Katalog

Cumhuriyet 1 OLAVL V vardır. OttoM» n« ynpmok ger»klr pratik ç6 xüm yohJ n«ellr? Motrlks •Isteml: Avrupalı cok uluslu ç!r katter 1973 yıllarına loîdar uluslara'ası ıhalelerd* ABD kokenlı cok u uslu şırketlerle karşı karşıya gelmekten ı;ekfn yoriardı Bunun se bep^nnı arayan Avr^jjalı uzmanlan go'dulerkı csıl neden teknoloı K farkın bü/ukluğurderı dağı1 şırketlerın yöneti o bıcımlerının (orgutlenme) farkından kaynatlanmaktadır Hızlı gelış melere de^ışmelere olcek buyumeierına karşı geleneksel hıyerarşık orgut şekl (mother aa ughter) buvuk fırmal jrda a/ak u'duramamak tadır Bu durum bır Hgnze^mp yopmomiî gere ktrse yenı rnodel b r oSomobıl govdesıne eskı tlp bır notor monte elTte^e Denzemektedıc Bu yaz Federal AlTianya üa <ia gözledığımtz gıbı başta Krupp tabnkal {rı olmak âze~e obur Almon cok uluslulan ve kıti A«nıpo S'Tdak nbur Avrupalı cok uluslukrır ve büyük sanayı ku'uluşlan motrıks örgut toîcırnind.e yonetıiTiektedır ABD'den oldukca gec başlamalarına rağ men Iktısatcı olan gftnel mudürlerl ıle goaıştuğumüz Krupp tObı^Valormdo motr ks örgüt şekl nın şırketın etkın bır şekılde calışmasına yol actığını belırttıler O ha'de cozum KITIere gereklı hareket özerklıöi fan'man n ye*ıında motrıks örgut şek lını uygulamaktır Het kuruluşun mamulıerinl özellıklerını dıkkate fl'crak yenı Dır molnks örgut sekiı gelıştırmek mumkündjr Matrıks yonetlm sekln n ılkelennı şövlecs sıratayabılınz Mairlks yönetlm şeklınde uretlcllerin flrma ıcınde grup sorum'ulugu qelene§!ni gerçeklestlrmek Is femektedirler Bağımsız 1ş bırlmlennın yonettcslfr ne bazan karor serbestls) getlrlllrken kör sorumluluöu yuktenmektedir Bazon do bu ö'gı^t sekl'nde mamul bölumlerının eşıt haklarct ve ortak sorom'uljk arn sahıp bu'unan teknık ve tıcarı yönet cı ıkı! sml {2 müdür] ötekı tüm rrıamul ve bölunier.n eş 8orumluluklannı taşıyân teknik ncarl yo^ıetıcllertyte (gerekırso rrtolî yetkıll yani muhasebe mudürü) karsı kcıçrya getırerek fırma sorunlannı tartıstırmaktodır Motriks örgut şekllnde üretım mamullevin özelüklerlne göre bl»er bölum oluşturulab' tnekte ve bu mallar ıcln uzmanlaşmıs yoneticıl ir arosındo ıs bölümü ve sorunluluk dağıtiTir yopıtab Imrktedır Ayrıca korsılıktı v« coprn?!oma olortV; arun korartarı alma olanaklari mevcut bulunmakiodır Kısaca butün üref*<n faktörl»rımızl verimll oolıştırmok Isbyorsak ıTtfttnks sısıem herkese ve h«r şe'/e daha fazfa Işl hazırtamaktadır Karşıt durumlu blr ornek, du şüncer.B daha lyl aydınlatacaktır. 'Kalkınmo atılımına Os manlı 'knparatoriuğu lle aynı yıllarda başlamış olan Japon ların y arattığı mucızenın gızınl (sırrrnı) cozecek bır Ipucu verece£im Anodıllerlne vardık lerl onertnl cnlamak lcm Jopon Şn^konsolosluğuna uğra dım Uglverslte, Fakütte, Kordıyolojl vb. uluslararası yaygınltktakl sozcuklerln Japoncaiarının bulunup bu'unmadığın, sc/rdum Aldığım yanıt cok llgfrıc oldu Jaoonya da bu sozcUkler sırasıyla Dalgoku, Galco bu, Shınıogaku, vb Joponccc sozcüklerle karşılanmakto Idl Bu ise Japon mucızesıni</ı ana nedenlerınden blrıdır. >!wzde 100 ü okuyup yczan (döŞfünen) Japon ulusunun, bllteı adamı holk kaynaşmaw. anadıllerl lle kolayca sağfa»wbilmektedır Bfrblr lerlne ekienen beyln gücterl ıls cok stiyıdo dünvaca tanm mış bdjrn adamı yetışebllmektedlr AtatQrk*ün böyuk Istegi olan, Cağdas üygarlık DOzeylne Ulaşmamıftt. O nun b zde uyandırdığı OHJ«OI dll bllincl ile gercekl»5t rebilec©ğtm!zl unut mayalım .O Turk dıllnin güclü varsılfc gelışmeye elvenşll bır dll olcluöunu aostermışt'r KurtarıcıItğmdon odı 1le özdesleşen dıl özle$TiPSl calışmalarınd'îı» öturu ksndlsine ulusca botcluyuz. Blz he'klmterin •«« bunlardan ayn blr borc nedenl vardır. Bu 'füce Insan eoynlığının son r^Onlerlnae tBenl TÜTV heklmleıiM «monet edfnlz» dlyerek, Tüı+ hekımler.ne gOvenlni gösiermlş, blzlert yüceltmlstlr Bu, *kl katlı borc nadenıvle Dıl Özlesmestnde Türk hekimlcrltıe daha cok görev düşmektedir Sağlığı bizlere bırakılmış halkı. bllglmlzden ancak or»ın did aracı'ığı tle yararlandırablllrlz Dll özleşma slrln yılmo' savunucuları olalım Ulusıimuza ve Atamıza olan bo'3'omuzu ancak bu yol la ödeyebUlrlz 28 KASÎM 1981 TOrkrye'de enfloayonun paroeol veya yop»wa\ köken erinden ne ölcüda kaynaklanarak geMştlölnl kcmuoyu bılmektedir. Para otorıtelerlnln, bllınen klcsık onlemlerın yanında mal vs para piyasoları arasında denge kuron obür aletlorln kullanılmasını da burada sayacak de ölllm. Bunlan artık hemen herkes bllmektedlr Burada tartışacağımız konu orta ve uzun dönemd« Türfctye'de «nfiasyonun yıllık oranının I M ölçflde düşurulebileceğidlr. Buflun Ikttsat blllmlnoekl oeHşn^^rt g**finün* alarak, öncelıkla enflasyonla llgılı söylememlz oereken uygulamolı sonuctar şunlardtr 1) Klşt başma gelır duzeyl 600 dolardon (ve bunun üzerinde) gelışrria icindekl ulkelerde yılltk ftyat artış oranını % 1012 altına düşurmak ook güc görülmetrtedlr. Bu oran «anki kaltonmonın blr bedell gıbldlr. 2) Bogun enflasyona karçı vwrtlen mucodata poOtHccannın kademell olarak (34 yıt lclnd«) yapılması önerümektedlr Bu poMtlkalarm Oc veya ddft yıl Içlnde sonuç alamamosı halinde enflcsyon tekrar tırmanmoYa bcşlayabrt3) Enflosyonufl kacınılmaz v« buyufc be«•Kertnden bırisi de IşsizJlktlr. Turklye'de bugün enflasyonla mücadele totn 9u «eceneklera bcrç vurma* mümkündur: 1 Vergl slstemlnde yaygın blr «ndeksleIMyi baelatmak gereklldir Boyle t>!r uygulamo blr yondan tcplom ısteğl denetlm altına alırken dte yandan glderek artan komu gelırierlnin reel onlamda azalmasını önleyecektır. Enttekslemervin dogru hesaplanabilmesi lcin de bugün bıhnen kurumlarca eskl yöntemlerle düzenl»nen flyot endokslerlnin de yetıl yöntemler ve ağırlıklar gözönüne alınarak hesaplanmotan gerekmektedir ömeğln ABD'd» tüketlci ftyot endekslnln yonmda Tlcoret Bokanlıgınca gellştlrilen klşl•el tCketim harcamalan (personel cansumptlon expendıturee) deflatörfl kullanılmaktadır. 2 Bugün Türk bankacılığı gecrrlş yıltarda geçl'd'ğl d9noyiTi'erlo belil bır duzeye Çelmlş ve bu oroda da belll bır b rlklme erişmıştlr Genelllkle dunyanın gel şmış sanayı böl {jelerinın çu oşamoları Iz'edığı görülmektedir Tarrm dönemı Tıcaret donemı Malı kurumların ge1 ştığl donem Bj/uk sanayl otılım dönemi Pazarlama donemldir. Büyük Enflasyona Karşı ENFLASYONLA LERDEN BİRİ RIN IVIEVDUAT RAK ORTAKLIK SAVAŞIMDA BAŞVURULACAK SEÇENEKYATIRIMLARDIR. YATIRTM İCİN BANKALASAHÎPLERİNE KÂR GAR;\NTISİ SAĞLAYATEKLİFİYLE Y ATIRIM FONU OLUŞTURMALI. Lobi? Amerfka'do Yahudl loblsl... va Yunon lobısi Ne demek lobı' Boy e soruiarı yanıtlamak lcin klmlsl ellni ne da>ayıp dusarmeye başlar kımısı de sozlukleri tarar So^lükler lob nın karşılıgmda şunlan yazıyor: «Baskı grubu. Ingılızce kokenll Lobi, özel çdcorlar sağlamak ıcm sıyasai ıktıdara baskı yapan birttk, ya da örgüt demektir » • Amenkan yaşammda lob cıllk en üst kertey» tifmanmıştır Nıcın' Ceşıtli nedenlen var Blr kez Amerıka'da sıyasaı partıcılık dısıplınlı örgutlerden oJusmod ğı İçtn senatorlen ya da temsılcılen teker teker avlamak kolaylaşıyor Dısıplınlı partıcılıkte grup kararı kes nd r Mılletvekılı grup kararma bağlıdır Amerlka'da boyle bır şey yok Na var kı lobıcılığl vurgulamak lcin kapıtahzmln cok oartılı s stemır'de parosa1 gucun anlaTtını da be'irtmek gerek'/or Esk aen sı/asal secım ere sa't paralı eınıfia' ka"!abılırm ş, soylulardan ve bunuvalardan sonra emekCıierın de sıyasal secımıerde oy kullanabılmesl ıcm urun surel b>r tar hsel sovaş'm venlmış, ve «Genel secımn ka^rarrı yerlı yerıne oturmuş Y ne de se cımlerde para gucunün buyuk etkısı var Parası otmayan too'umsal güc ne portı kurab lır, ne orgutü yayabıiır, n> secım propagandcsı yapabılır » Prof. Dr. I. Doğan KARGÜL tst Ünlversltesi IVısat FaKultesi •onoyi erhiım dönemlne kadar elbettek! sanayl kuruluşlan vardır Fakat bunlar kütlesel üre tlm yopan dev olcek'i kuruluştor değıldır Işte bu dev sanayl kuruluşlarının gerçeklesme*" zermanlarındokl mali kururrların bir yatırım dofiemtrrt başlatmakırı lle olmuştur Bankaların boslatacoğı ve kflr garanrls voren bu yatırım kuru!u$larıno mesiek odalar nın ıs'eklı obür kuruluşların katılması aa sağlanabılır Kartopu seklınde genısleven bu kervan bazı cazlp pro|eleri halka ve yabancı sermayeye acarak aıle tıp'ndek şırket çemberının ae b j vcldan kırılmasına yardım etmış olocok tır Bo/lec9 tedr cen uluslara'ası sermave pras3!armın krpı arna götürulen cazıp proıe'ere kana'lan zorlamck alışkanlığı ycr/gınlaşo cak'r Bu kendı kabuğurnuzu kırmomızın bıze /ol'crını da acacokt r Durup beklemeKle yabancı sennayenin gelmedığını bze sanoyı !arıhi gosterTilştlr Önerlmlz, bazı aianlarda uzmoniaşmış bonkolanmızm blr yondan birlklmlerinl 8efer ber ederek bir yandan da bugün 1.3 trılyon TU'yl bulan ve bunun büyük bır k smının vade II taaarruf mevduatından oluşan Tonlann so rtlplenne yıllık kâr garantisi soğ'ayacak ortaklık tskltf etmeierl sonucu bir yotınm fonu oluş turumolarıdır Boylece ner dalda bırkac bankanm büyuk ölçekll yatınmlara yönelmosl müm kündür Bu konuda ikl yonlı blr potansıyaı zaten vardır Hatta Iktisadl hayatımızda aktlf blr Bu arada «k olarak KİT'ler OstOnde durrol oynayan bankalorımızın yatınmlara alt ge makta da yaror vardır llştlreceklerl projeler» yıırt dışından ortok bulZaman nda sankı blr özel gırişjm yerl zıhmaları da mümkündur Cünkü bızde kurulan nlyet ve esplnsi lcmde kurulan komu Ikfsadl yabancı sermaye dalresl. Türkıve'oe yatırım tesebbi'Slerımn daha sonra bu düşunceden yapmak isteyen yabcncı fırmalann yasalarımı uzok, yanl mevzuatı dolayısıyla esnek'iğı kayza göre pro.elennl ıncelemektedlr Oysa ser bolmus, teknolopk onderi ğınl kısmen yıt rmış maye dar bogazından yokınan cevreierln po obur ozsi küruluslora ornek Iş yerl olma dna slf değM aktıf blr btçimde hareket ermesl ge mızmlnl coı<tan unutmus v©rımslz ve zararına rekmektodir. Yanl blzlerin bellrtl fonları teşkıı calışan muesseseler olmuşlardır Boyle olunca edllmlş, görunürlük etüdleri ayrıntılı hazırlanKIT'ter Türkl/e ekonom'smde blr enflarp/on kay mış pro|e!eda bu durumda ortok nrnmamıı da nağı ve blllnen bazı öbör ekciomlk sorunların ha da koloylaşmış olacaktır B 1 aınşlm'er kıs kaynağı olmaya devom etmlşlerdlr Karmo men ekonomımızın ıstıhdaTi sorununa cözum ekonomlk slsîemde komu Iktisadl teşekkülten getlrlrken k'smen bu/uk ölçüde sanavl va da gorevlerl çceği ftyatlar yönünden blr denge toriTa dayalı sanayl kuruluşlan o'orak düsük unsuru olmaları gerekmektedır Karma ekonomaliyet vg verlmlıl kler ı'e muka/esell üsiün m k sıstemda bu kuruluşlar kıtleierln ortak reluk ıcındo dışsat ma da kademe I o'arck bcş fahına yonelık mal ve hizmet üretmekted rter lcryabılecekledlr Bu blze uzun donenrie doviz Gerek karma ekonomik slstemın denge unsurtı kazandıracağından aynı donemda ödeneler gerekse kitleiere dayandıklanndan öze! keslme dengesine de katkıda bulunmuş olacaktır devrsdilmelerlnde de bu yflfiden sokıncalar Sıinda yuce kurtarıcıya ulusca borcluyuz Ben, heklm olarak «Ataturk olmasaydı, heklmük dılımlz ne durumda olurdu'» sorusu uzerlnde durdukton sonra hekımlerin Ata'ya başka b'r yonden de borolu olduklarını belırteceğlm Hek m'er cok okuyan halklc, devlet yönetlcllerl lle sıkı yakınlıkları bulunan özellikle ulu8umuzun uyanmadığı dönemlerde toolumsal olaylara coşku lle katılmıs. başanlı Iş ler yap^ış k s'lerdlr Bu konu da blr ömek vermekle yetlne + Anerıka da pa'asal guc sec m erde buyuk rol oynuyor Amenka da para mekanızmalcr) YahLdılerın ölınde Tekelcı kap'talızm n kılıt nokialarını Yahud^ler oteden ben tutuyorlar Yunanlılar da hem sayıco hem de sermayece oğır ık kazanmışlar Fransa'da Ermenıler Marsılyc bolges'nden baş'avcırak sovısal bır ağırlık noktasına uioşabılmışler, burol'atık kesımde önemlı yertere gecebılm.şler: sermaye dunyasıno etkılert az değll... Bır de kılıse scrunu var Gercı Yahudı hem savıca azlıktır hem Musevlnn Sınagokla alışverşı vcrdır Ama Yunonlılarla Ermenıler oyle mı'? Amerıka'da OrtodoKS kıl sesı cok guclu ve orgutludur Fransa cia Ermpnı erın buyîk bo'ümü Katolık kılıses nde Fransızlarla bırıes ner Bu bırleşme n n teoesırde Polonyaiı Papa var Damek kı para dın vo sayı gucuy'e kuruluyor lobi Lobıcılık denen sıyasal vöntem, bu guciert el'8rınde bu'unduranlarm etkıli s lahıdır Şırrdı bızln bazı Işadamları (ve bu ışadarrilannın yazarlcrO tutturrruşlar Bız de Turk lcbsl kuradm . Nereoe kurocaksın' Amerıka'da Paran var mı? Az. Koc kışfeln? Dlrnn nedlr?... MGsiüman Pekı nosıl lobıc llk yopacaksın'' Anıo Avrupa da blr Turkıye var emekci var sanctçı var, 6oyısal guc vor kulture! güc var Arrerı1<a'oa lobıclllK yopmok içın tezgan kjrmoya calışan ve de bı: tezpahı kuracadjım dıve odam kandıranları blr yono bırakalım «AvTupCdakl Türklye» hepımızl duşündurmelıdlr AiTtanya'da Belcıka'da Hollanda da Isvıcre'de Fransa da yasnyan mılyonlarca Turk'ün ağıriığını na fıfaemak blr yanılgıdır Bu kıtle kuiıste lobıcillk yapamaz; ama boşko şeyier yapabılır Başka şeyler yapabılmesı (çın once Avrupa dakl fkır özgürluklerınl, sen d'kacıiığı sanat gücıerının önerrını kavrayıp oğrenmek aerpkır Va öğrenmeye nıyetınnlz yoksa'' ATienkn da lobı kurup Yahudı ve Yunanlılarla başetrrek ıçın uğraşır durur kendımızı de eialeme guldürüruz. Bir 40. Sanat ^ılında Turhan Selçuk Sakir BALK1 1941 yo do 1950'lerde, venl blr onlatım ve yenl blr çlztmle Turk okurunun karşıama çıkan Turtıan Selcuk, o gunlerd» yadırganmıştı. Bu yenl yorum ve yalın C'zgl tartışmalora bile neden olmuştu Aydın keslm ve sanat cevrelerl onun bu cıkışını yargılarken, «Boyle karikatür, böyle clzlm olmaz » dlye teplnıp durmuşlardı Bunu doğal karşılcmak luzımdır herulkede «yenl» gellrkensesslz sedasız geimer, ardından etkl v» tepkller getlrir Bu yenl soluk önemllydl ama, başka blr önemll nokta daha vardı. o da Turhan'ın dırencı! Dırendi ve bu eanctsal savını kobul ettlrmesınl bıldı BabıcH'd» bunca yıl dlrenmek ve hâ â az cızgıvle ılgınc yapıtlar vermek onun sanatçı klşlllğınl aşon vo b r duşünürlükle noktalanan blr olaydır Yoksa günümüzde para. nlce sanat okımlonnı a!ıp alıp goturmüştOr Sanatcı kendlneözgöluk lclnde olmalıdır. Turhan Selcuk burlardan blrldir O yalın ve dık cızgllerl anlomlaştırırken, İC« kopolı glbl gczuken, ama acık. daha cok kara mlzaha dönük blr yol Izlemıştır. Czgıyi gulmeceleştlrlrken {mlzahlaştırırken) yenl blr blcemın (st'lın) de temellnl atmıştır. Çızg) eleştlrlye dönüşürken. kırıcı olmavan blr oarpıcılıfla burunur Turhan'da Bu yalın anlatımda gülmece ögesl düşün ötesmde usla koyun koyunadır önce dOşündurur, sonra da yavaş yavaş kendlsinl karamlzaha (humour nolr) bırakır cızgl Yalın clzgllerln blrblrfyle kesişmelerl bır düşünceyl vurgularken somutu v 9 eleştlrryl gözler onune serer Turhan Selcuk, karikatürterlyle sacmalığı, vurdum duymazlığı soytarılığı, Ikiyüzlülüklerl o yalın cizgllerlyle eleştirırken mantığı kendlslne odak bellemlştlr. En acımasız cızgılerlnde bıle hoşgorüyö ve usu ön plana almıştır. Abdüicanbaz'ı tarih sahneslrte çıkanrken. Gözlüklü Samı yi de onun karsısına dlkmeslnl bllmlstlr. Bunlardan blrl cdoğrutyu. öteklsl de «8ahte»yi «1 tyt blCimde sergılerken Karanfil Hoca do blllmı vurgular.. Az Cizgl, yalın esprlyle yöklu ve fllozoftk blr anlattnv Turhan m carpıcı'ığı buradadır Yırmı beş yılı secen blr zaman dlllmlnln ardındakl anılar. bazan bırden saydaTilaşıvenyor. Nuruosmanlye Gazı Sınan Paşa, Gedız Han, 3 kat ve Dolmus mlzah dergısı ıdarehanesl Yazı çıraklığımm getırmlş olduğu yurek carpıntılan arasında. Turhan Selcuk'u llk kez görmuştjm O yalın ve cağdaşlığı sımgeleyen clzgılerlnl daha orceieri tanımıştım Ama kendısinl yen! goruyordum. Yazı kırpıntılarımı ıceren kâğıdı kendisme sundum «llhcn > dıye seslendi, bak arkadoş yazı getlrmiş » Bu tarkadas» sözu o/lesıie sıcaktı kı, hâlâ soğumadı... Yusuf Zıya Ortac. «Turhan Selcuk ulu3İarora8i çapta grafık mızoh ustasıdır » aıve blr gerceğı vurgularken, unlu romcncırrız Ycşar KeTal ın yargtsı da ş6yledlr «TurhciSelcikbi'edebıyat adamı bırozan romcnvehlkâye yozarıdır Bu tonımlama ganp gıbı geleblllr fakat bence Turhan Selcuk'un ozetl klerıni belırleyıcıdlr Bu derrek değıldır kı karıkatur sanatını küoumsuyorum Aksıne, Karıkatur sanatı Ceho/un Kathenne Mansfıeld'ln veya Saıt Faık'in düıeyıne ulaşabileceğl gıbl destan 8anatıyla üa yarışabılır Turhan Selcuk bu hodefe utaşmıştır > Fransız sanat eleştırmeni A'exandre Alexandre'in bır 'ncelemesırde de şu tümce yer alır: «Bugün, karikoturun eı onem'ı temsılcısi Turhan Seicuk'tur ı Steınberg Levıne, Neuz Trez ve Hovıv . Bu büyük ve ünıU sanctcı'ar gıbi Turhcn da cağımıza aamgasını vuırnjstur Onun uluslararası orenada 6öz sahıbı olrrtası ve kendısını kabul ett'rmesı Turk ulusu ve karıkatur sonst'mız adtna ovünctur mutlu b r olaydır Bu ün pek kolay kazanılTiadı Turhan Seicuk, «Atlasıta (Amenka), La Monde gazetesmde ve L'Ancıelopedıa Homorlsmo'da, Sovyetler'ır «Inostrannaya Lıteratura»sır)da, L'İ.I P.'de; New Ycrk Hercld Trıbjn'de, Novun Geberauch» Graphık'de. Nebelspalter'da (Isvıcre), «Pardonıda.. «Dünya Kar katurculer Antoîoıısısnde Oduller tAltın Palmıye» (Bord gheraV «Gümüş Hurrra ve GUTIÜŞ Kupa» «Ipa Campa Vercelli» (Italya); Istanbul Gozetecıler Cemıyctrnln «Gazetecıük Başarı Armaganları» \anşmalarmda karkatur dalında «Bırlncl» oduı ve daha sonra «Halkm Sanatçısıı (1971) ödülunü alır Karıkatur sanatmın «Tehlıkell I91 olarak nitelendlrilcığı bır uİKede, Turhan Selcuk'un 40 sanat yıhnı gerılerde bırakmcs! karıkatur dunyamız lcın olduğu kadar kendısı ıc n de mutlu b r sanstır 12 Mart faşızml onun kaburga kem klerırı Vcırdı oma kaıemmı kıramadı1 1 6 kankctur a'bumö ve 13 Abdülcanbaz cızgl . ro manını Turk v e yabancı okurlarına sunan Turhan, aynı sanotcı duyariıl'Oi tıtızl ğı cmde venı yapıtlar üstüne caI smaktcdır Onun en buyuk ve ılginc vapıtı «Soz Clzg'nın»dır 40 Scnat Yılında yalın c zgıye ve cağdoş döşünceye se ™ Evet vıre d? soz c zaının A Hekim Olarak Borcumuz ^ KALP VE EVtYE EMRAZI» ADU YAPITTA. SAĞ ÖNE DÖNÜK DURUMDA YAPILACAK OLAN RÖNTGEN İNCELEMESİNÎ ANLATMAK İCİN «VAZİYETİ KUDDAMTYEÎ YEMNA» YAZILMIŞ OLDUĞUNU GÖRÜNCE ATATÜRKtJN BtZt NELERDEN KURTARMIŞ OLDUĞUNU ÇOK tYİ ANLADTM. Kurtuluş Savaşımızın bas lannda, Sıvas Kurultayrnda Manda konjsu gorüsulürken Hlkmet adlı blr öğrencl heklm, Mustafa Kemal'e söyl» seslenlr< Paşam, doleqesl bulunduğurn öğrenci hekımler, benl buraya kurtuluş davamızı başarmck yo'undakı ealısma'ara katılmak uzere qonderdı'er Manda vı benimseyempm Eğer benlrrseyecek olan'ar varsa, bunlar her klm olursa olsun. kesln olorak karşı çtkar ve suçlanz Olmaz ya, Manda flk rlnl slz benlmsersanlz, sMn d» karşınııa ckar Mustifo Kemall (vatan kurtarıcı deâll, vatan batırıcısı) olorak adiondırır ve karoırız Itel'ınl ederlz » Bu 'cterlıktl konusmadan A taflrk haklı o'arak cok duv gulanmış ve övünc duymuştur Şlmdl heklmlık dlllmlzln durumuna kısa bir göz atalımömek olarak, govdemlzln 6nemli blr organımn adı olon ! YUREK sozcuöJiu a alım Blnlerce yıldır Turklerın olan bu SOZCUK Arap arla llışki kuruşumuzdan sonra yer nı, seckın >er arosında KALB sözcüğüne bırakmıştır Bu sonuncu sözcük de, yanmda ya nız kendl soyundan sözcüklerln bulunmasına Izln verd ğlnden Yursk b l>ml = mehhasl kalb. ya da mecelle I kalb, Yürek sayrılıkları = Emrazı kalbiye, karıncık'or = buteyneyn; kulakçıklcrı = üzeyneyn: seslerl = gamagım kasılmcsı = Inkıbaz, gevşemesl = Istlrtıa; birbinnı Izleyen kasılma ve gevşemeden oluşan donem = Inkılâbı kalb, vb sözcüklerle anlatılır olmuştur 1923 yılında bas'lmış olan «Kalb ve Ev'iye Emrazı» adlı yapıtta, sağ 6ne donuk durumda yapılacak olan ronlgen Incelemes nl anlatmak lcın, «Vazlyet1 munharifel kuddamlyel yemna» yazı'mış olduğunu görünca (Bu durum lcin günümüzde Ra\t anter yor obllk denıliyor), Atatürk'ün blzl nelerden kurtarmış, nelere kavuşturmuş olduğu ko'ayca anlaşılmış olur tAtaturk olmasaydı heklml'k dillnde sağ so) sözcük'eri de kolmayacakr tı» de sek abar+ma yapmış savı'mayız. Rüştü ERGUNHekım Rontgen Uzmanı Blr ulusun yalnız ve yalnız onadıii lle kalkınabı'eceğı ger ceğlnl gorup c . Turk ulusu, dılinl de yabancı dlller boyunduruğundon kurtormolıdır» dlyen bu buyük Insanın erken olümü, dll ozleşmesl Işlemin n beklenen hızlo yürümesınl en gellemıçtir Şimdi de dıMmlze Batı dlllerlnden sozcükler glrne/e baslamıştır Bunlar uîerne de yıne yürekle llgıll bir Ikı ömek vereceğım Bu kez de yurek bılıml kardıyololl vu rek sayrılıkları = kardıyopatl karıncığı = ventnkül, kulakcığı = atrıyum. vb sözcuklerl lle an'atılır olmuştur Bu dengeslzllklerln öğrenlml olumsuz yonde nasıl etkiledlğlnln ayrıntılan uzerınde burada durulamaz. Acı sonucu b,r tkl satırla ozetlenebilir. Yüz yıllardır anadllımlzle oğret m yapmamıs olmamız, ha k billm odamı kaynaşmasnı engellemlştlr Bu yuzden de, bekledığlmlz ölcude cok ve dunyaca tanınan hekım, bıllm adamı yetlşmemlştlr. Cumhuriyet 28 KASIM 1931 Sipahi Ocağı Koşulan Bu hafta yapUan milssbakalann en muiımi olan ve en yuksegı olan 1 kıncı kaegorı zabıtan musabakasında buıncüıgı Mülazım Saim Beym bındıgı Kısmet ısmnde Ka racabey harasımn yetiştirdıgi çok kıvmetli ve >erh ırkmın butün lerıru taşıyan bır Türk Tkıncılığı jine MUlaam Siim Eeyın bındığl Danjela, uçunculugu de jüzbaşı Cevat Beym bıııdıgi Akın kazanmıştır. SlpaW Ocagî tarafından bu seae içm tertıp eaılen atn mü sabakalar bu suretle sona ermiştir. Ş TEŞEKKÜR Babamm. Anfcara Ünlversit«sl Pen Pakülte* Pfretim Uyelertnden Prof. Dr. Erdik'in dolaytsıyla cenaae törenine k&tılan ve acnnm paylaşan bütün me«3İ arkadaşianna, Ankara Onlversltesl, Orta Dogu Teknik ünlversıtesi ve Hacettepe Üniversitesi mensuplartna r e başsaglığı dlîeyen bütün akraba ve dostIarrmıza teşekkür ederiz. Aî LE St (Cnmhuriyet Içki düşmanları TeşiUülal CemıyeU «enelık kongresjıı dün Halk Evınde Doktor Maz har Osman Beyın başkan lıgmda yapmıştır Mazhar Ostnan Bey yaptığı konuş mada kısaca demıştır kı « Bızım mucadelemız daha fazla alkolledır Zı ra en çok kullanılan ve kolayca bulunan T3udur Gerçı afvon, eroin, kodem ve kokaın gıbı bır çok oldurucü zetvırter varsa da bunlann bulunması aı koî gıbı kolav olmadı£ından ktülananlar çok daha azdır Üzulecek bir noKt» <la, bızım buı.lar.a sa\aşmakta gcsterdığımlz gayretlere sarsılık ıçkı reklannnm son zamanlarda çoğalmış olmasıdır. Meseia, sızı vaktmde yenne goturecek olan şlrket var purunun uzerınde büe bır ralu Uanı gorüyorsunuzj) Yapılan dıger konuşmalardan sonra seçımlere geçümış ve netıcede başkanlığa Mazhar Osman Bev ıımarru ka^ıolığe de Fairettın Kenm Bey tekrar seçılmışlerdır. DevSet Malzeme Of isi Genel Müdürl rüğünden OTOMOBİL SATISI Gümrüğe terkedilen vey» terfcedümiş sarılan çeeitU model ve markaîıtrdakl 190 aaet nakil vas.tası lle 16 adet motosiklet ve Mobüet asagıda yazıU tarihU^nie açık artırma suretıyle Konya KUlWr MUdürlUgü (Gazl Li«esi karşısı) Konferans Ssüonund» ««tüacaktır 1 Naksl vasrtalannm clnstal, tUrünü, satış değennl açı kartırmava katılmak içtn yatınlması gereken temlnat tutanru ıtöste'lr ltsteler Devlet Malzefe Ofi^ Genel Müdurlugunöe De\let Maİ7eme Ofıst Bolge Mutiurluklerinde, Koma Gümrük Müdurl'J^tade Konya Beledıyesı ılan yerierınde ası'ıdır. 2 Satış hstelen 100 TL karsılıfrında De'.let Malzeme Ofisl G«nel VEidürlüğünden ve DMO Konva Bolse Müdurlıtğü^den satrn aluıabılır 3 Açık artırmaya katılacafclar üstede belirt'len temlnat tutanıu satış günttae kadar Türta\e Halk Barıkası Konva Merkes Şubesi 214 00003 nolu hesabıra para olarak vatıracaklardır 4. Açık artırmaya Jtststacaklar fototrafh ve onayU künlik belgelertnl berabertsrtnde bulunduracafclardır. 5. Aracı saMn alanlar araç bedelinl satı^ı taWp eden 7 RÜH içtnde yatırniava ve ba f»rihten Itibaren 15 gün Ictnde aracı sahaften Kötttrmek zorandadırlar Aksi takdjrde TilzıiÇün 18/C ve D maddeleri uyKulanacaktır S Aracı sa'Ti alanlar araçlan"! teslım aİTıadan önc? Komısvonumuzca îverilen fpsIITI fişind» vazıh >n'svslan fînotor no Sa^e numarası. model ma'ka k;teı adedî vç > Taç üzennde tetkık etrıkten sonra aracı sahadan cetebıleceklerdır Tutnıazlık hahn ie araç çekılmenp durum Komısvonnmuza bıldınlec°ktır 7. Karar pulu ve tellâhve Ucre« satıs anında alıcı tarafından ödenecektır 8. Gdnlldlı»Tİ haliyle satışa çskanlınakta olan araçlar bulınduklan verîfen alınacak zın KâfıdTvlcı arn yeTde çorülebılir 9. Satış lısteslntJe belırtüen hasar nüktanmn fazla v« rtsık çıtemasî b/ian Devlet Malzeme Oflsl sonımJu deSüdir Hasar mflctannı Ofis tekeffül etmez 10 Herhansı blr ıhtılâl vujcuianda Ankara Mahîreme'eri ve trra raJrelerl Tetkil'dlr Satıj Gunfi ve 2 Aralık 1981 900 3 Aralık 1981 » Iraçlann bulundugu ver DMO Konya Bdlçre Md sahası Safrlıcak mîktar 103 0 Cumhuriyet hahıbl: Cumnurıvet Matbaacüıfc \e Gazetecıhk T A ^ adına N\DtR NADİ Genel Yaym Muduru HASAN CEMAL Muessese Muduru . . . . EMÎNE tŞAKLIGLL \a.zı Işlen Mudurü Oh^Y GONENSİN Basan ve Y3van • Cumhu^net Matbaacılık ve Gazetecllıx T ^ 3 Cagaloflu Turkocagı Cad 3311 Posta Kutusm 246 tSTANBLT TEL : 20 «O 03 BÜROLAR: • \VKARA • Konur Sokak 24/4 YENÎŞEHÎR Tel 17 58 25 17 58 66 îdare 18 33 35 • IZMIR: Hal't Zıya Buhan No $*> Ka< 3 Tel 25 47 09 13 12 ^0 • ADAN\: Ataturs Cadcesı, TUTK Hava Kurumu U Hanı Kat: 2. No 13. Tel • 14 550 19 731 T »ı K V t M 28 K*«;iM 13S1 tmssk Gfineş öğ'p tkındi Akşam Yatm P1R 8 01 n 02 15 20 17 43 19J0 AydırJık tatlı umudu oTan C\NTM OĞLUM Murat Devrim Karslı 21 kasım 1PS1 p<nü oMU Dcstlarma d'aytırumın Babasi öerptmen Haml K4RSLI P.K. 821 Kızılav / Ankara (•Curınunvet 9439)