Katalog

AÖÜSTOS 19S1 EKDNOMİK VASAM Cunıhuvtyvt 5 EKONOMİDE Bugünkü döviz kurları Dftvfata C M 1 A B D Dolan 1 Avustralya DoİMi 1 Avuatury» Şilinl 1 B. Alman Marto 1 B. Fmngl 1 Danimark» K. 1 Fransu Frangı 1 Hollasds Florird 1 İSVO9 Kronu 1 îsvtçr» Franp. 100 îtalyan I i r e ö 100 J&pan Yenl 1 Kanada D o l a n 1 Kureyt Dtnan 1 Norveo Kronn 1 Sterlin 1 S, Arabistan BiyaH DOrtı Ab» 12050 138.89 7 01 4915 3 03 15 69 30.55 44.28 23 08 M 48 9 83 53 03 99.83 425 08 19 83 225.32 3518 DJWİ» Sabj 122.71 141.67 7.15 60.13 3.09 16.00 20.96 45.17 2353 57.61 10 03 5406 10183 433 58 2023 229 83 35 88 EtektU Alı» Efekttf S»b* 17030 123.91 13155 143 08 7.01 7.23 49.1S 90.63 2.88 3.13 15.69 16.16 2055 31.11 4428 45.61 23.06 23.75 56.48 88.17 9.34 ıo 12 50.37 54 61 94 84 10232 403 83 437.83 18.84 20.42 225.32 232.08 33.43 3624 Avrupa ekonomileri dolara karşın düzelme yolunda Ekooomi Servtsi Avrupa •jionomlstnln 19811u fik yansındaki vavas gelişnıeden kurtuldugu ve yılın son doneminde hızlı blr gelişme süreciEe girebUeeeği savunuluyor. Amerıkan ekononüstlerl ve uzmanlannın yapöklan degarieadlrmey» gOn yıbn ilk UQ ayiDd* yüsd» 1. ü d n d Uç «ymüayaa yüzde 1.7 dolaylannda gelişsn hız; doktn Avrupa tilkesloâs yıJın tiçüncü çeyreğöıda yüsds vo aon çeyreğtade da î3 f(bi Tttkjek Mr cak. tsgilter*, Ttodanl Almtnya, Transa, Beîçik», îtaiya, Kollanda, îsveg ve îspanya'yı lçeren blr değerlendirmeye göre; Adoi&nnın tuzla değer va ABDM* tnim oraolamnn ytltaek tutulmasıntn A m ı p * ekaDOmllerl lçdn «rık». d » ntTft^m* fr^ftm 1 mtutırtA k v YOPHM » Kim Okurdu, Kim Yazardı...» I <4 Kesme cicek dıssatımı •• • 6 milyar lira getirebiîir IZMtB (Cumhurirei Ef» Bfirosu) çiçek sogara yerlce kesrne çiçek dışsatım yapılroa sı durumunda bu üründen elde edllen dövla gellrinde 50 kat blr a r ı s l a 50 müvon dolara ulaşılabıleceği belirtüdi. tzmlr T»c8T«t Otoa'nc» çJçek dışsatınn olanaklan konusunda hazıılanan blr rapora göre Batı Avnıp» filkelerinde yılda 8 mllyar dolarlsk çiçek ttfkeHmi olmaktadır Ülkemlz öe çıçelc üretimlne ve dışsatı ımna gpreken önemln verilmesl durumunda bu üründen elde edilen eplırin 50 ırülyon dolar olablleoeği vurgulanan raporda TUrklye'deJd har* kosulîannîn çiçek üretimlne «Iverişll olduguna da deglnlldt Avnıpa'daM en fMİa Çlçefc tü keten Ulkelerln başında lstaöstlkl verllere göre Federal Almanya, Isvtçre, Hollanda. Lüksemburg, îsveç, Norveç, Ptolan dlya ve Danlmarka gelıyor. Baporda Pederaı Almanya'nın yal nız 1978 yılmda ttücettlği çiçek miktarmm 2 2 mllyar dolar oldugu kaydedildl. Bu mlktann Avrupa üikelerinde tüketüen toplam çıçegin yüzde 30iınu kap«adığı bellrülereİE şöyla'denildi«Avrnp» nikelertnhı clc^b ° AltınGümüs fiyatları M «instos 1981 !j*t ... 11.300 11400 Besat Kulpsuz 12.000 12 500 34 Ayar Stand&rt 1.740 1.750 23 Ayar Bllezlk 1555 1.660 Göjntt» 3 5 87 t l agnsbnla fark 50 Llra azaldı 250 Hra arttı 105 llra aaaldı 510 lirs azaldl 1 llr» arttt şın, bunun tazn t«rs! gerçekleşmeye bsaiamıs ve Avrupaaiar Sendl ürünleriıjta flyat rekabotı icaaBoniAsmı sajlavabllmi»lerdlr. Dolann yükjek degertnto Avrupa (Ukelerl içln dışalırn fly^tlannı yUkKitınesine karşın, geçtiğönls dokus ay lçtode, Avrupa Ekonomlk Toplulufu'nun teır.eltnl oluşturan altı ülkede enflasyon hnn yuzde 2'yl ajrfinfi talebfnln b&vflk WHftroftmadı ve yüzde 13 dolaylarmda nQ yine kıta örettml karşıladurdu. Dahası, ftzeUlkle Fedemjürtadır. Bu filkeler BzelUkle ral Alroanyn'va yönellk dışalım Bendflı fllkeleri ve baan Gflner slpanjlertndekl artışlara baka4vrnpa ulkelerlnden (rrreksirak, çofu Avrupa ülkest lçta nimlerinl karşüamaktadtrtor.» 1981 ortalanndan başlayan düzetaıenln 1982 ve 1983 yıilannda TUrklye"nln Avrupa"ya fcesilbir «patlama»ya ddnüşebiler«gl mlş çJçek yerlne çiçek soganı ru söylemek de mümkun. Yapı dışsatımı jraptıgı belırfılerek lan degertendlrmeîere göre, Av«1919 vcrilertae g«re Türklye' rupa Ulkelerüıin para blrlmleden çeşltli Avnrpa ülkelerlne rinln değerlnde dolar karşısm958 bin 881 dolarhk çlçek soda lzlenen düşüşler, dışsatomia ganı Ihraç edilmlştir.» denildl. rtn, düşmesıne değil, tersine Türkiye'nin kı?ı başına 22 dovukselmesme yol açtı Böylelıklarlüc kesme çiçek harcaması le Avruna'da «klasik» bir «dışyapan Avrupa'jra düzetül bır şe satım fincülfijünde kslbnma» kilde rahatlıila çiçek dışsatırtu lılenmeye başîandj yapabilecejjl de kaydedildl. O Kaygdannızı sileıı, iste beklenen; Faiz oranları düşfirfilse bile9 yürürlükte olan en yüksek faîzi vermeyî garanti ediyoraz. 71 A liil 1981 tarihine kadar Garanti ye gelin, şartlan siz seçin. İster uzun ,ister kısa vadeli tfim tasarruflannız içln; kumak v* yazmolcl... Topraöı bol olsun Aşık Veysei'den tutun da. Sartre'ın fSözcük)er»lno, Dkterot'nun <O«nem«tentne. dOnya kiastkl«tin« uzanon blr dlzl cıon. yazar • çtzmr. cOkunrak va yozmak» Ozarirve yüzlerc* cllt bırokmış o o r i de. Onlar bıraktnosırta bırakmış <Ja, klm okuyor. kim yazıyor, bugun buna bakmak g«rek... Bunu ortaya cıkarmok icm de. okumonın v« yazmanın tHatP modtiesine» eğllmek gerek.. Yonl. koğıda ve öe kağtt flyatlorıno bakmaV gerek. Ancak, ondan 6nce bir vurgu'amada bulunmak gerek. Kaflıt pıyasoda olınıp satılon «Hartrangi blr moj» mıdır?... Dolayısıyia, maiıyeti arttıkca. •tyatının da artmosı doğoi kcrşılanabi'T ml',. Dünyada kağıdı belü blr mantıkla, «Herhangl blr mal»mış gıbl değeriendiren ülkelerin sayısı gadba bır elın beş parmağını pek gecmlyor. Ulkeler, aevietler, koğıda «Birirtcl smtf mal muamelestı yopıyorlar ve oslında hic bir malı deeteklemeyen devietler. konu kağıt ojriu m u > desteklerlnı esırgemtyonor Yonl. malıyet artışıorını devlet karşılıyor Neden"*. . Gayet boslL Okur yozor saysmı ortırmak, okumayı ve yazmoyı ucuza getirmekle olanak'ı da. onun lcln... İşln lîglnc yanı, bu ülkelerln CO{JJ tOkumo • yazmo seferberlikleri» oçmıyorlar Amo, böyle seferberiık'er olmodon, bu ülkeierde okur yazar sayısı sürekll artıyor Basılan ve satıion yayınların sayi9i garlp rokamlaro ulaşıyor. Baslt bır kcrşıioştırma. ortaya şu gerceğl çıkonyor: isier liberol. ıster sosyallst ekonomllerd» olsun kaöıt «Herhangl bh mal değl'dir.ı özel vo önemll blr maldır ve de devlet'n desteğlne muhtootır. Tıpkı •akat. yaşh. yoksul Insanlar glbl... Turklye'do Ise. kağıt ftfoylanyla başetmsye olanak yok. Dört ayda yüzdo 30'ları cşan zam. zaten enmekts olan blr plyasan,n sonunu yaklaştımnayı daha da koloyloştırıyor, 6zellikle 24 ocok kararian sonrosırtda. cSıradan mal muariMtosU goron koğıt. Artan flyatlanyla clddl 80runlonn kaynağını oluşturan temel stkenlerden bırl. 1923 yılında nüfus başına yıllık ortalama kağıt tüketlml 700 grammış. 1936'da bu rakam blr kilo 800 grama. 1979'da 19 klloya yuksellyor. 1980'de iso. 16 klloya duşüyor. Artan kağıt flyatları. kıtap flyatlannı da bırt'kte sürüklüyor. Anadoiu'da şu anda kltopcıların yüzdo kırkı kepenklerlnl Indlrmlş durumda. Ya oyuncakcılık. ya da kırtaslyeclükle blrllkte yörutmek gereklyor kltapçılığı. Büyük kentlerdekl kltapcılar da el değlştırlyor. Anadolu lcln bir da posta ücretlerlnl eklemek gerek. örneğln Ankara'da 150 llra olan blr kıtabın fiyatı, Kars' ta 225 llraya geliyor. Posta ücretlerl nedeniyle.. Benzer savlar gazeteler İcm de gecerii. Türü ne olursa oisun. kağıt fiyatları durmadan artarken. ce şıtll kağıt üretlmlnde ınlş çık.şlar gözlenıyor. Devlet Istatlstık Enstıtüsü'nün clmolat sanayil geçlcl sonue kırıına göre, örneğln gazete kağıdı üretlm mlktan bir bakıyoreunuz 22 bin ton. blr bakıyorsunuz 35 blne cıkmış. derken 52 bine yukselmış. ardından 21 btn tona Inmiş. Dlğer kağıt turierl de benzer durumda. Uretım dengesiz, ama fıyatiar ıDengeii artıs lcinda» Kitap ve defter kağ.dı yanında, gazete kağıdının da fiyatındokl bu okıl almaz crtışlar, gercek te cok temel. cok öz bır sorunu gündeme getirlyor. Acık ve s«cik bir blçlmde, kağıt flyatlan böylesıne ar ta r kei. düşunce özgürlüğu ve basın özgurlöğü teh lıkeye düşüyor. Bugüiun koşullannda sınırlandırılrri's olan özgurlükler, yarıpkl ortamın ycnnkl değlşlmın temel ekslklıkle rıni şlmdlden blçlmlendlrlyorlar. Hele de, sadece okuyucusuna dayanan ve yıllardır sadece ve sadeca «Flkir gazeteclliğlnl» sörduren gazeteler. kağıt flyotlan nedeniyle guç durumdo kalıyorlor 24 ocok 1980 den bu yana uygulanan ekonomık po lltlka, serbest rekabete doyanryor. Ancak, kağıt flyatlanna devletln destek olmayışı, kitap ve basın Banayıınde, «Eksik rekabete» yol acıyor. Belirglnieşen eksık rekabet. aynı za manda ozgurlüklerın de st nınnı cizen etken oluyor. Blr yandan da, cEğltimd*M fırsat eşltltgbne darb* Indiriyor. tOkuma yanna setarbernğf», blr anlamda cEğitlm pomikas», Iztensn ekonomik polltlkayla çellçlr hale geliyor. Serbest flyat lar uğruna. eğer ekonomik poiıtıka, «Daha az eğltllml« insanlar ordusuı yarat mok ıstemlyorsa, tabill... Ister dolardakl. Ister pet roldekl, Ister temsl maftyet lerdeki artış, nedenl rte olurea olsun, bugünkö yorotlmin mutlaka ve hızla el atması gereken blr karar var ortada: Kağıt flyatlannı dondurmak vs devlet ellyle desteklemek. Eğer devlet, cDüğümün cözümüneı katkıda bulunmak Istlyorsa. blr an önce bu korora yönelmell .. Gelin şubelerimize, ıjiiksek kazanç yol lan m blrllkte aıayahm. GARANTİ BANKASI o TÜRKÎYE .