Katalog

21 TEMMUZ 1981 •••• Cumhuriyet 7 Şu Bildiğimizi (Baçtarafı 1. Saytada) bozulmuş, bir kısrru yere oturmuş, bir fcısmı onlan getiren otobüslere dıyatıraş. artıa hepsi şarkı söylüyor. Üstelik istekie, çoşkuyla. («Çoşku» sa rurım 1981 Libya toplumunu en iyi anlatabilecek sczcük.) Arap müziğinin kendine özgü dokunakülığıyla daha etkileyici olan bestesi güîtesi de çok güzel daha sonra da çok sık duyacairım bir şarkı marş bu. Eizle beraber gelen İstanbul Libya Halk Bürosu görevüsi MuhEmmed de kendini alamadı «Cemahiriye, Cemalüriye..» tiiye bağırarak şarkıya katıldı. CESIAHÎRİYE «Cemahiriye». Bu sözcüge Lib yalıiar çok önem veriyor ve özenıe tanımhyorlar: «Cemahiriye ile Cumhuriyet aym anlamda değildir. Cumhuriyet halk itlaresidir, evet ancak... Halkı halkın seçtiği temsilciier idare eder. Cemahiriye'de tera silci yoktur. Vekalet, vekil yoktur. Halk, komiteler ve kongre lerle kendini doğrudan doğruya İdare eder. Seçim vardır, atama yoktur.» Sözlük anlamı CuırJıuriyet'ler olan ancak, Lıb yalılann verdiği arüamda «Kitlenln kendisini yönetimi» diye adlandırabileceğimiz Cemahiri ye düzeni, Kaddafi'nin yeşil kitaptaki görüşlerüıe dayandırılarak 2 mart 1977'de Halk Genel Kongresi'nce ilan edildi. Açıklamada özetle şöyle deniliyordu: «G«nel Halk Konereıl kendl topraklarında ve dünyada hürriyetin savunucusu olacağuu ve htirriyet içln savaşanlan destekleyeceğinl açıklar. 9 Arap bivliğitün gerçekleşrne gi için halkın mülkiyetiai ve kişiliğini kazanma vasıtası olan sosyalizme geçtiğini açıklar. 9 Devrimci düşünür, büyük öndcr Muammer Kaddafi'nin lidrrliğinde halk ejcemenli&ine doğru ve halkın hem şef, hem patron olduğu, otorite, zenginlik ve silahlann sadece onun elinde bulunduğu bir toplum gercekleştirmeye do£ru olan Devrim Yürüyüşü'nün de doğruladıği gibl insan ruhunon ve hareketlerinin koruyucusu olan manevi degerlere katüdıjını açıklar. • Geleneksel bükümetlerin her türlü vasıtalannın, galus, alle, zümre, sımf, parlamento, parti veya çeşitli partiler gibi varuğma son vererek, bagımszuğa ulaştığuu açıklat. . Açüüamada aynca 4 temel ilkenin benimsendigi duyurulur: 1 Libya'nın reami adı, Libya Arap Sosyalist Halk Cemahlriyesi olacaktır. 2 Kutsal Kur'aa Cemahiriye'nia yasasıdır. 3 Halk otoritesi politii Btstemln temeUdir. Otorite halka aittir ve yalnız onun tarafindan yürütUlür. Halk, otoritesinl halk kongreleri, nalk komiteleri, aendikalar, toplululc lar, çesitli meslek kurulusîan ve halk genel kongreleri kanalryla yürütülttr. Bu sonüncusunun ğörevlerl yasayla belirlenmiştir. 4 Vatanın korunması kadın erioek her yurtasın görevldir. Uygulamada, tUm hiyeı&rşik sistemi ortadan kaldıran temBlle dayalı her tür yönetim seklinl reddeden, yönetimi sosyalizm ve Kuran'dan kaynakianan ükelere dayalı olarak halK ta bırakan bu karar gerçekte, Kaddafi'nin ÜçüncÜ Evrensel Teori adı altında Yesil Kitap'ta belirttigi görüşlerin bir özetiydı ve Libya artık kesinlikJe bu ilkelere göre yönetilecekti. Cemahiriye düzenine geçüdikten sonra daha önce «Devrim Komuta Konseyi» lideri sılatmı taşıyan Kaddafi'nin de bu sıfatı kalktt, Kaddaii'nin şimdiki sıfatı «De%Tİm'in rehbe ri» veya «önder kardeşj ve lokantasıyla dev bir fertbot. Gerekıiğinden de iyi çalışan bir klima sistemidir. Öyle ki, ilk kaldığunız gece heplmiz, Libya nasıl olsa sıcaktır diye pi;'amasız geldiğimizden 8 kişil:k grubumuzdan battaniye istameyi akil edemeyenler İle komik olurum diye buna cesaret edemeyen 8 kisilüc gruburauzdan 6 kişi ertesi gün sıcaktan asfaltın eridiği Tripoli sokakJarında dolaaırken gemideki soguktan ağlaştı. ttirat zor ama öen de aglaşanlar arasındaydun. Gamata'da da sık sık rastianan «Komiteler Her Yerde» denilebüir ki, Libya'üaki ybnetım sistemin lskeletinl oluşturuyor. Basitçe özetlersek sistem şöyle: tlk planda hericesin katılaoıldigi Temel Halk Kongreleri var. Kenün veja bölgenin bir rosnunda oluşturulan bu kongreler Halk Komitelertne delege yolluyor. Halk Komitelen de belli sürelerde toplanan Genel Halk Kongresi'ne delege yolluyor. Kenîin bir semtini, kilçük bir bölgeyi bir köyü ilgilendiren sorunlan Temel Halk Kongreleri, daha büyük ölçüdekileri Halk Komiteleri, tüm üikeyi ügilendiren sorunlan da Genel Halk Kongresi çüıüyor. Bunun dışında îşçi Sendikalan, mesleki kuruluşlar, ögrenci örgütleri, çeşitli birlikler, Gsnel Kongre"ye dogrudan delege yollayabiliyor. Genel Ha!k Kongresi her konuda tam yetkili, buna »öyle bir ömek vermek mumkün: Kaddalı, ABD'li bir gazetecir.in yönelttigi »Konuşmalannızda ahmak diye nitelendirdiğiniz Rfagan'ın vönettigi ülkeye petrol üretlmlnizin yüzde 40'ını satıyorsunuz, bu Wr çelişkl olmuyor mu?» sorusunu ?öyle yanıtladı. «Bu konudaki kmran yıl sonunda toplanacak Genel Halk Kongre si verecekÜTj. Daha sonra Mehmet Ali Ağca'nın sorgusuna gec<ldi. 10 dakika süre ıle konuşan ve ilk soğukkanlıUğının a<sine za man zaman bağıran Mehmet Aiı Ağca scrulara cevap vermeyı redüedere< italyan Adaletinin kendis:nı yabancı bir uikede işlediği suc icin yargılama hakkının bulunmcdığını one surdü. Bu crofla mGhkeme BaşKanı Ağca'ya sorular yöneltti. Ancak Mehmet A!i Ağca, mahkemeyı tonımadığını, italyan mahkemelerinin kendısıni yargılayamayacağını ilerı surerek, şö/İ9 konuştu: «Ben uluslararası bir teröristim. Bulgar, İranlı ve İngtliz teröristlerden yardım gördüm. Ama hicbir zaman, hiçbir kimse tarafından kullanılmadım. Bir İtalyan Mahkemesi tara hndan yargılanmayı kabul etmiyorum. İtalyan Hükümeti Va tikan'da yargılanmamı kabul etmezse 20 aralık günü açlık grevine başlayacağım. İtalyan hukumetinaen yazılı cevop bekliyorum. Direnmeye devam edeceğim. Mahkeme bitmişiır. Teşekkür ederim.» Ağca koşulları kabul ed;lin • eye kadar soruları yanıtiar.ıayacağını da büdirdi ve zaman zaman bağırarak konuş nıosını şoyle sürdürdü. «Hapıshanede baskı altındayım. Beni eziyorlar. Ölümle tehdit ediyorlar. Benim fizikse| gorunümüm, bunun en açık delilidir. 70 günden beri •nsanlık dışı koşullarda yaşıyorum. Bir ortacağ hapishaneslne mi yoksa demokratik bir ülkenin hapishaneslne mi diıştüm anlayamıyorum. Bu de mokratlk ülkede bütün dünyanın gözü önund© tutuklulaBu Eistemdo «tama yok, sera vapılan Insanlık dısı davçim var. Peki bir fabrika bir ranrsı protesto ediyorum » tesis, bir banka nasü yönetüiBu arada Ağca'nın avukatını yor? Şöyle: TUm çakşanlar top lanıyor ve genellikle 5 kişilik reddettiği görüldü . bir koraite seçlyor. Komitede Daha sonra tanıklann diniçinden birini «Sekreter» diye lenmesine geçildi. Tanıklar anitelendiriyor. Sekreter bilinen rasında Ağca'yı tutukloyan po Genel MUdiir veya yönetici kar lislerin ifadesıne başvuruldu. Süıgı degıl, sekreter aadece büMahkeme aynca Ağca'nın surokratik işlemleri azaltmak iikast teşebbüsünden önce çin 5 kişi adoıa irnza atan bir oda kiraladığı otelde calışan kişi.. hızmetlılerin de ifadesini aldı. Devlet mekanizmasındakl türa Ağca'nın yaralodığ: iki Ayöneticiler ise önemlerine gömerikalı kadın Rose Hall ve re Genel Halk Kongresi'nde ve Annie Audrenn duruşmaya ya Halk Komitelerinde yapılan seçimle geliyor. Buratarda tek gelmemeleri yzerine soruşturToplantı salonu aflzına dekişi değil, tam yetkili ve tam flin do!uydu. Ve öylesine bir (Bastaratı 1. Sayfada) ma aşamasında verdikleri yasorumlu bir ybneticl komite zılı ifadeleri okundu. gürültü ortalığı sarmışiı kl. so şoyle belırlendi: seçiliyor. Alt dUzeydekl memur «1. KtT'lerin çalışma eTanıklardon Rahibe Leticla nunda itolyan yetkilıler doyana lar da bu ybneticüerce iae absaaiaruu bellrteytn 44ü & «Bu odur, »minlm» dedi. Leti a nıyor. Görevden aima; işte bu madılar v e gürültüyü bastıro yılı Katnınnın uj*^u]junalar cıa jüriye Ağca kacmaya cooldukça zor. Sıradan bir me bllmek İçin hoporlörlerl» dlnle <taa edinilea tecrübelere götuttuğunu mur bile oldukça zor lften çı yicileri, gazetecileri, sükunete re düzeitmeden; 2. Bu ka lışırken kolundan kanlryor. Normal koşullarda yö dovet ertiler. nunun eeçici maddelerinde ön ve «Bunu niçln yaptın» diye netici komite Halk Kongre'sinjcörülen yeni düzenlemelerl yn bağırdığını söyledi. Rahıbenin Aöca'nın bu denU sıkı güce görevden almıyor. Yöneticl pacak kotoisyonları kurup v^ ifadesine göre, Ağca da «Ben komitenin çok başansıa olduğu venlik önlemleri orosında geiıdiye Ii3tknn»<tan; i. Bic devlet iş değlllm, ben ösğilim» koşullarda olağan dışı bir yön rilip korunması, italyan makam ' letmeai vasfmda olmayan kııru yanıt vercii. teme de başvuruluyor. «Dev larının »Ağcanm suikast girilu$lan usliye etmeden; 4. leDuruşmada dinlenen 28 tarimci Komiteler» «el Zahaf» siml ila ilgili önemli oçıklamasekkuUerüı faali.vet konuları nıktan altısı Ağca'yı teşhis e(Eylem) yaparak devreye girip ıorda bulunmadan va kendlsi dısında lulan müessese ve işcerken, kendisine yardım eden yöneticileri görevden alıyor. ne yardım edenleri ele verme letmeleri daha uygun bir tc bir başkasını görmedlklerini Libyalılar bu eyleme «Kesü den susturulması olasılığını $ekküie bağlanıadaa, 5. Tüm belirttiler. Yüruyüs» diyorlar. Bu arada, ciddiye aldıklorını» gösteriyor kamtı kurulu«laxuu 440 Sayüı Bundan sonra savunma ovu şu anda oldukça lyl içley»m, Kanun kapsamına almadan ve toplumun yönetimi tam konV cu. ba kanuna uyjrun kuruluş ka katı Ağca'nm Abdl ipekci oloroluna açık bu sistemin, otoAma darto önceden sanıldı noaUnnı çtkarmadaıı; 6. K1I • yında olduğu gibi akli dengesl riter bir yönetlmin elinde 3 ğımn tersıne, Ağca ilk gunkü ler dışında kalacak kuruiuştarı nin psîkologlar toraiından kont f'.ademeli bir seçimveya ayhk aurusrralarda hicbir açıklama yeniden düzenlemeden; 7. Klî rol edilmesini Istedi. Ancak iamasistemi olarak da kullaiopmadı. Aksıne. işkence gör pcrsonell ile UKUİ kaauni dü mahkeme heyeti bunu reddetnabileceğini belirtmek gerekioüğünu ileri sürdü ve salonda senlemeleri ynpmadan; 8. Toplu ti. Duruşma bugüne bırakıldı. yor. bulunanların lümünü de taş »öıie«melerin, kıdem tazminatlannın, grevlerin ve işi yavaşKesercesıne mahkemeyi tanıAKSAKUKLAR latmanm olumsuz etkilerün giTüm yöneticiler 30 yaşın bi madığını, bu mohkemenın bu derecek kanunlan çıkarmadaıı; (Bastarafı 1. Sayfada) raz üstünde veya altınaa cie rada kendisi icin bittiğini soy i). Subvansiyoniarın zanunında olmak üzere toplam olarak 587 nıes pek yanus oimaz. Daiıa alt ledi. ve uygun bir kar rnarjı ile ö sanık yargılanacak. dü2eyâeitı görevlerde genellık10. DeMHP davasında Alpaslan Tür İddianamenin okunmosı ve denmesini sağlamadan;ibra hule 20 yaşınaakı gençlerle, 4ü'ı aş ııetim, ibra ve aderru keş ve 63 MHP'liye Türk GeTjrkçeye çevrilmesine hatta Kuslarında birlijin ve etkınliğin za Yasası'nın 1461 maddesi kmiar, genç yaşlıiar çalışıyor. Yaşlılar, kontrolörlük, oek{Uik, Kendisine devlet taralından ata temini icin kesin tnüeyyldeler uyarınca ölüm cezast isteniyor. biletçilik gibi pasif işleri yürü nan avukatı Pietro D'ovido'nun getirmeden; 11. Diç müdahale Ölilm istemiyle yargüanacak oKADDAFt NE DİVOR? tüyor. Garip gelebilir, ancak mahkemenin yorgı yetkisinl red leri ortadan kaldırmadaıı; 1>. lan sanıklardan 16'sının ise YeşU Kilap veya üçüncii Ev devrime heyecanla öıveriyle sa detmesıne kayıtsız kalon Ağ Lst yöneticileri dikkatle seçme MHP Genel İdare Kurulu üyesi rensel Teorı 3 Bölürn: a» Da hip çıkanlar 20 yaşlanndaki ca mahkeme heyetinin bu deu ve bunlar» yeterli bir şüre olduğu bildirildi. Genel İdare mosrası sorununun çuzunıü: gençlerden çok genç • yaşlılar. talebi görüşmek üzere salon çalısmâ olanaği saglamnsdan; Kurulu Üyesi 21 sanık hakkınKaiü otoritesi, b) Eiononıik Geçmışin sıkıntısuu yaşıjan bu 13. Mall sıkıntılarını gidenc; da da 5 15 yıl hapis isteniyor. soraııun çözumü: Susyaiizm, ınsanlar yeni düzenin nunetle don cıkmasmdan sonra ba den; 14. Güçlerinl aşan, tcknoSıkıyönetim Komutanlığı ğıra coğıra kendisine söz lo^, kapasite ve yer seçimi ba MHP davasmı basımn kolayiıkc> Teorının sosyal temeiı. Kad rinden yararlanabilmek için küi «ialı'am ve gorustiigüın tıer ita fetlerini de vuklenmek gerektı hakkı verilmediğin, söyledi. kumndan uyjrun olmayan yatı la izleyebilmesi amacıyla bazı üemedeki Libyah yöneticilenn ğinin farkında. Aynca sadece Gözlemcıler Ağca'nın mohke runlara »orlanmalaruıı önle önlemler aldı. Verilen bilgiye s,i siâ sozuau ettiği, halkın mmetlerden yararlanabilmek i me heyetinin salonu terket meden; 15. Kuruluşlararası ve göre Türkiye'nin 6 büyük gayaşam biçimini oluşturan ilJse çin sorumsuzca davranabüen mesini «mahkeme blttl» şek Inırulns içl koordinasyonu sağ zatesi ile ajanslar, biri foto mu ier. şu pasajlarla ozetleme.% gençlerin görevlerini de sırtlan linde yorumlaması v© paniğe lamadan: 16. Maliyetlerl düşü habiri olmak Uzere duruşmala mumkün: ımş durumdalar. Doğal olarak kapılmasına bağlıyorlar. riicfl tedbirler »lınmadan, 17. rı iki kişiyle ızleyebilecekler. «Uünyada tüm siyasi rejim oundan hosnut degiller. Bu uDı$ nMtarlars açılmayı safclama Bu arada yabancı basın menleruı varoluşu iktidar vasılsla nıut kırıcı paradoksu bizzat dan, KtTier hakkında kesin suplarıniE da durusmalan izle Ağca'nın daha sonra ovuyebilmeleri için önlemler alınn arasındaki iktidar mücade sistem yaratıyor. Çözüm; çökatını reddetmesl ve «Mohke karar vtrllmenjelidir. dığı bildiriliyor. Mahalli basılesıdir. Bu mücadele ister ba zümü de sistem yaratacak ve Bu tedbirler ahnabüdigi tak nın tek muhabirle duruşmal3rı m* burada bitmiçtlr, testkkür rtşçı, Ister silahiı olsun, bir ya yaratamayacak... dirde KtT'lerin bugönkü bün izlemeleri kararlaştırıldı. ederimı şeklinde sözleri güiktidar vasıtasınuı zaferiyle bi«Herhangi bir toplumun ger lüşmelere yol açtı. italyan ya veleri Ue ba^anya ulaşma olater. Bu vasıta kişi, grup. parti aaklan vardırj. veya sınıf olsun sonuç gerçek çek yasası din ve geleoektir. saları uyarınca D'ovido göreDenktaş: MGK tarafından KÎT'leri deBu 2 kaynak dışıada toplama bir vine devam ettl. demokrasinin. halkın mağlubinetlemek üzere görevlendirilen vontenı getlrme çabaları boş yetidir. BUtçe • Klan Komisyonu'nun Geçmişin geri Siyasi mücadelede toplatn oy bir arayıç ve mantıksızlıktır». D'ovido mahkeme rteyetin raporunda, KÎTlerin ilk yılîargelmemesi için kapsamıdır. den Ağcanın aktî dengssinin ların yüzde 5'ini aiana karşı o Din geleneklerin oa büyük basanlar sağladığı lan seçmenler yüzde 49'u seç Geleneklcr mlUetin tabfi yaşan psîkologlar tarafından kontrol ve sanayüeîme hamlesine büözgürlükleri iyi medikleri bir iktidar vasıtasına tılannın bir ifadesldir. Denet edîlmesi talebinde buiundu. yük katkılarda bulunduklan da zorla tabı olmuşlardır. İşte leme işi tüm toplum» aittir, değerlendirelim Sorgusu sırasında Ağca. I vurgulandı. dikUtlorıuU budur.. farlamentu demokrasi budur. Denetim detalyan Mahkemelerinin davalar halkı aiüauuı bir temsilci mokratik iktidar vasıtasımn yo LEFKOŞE (Cumhuriyet) liktir. Cünkü nuika vekâiet ol lu ile ve toplumun kendi ken ya bakmaya yetkili olmadığını 20 Temmuz Eanş Hareîcatının mat. l>etnokrasi'nin asıl aııla disini tanrim etmesiyle sağla ve Vatikanda yargılanması ge (BasUrafı l. Sayfada) 7. yıldönümü Barış ve Özgiirlük Bayramı olarak kutlanıyor. mı, halkın otoritesidir. Temsil nır... rektiğini söylerken, bunun ka bu yazı ihbar kabul edüerek Dün ilk tören Atatürk amtının cinin. vekilinin değil. ParlaToplum yasadan saparsa, bu bul edilmesi halinde başına ge Tekuı Sönmez'in aranmasma mento kararları da cıvabi bir günkü dünya siyasi rejimlerin leceklerden habersiz bulunu başlanmıştı. Gezide oiması ne önünde yapıldı, çelenk konulhükümdür.. Harti bu Rörüş ve de oldugu gibi şiddetten baska deniyle bulunamayan Sönmez, ması ve saygı duruşundan son ra konuşan Devlet Başkanı Raçıkar sahiplerinin tüm halka çare yoktur. Ancak berhangi yordu. arandıgını ögrenince, gezisini uf Denktaş, bugünkü demokra egtmen nlmalannı sağlar. Oysa bir değişim baskıyla yapüırv Eğer Agca isteği doğrultusun yanm bıraktı ve İstanbul'a dö siye değindi ve «Bunu anlamak halkın egemenliği bölunmez bu demokratik bir değisim de da Vatikon'a tesllm edilecek nerek yetkililere d.ün teslim için 1974 öncesinde Tiîrk'e ne bîr bütündür ve parti şimdiye Kİldir . Bu önceki ve dernokrv oldu. söz hakkı verildiğini düşünmek dek siiriip eiden dikta rejim tik olmayan bir ortamdan mey olsaydı. kendisinin mullak bir Çeşitli gazetelerde birçok yagerektiğini» söyledi. lerinin son asamasıdır.. Sınıf dana eelebilir. Bu sonucun çev ötüm beklemekteydi. Çünkü zılan yayınlanan Sönmez'in yaBaşbakan Yardımcısı ve Kıb adına kurulan bir parti ergeç resinde dönen toplumlar gerl Vctikon sınırlan içinde bulu pıtları şöyle : rıs Koordinasyon Kurulu Eaşo sınıfın verini aiır. Bîr sınıf Yirtni Yılhk Şiirler toplamı: kalnuş toplumlardır. Çozüm o nan Kilise Hukuku hükümlerikam Zeyyat Baykara da yaptı mtras alan tnplum 7amania o larak iktidar vasıtası halk ol ne göre Papa'ya karşı bir sui Kanatsız Kuş, Son Şürleri, Fer ğı konuşmada, «Biz görüşmelenun sıfatlarını da tevarüs eder. malıdır. Böylece toplum yasa kast girişiminin cezost ıdam hat'ım Şirin'imi..., Morgun ÖBöylece bir suııi ilerde kendi sında meydana gelen bir sap ve idam cezasmın infaz şekii nünde Üç Kadın, Makale, De rin iki toplum arasında yürütülmesi gerektiğine inanıyoruz. başına bir toplum haline gelir ma genel bir sapma anlamına de kurşuna dizilmekti. neme, İnceleme yazıları, YerBu politlka devam ettirildlfl ve içinde eski toplumun avnı gelir ve ş^detle değil, demok}üzü Gurbeti, öyküler, Yol ya sürece, ikili jförüşmelere sağfcarakter \e çelişkilerini ta$ır.. ratik yollarla düıeltilmelldlr. zıları, Keloğlan Bir Destan, Bi Halk. demnkrasinin tek vasıta Geleceb değişim veya düaeltme zim Nasreddin Hoca, Masal Ger lıklı bir çözüm bulunacağına umutla bakıvoruz» dedi. « Halk KonRreleri ve HalU işleml, demokratik sistemin nor (Baştaralı l. Sartada) çek İçinde, Sevgi'nin Düş MaDenktaş yayınladığı mesajKomisyonlarıdır. Bunlar de mal bir sonucudur, çünkü bu ra dilediği takdirda serbest salı, adiı çocuk kitapları. da, «Kıbns'ta geçmişin geri mokrasi için vapılan mücade durumda ikl taraf birbirine kar GIRGIR'IN SON SAYISl cclişobılecek. gelmemesi için özgürlükleri îyi lenin en son asamasıdır..» «ı bulunmuyor ki. Biri diğerine Yetkililer, doktor gereksinme TOPLATIUDI değerlendirelim» dedi. Bu ara«Komiteler her yerde» Libya'baskı yapmak lorunluluju sinin karşılanması ve doktorla İstanbul Haber Servisi da karşıhklı mesaj teatisi yada en çok rastianan slogan. S o hissetsin. • rın belirli yöreleröe yığılmalar Gırgır dergisinin son soytsı pıldı. Devlet Başkanı Orgeneral kaklarda. binalarda, süper mar İşte Libya toplumunun elin rı önlemek amccıyla böyle bir ketlerde, hatta yüzen olel Gar1. Ordu ve Sıkıyönetim Ko Kenan Evren Denktaş'a Kıbrıs Türklerine tlestek vaadenata'da.. deki anahtarlar da bunlar, so yusal düzenlemeye gerek du mutanlığınca toplatıldt. den bir mesaj gönderdi. SOGUKTAN runu çözmek veya çözmemeiı yulduğunu belirttiler. Derglnin, son sayısındaki barıs harekaünın AĞLAŞANLAR... için... Tasarı önümüzdeki günlerde Müşerref Tezcan'la ilgili ka 7.20 temmuz barış ve özgürlük yıldönUmü Gamata veya îspanyol adıyİhtisas Komisyonunda ele alı pak karikatürü nedeniyle top bayramı Mersin'de de törenle YARIN: Glrfi Emellme la Granada 415 odalı, 718 yanocak. latıldığı oğrenildl. kutlandı. Llaşamadan YakalamUm talrj], geniş dinlenme salonlan (B&fUratı 1. Saytada) lonmasmo olanak veren anlaş moyı hatırlattı ve bu isteği reddetti. Ouruşmanm boşladıâı anöo sakin gorunen Ağca, avukatır.ın 45 dakika süren konuşmasmdart sonra ayağa kalkarak. «işte bolımj göruyorıunuz. Ba na işkenc» yoptılar» diye boğırdı. İtalyan hapishanelerince nayatının tehlikede oldugunj ve tutuklandığından bu yana «intonlık dıfı kotul'ar altında> bulunduğunu da öne sulen Ağca, Türkçe olarak avukotıyla görüşememekten, mah kemenln hazırlık soruşturmaÜzerinde beyaz bir gömiek ve gh bir pantolon bulunan lannda kendisinin konuşturuimamasından yakmarak, sunia Ağca'nın Ikj ayhk tutukluluk r; söyledi: büresince sakal bırakmış oldu t&anıja torular torulmafiu görülüyordu. Her zamanki gibi yıne hareketleri sakin ve dan, bir sonığın davatı nasıl ortaya konabilir kl? Burada VÜZÜ alabiidlğine «ifadetlzı butün dünyaya hltap ediyor bur gibi bir anlam taşıyordu. v« adalet Ittlyorum, Bir IODoha doğrusu yüzunde hicbir vunma avukatının, müvekkimılam bulunmuyordu. linden önct konusması çörulAğca'nın korunmosı, ya tio mü« »ey değitdlr. Beni dinkacırılma olasıiığınm önienme si icm. mahkemeüe ıcine kon lemeden nasıl karar vereduğu cam fanusun bnüne, ce ceksiniz? İşte görün İtalyan uk yelek giymiş italyan «Cara adaietl ne imiş.ı Terörist Ağca bu arada abinienlerden oluşan bir insan Cjvarı da cekümişti neredev vukatının beürtt^ği görüşü savunarak, mohkernenin vo f o se. yetkisini reddederek •<•>< Mahkemenin yapıldığı büslnln Votikan'da ya du uiusviik salonda tiinleyicj soymılararosı bir mahkerr.e tarafınnın az olduğu ve hemen he dan yargılanması gerektiğini men yalnızca duruşmayı izsavundu. lemek için özel izm verilmiş Mahkeme Başkanı, savun£00 kadar gazetecinin bulunma dosyasının incelenmesi iüuğu dlkkati çekıyordu. Bir cok kişi duruşmayı binanın cin duruşmaya ara verileceğmi cçıklodı. Bu açıklama oığer 8aionlannda kapalı dev re TV yayını ile saptadılar. TürKçeye cevrildiğinde, AğSalona girişin çok sıkı oldu Ca »erınden kalkarck, «İtalyan gu gözlendi. Saiona gıriş icin hapiahanelerlnde ijkence yalahta parmaklıklardan bir ko ptlıyort diye bağırcJı. Ağca'ridor oiuşturuldu ve bu kori r,ın bu taşkınlığı üzerine cıaordan geçişte cok Sıkı ara karılan kelepçeierj yeniden talıkiorla polis kontrolü yopıidı. k.'dı Metoi dedektörlerin de kulloYorım saotlik aradon sonra nıldığı kontroiiardan 6onra sa mahkeme heyeti yeniden du:ona girişe izln verildi. Bu oruşma salonuna gelerek sarada dünyanın her yanından vunma ovukaiının ılırozının red ouruşrnayı izlemek İcin ge dediidiğini bıldırdi. Red kararı len 200'ün üzerindeki gazete açıklanırken, italya ile Vatikan ci içm bzel kartlor düzenlen orasında yürürlukte bulunan di ve gazetecüer de sıkı bir onlaşmaya göre İtalyan Adalet kontroldan gecirüdi, cantaloBakanlığı'nm iznine ırıtiyaç bu rın altı üstüne getiriliyor. icelunmadığı hatırlatıldı ve yarriye mahkeme salonuna hergılamanm devam edeceği kav hangi bir yabancı maddenin dedildi. sokulması önlenmek isteniyorCu. (BaştaraTı 1. Saytada) bir Vilometrelik uzoklıkta. Roma'daki Rebibia cezaevi'nden mahkemeye cok sıkı güvenlik önlemleri altındo ve 45 dakika süren bir yolculukla çetirildi Ağca, Doha sonra yargılanmosı tcin özel olorak hazırlanon kurşun gecirmez cam bölmeye konuldu. Ağca mahkeme solonuna Qirişi sırasında ve kendisi icin hazırlanan kurşun gecirmez özel cam bölmede mahkemenin acMışını beklerken yüzlerce fotoğrafcmın yüzunde patlayan flaşlannı büyük bir soğukkanlılık jçinde karşılaâı. Notlar MAHKEMEYÎ Evren: Gübreye ödenen dövîzi en aza inc£irmeliyiz BANPIESIA (Cumhuriyet) Devlet Başkanı Orgeneral Ker.an Evren, «Pttrolden sonra en çok dövizi gübreye ödüyorıız. Amacımız gübreye ödeııen dövizi en aza indirmektir» dedi. Üç günden beri Erdek'te buiunan Devlet Eaşkanı Evren dün beraüerüıde MGK üyeleri Ersin ve Şahinkaya olr<i!g\ı hal de Bandırma'ya geçti. Bandırma Etibank boraks, asit borik ve sodyum perborat fabrikası ile Bandırma Altıncı Ana Jet Üssünde inceleme ve denetlemelerde bulunan Evren ve berabermdekiler daha sonra halkm tasarrufu ile vapılan Bandırma Gübre Fabrikası nı gezdiler. Evren Bandırma Gübre fabrikasındaki incelemelerinden sonra yaptığı açıklamada «VIkemlz için büyük öneml olan boraks madenleri ile dünya üretiminin yüzde 60'nı sağlıyoruz. Amacımız gübreye ödenen dövizi en aza indirmektir» ciedi. Evren ve beraberindekiler bugün Erdek Filotila Komutan lığı'nca düzenlenen atışlı deniz tatbikatını izledikten sonra muhtemelen yarın Ankara'ya dönecekler. KIT'lerin (Baştarafı 1. Sayfada) kanlar Konseyi Dönem Başkan Uğıru yürüten tngiltere Başbakaru Margaret Thatcher ve Dısişleri Bakanı Haig Ortadoğu'daki durumun dakikası dakikasına izlenmekte oldugunu ve ABD'nin da bölgedeki tırmanmayı kaygıyla karşıladığıru açıkladılar. Basına bir açıklama yapan Haig, ABDnın Ortadoğu'daki özel temsilcisi Philip Habib'in İsrail Başbakanı Begin Ue iki kez görüşerek İsrail'in hava saldınsıyla yogunlaşan bunaııma çözüm aradığmı ve ABD'nin tsrail'e F16 uçaklannı verme kararuun, îsrail'm Lübnan konusunda göstereceği işbirliginden etkilenebilecegini söyledi. Haig, Başkan Reagan'm P16'ların verilmesiyle ilgüi karannı salı gününe kadar verebilecegirü belirterek ABD'nin bu kararı alırken İsrail'in Irak'taki nükleer reaktöre karşı giriştiği saicüTi konusunda bir yargıya varmaktan kacınacağını da ima etti. Ortadoğu'daki gelişmeler nedeniyle bir ölçüde gblgede kalan diğer konuiar atasında ABD nin uyguladıgı yüksek faiz politikasına tepküerle ABD'nin Doğu Batı ticaretini sırurlama yolundaki önerilerinin görtlşmelerda öncelik kazanacağı anlaşüıyor. Hemen tüm Avrupa ülkelerinde ekonomik d,urpunlugun sürmesine ve işsizliğin artmasına yol açan yükses faiz poiitikası konusunda Fransa Devlet Başkanı Mitterrand'ın yanısıra F. Almanya Sansölyesi Schmidt ve Japon Başbakanı Suzuki'nin de kesin tavır aldıklan ve Başkan Reagan'ı bu konuda «Wr şeyler» yapmaya ikna etmeye çalıstıklan belirtllryor. Başkan Reagan'ın bu istekleri anlaşıyla karşılandıgı sncak ABD faiz oranlannm düşmesinin enflasyonun düsmesine bağlı oldugunu yinelediğl kaydedlliyor. Doğu Batı ticaretl konusunda ise ABD Dışişlerl Bakar.ı Haig'm «Kendlmizi asacak Ipi Sovyetler'e \enmeyelim» diyerek Doğu Blokuna yüksek teknoloji satümasına karşı çıktıgı, Avrupa'nın ve öıellikle F. Almanya'nın artan ölçüde Doğu Blokundan sağlanan enerji ka5naldanna bağımlı kalmasını da eleştirdigi belirtüiyor. Bir televizyon programında bu pörüşleri ortaya atan Haig'i yamtlayan Schmidt'in ise üifcesinin Sovyetler'Ie ticari ilişkilerini savunduğu ve bunun «son derece doğal bir ser» oldugunu vurguladığı kaydediliyor. Batılı (Uaştarafı 1. sayfada) laolunca, bu eşitsizliğin sosyal sorunlar yaratması kacmılmazdır. Bu yüzdsn bu eşitsizlik köktenci yöntemlerı.e cözülmelidir. Kamu kurumlarındaki «içcimemur ayrımı» tümüyle yapay terrellere dayanmaktadır. Kimin «bedenen», klnrn «fikren». kıminse «bedenen ya da fikren» calıştıfiını belırlemek, kansere ilac bulmak kadar gucieşmiştır. BÜ konudaki denkleştirme ve sağlıklı cözüm, işci ve memur ayrımını kaldırarak «komu çaiışanian» adı altında tek ve yeni bir statü getirmektir. Devlet şirketlennde «terfl ederken tozminat alan» genel miıdürlerı, genel mudur yardımcılarını. biriık başkanior .,: biiıyoruz. Buna karşın, eline «makam şoföründen az para geçen Belediye Başkan Yardımcılarmı» da ammsıyoruz. Türkcemizde cok güzel bir otasözü vardır: cAğlamoyan cocuğa mame verilmez»... Türklye'de «:şcimemur ayrımı»mn kökeninde yatan gercek budur. ;şcilsr, toplu sazleşme düzenine sahip olduklarından s'jsyal hakiarı icin mücadele e'mek olanağma sahip o'.muşlar, yani, atasözündeki gibi, ağladıkları için devlet anadan meme emebilmişler, buna karşılık memurlar, toplu pazarlık gucünden yoksun bırakıldıkları, üstelik bir de 1971'de sendıkaları kapatıldığı icin hak arama yollarından büsbütün yoksun bırokılmışlardır. Hukuk devlsti, sosyal sorunlara yasal çözürnler bulur. Bu yosal cozümlerin kolıcı olabilmesi icin uzun bir surec içindekl tcplumsal sorunlar gözönüne ahnır. «işci'erin ucretleri memur aylıklarından daha fazla» diye yola cıkıp. memurlann ayiıkiarını kararnamelerle artırmak «GBÇİCİ» cözüm yoludur. Kalıcı cözüm yolu, gerek işçilere gerek memurlara, aynı kamu kurumunda «eşlt işe, esit ücret», iikesine dayanarak «tek» bir «stotü» getirmekte aranmalıdır. Bu yeni «statü», toplu sözleşmell, sendlkalı grev haklı bir özgürlük düzeni olmclıdır. Tıpkı batı demokrasilerindekl gibi... Sosycl pohtikado geriye dönüşler yeni yeni sosyal soruniar yaratır. ileriye yönelişler ise bu sorunlan çu ya da bu ölçüde azaltır. GÖZLEM îşgüzar: Dava bir siyasi davadır AN'KARA (Cumhuriyet Btiro su) Sosyal Güvenlik eski Bakanlanndan Hilmi îşgüzar ve arkadaslannm durujmasına davaya dahil edilen yeni sanıklann sorgulanyla devam edildi. îşgüzar ve arkadaslannm yargılandîğı dava daha önce haklarında dava açümış olan SSK Müdürler Kurulu üyeleri hakkındaki dosya birleştirilmişti. Sanık sayısı böylece 16' dan 36'ya yükseldi. Dünkil duruşmada SSK eski Genel Müdürü Mustafa Enginsu'nun sorgusu yapıldı. Engin su Malatya ve Üsküdar'daki ar sa ahmlarında yasalara ve yönetmelıkleTe uygun davranıldıguu öne sürdü, Kunım fonlarının özel b&nkalara yatınlma sı konusunda ise Bunda da Kurum menfaatine aykın harekrt ptmediğimiz kanısmdayun. Örneğin Devlet Yatınm Banka sı şu anda yüzde 20 faiz veriyor. buna karsüık bankalann verdiği faiı yüzde 50'dir. Kurumun halen 80 milyar lira pa rası bulunuyor. Devlet Yatınm Bankası'na para yatırılmakla yüzde 30'lak bir faiz kaybı oluyor. Bunun karşüıgı 24 mllyar llradır, yani bir baska deyi$le Sosyal Slgortalar Kurumu her yıl 24 milyar Urayı Devlet Yaönm Bankan'na bibe etmektedir. Bunu yapmava kimsenin hakkı yoktur» dedi. Sanıklardan SSK Müdürier Kurulu eski üyesi Fuat Azimoğlu. îşgüzar döneminde kurumda keyliliğin alıp yürüdüğünü söyledi. Daha sonra söz alan sanılc Hilmi Îşgüzar ise, Fuat Aıimoğlu'nun hükümet temsilcisi olarak Yönetim Kurulunda görev yaptığı sırada kendisi tarafmdan görevden aündığını bu nedenle kendisine karşı husumet duydugunu belirterek şöyle konuştu: «Ben Millet MecUsi'nde verilmiş 262 soruştnrma önersesi içinde huzurunuza getiıilmiş ilk sanığım. Bu bir siyasi davadır. Bu sanık da burada aldıgı emirler doğmltusunda lfade veriyor. Artık perde açümış ve aktörler görünmüştür. Bundan sonra her komıştuğumuzu belgeleyerek konoşacağız.» Duruşmarun öğleden sonrakl bölümünde sorgusu yapılan diğer saruklar da suçlamaian red ciettıler. Bu arada Hasan tşgüzar banka hesaplan Uzerin de maliyeciler tarafından yasal olmayan soruşturmalar yapıldığuu söylejerek mahkemenin bu konuda gereken işleml yapmasını istedi. Duruşma, çağrılan tanıklann dinlenmesi için bugüne bırakıldı. MHP Başbakan (Bajtarafı ı. Mvfada) bakan konuşmasım söyle sürdürdü: «Petrole bü>ük ölçüde bafımlılığimızı kömür kaynaklarını değerlendlrerek azaJtacağız. Sanayide kömüre donüşümü bfiyük ölçüde sağlayacağız. Büyiik ölçüde bunu teş\lk ediyoruz. Konutlarda kömürle ısınmayı öneriyoruı. ITypılamati ta olduğnmuz istikrar tedbirleri sonucn ekonomlmlzde pek çok darboğazı aştık. Şimdi enerji sonınuyla mücadele ediyoruz. İşte bugün temtlini ata cafunu yatağan Termik Saııtrali III. ünitesiyle yine \eniköy Termik SantraU I ve II. ünitelerinln temellerinl atarab bnnun en güzel örnetini veriyonu:. 210 M gücünde olacak W Yatağan 3. üniteden yaklaşık 1^ railyar KWH, 420 M güW cündeki Yeniköy santralinden ise 12.5 KWH üstünde elektrik enerjisi üretiîecektir. Yatağan' da lnşa halinde olan 1. ve 2. ünitelerln 1982 yılmda tamaın lanması hedef ahnmıştır. Böylece yörede 105 KW gücünde bir potansiyel oluşturulacak ve bugünkü elektrik üretimimi zin dörtte birine yakm üretim artışı sağlanacaktu.» Kalorisi yüksek kömür yataklan bulunan Ege'de her kayna%ı değerlendirmek özere projeItr ueliştirilmektedir. Tüm Muğla yöresi rezervleıi 385 milyob tona ulaşmaktadır. Havzada bugün ancak yılda 800 bin ton üretim yapılabilrnektedir. Projelerimiz, toplam yılda 10 ton üretlme yöneliktlr.» Şair DENİZCtLtK Bankası Denlzyouan tşletmesl Barselona'ya BzeJ turistik srferler düzenledl. Akdenlz gemislyle yapılacak ilk seferin 14 ağustosta başlayacağı bildirildi. Yolcu Ocreti ise en az 22.660 llra olarak saptandı. TTPTA uzmanlık öğrenciliği sınavlannın ilki olan yabancı dll sınavlanrun yann Temel Tıp Bilimleri'nin 3 nolu anfisinde yapılacağı açıklandı. ÇEŞÎTLÎ semtlerde evlerden altm ve mücevher çalan üç kişi yakalandı. Operasyon sonucn yakalanan Cumhur Gür9el Bağdat, Hasan Basri Pekkan ve Zeki Mazmanoğlu çaldıkları 5 milyon lira değerlndeki altın ve mücevherleri kuyumcu Errun Bardakcı'ya sattıklanm söylediler. ATATÜRKTJN 100. doğum yıldönümü nedeniyle 816 ağustos tarihleri arasında Atatürk Kültür Merkezinde «Balkanfila» adlı bir pul sergisi düzenlendi. HALİÇ Köprüsünde öncekl gün aydınlatma direği He korkuluklara çarpan 34 HV 080 plakalı kamyonette bulunan Şaban Atik (24) kurtanlamadı. İNGÎLİZ Hava Yollan ile Sheraton Otelinin ortaklaça düzenledigi «tnglliz Yemeklerl» haftası 27 temmuz pazanesi günü başlayacak. THY'NIN yeni duzenlenen ek Cldde seferleri yarın başlıyor, Daha önce pazsr eünleri vapılan An kar a adde seferlerine ek olarak düzenlenen yeni seferter her çarşamba günü yapılacak. MAKİKE Kimya Endüstrisi «MKE» bayilere av malzemesi ve patlayıcı madde satacak. ARAP ülkelerinin Ankara'daki Misyon Şefleri dün ortak bir bildiri yayımlayarak Türk hükümetinin İsrailin Lübnanda giriştlği son saldınlar karşısında takmdığı tutumun «îiili bir davranışa» dönüşmesi umudunu taşıdığını bildirdiler. NATO Genel Sekreter Savunma Desteği Yardımcısı Dr. VItali Garber Ankara'da askeri yetkililer ve uışişleri çevreleri ile ittifakıh güney kar.adı ve bu arada Türkiye'ye yönelik savunma desteğinin yogurüaştırüması imkatılarmı araştırıyor. SOMALİ hayavoüanna ait bir yolcu uçağı iç hat seferi yaparken dfîştü. Vçakta 5'i mürettebat 49 kişi bulunuyordıı. KISA T rte e I / I Q A ü ky d n 1 VEFAT Ankara Barosunun mümtaz avukatlarından, ortağrm, canım kardeşim, acısınv unutamayacağrm ea yakın dostum, AVUKAT Doktorlara Mediha ZengingönÜBÜ elim bir trafik kazasmda kaybettim; merhumeye Allahtan rahmet, yakınlanna başsağlığı dilerim. f\V. VEDAT ACAR