Katalog

Cumhurıyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER bellrtmeleri gereğıne daır Fakulte Profesorler Kurulundan kuçuk bır çoğunlukla karar çıkardım Boylece unıversıtcnın, daha dogrusu devletın verdıgı dovızle yabancı ulkelerde bır yıl kalan ogretım uyesının oradakı calışmalar. artık denetım altma alınmış olacaktı Bu no<taaa Meşrulıyet donemındekı es kı aşk romanlarında sık sık rastlanan bır soz cugu kullanarck «heyhaî» dıyecogım, cunku karara kırnse uymadı Denetım altında oımak cogunlugun ışıne gelmedıgı ıcm otokontrol de nılen unıveısıte ıcı oenctım bır turlu kurulama dı 194/ de bastırılüıgını yukarıda soyledıgım kıtabın bır bcruerını cıkarmak oa muınkuı olmooı Boylece unıversıteiın ozerklıgı dene tıınsızlık yuzurıden yozlcştı Aynı zamonda ser best hekırr.lık mımarlık avukatlık aanışman lık gıbı ışler goren kımı ogrenım uyelerı ıcm ozerklık kavıcımı kutsal nıteıık'e bır u'ku decıl kazanc lezgahlarını rahat suraurmek ıcm bır arac bır paravana olmaga başladı Ikınn dekcnlığımın suresı 1954 Hazıran ında dolacaktı Bunu beklemeaen 1JG3 Kasım ınaa dekanlıkta n çekıldım vo profeooılukten pmeklı olun tayc değın de yonetımle ılgılı bır gorev ısten edım Boylece unıversıtc'erde bır yarıdan ıc de netımın kurulamaması ote yandan Batı ulkelerıne gıderken bıraz daha fazla dovız koparabı'mek ıçın koskoca ordınaryus ve profesor lorın, malıye bakcpıarımn antışambrlarında sıraya gınp bpk|pmeqı kuçukluk sa/mamaları, bır yandan da unıversıtelerın inceleme ve aroştırmaya onem veren bir ogretıme da/alı olarak derınlemesıne degıl, geıeksız kadro şışkınlıkle rıyle tekıarlara ve ezoercıhge aayah yuzeysel bıçımde ogretım yapan kımı yuksek okul duzeyınde coğalıp yayılması yozlaçmayı tamamladı ve ozerklıge vurulan son yumruklar oldu Özgurluk ve ozerklık gıbı kavramıar an cak ıçtekı çıkarcılara ve dışardan gelecek polıtık mudahaleİPre knrsı duşun savasımı ver mekle korunur Bu savasımı verenler çoğunlukta olmadıkça ozcrk kurumlnrda ıc denetım kurulamaz negotıv se!>=ksıvon (olumsuz ayıklanma) yasası ışler O zaman unıversıtelerın uzerıne buyuk b r uyuşu'^luk lok qıbı coker Bu durumda artık ortam lyıce hazırlaıimıştır On ların tepesıne bır «YOK> gelır oturur 21 ŞUBAT 1982 nıversıtelerın bunyesı ıçınde sayıları 200'e yaklaşan genç bılım adamına yasanın ongordugu tur u sınavlardan gecerek hak kazandıkları «profesorluk» sanının bır turlu verılmedıgını daha YOK (YukseK Ogrenım Yasası) cıkmadan once sağdan soldan duydukca kırk yııı aş'<ın bır sure unıversıtede aralıksız calışmış eskı bır ogretım uyesı ve bır hukuk adamı olarak cok uzuluyorduk Unıversıteden avnlmış akademık kokenlı bır yazar o'an Ugur Mumcu bu konuyu bırkac gun once (16 Subat 1982 tarıhlı Cumhurıyet te) ele alıp haksızlıg a ugrayanların bır bolumunu aö ları ve sanları ıls kamuoyunun gozlerı onune serdı ve ODTU ındekı ayrıcalıklı uyguıamanın yarattıgı eşıtlıge aykırı durumu da vurgulariı Ö YÖK'ün Denetimi ve îki Am Hıfzı Veldet VEÜDEDEOGLU netım ancak bugun Yuksek Ogretım Kuru lu nun yaptığı gıbı ogret m uvelerınce va yınlonmış bılımsel yapıtların dekanlıkıa top lanması ve ozetlerıyle bırlıkte Fakulte taıa fından bır kıtap ıçmde yayınlanması yoluyla olabıhrdı Hukuk Fakultesı nın de oburien gı bı, yasal ozerklıgı oldugu ıçın dekarı olarak boyle bir gırışımde buluııma yetkım vardı An cak Unıvorsıte Rektoru rahmetlı Sıddık Somı Onar aynı zamanda Hukuk Fakullesı Profeso ru oldugundan O nun onayını almak bır ne zaket gereğıydı Makamında zıyaret eaıp du şuncemı anlattım cok uygun ve yarorlı bu du Yaliız ınancsız bır gulumseme ıle «Butun ogetım uyelerınin buna katılmasının suphelı oldugunu» soyledı «Onlara cjuvenıyorum» ce dım Dedım ama ıcıme de bır kusku dustu 1947 yılının başlorında bulunuyorduk hukuk Fakultesı nde o tarıhte ucu Alman oırı Fransız dort yabancı ogretım uyes»ı vardı Bu gırışımin k°rdıifcr ne yonelık oldugu &a nısına du^memelerı lcın dururnu on ara da anlattıktan sonra butun profesor docent ve csısfonlara (yan yerlı ve yrbancı 18 ordı naryus 15 pıofcsor, 8 docent ve 15 asısicn olmak uzere topıam 56 ogretım uyesıne) bır geneıae gondererek Ataturk urı gerçeklcstırdıgı unıversıte reformundan yanı 1933 ten 1947 tarıhıne deqm yayınlamış oldukları hukuksal kıtap araştırma ve ınrolrmelerını yayım tarıhı yerı ve kısa ozetlerıyle bırI k t e en aec bır ay ıcınde dekanlığa bıldırmelerını r ca ettım Dort yaoancı ordınaryusten ve Turk p ^'?sonerm pek azmdan h e n ' n yanıt ge'dı Arkasm bırakmndım bır ay c'o lunca us'eleme (te/c ıf) yazısı yo.ladım Bu kez buyuk bır çogiın uktor \anıt a Jım Yarıt vermeyenlere yolladığım ucüncü yazıda k la bın basıma verıleceğmı yaostlarını evve'ce sunduğum ornege uygun olarak yollama yanlar adına kıtapta adlnrı yazılı b!r tek boş sayfa bırakılacagını bıidırdım Bu onlem etk lı oldu Yanıtlar boylece tamrmlanınca ben m baskunlığım aUmda bır docent vg ıki asıs tandan oluşan bır «Tertıp Komıtesı» kuroum Gelen bılgıler bılımsel sıralama ve duzene konularaK bosıma verıldı 371 sayfalık kıtabın basımı 1948 Martında bıttı Adı «Istanbul Unıversıtesı Hukuk Fakultesı Ocretım ii\ elerı ve Yardırricilarının Yayınlcrı (1933 1947)»d'r Kı tap Istcnbjl Unıversıtesı Yayınları nın 3*4 ve Hukuk Fakultesı nın 82 numarasını taşımak tadır Yuksek Ogretım Kuruiu ılgıiemrse yu karıkı numaralar ıle Istanbul Hukuk Fakulte^ı riemırbaşından ısteyıp gorebılır Dekan olarak benım ımzamı taşıyan 9 Mart 1948 tarıhlı on sozunde o/ellıklp şıı satırlar yer almıştır 'Istanbul Unı\eısıtesı Hukuk Fakulte sınde 1933 1947 iıllarında tedruatta bu lunnıuş olan butun ogretım uyelerının ve yardımcılarının elbırhgı ıle meydana gelen ve onlann bu yıllar zartmdakı ılmı nestı yatını lamamen ıçıne alan bu kıtap bır «£ıb h\ogtafya mecmuası bır «Kronık» veya bır Pıopaganda eseıı» olmayıp hukukun her sahasında etut yapncaklann faydalana caklan kıymeth bır rehbeıdır Zııa bunda bıblıyogıafya mecnıualaıında oldugu gıbı e'prlenn sadccp ı<sıml°nmn zıbn\le ılttıfcı olunınıvarah bı^zat muellıfleı ının kalemın den çıkan hulasalan da basılmış bulun maktaüır Şunu ehemmıvetls not etmek la zımdıı kı srvı&ı 1074 u bulan ııpşrıyata yal nız basuı espr monogratı ılmı etud ve ılmı konfeıans ve kroniıjer dahıl olup oaıetım uvelenmız taıaiından gunluk gazetelerde rces/edıien ve sayısı bınleıe varan makale ler dahıl degılc'ıı ( ) Bır mületın me denı mıllet vasfına lâvık ve ebcdıyen payı dar olabılmeiL ancak hak "C ada'ct dwqu sunun o mılletın her feıdmde verlcşmesıyle ve hukuk haıdelermın aia'et ve hakkanıye te uygun bır şekılde tatbıkıvle muınkun ola bıl'r, bu hcrkesçe bılınei fakat tekrarınaa daıma favda hulunan bır hakıhattır fa kultemız ogıetım uyelerı ve yardımcılan taıafiıidan yapılan vavınların heptı bu yuk seh gayeve muteveccıh oldugundan ınuh tar (ozetk) unıversıtelcr camıası ıçınde heı gun bıraz daha qelışen fahultPmız 1933 1947 Mllarına aı* on bes senclık hukukı npşnyatının hulasasını bu kuçuk fakat oz lu kıtap ıçınde toplamakla memleket adaletme ve Turk ırfanına hızmet etııgme kanıdır » Tekellesroe Tehlikesi? Işadamları kesınıınıle yenı bir tartışma başladı Turkıye de tekel'psme var tnı yok m u ' Varsa yasal onlemler alırmalı m ı 9 Ga^et<3ierın yazdığına gore Alarko Holdıng Yonctım Kurulu Bctşkanı Ishak Alaton demış kı « Tekelleşme Tıirkıye ekonomısıne yararlı olacaktır» Nuh Kuşçulu (Istanjbul Sanayı Odası Başkanı) bu goruşe karşı çıkmış TÖSIAD Başkanı Alı Koçman (her zamankı gıbı akıllı bır yaklaşımla) şunları soylemış « Tekelleşmeden sozaçabılmek için sanayıleşmls bir ekonomt holıne gelntek gereklr Turkıye bu aşamaya varmamıştır Ayrıca tekelleşmeden bahsederken Turklye ds hanql sektorlerde tekeüeşme egılımı oldugu acık şekilde ortaya konulmas» gereken bır konudur Genelde tekelleşmeden şıkayetçı olmak, ozel sektorun yapısı uze rınde bırtakım tartışma fara yol açabilır, bunu sakmcalı bulurum » Öteden berı ulkpmfede tekplci sermayenın geçerll oldugu soylenır ve yazıiır Az gelısmış ulkelerd© iekelcılıgın nıtelıaı sanayıle'/mış ulkelerden degışıktır Dışa bagımlı (pnravan) tekeftenn (monopollerın) elınde bulunan pıyasalar sozkonublidur Şımdı bu tartışmanırı işadamları kesırrıne sıcrajmasının kuşkusıız bır çarpıcı nedenı var «24 Ocak korarlarını 12 Eylul'un tarrfamladığını» soylıyen ve «menınunıyet» ıcınde bulunan sermaye dunyasında buyırk balık kuçuk balığı yutmaktadır Coğu orta se r mayelı. •îanayıcının koseye sıkışması «tekelclllk» tartışmasım gundeme getırmıştır Tekelcılık çok yonlü bır olgudur ve onaylanacak bır ıs degıldır ABD de b<Ü,e (kı kapıtalızmın payıtahlıdır) tekelcılığe karşı yasalar cıkorılmıştır Tekel Imonopol) dedığımız zaman hemen «trost, kartel, holdmg» glbı kavramlnr da gundeme c^rer Tekeller bır yandan tlyatları ıstedıklerı gıbı sapta^arak tuketıcı yurttaş yığrnjarı ustunde baskı yaratırlarkfln ote yandon pkonomık guçlerını kullanarak devlet' yonlene'ırPbılııler Amerıkada ılk tekelleşme (ya da trosuiesme) 19 uncu yuryıtda Rockefetler ın adamı Dood e|y$ e petro! alanında programlanmıs ancak 1890da «Stherman Act» antı trost yasası»la korkunç gıdışı engejllemeye çafışan polıtıkacıJar da çıkmıştır Holdıngçılık tekelrılıgın bır tuıevıdır Tekel (ya da holdına\ pıyösa uzerınde egemenlık kurarak o'ağanustu karlar saglamak amacıyla olujşur Turkıye de holdıngçılık acnfuk noktasına u'astığına gore tet'elcı kapıtolızmın dö< etkınlık kazandıqını ılk baK'sta kolayca soylemek cjasıdır 24 Ocak 1980'den bu \ana buyuk fırmaların kLlçuklerı yutmasıyla «yatay, çaprcz dıkey\ yonlerde tefcelcılıgın yoqunlastığı ızlenmektedır Eger onlemıer rflınmazs'5 Ooqu orta ve kucuk serma\e fırmosmı fbbnkcsmı sııletını elınden cıkarmak zorundo kalaca o r F J17 oranlarının yukselmesı b^nkaloıın bazı elle^rip bjiunması difsatnn ya prbılen kumpanyalora de\.fietın feagladıcjı olaganustu subvansıyonl jr ve doların sureklı tırmanışı monapollcşmeyı pompalamaktadır * Tuıkıyede ozel sektor^ eleştırıyı ıcıne sındıremıyor Hoşgoru ortamı gelışnjedı Bugun basında efkınlık gosleıenler bu/uk holojnglerın dumensuyuna gore fıkır uretmeye memur sb/de ekonoırn profesorterıdır kı çıkariarını tehlıkeyB otmak ıstemeztef Oysa (bırakınız otekı kpsımlerı) Turkıye basınında bıle tekelleşme eğılımlen tctfılıketı boyutlara ulaşmıştır Bugun Turkıye de basın bee buyuk gazete demektır Şımdı araya bır buyuk holdbngm yayınladıqı «Guneş» de gırmek ıstıyor Butun Tuıfıyede gazete v e dergı dağıtımı ıkı buyuk şlrketın elırcledır. Sayın Alı Kocman diyor' kı • Teke'leşmederı şika^/etç\ olmak ozel sektorun yapısı uzerinde birtokını tarfısrralara yol açabilır Nfiden tartışma açılmasıfı'' Bcsının yuzde 90'ının tauyuk fırmalar denetımlue geçtıgını yazmak bır dogruyiı) dıle getırmek degıl ırndır? Bızlm ozel yapımızı özgur e(ueşt)rıye açık tutmamız ge rekır, yoksa karanlıkta korclovuşunden kımseye hete lurkıyeye hıcbır yarar sağlaeamaz Unıvers teler yasası dogıştırılıp YÖK çıko rıldıktan sonra ogıetım uyelerının ozluk ışlerı bundan boyle un'verate organlarınca degıı, YOK ıle kurulan ve bır «mutevellı heyetı» nıtelığı taşıyan Yuksek Ogretım Kurulu nca du zenlenecegı ıçın suregelen iıaksızlıgı duzelt mek de artık bu kurula duşuyor Kurulun Du konuda harekete gectıgı (butun unıversıtelere yazı qonderıp oğret m uyelerının 19791981 tarıhlerı aıasındokı bılımsel yayın ve çalısmalcrı ıstemssınden) anlaşılmaktadır ayrıca Başbakanlıga baglı olan ve bır «bılımsel ya yın envanterı» cıkarmak ısteyen Turkıye Bılım ve Teknık Araştırma Kurumu (TbBITAK) da butun unıversıtelere ve devlet kuruluslcrına genelge gondenp bılımsel yayınları ıstemış Ugur Mumcu nun dedıgı gıbl « Belkı boylece uzun yıllardan berı ılk kez unıversıteıerımızde «büımsel denetım» soz konusu olacak ••* Bu tur denetım konusunda dort yıl aralıkla tam 35 ve 31 yıl oncekı ıkı deneme ve ya anımı burada dıle getırmek ıstıyorum 13 Nısan 1946 gun ve 4936 sayılı Unıversıteler Yasası yururluğe gmp unıversıte ve fakulteler ozerklık kazanınca butun bu kururnlarda yenı rektor ve dekanlar seçıldı Istanbul Hukuk Fakultesl Profesorler Kurulu da ozerk Fakulte nın ılk dekanlığına benı sectı (Hazıran 1946) Ilk yıl Fakulte nın buro ışlerını ogrencı sıc llprını yenı bcstan duzenlemek ılk butce sını hazırlayıp once Unıversıte Senatosu ndan sonra cla Ankara da Malıye Bakanlıgı ıle Turkıye Buyuk Mıllet Merlısı Butçe Komısyonu noan gecırme ışlerıyle dolriu Berekeı versın vnktı» le TBMVI nın turlu buro ve komısyonlarınca katıp vo saymanlık muau^uğunde de buro çefı olarak yıllarca (1920 1928) calışmış oldugum ıçın, bu tur teknık ıslerın yaboncısı deg idım Bı r falso vermeden o yıl butun ışIPII duzere sokma başarısında bu eskı rie neyımlerımın cok varan oldu Dekanlığımın ık r r ı yılında ıse bıılmsel ıc denetım lotokontrol) ılke ve geleneg nl daha şımdıden verleştırmeyı kafama koydurn Calısanla calışmayan bır olmamalıyaı Bu de ••• D°kanlıgın yasal suresı ıkı yıl olduğundan 1948 hazıramnda bu gorevden ayrıldım Ogretım uyesı arkadaşlarım başlanyıçta kor^ı Koyanlar da ıcınde olmak uzere bu kıtaptan ve fakultsmızın yararına bulduklan otekı ışlerımden pek ınemnun kaldıklarını fırsat duştukce yıneleaıler ve dort yıl sonra 1952 de benı yen den aekan sectıler Bu ı^ıncı dekanhgımdc czellıkle Unıversıteler Kanunu uvarınca gorgu ve bılgılerını artırmck uzere profesorler kurulu kararıyle bır yıl ıcm yaboncı ulkelere gonderılen ogretım uyelerının durumunu cle aldım bu gıbılerın Turkıye ye donuslerınde dekanlıf'a rapor vermelpııue vs Dunrla hanaı unıversıteclp ne gıbı caı çma yaptıkları nı hongı bılımsel toplantılara katıiaıklarını ve re gıbı teblığler verdıklerını ayııntııı olarnk ••• Yalnız un versıtcler değıl Turkıye nın butun kurumları ne cekerse cıkarcılardan ve gerçeklerı şu veya bu nedenle soyle/emeyen bu uğurda savaşımı goze alamıyan koıkak rahat çılardan çekmektedır Bugunku du'umda bence en onemlı sorun Yuksek Ogrenım KuruJu uyelerının butun unı ver<?ıtelerden ge'ırteceğı bıl msel yapıtların gecek cusuns^l ve teknık ozunu ne yolla nasıl oleyıp değerlendııebhectqı ve du=unce ozgur lugu konusunda nasıl bır tutıım ıçınde olacnğı sorunudur Cunku onemlı olon yapıtıann değıl duşun^el ozudur OKTAY AKBAL Halkevleri 50 Yasında... iıasın... MİLLİYET 65'den 52 çıkarsa.. «65'den 52 çıkarsa 13 kalır geriye Yeni bir karar, bu gerıye kalan 13'u de sıfırlayacaktır ilerıda » M «Gençliği yetiştirlnlz. Onlara biHm ve kültüriın olumlu dıısunrelerinl verinız. Gelecpğin aydınhğina onlaıla kavuşaraksıım. öziur dusnnroler uyfrıılatnaya konulduÇu vakit Türk ulasu onlarla yuksplccpktır» Ataturk bu sozlen Prof Afet Inan'a soylpm'stır Gençli'Te ınarun. herşeyi 'genç kafa'lardan bekleyen, genchgmi htç bır zaman yıtırmeyen bır hdere yakışan sozlerdır bunlar Bır yıldonıimu Kimı zaman sevınç nıııtluluk verır yıldonumlerl kışıyı toplumu güçlendırir, aydmlatır geleceğe dogru yeni atıhmlar*yapması içın insanlara yeni KÜÇ katar... Kımi zaman da hü7ünlü bır anma gunü olur yıldonumleri . Acı acı anımspnıı o kuruiuş Rünleri, o güzpl günler yıllar Koy Enstıtulprinın kuruluş RÜnü 17 nısan boyledır DISK'ln kuruluş günıi 13 şubat, bovledır Guzel nıyetlerle, olumlu du'jüncelere ulusumn^a yirarlı olması umutlarıyle ortaya çıkmı> kuıuluşların bas'ançıc tarıhlpıı yurekte sı/ilar varatır Zamanın ıcmde va tumüyle yıkılıp gıtmış ya vozlaşmış ya da mınik bır umut tohumu olaıak kalmış bovle kurulu^lar yarınkı kuşakların eleştırısme tarıhm yargısma açıktırlar artık . Gımcel duygular dostluklar, düşmanhklar geçıp gıdecek o ıyl nıyetlerle başlatılmış Işler, eylemler gercpk anlamları, nıtelıklerıyle bır gun gelecpk geregı gıbı ıncelenecek, degerlendırıleceklerdır 1 Ymp bır yıldonıJmü Tam Plll yıl onre 19 şub°t 1032 de Atatu>k Halkevlerıni kurmuştu Jfî^l^ei'loıı' Neydı Halkevleri1 Bunu bızım kuşak yanı Cumhurtyet yıllarında yetlşen kusak cok ıyi bılır Hepımi7in unutulmaz anıları vardır Halkevleri ustüne Blr kaç kuşak bu Halkevlerinln çatısı altında yetışmıştır Ya/arlar oyuncular. ressamlar bılım adamları polıtikacılar Türkiye'nın doıt bır vanına yayılan bu bılım ve kültur yuvalarının butun yaşamı 1932'den 1950'nm ilk yılına dek surmüstur j.ırmı yıl bıle degıl1 Kültüre. sansta, çnKdcîş uygarlıga düşman klşiler ne yapıp edıp bu Atatur'çü orgutü ortadan kaldırmayı başarmujlardır Bır partmın tılm malları elınden alınırken, partı tarafından yonetılmekte olan ki bu da dogaldı Ataturk donemınde bır tek partt vardı bu yu7den buyük onder de vasıyetınde bu partıye buakmıştı yapılmasını istedığl Işlerın yurfiiulmosını Halkevleri de kapatılarak, tüm malları, yapıları Devlet'e mal edıldı 1950 de ıktıd^ra eelen bır partinln o partl yonetıcılerınm büvuk bır yanılgısıydı bu Ama sanııım bıle bıle yaptılar bunu, o 7arnan yanılgı olmıktan oıkıyor Ataturk dpvrımıne bir «ihanet» halıne gtnyor Kısacası, Halkevlerının bınaları kı heo^ı Halkevı olaıak yaotırılmıştı Adliye, Malıye vb bakanlıklara verıldi tstanbul'un orta ycnndeki yakın gunlere kadar bir oğrencl bırliğlnın ışgahndekı koskoca yapı, şımdi Mllli Eğltim Muduıluğune verılmiş olan Emınonü Halkevının onünden her geçışımde ıcım sı/lir Kadıkoy Halkevı îfin de oyle . Yurdun dort bır yanındaki Halkevleıi ıcın de . 1960 dan «onıa Devlet Başkanı Gflrsel Halkevleıını l u r k Kültür Derneklerı adıyla yenıden kurdurmuştu Önce aşuı sapceı ki'jllpnn ellne gecen Turk Kültur Dernpkleri bır süre sonra gerçek Ataturk'vü bır kadro tarafından yonPtilmeve başlandı Bır kaç yıl sonra da Türk Kültttr Derneklerl, «Halkevleri» adını aldı 12 Eylül onceslne kadar yurt olcüsünde yavgmlasan Halkevleri şlmd) ortadan sıl'nmıştır Yapılan blr kez daha elinden alınmış cglısmaları durdurulmustur Bunun nedpn'ert ustünde durmayicagım., yeri degil Geırek şu ki Atatürk'ün 'devrımcl Türk gençliçnnı' c°"da^ b'iımlp «;TnatU kültürle karsı karsı(Arkasi 11. Sayfada) ehmet Barlas, 12 şubat 1982 günö Mıllıyet te «24 Ocak Kararlarının en zayıf tarafına» degınıyor ve bunu şoyle dıle getırıyor «24 Ocak, başlarında Turgut Özal'ın bulundugu va sayıları 10 u geçmeyen h:r burokrat kadro tarafından devlet duzeyınde uygulanmaktadır» Barlos yazısında, «Bır kesım tarafından ıleri surulen ve 24 Ocak ın halk desteğınden yoksun cldugu, devamını askerı yonetırmn varlıgına borç lu oldugu» yo'jndakı eleştırılerı de «Kabu! etmedıgını» bPlırtıyor ve şoyle bır Joklaş>mda bulunuyor «Aslında '24 Ocak', bugun halkoyu tarafından benımsenip kabul edllen, belkı de tek kalıntıdır 14 eklm 1979 ara secımleri sonucu, buyuk blr çoğunluk bır ıktıdar degışıkliğı ıstemlş ve kurulan AP hukumetı, '24 Ocak'ı, cogunlugun ısteğınden aldığı yetki ile uygulamaya koymuştur Yani, '24 Ocak', dennokratık bır seçım sonucu gundemıne glrmıştır ulkenın » Barlas 14 şubat gunlu yazısını da MGK'nın 65 sayılı kararma ayırıyor ve bu nedenle Anayasa Komısyonu Başkanı Prof Aldıkaçtı ya teşekkur ederek «65 sayılı kararın yenı ufuklar açtığını» belırtıyor HURRIYET Çelişki değüse nedir?.. ktay Ekşl 13 Şubat 1982 tarlhll Hurnyettekı yazısında «Yurt dışına kacan teroristlerln, Idam CBzası konusunu yer.lden gundeme getlrdiğını» ılerı suruyor ve «Hukumetln, yurt dışına kacan Idam mahkumları ıle idamlık sanıkları koruyan, yanl onlara verilmlş cezayı muebbet hapls »ınırında tutan blr tasarıyı Danışma Meclisı'ne sevketmesi»ne değınerek şoyle dıyor « . Hukumet daha Ikfbuçuk ay once Danışma Mecllsl'ne sevkettiğl tasarmın gerekçesinde, 'ulkemlz şartlarının, Idam cezasının mevzuatımızda muhafazasını gerektlrdlğlnl' soyluyordu Aynı hukumetln ştmdl Idam cezasını fiilen lağvetme anlamına gelen bir tasarı hazırlamaya kolkışması, çollşkı değilse nedir? «Evet . Bu çe'ışkller giderilmelldlr ama herhalde bir başka ve tutarlı yol bulunmalıdır x Erer bugun ulkode herşeyi yapabılen bır Turk Sanayıı oldugunu, bunun gelışmesınde de borçlanmanın buyuk rolu oldufjunun ınkar edıtsmeyeceğınl belırt'yor ve yazısını soyle bıtırıyor «Kısacası cocuk'arımız borçlu olarak doğmuyor »skisine gora daha zcngln, daha varlıklı bır Turkıye ds dunyaya gellyorlar Turkiye'yl fakır ve borclu blr ulke glbl gostermekte, duşmanlarımızdan başka kimsenln yararı yoktur'» Ö TERCÜMAN Çağa ayak uydurma... N AZLI llıcak, 17 Şubat 1982 tarlhll Tercüman'dakl yazısında «Turklye'nln, Batı Avrupa'da Idam ceza8i uygulayan tek ulke» oldugunu belırtiyor. «Ama» dıyor ardından, «Şartları da diğer Avrupa ulkelennden farklı. Terörun zlrveye tırmandığı blr memlekette, savoş hall hukumlerinin geçer II olması tabfl karşılanabıllr.D ÇCumhuriyefl: (5öyLöncE 21 ŞUBAT 1932 HALEP 20 Beş gün denberl devam edpn kar gaşalıklar dün adeta btr ihtilal şeklını almıştır Asker dolu kamyonlar ve tanklar Halep sokakiarında halkı ınzıbat altına alnıaya uğraşmaktadırlar Her koşeba^ında rrntrplyozler ve suvarı kıta ları vardır Halk heyecan ıçuidedır Çarşılar kapalı dır Yenı hadıspler mey dana gelmesınden korkul maktadır SON HAVADİS Düşmanlarımız.. EKİN Erer, 16 Şubat 1982 tarlhll Son Havadıs tekı yazısında «Turklye'de her bebek 63 bln lira borclu doguyor» şekl ndckı haberleıe çatıyor ve «Şımdı ortada siyası partı talan 1 yok Buna rcgmen neden hala bu yola başvurulduğunu, halkı kotumserllğe su. ruklemek gayretıne duşu'duğunu bır turlu anlayamıyoruz Demek kı, bazı gazetelerımiz eskı alışkanlıklarından bır turlu kurtulamıyorlar» dıye yakınıyor llıcak daha sonra, Idam cezaları konusunda «bazı kesin kıstaslar tesblt edlldikten sonra, çağa ayak uydurma yolunda mutlaka gayret sarfedllmesl gerektlğlnl» de belırtıyor ve Danışma Meclısı'ndekl duruma değlnerek şoyle dıyor «Danışma Meclisl, Idamların tasdlklnd» devreden çıkarılmalıdır. Hemen her ulke, olum cezasını sadece adli mekanizmaya bırakmamış, CumhurDaşkanı veyahut paılamentonun onayını şart koşmuştur ( ) Bugun bu yetkl, Meclısın yerıne geçsn Mıllı Guvenlık Konseyı'ne devrolunmuştur Sıyasi mesulıyet taşıyan Konseyın, yetkılısinı, seçımle gelmeyen ve ıstıkbalde hıçbır temınata sahıp bulunmayan Danışma Meclısı Ile paylasmaması bızce en doğ ru yoldur» HALEP'TE YENÎ KAP/TŞIKLIKLAR OLDU «Neden lıderler ve yoneticller, kararın kapsamı dışında» dıye sormanın gereksız oldugunu «Blr sure sonra bu ımkanın yaratılacagı» kanısında oldugunu belırten Barlab, daha sonra şoy le dıyor «Ayrıca, partiler yonetıcıleri, yoneticıleri, yortetim kadrolarında bulunmayan yakınları oracılığı ıle de goruşlerinl yonsıtabıür ve yenı duzene katkıda bulunabilir T c 1 Günürt, üans I DOUGLAS F^RBANKS I..) Douglas raırbanks ve ,Bebe Danıels «Ava A şıkw fılmmde konuşup sa %\ soyluyor \e Opera Smemasının seyredenlcrını. fevkalade memnun edıyorlaı Doughs Faırbatfits'ın sıcıadıtnnı du vara tırmpndığım atladığı fu gbsteren ve seyredenlerı katıhncaya kadar gu'duren kokteyl sah nesı dehakar komık Charlbe Chaphn tarafından idare edılmıştır. Frankfurter Allgemeiııe Le Monde KORSSKA'DA PATLAYAN BOMBALAR «Korsıka adlı gazete okuyucularına genellıkle tatılı hatırlatır Korsıkalı a/rılıkcıların bombalı saldırılan ıse Korsıka nın tatıl yerı olmak dışında anlamlara da sahıp oldugunu gobterıyor Pariî) te patlayan bombalar Korsıka oynlıkçı hareketınln bıcımmı ve ıtıcı gu^unu sergılıyor Fransa'da Gıscard dEstaıngden sosyalıst yonetıme gecışten sonra merkezı hukumetçe Kor&l ka adası ıçın ozel statu ya'atıldı tutuklu Korsıkalılar ıçın af çıkarıldı Bu na rağrnen başkentte Korsıkaiı'arm yer leştlrdıgı bombaların patlamaya devam etmesı, Korsıkalıların davalannı siyası bır hedef doğrultusunda savunmaK yerıne merkezı iktıdara tumuyle karşı çık tıklarını gosterıyor olmalı Fransız ulusal bılıncı Napoieon'un memleketi olan bu adanın ayrı bır sıyasi hayata sahıp olmak ısteyecsğınl an'amakta gucluk çeker Ancak Fıansızlara bunu anlatmo nın en ıyi yolu şuphesız bombalar değıldır» VSETNAM DERSİ UNUTULDU MU? B r suıedır ıçın ıçın kaynayan ve solcu gerıllaların Duarte re|imını dev.r me mucadelesı verdıklerı El Salvador olayı ABD yonetımının bu reııme ekonomık ve askerı yardıma başıamasıyla yenı bır boyut kazandı «El Salvador yenı blr Vıetnam olma yolunda mı?» dıye soran Le Monde gazetesının 16 Şubat tarıhlı baş yazısında ABD de kuçuk bır azmlıgın bu na ınunmaya başladıgı vurgulandı Amerıkan basınının Salvador slyasal yaşamında adeta «dorduncu kuv vet» rolunu oynadığını Dellrten Le Monde daha sonra ozetle şu göruşle re yer verıyor «ABD basını ve televlzyonu, El Salvador da ınsan haklarının ihlal edlldıgi konusuna yayınlarında onemli bır yer verırken, Reagan yone timl bu olguyu tamamen gozardı etmemekle blrlikte, gormemeyi tercıh edl Carter'ın dort yıllık «pasıfızmmm» ardından ve Reagan ın Boşkan seçilmesınden sonra unutulan El Salvador bugun yıne gundemde Şimdılerde Reo gan yonetlmi, ulkedekl gerılla hareketlerınin tırmanması uzerlne El Salvador' la yokından llgllenmeye basladı Beyaz Saray'da da, El Salvador'dakl «yıkıcı» faallyetlere karşı mucadele ıcın buyuk bır plan hazırlanmakta oldugu soyle nıyor Acaba Vıetnam dersl unutuidu mu?» Cumhujriyel Sahıbı Cumhurıyet Matbaacılök ve Gazetecıhk T A Ş adına , , NADİR NADİ Genel Yayın Muduru Muessese Muduru Yazı Işlerı Muduru Basan ve Yayan „ „ ,. HASAN CEMAL EMİNE UŞAKLIGİL . OKAYGÖNENSİN Cumhurıyat Matba lcılık ve Gaze^GCİIIk T A 5 PostaKutusu 246 ,|Stanbul Tel 20 97 03 (5 Hat) Frankfurter Allgemeiııe BÜROLAR • ANKARA KonurSonakno 24/4 Venışehlr Te 175825 17 58 66 îdare 18 33 35 9 İZMİR HalitZlya Bulvarı No $5/3 Tel 254709 131230 % ADANA Ataturk Caddesı Turk fcjava Kurumu Işhanı Kat 2 Tel 1455019731 21 SUBAT 1<W2 HAİG İLE VVEİMBERGER «Reagan yönetımı bır yıldan fazla bır suredır ışbaşında olmasına ragmen Ortadogu polıtıkası konusundakı belırsızl ğın ıcınden sıyrılabılmış değıl Ha'en Dışışlerı Bakanı Haıg ıle Savunma Bakanı VVeınberger arasında Uraun ve Suudı Arabıstan gıbı Arap ulkelerıne sılah satılırken Israıl ın ne dereteda gozetılmesı gerektıgı konusundo avııiık suruyor. VVeınberger Israıl'ın daha az, Ha g ıse Israıl'ın daha fazla gozetılmesı gerektığını duşunuyor» TAKVİM. İMSAK GÜNEŞ 7 46 ÖĞLE 132» UİNDİ AKŞAM YATSI 20.21