Katalog

7 KASIM 1982 Cumhuriyet 9 Sağ görüslü 6 sanık 126 yı! hapse mahkum oldu • İKİ StLAH KAÇAKÇIS1 4ER VIL HAPSE MAHKUM OLDU. KONYA (ÜBA) 2. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanhğı Konya Askeri Mahkemesi, örgüt kurarak kendüerinden farklı görüştekl kişilerin otomobilleri nJ yakan, evlerini kurşunlayan ve silah çalan sağ görüşlü 6 sanığı ı ile 26 yıl arasında bapis cezasma mahkum etti. 2. Ordu ve Sıkıyönetım Komutanlığı Basın ve Halkla îlişkiler şubesince yapılan açıklamada, 12 Eylül öncesi Akşehır ilçesinde TMO ve bir kireniK fabrikası bekçilerinin silahlarını çalan, değlşik görüşlü ikı kişinln otomobillertni yakan, ev kurşunlayan ve bu amaçla bir örgüt kııran AHşan Satılmış'ın 26 yıl 8 ay ağır hapis, 11 yıl 4 ay hapis, 19 bin 333 lira para cezasına mahkum edildlğı büdirildı Ağır hapislik süresi kadar emniyet gözetimi altmda tutulması kararlaştmlan AHşan Satılmış, ömür boyu kamu hıa metinden de mahrum edlîdl. Aynı suçlardan yargılanan Mehmet Acca 20 yıl ağır hapis, bu süre kadar emniyet gözetimi altmda bulundurulma ve ömflr boyu kamu hizmetinden mahrum içalroa cezasına çarptı rıldı Öteki sanık1 ar Metin Uysal 13 yıl 4 ay ağır hapis. Adnan Erden 5 yıl ağır hapis, 6 yıl hapis ve 6 bin lira ağır para 0P7asma hüküm giyerken, Ali Can 2 yıl, Mithat Ateş de 1 yıl 6 ay hapse mahkum oldular. Demokrasi İcin görev (Baştarafı 1. Sayfada» sının admı kullanarak oy vermeye teşebbüs eden veya bu şekilde oy kullanan, yahut bir "sandıkta oyunu kullandıktan sonra başka sandıkta oyunu kullanmaya teşebbüs eden veya kullanan kişilerin 24 yıl hapis cezası ve 2500 liradan 10 bin liraya kadar para cezası ile cezalandınlacaklan Yöksek Seçim Kurulu'nca belirtildi Oy kullanma hakki olmasına karşılık oy kullanamayanlar. 5 yıl içlnde hiç bir srenel ve mahalli seçimde aday olamayacak ve oy kullanatnayacak. Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Orhan Aydın. herkesin çönül rahathğı içinde kabul ya da red oyunu kullanabite••eğini belirtti Aydın .Kullanılan oy pusulalannm rengi nin zarfın östönden eöru'duğfinden endişe duyanlar. zarfı ikiye katlayarak atabiHrler Oylamada glzHlrk esastır Vatandaşlar hiç birşeyin etkislnde kalntadan istediklerl gibl oylannı kullansınlar. Vatandaşlar oy pusulalarınin aynmi yapılırken izleyebilirler. Oy aynmı glzli değildir» dedi. (Baştarafı 12. Sayfada) idi. Bu yıkanma türünden de bir «asistant» ile birlUtte yıkanacaktık. Ayrıca •gerçek Türk masajı. uygulanacaktı. Sonuncu yöntem «sultanlara özgü uygulama» idi ve ücreü 1750 liraydı. •Yardımcı, gerçek Türk masajı özel muamele ve Ikram içinde» idi ucretin. "Sultanlara ezgü,. 0 «Sultanlara özgti» $ Neler yasak? Emniyet görevlilerinin ancak 100 metre uzaklıkta durabüeceği sandık başma üniformalı olarak gidilerek oy verilemeyecek Yüksek Seçim Kurulu'nun genelgesine göre, bugün içki içilmesi. içki satışı yasak Eğlence yerleri ise oy vermenin sona erdiği saat 19 00'a kadar kapalı olacak. Asayişi korumakla görevlf olanlar dışmda hiç kimse ruhsatlı da olsa silah taşıyamayacak Saat 19 00'a kadar radyo ve telpvizvon ile hiç bir vivın or"Bn> • »• fn n i An>vasa • ' pı d T oylaması ve sonuçlan ile ilgili haber tahmini ve yoram yapılamayacak Saat 1900 ile 2100 arasında ancak radyo ve TV ile Yüksek Seçim Kurulu tarafından verilen oylama ile ilgili haber ve tebliğler yaymlanabilecek. TRT saat 21.00'den itibaren halkoylaması tle ilgili il düzeyindeki rakamları radyo ve televizyondan halka duyuracak. % Kimler nerede oy kullanacak? Izmir'de Korîulus üyesi 26 militan yaMandı ÎZMtR (Cumhuriyet Ege Bö rosu) Emniyet Mudürlüp güvenlik güçlennin gerçekleştirdikleri bir dizi operasyonda, aralarında geçıcı merkez komitesi ve Ege bölge sorumlusunun da bulunduğu yasadışı «Sosyalist Devrimde Kıırtuluş» adlı örgüt üyesı 26 kişinin silahlarıyla birlıkte yakalandığı açıklandı Emniyet Müdürlugü'nden yapüan açıklamaya göre yakalanan sanıklann görevleri ve ad lan şöyle: «Geçici merkez komıtesi üye si ve Ege bölge sorumlusu: Ahnıet Saim Koç, tzmir sorum lusu: Adnan Koçak Demir, Ba sın tfayın sorumlusu: Sennel Özdoğan, memur öğretmen ke simi sorumlusu: Kemal Behçet bal Tamer Kandemlr, öğrenci kesimi sorumlusu Levent Ge dik. mahallı bölgeler sorumluSU' Rtehmet Kurnaz, kadın kol lan sorumlusu: Esra KOÇ, Ayşe Rezzan Üresin (Gedlk) Üm. ıan Kıünç Sevgi Tannyar, Kahramanlar sorumlusu: Tayfun 4danur, Yeşilyurt sorumlusu Mehmet Kurnaz, Şirinyer sorumlusu: Cihan Akkaş Suat Akar, (Carşıyaka sorumlusu Hasan Eroğlu, işçi kesimi: Mustafa Yavssgel Mehmet Hadi An z Cahit Oklap Hüseyin Kaygısız, gençlik kesimi: Sait Arkan Veysi Çuıar Ahdülkerim Ks lınaftaç Abdullatif \m Adil Zeybek Tayfnn Ada. nur Salih Bala, irtibat bürosu sorumlusu: Alper Ayten, Devlet Başkanı Kenan Evren 'le MGK uyeleri. oylarmı Çankaya tlkokulu'nda 54 nolu sandıkta kullanacaklar Da£ «No foto» nısma Mprlisi'nin bazi nvpleri nylann' \r\^nrz\'<*n im'innır Beysun Gökgin fotoğraf ken, diğer uyeler yasanm verdıği olanaklardan yararlanarak, makinesini de yanına alarak temsıl ettiklerı ıllerde oylannı kullanabılecekler Yenı Anadışan çıkmıştı. Plammıza yasa'yı hazırlayan Anayasa Komisyonu'nun Başkanı Orgöre içerde fotoğraf da çehan Aldıkaçtı ise oyunu Istanbul'da kullanacak. kecektik. Fakat «asistant» makinesini Münfesih CHP'nin eski Genel Başkanı Bülent Ecevit, ımız fotoğraf görünce şiddetle karşı çıktı OR AN Sitesi'ndeki ilkokulda. münfesih AP'nin eski Geve bu şiddetini belirtmek nel Başkanı Süleyman Demirel Kavaklıdere Şehit Teğmen için «no» diyebildi sadece. Kalmaz tlkokulu'nda münfesih MSP'nin eski Genel BaşAnlamadığımızı görünce baş kanı Necmettin Erbakan ise Aşağı Ayrancı semtinde oy ka bırini çağırdı yanımıza. kullanacaklar Siyasi partı kurma hakkını yitirmeyen tek eski parti Genel Başkanı Tıırhan Feyzloglo oyunu Çanka«Buna söyle fotoğraf makiva semHnrfn (r'iltaiT"»!' N^rınf««'h ^'TMp>nin "sV' Opnel nesini» dedi. tkinci gelen Başkanı Alparslan Türkeş, halen tutuklu oldugu için oy herhalde arkadaşlarmda InKuJlanamayacak. gilizce bildiği yolunda bir izlenim uyandırmıştı. Fakat sadece bir «foto» ekle$ | En cok secmen İstanbnl'da yebildi «no»nun yanına: 20 milyon 722 bin 602 seçmenden 2 milyon 761 bin 123'ü «No foto». Biz yine anlamaîstanbul'da bulunuyor. Toplam 82 bin 913 sandığın mış görünüyorduk. Bu kez 8 bin 600'ü Îstanbul'da yer alıyor. 43 bin 843 seçmenle sec kapıdaki görevli yerinden men sayısı en düşük olan Hakkâri'de oy kullammı için 272 kalkarak yanımıza geldi ve sandık ayrıldı. içerde fotoğraf çekmenin ya sak olduğunu belirgin bir Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Orhan Aydın, son yaşekilde anlattı. Karşı çıkmazımda oy kullanma yeterliğine sahip bulunan yurttaşlann lanmız sonucunda yasağın yüzde 95'inin seçmen kütüklerine kaydedildiğini belirtti ve nedeni de ortaya çıktı. «Bu, bugüne kadar yapılan yazımlarda ulaşüan en büyuk «İçerde fotoğraf çekmek 100 orandır.» dedi. marktı. tstersek kapınm öOrhan Aydın gayri resml sonuçlann ikinci günden itinünde çekebiiirdik amaiçer oaren belli olacağını ancak kesin sonuçlann açıklanmasının de 100 marktan aşağı olmuJ üç günü bulahilece^ini kayHetti ^Z,.*? ' " r 1 yordn»;. Çaresiz fotoğraf ma Kapıdaki tngilizce konuşan görevliye «sultanlara özgü uygulama>yı seçtigimi zi belirttik. «Okey» dedi görevli ve bizi, üzerinde sadece peştemal bulunan bir hamam tellağına teslira ederken «dört numarayı seç tiler» dedi sadece. Hamam tarifesinde sözü geçen «asis tant»ımız bu kişi olmalıydı. Ne yazık ki. tngilizce sıfatımn tüm bilimselliğine karşm «kabin» sözcüğünden başka tngilizce bir söz bilmiyordu. Bizi kollarımızdan tuttuktan sonra «kabin, kabin» diye işaret ettiği bölme lere neredeyse zorla soktu. Içerde «ne olacak dîye beklerken bir kaç dakika içinde elinde iki peştemalla geri döndü. Soyunmamız ve bunları belimize bağlamamız gerektiğini işaretlerle anlattı. Dediklerini yaptık kapıdan çıkarken ayağı mıza tahta takunyalan gîy kinesini kabineye koyup tel lağm peşinden yürudük. Bu kez önumüze başka bir asistan düşmüştü ve «sultanlara özgü muamele» bekleyen bizi arkamızdan iterek «yurü» diyordu. Bu ttişkakış ve kollarımızdan çekmelerle buharlar içindeki hamamı geçip, kapısmda «hotroom halvet» yazılı kü çük bir bölüme alındık ve galiba burada unutulduk. Unutulduğumuz şuradan belliydi ki. bizden sonra gelenler bile iyice terledikten sonra çıkıp gittikleri halde biz usulleri biliyormuş gibi davranmamak için beklemeyi sürdürüyorduk. Fakat gelen giden yoktu. İki «sultan» 70 80 derece sı cakta. halvetin ortasında resmen unutulmuştuk, Sorulan... Scxrunlan. • •• ,«a EMEKLİ SANDIĞINDAKİ SÜRE VE KIDHM TAZ^İNATI• (...) bağlı bulunduklan kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklllik veya malullük aylığı ya hut toptan ödeme almak amacıyla hiz met akdi feshedilen ve T.C. Emekli Sandığı Kanunu ve Sosyal Slgortalar Kanununa tabi olarak sadece aynı ya da değişik kamu kuruluşlannda geçen hizmetler sürelerinln blrlpştirilmesi suretiyle Sosyal Sigortalar Karnr nuna göre yaşlılık veya malullük aylı 0& «Çok sıcak» Sıcaktan bayılma noktalanna gelince dışan çıkmak zorunda kaldık. Hamamm ortasında iki Türk yıkanıyordu. Görünürde tellak yoktu. Hamamm tahta kapı sım açarak dışan çıktık Tellaklar dışarda oturmuş sohbet ediyorlardı. Bizi görünce, şaşkınlıkla yüzümüze baktılar. tngilizce «çok sıcak» dedim tellaklara. «lçerisî çok sıcak». Tellaklar dan biri «hot . sıcak» kelimesini anlamıştı sadece «HeFif sıcağı istiyor» dedi arkadaşlanna. Bu kez biri önümüze düşüp bizi yeniden halvet'in kapısma getir di. Bu kez çeşitli hareketler le derdimızi anlatıp. «sıcak istemediğimizi, tersine sıcaktan yakmdığımm» belirttik. Bunun üzerine «sul tanlara özgü» programın başka bir bolümüne geçildi. Başımızm altına birer plastik yastık veren iki tellak göbek taşına yine iterek bizi. Biri benim, diğeri Beysun'un yanına çömeldi ve «gerçek TUrk masajı» başladı. Ben önce adamm «kıran kırana» bir güreşe başladığını sandım. Bu fik rimi doğrulamayan tek şey tellağm bir yandan türkü söylemesiydi. «Masaj» adına ko] ve bacaklanmın kınlmaya çahşıldığuıı sanırken, bir yandan da «Kara dır kaşlann ferman yazdırır» ve «Mavi gözlü koyun» gibi türküleri dinleyerek, hem gerçek Türk masajını, hem de Türk folklorunu öğ reniyorduk. Gerçek Türk masajını abartmasız tanımlamak gerekirse buna «insanın kemiklerinî kırmak için girişilmiş bir kavga» denebilirdi. Bu işlemin gerçek bir kavgadan tek farkı, sizin karşılık vermeye kalkmama mzdı. 10 dakika kadar süren masa] sırasmda ben tellağın çekiştirmeleri sonucu el ve ayak parmak lanmın uzamış olduğu duygusuna kapıldun. Daha sonra anlattığma göre Beysun Gökçin bir iki kaburga kemiğinin kınldığma inanmıştı. Neyse sonuçta sırtımı za birer şaplak indiren teltaklar «finiş» diyerek işlerini bitirdiler. «Sultanlara özgü» progra mm bundan sonraki bölümünde vücudumuz keselen di ve ortaya çıkan deri par çalan neredeyse gözlerimizin içine sokuldu. Böylece ne kadar kirli olduğumuzu ve ştmdi ne kadar temizlen diğimizi anlatmak istiyorlardı. Bir sabunla da saçlarımız köpürtüldükten sonra yeniden sırtımıza birer şap lak indirildi ve yine «finiş». Program bitmişti. Biz Beysun'la biraz daha yıkanmayı sürdürdük. Çün kü vücudumuzdan soyduklan deriler hâlâ üzerimizdeydi ve dışan böyle çıkar sak geldiğimizden daha kirli bir durumda olacaktık. Yeniden sabunlanırken ma sajcılanmız sık sık yanımıza gelerek «gut, gut» deyip gidiyorlardı. Beysun Gökçin'm yorumuna göre bize kendilerini hatırlatmak ve bahşiş verme sırasmda unu tulmamak için yapıyorlardı bunu. •Sultanlara özgü» uygulamanın ikram bölümünde «hamam nasıl olsa çok sıcak» düşüncesiyle olacak özellikle soğutulmus oldufirunu sandıftım bir çay ikram ettiler bana Beysun soğuk bir şev istedi. Ona da benim çaydan daha sıcak bir koka kola verdiler. Kapıdan çıkarken de yüzer liralık bahsişlerimizi pek beğenmediklerini belli ettiler. ğma ya da toptan ödemeye hak kazanan işçiye bu kamu kuruluşlannda ge çirdiği hizmet sürolerinin toplamı üzerfnden son kamu kuruluşunca ödenecek kıdem tazralnatının. T.C. Emekli Sandıftma tabi olarak geçen hlzmeti süresine ait kısmı icin ndenecek miktarın aynı mndf'pnin 6. fıkrasi"la yaşlılık veya malullük ayhftınm baslangıç tarihinde T.C p mekli Sandığı Kanununun yurürlGVteki hüVotnlerine göre emeklMik ikramiyesi için Rngörfl len miktfrdan fazla olamıyacafrı sekHnde hükme br*lanmak suretiyle sınırlandmlmış oI«?u*Hından davncınm T.C. Emekli Sandı&ı Kanununa tabi olar? k gecen hizmet süresine ait kısmı icin ödenecek kıdem tazrnmatının bu statflden ayn'dı&ı tarihteki manşınm, en son iscllikte emeklilik nedeniy le avnldıŞı sflrfiler, yürürlükte bulnnan T.C EmekTi Sandığı Kanunu ve değişikliMprine göre isabet ettiğl derece ve kademenln karşılıği cmekli ikramiyesi göstergesinln katsayı İle çarpılarak hesaplanması gerekir. (...)» Yargıtay 9 Hukuk Dairesi (1979/28 Esas, 1979/1176 Karar, 19.1.1979 Tarih) Ö^elmcninögrcncînitı Sorulan... sorunlan YAZIK OLDU AKŞAM TİCARET LİSELERİNE SORU Türlü nedenlerle okuma olanağı bulamamış gençler İçin akşam okullan, özplllkle de aksam ticaret liseleri birer umut ışıği nitellğindeydJ Bu yararlı okullar nedeni belli olmayan bir kararla kapatılıyor. Bugüne değin yapılan tüm milll eğitlm şuralannda. gece meslek okullannm yararlarından ve çoğaltılmalan gereğlnden sAz edlldi. Akşaro ticaret liseleri hem gençlere öğrenim yapma ola nağı safclıyor. hem de özel ve resml kurtıluşlara eleman yetisthiyordu. Mil II Eğitim Bakanhğı. AtatOrk yılında bir yandan eğitim ve öğretttn seferberliği açmıs, öte yandan gündüz çalışan gençlerin yetişme otanaklarım ortadan kaldırmıştır. Bu tam bhr çeliş kidir Pek çok gencin geleceğini llgllendiren bu yanlış karann bir kez daha Muammer TUNCER gözden geçirilerek düzeltilmesi olanağı yok mudur? Ihsan POLAT Kadıköy Akşam Ticaret Usesl YANIT Milli Eğitim Bakanhğı geçen yıl. önce akşam ticaret lıselerinin tüm sınıflanmn birden kapatılma sma karar vermişti Buna karşı tepkilerin glderek büyüdüğü görülunce. aşamalı bir kapatmanın yerinde olacağı düşünülerek karar yumuşatılmıs tı Böylece. ilkin birinci sınıflar kaldı nldı Sonuçta, üç yıl tçinde aksam ti caret liseleri tümüyle İcapatılmış olacaktır Gerekçe: «Bu okullarda kalitell eğitim ve öğretim yapılamıyor.» Bize sorarsanız. okul kapatmak tçin böy le bir gerekç e yetersizdir hatta gülünçtür. Bugün pek çok lisemizde. orta okulumuzda. ilkokulumuzda «kallteli eğitim ve öğretfm» yapılamıyor. Hepsini kapatacak mıyız? Milli Eğitim Bakanhğı bu yanlrç karan bir kez daha ele alır mı, almaz mı. bilmiyoruz. Ama kanımızca. grerekçe doğruysa. akşam ticaret liselerinde eğitim ve öğretim iyileştirilebiUrdi. YAPIMEVI sinemalar, tiyatrolar, galeriler 67 76 6869 LEVENT VuK||R| Komedi2bölütn MARAD®NA ANKARA (Cumhuriyet Bfiro su) Avrupa Konseyi Assamb lesınden ıki, Avrupa parlamen tosundan da bir üye Ankara'ya geldiler Edinılen oilgiye göre, Avru pa Konseyi'nden gelen üyeler Assamblenin hukuk işlerl ko misyonu raportörü Federa. Ai man Sosyal Oemokrat Hars Bardens ve S:yas) Komısy<n dan Hollanda îşçi Partisi miJ letvekıli Larry Von den Bergh. Avnıpa Parlamentosu üyes. Belçikalı Lıbfiral Milletvekıli Luc Bejer de Ryle'nin de Anks ra'da olduğu, ancak halen yazı yazdığı «Le Loarrier de Gand» Gazetesi adına Türkiye'de bulunduğu haber verildi. Dışışleri Bakanı tlter Tfirkmen, referandumun hemen e r « sinde Avrupa konseyine Uye ül kelerin Dışışleri Bakanlan'mn biraraya gelecekleri bakanlar komitesi toplantısına katılacak. Türkmen, yarm beraberinde bir heyetle birlikte Strasbourg'a gi diyor. Avrupa Konseyi'nden ikî parlamenter referandum için Ankara'da Cumartesi: 15.00 18.00 Pazar, Salı, Perşembe: 21.00 Tel: 66 741967 04 96 Biletler ŞAN ve HODRİMEYDAN Sİşelerinde satılmaktadır. YÜN:PETERVHR TÜRK RESMİ.NDE ? 1 i m i VE FİGÜR 527 kasun 1982 191/8 Sneml<WIST 034763 melgibson marklee kâldınm serçesl müziklj oyun BaşarSABUNCU Mısır Dışişleri Bakanı Türkiye'den ayrıldı Istanbul Haber Servtel Mısır Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kemal Hasan Ali Türkiye'deki temaslarını tamamlayarak dün ülkemizden ayrıldı. Konuk bakan dün îstanbul'da Topkapı Sarayı ve Ayasofya müzeslni gezdi, Vali Nevzat Ayaz ve diğer yetkililer tarafından uğurla nan Kemal Hasan Ali Yeşilköy havaplanmda yaptığı açtklaruada ziyaretlnin çok olumlu geçtiğînl ve Tür kiye ile Mısır arasında hemen hemen her alanda llişkilerin daha da geliştiriimesl için aşrn^ kaydedildiğlni bildirdi. Kemal Hasan Ali, Kanada'ya gitti. Mısır Dışişleri bakanı Kanada'dan sonra ABD'ye geçecek. Başkan Re agan ve Dışişleri Bakanı Shultz ile görüşecek. ŞişlîSİTE BeyoğluSİNEPOP Çemberlitaş ŞAFAK Aksaray KRİSTAL BakırköyBAKIRKÖY KadıköySÜREYYA izmitORDUEVİSEKA URART SANAT GAlJtlRİSİ hodri meydon kültür merkezi • • ZincirlikuyuLevent V"\: Tel. 66 74 1967 04 96 Çrş. 18.0021.00 Cu. 21.00 Cts. 21.00PZ. 15.0018.00 Biletler ŞAN Müzikholü ve tıyatrogıselerındesafılmaktadır RESİM SERGİSİ .; 4 KA$IM 25 KASIM 1982 OZEL KOLIEKSİYONLARDAN SEÇMELER 8 26 KASIM 1982 SEFİK BURSALI CEVAT DERELİ • BURHAN UYGUR RESİM SERGİSİ 6 KASIM 20 KASIM Cevdet Paça Caddssl No376 BEBEK Tel 65 21 21 f SANAT GAURİSİ Msizaffer Akyol Resim sergisi Beyoğlu Devlet GüzeJ Sanatlar Galerisinds. l15/kasım/1982 Adres: tstiklâl Cad. Emlak Pasajı 122/4A Beyoğlu 11 DevSol'cu (Baştarafı 1. sayfada) istemlyle yargılanması, Federal Alman hukukuna göre, slyasal sığınma lşlemlerlni etkilemiyor. Sığınma isteyen yabancının suç işlemesi. siyasal sığınma Istemlnin reddi için gerekçe sa yılmıyor özel statüsü olmayan yabancı işçl ve 8ğrenciler, suç işlediklerinde gereklrse sınırdışı edilebiiiyorlar, ama siyasal mültecllerin sınırdışı edllmesi mümkün değll. 9TOEylül 1982 PicaesoChagall 728 Ekim 1982 Avni Arbaş 425 Kasun 1982 Şeflk; Bursalı 223 Aralık 1982 Şonol Yorozlu 687 Ocak 1983EşrefÜren 324 Şubat 1983 Leyla GamsızSarp Türk ÜRART SANAT GALERÎSÎ 324 Mart 1983 Balkan Naci Islimyeli 724 Nisan 1983 Teoman SüdorGülserenSüdor 626 Mayıs 1983 Orhan Peker 222 Hazlran 1983 Özgün Baakı Sergisi 23 Haz.22 Tem. 1983 İstaribul PesUvall Erograaa 425 Ağustos 1983 Oraok Serglsl ^ Tel. 48 03 26 (Baştarafı l. sayfada) sagladığı 1800'lerin ilk yarısından beri Doğu Akde niz ve Ortadoğu'da blrbirlerine rakip ikî Sünnî îslâm merkezi olan Türklye ile Mısır, aralarındaki iliş kilerin en soğuk halinl ya şadığı Nasır döneminin tüm izlerini de arkada bırakmaya kararh olarak an lamlı bir işbirliği sürecine girdiler. Ankara'da Mısır heyeti nin çok üst düzeyde bir yetkilisi ile uluslararası ga zetecilik terimiyle «offthe record» yani yayınlanmamak kaydıyla yaptığımız görüşmede TürkiyeMısır yakmlaşmasmın anlamını irdeledik. «offtherecord» ilkesine sadık kalarak söz konusu yakınlaşma yı anlamlı kılan unsurları şöyle belirleyebiliriz: Türklye İle Mısır bölgenin en büyiik iki tilkesi dolayısıyla böigede Istikrar sağlayabilecek iki temel direktir. Bölge istikrannı tch dit eden iki önemli sorun vardır: 1. Körfez Savası sonu cunda Irak'm kesin bir ye nilgiye uğraması ve bunun tüm Körfez bölgesinde ve Ortadoğu'da yol açacağı değişiklikler; bunnn so nucu olarak bölgeye yayılacak istikrarsızlık. 2. FUistin sorununnn ts rall'ln tututnu nedenlyle kanayan bir yara olarak sürmesi. Türkiye ile Mısır arasında gerek uluslararası, gerekse bölgesel sorunlara bakışta kayda değer hiçbir göriis farkı yoktur. Hatta, Mısır Yunanistan ilişkilerinin hiç de sıcak ounaması AnkaraKahire yakmlasması açısından bir rahatlık yaratmaktadır. Bu durumda, 1980'lerde bölgede ortaya çıkan yeni şartların ışığmda Türkiye ile Mısır'ın uzun vâdeli stratejik işbirliğinin zemini oluşmuştur. Zaten bölgenin en deneyimli. iki «agabey» ülkesi olarak böl ge istikrarmm sağlanması da bu iki ülkeye düşmektedlr. Türkiye Ue Mısır'ra böl genln iki temel direği olma sı ve bölge istikrannı sağlama yükümlülüğü altma girmeleri zorunluğunu his setmelerl somut olarak na sıl mümkün olacaktır?. Bu «soruya net ve açık yanıtlar verllmemekle birlikte, Kemal Hasan Ali ile yaptığımız görüşmede askeri İŞıiirliğinin mümkün olacağını ima eden sözlerl, Savunma Bakanı ^mlt H uk Bayfilken'ln Ankara'da yayınlanan Da ily News gazetesine verdl Ortadoğuda yeni dengeler ğl demeçte açıkladığı Tür kiye ile Ürdün. Suudi Arablstan ve Tunus arasın da askeri lşbîrliği yapılabi leceğine ilişkin sözleriyle birleştirildiği zaman, An karaKahire yakmlasması nin perspektifleri de bir nebze aydmlanmaktadır. öyle anlaşılıyor ki. önümüzdekl süreç Türkiye ile Mısır'm iki temel direğlni oluşturacağı yapı içinde bölge ülkelerinin fîsrail dışmda kalan) siyasi ve askeri llişkilerini geliştirip pekiştireceklerl bir prruplaşma oluşumuna yönelecektir. Bunun sağlanması önemli ölçüde Filistin sorununun çözümüne ya da hiç değilse FKÖ'nün (da ha doğru bir deyimle Arafafın) banş sürecinde yeralmasına bağlıdır. Bu konuda rol Mısır'a düşmektedir. Mısır, ABD ile FKÖ arasında temaslann kurulması için aracılık ya pacaktır. Bu konuda Mısır'm sağlamaya çah&tığı sonuçlar az çok bellldir: FKÖ'nün îsraU'in var lığını tamdığmı açıkca tlân ettnesi: Buna karşılık, ABD' nin FKÖ ile doğrudan Ilişkiler kurması ve tsrain Reasan Plânı'nı kabule zorlaması. Mısır'm bu yöndekl çabaları Türkiye tarafından desteklenecektlr. Ama. AnkaraKahîre İşbirliğinin asıl tarihi önemi Tahran önünde bir set oluşturmakla ilgilidir. Ta rih boyunca bu bölgedeki dengenin dayandığı üçge nin köşeleri Türkiye, t ran ve Mısır olmuştur. Şim. di, tslâm dünyasmm çoğunluğunu oluşturan Sünnîliğin iki merkezi Türkiye ile Mısır. Şiî tran'dan gelmesi muhtemel dalga nin önüne geçmek sonucunu verebilecek ya da anlamını taşıyacak biçimde elele tutuşmaya karar vermiş gözüküyorlar. TürkMgs§r iliskilerinde (Bastarafı 1. sayfada) ğuk» olduğunu göruyoruz. Mısır'da dar'oe yapan genç albay Nasır'ın Turkiye'den beklediği desteği görmemesi, 1950'li yıllarda Nasır Arap milliyetçiliği ideolojisinin önderi olarak bağlantısızlık hareketinin ön saflarmda yer alırken Türkiye'nin NATO içinde «herkesten fazla NATO'cu» bir çizgi izlemesinin ilişkilerdeki etkileri bugün artık yadsmmıyor. îlişkilerdçki olumsuz unsurları salt 1950'li yıllara değıl, çok öncesine kadar götürmek mümkün. Yakin geçmiş açısından bakıldığmda ise, «soğuk» olarak nitelendirilmese bile belki bir «mesafeliliğin» olduğu söylenebilir. Bu da, Camp David sürecine katılmasıyle birlikte kendisine cephe alan Arap dünyası karşısmda Türkiye'nin Mı<sır ile aynı çizgiye düşmemek arzusuna bağlanabilir. Ancak. daha önceden hazırlanan bir zemin üzerinde gerçekleşen Mısır Dışişleri Bakanı'nm ziyareti, iliş kilerdekJ geçmişin bütün iz lertni silmese bile taraflan en azmdan eski defterleri kapatıp, mesafeliliği aşıp ve nl bir dönemi baslatma «ka rarlılıklannı» vurgulamalan ile sonuçlandı. Bu. Türk Mısır ilişkileri açısından ye nl bir oluşum tşte bu yüzden hem Türk hem de Mısırlı yetkililer Uişkilerde yepyeni bir dönemin acıldığını saklamıyorlar. Burada ilginç olan. Türk tarafınm ilişkilerdeki geçmi şin algılanmasma ilişkin gö rüntüleri düzeltme ya da de ğiştirme çabası içinde gözükmesi oldu. Örneğin, Dış işlerl Bakanı İlter Türkmen, Kemal Hasan Ali'ye şöyle dedi: «Birlikte çalışma ları gereken Türkiye ve Mı sır'in çoğu zaman birbirlerl ne nasıl ilgisiz kaldıklannı, en azmdan ilişkilerinin dur gun kaldığını çok düşünmü şiimdür... Geriy e baküğımızda, bazı dönemlerde cıkarlanmızın farklı olduğunu ve hatta çatıştığını düşünmüş olmamız mantıga aykırı düşmektedir.» Türkmen, bu sözlerindan. sonra ekledi: «Ancak bu dö nemi geride bırakük ve geleceğe guvenle bakıyoruz.» Kemal Hasan Ali'nin ziya reti bundan sonrası icin ne getirecek? îlk ağızda yine Türkmen'in deyişiyle «Yakm ilişkiler ve daha yo^Jun bir işbirliği döneminin acüdığmı söyleyebilirlz.» Bu yo ğun işbirliği çeşitli alanlardaki yansımalan ile birlikte ilişkilerin daha da güclendirilmesi yanmda «genfş letilmesini» de beraberiodo getiriyor. Sonuçta, Türk Mısır iliş kilerinde ikili planda yoğun bir işbirliği dönemi acılmıç bulunuyor. Peki bu işbirliği neden bundan önceki yıl larda başlatılamadı. tlişkilerde birden başgftsteren •olumluluk» neden daha önce ortaya çıkmadı? Bu eora larm yanıtlannı herhalde bölgedeki siyasi oluşumlarda aramak gerek.