Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 Cumhurıyet argı bağımsızlığını gerçekleştiımek amacıyla kurulan \e son gunlerde çıkan bır ya. sa ıle \arlıgım son verllen « Yüksek Hakımler Kurulu» 1961 Anayasasınm eettrdlği t»mel yargı kuruluşlarından bır.ydı. Yargı bagımsıziıgı gerçı 1924 Anayasasında da j e r alan bır kavramdır Ne var kı onu koruyacak., kollayacak kurallar ve kurumlar konulmaaıgı ıcın ^argı bagımsızhğına ters düşen vasalar uzun sure yururlukte kalmış ve yargımn bagımsızlıgı sadece Anayasada yaalı Oimaktan otede bır anlam taştmamıştır Hakımlenn Savcılann çogu kez sıyasal nedenlerle ve bakan buvruklanyla yer degıştırdıklen, mulettış soruşturmalarıyla, dısıpıın kovuşturmalanyla huzursuz edüaıklen, hatta gerekçe gostenlmeksızın emekhye aynldıklan, haksız ışlemlere karsı yargı voluna başvurma hakmnaan bıle voksun bırakıldııUarı bel lekleraen henuz sılmıruş değıldır TJnutulma yan bır olay da, bır Yargıtav u>esmıiı emeklıye ajrılması dolavısıvla japüan bır toplantıya katıldıkları duşuncelerırü açıkladıklan ıçm başta Yaraıtay Bırıncı Başkanı ve Cumhurlyet Bassavcısı olmak uzere kımı ıkınci başkan ve uyelenn topluca emekliye avrümıs olmalandır. Getırdığı özeurluklen, kurumlan gereksız gbrcıuklerı, aşırı bulduklan ıçm 1961 Anayasabina teou Anajasası dıvenler vardır. Oysa temel haüann ve ozgurluklerın bırer bırer savüması, değıs^k vorumlara yol açmasm diye aynntüara yer \enlmesi, guvence kurum ve kuruluşlan getınlmesı o gunlenn hatta gunümuzun de kaçınılmaz bır zorunlulugudur. Temel oaesı Hakım güvencesı olan bağıınsız vargı sıyasal ıktıdarlann ve yonetıcüenn mudahelesrnden uzakta tutulduğu olçude geçerlı olabılır Koşullanndan birt fcağımsrs yargı olan Huhtfc De\let'ınden anlaşüan ve anlaşılması gereklı bulunan da budur Onceierı daha başka. biçimde kurulan ve bir Anayasa degışıklıgıyle tumu Yaraıtay ujeennden olusan Yuksek Hakımler Kıınüu ışlevım eksıksiz olarak yenne getırmîştır, başarüı sınav vermıştır denemez. Hakımler ara sında da kurulun çalışmalanndan yakınanlar vardır Ama çahşmalarındalu tüm aksaklıklara karşın hakımler içın yıne de bır guvenceydi. Kaldınlmasının gerekçesı belldde ışlemlerlnde ve kararlanndakı yamlgılara ve aksaklıklara dayanmaktadır. ••• Kurulun hukuk«al varlığına son veren, «Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu» adıvJa >enı bır kurul olusturulmasını ongoren 2461 sa\ılı yasa ıle <Hakımler kanunu»nun bazı maddelerının degıstınlmesıne ve geçıci üç eK madde konulmasına ılışkın yasa Hesraı Gazets de vayımlanarak yururlüğe gırmlş bulunmaktadır Bıı venl kurul, Adalet Bakanı'mn başkanlığında Yarçıtay ve Danıştay Genel Kurullan. OLAYIAR ve GORUSLER 1 HAZİRAN 1981 Y Yargı Bağımsızlığı Muhittin TAYLAN YARGI BAĞIMSIZLIĞINI 1960 ÖNCESÎNE GÖTÜRMEKTEN, YENIDEN TARTIŞIUR BIR KONU OLMAKTAN KURTARMAK IÇIN, BU YASALARIN BIR KEZ DAHA ELDEN GEÇIRILMESINDE SAYISIZ YARARLAR VARDER. nın kendl başjcan \e trjelerl arasından göstereceklen adajlar arasından De\let BaşKanınca seçılecek ıkışer asıl, ıkışer jedeıc uye ıle Ba kanlık Musteban ve Ozluk Işlen Genel Mu durunden oluşacaktır. Yargıtay, Danıştay ve Uyuşmazlık Mahketnes» Uyelerınl seçmek bu yuksek mahkemeler bdskan ve uyelen ciışındaki Hakim ve Savcüar la Danıştay tetklk hakırcılerinin ve Danıştay feavcılarının \asada belırtılen ozluk ışlen ve cusıplın cezalan hakkında karar vermei bu .•curulun, obur ozluk ışlen de Bakanlık ÖZIUK Işleri Genel Müdurlüğünün görev alanına gır mektedır Yasaya gore kurul uve tam sayısı Ile top lanacak salt çoğunlukla karar verecektır. Kurul kararlanna voneltılen ıtırazlar Ada let Bakanı, onun yokltıgunda başkan vefcuınln başkanlığmda secımle gelen asıl ve yedek uyelerden oluşan «Itırazları Inceleme Kurulu»naa kesın karara bağlanacaü ve bu kararUra kaışı >argı yoluna basvurulamıyacaktır Anavasanın degışık 137 maddesine göreAda let Bakanının başâanlığında, Cumhunyet Bas savcısı \e Yargıtay Ceza Daır°lennce seçılen 3 asil, 3 vedek üve ile musteşar, Özlük îşlen Genel Mudurunden olusan «Yuksek Savcılar Kurulun da ortadan kalkmıstır. Bu açıklama'ardan da anlaşılıyor kl yenı kurulun kuruluşu, gorevı sona eren Ytiksek Savcılar Kurulu'nun kuruluşunda benimsenen ilkeye dayanmaktadır Daha da açıklamak ge rekırse bıri Bakanlar Kurulu üyesl, Basl hı yerarşık düzende ona bağh Müsteçar ve Özlük Işleri Genel Muduru üçlusüyle 4 vtlksek yargı organı tıyesı kurulu olusruracaktır Kurulda vargı orgarüanna tanınan sayı üs tünlügu tal payı denecek kadar azdır. ••• Bır de Batı demokrasılerıne gdz atalırr. Fransız ^navasası'nın 65 maduesınde Cum hurbaşkanı «Yussek Hakuııler Konseyinne bas kanlık eder, Adalet Bakanı doğrudan doğruja başkan vekılıdır denılmektedır. Konseyln 9 üyesı kururu v?<=anın belırledığı koşullara göre Cumhurba"!kanınca secılmektedlr Kurucu vasada ver alan koşunann ne olauğunu ben de bıimryorum. Araa sanmıyorum kı sonseye yonetım kadroıanndan uye alınmasına izın verılraiş olsun. ttalvan Anayasası bu konucta daaa ayrıntı lıdır CumhurDaşriarü ve Yargıtay Başsavcı sı konaeyuı doğrudan uogruvs» Uvesdırler ÖteM tivelerden Uçte ilosl hakımlerce kendi aralarından, ücte bırl de parlamentonun btrleşık toplantısınaa Hukuk Profesorlerıjle 15 yıl hızmet yapmış avukatlar arasınaan seçılmeîrteöır. Gorüımektedır ö Batı demokrasılennde de Yuksek Halomler Konseyln'de sayisal agırlıs yargı organlanyla ozerk kurumlardaoır ••• Yeni jasaya göre onerüer özlılk Işlen Ge nel Müdürlugunce hazırlanarak kurul onüne getırılecektir. önetiler bakan ıle Tnusteşann duşuncelen doğrultusunda hazır anacaguıa g » re uçunun de aynı oyu vermelen doğaldır. Bu önerilerden slyasal amaçlı olanlanna bılere f : ya da bümlyerelc seçtmle gelen ü>elerden bırınln katüması haksız Işlemlere ve kararlara yolaçabllır. Gorevı sona eren Yüksek Savcılar Kurulu'nun aışlemleri yuzunden çok sayıoa C. Savcısının h t c "" 1 'K sunfma eeçme ıstekleri anımsanmca bu kurulun da benzerl gıbı ba şansızlıga ugraması beklenebılır Yasanm bir sakınca&ı da, Danıştay a Uye seçimınde ortaya çıkacaktır. Adalet Bakanı bır yandan Bakanlar Kurulu ü>esı olarak Danışta? uye adayı içın oy verecek, ote vandan o adavlar arasından uye seçroeıc üzere kurula katılacaktır. Yasada bu saloncalı durumu onleyıci kesın bır kural yokrur Bummla beraber yasanın «çekllme ve red» başhklj 15 maddesınde tdlgılı Ile aralannda husumet r.e tarafsızlıgı şüpbeye düşürecek önemlı Mr balln mevcu' oîcıası hallnde» kendllığinden çekılebUeceei '•a da ilgüico red olunabılecetı belırtümektedır Kanımızca aogru olanı bunun lş« bakama ma nedenlennı duzenleyen 14. maddede yer almasıaır Bır başka sakınca da kurulun kararlanna voneltılen Itırazlar üzerine ltrraz merdince •verılen kararlara karşı yargı oıganlanna başvunna yetkısmin kalaınlmış olmasından kav n«ldanm»lrtadtr. Klml övelertrdn ysrgı lanndan »eçiirr/ş oimasına karşın kurulun ^ lerl yonetünseldır. îtiraz Uzenne kurulun karannı yeniden ınoelenmesl dogru olan bır yöntemdj. Ama bır doğru olanda yönetim Xararlanna karşı yargı organlanna baş •iırao'Une jolurun açık tutulmasıdır Hakımler \e Savcılar dışındakı memu'lar ıçm tanınmış olan bır hakkın omardan esırgenmış olmasının hakü bır nedenı o'abıleceeını sannvyonım Yasanm eleştınlebılecei bır yanı da Danıştay Hakım ve Savcılarının esaı tenmle Danıştay mensupıannjı ozluk 'slennın ve Danış tay a uye seçımınm venı surulun görevlerı arasma alınmış bulunınasıcur Işlen, ışlevışı, calışma seleneklen ve sorun Isn aegışık olan \e vuz \ılı aşkın bı sure •vendi jasalarına gore bır çalısrra duzenı kurmuş olan Danıştay'm Hakım ve Savcüannın ou kıuuıa baSlanmasının neaenrı bıunıvoız Danıştav uyelerlnm Anayasa Man%emesı'nce '•eçıln^estnın bılemedığm z sakmcaıarı va^sa DJ A&"na. kurul venne ^navasa llahıemesı ıle ö*«kı yuk3e< yargı organlan ır elermden seeımle olusturulacak bir kurula bır?.cJması câ oa uvgun olmazmıydı'1 Hakımler yasasına eklenen maadele' uzenndesj t»usuncel°nnıi de açıklaT.arak konuva •~on verecegım Eu ek maodelerdeı bırvle Ha> Kvm ve Savcılar vonetiTnsel gorevler yonünden Adilet Baonı'na baglanmaktpdır ÖteRi e!s maddeye gore de Haîom ve Sa^cı'ann gorev lennden dclayı ve\a gorevıen sırasında suç ışlevıp ışlemedikleıi ara<=t rılaca'î ' e gerektıJinde haklarmda Aaalet Bakaiı'na bağ'ı Tiııfet uşlerce soruşturma yapüacaktT Hakımlerl yonetimsel gorevler açısırdan da olsa bır «fyasal mskamı tems1! eden Bakai a bağlamanın sakıncası bır vana o Bana ıa oağlı mufettıslerce teftı? edılmelerrun aat '„ bır <;uç duvunısu dısırda ^uç araştiTnaia*: vapmalannın orlan ralasız ec°ceğ nuzursuzluga surekleyacegi vadsınamaz Yargı 3ağımsız'ığır' l^flO oncesıne gotur mek'en, yeniden tartışıhr bır konu olman.tan iurtarmak ıçjı DU vasaların bır \ez aaha eî den geçırılıresınde sayı>=ız varar'ar vardır Silahlı KuTrvetler yonetimimn iyı nıvetml, Yargıta' 'm eskı b'nncı Başkam ve şimdıkı Ba ian Savuı Menteşle. Sajm Musteşar ve Genel Müdür'un klşUlîtlerinı ve yargı bağım «azlığı uzermdekı duvarlılıklannı bıliyorum. Dnvulan kuşkular ve kavçnla' bıı gün içm, bugunun yonetımı içın aegıldır Ne var kı gelereğın slyasal kadrolannın neîer VBpacağını fces tıremeylz. Zaten daha ryıye, daha doğruya vönelmek, vanılgılardan sakınmak ortak amacımız değil Ben de bu goruşe uyarak ve yası ilerlemış es kı bır hakım olarak yasalar üzenne eğilmek gereflnı duydum. Duşuncelenm beğenılme«e de umanm hoşporuvle Terör ve Devlet H er yıgıaın bır yoğurt yı/ışl varü r. TurKiyede teröro yaklaşırken ceşıtıı gorusler ortaya otnmasını bu nedenle oogal saymak gerekıvor Ne vcr kı teror oigusuna gercekçı bır açıdan yaklaşılamazsa koklu care bulunması guçleşlr Btr devlet n terorls savaşımı ne kadar SLreb lır7 B r yıl, uç yıî. bes yıl 7 Bu ısın bır yerde bıtrreai ve aoğal yoşama donuşun saglanması gerekmektedır Işcı kltlelerı, memur kesımı, kotlu yığınları, esnaf 'opluluklan, Kisacası halk dedığ.mız topıumsai guc cai kaygısına duşüp terore karşı savunma ıcgudusune gırdt mı, terör sovutlanmış demektır O zaman con guvenlığınl sağlamak içın sonuca vormak kolaylasır. Turkıye şımdi böyle bir süreci yaşıyor. Daha bır sure yaşayacak Ne var kı boyle oıağanustj dönemlerde terftre karşı savunma gudusunde bırle!?6n topluTiscl güçierf ı,ı değerlendırmek ve bır adalet dengeslide durmak kolay değlldır Zorlugu vurgulamak ıcın kucuk bir aoımsotma yapmak isterım. Geçmışte ÇOK uzun yı.iar terorun sağ kanattan da gelebıleceğıne ıDevlet büyukl«ri»nl Inanoırmak olasızdı. Kınler nasıl bıigi verlyordu'' Ne bicım bnfıngle' yapılıyordu7 Heiüz iyıce ortaya çı<maci Ama b lınıyor kı dev et n basında bulunanlar, terorun ılle de soldcn kaynaklandıgını savunuyorlardı. Hem de nas i Mıllıyetçı gencler görevlerırti yapıyorlar.. Sagcılar teror yapıyor demem ben Onlar guvenlık kuvvetlennin yordımcılarıdırlar., Teror beynelmllel komunızm ışldır Yıilar boyle çectl, teror devlet daırelennde odaklandı basında cıkan uyarılara ku ak verlimedı oma, sonradon gorj'du kı teror sagdan da kaynak'anabılr, ustelik devletl içınden ele geçırma tehlıkesmı yaratabılır Nıtekim artık kımse terorun solt «bevn»lmı|»l komunlzm» ışı oiotğunu ılerı surmuyor Ortaya oyle kanıtlar doküldu kl, boyle bır sav geçersız kaldı. Ama... ••• |V£T OKTAY AKBAL Hftvın Bir Garip Orhan Veli (bkurlardan.. Bir öğretmenden ek ders ücretleri için öneri Mılli Eğıtım Bakanlığı ogretrren ve yonetıcilerın ders ucretlerıne ılışkın esoslar 20 41981 tarıhlı Bakanlar Kuruıu kararıyla Resmı Gazete'de ya yınlanmıştır Buna gore terpel eğltım ve orta öğretımde yonetıcilera haftada 6 saate kadar zorunlu maas karşılığı ders. buna fcar şı'ık hattada 12 saat zorunlu ders nıtelığındekl yonetım go revı V8 6 saat da egzersız n 'etığındekı gorev olmak uzere haftada toplam derse gırmeden 18 saat ucret ongorul muştur Ayrıca yonetlcıhk yan ödemelerı de devam etmektedır Oğretmenlere haftada zorun !u 1518 saat maaş karşılığı ders ve haftada 1215 saat jcret e3kıden olduğu gibl belır lenmıstlr Bakaniığın yönetıcı!ere tanıdığı bu genı^ parasol olanagı hlc olmazsa öğretmen tere 1215 saate kadar doldu ramadıkları Ccretl tazmlnat o tcrak vermesl veya llkokul 6ğre'menlerıne olduğu gıbı derse g rmeden haftada 10 saatlık ek ders ucretının verılmesı sosyal adaletı bır ölçude sog layacaktır Çu da unutulmamolıdır kı, oğretmenlerın «ğıtım ve öğretıme katkısı en ar okul yonetl cııerı kadardır Hayrl TERS Öğretmen 4 ( l f oksa bız. ¥ Bız bu dunyadan değllmlydlk?» • Bır Orhan Velı vardı Gunu gelecek b'r Ortıon Veli varmış denecek Ozanların yaşamı her zaman masallaştırılır. Hele bır masal evrenınde yaşamış gbı gelenlerl Zamon acımasızca akıp geçer, bır zamanların ozanları, yazarları, sanatçıları duşlerde gorulup tanınmış kışılere doner. Bakıyorum, \akından tanıdıgım nıce ınsanları bıle sankl bır başka yaşamda, bır duş yaşomdan anımsar gıblyım «Gun geiecek o, sadece kafa ıle okunacak edebıyat da boylece yeni bır hayata kavuşacak». Orhan Ve lı, Paul Eluard'ın bu sözunu tGarıp» Onsozune almıştır. tKafa» ıle okunan bır şıir kurmak Istegının açık kanıtı . Kafa ile okumak demek. her türlu uouzluktan duygusallıktan, coskulardan şllrl kurtarmaktır. Şılrler vardır bagıra çağıra okursunuz, dan dana don dan gıbl bır ses verır, bır marş, bir belirll ahenk duyulur. Şılnn sesı derler ona! Oysa cok kez «şiır yoktur ortada, bir «sesı. daha doğrusu bır gürültü varaır. Şıırln ne olduğunu bılmeyen kımseler o sese oldanırlar, o buyuk büyuk sözcukler, o coskulu oığlıklar arasında kend lerınden geçerler tŞairane» dıye bır 8öz vardır, ılle de onu arorlar1 Gerçekte, tşoirce, ozanca» anlamına alındığında bır anlam tasır bu soz.» Elbette bır ozanın dızeleri tozanoa» olacaktır. Ama hıç de ozanca olmayan, bın kez yınelenmlş, bin kez okunarak bıkkınlık getırmış Irl sozlerı, coşkulu taşkınlıkları «şıır» dıye karşımızo çıkarıp tşaırane» dlye bemmsetmek çabası boş bır çabadır. Orhan Vell «Garıp» onsozünü şoyle bıtirır: «Halbuki tskıy» att olan her şeyın, her şeyden evvel d« »alranenln atoyhind* bulunmak lazım » Muşfık Kenter'i sahnede seyrederken bütür» bunlar kafamdan geçt! O, 1950 oncesındekl anılcr canlandı Orhon Velı'yl son goruşüm, Ulus meydanında, Akba Kıtabevl nın onunde . M E Bakanlığı Tercüme Burosuna bır çevlrlsını vermiştl, Anoullh'un lAntıgoneısmı Ben ıncelemış, olumlu rapor vermıştım ama Ohan Veli'den ceklnen bazı kışıler ne yapıp edlp bu başarılı yapıtı gerı cevırmışlerdı Yıilar sonra basılab Idı bu cevırı, ustelık de bir sure sonra «en lyı cevın» odulu aldı Bovledır bızde bu ışler O gün ayak üsAJ konuşmuştuk B r ozandan soz etmışti, Ankara'ya gelmış onu yermış orda burda Guluyordu, onem vermez gıbıydı Bır sure sonra Ahmet Muhıp Dranas'ın bır radvo konuşmasından oğrendım Orhan Velı'nın beklenmedık olumunu donup kaldım Ytl 1950 Muşfık Kenter en beğend gım oyuncularımızdan blrıdır hotta en onde gelenı. Her oyununu beğenlyle seyretmışımdır Murothan Mungan ın duzenledıgı, muzıklerınl Selmı Andak ın /azdığı «Bır Garip Orhan Velı»yl geçmışın anılarma dalarak ıziedım. Karşımdakl Orhan Vell degıldı elbet, Muşfık tı Bır cok şıirıni okudu, yaşodı, yaşottı canlandırdı Bır ınsan. lcımızden bırl Sevıyor, kızıyor acıyor uzuluyor, goruyor Izlıyor, duyuyor. Insan hallerının turlu bıcımde sozcuklerle ortaya cıkması Hem bır kez okunmakla kalmayacak bıçlmde. Muşflk Kenter bir «Insansı canlandırıyor, Orhan Velı'yl değıl Böyle bir nıyetı de yok ne onun ne oyunu düzenleyenin Zaten Orhan Vel1 nın şıırlermde anlatılan, çızilen klşl, Orhan Velı m dır"? Övkulerde, romanlarda. şıırlerde, oyunlarda, ozonlar yozarlar tKendılerınıı anlatırlar çoğu kez, buna ınanmıştır okuyucular, Izleyıcıler Oysa ozanların, yazarların «Kenaı» savdıkları o düşsel kış'ler, çoğu kez onu yaratandan cok daha başka bambaşka blrıdır. Belirll bır zaman sonra sanatcı da cKendı» dryerek yazdığı aniattığı o kışının başka bıri olduğunu görur Gormenızl isterım «Bir Garip Orhon Vellıyi Bır şlır gostensı mı? Yoksa bır oyun mu' Nedlr bilmem, ama güzel bır «şey» Boyle oyunlar yazılmalı, ovnanmalı' Naz m Hıkmet'ın, Cah t Sıtkı Tarancı'nın Dranas'ın, genç vaşta olen Muzaffer Tayyıp'ın Rüştü Onur*un, Tanpınar*n Hasım ın Yohya Kemal'ın, ne bıleylm daha eskîlenn Nedım ın Hepsının şlırleri bö/le guzel düzenlemelerle, bu ışi başarıyla gercekleştırecek usta oyuncularia genış /ığınların önüne çıkarılmalı... Melıh Cevdet Anday'ın guzel b!r yozısı cıktı «Bir Garip Orhan Velı» Içln Bir genc kız sormuş tBu Orhan Ve!l mıdır^» dıve cHayır değıldln demlş yanıt olarak Orhon Veli değıl ama Orhan Velı'den Izler var Bir sanatcının yaşam serüvenlerı zamanla yok olur, uçar glder, onu tanıyanlar da bir gun dunyadan ayrılınca kala kala bu dızeler kalır Sanatçı o zaman dizelertnln lclndedır, yapıtlarındadır, yaşamı o kadardır. Ev sahibnnin yakınması Ev sahıbıöract eorunu hep tek vana olarak gundemdedır. Ev sahıbl vıcdansız, haln cav avar, aç Kıracı mağdur, ganp, zavallı, sonın hep bu yanıvla gundemâe. Tıpkı başansız yapıtlar gıbı, ryl çok lyi, kotü çok kom. Bıraz da ev sahiplerini dınlevın, onlar gıbı duşunun lufîec. O zaman ev sahrnlerıne hak verecek hatta acrvacaksı nız. Sorunun gindeme çarpıtüniLS olarak getınldığlnı goreceksıniz Sırf kıra gelırıvle geçınen !dşıler var ülkemızde Durüstturler. Mallyeye klrayı tam bıl dınrler, ratandaşlık gorevı oıarak. Vergısmı nasıl tam verlyorsa her sena °3 20 ( yeni 30 oldu) zam hakkmı uvgulamak isterler. «Aaa, her sene zam her sem zam, şu kadara gırdim su ksdara çıkardın be lnsafsız» Kir&cı esnafsa malına, memursa, ışeıyse maaşına 2am >a pılır. Stok yapar, ikramlye a IJT, ruşvet <thT. Ev sahlbl co 20 zam almasın mı'1 Almasm. Allah onun canını alsm. Vergısıru tam versin, e n yıpransın, yıtulsın " 2030 zammı bın bır hakare* duyarak, tansiyona yükselerek, mahkemeyle, io ra İle alsm Dayak bile yesin. Aklı basına gelsuı. Başmı soıîacaK b ^ ev toulduguna şukreden yok. Kıracı evi lorsın, doksun, narap etsıa. Yapması gereken zammı haram eae ede, «Allah çıkartsm, dok tor parası olsun inşallah» dıye cuve vaosın. Ev sahib'nin avnca başka bir aelırı varsa zam yapmayı mı duşunuvor be^ sene Allah Allah. Avıp vallahl O kadar parayı rereye kovacak. Gozlerl doymuvor bu ev sahiplerinin. Para canlüannı Allah doyursun Esld klracılar Eskl ftyatla ne var *ı artık. Her şeyde yeni fiyat yeni etlket Tüketım malîarı her ay zamlanıyor. Bu artaş 12 Evlul herekâtma kadar '•> 100'u °o 300'ü aşan bır artıştı üsteLk Günfin koçullann» göre güzellm evlerde ucuz bir çanta, ucuz bır ayakkabı üvatına oturan eskı kiracüar, bıraz gercekcilüt, biraz mtislümanlık lütfen. Ayıptır günahtır. Allah çıkartar. Araba alıyorsunuz, daire alıv orsunuz, evınızı döşüyorsunuz, bır gıydığınızı bır daha ?ıymıyorsunuz, kapımızm öründen Dallas çızmelerle, Uıfarda sebze, mevva öolu fıielerle gedvorsurruz. Bir de «Pa» ramız vok, zar zor ı^çinlyoruz» dlyorsunuz Hayret valîahl Siz goz göre göre esla a racıvım dıverek ucuza otumn, ••urfarda sefczeler Tiervalar vi vın. Bız kırayı Mahyeye düşük göstererek baklı olarakgavet tabl adalet hapıs cerası hır sız d3meası vıyellm Baska ne vıvebiliri? kl Kflmre M.TV! M. K. P. Cad. 143 MUDANYA/BÜRSA Bu kez br boşka sav orta/a atıldı Nastl nereden, hangı gerekçeyle ortaya ç ktıgını e$mekte yarar \,ok. Bır sureden berı len suruıen fık r sudjr Evet, terör sağdon da gelebılıyor, mıllıyetçi odı altında toplanmış sıyasal egıllmlerın teror orgutleri kurup cınayetler isledlklerı, hatta toplu kınmlara yöneldıklen kanıttarla ortaya cıkmıştır Ama bu sola ve komumzme karşı bir tepkl nıtelıgınde oluşmuştur Acaba'' Terore karşı sağlıklı bır yaklaşımı gercekleştırmek zorundayız Çunkü Turklye'de «uluslararası bir kompto»nun tezgah'andığım arttk gormıyen yok gıbı . Sağ terorun sola karsı bır tepk( nıtelıgınde o'uştuğunu söylıyebılme* Için bır soruyu yanıtlamaK gereki/or 1968 oörencı eylemlerınden sonra 1971'ın 12 Mart'ına dek oidurulsn 30 a yakm solcu ogrencının cınayet zıncırı ka'onliKta kaldı, katıller bulunamadı O zaman aevlet bu katıllerı bulsaydı teroru k mın boşlattığı ortaya cıkacak ve belkı de «uluslararası komplo» engellenebılecektı İık kez olaüruien Vedct Demırcloğlu'ndan başlıyarak suregelen cınayet halkaları, genclığl devletln dışınao guvenceler ararraya ıtmıştır Şiddet yontemlerı ve oncü savaş kuramlarının tümu bunaan sonradır. Denm kl: Bu konuda yansız ve cıddı b r craştırma yapmolı; âi olduğu gıbi ortaya cıkarmalı Teror ve devlet kavramiarı bırbiriyle celişir. îster sosyalıst o(9un ıster kapitalıst b r devletın terore prlm tanımasının faturcsı ağırdır Bunun ıçındır kı, teror oigusuna dar çıkarlar ocısmdan ve kısır polıtık çekışmelerı pompalıyacak bıçımde değıl. cagdaş dunyanın flerceklerını kapsayacak genış ufuklu bır yaklaşımla egllmek gerekıyor. "Cumhuriyet icin^ Uç yıldan ben ohudugum Cumhunyefi orjıvhyorum Sırası geldlkçe yararlanıvorum Baa onenlenm var Ya\ıruadığıruz »ıddıanameler* gazeteniz tarahndan kıtap halıne getınlebıUr mı? Çoft ılgi du\dugum sanat »ayıasında bazı degışıkhkler gerekıyor oence Sanat çızeigesı, yalmzca Istanbul, Anltara ve Iznur ıçin yararh oluyor. bızler unutuluyoruz Ugur Mumcu'nun Atılla llhan ıle soyleşm burada büyuh ılgı gördu. Senunerlere neden oldu Bı ze bo),le yazılar söyleşüer gerek Ulusal sanatımu zın evrensel bayutlan olduğu kuşkubuz. Necmı SELAMET ESKİŞEHİR Müstafı bir öğretmen soruyor 193081 oğretım yüı başından ben mustafi dunımda bır ılsokul ögretmenıylın Yeniden görevime donmek Içln ba?vurdum Ancak «llkokul, ortao kul öğretmenlerlaln tayın ve nakıı vönetmellğinin 12. ıtıadtleslnln (i) (ıkrasındakı tevınler henüz yapümadıtından dileginıı yerine getınunenu^tır^. Temmuz agustos avı ıçınde \ a blıgınızce teklıf edümesi lwlınde atama dunımunuzun vcniden Incelenece^l. » dıyen bır yazı aldım Şımdi, 657 sayıü Devlet Memurları Kanunundf bazı deg şıklıkler vapıldıgını bgrendüv Bunlardan birl de benlm an rumumla ügıiı. Istifa etrru^, mustafi olan vs. memurlar ancak ıki yıl sonra memur olabılecekler denüıyor Bu değışıklık, mustafüiğımden sonra old <ğu halde ben ve benım Gurumumda olanlan dft içerecek m ı ' Çeşitll nedenleRlen ısoia etmış, mustafi olmuş ögretmenlerin ataması önUmüzdekl yıl içın yapüacak mı? Bu konuda ügüıler benl avdınlatabılırler mı acaba? K. C. öğretmen EULMACA SOLDAN SAĞA : I Maddede hayat dnşur.a llert süren sskl bır goriiş 2 Hıyanet, habıLk etme GenJşlU 3 Kaşsz, H Ü | v» yumuşak bir çe=ıt eyer Yaoanl h»y\an tutma 4 Olmassm «ngelleyiîccls de recede güçlü eng°Uert bu!^nan Terai bır şeyin eeçtiel jçrda bıraktif an 5 Insan vflcudunun dıj yürt Elı s<kı, cfaui 6 Sea ve ışık yonünden sataede e f M sağlavan aygıt ya da aygıt arjı tüına 7 öiünttn vücudu. ceset Dumss lekesi 8 Herbacgi bir seter Içm merkez olarak saçilip ona gors donatılan ver Icsanlann canırj almakla görev i oldjtu n» tcamlan meîeX 9 Bır çeşit Brezilya dansı Tersl arka. s e n TUKABIDAN A5*CrSA : 1 Bir dlk üçgende dl» açınjı fearsısjjda balunan kenar 3 Bır lşl blrçok istek lilerln arasından en uvgım gö rtilen koeullBTla fcabu] edene tnrakma Bastoa 3 T»vada, vagda pişirUen ve Ozerine seker veya şerbet d8kalen yumurtaiı hamur « Tereı cumar oynat&nın aldıgı pay Tersi biı toplulugu vonetea kırase i EsM dil de kadma mabsus, lcadın ıçi Teısl yeterll ırlktarda olmayan « Küçük bitfalere 58 yıldır okurum 58 yıl araliksız «Cumhurıyet> gazetesı okuyucusuyum. Cıttığım her yerde yüklendıgım her görevde «Cumh.ımvet» bana arkadaş desteh oldu Gerçsh Ataturk tevgitım, ulusal egemenkk bagımsıziık, demokrası anlayısmı ozunu onda buldum Açıkça, 58 yıl kucaklaşnk, dertleştık sevıştık •Cumhunyet» gazetesl ıle Halkın, gerçeh aydının gazetesı olan Cumhun\et «Okurlardan» Köşesi ıle halha yönehh hızmetı ıle halkla halklaşacah ve de daha da güçlenecektır hıç kuşkusuz. Kutlanz, surekh olmasi düehlenmızle Kızıltoprak ISTANBUL Ihsan BAYKAL 1 2 3 4 6 7 1 23 4 5 6 7 8 9 l ı ! I ! I l 5 1 4 I i M i 1 \\ m\ '' •MJİ 1 •M 8 9 ' ' • ı m ~^B" l i , ! wmmi Gençlige köse Cumhunyet gazetesı gerçekten okunmaya deger. ıçledıgı konularla, soyleşılerle düşun yazılanyla gazetecıhğm tam ömegınt verıyor Cumhunyet. ınsana, topluma aeğer veren, saygı gösteren hışılıgıyle de okuyuculanna seslenmestni başanyla süreklı oiarak surdürüyor. Yalmz şunıı da soyteyeb^ hnz kı. gazetede gençhge seslenen bır yenn olmaması bızı gerçehten üzen bır konu Aynca öztürkçe sözcühlenn gazetede yavımlanmasınm yararh jlacagı kanısmdayız. Serhan SAR1KAYA ve Samı HUSMENOGLU ÇANAKKALE \erllen ortait ad En çok Eoıraelc »apmakta ktJlamlan, Cizgıll ince bir Daarak kumaş. 1 Alısveri?te durgunluk. 8 Tatsu geveze Irldvum\m stmgesl. 9 Maoganeîjî simgesH Basraa, kajplanıa \\ da salgm DLVKl BlLMACANn" SOLDAN SAĞA: 1 Mahmaz Ba. 3 Ed| Alet 3 Galvanlsa. 4 Ama Eş 5 Lot»ry». f Ot Maani 7 M * <wa'/va 8 adaS B ı 9 Veşa Irak rUKARIDAN AŞAĞIYA : 1 Megaloman 2 Aastnotu 3 hılaT Kas 4 Amade 5 avravA b Zan Yavsı 7 lt Ara 8 Beze bA 9 Aîe» Fark çöztrvrti BağKur neyı amaçlıyor Yeni BağKur Yasasi yururuğe girerken acaba n© amacanıyordu sorusu gunlerdır kafamı kurcaiıyor Bag Kur bır bakıma yoksul kışılenn gelecege guvenle baK'ıKTcrı bır kuruluştur Şımdı ıse, kayaolan üyeler çıkmak lc n care er arıyor Ben de bunlardan bırıyım Sebebı daha fazla açıklamaya gerek gormüyorum Çün<ü hayat şartları 'nsanları gecinemez bır auruma getlrdıği bir dönemde bu bız yoksul ınsanlar Icın cok buyuk bir darbedır Aldatları odeyemez haldeyiz Yatırmış olduğumuz aldatlar kuruma kalsm bızı Cıyellkten cıkarsınlar, bızım gibüer icln büyuk yardım sayı'ır A Osman ERDEN CANKIRI EGO Basbakanhk genelgesine uymuyor Başbakanlığın asherhk dönuşü hizmete almmoiQ' konulu 15 1981 tarıh \e 38306463 sayüı genelgesı. askerden dönenlenn tekrar eskı görevlenne aonmelennı öngormektedır 164 dönem Yedehsubcv olarak aralık 1979'da askere ahndım 31 mart 1981'de terhıs oldum Eskı ışyerım olan Anfecro Beledı\esı Genel Mudürlugü' ne dilekçevle baçvurup, görevime dönmek ıstedığımı oehrttım Bu müessesenın 5 5 1961 tanh ve 16/81 201 7S07 sayüı yazısı ıle bana verdıgı yanıt. «Dıtegınızm yenne getınlmesıne olaaak gorulmenuştır» şekhnde oldu Bu arada ıkı kımya rnuhendısı dışa'•ıdan ı$e aluıdı Mesleği kımya mühendısi bır teknıh eleman alarah, çalıştınlmayıp, Işsızlığe mahkum edılmemm nedenını hıç anlayamadım Mustafa GUÇLÜTÜRK Kımya Mühenduı ANKABA Cumhuriyet SahlM: Cumhuriyet Matbaacıuk ve Gazetecılık T ^ Ş adma .„ N4DÎK NADİ Genel Yaym Müdurü HAS4N CEMM, Müessese Müdüru EMtNE ÜŞ\KUGtL Yazı Işleri Müdürü OKAY GÖNENSÎV Bssan re Yayan: Cumhunvet Matbaaalık ve GazetecıUk TAŞ., Cağaloğlu, TürKocagı Cad. 39 41, Posta Kutusu 246 tSTANBLL TEL.: 30 97 03 BÜROLAR: ANKARA: Konur Sokak 24 4 YHNÎŞEHtB Tel.: 17 5825 17 58 66, Idare 183335 • tZMtR: Halıt ZSya Buivan No. 65, Kat 3. Tel.: 254709 131230 • ADANA: Atatürk Caddesl, Tark Hava Kurumu î ^ hanı, Kat 2, No.. 13, Tel : 14 550 19 731. • T A R V 1 M Gfineç 5^ 19 5 1981 günkü «Mennırivetîe UlşMm neden kesildl» başlığı aîtmdakl vazımm 3. paragraf 2 cumleslnde «terör re anarşivle vakmdan tljfitn olmadj» sozcvı*ıl «Terör ve aııarşı Ue nzaktan vakından U çlm olmadı» şekımde Idı. Yanlı$ değerlendınldıgınden dü:el*ilmesl konusunda gereğtat önemle arz ve talep edenm. î . Necatl TARH\N 4DANA DÜZELTME 1 HAZtRAN 1981 Öğle tkindl 1311 1711 Akssın 20 34 Ya«w 2233