Katalog

Cumhuriyet 2 •OtAYLAR ve GÛRÜŞLER» 8 AĞUSTOS 1981 oygın t>ır inanışa göre, blllm v« tefcnlk itorledıkce, yan oıiım, tekno!o|l yoluyla gundelık hayotın duzenleyıci likesı oldukca. In Bonlar doğava egemenlıklerının bılmane varo caklar ve oo/eca doğaustu guçlere Inanmakton vazgececek er, «batıl itikatlarıdan kurtuiacaklardır Bu f kır temelda doğrudur bence da. Ama hayat kjram dunyasmda olabıldığı bıcım de duz bır çızgıGe akmadıgı ıcin. tkl gelışme, yanı teknoloıının gelışmesı ile bılmcın gelişmeBI arasındakı para'ellık, zaman zaman kötü blçımd6 aKsayabıl.yor. Bır kere, teknoloıınin en fazla gelıştlğı ülkelerı, bilıncın en fozla gelıştığı ulkeler olarok normek na kadar doğru'? Ccğdoş tekno!o|l, bır yandan şiTdı/e kadar ınsan zıhnının tosarlayamadıgı oicu'erde uzayı telhedlyor, ama oynı zcmanda, tbliımkurguı adı altında, en eskl masal kalıp orını populer blr eğlence halınde dırıltebılı/or Usteıik, eskıden masal yahız c » cuklara anlatılırdı, şımdl blliTisel teknolo|ık. po'ıtık, psıkolopk vb masallarla yaşryor ınsanlık .yedısınden yetmışıne Butun bu mosallann Inandırıcılığnr soğlayan da teknolopnln ta ken dısı Herhangı bır bılımkurgu fılmde, falanca fantast k olayın, yeterınce cesrarenglz» bır formulü olan bır ışın, güç, enerjı vb yuzünden olduğu soylenınce, buna ınanmavacak kaç baboyığıt çıkar? En banal gerılım fılmlerl, psıkanaIızden odunc alınma bırkac terim veya kavram la kendılerınl clddlyet düzeyine cıkarmıyorlar m ı ' Polıtik masaltar apayrı konu Sıhlrbazın yo nl bıciml olan tbeyin kabinelerbnl de gördük, örneğın TeknolOilnln masala Inandırıcılık kazandırniosı bir yana, gene teknolopnın en fazla gelış tlğl ülkelerde, bu gıbi konulardo en fazla duyar lı olan Insanlorın, aydınların, ceşıtll mlstisizm bıcımlerine bel bağladıklorını goruyoruz Sırf okumus gsnclıkten kaynaklanmış olsa da bir ceşıt kıtle hareketl oiarok ortaya cıkan «hlppv»lık osıl ceklcilığml bu mıstlk boyutundan kaza Y Teknoloji Cinleri TEKNOLOJİNIN KENDÎSİ DEGÎL, KÜLLANBVnDiK tNSANI «DOĞAÜSTU»NE MAHKUM EDEN: ÜSTÜN KULLANEVII BİR TURLU. KOTU KÜLLANIM BIR BAŞKA TÜRLÜ. Murat BELGE nryordu O hareket şlmdl söndo ama, gelışkfn Batıda mıstık akım ya da modaların sonu celrrlyor. Doğrusu. hıc de ailasılmaz bir durum değı! TeKnolOjinın kendısı o kodar karmaşık, ozel bl gi, uzmanlık cerektıren bır olay kl, bu bllgılerden yoksun ko'an klşi, mağara Insatı kadar çtplak ve savunmasız bulablltyor kendını hayat karşısında Dola\ısıyla teknoio|ın!n doğaöstu Inanc üretmesl, bıhmsel duşuncenın mıstık masalsı düşünce b çım'erlni ortaaan kaldıracağı savuncasmı (tezını) cürutmuyor asiında Bugünkü ko şullarda durum böyle cunkü teknolojinln kendısl de, bılgısl de, Yunan sıtesının Tonrılar paiteonu kadar sıradan Insanın uzağında, onun erışemeveceğı bır yerlerde «Teknololi boy le gerektiriyor» sözu, bu bakımdan <Zeu« böy le istedi» eozunden çok farklı değll rohmonirrahım» dryerek bindığlnl görürüı. Bu sırf, bır işe bu sozü soylayerek başlama geregınden ilerı gelmez, cunkü aynı insan bır foyto na bınccek olsa buyuk bır olasılıkla boyla demeveceKtır Ama dolmuşa b nerken korkmaktaaır Ve ulkemızın trafıgı, daha doğrusu trafık kura'larnın ııisanlanmızca yorumlanış bıcımi duşjnj!u r se, bu korku hıc de yersız sayılamaz. Otomobıl, otobus vb. b j motorlu taşıtlar sayesınde ınsanlık doğa karşısında hız kazonmış, falan fılan, cma Turkıye de ınsan, motorlu taşıta bınerKen gene de blr yaKarıda bulunsa kımbıiır belki yararı olur. Elektr k, msanın doğa/a egemen oluş BÜreoh n onemlı sı'ahlanndan bıridlr Ama Türki/9 de yaşavan bır ınsan olarak elektriğın size saglad ğı egemeilığe nere/e kadar güvenebıllr sınız? Egemen mlslnız, tutsak mı, bu her zor a n belll olmaz. Daha doğrusu, bır oyle bır Geîışmış Dlkelerde te<noloı!, ouper» cü boylo olursunuz Ustelık bazı'arı ne kadar önzeyde Işiedığı Içn Insanları ezebıllyor ve oniarı ceden duyulsa da, bsr zaman beklenmedık ks geleneksel inancların kucağında manevi blr hu sıntıler olacağı ıcın, gündelik hayat acısından zur aromava Itebıliyor Benım asıl anlatmak ıs olav tamamen bır kadar kısmet sorunudur. tedığım bu değıl de îeknoloıının blzlmki gıbl «Trifazet gıbl gelışkın bır teknolojinln bızdekl ülkelere gırlşınde goz'emlenen yenl bicımler. sonucu, ışığın blr yerde yanarken yanıbaşındo Bızde teknolcjinin gerek gorece soyut toplum sönmesl olduğu icm, «şans> Ideolojisine mıllı aol yapı İle lcıçs gırmesı, gerekse somut Insan Pıyangcdan fazla besın sağlar bu gelişkln teklanmızla yanyana geimesı, bütünüyle kendıne noloıı özgü bicımler yarat.r, Örneğ'n, bır çok Insanın Do ayısıyla blzdekl teknolojlnln Yunan mlözeüıkle kadınlann bır doİTuşa tbismlllahir toloj sındekl gıbı perılerl o ması hıc de akıl * * savılmamaU. O mltolofld» no«ıl « ı p«m«1. oflac perilerl, den z pernerl vb. varsa. bızd» de •u perılerl. elektr.K perilerl, ozellıkle telefon pe rılerl var. Musluğu acınca su akmıyor, tam ben eğılırken su patlayarak fışkırıp her yerıml ıslatıyorsa, muslukta oturan muz p bır perl olduğuno inanabılırım pekala Busbutun susuz gunlerds borudan çıkan o sesl flzlkle acıklamaktansa, su ar ıdaresı tanrısının gazabına bağlomak daha okla yakın Ya telefonu ocıp sınyai bek.erken, sınyal yerıne işıttığım garıp seslerl bir karton fılm nde olabılecek «dnslerla «gorselleştirerdc» dınlemek. bana daha ınandırıcı ge yor Bırdenbıre kulak tozunda patlayan katur kutur ses'erı şakocı bır telefon pensı cıkarıyor olmalı. 27'lı numara ararken benım 38'li nunaraTia tosıayan adamcağız bu ış°n nasıl olabıldğnl bılmı/orsa ne/e ınans.n1' Telefon cl nı elını mi şaşırttı. yoksa onun çevırdığl numa ra/ı koltuğj.nun altına ahp obur elıyle trapeze tutunan telefon perısl yanlışlıkla 27 yerıne 38 platformuna mı atladı. Hala cozemediğlm blr Oıa/ var Bır gün «urmjmi telefonı kulubesıne glrp ahlzer olom, A'l Ekber C cek turkü soy lüyordu Guzeldı de tu'ku, sonuna kadar dınledım Şlmdi bu olayı teknoloııyle acıklamak mı kolay, mıtolo|i\le m ı ' Velhasıl telefon dedığlnız bu o'ağonüstu crac clnler ve perı'erle dolu lyısıne rastlarsanız ,kı dakıkada Avusturalya ile konuşuyorsunuz, kotusüne rastlarsanız ıkl şokak oteye gıdemiyorsunuz. Herkesın blldıği dlnleme perilerl de cabosı. Bızdekl teknoloiının Batıdakinden farklılıflına karşın, sonucu aşağı yukan aynı kapıya cıkıyor TeknoıO|inın kendısı değıl insanı doğaüstüne mahkum eden kullaiımı Üstun kullanımı bir türlu, kotu kullanımı blr baska turlü Bu kullanım kıtlenın denetinınden uzaksa, ınsana soyutta vaadett ğı kurtuluşu somutta vsremlyor. İnsanı »zen b r varlık olarak bulundukca da, doğaustu ınanclara oyle kola/ kolay gerıletemiyor. Buğday Karaborsası? NADOLU A|onsı'nın verdlğ" habere göre buğday satm almak uzere «bir heyet Amerıka da temaslarını surdurmektedır.ı TMO (TopraK Mahsjılerl O'ısı) Genel Muduru Ha'ı| Celenk bu konuda şunlorı soylemıştır f Amenka'dan n« kodor buğday Mhal ed.leceğl henüz bellrlenmedl. Ancak gerektiğl kadar ekmekiık bugday Ithai edilecsktlr. Blr darlığa kesiniikle lırkon verıimiyecektlr » Oysa daha bırkac ay once yetkılıler fkendı erlne venlen bılgılere gore) şoyle konuşuvo'lardı Buğday dunya plyasalannda petrol gıb) slrtrteı k bir madde olmuştur. Buğday cttın pohasıncdır. Turk ye p«trolden dogan dışalım açığını buğday'o kopatocak tır. Bır cuval buğday, bır vcril pelrol demektir. Uzmanların ve gorevı erın ulkenin en buyük soru nuna kısa s^rede bunca değlşık yaklaşnrlara kapıimalan; gerceklen yeterınce değerlendıremedıgırrızı gostermektedir TMMOB ne bağlı Kımya Muhendısle'l Odası Başkanı Murat Gumrukcuoğlu ıse 'gınc bır sav crta/a cfnış ve gübre fabrıkalarının yeter'ı djzeyde calısası sonunaa buğday uretinrnın 2325 m l/on tona yukselebıleceğlnı soy'emlştlr Oysa bugün Türkı e de re kadar bığday üretlldlğl kesmlıkle bılinememektedır Km.lerı üretmm 17 mılyon ton olduğunu ı'srı sü'U"or!ar b ı bizdpn vı bilen Ameıkan ongörüleme bckılırsa bu yıl buğday üretimım z 1314 mılyon tondur. A flf cıdkı Pif Hangi Sistem? Rakım ZİYAOĞLU urtzmln ülke kalkınmasında ve hükumot programında umutlu blr yer tutması, beklenen boşarıya ulaşma konusunu yenıden gündeme getırmlştlr Mevsımın tumm hareketlerıne bakıldığı zaman ortadakl eksıklıklerl gormemek olanaksızdır. Özelllkte umud edılen dovızl kazanrtıak, turızmı geiıştlrmek Icın gırışılen çabalarda yontem ve örgutlenme konulanndo kesınkes bır ornek secmek gerekmektedır. Bu örnek Isabetle saptandığı zaman Türk doğcl v» yapay turızm potanslyell Turklye*yi kurtaracak güce erişebılır. Turızm potansıyelı kendı kurallarına uygun blr blçimde harekete getırılırse gelecekte abartma değıldır, hesaptır bır milyar dolartık turizm dövızlnln elde edılmesine başlanpbllır. Turkıve ye turızmın başka bır yararı da bu mlryarlor kadar onemlıdlr. Eğer dızge tumlüğünün lzlenceler (programlar) dogrultusunda sağlanması başanlırsa turızmımız bır sısteme bağlanarak blcımlenırse, başarının keyflne doyum olmaı. Çünkü mllyarlar blr yana, turizm kurulduğu ülkeyı dünyaya tanıtır, uluslararası sıyaset kulıslerinde ülke lehlne puan sağlar, ulkenln halkını sporda rekor kıran cocuklar gibı dünyaya sevdırır. Bu yonden de buyuk avantajlar soğlanmış alur. Dunyada, ozellıkle Avrupa da gorulen dızgelerden (sittem) birlnl secmek, uygulamak zorunludur Bacasız, karışık faktorlü bır büyük endüstrl olan turlzmın taşıdığı bu nıtelıkler slstematıze olmak zorumluluğunu onümuze getırmektedir Özetlersek turizm /e personel eğıtlmı, halkın blllnçlendırılmesl, turizm propagandası, turızm pozarlaması. fıyat polltlkası, ve bunlann ıclnde en onemlısı Bakanlıklar ve gerekll kurumlar arası koordınasyonu (kl, bugun ICin bunlar cok yeterslzdır) bır sıstem ıclnde toplomak ve adlondırmak gerekmektedır. Yukardan berl kısaca sistematııe olmak sorununu araştırırken Sayın Devlet Boşkanı Antarya'da Karpuzkaldıran iokallnde dınlenlrlerken bızım turizmln boşuna akmış gecmışınden yakınarak: (Bugün İ6panya ve Ita^ya turızmden mllyarlarca dolar kazanıyor) blclm nde ıctenlıklı hayıflanmaian rastlantıya ve akıntıya uyarak değıl, b>r dızgeyl uygulayarak, amaç ve plana bağlayarak ulaşmıştır. Evet ulke Ispanyadır. Bakalım turızm alanında ne olmuş Ispanya'da' Yıl 1978, Aralık oyının 2O'c| gunu. Haber kaynağı (AA) Madrıd. Bu teleksl okuyalım: tTurızm tarıhınde ılk defa bu yıl ispanya ya kendl nüfusundan fazlo turist geldığl acıklonmıştır. 1978 yılı ocak kasım ayları arasında ulkeye gelen turist sayısı 37 mllyonu aşmıştır. Bu 1977 yılına oranla %16,6'lık bır artış göstermektedir. Turizm gelırlerının 4,7 milyar doıan bulduğu bıldırılırken yıl sonuna kadar turlstlerln 40 mılyona ulaşacağı belırtllmektedır. Ispanya'nın nüfusu 37 mılyon cıvarındadır» Ispcnya'ya gurur veren başannın tılsımı Ispanya'nın 1950'lerden sonra cıddlyetle uyguladığı (DESAROLLO) planına ve uygulamasına dayanır. Yıne Avrupa da başka blr sıstemde Italya'do başorı ile uygulanmış ve uygulanmaktadır. Italya'nın yıllardır parlak turızmınl surdüren sletem (TOURİSMUS PROVINÇIALE) adı altında toplanan çalışmalardır. Ya yanımızdaki komşu Yunanlstan'a gelince: Yunanistan tunzmının kendıne ozgu kuruluşu, yönetiml, hanka den.lecek bır pratığı vardır Bu sıstemde buyuk sermaye serbest, fakat ıkıncı plandadır. Çunku turızmı ulkeye yaymak, halko benımsetmek, tunstık durgun servetı seferber etmek, ulkeye yaymak, ucur ve cok yaygın konaklama tesıslerı yaratmak lcln sermaye tek care değıid.r Bu sıstem icınde teşkılatlanma ve personel önemiıdlr. Teşkıiatlanmo icınde Beledlyeler ve papazlar turızmle yakından iigılendırılır. Köy, llce, kasaba beledlyelerı ulkenın her koşesınden II merkezlerj ile, tur ofısleri ile, acentaları İle bağlantı hahndedırler. Acentaiarın, ofıslerın gunluk bıldırecekler! turist sayısma ve uğranılacak yerlere SÖre hazırlıklar yapılır Kasabada, ılcede, yarı arterler yıyecek, Içecek, hatta yıkanaCOK su dahi ceşıtiı standlarda gereksınlml kadar bulunauruiur Bu tesıslere yakın oturan, evıerınoen cağnlan mıllı gıysılı kasaba, koy kızlanna servisler verılır. Boylece bürokrası olmaz, beyllk olmaz, yerslz masraf ve ısraf olmaz. Gorülüyor kl ortam sureklı hazır bulundurulmakta, daha cekıcisl yerel Işletmelerln masrafları kend.lığınden azalmaktadır. Bütun bu tesısler beledıyelerle blrlıkte Yunonlstan'da blr oğ 0ID> orulmuştur Oysa bızım bıldıkıenmlz doğru ıse yenl turızm ta sansında turızm kurumlarına, turistik lokellere beled ye vergı v e harclarından bağışıklık verılıyormuş. Nı cın' Ayrıca tunstık unvan kullanılmcsının ayırımı llgı lı bakanlıkia beledıyeler arasında hangl dizgeye da •yanmaktadır'' Eskı unvan dağıtımı ve nıtelendırme bı çımı unutulmamıştır. Adları bılınen sahne artıslerınır calıştığı, yılda bır kez, bır tek yabancı turistın gırme dığı lokellere luks sınıt tunzm müessesesi belgesl ve rılmıştır. Şu kucük orneklerden anlaşılıyor k| yenı tasor, De'kı vasa lyı nıyet ve turızme yardım aşkıyla dolu, fa kat sıstemden yoksun mu değışeceğız? Futbolumuz g bı okuisuz, sıstemsız. Dılerız, bız aldanalım. Ama sanıyoruz kl bu günkL görüş ve davranışlarda sistemsızce Istenılen c zgıye gelmek ve beklenen dövlz mıktarına kovuşmak cok güc olacak gıbıdır. Î Bugün b r cok Turk bllım adamı, Bırleşık Amerıka ünıversıtelerınce, profesorlük pâyesıne yukselmışlerdır lclerınde. unıu Yale Unıversıtesı kuramsal kımya profesöru Oktay Smanoğlu, gene aynı ünlULKEMİZ ÎÇİN, DIŞARDAKİ BİLİM vers tsnın fızık profesoru FeADAMLARININ YURDA DÖNMELEza Gursey ve Colorado ÜnlRINÎ SAĞLAYACAK OLANAKLARI versıtesı fızık ve Astrofızık Batı ülkelerlne yuksek öğprofesoru Asım Barufun da renim içln gıdenlere daha geARAŞTIRIRKEN, YENİ «BEYİN GÖÇbulunduğu bu bılgmlerin cdlocen yuzyılda, ımparatorluk LERI»Nİ DURDURACAK ÖNLEMrından. uluslararası bılım aladevrelerınde rastlanır. Elımıznmda sık sık soz edilır Batı LER ALMALJYE. dekl bilgllere gore, Batılı anAvupa ünlvers telerınde de, lamda yetışen Türk blllm auluslararası üne uıaşmış Türk damlannın ilkl, 1885'de IsvlcProf. Dr. Muvaffak SEYHAN bılım adamlarına rostlanır. lcre'nln Bern Ünıversltesınde lerfnden en tanınmış olanı, klmya doktorası yapan Halil Zürich Unlversltesı'nln ünlu düzeyln, 1940'lardaklnden d« Edhem Eldem (1861 • 1938)'renlml yapan Avnl R«flk Berbeyln cerrahlsi profesöru Gogerlde kaldığı blr gercektlr. dlr. Cok ilglnc bir klşlllğl olan mon ve Kâzım Taşkent de, zl Yosorgll'dlr. Öte yandon, Unlversite reformunda o*bu zat, Sadrazam Ibrahım Paöğrenlmlerlnl bltlrdlkten sonrev alan o günlerln geno do TOrkiye ünlversltelerlnde colışa'nın oğludur. Babasının Ber çan ve Isteselerdi, Batı'nın ün ra ülkelerlne dönerek onemll çentlerinden matematıkcl Calln Büyükelçillğl sırasında, bu lu blllm merkezlerlnde görev görevler yüklenmlşler ve bo hlt Arf, Ratlp Berfcsf, Tcvflk kentte orta öğrenim yapmış, alabllecek yetenekte olan blşanlı olmuşlardır. ozellıkle Okyay Kabakcıoğlu, felsefetarlh ve arkeolojıye cok mellm adamlarına da rastlanır. Kâzım Taşkent, şeker endüst ci Maclt Oökberk, hukukcu raklı olma8ina karşın, babaBunlann boşındo, şlmdl Borisinln kurulması ve gellştlrtlHıfzı Veld«t Velldedeoglu, sasının ısran üzerlne, Zürtch, ğazlcl Ünlverslteslnde flzlk mesinde büyuk cabaiar harca nat tarlhçlsl Mazhar Ş«vkel Vıyana ve Bern Unlverslteleprofesöru olan Erdal Inönü mış ve bu endüstrl kolunun tpşlroğlu, tarihcl Enver Zlya rınde klmya öğrenlml yaparak, ve ceşltll Onlversltelerdekl dabugünkü düzeye gelmeslnde Karal, Iktlsatcı Reşat Nalbantklmya doktoru dlploması olha blr kao profesör gellr. Bu büyük katkılarda bulunmuştur. oğlu, fizıkoklmyacı All Rııa mıştı Ancak TOrklye'ye dönblllm adamlannın Türklye'de Berkem ve daha başkaları. dükten eonra, klmvagerllk ys••• kalmalan, ölkemlr lcln geryaşamlan boyunca unlversıterlne, büyuk kardeşl Muzeler cek blr kazanc olmuştur. lerımlzln yucelmesl Icın caba Buyük Atatürk'ün gerçekleşMüdürü Ressam Hamdl Bey'harcamışlor ve hlc bırl, öğretlrdığl 1933 Universıte ReforIn yardımcılığı görevlne atannim yoptıkları yabancı ülkelermu'nda görev alan 50 kadar rrış ve Hamdl Bey'ln ölümü de görev almamışlardır Budunyaca unlu Alman profesorCeşltll ülkelerden Blrleşlk uzerlne de MCzeler Müdurlüna karsılık Iklncl Dünya Sava lerının ılk yardımcıları, o yılAmenka'ya blllm adamı göcu, ğune getırılerek, 1931 yılındaşı sonrası yıliarında, dış ülke laraa Batı ünıversıtelerındekl özelllkle Iklncl Dunya Savasın kl emekliliğıne kadar bu golerde oğrenimlerlnl tamamlayuksek öğren.mlerlnı bitıren dan sonra cok yoğunlaşmış vs revde kalmıştır Eskl Şark yan ve doktoralannı yapan Türk gencierı olmuştur. Yabu arada bır cok genc Alman, Eserlerl Müzesl ve Topkapı genc Türk blllm adamlan lcln bancı pro'esorlerin büyük coİsvlcrelı. Avusturyalı ve IskanSaroyı Müzesl, onun zamanınaynı şeyier söylenemez Her ğunluğu Ikıncl Dünya Savadınav blllm adamı bu ulkeye da açılmıştır. Türkce ve Fran ne kadar bu bllım adamlarınşmdan sonra ülkelerin» dongltmlşlerdl Ancak bu ulkelesızca ceşıtll eserlerı olan Hadan blr bölOmü, özelllkle Ormüşler, yerlenne gelen Türk rın hükümetlerl, tehllkenln glt lil Eldem'e, billmse! yayınları tadoğu Teknlk Oniversiteslnde yordımcılan da, ünlversltenln tlkce yaygınloştığını görunce. nedeniyle, İstanbul Üniversıtegörev olarak bu ünıversltenln erıst'ğl bı'm düzevlnl 6ürkendl blllm adamlannı totmln 81, Onursal Arkeolo|l Profebillm dunyosmdakl düzeylnln durmek lcln çobo harcamışedlcl gerekll önlemlerl olmışsörlüğu, Leıpzlg ve Basel Uyükselmeslne katkıda bulunlardır ö'e yandan, reforma lar ve onlann büyük coflunnıversltelerl ds, onun doktora muşlarsa da, lclerlnden ulusyabancı profesörlerln yardımluıjunun tekrar ülkelerina dön sı (doctor honorls cousa) ünlararası üne sahlp b'rcok blcıan olarak gorev alan ve melerlnl sağlamışlardır. vanlarını vermlşlerdl Halll 'Im adamı da, yabancı ülkesonradan onlorın yerine geEdhem Eldem'den oltı yıl <;on lerde ve özelllkle Blrleşik Alen Turk b'lım odamlarının Olkemlz lcln, Bırteşlk Amera, 1891'de, Almanya'nın Halmerika ünıversitelerinde goheosı de artık emeklıye aynlrlka'da uzun yıllardan berl le Onlversltesında klmya dckrev almayı tercıh etmışlerdir dıklarından, ünıversltenın oğtorası yapan Mehmet Artf Ise, Bır cok ünlversltelerımlzde bü yerleşmlş ve ad yapmış blllm retlm kadroları bugün, tamaodamlarını yurtlanna dönduryurda döndükten sonra da yük ölçude oğretım üyesl sırrıyle yenl bır kuşağın yânemek ve onlann burada görev mesleğlnl sürdürmüş. uzun yıl kıntısı cekıllrken ve hatta tmi altındadır Ancak reformlar Halkalı Zlraat Okulu'nda bazılarında dersler aslstanlor dan berl aradan 50 yıla yaclmalorını sağlamak pek kotsrcfından verlllrken. yo da loy olmasa bıle, yenl göclerln klmya oğretmenllğl görevlnde kın bır süre gecmls oİTiasına oğretıme başlanılamazken, ya bulunmuştu. karşın, universıtelerimızın buonüne gecme care'erlnl bulbancı Olke ünlversltelerlnde qun beklenılen bılim düzeyıne mak Türkıye'mlzin gelecefll ba Türk öğretlm üyelerlnln göBlrıncl Dunya Savaşı yıllaerışmış olducjunu söyleTieve kmındon hic kuşkusuz yaşamrev almolan, ya da almak nnda, ya da savaştan b.raz de olanck yoktur. Hatta bu sai blr önem taşımaktadır. sonra Almanya'da kımya oğ klncl Dunya Savaşından sonra yunsek öğrenim lcln yurt dışına glden gençlerfmlzden, ozellıkle Blrleşlk Amerika'da öğrenim yapanların blr bölümu, bu Olkede görev almışlor ve Türklye'ye don memlşlerdır. lclerlnde dunya capında ün yapmış biüm adamlarının da bulunduğu bu yurttaşlanmızdan faydalanıla maması, ülkemlz lcln büyük blr kayıptır. I Yurt Dısındakî Bilim Adamlarımız zorunda kalmalan ulkemlz Içın buyük bır kayıptır. Örneğın, Nıyazl Berkes ler, Pertev N. Boratav'lar gibt Yukarıdakl haberler ve demec'er, buğdoy g'W fStrateilk» bır sorunda be ırs z ortamın.n gecerlı o1duğunu göstermektedir Türkıye'de buödav konusu cok yoniu b'r incelemeyl ongorrrektedT Uretıcl, aracıTüccar, değirnencı, stokcu, gubre, aKarya ıt traktor, Ofıs, fırıncı, yarıcı, ırgat g bı cesıtlı etkenlerın b'r arada bulunduğu b r kesınde ıyı n vetlı b'r yone» ne korebe VT da koşekapmaca o/naîccak cıkar düzenlerı sürmektedir. Üc ay once «buğday satıp petrol almak» umuduna kapılmıştık Bugun Zıraat M'ıhendıs'erl Odası Genel Sekrete'i Ender Topuz di/^r M « Bakcnlıklararosı Ekenomlk Kurulun koroborsoyı 6nlemek Için buğday d'şalımına karcr vermesl karoborsoyı b'r olcude onlsyebilîr Bakan'ık Mufettis'erinin üreticituccar ilisklsl İcınde tüm Turklye'yi tarama olanoğı yoktur » 1981 Türklye'smde karabcrsayı önlerrek lcln Amsrıka'dan buğday almanin anlaTiı nedlr9 Buğdav ülkssl Turkı/e yalnız gecen ay Turk lırasına go r e yuzde 6 cranında değeıienen dolarla buğday sctın alacak demektir Buğdayı Arrerıkalılardan dolcrla satın alırken petrolü de Acplardan yıne oo!ar!a old ğımızı anımsarrak. nasıl blr «dolar kıskocı» ıcmde bulunduğumuzu duşüneblllrir Pekl ricın bö/leylz'' Eğer yetk.lı kışllerın soyledığ' çibı veterli bugdayımız \/ar da ısîıfct ve fırsatcı tüccarın oyuauyla ocmaza duşüyorsak, korkunc blr tuzak lcinde değıl mlylz? Ne yopmak gereklr? lctenllkl* söyltyellm kl vapı'^joc* »eyi yopoMlmek hem kolay, hem de zordur Bu düzen cok hOkümet gör dö, nlce tvl nlyetll ydnetıcl Isın lclrden cıkamadı: kök1" önlemler alamadı: cıkar cevrelsnnln üstüne aıdenTv1 yenllgiye uğradı Gercekte Turkı,e'nln potansıyelı So yın Murot Gümrükcücğlu'nun so/ledı^l g'bl 2325 r 1 yon tondur Buğday üretlmınde blr patiama yapılab ama, tüm alanı kapsoyacak blr cDeviet PK>nWmosı»" gerek var. Otuz yıldan berl Isleyen «plyosa koşullamna kem mlzl teslım etmekle ve «plyasa ekonomlsl»nden meummoklo blr yere ulaşamayız Cünkü plyasa *üretim»e değ I «kor»a bakar Adam, buğday az uretl'se de «kâr» edıyor, cok uretılse de «kâr» edlyor; onun ışl ctrfcınnda» devlet ve halk ne umurunda... 1931 Cumhuriyet 8 AĞUSTOS 1931 Gazi Hazretleri Istanbul'da BURSA 7 (Hususi) Reısicumhur Hz. sabohleyin saat altıda Yalova'dan beraberındekılerle bırlıkte Bursa'yı teşrıf buyurmuşlerdır Gazi Hz burada köşklenne Inmışler ve bır rruddet sonra Cumhuriyet Koşkunü teşrıf buyurmuşlardır Reısıcumhur Hz. oğle yemeğini yedıkten sonra Uludagı teşr f ederek ınşa otı sona eren Uludağ oie ın< gormuşler ve COK beğenmışlerdır. Uiudağ'dan Mudanya'ya gecen Gazi Hz buradan hareketls dun gece yansından sonra şehrımize gelerek Doimaoahce sarayında is tıraha'e csk Imışlerdır TİCARET BAKANLlGl MÜFETTİŞ YARDIMCILIĞI Mana ans icin yönetid adayı Yöneüa olarak yetıştırıiır.ek üzere30 yaşından genç Işletme. ıktısat ya da sıyasal bılım dalınaa yuksek oğrer>m yapmış. Turkçe'yı ve bır yabancı d ü çok ıyı büen. (Ingılızcs bılmek oncelık sagiayacaKür ) llgı alanı genış, yaratıcı, çok dınamık bır ış ortamına uyum sağlayabılecek .. Ilerde brr müşten grubunun sorumlulugıtnu taşıyacak Yönetıcı adaylan anyoruz. tîgıîenenlenn. Ozgeçmışîerını ıçeren bır mektupla, "PK 451Şıçlı' adresme. "Yoneüa" rumuzuyîa başvurmalanru nca ederız GİRİŞ SINAVI Tlcuet Bakanlıgı Teftlş Kurulu'n» smavl» MOtettly 1 Smava girebllmek İçln: s) Slyasal Bügıler, Hukuk, tktlsat, Işletme, îdarl Blllmler, toısadl ve Ticari Billmler Fakülte'.enyle îktısadi v» Ticari Ilimler Akademllennden, bunlann dengi oldugu Mllll Eğitim Bakanlıgınca lcabul e&Aen mesleıde ılgili yerli veya yabancı faküite ya da yuksek okuHardan bınal bitırmış otnak. b) 1 ocaK 1381 tarlhinde 30 yaşını doldumuunıs bulunmak gerekır. 2 Sınavın yazalı kısmı Ankara, îstanhul va îzmlr*de, yazılı sınavı kazananlann sozlülen Ankara'da yap^ ür. Yazılı sınav yerlerl adaylara aynca bildlrüır. 3 Yazalı sınavlar 15 eylul 1981 tarıhınde baslayacaktır. 4 Sınavı Varjtnnrftlf Muiettış Yardımcılıklanna atananlara, Devlet Memurlan Kanunu hukumlerme göre ayuk, ayrıca jevmıye venlır. 5 Muiettış Yardımcılığı suresı sonunda yapüacak yeterlık sınavmda başan gostererek Mufettışbğe atananlar meslekı konularda incelemelerde buıunmak üzere, bır yü sureyle yurt dışına gonderilırler 6 îsteklüerm, sınavlara gırış şartlannı, sınav konulannı ve Teftış Kurulu çalışmalannı tanıtıcı ek bılgılen g^ıstenr broşüru Ankara'aa Teftış Kurulu Başkanlığından, İstanbul (4. Vakıf Han Sırkecı), ve îzmır (847 Sokak No 6, Kat: 4), Teftış Kurulu burolannaan, Adana, Bursa, Dıyarbakır, Erzurum, Eskışehır, Gazıantep, Kaysen, Konya, Mersin, Samsun, Sıvas ve Trabzon Bol ge Tıcaret Muaurluklerı'nden şahsen \eja mektupla temın etmelerı mumkündur. 7 Sınavlara gırış başvurulan «Tıcarst Bakanlıgi TefUş Kurulu Başkanıığı / ANKABA» adresjıe yapılı: 8 Sınavlara gırebılmek içın en son başvurma tanhl 4 9 1981'dor. Postedakı gecıkmeler eksık belgelerle yapıünış başvurular dıkiate aluunaz ANKARA 7 (Telefonla) Ankara hususı Muhasebesi koylülerımız'n Işıerlnl daha kolaylıkla gorebiımelen icm bu senekl butcesıne kağnı yerıne Kağru arabaları kalkıyor dort tekerleklı arabc ve pulluk aımak icm tahsısat koymuştur Bunlar ıcm ihale açıİGCck ve ara balarla puluklar koylülere dağıtılacaklır. Cumhuriyel Sohfbl: Cumhuriyet Matbaacıiık ve Gazetecılık T A Ş adına NADİR NADİ Genel Yayın Mudürü „ HASAN CEMAL Muessese Muduru EMINE USAKtlOIL Yazı Işlerı Muduru OKAY GONENSIN Boson ve Yayan: Cumhurlyet Matbaacı'ıK ve Ga^eteclU 1AŞ. Cağaloğlu Turkocagı Cad 39 41 Posta K Kutusu: 246 İSTANBUL Tel 20 97 03 • • 9 BÜROLAR: ANKARA Konur Sokak 24/4 VENIŞEHİR Tel 17 58 25 17 58 66 Idare 18 3335. İZMIR: Halıt Ziya Buivan No 65 Kot: 3. Tel 25 47 09 13 12 30 ADANA Atatürk Caddesı fürk Hava Kurumu IşHanı. Kat 2 No 13 Tel 14550 19731. I AK V t M R AĞt STOS 198ı tmnk GSae» ösle tklndl Akşun Tstai 4 01 (Basın. A10629) 18696 6 01 13 19 1712 20.17 23.02