Katalog

Cumhuriyet 12 25 OCAK 1982 Fransız hukukunda gelişmeler ALt SİRMEN Sayın Monique Briaudes. sayın Daniel Voguet bugün sizierle Fransa'da Mitterrand yöneîinv. ışbaşına geldiginden bu yana hukuk alanında yapıian ya da tasarlanan yenilikleri konuşmak istiyorum DANÎEL VOGUET îsterseniz yeniliklerin hangileri olduğuna değinmeden önce, 10 mar.s öncesi dönemınde Fransa'nm görüntüsüne bakalım. SİRMEN Buyurun sayın Voguet. VOGUET Son yıllarda artan terör oîaylan yüzür.den bir çok ülkede hukuk alanında sert önlemler alınmaya başlanmışTi. F. Almanya, İtalya ve İr.gütere'dekı yeni düzen'emeler; buna örnek oiarak gösterebiliriz. Fransa terör olaylarımn büyük boyutlara vardığı bir ülke değüdi. Ne var ki, bizde de ekor.omik ve sosyal bunalım bazı sorunlan îündeme getirmiş, üikemızde de artan işsizlik, genç suçlularm sayısında da bır çoğalma doğurmuştu. Bu dururn özeliikle, örneğin Paris çevresindeki yenı ve yoksul banliyölerde oldukça goze çarpar hale gelmiştı. Burada sözünü ettiği:n hiç kuşku yok ki, ağır suçlar değil, gençler arasmda görünen küçük suçlardı. Mağazalardan mal çalraa, adam dövmeye kalkma cam kırma vs. gibi. Giscard d'esraing iktidan ekonomik ve sosyal koşulların doğurdugu bu durumu, kamuoyu cnünde kendi amaçlarına uyirun bir biçimde kullanaraıc yasaları ağırlaştırmak, hukuk alamnda daha sert önemlere başvurmak eğiiimindeydi. Nitekim Peyrefitîe Yasası da bunlardan biriydi ve aym zamanda ceza yasasmda da ağıriaştıncı bazı önlemleri öngören bir tasarı gündeme getirilmişti. SIRMEN Peki, Mitterrand iktidarının tuıumu ne oldu^ MONIQUE ERIAUDES Fransa'da mayıs ve haziran 1931 Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleriyle oiuşan yeni sol iktidar, her alanda olduğu gibi hukuk alanında da dah.3 demokratik önlemler almaya yöneldi. SİRMEN Hukuk alanındaki yenilikler ve tasarılar hangileri'' BRİAUDES Herşeyden önce, idam cezasınm kaldırılması var. Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin ve her türiü istisnai mahkemenin ortadan kaldınlması Peyrefitte Yasasınm kaldırılması, ceza yasası refonnu, seçim sisteminin ve 1958 tarihli Beşinci Cumhuriyet Anayasası'nın 16. maddesinin değiştirilmeleri. SİRMEN Eunlann hepsi gerçekleşti mi? ERÎAUDES Hayır bir bölümü gerçekleşti. Bir bölümünün tasarılan parlamento önüne geldi. Bir bölümünün tasanları komisyonda hazırlanmakta. seçim sisteminin değiştirilmesiyle 16. maddenln yeni bir biçime sokulması ise seçim programlarında var iktidan oluşturan partilerin. SİRMEN Peki şimdi ölüm cezasımn kaldırumasından başlayahm. Sayın Voguet. sanırım Fransa Batı Avrupa ülkeleri içinde ölüm cezasını sürdüren pek ender ülkelerden biriydi değil mi? VOGUET Evet öyleydi. Ölüm eezasının kaldanlmasıyla Fransa bu durumdan kurtuldu. Ölüm cezasımn kaldınlması, bir anlamda toplumun çok ama çok az bir bölümünü ilgiler.diriyor. Çünkil ülkemizde ölüm cezasına çarptınlan kişi çok azdı. Bu acıdan belki de bu reformlar içinde topluluklan en az ilgi'eııdiren bu olmalıydı. Ama pek öyle olmadı. öyle olmaması da doğa!, çünkii, ölüm cezasımn ka'.dınlması, bir etilimi devletin hukuk politikasının yönelişini belirleyen bir olay. Cumhuriyet SORDU! Briaudes Voguet YANITLADIİ Briaudes kimdir? Iiı46'da Monîpellier de doğdu. Paris Hukuk Fakültesi'ni bitirdikten sonra Kaınu Bilimleri ve Siyasal Bi'imler alanında Yüksek Etüd Diplomas! aldı. Bir süre Parlamer.toda çalıştı. Daha sonra avukatlık stajını tamamladı. 3 yıidır Paris Farosuna kayıtlı oiarak a\ukatlık yapıyor. Voguet kimdir? 1945'de Paris'te do§du. Paris Kukuk Fakültesi'ni ve Siyasal Biiimler Okulu'nu bitirdi. Bir süre Vitry Belodiye Ba«kan'.'nın danış rmnı oiarak çalıştı. 5 yıidır Paris'te avukatlık yapıyor. All Slrmen, Paris Barom avnkatlanndan Brlaadea (soldA) T« Voguet ile ladslar.. Bu hiç al:şılmış ve de kaou] ediiebılecek bir durun. de ğiidi bizim için. SİRMEN Peki şimdi bunlar süruyor mu? BRİAUDES Hayır. anık bu üst aramalar ve ganp uygulaınalar kalktı. SİRMEN Şımdı seçim sistemine dönelim. Yeni hükümet seçim sislemini değiştirecek mi? VOGUET Burada şöyle bir durum var. İktidan oluşturan iki partı yani Sosyaiistler ile Komünistler seçim kampanyası sirasında, seçim sistemini değiştirecekleruıı ileri sürdüler. Ama şîmdi kendilerine büyük bir çoğunluk sağlayan sistemi nasn değiştirecekler sorusu var. Bilindiği gibi, Fransız seçim sistemi dar bö'.ge çoğunluk sistemiydi ve önde giden partıye büyük avantaj sağııyordu. SIRMEN Ya?ıi son seçimlerde sosyaiistler ile ona bağh kuruluşların oylarm yüzde 40'dan fazlasını bile alamadıklan halde, büyük bir çoğunlukla parlamentoya girmeleri gibi değil mi? SIRMEN Ancak burada bir nokta daha var. O da seçim bölgelerinin saptanmasmda önde giden partiye büyuk avantaj saglamanm yanında, sağ partilere her halukarda yarar sağlayacak da bir yol tutulmuştu eski sistemde galiba. VOGUET Evet. kırsal bölgelerde 1 mil'ıetvekili seçır.ek için çok daha az nüfusa gerek duyulduğu halde, sanayii böigeîermde 1 milletvekili çıkaracak olan bölgenin nüfusu çok daha kalabalık olmaktaydı. Kırsal bölgelerin sağ eğilimli, sanayi böigeîeri ve kentlerin de soi eğilimli olduğu da açık. Bu durumda tabii saga avantaj sağlayan bir sistem getirilmişti. Sol partiler çoğunlulc sistemi yerine nisbi temsili getirmek istiyorlardı. Şimdılüc bu konuda herhangi bir girişim yok. Ama yineleyelim, bu degişikîik hükümeti oluşturan partilerin vaadleri arasmda. SİRMEN Fransız Anayasasının ünlü 18. maddesine gelelim. bu madde Ancyasa'ya ne için konmuştu? BRÎAUDES 16. madde Cezayir olaylan dolayısıyla OAS a karşı konmuştu. Hem Cezajir'de hem de Fransa 'da her an bir darbe tehlikesi vardı. Bu tehlikeye karşı 16. madde getirilmişti. SIRMEN 18. maddeye başvuruldu mu hiç? BRİAUDES Evet, 1962 ve 8 10 yü süren bir dönem için 16. madde işledi. Sonra hiç işlemedi. SİRMEN Bu sırada sansür ve toplu tutuklamalar mahkumiyetler oldu mu? ERÎAUDES Toplu tutuklamalar olmadı. Bazı konularda kı sıtlamalar getirildi. Çok geniş kapsamlı olmadı. SİRMEN Peki 16. maddenin kalması halinde Fransız Anayasasının demokratik olduğu söylenebilir mi? BRİAUDES Bu madde cumiiurbaşkanına çağdaş bir diktatörün tüm yetkilerini vermekte. Yalnızca bir sınırlama getirilmekte o da parlamento toplantı halinde değilse, derhal toplanacaktır. Ayrıca, cumhurbaşkanı bu olağanüstü yetkileri kullandığı süre içinde, paramentoyu feshetme yetkisüıi kullanamayacakVOGUET Evet... idam ve Devlet Güvenlik Mahkemeleri kaldırılıyor FRANSIZ ANAYASASININ 16. MADDESI Cumhuriyet'in kurumlan, milletin bağımsızlı^, toprak bütünlü^ü veya uluslararası taahhütlerinin uygrdanması vahim ve doğrudan doğruya bir tehditle karşı karşıya kalırsa ve anayasal kamu kuruluşlannın düzenli işleyişi kesintiye uğrarsa, Cumhurbaşkaru, Başbakan, Meclislerin Başkanlan ve Anayasa Konseyi ile resmi istişarede buiunduktan soru a durumun gerektirdiği önlemleri ahr. Keyfiyetten milleti bir mesajla haberöar eder. Bu tedbirlerin. anayasal kamu kuruluşlarına, en kısa süre içinde görevlerini yerine getirme olanağını sağlama amacına yönelik olmaları gerekir. Bu süre içinde parlamento çağrıya gerek olmaksızın toplanır. Millet Meclisi olağanu^tü yetkilerin kullanılması sırasında fesbedilemez. Ç ( Ç Ç Suçluluk olayında, sosyal ekonomik koşulların da payı, az ya da çok sorıımlulu?u vardır. Böyle bir durumda toplum nasıl olur da ölüm cezası verebilir? Ölüm cezasımn kaldınldığı ülkelerde suç oranında göze çarpar bir artış gözlenmemiştir. 5 • SİRMEN Peki Bay Voguet, ölüm cezasını hangi gerekçeye dayanarak kaldırdı yeni sol iktidar. VOGUET Herşeyden önce, ölüm cezası halinue adli hatalardan dönmek olanağı bulunmuyor. Şu anda 1976'da idam edilmiş bir kişinin duruşmasını tümden etkileyecek yeni bazı deliller bulunmuştur, bir davada. Ama artık bu hatadan dönmenin olanağı yok. Öte yandan yapüan tüm araşttnnalar göstermiştir kı, suçluluk olayında, sosyal ekonomik koşulların da payı vardır. Yani bir anlamda suçun oluşmasında toplumun da payı, u ya da çok sorumluluğu vardır. Boyle bir durumda toplum nasıl olur da ölüm cezası verebilir? Öte yandan bemen belirteylm lri, ölüm cezasından yana oiarjann hep ileri sUrdtlkleri önleyici nitellgi, yapüan araştırmalar pek haklı göstermemekte, şöyle ki, ölüm eezasının kaldınldığı ülkelerde. suç oranında göze çarpar bir artış gözlenmemiştir. Şimdiye kadar. ABD'nin ban devletlerinda ölüm cezaları iıala yürürlüktedir. O ülkelerde suç orarunın, ölüm cezasınm kaidırıldıgı ülkelerden daha az olmadığı da görülmektedir. SIRMEN Peki Sayın Voguet, Devlet Güvenlih Mahkemeleri neden kaidırıldı. VOGUET Devlet Güvenlik Mahkemeleri, pek özel lalr durumda Cezayir savaşı sırasında OAS (Gizli Ordu Orgütü) adlı faşist darbecı güçlere karşı kurulmuştu. Bugün toplumumuzda böyle bir tehlike yoktur. Ve kabul etmek gerekir ki, bu mahkemeler çağdaş hukukun temel ilkeleriyle çelişmektedir. Sivil normal mahkemelerde her türlü suçun kovuşturulmasını sağlayacak, yasa ve prosedür zaten mevcuttur. Eu durumda istisnai mahkemelerin kaldınlması, hukuk mantığı ve tutarlüığı açısından da demokratik bir yönetim açısmdan da en doğru yol olmaktaydı. Hemen beiirteyim ki, Devlet Güveniik Mahkemeleri'nin yanısıra, Askeri Mahkemelerin de kaldınlması yolu benimsenmiştir. Bu tasarı da yasallaşmak üzeredir. SİRMEN Yani bundan böyle sivülerin ordunun manevi sahsiyetine karşı işlediği suçlara da, sivil mahkemeler mi bakacak? VOGUET Yalnız onlara degil, askerlerin işledikleri suçlara da sivil mahkemeler bakacak. SIRMEN Sayın Briaudes. fimdi Peyrefitte yasası diyt bilinen 'Özgürlük ve güvenlik' yasasına gelelim. Samyorum bu yasa aynı zamanda «anfi casseur*. BRÎAUDES Evet, bu yasayı çıkartmak için o zamanın Ada let Bakanı Peyrefitte, Goşist elemanların gösterilerinden yarar lanmış ve her türlü gösteriyi sınırlayıcı bir yol tutnıuştu. Geçen yılm mar; a;,nnda yapılan böyle bir Goşist göstensinin de ser: önlemleri haklı göstermek için polis tarafından düzenlenmiş düzmece bir gösteri olduğu da ortaya çıktı daha sonra. SIRMEN Peyrefitte yasası, ne yolla engelliyor ya da sınırlıyordu. toplantı ve gösteri özgürlüğünü? BRİAUDES Çok basit bir yolla. Suçlann r* cezaJann çahaili gi ilkesini " "neyip kollektil lorumluluk gctirerek. Yani bir toplantı sırasL.ıia biri bir yerin camım kırdığı takdirde, urada buluran ve gösteriye katılanlann hepsi sonımlu tutulabilmektedir. Hiç kuşku yok ki, böyle bir durumda, insanlar »uçlanmaktan çekinmek*edirler ve bu tutum hukukun temel ilkeleriyle de çelişmektedir. SİRMEN Bay Voguet, ceza yasasındaki yenilikler hangileri? VOGUET Herşeyden önce, küçük suçlar İçin hapisten başka önlemler getirümesme çalışümaktadır. Bizde hakimier ne de ol sa en kolay yolu seçmekte ve küçüjc suçlar için ae, hemen hapis cezasına hükmetmekteydiler. Oysa özellikle işsizlik bunalımıyla karşı karşıya bulunan genç ntlfusun işlediği t>u suçiann ekonomik ve sosyal koşullardan kaynaklandığı gözönünde bulundurulunca bunların çözümü için daha başka yollar tutulmasının gere*i kendiiiğinden anlaşılır. tşte getirilen en önemli yenilik budur. Nitekim Pransız napishanelerinde 10 mayısıan önce bu rtir 41 bin suçlu vardı. &mlann arasmda 6 aydan daha az hapis cezasına çarptınlmış olanlar atfedilip salıverüdiler. Eugün geri 'kırıcılara fearyı» yasa adını da taşımaktaydı. de kalanların sayısı 30 bindir. Yani buniann yüzde 25'i salıverilmiştir. Bir başka yenilik de. meşhut suçlarla ilgilidir. Bu meşnut suçların (suç üstin sratüsü daraltılmıştır. Ama tümden kaldınlmaları yoiuna gidilememiştir. çünkü suçüstü durumun getirdiği bir hız ve kolayhk vardır. Bu kunımu tümüyle ortadan kaldırdığımız zaman daha gen:ş yeni organızasyonlar Kiırmak gerekmektedır ki, bu hem çok para hem de zaman isteyen bır iştır. SİRMEN Saym Monique Briaudes. seçim yasası ve Fransız Anayasasının 16 maddesi ile ilgili degişiklige gelmeden önce Fransa'da avukatlann durumuna dokunmak istiyorum. Nasıl Fransa'da avukatlann durumu? BRÎAUDES Hemen beiirteyim ki, ülkermzde müdafaa adaletin ayrümaz bir parçası oiarak kabul edilmektedir. Ve ülkemizde yargıçlar ile avukatlann iiişkileri karşıhklı saygı ilkesi doğrultusunda sağlıklı bir çerçeve içine oturtulmusttır. Bununla birlikte, son yıllarda hukuk alanında kısıtlayıcı önlemlerin getirilmesine kosut olarak avukatlann itibarlarmı zedeleyici bir kampanya baslatılmıstır kamuojoı önünde. bu kampanya sırasında a\iıkatlann yargıçlar kadar iyi yetişmedikleri ileri sürüldü. Oysa bizde staj süresi bir yıldan iki yıla. avukat olmak için gerekli sınav sayısı da birden ikiye çıkanlmış bultınuyordu. Bir de bu kam penya sırasmda, bir a\oıkat.m cezaevinde müvekfcliyle görüşürken kendisine hapiste silah vermesi olayını kullandılar ki. bu korîu da henüz açıklığa kavuşmuş ve dava her.üz kesinleşmiş değil. SÎRMEN Yanhş lıatırlamıyorsam, ştmdi adını unuttum kadın avukat silahm kendi çantasırta haberi olmadan konduğunu ileri sürüyordu. ERÎAUDES Eret... SİRMEN Peki avukatlara karşı yürütülen bu hampanya ne şeküde yansıdı sizin mesleğinizi icra etmenize. BRİAUDES Şöyle garip şeyler oldu: Adliye Sarayı'nda üstünde avukat cüppesi olduğu halde. meslektaşlarımıza kimlik sordular. Müvekkillerle görüşmeye siderken, hapishane kapılarmda, zaman zaman Adliye Sarayı'na girişte avukatlann üstünü aramaya bas Fransa'da küçük suçlar için hapisten başka önlemler getirilmesine çalışılmaktadır. Hakimier ne de olsa en kolay yolu seçmekte ve küçük suçlar için de, hemen hapis cezasına hükmetmekteydiler. Oysa özeliikle işsizlik bunalımıyla karşı karşıya bulunan genç nüfusun işlediği bu suçlar için başka yollar tutulmasının gereği kendiiiğinden anlaşılır. * * tır. Hepsi bu kadar. Ne var ki, Fransa kurumlan oturmuş geler.ekselleşmiş bir üike olduğu için bu maddeye karşın bugüne kadar gelecilmiştir. Maddenin değiştirilmek istenmesımn r.edeni işte Cumhurbaşkanına demokrasiyle bağdaşmayacak bu yetküeri vermesidir. SİRMEN Peki şimdi şöyle bir soru geliyor akla. Ekonomisi azgelişmif. genç demokrasilerde böyle bir maddenin kabulü halind» demokratik düzenden söz edilebilir mi? BRİAUDES P«kl o pek edllemeı gibl geliyor bana . Bilmem ama oldukça karışık bir durum çıkabilir ortaya. SİRMEN Sayın Voguet, hukuk alanındaki tüm bu yeniliklerin amacı, acaba salt insancıl ve demokrasiye daha yakın olma gibi siyasal mı? Yoksa aynı zamanda ekonomik nedenler de var mı? Yani soruyu biraz açayım. Mitterrand iktidan ekonomik sorunların çözümünde Fransız yurttaşlarımn, emekçilerin etkin katkısına çoh önem veriyor, bu katkınm gerçekleşmesi için gerekli olan daha demokratik ortamm yaratüması nu amaçlanıyor acaba? VOGUET Kuşlcusua öyle. Yeni Anayasaya katkıda bulunmak için Istanbulda seminer düzenleniyor Istanbul Haber Servisl Yenl Anayasa'nın hazırlaamoetna »atkıda bu'unmak amGCiyla, istanbul'da cÇağdaş Amıyosalarda ekonomik ve sosyol hoklar ve odevler» konulu uluslararası bir sem<ner duzenienece'K. istanbul Iktisadi ve Ticarl ilımler Akademısi. Ekonomi Fakültesi tarafındon 57 şubat tarihleri orasında Atatürk Kültur Merkezi'nde duzenlenecek olan seminerde, yen; Anavasa'nın hozırlarımasıyla görevli bulunan Anayasa Komisyonu Bcşkcnı Prof. Dr. Orhan Aıdrkcctı'nın bır açış konuşrrıası ya: pacağı bıld nldi. İsranbul ITİA Boşkanı Prof. Dr. Orho.n Oğuz ile Ekonomi Fckıiüesi Dekanı Prof. Dr. Hali! Ncdaroğlu'ncJan edimlen b,l gilere göre. u uslcrarası seminerde iıcü Fransız. ıkısi Itoiyan Anayasa Profesörü olmok üzers topiam 14 biirm odarrı teblığ sunacoklor. Anayosa Komısyonu'nun. ün versite ve akademilerden bu tür çahşmalcr yaporak gorüş b Idirmelerini istemesi üzerlANKARA (Cumhuriyet Burone, sozkonusü semineri prog su) TRT Genel Müdürü Macit Akman, haftaiıiJ «Yankı» ramladıklarını ifade eden dergisine veroiği demeçte renkProf. Oğuz, şunları söyledi: li yayma geçmenin TRT açısın«Seminer arocılığıyla yap dan büyuk bir «küUet» oluşmok istediğimiz şey, özgürlük turmayacagını soyledi. Akman, Cü bir demokraside ve Türki«Hazırlıklanınız ve araçlanmız ye gibi üniter bir devlet movar. Şu ankl yayınuı yüzde 8085'inl renkli yapabilecek irakandelinde ekonomik ve sosyal lara sahibiz. 400^00 milyon lihak ve ödevlere ilişkin, yeni ra sart ettlğinıizde tamamivle eğilim ve yaklaşımları vo bu geçebileceğiz» konulordoki alternatifleri ob renkli yayuıa dedi. jeküf ve bilimsel yöntemlerle saptayorak lercih ve kararlaAkman, renldl füm yapraıı rında kendilerine yardımcı o Içsı 1984'ün beklenmeyecetini labiimek amocıyla başta Da de kaydettl TO imkanlar nispenışma Mec'isi'nin sayın üyele tinde bütün yapıtlann renkli lerl olmok üzere Türk kamu yapılacağım kaydetti. Akman, oyunun istifodeslne sunmak «Dışanda artık siyahfaeyaz film huU&nan blr tek TV kalmadı. tır.» Şu ana kadar 6,5 milyon lirahk Seminer''n Dcüncu günü. programı dtşanya »attık. Eğer Prof. Dr. Orhan Aldıkactı'nın Renkli Tapmazsak, dışanya sst başkanlığı'nda bir de ponel ma lmJkamnuE kalmayacafc» duzenlenecek. Panelde. Aldı decu. kocn. Prof. Dr. Tarık Zafer Madt Akman, «yne» TRTTıJn Tunaya. Prof. Dr. Turon Gu d«rlet İjfüTBia olan müesMiel»neş, Prof Turhart Feyzloğlu I r« ort»k oimak; y«y* bunlaria le Ikl konuk Anoyoso profesfi yeni tesialer JrumMüc konusundA rO blrlllrte semlnerin flenel bir d«0ertan<ttm>Mlni yopoookior. Allende'den sonra yakın dostu ve bir numaralı rakibi Frei de göctü Sili'nin eski baskanı tatilini Türkiye'de gecirmek istiyordu Leyla UMAR Önceki sabah. tüm dünya ajans ve radyoları Sili'nin eski ve en popüler Cumhurbaşkanı diye nitelediklerl Dr. Frei'in ölümünü haber verdi. Bir süre önce Şili'ye gittiğim zaman Dr. Frei ile iki saatlik bir sohbet yapmıstık. Allende'ye y«nilgisinden sunra eski mesleği olan avukatlığına dönmüstü. Son derece lüks döşenmiş bürosunda buluştuktan sonra daha da lüks döşenmiş villas;iia gicmiştik. Altı çocuğımdan olan toTilanndan bir kısmı iîe /inıştıktan sonra eşinin evde olmamasından duj'duğu üzün rüyü beürtmişti. Söylediğine jöre hayran olduğu eşi kısa üir yoiculuga çıkmış ve onu sir haftalığına yalnız bırakTiıştı. Dr. Frei, uzun uzun .nutlu evliligindsn ve çocuklan ile torunlarına sevglsinden bahsetmişti. Şili'de kime Frei'den bahsetseniz «O bizim en iyi baskanımızdı» diyordu. Ancak Allende taraftarlan onu, «Her tarafı idare eden, Allende'nin ölümünden tek sorumlu klsi» olarak tanımiıvordu. ALLENDETÎ ANLATTI Kendisine Allende ile olan ilişkisi hakkında sordugum sorulan ve iddialan şöyle ya nıtlarmştı Dr. Frei: «Allende bentm en aerırlll ve en eski arkadasimdı. Onun BlümOne neden olabilmrm ictn çıldınnıs ohnara rcrek. Evrt, beni s«çinıierde Tendl ve bocıcınn ntrattı anu demokTaaide bn elajmn blrşeydlr. JŞtmdJye anlattığı olay arnen aramızda Keçli, ama ben onon ne kadar şakacı bir insan olduğunu bildişh'm için kesinlikle kızmadım. Bilâkis birlikte kahkaha attık.» NAMi:SLl' BAŞIUN Gerçeşün l>s oldugunu bıleniryız, ama Dr. Frei hakkında tüm Şiliülerin. hattâ ondun nefret eden Aliende aılesinir. bi:e söylediğine göre başkanlığı sırasmda hiçbir o«luna, va da vakınma hiçbir yerde en ufak bir koluyuk «osteriimenıesmı titiz likle her yere duyurmuştu. Bana anıamgı öykü bugün kü gibi akhmda. Avnen şvmları sövlemişti: «Tanınmı$ bir şirkette çalışaıı ojlum Roma'va gitmişti. Katıldıtp bir davette Frei adını duyanlar benimle bir ilişkisi olup olmadığını soruııca oslunı. «Hayır, sadece Isim benzerliği var» demişti. Bence bir devlet adamının bu konularda son derece tltiz davranması şarttır. Aksi halde ona şerefsiz diyenler hakiıdır. Benim oçullarımdan hiçbiri tek bir £ün. blr bankadan bir liralık bir kredi almamıştır. Onlar (jitmeye tenezzui etseler bile bankalar böyle bir kredi verilditi takdirde benim tepkimi bildiklerinden Frei adını taşıyan hiçbir kimseyle cörüşmeye bile cesaret edetneıler.» TtRKİYE'YE GELMtŞTt Bir fıtık ameliyatınm yarattığı komplikasyondan ölen Sili'nin Ünlü SosyalDemok rat Başkanı Dr. Frei, Türkiye'ye iki kere gelmiş re mem İeketimizin Akdeniz sahillerine hayran oldugunu. emek 1 olunca mutlaka uzun bir 1 tatilini buralarda geçireceğini söylemisti. SİRMEN Peki bunlara, idari alanda bir tasarruf olan decentralizasyon girişimi yani Fransa'yı her karar yetkisinin merkezde toplandığı salt Paris'ten yönetilen bir ülke olmaktan çıkarıp, tüm yurttaşların yerel yönetimler* daha geniş ölçüde yetküer verilmesiyle yönetime katkılan olan bir ülke haline getirme girişimlerini de katabilır miyiz? VOGUET Fracsa'da decentralisationdan önce de. yerel kuruiuşlar vardı. Bunların yetkileri de vardı. Ama sınırlıydı ve olayların gelişmelerin gerisinde kalmıştı. Mesela, CET (Coilege d'enseignement technique) denen teknik öğretim okullanndan birinde ki, belediyenm kuruluşuydu, çok modası geçmiş, artık hiç kullanılmayan dikis teknikleri öğretiliyordu. N*e okulun 50neticüeri ne d« okulu açan yerel kuruluşlar bu derslerin kaldınlmasına karar veremiyorlar, öğrencilere hiç bir katkıda bulunmayan, meslekleri için kendilerine hiç bir şey sağlayamayan bu dersi kaldınp yerine, çağdaş yontemieri öğreten bir dersin konulmasma da merkez yani Paris izin vermedi. Bölgeler yasasıyla, yerel kuruluşlara doğal olarak daha büyük yetki ve halka da onlar aracılığıyla daha büyük ka'k: olanağı sağlanacak. Hiç kuşku yok ki, Mitterrand'm ekonomik politikası da halkın daha büyük katkısına dayanmakta. Bu da daha demokratik bir ortamı yaratmakla olur. SİRMEN Teşekkür ederim. Akman: Renkli yayın icin 400 600 milyon gerekiyor Hacettepe Tıp Fakültesi 19801981 ders vılmda basarısız olan öğrencilere veni kayıt hakkı tamdı AVKARA {Cumhuriyet Bürostı) Hacettepe Ün;versitesi Tıp Fakültesi Dekanhğı Yönetim Kurulu, 1980 1981 ders yılı sonunda basarısız olan öğıencilerin en kısa zamanda başvurduklan takdirde, 19821983 ders yılında eğitime başlayabileceklerjıi karar altına aldı. Hacettepe Üniversitesı Tıp Fakültesi Dekanlığı Yönetim Kurulu'nun 8219 sayılı karan aynen şöyle: «2547 sayUı Yüksek Ö£retim Kanunnnun seçici 13 üneü maddesi uyarınea 19801981 ders yıiı sonunda akademik ba^arısırjı£ı nedeniyle üniversitemizden ilişifri kesüenlerin ka>ıtlarının tehrar yapılabilmesi için en lasa siirede dekanbeıınııa müracaat etmeleri, ancak 19«2 1983 ders yılında eeitime ba.şlayabiIecekJerj ve kanun uyannca bu öğrencilerin her öğretim yılında başarılı olmalan, aksl halde ilişkilerinin kesiiecetinin kendilerine bildlrümesine YBnetim Knrulamuzo karar Terildi.» Bu karann, diğer fakülte ve yüksek okullann alacaklan karara örnek olabileceği yetkililerce belirtüiyor. 19T980 YILlNDAKt BAŞARISIZIAR 19791980 yıimda ba»»n8Khlt l*n nedenlyle okuîlan ile 111keaUen ÖJrecciler, Yüksek Ösretım Yasası'nın 13'uncü maddesi ile birlikte kendi rturumlanna da açıklık gîiirilme^ini istediier SİLİ'NİN «EN POPÜLER» BAŞKANI Önceki gün ölen Frei, Santiago doki luks villasında Leyla Umar'la.. rümde tek bir ffün df mokr»sive ihanet etmedim. Allende kendi ölümünü kendi hazırladı. Halktan koptu. Ben Başkanken tek başuna sokak larda yiirür, tek bir koruma polisinin yanımda gemıesine miisaade ftmezdim. Onun gibi blr balk adamı. bir sosyalist ise rtrafı polis kordnnu içinde işinden evine ıddivordu. Askerlerin onu öldiirmesine manl olabilecefrimi iddia eden karısı ve taraftarlan beni haksız yere suçluyorlar.» Dr. Frei'ye Allende'nin esin den tşittiğim şu öykü hakkında ne yanıt vereceğini sormuştum: Madam Allende Meksiks'da görüştügümllı raman bana slzinle kocası arannda Mr koltuk olayı ^eçtljlni «nlattı. Söylediğine göre Allende sizin odanıza girmiş ve bos olan sandalyenize oturmuş. S;z biraz sonra oda mza gelince onu koltuğunuzda kurulmuş görünce bembeyaz olmuşsr.nuz. Allende meş hur kahkahalanndan birini atarak, «Bana bak dostum» demiş, «simdiden koltuk talimi yapıyorum. Biliyorsun ki, seçimi ben kazanacağım.» O gece evde bu olayı eşine glllerek anlatan Allende «Frei ve bir şaka ysptım. Ciddiye aldı. Gözlerindekj müthi? kızınnlijp eöstenneğe çalıştı, ama beceremedi» demis. Bu olayı Şili'de çok kişiden de duydum. Doğru mu? Dr. Frei yan ciddi, yarı şaka bir tonla ve acı bir tebessümle şunlan sörlemijti: «Evet. AUende'nin esinin İstanbullularm bağışları ile Deniz Kuvvetlerine bir hücumbot yaptırılacak İstanbul Haber 8cn1sl Tark Der.iz Kuvretlerı'ni Güçlendirme Vakfı, İs'anbullularm bağışları ile yaptırılacak bir hücumbot'j için kampanya açtı. Taşkızak Tprsanesi'nde şubat ayı içinde kızaâa konulîrağı açıklanan hücunıbotla ilgili kampanya için önceki gece Sarıyer Orduevi'nde bir gece düzenlendi. İstanbul Valisi Nevzat Ayaz, Belediye Başkanı Kor general Ecmel Kutay, Kuzey Deniz Saha Komutanı Koramiral Dogan Toktamış ve Türk Deniz Kuvvetlerir.i Güç'endirme Vakfı yönericilerinin katıldıklan gecede, îstanbullulardan gelen istek Uzerine hücumbot ya pım kampanyasının açıldıgi ve toplanan ve vapılacak bağışlarla yapımın kısa silrede tamamla nacağı vurgı.ılandı.