Katalog

24 ABALIK 1982 K ÜLTÜ R Y A Ş A M de de var. Yine tipik «Anadolu erkeği» Kadır înanır, değişık tıp mayolarıyla poz \eren ve alabıldığıne gelışmiş anatomlsını gozler onü ne seren bır Banu Alkan'a vurulmaktan, üstelık onunla evlenmekten çekınmiyor Türk toplumunda gerçek bir ahlaksal olcüt değışımi ml var, yoksa bezırgan sınemacı, hem aile fılmı yalîayım, hem de «lutnpen ke<)im»e «cçıplak kadm» gostereyım derken, toplumdaki olçütleri allakbuliak mı eaiyor 0 Gelin de ışm içinden çıkm'.. Her neyse, bu haftanm «aile filmisnde İnanır'la \lkan'm evliliği elbette ytirümüyor Çünkü «anatomisi çok gelişmiş» Banu Alkan, «ben evde oturun çocuğuma bakacak kadm degılün» dlyor ve superzengln babasma kaeıyor Ama yıllar sonra büvüyüp çirin mi şirin bir oğlan oğulları Murat, bu ıkl insanı yeniden bir araya getirecektir «Aşklann En GU7PH», kuş kusuz anladmız «evlat askı»dır ve fılm son yıllarda bu konuya egllıo başarı kazanmış bırçok filmden («Şampiyon», «Kramer». vs ) psınler taşımaktadır 4ma kuşkusuz her şeyı iyıce alaturkalaştırarak . Fılm, eskl kuşağın en «triecar» smemacısı, Yeşılçam'ın en hızh sîlah, pardon film ceken yönetmeni O^man Seden'in profesyonel işi bir çalışmasıdır ve Cahit Berkay'ın seyirclyl bır an bıle rahat bırakmayan mü?igine karsm (sinemamızda Cahit Berkay müzığl, gerçek bır âfet olmaya başlamıştır) seyredllebiliyorsa, bunda, beklenmedık denli rahat, yalm bîr oyun çıkaran Kadir tnanır denli olağanüstü sevlmli ve yetenekll bir çocuk olan Mesut Çakarh'nın da payı büyüktür. Mesut Çakarlı'ya sınemamızın daha büyük fırsatlar vermesini diliyor ve «Aşklann En Guzell»nl, çekincesızce aglayıp boşalmak isteyenler varsa, onlara oğtitluyorum.. Cumhurıyet 5 sinema tHiüuiorsay DENIZt UMACI GİBt GÖSTEREN «AI>A» Mlchsel Calne ve Jeffrey Frank'ın bir sahneslnde goruldüklcrl «Ada», denizl yalnız urkutücü yanlarıyla, umacı gibi gosteren bir film. 2 "kaçts,, filmi: "Ada,, ve Cenmet> ADA (The İsland) / Yönetmen: Miehael Ritchie / Oyuncular: Michael Caine, David Warner, Frank Middlemass, Jeffrey Frank, Angela Punch Mcgregor / CIC (Universal) filmi (Kent, Sinepop, Şafak, vs.). CENNET (Paradise) / Yönetmen: Stuart Gillard / Oyuncular: Willie Ames, Phoebe Cates, Tulia Tavi / Bir Kanada filmi (Dünya, İnci, vs.)açış sineması, evet. Bır donemde bır tur smemajı boyle isım lendırmek moda olmuştu Yıllar once bır yazım da kullandıgım deyımle, *ger çeklerden cuzzamdan kaçar gibı kaçan», insanı yeryuzun den ahp hayal dlemlerıne goturen fılmler, 2 saat boyunca ve bır bılet parası karşılıgı en uzak ulkelere, en erışılmez cennetlere en gızh duşlere yolculuklar du zenleyen fılmler Ekranlan gıtgıde artarak dolduran bu tur yapıtlardan ışte ıkımekçılerinın destanmı yazmıyor Denızden gelebılecek dehşetlerın canavarlann korkutucu öykusuyle çagımı /in korkuja, korkmaya ner deyse toplumsal bır boşalma gıbı sarılmış ınsanına hem tanıdık hem alabıldıgı ne yabancı, hem bıldık hem de yepyenı korkular dehşet ler sunuyor «Denızın Dışlerı Jaws»la Amerıkan toplu munun şaşkm seyııcı yıgınlarını ısterı nobetleııne ugratan, katıl kopek balıklan nm kana bogdugu denızı korkunç ve olumcul gızem )er ıreren bır karanhk dun ya olarak sunan bır «çok satan» yapıt ımzalamıştı «DipThe Deep», aynı temaları bu kez karmakarışık bır kaçakcılık/polısıye oykuylo bırleştıren başarısız bır ya pıtu Smemayı ıyıce benım semış Benchley bu kez yme kendı yazdıgı bır senaryoyla yme bır «denız oykusu» an latıyor Ama ne oyku Carpenter'varı bır geı ılımle de nızden uzanan garıp ve kor kunç ellerin Bahama ada ları açıklannda lüks teknslerınde keyıf çatan ınsanları olume çekıp almasmı gos teren etkılı salmelerle başlayan fılm, bır adaya yerleş mış, 3 4 yuzyıl oncesmın ılkel yaşamını, yagmasıyla, oı lumcul torenlerıyle, basıt çogalma jcgudusuyle aynen yaşayan bır garıp «korsan top!umu»nun trajı komık se ruvenıie donuşuyor Bu toplu'ugun ıçıne duşen ve «soyîu gorunu^leri» sayesın de toplulugun «çoğalnıa ışlerı»nde ışe yaramak uzere vaşAmlarını kurtaran bır ba ba ogul once kurban s>onra tanık olarak yer aldıkları bu ılkel ve koıkunç yaşamı, so nunda uygaılık adırj, yok etmeyı başaı ıyoı lar, vs «Ada», Benchleym denız ustune seıuvenlerınm klasık «koıku fılmı^ne ve onun kul'plauna en çok ya'îlaşam Amcıkan s'nemas nın bu turu ıLt kez deneyen ılgınç yönetmeni Mıchpel Ritchis, fılmıne bellı bır pcrıhm sag layabılıycr Özelhkle başlar da ve son'arda Ne var kı fılm anlattıgı Ojku ve bunun sınemasal canlandırılmasında, demın kullandıgım trajı komık sozcugunu bırtur lu sılemıyor üstelık en urku tucu ve dramatık olması go reken yerlerde komıge donuşerek Rıtchıe nın bunu bılmcle yaptıgını hıç sanmı yorum ustelık «Ada.nm kanlı korsanlan «Jaw«î»ın maket de oîsa kopekbalıkları denli korkunç degıl «Ada» seyredılebılen, ama turune hıç bır katkısı olmayan bır fılm, Peter Benchley denen «çok satan» yazarn ne denli hmoglu hın bır tuc car olduğunu bır kez daha gosteren .. BAĞDAT ÇÖLLERÎNDE BIR «AŞK CENNETI». «Cennet»m yapımcı/yonetmcrlen ıse ba^ka turlu bır tuccarlıgın ppşınde Sınema da «korpe kız» modası var ya, Brooke Shıelds'ler, Nastassia Kmskı ler ve başkaları ortalıgı kınp geçırıvor ya onlar da. Phoebe Cates denen bır afet bulup onu soyup dokundurerek yollarını bulmaya çalışmışlar CLaT aramızda, bu Phoebe Cates'ın hıç de afetlık ydnı yok Tak sım'den Gala+asaray'a yuru senız ondan guzel bır auzı ne kıza rat,tlarsınız) Işte bu esmer ve korpe Cates, «Wal ton Ailesı»nden ızın almi!? bır Wılhe Ames'le, 19 yuzyı lın Bagdat çollermdekı bır «cennet»te suların şırıl şırıl aktığı, kuslaıın otuştugu, bır çıft maymunun (burda ya zamayacagım) bazı şevler yaptıgı bır yerde, ılk aşkm ve sevışmenm keyfını tadıyorlar Bır de çevrede fılmın açık bır ırkçılıkla kes'n kes «barbar» olarak gosterdı gı o «kan dokucu» ve «şehvet düşkunu» Araplar olmasa1 Ama Allahtan «papaz oğiu», utangaç ve çekmgen Davıd zamanında uyanyor da, Sarah'nın «ilk meyvelerini toplama» ışını şehvetten gozu donmuş <ÇakaI»a bırak mıyor. Böylece «uygar» ve «Hırıstiyan» batılılann Bag dat çollerınde bıle olsa ancak bubırlerıyle yatabılece gı seyırcmın gozune bır gru zel sokuluyor" Brooke Shields'ı une kavuşturan ve ulkemızde gostenlmeyen «Mavi Gol» fılmıne bır «nazire» olarak yapılmış bu «Cennet» Davıd Hamılton'varı «çıpîak korpelikleri» tullu erotızmı, radyolarda çalınan 13arkı<ıy' la, tam zamanında pazarlan mış olmasıyla bellı bır ılgı çekecek Ama fantezısını sı nema sanatının hıç bır öge siyle destekleyememış olması nedenıyle kımsedo en kuçuk bır iz bıle bırakmak sızın, seyredıldığı gıbı unutulup gıderek Çunkü ger» çekç'lık, sanat yapıtı ya^ ratmanm elbettekı tek kcşulu değıldır. fantezi, hayalgu cu ve gerçekdışılık da sanatçıya yol gosterebılır Ama bu haftanın fılmlen için bu hıç bur bıçunda sözkonu su degıl... u ISTETENIJERE Kadir Inanır'ın Banu Alkania birlikte «Aşklann En Güzeli» ağlayıp boşalmak îsteyener için ideaL başrolünfl oynadığı "Aşkların En Güzeli,, hu mu ? Yönetmen: Osman Seden / Senaryo: Nazmi Ozer / Görüntü Yönetmeni: Kaya Ererez / Müzik: Cahit Berkay / Oyuncular: Kadir Inanır, Banu Alkan, Mesut Çakarlı, İhsan Yüce, Ünsal Emre, Diler Saraç, Hüseyin Kutman, Nubar Terziyan, Talat Gözbak, Ali Yalaz / Emek Film Yapımı (Lale, Yumurcak, Unverdi, Reks, vs.). üık smemasındaki son gelışmelerın yansıması olan fılm ler çıkıyor pıyasaya. üst uste .. Bunlardan le» ıçln yapılan melodramlar ve güldürüler bırbırini ızliyor Yalnız bu fılmlere, «so kaktaki adam»ı (her kimse o), sınemaya «goz zevki» içln gittlği varsayılan kesımi oekmek içm ıyıcene açılıpsaçılan dolgun vücutlu kadmlar da dahıl ediliyor. «Arabesk» fılmlerde de soyunma son haddmde gerçı* Ferdi Tayîur'ların, Gokhan Guney'lerın temsıl ettıkleri «Anadolu erkeğ;i»nin Gungor Bayrak, Banu Alkan gibl Allahına soyunan kadınları nasıl sevdıklerı, nasıl kabul ettıkleri, kuşkusuz sos yolojık bır Inceleme konusu olabılır. Aynı soyunma, üstelık, bu «aile filmleri»n K T başlıcası. kuşkusu.5 «aile» nm sınema balonlarına don mesı Boylece, «sokaktaki adam» İçin yapılan «Arabesk fılmlersin yamsıra «ai Kültür ve Turizm Bakanı'na yanıt ültlır ve Turizm Bakanı sajın Hhan EvHyaoğhr*nun ge. çen haftd, bu sutunlaıda yaymlanan yanıtı, ülkemızm s ulkelerde surema yoluyla temsıl edılmesı konusundatemel sorulan gundeme getırmektedir. Bakanın yanıtı, bu sorulara doyurucu yamtlar get'rmış değıldır. Tersme, bizım ya^aıkldrırrızı doğrulamakta, sorunun çdzıim bekledığıni anımsa ıtıaktadır Bakanlık Sınema Daıresi Başkanı sayın Cihat Çiftçi, bize karşı son deniı nazık davrandıgı bır telefon konuşmasmda Türkıye'yi dışta temsıl etmek amacıyla bakanlıkça sâtın ahnmış fılmlerin fa>n listeMnı bı?e vermı$Ör BÜ fılmler şunlardır «7 Kocdh Hurmuz», «Pamuk Prenses ve 7 Cuce», «Yunus Emre». «*az Bekaiı?, «Vahşi Gelın», «Kırık Bir Aşk Hikâyesi», «Herhangı Bir Kadın» Bu fılmlerden ı!k üçu 1975 oncesi, sonrakı ıkısı 1980 onoe>ı eskı fıln.lerdır, son ıkısıyse 80 sonrası yenı fılmlerdır Sayın Bakan, bı/e yamtında, «jazınızda sınema şenllklerine hlkclerın en v«>m tümleriyle katılmalarının adet olduğu Uade pdi'mekte ıs° de, bu husııs bir festıval ıçın geçerli değlldlr» dıye ga ıp bır cümle kullanmiiftır Acaoa bakan, «senhklerde yenl filnıler gosterılir, festıvallerde ıse bu geeerlı deçıldlr» dıyerek henhkie festıvalın ayn ş,eyler olauğunu mu soylemek ıstiyor' (Kı o zaraan yan'lıjo' çünkü ıkısı de aynı şeyö r) Yoksa Balkan Şenlığını Ka^terierek «Bu festıval Içın bu husus geçerli değıldir» mı ^"inek ıstıyor' Ami sonın bızce zaten yenl film / et,kı tı rr tdrf mibinın otesınde bambaşka bır sorundur. Baz, bu fıln^lerlo (as.ki yenı ayrımını çok onemsemeden) sınemamı7in son o'i kusur vllıis gpnel panoramasının verılemeyeceğını, bu tı'mlsnn bu ppnoıamayı vermekte yetersız olduğunu düşünujorduk HaU da >duşunüycruz Haksıs mıyı^' NGJT s^çılen fılmler' 1982 yılında TUrkiye'yi cüşatdd temsıl etırek için seçılen 7 fılmm dordü, zamanında luç bır yankı uyandırmamış, üstelık bugun ıçm nıodası daha da gcçmış «komerii» fılmlerıdır (bıri «masal filmi» olmak uzere). Fğer dışarda bunca guldunıyle Tlırluve'nm her şeyin yolunda gıttıgi, sınemanın hiç bır toplumsal eleştın yapma gereği duymadıgı gülluk gülıstanlık bır ülke olduğu ımajı yaratılmak istenıyorsa, bu çıkar yol degildır Suya sabuna dokunmayan gültlürulerle bır ulte Mneması temsıl edılmez Amenka'nın, Pransa'nm sınennlan bıle temsıl edılmiyor Nerde kaldı TÜrklye'nln smemdsı? Bır dığerı, «Yunus tmre» adlı, TV'de ızlendığınde çok genel biyımde eleştırılen hıç bır sınemasal değerl bulunmayan bır fılmdır Bu fılm sozkonusu eleştırıleri aldığında, yapımcı / yönetmeni Ozuemır Bırsel, bu eleştırılen ve bunian yapanlan «solculukla» suçlamıştı Ama ben şımdı Türkıye'nın «solcu» olmayan tüm eleştırmenlerınöen, Haüt Refig'den, Tank Buğra' aan, bızzat sajm Cıhaı Çıftol'den rıca edıyorum Ellerini vlcdanlanna koyarak ısoyles'nler «Yıınus Emre» bır 'sinema yapıtı' ruıdır, oyle sayılabilır mi? Li'stedekj son 2 tılm ıcm bır diyeceğımız yok Ama bakanlık, bovle bır seçıını cok daha ıyı bıçımde yapabılırdl Blr kurul oluşturDbüır belırlı olçutler koyabılır, hiçbırını yapamıyorsa, Türkve'nın tek cıddı sınema senlığ* olan ve Kültür Bakanlığının temsılcısınin de katıldıeı Antalya Senliğımn sonuçlarını dlkkate alabılır, bu şenlıkte odul alan fılmlerı satm alabılırdi. Bunların hıçbırl yapılmamıştır Peki, ne yapılmıştır9 Ben sıze gerçeği fcöyleyeylm eş dost hatırı gözetilmış, bakanlıkla ilişki kurup fılmlerini oneren kışılerin önerıleri dıkKate ahnmıştır 7 fılmın tam 3 tanesmin aynı yapımcmm, Özdemir Birsel'in fılmleri olması (bakanın arkadaşı olsun veya o'masm ama sayın bakan herkesçe bılinen bu 'arkadaşlığı' yadsıyacak değıldir sanınm, bu 'arkadaşiığa sığmaz), dığer 2 fılmm ise Erler Fılme ait olması, üstelik bu filmlerm hepsınin, ılk başta klmsenin aklına gelmeyecek eski fılmler olması, bu konuda sanınm yeterll Kanıtı oluşturmaktaciır. C5ysa biz diyoruz ki: blr ülkemn sinema yoluyla temsili clddi, önemli bir lştir Kamuoyu bu konuda, çeşitli nedenlerle bır Eurovision denli duyarlı olmasa da, bu, ilgill kışılerin öneminı, uzantılarıra bilmeleri, hesarjlamalan gereken çok onemll bır iştlr. tyi, gü7el bir film bazen dışarda blr Ulke için lnanılmaz olçüde propaganda yapabilir, o ülkeye sayısız dış temsilciliğin kazandıramayacağı denli dost kazandırabilir Bu konuda eşdost hatırı gözetilmesin, fılmler daha clddl biçimde seçılsm. diyoruz. Sayın bakanın temelde bize katılmamasma olanak var mıdır? sı daha bu hafta karşunızda «Ada», Peter Benchleym bır romanı/senaryosuna dayanıyor Benchley, «denızden zengm olmuş» bırı Balıkçı lık vt>a naklıyatçılık yaparak degıl denız ustune ya ^arak Ama kuşkusu7 bır Jack London, bır Herman MeHılle, bır Ernest Hemıng way degıl Benchley, bır denız ozanı değıl, bır denı/ tuc can Denızm guzellıgmı veya ıf 0' kunçlugunu, sonsuzlu&ıınu ve urpeıtıcılı^ını de nız seruvencılarmın veya e hayvanlap KAC KTZ EVE GET.RME KİMKİME Büıyor mu5ün? 9>azan çok. sıkılıyorum bi... Ihsönlann sorunlonn» hep yalnız bc&\na çözmek zorunda kalması benı dehsete ü Behic AK sorunlanmı New York film elestirmenleri, "Gandi^yi yılın en iyi filmi secti NEW YORK, (THA) • New York Film Eleştırmenlerl Bırliğl. Richard Attenborough'nun Hindistan'm bağımsızlık önderl Mahatma Gandl'nln yaşamını konu alan «Gandl» adlı filmlnl 1982'nln en iyi filml seçti. New York film eleştlrmen lerinin en İyi erkek oyunoıı ödülünü «Gandi» fılmindeki oyunuyla Ben Kinsley, en iyi kadm oyuncu ödülunu «Shophle'nin Seciml»ndekî oyunuyla Meryl Streep. en İyi yönetmen ödulünüyse «Tootsle» filmiyle Sydney Pollack kazandı. Dustln Hoffman'm da oynadığı «Tootsie» fılmi en iyi goruntü ödulünü alırken. en ıyı yardımcı erkek oyuncu ödülö «Garp'a Gdre Dönya» fılmindeki roluyle John Lithow'a verıldi New York Fılm Eleştırmenlerl Bırliğı'nin 1982 yılı odüllen 30 ocak 1983 tanhınde New York'ta düzenlenecek bır lorenle dağıtılacak. galerüer 30 cejıl repfoduksıyon . 20 TL YENİ YAYINLAfl An'ora cad GöncerHan 45/11 (Vılayetftargısı)Cağaioğluİst Iel262310 URARTSANAT GALBRİS} TEBRİK KARTIAEîI fiuliİclmİaf Bâğdat Cad No: 256 tABINMISRESSAMtARIMIZDA» GALATA SANAT GALERİSİ DO^A^j PÂKSOY JReani Serğisi ÎOAraiVk lÛOcak TünelMeydanı TünelPasajı B Blok 9/2 Tel: 493551 CUMAU J SunatGakrisi İBRAHİM SAFİ resim sergisi 21ARAUK100CAK Moda Cad ?64 Kadıkty (el 371531 TDNCELDOGRD Resım Serglıl 1631 Arahk \;ılik()fui«ı cad.n<).4f> ni^aırtav [CUMAJJ J SanâtGderisi ŞENOLYOROZLU RESİM SERGİSİ 223AraS*k Resim Sergisi .18A'3İık.7Ocak Pwar hariç hergün açıktır. LEVENTJŞÜAV RESİİVI SERGİSİ J6.3O aralık Taksım Sanat Galensi IMURİ İYEM resim sergisi 22ARALIK11OCAK TEtVİKIViUONılH NIIANTAJI ISTMBUl tef; 58 87 98 M «JBU