin kafalarında 'kıvrılmaktttdır Yine dünhü Cumhunvet'' kayetl ana yolların hayvanlar dun Gürel, maddeye «Devlct 72. maddenin goruşulmesme ge te yavınlaıvrn bir habere qodan arındırümasıydı» dıyerek başarıU sporcuyu konır» bıçı çıldı. Kazun öztürk'un mad re, TURKİ? Genel Başkam şunları soyledi: mınde bir ıfadenın ek!enme&ı deye kütüphaneler ile Haliç'ın Sevket Yılmnz şunları sbyle«Konu gazetelere intikal ct m ıstedı. Komısyonun katıldı korunmasınm desteklenmesmi miştir tSendikal düzenlememiş, benim suçıım yok basmın ğı önerge benimsendi daha son isteyen önergesi reddedlldi. ler Anavasada aynen yer gdrevi aydınlatmaktır. Bunu ra 71. maddenin tümU oylana Nedlm BUgeç'm tabıat varlıkyapmışlar, söyledlklerlnl yan rak benimsendi. larınm madde ıçine almması alırsa, TURKİŞ'in kapısma lış anladığımı belirttiler. Ben Daha sonra 71. ve 72. mad ve eskı eserlerin devletçe ka kilit vurup anahtar tesliminyanlış anladığnnızı sanmıyo delerın arasınna Türe Tunç mulaştınîmasına ılışkın öner den başka çare kalmayacakrunı» Herşeyi açık torba gıbı bay tarafmdan «çalışan anne gesı ıs>3 dikkate alındı ve 72. tır » anayasaya doldurmakla itham ve babalann çocuklarmın ba Madde önergelerle birlikte yeSaym Sevket Yılmaz'm edıldiklerini belirten Aldikaçtı kıraı» blçlmınde bir maddenin niden düzenlenmek üzere Ko sözlerine dv'ecph hirşev yok«Yakın gelecekte tasan hakkın eklenmesi onerıldı. Komısyo' mısyon'a gen gonderıldı. Dalıa da dış aletndende yazılar gel nun katılmadığı bu önergenin sonra sanatm ve sanatçınm ko tur Amn hir onerimiz var rURKlS'in kopıima kilit meye başlavacaktır. Başlavnua reddedilmesinden sonra «Ta runmasmı duzenleyen 73. mado zaman kürsüde yapılan ulu rih ve KUltür varlıklarının ko de bır değişiklıkle kabul edildi. vurduhtan sonra Saym Şevorta konuşmalann yersiz oldu runnıası» ana başlığını taşıyan l'Pt Yılmaz. anahtarı Sosval Bırleşım bugüne bırakıldı. ğiı anlaşıiacağını samyorum» Güvenlih Baltam ve TÜRKdedi I? Genel Schreteri Sadık Si67, 68, 69. maddeler de'ye tesJiıv ederie, yerinde Genel Kurulda daha sonra bir iş yapmış olur. 67. maddenin görüşulmesine ge (Baştarafı 1. Sayfada) çl aidatım doğrudan sendikaçıldi. «SakaHarın korunma hakkı» başlığını taşıyan 67. Tasansı'ndan çıkanldı Tatuler ya yatırıyor. Check off'un yamadde'nin 68. madde ile bırleş ve vıllık izin hakları maddesin saklandığı ülkelerden Fransa'da tlnlmesi istendi. Komisyon de de «ücretli» sözcüSU unutu bu istek sol eğllimli kontede(Baştarafı 1. Sa^ada) Başkanı Aldikaçtı, bu önerjîole larak, 19. yüzyılda kalmış rasyondan, ideolojik sol sendiBofrnşiu lU82'nin a4ustore karşı çıktı. Aldıkaçtı, Vakit olan ucretsiz izin ve tatıl yııpı kacılık felsefesini zayıllattığı sunda "jpHit ve Ka7ilerimî7İn geçirilmemesi gerektiğmi. mad labıleceği kavramları hortlatıl gerfikçesf ile gelmis. delerin ayn avn ele ahnması mış oldu. Vm?\ırında srurur ve stüvpn BİR BAŞKA MADDE nı istedi. Madde aynen kabul içindeyİ7 Onlnrla. fcdatları Sendlka kurma hakkmı dü56. madde içinde ver alan edildi. Daha sonra «vaşlıların zenliyen 55. maddede bırden çok önemli bir hüküm daha mtza karsı «toruırıluluklankorunrna hakkı» başlığını taşı lazla sendikaya Uye olma yarni7i hatırlıvor. borçlanmıyan 68. madde ile «vabancı iıl sağı getırildı. Bu sımrlama U var: «Sendikal faallvette bulanma tşyerinde çalışmamayı hak 7in. mecburivetlerimizln hekelerde yaşayan Türk vatan luslararası Çalışma ÖrgütU li göstermez» hükmü. herşey sabmı eözden geçiriyoruz.» daşlan» başlığını taşıyan 69. madde tasandaki biçimiyle ka ÎLO'nun geniş kapsamlı sendı den önce hukuk teknittl açısın dedi ka özgürlükleriyle İİEİİİ sözleş dan bir başka Ulke Anayasabul edildi. Daha sonra komutanlıSi" me ve tavslyelerine avkırı düş smda ıçörülmeyen blr ayrıntı 70. MADDE Kurmav Başkanı Kunnay mektedir. gibi görtlnüyor. Ancak ayrıntı 70. madde Uzennde ise on de Albav Coşkun Ekinei taraCHECK OFF StSTEMl gibi Rörülen ve sadece Anayadeğişiklik önergesi verildi. Sendikal faaliyeti düzenlıyen fından «Büyük Taarruz»un önergelerden üçü «gençIijHn ko 56. maddede «Uye, atdatını sen salarda degil, başka Ulke yasarunması» maddesi ile «sporun dikaya doğrudan öder» mticmu larında görülmeven bu dü«en takrik har^kfltı ile il«ilı olaleme, ters yönde vorumlarla, rak bir brifing verildi. gellştirilmesl» başlıklı 71. mad denin birleştirilmesine ilişkin yer aldı. Bu huküm ile Turk amatör sendikacıların ve İş yeDevlet Bnşkani Kennn Ev di. Komisyonun katılmadığı bu sendikacüığıru gUçlendirmek i ri temsilcilerinin sendikal çalış ren'in. Afyon'a ge'emeveceçin yasaya konmuş olan «cbeck malannı sendlkal, seminer ve önergelerin dikkate elaıması #i habpri vetkilller tarafmkabul edilmedi. Necmettin Var . off» denilen ve Uyelik aidatı toplantıları durdurabilir. dan saat 845 dolavlannda liopu"nunokuma imkanı bula nın işçınin bordrosundan kesil FAALİYET ALANIM ögrenildi. Haber öğrtnlldtk mayan gençlerin blr sanat sahi mesini bngören sistem yasakSINIRLAMAK bi yapümalanna ilişkin önerge lanmış oluyor. Yine 56. maddede ver alan ten sonra mülk!ye ve askeBatı dllzenlemelerinde yer sendikaların gellrlerlnl mesle ri yetktiiler slnin reddedilmesinden sonra Yurtiçi Bölge çalışmalara 2l'e kadar ara ve alan sendlka güvenliğine iliş kl amaç dışmda kullanamama Komutanlıgı'na glderek, Wr rildi. kin çok yönlü hükümlerln ya ları, tüzüklerinde tespit edile fiunım de£erlendinnesi yaptilar. Ve h?r vıl vapıian tö 70. madde konusunda verilen sak olduğu ülkemizde, Türk cek grev ve lokavt fonlannı önergelerden bir bolumu ise ssndikacılığmın ellnde gtivenli mıllı bankalarda saklamaiarı renlerin tekrnrlflnmasını ka gı ile ılgılı tek araç olan aida na ılisktn hükümler ters yönde dikkate alındı, bunlardan birın rnrlagtıMıtir Bu «rada, de gençlığin «vabancı ıdeolojı tın bordrodan kesüme olanağı yorumlarla, sendikaların faaliDfevlet Bsçkanı Kenan Evlere karşı korunması» ıstenı nın yasaklanması ile sendlka yet alanlar'nm sınırlanması o ren'ln Ankara'dan getlrtlyordu. Ancak komisyon başka lar mali krıze itillvor. Batı lanağını veriyor. len rnakam otosıınun Yurtnı Aldikaçtı «yabancı ideolojı orneklerin de sendika aıdatıGerçekte sendıkaları îaalıyet ici BflİRe Knmutanlıgı parifadesımn tasanda yer alması nm ahnacağma ilışkm düzenle yapama^ duruma sokacak en poruşıine katılmadığını belırte meler ne Anayasa'larda, ne de orpmlı düzcılpme 58. madde kma çekildigi go^lemlendl. rek «bır zamanlar demokrasıde vasalarda goruluyor. Bu konu, nin bırinci fıkrasmda ver alı Devlef Başkanı'nın Ankara'dak1 projrramı nedenlvle Af yabancı ideolojıydııı dedi. Bu genellıkle toplu sözlesmeler ve yor: Sendiknlarm faaliyetleri madde kabul edilen değişiklik gelenekler içınde vurütülılyoı. t»mel hak ve ÖZRürlükleri her von'a busrtin de ttelemeyeonergelerıyle birlıkte komisyo Bir kısım ülkelerde. aidbtm ainnda smırlavabilecek 12. mad coâlnln Ankara tarafından bordrodan kesılmesi sıstemi, dsde yer alan genei sımrlama na gerı verJdı kesinlikle bildirilmbsJ üzeri Ancak Komisyona gönderilen toplu sozleşmelerde ver alan nerienleri ile sınırlanabilecek. ne makam otosunun Anka70. madde daha sonra yeniden hükümlerle fçetıriliyor. Bir kı Bundan başka. «sivasi amaç ra'va eeri göndenlmesi kaduzenlenmış biçimiyle benim sım lilkelerde ise, sendikacıh füdemeyler, sivasi faalivptte ğın çok gellştığı, çok vönlu ge bulunamazlar, slyasi partller rarlaştınldı. sendı. «Sporun gcliştirilmesl» başlı lir olanaklan VP çok yönlü den destPk (çöremezler. clrstek ğını taşıyan 71. madde konu sendika güvenligine ilişkin hak nlaınazlar, dernekler. kamu ka sunda bir önerge veren Fen larla donatıldığı Ülkelerde, iş rtımu nlteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıflarla ortak (Bastaratı I. Sayfada» hareket edeme7İer. şekllnde hü den îşçi He işvereni karşı kümle'le, faaliyet alanı açısın karşıya getirmektedir. Böydan bir cenderenin icine almı le bir Anayasa tle «Sosyal yorlar. adaletin» 57. maddede, toplu iş sözle? barış sosyal sağtanması, ancak bayal melerinin «kanun hükümlerine. (Baştarafı 1. Sayfada) aykırı, bunlan de&istlren ve olabilir». yükselticl ve Hyat Jstikrarsızlıklarını önîşverenlerin kendilerini bl y» kaldıran hükümler» içereleyicl tedbirler alır. mivpceği kavdı getirilmis. İşçi le «tedirgin» eden, onları Devlet bütün çalışanlar arasındaki ve haklarına ilişkin vasa hüküm «endişelere» sürükleyen kuözellikle kamu kurum ve kunıluşlannda leri, bütün işçilerin vararlan rallar Danışma Meclislnmemur ve işçl statüsünde çalışanlann aldırılması için zorunlu haklan dıkları ücret, aylık ve sosyal yardımlarde arka arkaya kabul edidaki dengesizliklerl, hakkanlyete uygun içerir. Toplu iş söziesmelerinin liyor. Ve üyeler sankl üstbiçlmde Ridermek amacıyla gerekli önamaç ve anlamı, yasalarla vesorumluluğun lemleri alır. rilen haklar üstiinde haklar lendlkleri saglanmasıdır. Sörlesmelerle ka îarkma dahl varmadan, elMADDE 66 SOSYAL GÜVENLİK HAKK!: «Herkes zanılan haklar gelise eelişe ver lerini her geçen gün «Daha snsyal güvenlik hakkına sahiptlr. Devlet bu güvenliği sağlayacak gerekli önlemlerl leşir ve benimsenır. Sonunda geri Hkelere doğru» kaldıralır ve teşkilatı kurar.» da yasa kovucu yeni bir düzen makta en küçük bir «teredMADDE 67 SAKATLARIN KORUNMA HAKKI: D e v lemeyle, hakkı yasalastırarak, diid» göstermlyorlar. Gölet, sakatlarııı korunmalarını ve toplum bütün işçilerin yararlanacakla rüşmelerde tartışmalar serthayatma intibaklannı saflayıcı her türlü rı hükîim halin? getirirleşirken. belli «kemikle?öntemleri alır, çerekli tesisleri kurar. LOKAVT OLAYI tneler» de kendlnl açığa ç«MADDE 68 YAŞL1LARIN KORUNMA HAKKI: Yaş58. madde, herşevden önce karmaya başlıyor. Özellikle lılar, devletçe konınur, yaşUlar» devlet diınyadaki düzenlemelerde, sos sendikalar ve çalışma yasayardımcı ve sağlanacak diğer haklar ve yal devletin zayıfı koruma ılkekolayhklar kamınla düzenlenlr. sine ters düştügü için, Anaya mına ilişkin maddelerin gö IMADDE 69 YABANCI ÜLKELERDE YAŞAYAN TÜRK salarda yeri olmıvan. ancak rüşülmesl sırasında, DanışVATANDAŞLARI: Devlet, yabancı ülkelerbır kısım ülkelerln vasalarmda ma Meclisindeki «Kutupde yaşayan Türk vatandaşlanmn aile biryer alan lokavtı Anavasal hak laşmalarm» varlığı artık llginin, çocuklannın eğitiminin, kültürel durumuna getiriyor. Üstelift dü gözlerden kaçınlmaz hale ihtlyaçlann ve sosyal güvenliklerinin sağzenlenış biçimı ile Batı de geldi. lanması, ana vatanla bağlannın korunmamokrasilerinde vasak olan, salDanışma Mecllsinde varsı ve ytırda dönüşlerindc yarduncı olundırı lokavtı niteliğinde de ktıl olan «kutuplaşma» konuması içln gereken bnlemleri alır. lamlması olanağını tanıyor. sunda, en çok adı geçen her yaştaki Türk vatandaşlarmm beden (Batı düzenlemelerinde, Anaya. Şener MADDE 70 (Yenlden düzenlendl.) GENÇLtĞtN KOsalar değil, yasalar va da yar komisyon sözcüsü RUNMASI: Devlet tstiklal ve Cumhııriyegı kararlan lokavt hakkım ta Akyol'la ilgili olarak kulistimlzln emanet edildiğl pençlerln müsbet söyleniyor?.. nırlarken, grev başlamıs bir iş lerde neler ilim ışıgmda Atatürk ilkeleri dofrultusu«v yerinde isveren, grevde olma Kendisi'hakkmda kulislerda ve devletin ülkesi ve milletiyle böyan işçilere boşuna ücret öde de, 'örtaya çeşîtll sorulünmez b ü t ü n l ü p n ü ortadan kalaırmayı mesin anlammda savunma lo lar atılıyor. Belkl «hayır, amaç edinen görüşlere karşı yetlşme ve kavtı olarak tanımışlardır. ts böyle sey olmadı, hayır ben gellşmelerini sağhyıcı tedblrler alır. öğverenlerin doğrudan, grev baş öyle söylemedim, yapmarenimleri süreslnce onlan cîestekler. lamadan lokavta gitmeleri, sal dım» biçiminde karşı çıkaDevlet gençleri. alko» düşkünlüffimd m lokavtı yasaktır) tlen, uvuşturucu maddelerden suçlnluk, Grev ve lokavtın vasaklandı bllir. Ama kulislerde çeşitll kumar ve benzeri ahşkanlıklardan ve cegı veya ertelendiği durumlarda sorular herkesin ağzında. halctten korumak için gerekli tedbirlerl uyuşmazlığın YHK'na götürül Örneğin, Şener Akyol'a iliş alır. mesi ise, doğrudan «zonmlu kin bir «öykü» anlatılıyor. MADDE 71 SPORUN GELÎŞTÎRÎlMESt: Devlet tahkim» sistemine dönüş anla Kendisi geçenlerde Istanve ruh sağhğını geliştlrecek JJnlemler mmdadır. Hele geçlci vasakla bul'a glttiginde havaalanm alır, sporan kitlilere yayılmasmı teşvik m a anlamındaki erteleme halin da işverenlerle karştlaşrmş ecter. Devlet, başanlı sporcuyu da koru. de de konunun YHK'na ı»itme ve onlara «Biz slzln lehSni(Değiştirilerek kabuı edlldi.) si, ertelemenin de vasaklama 7e bir Anayasa çıkarmaya MADDE 73 SANATIN VE SANATÇININ KORUNanlammda kullamlması sonucu çalısıyoruz, ama aranızda MASI: Devlet, sanat faallyetlerinı ve sanu getiriyor. 58. maddenin sinatçıyı korur. Sanat eserlerinin ve sanatyasi amaçlı, davanısma, genel bazıları buna taş koyuyor» çınm korunması değerlendirilmesi. destekgrev yasaklan ile birlikte gre demiş... Gerçekten demiş lenmesi ve sanat sevgisinin yayılması vin böylesine boyutlu vasaklan m!?.. Aynca, Şener Akyol'İçin tedbırleri alır. (Değiştirilip kabul edildi). dıgı blr demokratik Ulke m o un daha önce «nerclerdo deli göstermek olası değil. oldnguna dair» B Arçay toprağa verildi îstanbul'da önceki gun olen Sinema ve Tıvalro sanatçısı Muazzez Arçay, Şışli camıınde kılman oğlen namazmdan sonra Zincirbkuyu mezarlığına toprağa verildi. Ayaz'ı zlyarei etti 0 ABD'den satmalman 3. Boeing de geldi THVnın ABD'den satm aldığı üçüncü Boeing 727 yolcu uçağı dün geldi, Sinop adı verilen uçak saat 14.30'da havaalanına indi ABD'den satın alman ve Hatay adı verilen 4. Boeing 727'nin ise eylülün ilk haftasmda gelmesi bekleniyor. Diyarbakır havaalanı onanm çalışmalan nedeniyle yarından Itibaren iki ay süreyle ulaşıma kapatalacak. (Baştarah 1. sayfada) ge verdi. Söz alan Beşir Hamit oğulları, tüketıci korunmadığı için üreticinm de korunamadığını soyledi. Hilmi Sabuncu ile Alaattin Aksoy önergeye karşı • çıkarlarken, Hayati Gürtan bu hükmün tasanya komılmasmın yararlı olduğunu soyledi. Komısyonun katılmadığı bu öner genin dikkate ahnması kabul edilmedi ve 61. madde tasarıda kı şeklıyle geçtı. Cemil Çakroak'la Zeki Çakmakçı bir önerge vererek, dev letin kamu ve özel kesim işlet melennın verımlıliği esasma göre kurulup ışletümesini saglayıcı önlemler almmasmı iste dıler. Önergede, devletin tasarrufları teşvık ederek korunma sı ve tasamıflann doğrudan doğruya tarımsal ve sanayi alanlara yöneltiJmesi için gerek h tedbirlerı alması dnenldı. Söz alan Hayri Seçkin önergede kı hususlann hukuraetlerın programlanna girebüecek mtelıkte olduğunu beürtti. Komıs yon sozousu, Feridun Ergin, ta sarrufların işletme mülkiyetine ortak olarak kullamlmasmda devletin yön gostermesinin teh likeli olduğunu ifade etti. öner genln dikkate almması kabul edilmedi. Çakmaklı'nm önergesı nin dığer bdlümü de komisyon katılmadı. Bu sırada bir önerge verilerek, önerge sahiplerinin birkaç kez söz almasınm önlen mesi ve komisyona en fazla 4 üyenın soru yöneltmesl istendı. Tartışmalar sırasında Mustafa Alpdündar, yerinden «Bari göriişmeden hepsinl oylayayım» dıye bağırdı. Önerge genel kurulda reddedıldi. tın çalışanlann yaşam düzeyi ni koruması yarunda yükseltme sini de öngören önergesine Ko misyon katıldı. Ve önergenın dikkate almması oylanarak kabul edıldi. Selçuk Kantarcıofehı'nun me mur ve ışçılerin yanında bun lann emeklı dul ve yetımlen nm de maddeye eklenmesine ılışkın önergesi görüşüldu. Söz alan Beşir Hamitoğulları yeni Maliye Bakanı Adnan Başer Ka taoğlu'nun ilk ıcraatının, İlk tokatının MJSYAK olduğunu sa vundu. Bu onergenın de dikkate almması Genel Kurul'da kabul edilmedi. Yapılan değişikliklerle daha sonra 62. madde oylanarak kabul edüdi. 63. MADDE 63. madde ile ilgili Komisyon üyeslnin Bulgaristan'a gittiğlni belirten Anayasa Komisyonu Başkanı Aldikaçtı, bu maddenın görüşülmesuıln ertelenmesini ıstedi. Bu sırada ayağa kalkan Abdurrahman Yılmaz, söz konusu Komisyon üyeslnin pazar gilnU Bulgaristan'a gidecegini Uerl sürdU. Aldikaçtı ise bu maddeden sorumlu Komisyon uyesinin saat 12.00'de hareket ettiglnl şu anda Meolis'de olmadıgını belirterek, «tstanbul'da mıdır, burada mıdır bllmiyorum. Kendisinln ta* klpçisi değlüm» dedi. Sağlık Hizmeüerl ana başlığını taşıyan 63. maddenin ertelenmesi Genel Kurul'da oy lanarak kabul edildi. Utkan Ko catürk çevrenin korunması ana başhğım taşıyan 64. maddenin de 63. madde ile yakın ilişklsi 62. MADDE , , bulundugunu bu maddenin gö«Ücret, aylık ve sosyal yaırüşmestnln ertelenmesini önerdımiar» başlıklı 62. maddenin di. Genel Kurul'ca Komisyon' görüşülmesıne geçildi. Madde un bu öneriye katümasıyla 64. üzerinde önerge veren Hayati Gürtan, maddeye «Eşit Işe eşit maddenin de görüşülmesi daha ücret verümesinin» eklenmesi sonrava ertelendi. ni ve «Asgari ücrctin tesbıtinde 65. MADDE ülkenln ekonomik gücti, işkolla Daha sonra konut hakkını dü rı ve bölgelerin sosyal ve eko zenleyen 65. maddenin göruşülnomik ozellikleri dikkate alı mesine geçildi. Ismail Hakkı nır» biçımındeki fıkranm tümDemırel'm onoelîkle kamu göden çıkarümasını önerdi. revlılerme devletin konut yapmasını içeren bnerge Genel Ku Komisyon adma gbrüş blldı ren Prof. Şener Akvol, eşit işe rul'da reddedildi. eşit ücret sozcliğunün kulaga Madde göruşulürken söz alan hoş geidiğini, ancak uygulama Anayasa Komisyonu sozcüsü da zararlı somıçlar doğurabile Akyol, maddeye ilişkin verilen cegini belirtti. Akyol. asgari üo önergelerm tümünU kabul etretlerin küçük bir ülkede uJu tiklenni ve önergelere bağ!ı sal planda gerçekleştirılebilece kalınarak yemden bır madde ğinı, ancak Türkiye'de denge oluşturduklarım belirtti. Kosizlikleri gidermek için asgari misyon*un yeniden yazdığı 65. Ucretin bölgelere göre saptan madde oylanarak kabul edildi. masınuı yararlı olacağını bildı Değıştirilerek kabul edilen 65. rerek önergeye katılmadıklanm madde şöyle oldu: ifade etti. Gürtan'ın önergesı «Devlet yerleşim, merkezlereddedlldi. rinin sosyal ve ekonomik özelImren Aykut, 62. maddeye, liklerinl, sağlık çevre şartlanücret ve gelirler milli kurulu ni, gözeten bir planlama çer. kurulması, bu kurulun ücret çevesinde, ailelerin durumlannı ve aylıklar arasındaki dengesiz ve özelliklerini dikkate alarak lıği giderecek önlemler getirkonut ihUyacun karsılayacak mesi konusunda bir önerge ver tedbirler alır. Bu amaçla, kodi. Aybut, devletin bir Ucret nut destek foıüarı kurar. Bu politikası oluşturması gerektiğı fonların kuruluş ve isleyişi ve ni ve «asgart ücrettn tesbitlnde her türlü teşebbüse dengesiz bir ücret ortamı bu cak destekler kanunla sağlanadüzenlunduğunu söyledı Aykut, bu lenir.» kurulun ücretler ve gelırler po 66. MADDE litikasını oluşturacağım bildır«Sosyal güvenlik hakkı» başdi. Aydemlr A.şkın, sözkonusu kurula Anayasa'da yer verilme lığını taşıyan 66. madde üzerin si yönünde görüş belirtti Ko de bır önerge verildi, îstanbul misyon sözcüsü Prof. Akyol, ta üyesi Muhsiıı Zekai Bayer öner sarının 148 maddesmde ekono gesinde kadmların 50, erkeklemık ve sosyal konseyde bu ku nn 60 yaşmdan önce emekii rulun düzenlendığını yararlı o olmalarınm önlenmesini istedı lacağını soyledı, Komısyonun ve maddeye bu yonde bır fıkra kdtılmadığı önerge reddedıldi. konmasmı önerdi. Bayer öner. riuay Öney'ın devletin ucret gesini açıklarken Turkıye'de bu lerın piyasadak] genel fıyat du gun 38 yaşında emeklı olanlagenç yaşta zenının uygun olmasını sağla rın bulundugunu masını ve asgari ucret belırle emekii olanlann gençlerın işle nırken üıkenın ekonomik ve ma rınde çalışarak bir ıstıhdam so li glicU yanında çalışanlara hay runu yarattıklarmı soyledi. Ba siyetU bir yaşama ortamı sag yer işçilere iş temin edilemezlayacak şesılde önergesı goru ken, emeklılerin yeni bir ışde şuldu. Komisyon Başkanı Prof. çalışmalan sorunun ancak böy Aldikaçtı, bu önergeyle oynak le çözümlenebileceğini bildırdı. Turgut Yegenağa emeklihk merdıven sıstemi getırılmek ıs tendığuu belırterek «Gönlümüz yaşmın anayasaya konmasmm ıstemesine rağmen bu sisteme sakmcah olacağmı söyledl. Kotasarıda yer veremedik. Bu ne mısyonun katıldığı onergenın denle önergeye katüanuyoruz» sahibi tarafından gerl almmadedi. Önerge reddedıldi. Bahti sından sonra 66. madde oya su yar tzunoğlu, emeklılerın de nuldu ve tasandaki şekliyle ay 62. maddeye alınmasına ıiışüan nen kabul edildi. onergesınde, ücretın ve aylıÜyelerden Türe Tunçbay 66. ğm ınsan haysiyetme yara;ır maddede korunmaya muhtaç bır bıçimde olmasını onerdı. çocukların durumlarma da yer Asgari, ucretın ulke düzeyınde verilmesini isteyen bir önerge saptanmasma ılışkın önerge be verdi. «Devlet korunmaya muh nımsendı. taç çocuklann topluma kazandı rılması için her türlü önleml a tsmail Hakkı Denıirel, as lır ve gerekll tesisleri kurar ve gan ucretin vergı dışı bı ya kurdurur» şeklındeki öner rakılmasını ıstedı Komisyon a genin tasanya ayn bır madde dına görüş bıldıren Feridun i r olarak eklenmesi lehte ve agin, asgari Ucretm, vergi dışı leyhte konuşmalardan sonra ge bırakılmasmın ücret pohtıka nel kurulca da kabul edildı, sıyla değil, maliye polıtikasıyla Ancak bu maddenin başlığıyla ilgili olduğunu, bu konunun sırası daha sonra Anayasa Ko Anayasa'da yer almasının ge misyonunra belirlenecek. rek pulunmadığını soyledi Bu bnerge göruşulürken söz Güngöı Çakmakçı ve arka alan Stilevman Sırrı Kırcalı, daşlan davletin çalışanlann ya genel kuruMa buyik baş havşam dlizeyını korumak içm vanlaıla ilgıH olarak vaptıgı paranın satm alma gücündekı konuşmanın komisyon tarafın ve fiyatlardaki istikrarsızlığı dan yanlış anlaşıldîğmı soyleönlemesine ilişkin önergesı di. Kırcalı bır anayaspnın cıdGenel Kurul'da dikkate alın dl olması gerekhgini, herşeyin madı. Hamza Eroçhı'nun aym içine doldurnlmamasını istedi. maddeye ilişkin olarak devleAldikaçtı ise, «Kırcalı'nm şi Asgari ücret bölgeye göre belirlenecek Sendikal hareket Âfyon Zssfer (Baştarafı t. Sayfada) çeğlnden yola çıkarak temel hak. ve özgurlükleri sıralamaktaydı. Bu blldirlden sonra, ingıliz somürgelerinin anayasalarımn başlangıç bolümlerinde andıkları «Bill of Rigths» (haklar bıldirileri) aym temel hak ve özgurlükleri saymaktaydı. Bunlarm en ünlülerinden bın «Virginia Haklar Biidirlsi» olarak bilinır. Bu bildinlenn ana özelligi, hepsinin de cvren&el bır «insan» kavramını benımsemeleri, bu «insana» temel hak ve özgurlükleri vermeleridır. 1789 Ihtilalinden sonra Fransa'da Kurucu Meclis tarafmdan açıklanan «tnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi» Amerikan bıldirilerinden esinlenmıştir. Ancak. 1789 bildlrısı. kendısmden oncekı blldirîlerin etki alanlarını aşmış ve bugünku demokrasilerın temel inançlannı oluşturmuştur. tdeolojık olarak, burjuva düstmce ve inançlarının bır yansıması olan 1789 bildirisi, «îıukuk önunde eşiüik» Ukesim getırirken, bu ilke, daha sonra. 1848 devrimi ile birlikte «sosyal demokrasi» aniayışı il» bütün'eştp. bugünkü çağdaş demokrasilerın temelıne yerleşmlştır. Fransa'da 1848 Anayasası, demokrasıye sosyal ve ekonomik Içerik kazandırmıştır. Yırminci yüzyılın ilk uluslararası biidirlsi, «tnsan Hakları Evrensel Bildirisi» adını taşır. 1948 yılında Blrlesmiş Milletler'ce kabul ve llan edilen bu bılcîiride 1789 devriminin «bukuk öniinde eşitlik» ve 1848 Devrimlnin sosyal demokrasi anlayısı biraraya getlrllmeye çalışılmıştır. Başta Sovyetler Blrliğı olmak üzere. sosyalist ülkeler. bu bilcîirlnin kabalünde «çekimser oy» kullanmışlardır. Sovyet bloku, büdıriyi, yalnızca soyut ılkelere yer vermekle suçlamaktaydı. «fnsan Hakları Evrensel Bildirisi»nl lzleyen blr başka çokuluslu bildirl, «Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi»dlr. Bu sözlesme 4 kasım 1950 tarihinde Roma'da kabul edildi ve 3 eylül 1953 tarihlnde yürürlü^e glrdi. Sosyal haklara, 1848 tarihli «tnsan Hakları Evrensel Bildirisi» kadar yer vermeyen bu sozleşmenin eksikliği, 1961 tarıhli «Avrupa Sosyal Haklar Sözleşmesi» İle tamamlandı. Bu sozleşme, işçilere sosyal haklar ve güvenceler getınyordu. Temel hak ve özgurlükleri içeren en son bildirl, 1975 tarihinde imzalanan «Helsinki Antlaşması»dır. Blrçok evrensel sorunu kapsayan anlaşma. «insan kişiliğinln özündeki onurdan doğan ve kisinin özgür ve tam gellşnıesi için zorunlu bulunan yurttaş hak ve özgtirlukleriyle, siyasal, ekonomik, sosyal, kültürel ve baska hakların ve özgurlüklerin etkln biçlmde kuUanılmasını geliştirlr ve desteklen> inancmı dile getîrmektedır. «Aldıkaçtı Anayasası» bütün bu gelişim süreclni, büyük ölçüde görmezlıkten gelmiştir. Ulusal ve uluslararası bildirilerln ve çagdas. anayasalann bazı maddeleri, «kopye» çekümiş. ancak bu antlaşmaların çoğulcu demokraslye dayanan temel felsefesl ve özü görmezllkten gellnmiştir. Acaba. bu antlaşmalara Imza koymuş Batı ülkelerinden hangisi, Türkiye'deki gibi, düşünce yasakları ile donatılmaktır? Hangislnde düşünceyl açıklama özgürlüğü, Türklye'de geçerll olduğu ölçüde kısıtlanmıştır? Hangi Batı ülkesinde sendlkal hak ve özgürlükler bu kadar daraltılmıştır? Çoğulcu demokrasiyl kurmaya yönellk uluslararası bildirlleri totaliter nitelikte bir «tek adam yönetfml» içln kullanmaya kalkanlara şu örneği verelim: Avrupa Insan Haklan Sözleşmesinin 17'nci maddesi, sözlesme hükümlerinden hiçblrlnin, bir devlete, topluluğa ve klşiye, bu sözleşmeden doğan. hak ve özgürlttklerin yok edilmesi amacma yönelik olarak yorumlanamayacağmı söylerken, bir önemli llkeye daha değinmektedlr. Demektedlr ki, «devlet» bu sözleşmeyi, bu sözleşmede tanman haklan «geniş ölçüde sınırlamak» biçiminde bir laaliyette bulunamaz. «Aldıkaçtı Anayasası», 13'üncU maddesi ile «Anayasanm hlçblr hükmü, berhangi bir kişlye ve topluluğa, bu Anayasa'da yeralan hak ve özgürlüklerl yok etmeye yOnelik blr faaliyette bnlunma hakkını verir şekllnde yorumlanamaz» derken, «Avrupa tnsan Hakları Sözleşmesbmin 17'ncl maddeslnl «kopye çeker»; ancak aym maddede yer alan devletin aym hak ve özgurlükleri «geniş biçimde sınırlayamayacagı»nı belirten bölümünü «Anayasa gümrüğüne» sokarak dışarda bırakır! Sonra da blr başka profesör ktirsüye çıkar. «Biz bu hUkümlerl, Avrupa tnsan Hakları Sozleşmeslnden aldık» der... daha doğrusu, diyebillr! «Milll bünyemize göre anayasa bazırlamak» herhalde, bu yolla oluyor.. GOZLE İSVEREN KESIMI BILE KAYGILI bilgl toplayan üyeler de var. örneğin, Danışma Mec lisinde tutanaklara geçtiğl biçimiyle «Îşverenlerin lehlne her kararı bütün gücüyle savunan» Akyol, daha önce Transtürk'te çalışmış mı?.. Santral Mensucat'ta çalışmış mı?.. Sancak Tül'de çalışmış mı?.. Elbette 1961 Anayasası herkese dilediği yerde çalışma olanaKinı veren «özgürlükçii» bir Anayasa oldugu için, Akyol belkl de 1961 Anayasasının bu haklanndan yararlanmıştır. Bu da son derece doğal. Ama, nedense «geçmiştekl bu faaliyetler» bugün Danışma Mecllsi üye leri arasında çok sık dile getirillyor... En azından bu yöndekl sorular son günlerde daha yoğun olarak ortaya atılıyor... Başlangıçta tasarı «açık pazar ekonomisin! düzenleven bîr mptin» olarak nitelenmişti. Açık pazar ekonomisinln kuralları nedir? Tüm faktör gellrleri, yani rant, kâr, îaiz ve ticret piyasada serbestçe belirlenir. Pazarlık sonucunda belirlenir. Anayasa tasansı, Danışma Meclislnde benimsenen biçimiyle, dün «açık pazar ekonomisinl bile diizenlemekten de geri» blr metin haline dönüştü. Çün kü. rant, faiz, kâr piyasada belirlenecek ama uyuşmazlık hallerinde ücret Yüksek Hakem Kurulunda saptanacak. Bu ilke Anayasada yer aldı. Tasan Komlsyondan gelen biçimiyle benimsendi. Böylelikle de, lşçiler içln artık «toplu sözleşme yapmanm geregl» fiilen ortadan kalkmış oldu. Çünkü, herhangi 1ı ir ücret pazarlığmda anlaşmazlık durumunda son sözü işçi ve lşveren sendikalan değil, onlann aralanndaki pazarlık ve sözleşme değil, doğrudan Ytiksek Hakem Kurulu söy leyecek. Ve böylece açık pazar ekonomislnde «Demokratik» ilkeler egemen olacak!.. Böylesine geri ve çağdışı blr ilke dünyanm hlçbir demokratik Anayasasmda yoktur. Ekonomiyl önümüzdekl yıllarda daha da kısırlastıracak, hatta sanayileşme' ye engel olabilecek bir başka kural ise, «fctiçtik Işyerı lerfnde grev ve lokavt yasagını» getiren 59 madde oldu. Danışma Meclisinde önceki gece geç saatlerde kabul edilen maddeye göre «en cok beş işçl çalıştıran kiiciik jşyerlerinde toplu I? sözleşmesl, grev ve lokavt yapılamaz». Tasarıda önce «on işçi çalıştıran işyerlerlnde» denillrken, Danışma Mecllsinde bu rakam «beşe» düşürüldü. Bu konudaki düşünceleri yine î s tanbullu işverene bırakalım: «Tasandaki bfr başUa sakat madde de işte bu yasak. fŞimdi ben bir işadamı olarak size söyleyeyim. Bundan sonra bizler fabrlkaları ve atelyeleri bölecegiz. Daha küçük birimler haline döntiştürecegiz. Elbette, eldeki imkanlar sınırında. Ama, bu sınırı sonıına kadar zorlayacagır ki, bfiylelîkle toplu sflzleşnte düzeni dışına çıkılabilsin... Ama, bnnun sonunda varılacak nokta Türklye İçln gerçekten düşiindüriicil olacaktır. Türklye blr anlamda sanaylleşmeye sırt çevirecektir.» Ne demeli?.. Işverenler bile Anayasa tasarısının bu kurallanndan kâygılı, hem «Sosyal adalet ve sosyal hanş» adma, hem «sanayileşme» adma... Ya Danışma Mec"sl üyeleri?.. Onlar farkmdalar mı acaba neye imza attıklannm?.. de kabul edilen maddeler