Katalog

8 Cumhuriyet NISAN 1981 12 EYLÜL ÖNCESİ. KENT Her yıl 20 bin öğrenci okulu bırakıyor Toplumsa] darboğazın bir başka yanının orta öğrenimden yüksek öğrenime geçmedeki güçlüklerden, başka bir deyişle, toplumda lise mezunu sayısınm giderek artmasmdan ve dolayısiyle gençlik kesiminde belirli bir huzursuzluktan kaynaklan dığı belirtilebilir Nitekim, IV. Beş Yıllık Kalkınma Planında yer alan yüksek öğretüne talep ve yapılan yeni kayıtlara ilişkin çizelge, durumu çarpıcı biçimde ortaya koymaktadır. Bu olumsuz tablonun yanı sıra yılda ortalama 20 bin öğrencinin öğrenimini yanda bıraktığı da büinmektedir Ülke ölçüsünde görülen bu bunalımm göstergeleri kolaylıkla çoğaltılabilir. Nitekim, daha önce değindiğimiz yaşam pahalıhğı, enflasyon ve işsizlik, bu genel toplumsal bunalımı açıklıkla ortaya koymuştur. Doğaldır ki, söz konusu bunalımı, özellikle büyük kentlerde yaşayanlar, çok daha ağır bir biçimde duymaktadırlar. Üniversiteye Giriş Suıavlarında Açıkta P^alanlar YILLAR LÎSEYİ BITIRENLEH ÜSYM YÜKSEK SINAVINA ÖĞRETIME KATILANLAR YENI KAYIT GIRENLERIN BAŞvTRANLARA ORANI 196970 197071 197172 197273 197374 197475 197576 197677 197778 197879 40.785 45.678 48.877 54 000 61.821 80.602 95.500 110.500 155 000 170.000 64183 76.540 99 697 111691 117.932 229 994 289 273 316 341 157.511 373 864 33 030 30.510 25 739 27 489 30 372 59 247 57197 58 292 36 564 37.000 514 39.9 25 8 246 257 258 19 8 18 4 10 2 99 TEROR Prof. Dr. Rusen KELEŞ Doç. Dr Artun ÜNSAL (SBF Öğretim Üyeleri) ve OO Eylemci liderlerin büyük çoğunluğu öğrenci POLİTİKA VE ÛTESİ Mehmed Kemal Para Kimde E«kl Karplc eocelertmte yuvartak mosada söz dönöp dolosıp capkınlık öykülerıne uzandı mı, rahmetll Semlh Uman, göbeğini hoplata hoplata, hafll carpık dudaklarını büze büze, cDut kuruauyla yar Mvilınez..» derdi. Bu, belkı bir Osmanlı, belkl b(r Anadolu deyımi idı. Fakat her söylenışlnde yerii yerln« otururdu. Semih Umon'ın gençlığınde ç|| aitınlar vardi, blzfm gençlığımizde yeşıl vüzlükler... Bunlardan, bir odamın cebınde bırkac tane olmadı mı, n« yar eevıleblllrdı, ne zor... Nedense bu yeşil yüzlukler de hlç bir zaman bızim ceplerımıze gırmez. her donemde ış çevırertlerin olurdu Bugün bakıyorum da yeşil yuzlüklerın eskl on lıralıklar kadar bile değert kalmodı Bugün paro. eskıden olduğu gıbi gene aslanın ağzında... Hangi asicnın?... O oslan kendlnl cok lyl bilır. BugOnün ©nflasyon parosına blzim glbfler oltşamadı Horcamasım da bılemİYoruz. Eksık. ziyade mübarek ceplerlmızı bulmuyor kl harcamasını bllelim Durumdan yakındığım bir arkodaşım, «Kolayı var» a yordu «Bir sıfır silersen rahatlarsın.» Cebımlze sıfırian kabarmış olarak gırmıyeni kestırmeden nasıl sılelım Aynı sıfırla alıyoru? aynı sıfırla verlyoruz Bundan o!ocak bir turlü uyum sağlayamadık. Sağlayanlara da aşk olsun 1 ... Gecende, eskl bir dostla bir otel lobielnde blrer bardak çav ıctık. Gelen hesop 184 liraydı, bahşışl lle 200 llra etti Arkadaşım, «Bokayım şu kâğıda bir..» dedı. Uzattım «Bir daha b«n buralarda ağzıma cay ahnaır.. Alt yanı bulaşık suyu glbl bir ?ey, değer ml?...» «Canım,» dedım «Ne kızıyorsun?... Dolara vursano... İki dolar eder. Yurt dışında ikl dolara ne veririer? > «Blz dolar üzerinden ml kazamyoruz?...» Hakkı vordı ama haksızlık ediyordu Blzlm esk! arkadaş da henuz uyum sağlayamamıştı Oysa yenı yonetım enflasyonun pılısını pırtısını topladığını söylüyordu.. Bız gencliğimlzde Recep Peker enflosyonu (devalüasyonu) ıle de uyum sağlayamamıştık Bir saboh uyandık ki 84 ku r uşluk dolar 284 oluvermiş... Karpiç'ın ya da Ankara Palas'ın Amerıkan borında da bir kadeh ıçkı altı lıra oldu İki doların blraz ustunde... Içen gene icıyordu Bızım gıbi kesesl kıt olanlar lcln bir gaze tecl ındırımı tanımışlardı bir kadeh ickiye Mösyö Levı 3 Korpıç Babo iki bucuk alıyordu Sankl, o zaman kac gazetecı vardı kı Ankara'da, bir elin İki parmağı kadar bıle yoktuk Ben ve benirr. gıbiler son zomanlarda geclm sıkıntı sından yakındıkca bazı tuzu kuru dostlarımız. tGene oğ lıyor..» dıyorlar Belkı ağlıyoruz ama. gozyaşlarımızı içlmize akıtıyonız Aniodık «Dut kurusuylo yar »«vHmez.j oma. birkac mavilı (blnlık) olmadan da ne ickj Içilır, ne yoMan gsçen araba çevnlebılır Eskıden başparmağımızla, ortaparmağımızı bırbırıne carparak, «Taksl...» dedik mi, zrrık diye bırkacı bırden dururdu Ş mdı parmaklar bir1 bırıne değrredığ gıbı şofor taksı muşterısini gözünden (anıyor frene ayeğını oyle basıyor Çunkü müşterının bl n pazarlık edıyor otekı ağzını acmadan arkaya kumluyor Mavıhyi (bınlığı) uzatıp, «Ostü kalsın oğlum!...» diyen yenı yetme zengınler türemedı mi sanıyorsunuz?... Yenl yetme bir zengın ıcın bir dostum, «Şeytandan üc yıl önce dunyayo geidl ı dlyordu. «Anlamadım.» «Onu şeyton da kandıramaz. Cünku ş«ytandafl üc yıl fazla deneyl var..» Istanbul un Zurnık'l gıbi, Ankara'nın da bir ŞOkrü Şıho'su vardı, Bentderesı nde aşk alır, aşk satardı. Bir gun, bazıları kafasını kızdırmışlar, «Yazın,» demiş.. «Be nlm namımı şu mosanın ustune... Bana ne dıyorlor?...ı Yazmışlar Cebınden bir tomar para cıkarmış, sacmtş masanın ustüne tŞımdı okuyun'.. » Sccılan paraiardan gözlerl kamaşanlar Şükru Şıhonun namım sokememışler Çok mal, mülk bırakarak ölmuştu Vereselerı arasından sonra cok ünlü polıtıkacılar cıktığı hâlâ söylenır. lşçl Serbest mesiekler Memur Bo'jta pezer Ev kadını Toplaın : Çağdaş uygarlık düzeyi 2 ŞıddPt olayıanna geneuiile neael olan kışüerin fcımhklertne iıışkın verılen ancak gazetelere yansıdığı kadanyla elde edebu dık. Eylemcılenn ise çok büyuk bir bolumunün 1979 sonuna degln güvenlık jetkılUennce yakaHnamamış olmalan, bu bölumun başında da bellrttiğımlz glbl, bızı, asü çalışmamızm dışında bazı ek kaynaklara jollamalar yapmak zorunda bırakmıştır Ne var ki, bu kaynaklann da, genelleştlrmeye elverışiı olmadığı apktır „.*..„.„ „ „ „ 47S 443 147 306 22 J664 38 7 26 6 88 18 J 1.4 ıoo!o KURBANLAR Genelllkle, basuıdan ögrenılen şıddet olaylannın kurbanlan mn kımlığı uzertnde aynntıü bügıyl çoğu zaman elde etmek ola nagı yoktur. Nitekim, saptayabıldığımız 9^4 şıddet olayına hedel olarüardan yalrjz 250'sının kıml'gjıe ve sıyasal eğılımıne ılışkın ipuçlan bulabüdık Bu donemde ozellıkle, ogrenci ısçı ve işyen sahlplert, güvenlık görevlılen kadar yoldan geçmekle olan kışı lenn de şıddet kurbanı oldukları izlenmektedır. KURBANLARIN MES1.EKLERINE GÖRE DAĞmnva ORAN SAT1 <Kİ MESLEKLEB Orta öğrmfm ve brazcrl ..... Universite Yüksek okul ... . „ „. .. Eğitim Enstitusü ... 19 1 25.2 r Öte yandan, Sıkıyönetim Komutanlıklarınca, son gunlerde açıklanan, DevYol, Kurtuluş, TDKP, TKPML v b gıbi sol eğ> lımlı orgtıtlenn yakalanan ve aranmakta olan Uder kadrolannın da, genelhkle ogrencılerden oluştuğu (toplara ıçmdekı oranı " i bi 2) dıkkatı çekmektedır. Üniversıte, Akademı ve vüsseji okul ogrencılennın yandan fazlayı oiusturduğu bu Uderlerder! hemen nemen hepsinın (% 87 0), kavıtb bulunduklan okullan terketmış \e ogrencılıkle ıllşkılerını fıılen kesmiş bulunduklan da gonılmektedır Gene Sıkıyönetım Komutanlıklannın yaptıklan resnıi a^ıklamalarda klmlıklen açıklanan elebaslarm çogunlukla benzer nıtehklen taşıdıklan soviencbilir L d e r l e n n kımlık'enyle ılgıli olarak yapılan açıklamalar, oğ retmen, serbest meslek sahibi memur ve boşta gezerlenn, önder kadrolan ıçınde yer almakla bırlıkte çok sayıda olmadıklannı gostermektedır Büvuk kentlere ozgu bir olgu olarak karşımıza çıkan boşta gezerligm, daha çok şıddet eylemlenni voneten önder kadrolarca yöneltılen yerel evlemciler arasında goze çarpması dikkai çekıcidır Öte yandan yonetici kadrolar içinde, ısçılerinde bulunmaması, bize işçı kesımınden gelenlenn daha çok, y a r d ı m d ola^ak kullanılmakta olduçunu düşundürmektedır. TJçSol örçtjtleriııin Yakalanan ve Aranmakta Olan Lıderlerinin Meslekleri MESLEKLER S4Y1 ORAN "o Öğrenci «o 612 Universite öğrencisi 33 Akademi ve vüksek okul 17 E^ltlın enstitÜMi LJse ve dengi okul ftçrctmen 13 13J Memnr s 5.1 Mühendls 4 4.1 Boşta çezer 4 4.1 Serbest meslekleı S 3.1 Öfretim iıyesi 1 İJ) Sendikacı 1 1JD Sotöt 1 1.0 ötekiler C 6.1 Toplam 98 100.0 (Kaynak 4 Kolordıı TC Ankara Çanînrı Cleri Sıtayönetim Komutanlığmm ocak ve şııbat 1981 tanhli basın bildirileri \ Sağ örgüUerln yakalanan onderlerinln mesleklerlne bakıldığmda, hemen hemen hepsinın vüksek ogrenım gormüş olduğunu gorüyoruz. Nitekim, 4 Kolurdu ve Ankara Çankın tllerl Sıkıyonetım Komutanlıgının 18 şubat 1981 tarihlı açıklamasında, yakalanan ve aranan 30 kışılık sag egılımli yonetici kadro için dp, yüksek okulu t t r k etmiş olan sadece üç klşiye rastlanabilrrektedır Buna karşılık, beui bır meslege sahıp olup zaman raman da gazeteci olarak çalışan ( ö m e f m söz konusu açıkîama da adı geçenlerden 9'u, Zıraat Orman DTC Fakultelen Gazi Eğıtım Enstitü^ü, Galatasaray Yüksek Mühendlslık Okulu gîbi \uksek n*retım kummlanndan mezun olup Hereun Gazetesl'nde calısTiEkta olanlardır), bu kişilenn çoğu daha bnce Gümrük ve Tekel Bakanhğı'nda kontrolorluk yapmış bulunmaktadırlar. Ell bu smırlı venlere dayanarali Ktsm bır metlek saptPTiası japnıak olanagı Dulunmamakla bırhktc, ana çızgılerıjle, &ag ej lemcı Kadrolar ıçmds, halen öğrenci statusunde bulunan kımse lerm yer aımadıgı rahatlıkla sojleııeoılır Zaten, sağ eylemcıle nn aaha yuKsek yaş gnıplannca bulunnalan aa bu gozierru^ bır başka gostergesıdır Bır başka ontmh nokta ıse geres s gerekse sol kadrolar ıçınae yer alan onderlerın dogum yerleruu. bakıldığında, Anüara, Istanbul ve Izm^r gıbı DUVUJÎ ketıtlerda dogmuş olanların oldukça az savıda olduğa, buvulî bır çogun lugun (% 86^) büyuk kent dogumlu olmadiKİarının coze çarpŞıddet olajlan ıle ılgıli olarak yaialanaT samk^ardan % 18,3 gıbi olaukça onemlı bir bolumunün «bu^ta gezer» olması, iş sızlık ıle olaylara karışma arasındakı ıhşKJiın onemın) göster mesı açısından ügınçtır Sağlık&ız ken f leşTienm ısrarla vurgu ladığımız ozellıklerınden bin olan ışöizUgır «ejlemd detşinnege» çok elvenşlı bır ortam olduğunu yuıelemege gerels olmadı gı kinasmaayi2 Nıtekım 1981 ocak ayı sonlarmda Istanbul da yakalanan 500 sadaı boşta gezenn. ıik fırsatta kerdı memleketle nne gondenlmelenne karar venlmış bulunması bır rastlanO ol masa gerektır Bununla bırlıkte hıçbır işi ve oturacak jerı olmayan Inşilenn. tersme gerı gonderılmelen de sağlıklı ve sesın bır çozum olmasa gerektır Çunku temel sorun boşta gezeruge yol açan nedenlere egılinmedıkçe, kokünden çoralmuş olmavaca'ttır Nufus patlaması ve hızlı kentleçme gelışmekte olan ülkele n n aynlmaz bır ozellığı olan ışsızlıkle bırlıkte, gençlik fcesımın de dogan büyuk bır nuzursuzlugun vanı sıra bırbırnı kovalayan devaluasyonlara ve toplumsal şıddet ola>ıanna yol açmaktadır Geçmıştekı olaylarla bunlar arasında dıkkate değer benzerlıkleı goze çarpmaktadır Ne var ki 20 yuzyıl Turkıyesı çok degışik bır «toplumsal formasvon» ıçindedir Bılim adammın çorevı de zaten, huzursuzlugu \asalar yoluyla onlemeye çahşmanın yeter sızlığını gostermek şıddete yol açan toplumsal nedenleri açığçıkarmaga çahşmak degıl mıdır' Tuccar, sanayici, esnaf vb. Güvenlik görevlisi (Polis, bekçi, e r ) Yoldan gehp geeen „ 18 öğretmen „. 14 Universite öğretim uyesl ... „ „. 12 Kuçuk memur . . . . „ 12 Siyasal parti, dernek, sendika fiye vey» yöneticisi .. „ 11 44 Serbest meslek (Doktor, gazetecl, teknik eleman. sanatçı vb.) 7 2.8 Snbay, astsubay „ « . 4 18 Yargıç, savcı, avnkat „ ... ... „ 2 O A Kaymakam, mnhtat „ „ 2 05 Toplam : 23o 100.0 Kurbanlann ideolojik eğlllmler! konusunda basmdan derlenen bilgıler oldukça yetersizdır. BunurJa bırhkte, belırtılen omeklere dayanarak, kabaca bır ayırıma gıtmek olanaklıdır Bir kısml karşüaştırma için, araşUrmamıza konu olan 6 buvuk kentte saptadığımız 2300 şiddet olayına üışkın olarak egılımı belırlenebUen kurbanlar ile tstanbul'daki 944 olayda eğilımi saptanabilen kurbanlann farklı ozellıkler gosterdıklenni soyleyebüırız. Gene de, şiddet olaylannın kurbanlannm büyük çogunluğunun, sol eğılımhler arasında bulunması dıkkat çekıcıdır 48 36 19J! 14 4 8.4 7.S 56 4.» 4.8 2 YAŞ GRUPLARI öte yanaan, yukanda sozü edılen lideT kadrolarmın yaşlan konusundakı gozlemlenmız, bunlardan çoğunun 2030 VB ozel likle de 2630 yaş dılımlennde bulunduklannı göstermektedir. 20 yaşından küçük olanlann, 30 yasın ustünde bulunanlann bu kadrolar içındeki yeri ihmal edılebilecek olçulerdedu. UçSol ve UçSağ Eylem Orgütleri Liderlerinin Yaş Durumlan YaşGrnpIan SOL EYLEMCİLEB (z) Sayı (Oran(%) SAĞ EYLEMCÎLER Ssyı Ona(%) ŞİDDET OLAYLARININ HEDEF ALDIĞI KİMSELERİN SİYASAL EĞİLİMLERİ EGİÜMLER BELtRLENTEN ALTIKE?*TTE Sayı Oran İSTANBULT>1 BEX,ÎRLENEN Sayı Oran 20'denaşağı 0 0 2125 2 63 26 30 8 27,6 30'danyukan 19 65.6 TOPLAM 29 (x) Kaynak: Sıtoyt Komntanlığı ocak ve subat 198ı basın bildirüert (xx) Kaynak: Cumhuriyet, 18 şubat 1981. YARIN: Istanbul'da ilçelere göre şiddet eylemleri 174 304 77 4L» 394 69.4 108 58.4 Toplam 568 100.0 185 IOOJ Bu denll sınırh bılgilerle bir genellemeye gıaılmesl güç olmak!a bırlıkte, Istanbulun da dahıl olduğu 6 kenttekı şıddetm hedefi olmuş kışüerm eğılımlerının dagüışı Istanbul'dakller ile karşılaştınldığında, sağ eğılımlüenn orannun arttıgı gorülmektedır. Bunu, gerek drgütlenme duzeyı, gerekse ideolojik çatışmanm Istanbul'da daha güçlenmiş olmasıyla açıklayabılırız. Nıtekım, Istanbul'da, özellikle 1930 yılında, şıddet olaylannda dık kati çeken geüşmeler ki bunlar çızelgemızde ver almamaktadır özelhkle MHP ve CHPT1 parti ıl ve üçe örgutlermın başkanla. nyla, ayni partılerin beledıye meclıs üyelerıne yonelik saldınların, güvenlık guçlenne ve muhtarlara karşı yonelmiş olaylarla bırlikta arttığını ortaya koymuştur Uçsağ ve uçsol eylemcılerin, soz gellmı, tstanbul'da, aralanndakı hesaplaşmalann dışında, Nihat Erıın Kemal Tıirkler, Abdurrahman Koksaloflu, tsmaıl Gerçeksoz gıbi tanmmış Idşılere yonelmelen anlamhdır. Daha oncekı yıllarda Abdı Ipekçi, Cavıt Orhan Tutengıl, Ümıt Doğanay. Üm.t Kaftancıoglu, tlhan Darendeiıoğlu gıbi değısık konum ve egılımlerdekı kişılerin seçılmış olması, kent halkmı, onemlı olçude tedırgın etmıştir. Öte yandan, ocak 1980 ve temmuz 1980 tarihlen arasında, buyük çoğunluğunu polıs ve bekçılerm oiusturduğu sivnl ve askeri güvenlık guçlerı mensuplanndan oldürulenlenn sayısı 93'e çıkarken, bu olaylann buyük bolümunün tstanbul'da yer aldığı büinmektedir. Sa« Sol Doğduğu il dışında yaşayanlar artıyor Kenrleşmeyi, genis anlamda, ekonomüc gelışmeye koşut, toplum yapısında ışbolumü, uzmanlaşma ve orgufcleşmeyı artıran, ınsanlann dünya gorüşlennde, değer sıstemlerınde ve davramşlannda köklti degışmelere yol açan bıx toplumsal gosterge olarak ele alanlar çoğunluktadır Kentleşme olgusunun bır de demografık yanı vardır kı, kısaca. bu da, bır ülkede «kent» aduıı verdığımız yerleşms bınmlenmn gerek sayısının artmasını, gerekse alanca buyümelenni ıçenr Ulkemızn 1950lerden bu yana içine girdigi hızlı kentleşme surecı, ortadadın Nufusun kentlerde yasayan oranı, 1950'de °'o I8 7'den, 19t>0 da ' ) 25 9'a, 1970'de °/o 33^"ye, 1980'de ıse °'o 44^'e yükselmıştır Bu son oran, ıl ve ılçe merkezierinde yaşayan nüfus esas alınarak bulunmuştur. Ancak, kentli nufus, beledıye sınırlan ıçınde yaşayan nüfus olarak eîe alırursa, Türkıye'de kentle^me duzeyımn ' • 50'ye yaklaştıgı soylenebüir. Öte yandan, son otuz yıl ıçınde, ülke nüfusu yılda ortalama "'» 2 5, kırsal nüfus, 1 5, kentsel nüfus ıse % 7 oranında artış gostenrken, buyuk kenüenn yıllık ortalama nufus artıslan ° > 10'a yaklaşrmştır Eüyük kentler^ dekı bu hızlı artışın ancak bır olçude dogal nüfus artısından kavnaklandığı kente yeni yerleşenlerle yapay bır ozelhk kazandığı açıktır Kentlere yönelik bu göç o olcüde belırgındır kı, «büyük kent» admı verebüecegimız kentlerde 1960 da 35 mılyondan az yurttaşımız yaşarken, bugıin bunlann saysı 13 mılyon dolaylanndadır. Soz geiımı, îstanbul, Ankara ve tzmir*m nüfuslan bır tnılyonu aşmış. Adana ve Bursa ise yanm mılyonu bulnıuştur. Anadolu*nun birçok kent ve kasabalanndan, köylertnden kopan rüfusun önoelıkle tstanbul'u, Ankara'yı, îzznır'ı veja Adana'yı yerleşım yen olarak seçtığı ve bunlan başka kentlere jeğledıgı gorulmektedır Orneğm, Çankın ve Çonırn ülennden a^TilanJanıı H 40'ınm Istanüul u, °« 30 unun ıse Ankara yı seçtıklerı saptanmıştır. Gene bu araştırmalara gore, bu ıllenmızden goç etmeye hazırlananlann % 76'sı, uç büyuk kentımızın çekıcıUğınden kendılennı kurtaramamaktadır Bunun gıbi ulkenın gen kalmış yorelennden Dogu'dan, Guneydoğu'dan ve Karadenız bolgesınden Bata dogrultusunda buyuk bır goç akımı tzlenmektedır Sozkonusu goç, yalnız DoğuYıun koylerınden Batı'nın büyuk kentlenne doğru de«l aynı zamanda Doğu'nun kent ve kasabdlarından Batı'nın buvvk kpntlerıne yonelmektedır Örneğın, doğduklan yerler dışında vaşayan nufusun, doğum yerlenne gore sınıtıandınlması bıze Karadenız illerının yanı sıra, Kastamonu Çankm ve Kırşehir'm de dışa goç veren ülenn basmda yer aldıklannı gosteımektedır Doğduklan ülenn dışında yaşayanlann oranmdaki sıircKİı artış, bu toplumsal aevıneenlıgın açık kanıtıdîr. Do|auklan ıller dışında yaşavan nufus oranı Turkiye'de 1935 vıluıda °o 6,8 iken, bu oran 1955 de 0 10 4'e 1975' de ıse °o 18 8'e yikselmıstır Bu oranın gunumuzde c * 20'yi geçtiğı varsayılabılir Bu «gurbetçi» nufusun dortte Uçune yakın bolumü az once de belırtıldığı gibı, daha çok buyuk kentlen seçmiştır. 1931 ELÜ YIL ÖNCE Cumhuriyet BİR SENE ON ÜÇ AY Bılındığı üzere takvımlenn bırleşiırılerek senenın onuc ayo bolunmesı konusuyia Cemıyeti Ak vam meşgul olmaya karar vermış ve bütun dün ya devletle inl bir takvım birlığı konferansına davet ederek her memlekete acıklayıcı bırer broşür göndermıştl Dün şehriml ze gelen Cemiyetl Akvam Takvım Şubesl Müdürü M. Latsword'un bu konuda propaganda yapacağı ve bir konferans vereceğı öğrenılmiştlr Yenl düçünülen takvıme göre se ne 13 ay ve her ay da 28 gun olaoaktır. EYLEMCILERİN TOPLUMSAL KİMLİĞİ Ş.ddet olaylan, geneUikle, ıkı karşrt ideolojık kampın öç alma eylemleri biçımmde de geUşmektedlr. Bu nedeile, hedefler ve eylemı baş'atanlar arasında belırgin bT aynm yapmak olanağı yoktur. Bununla bırlürte, eylemcılenn sosyoekonomık kokenlenne ilışkın olarak ılerıae daha aynııtılı araştırmalar vapılıncaya değın, burada basından yapüan resml açıklamalardan ve kısmi venlerden derlenen bazı bilgılen aktarmak şnmriıiıir yararlı olabılır. 1 MESLEKLERİ 12 Eylül 1980 sonrasında merkezı tstanbul'da olan 1. Ordn ve Sıkıyonetım Komutanlıgının «Anarşık Olajlara Kanşan» ve yakalananlara ılışkın olarak yaptığı ılk iki avı içeren açıklama Jara gore, meslek dağılualanıu yansıtır, şoyle bir çizelge ortaya çüayordu: Büyük kentler "korsan,, toplumun simgesi Turkiye'deki bolgelerarası dengesizirklerle kentsel ve kırsal alanlar arasındaîu d e n n aynmlann, kentleşmeyle bırlikte bu kez üe büyuk kentlere taşınmakta olduğu bır başka gerçektir. Aynı çelışkıler, büyuk kentlere, eski tekduze yapılanyla çatışan yeni değer sistemlerının, yeni davranış kalıplannın agır basüğı bır gorünum kazandırmaktadır Ulkenın Dogusu üe Batısı ara smda kültür, eğitim, sağlüc, gelır ve ıstihdam koşullan yönün den gorulen aynmlar, bu kez buyük kentlerın düzenli (ımarlı) alanlanyla gecekondu bölgeleri arasında ortaya çıkmaktadır. Bu boyutlanyla, kentleşme, Turkıye'de sağlıksız ve çarpık bır nıtelık taşımaktadır Gelir yetersızliğınln ve bolüşüm dengesızhğın bir sonucu olarak, büyuk kentlerın çevresmı bır «yokkuşagı» gıbi saran gecekondular ve bırkaç milyonluk «luks konutlar», bu dengesızhğın en goze çarpıcı kanıtlandır Kamu hızmetlennın kendılerımn tumune goturulemeüığı, kent topraklannın toplum yararına kullanılamadığı spekülâsyonlann ve yapsatçılığın alabıldığine vayıldıgı bır ortamda bır yandan artan ışsızlıgın, bir yandan da kamçüanan tuketım egüımlerinin denetım altına aimmasmda onemlı güçlükler bulunmaktadır öy le ki, buyuk kentlenmız tum kentlenn benımsevıp uyduklan ge nel davranış kura'lannın geçerli olduğu uygarlık merkezleri degıl, tersıne sankı orman vasaiannın uvgulandıgı bır «korsan tonlnmu» sımgelemektedır Bu arada kımileri koşeyi donmekte, lu mılerı ise. ezüiD eıtmelrtfiriır KÜÇÜK ESNAF Iş Bankasmın kücük esnafla dogrudan doğruyo muamelfc yopmayo ka rar verdığı haberı pıyasa da buyük b)r memnunlyet uyandırmıştır Bu suretle kuçuk esnaf kredl temlnlnde (aizci'erin eüertnden kurtulmuş olacaktır. Vaziyetlerl musait olan esnaflara üc Imza Ile as gari elll llra olmak üzere kredı verllecektir. Şiddet Olaylan île İlgili Olarak Yakalanan Sanıklaruı Meslekleri MESLEKLEB ögrend Yüksek öğrenim öğrencisi 144 Orta öSrenirn 5irrenel<d 124 SAY1 268 ORAN 16,2