Katalog

31 OCAK 1981 •••• Cumhuriyet (Bostarcrfı 1. Soyfada) BOyOkelçısı ne 6 yıldır tanınan bazı ayrıcalıklarm dün kaldırıldıği gorulmüştur. REAGANIN SÖZLERİ Bırleşık Amenka Başkanı Ronald Reagan dun düzenledlğl bosın toplantısında, Sovyet liderlerının, tum dunyaya egemen olablimek ıçın, kendılennde yalan soyleme ve dolandırıeılık dah I her turiü sucu Işlemo hakkı gören «ahlâksızlar» olduKlarını soylemiştır. Reagan, Sovyet lıaerlerıni sert bır dıUe suclamasına rağmen, onlarla Bllahların sınırlandırılması göruşmelerıne katilmoyı Istedlğıni belirtmıştlr Ancak Reagan, Sov yetler'm Afganıstan'ı şgalınden sonra Başkan Carter tarafından Sovyetlere koyulan tahıl ombargosunu kaldınp kaldırma mayo henüz karar vermedığınl acıklamıştır ÖZEL STATÜ KALOIRILOI öte yandan ABD'nın yenl yonetimince, Dısş'erj Bakanlığının garaıına ctomobılını park etmesıno Izın verılmeyen Sovyetler B riiği'nın Washıngton Büyükelçisl Anatoly Dobrynln, 6 yıllık özel etatüsünü de böylece kaybetmıştir. Yetkılıler, Dobrynln'ln Henry Klssmger'in Dışışlerı Bokanlığı dönemma kadar uzanan en az 6 yıl boyunca özel bır statüye sahıp olduğunu ancak, şımd durumun değışttğıru ve kendl•inln bundan boyle Dışışlerlnin özel garaıı ile asansörünü kutlanamayacoğını eöylemlşterdlr. REAGAN Kendısıne tanın«n Imtiyaıîann sona erdığınden habersız olarak ABD'nın yenı Dışışlen Bakanı Alexander Haıg'e ılk zlyaretını yapmak üzere bakanlığa gelen Dobryntn, özel garaja gırmekten alıkonmuş ve bokonlığa ana kapıdan gırmesı 1 6 tenmıştır. TASS'IN TEPKİSİ Sovyet Resmı TASS Alanss, yenı ABO Başkanı Ronald Reagan'ı, Sovyetler Bırlığınden «ya kısıksız» bıçımde soz etmek ve Sovyetlem uluslararasi polıt kasının nıtelığı ve amaclarını çarpıtmakla suçlamıştır. TASS A|ansı Ronald Reagan ın ı'k basın toplantısıyla ılgılı sosyalıst veya komünıst devlet kurmak ıstedığı yolunda tyokıştksız» ıddıalarda bulunduğunu kaydederek. SSCB'yi yumuşomayı kendı hedeflerıne ulaşmak ıçm tek yol olarak kullan Tiokla suclamasını eleştırmıstır. Sovyet aıonsı, barıştn eş t bıcimde tüm ınsanlar ve dünya dokı tüm ulkeler ıçın gereklı ol duğunu belırtmıştır. ÎŞ ÇEVRELERt FAİZ TIRMANIŞI (Baştarafı 1, Savfoda) nın konuya llışkın göruşlerı şoy led'r. BODUR: ENDİŞEMIZ ARTTI «Faizlerte llgilı haberter gerçek ve doğru Ise, daho once de belırttigtrmz ve ısrarta uzerinde durdugumuz gıbj bir faiz yanşt boşlatılmış olmoktodır. Bu gelısme, oncekı gönışümuzü teyid etmekte ve ekonom.nın zaror goreceğl ıle ılgılı endtşemiz ortmoktadır Bu durutn faiz verme ve faiz almo dengesinl etküeyecek, faiz ode yen, yatırımcı, uretımci ve genel ekonomi aleyhine daha agır yukier getireceklir. Bunun için konunun uretim «e yatirım zaviyesind«n üzerlnde onemle durulmasında faydo mulahaza et mekteylm.» NARİN: YATIRIM VE URETİM POLITIKASINA TERS DUŞEBİÜR TISK ve Te<st,! İşverenlerl Sendıkası Başkanı Holıt Narın, banka mevduatlarının hukumet polıtıkasına uygun kalkınrıa ıcın gereklı sınaı, zlraı ve turızm sektörlerınde ve ihracaî sektörlennde hukumetce bıld rılecek dılımler ıcınde kullamlmasını temennı ederken, son faiz oranlarının gelışmeler n bır kaos doğurab leceğıne ışar retle ozetla şunla ı soylemiştır «Ekonomiyı serbest kosullarla çalıştırırken kredi Ile destek lenebllmesı br mecburiyettir. Bankalann fazla pora toploma kampanyakırınin bu netıceye donusturulmesl, gerek banka mevduatlarının gerek Turk ekonomlsinın sağlıklı bir ıstikonıette gıtmesine yardım eder » Hal t Narın, bu yonde bır bankacılık yapılmaaıgı tokdırds, «banka faiz oranlarının ser best bırakılmasındon Turk eko nom'sinln yatırım v« uretımıne ters duşulebileceğinl» sczler ne eKlennıştır. KUŞÇULU KREDİ MAÜYETLERI YUKSELECEKTİR ITO Yonetım Kuruiu Bcşkam Nuh Kuşçulu Ise banka fa«z lerının yukseltılnnesınden once kred.lere yuzde 80'lere varan faiz oranı uygulandığını yenı duzenlemeden sonra kred, faiz oronlarının daha da yukseleceğını bıldırmıştır. Kuşçulu şunları soylemıştır«Son uç yıldakl enflosyon, t'e cari ve sınai işletmelenn kredi iht.yacını buyuk ölcüde arttırmıştır. Bu nedenle kredıye tatep yuksek faiz oranlonna rağmen devam etmiştlr. Mevduat faızlerinln yukseltilmesl, kredl faizlertnin daha da yukarıya çe ların yeni duzerUemeden sonra esklden kullandırılmıs olon kre dı'ere de yeni faiz oranı uygulamaları gerekmektedlr Bu ko nu, koramanve lle yasaklonmış ofrnasına karsın bonkalar 1 temmuz 1980'den sonra eski kredılere de yeni faiz oranlannı uygukryarak Işletmeleri son derece guç durumdo bırakmıskntJır. Benzari bir uygulomanm tekrarlonmamastm temennJ ederiz.» TURGUT YURDÖNÜı «DOGRU BULUNACAKTIR* Ankarj Sanayı Odası Odası Genel Sskreterı Turgut Yurdorıu de şunları soylemiştır «Anloşrrranın bozulmosına şaş mamak lazım. Zaten boyle bir anloşma faiz kararnamesine ay kırıdır. Centilmenlik anlaşmasınm bozulmesı faiz karamamesi şortlarının yerine getlrilmesıdir Boylece zaman içınde doğru buiunacaktır Şımdi sun'llıkten kurtulunulmuştur. Turkıye'nin alıştıgı yanlışiordan bıri daha boyleiıkle asılmıştır. Doğruyu bulma dönetnine gırllmışlir. Zaman içinde ertflasyon oranı duşünc« faiz oranı da duşecektır» KOCMAN: KAVGA ANLASMAYLA SONUÇLANABİÜR TUSIAD Yonetım Kurulu Baş kGnı konuyla llg.tı gorüşlerını şoyle ozetlemıştır «Bankalar arasında bir tç mücadelenın cereyan ettlğl onloşılıyor. Bu kavganın bir onlosmayla sonuçlanması v« dur ması beklenmei.dır. Bunun surekli olacağı kanaatinde değilim. Bu nedente, şu aşamada, sanayie yansımasını tartışmok henuz erken olur zannediyorum. Cunkü, bugunku fa z tırmanışkınnın bır plarformda du racağı, hatta bazı geritemelerln kısa süred» görulecsğlnl tahmin ediyorum.» (Baftorafı 1. Sayfodo) dl, Merkez Bankası hesaplanna geçmesıyle kullanılabıîir duruma gelmıştır Turkıye 2İe Ulusîararaît Para Fonu arasında geçen hazıran ayında >ururlüğe gıren Standby anlaşması ıle Turkıyeje uç yılda bır mıîyar 600 mılyon dolar kredl bağlaııması ongorulrruşt'u. Kred.nın 250 mılyon dolaıhk ılk dılımı geçen temmuz ayn da 92 mılyon dolarlık ıKıncı dılımı ise eylul ayında çeıcıln >tı IMF YUGOSLAVYA'YA KREDİ VERIYOR VVASHINGTON Ulusloarosı Para Fonu (IMF) tanhin n en buyük kred smı Yugoslavya'ya vermsy! karorlaştırmıstır Belgrod hjkumetmce haz>rlanan eKOnomık ıstıkrar programının fınanse edılmesı omacıyia verılen yaklaşık 2 mılyar dolarlık bu kredtnın 1,63 mılyar do.arlık bo umunu Yugoslovya nın hemen cekne hakkına sohıp olduğu bıldırılmıştır (Baştarafı 1. Sayfodo) nln yükseltılmesınl, eskıden çı karılmış oıan faızlenn de göz onune alınmasını ısteyen Özden, «Bizce boşlotılan bu r» kobet Arjantin'd&ki bonkalartn çökmesme yolaçacaktır Ar|ontın'de faiz yanşı 4 bonkayı batırmıştır. Yarış burada kolmayocok, rekabet oldurucu br ş» kılcto kryosrya devam «decektlr.» dem ştır ™Fde? GÖZLEM (Boçtarofı 1. Soyfoda) saiatolarını kanştırsaydık, k!m n« derdl blze? Yanlış yaptık, yanlış... Kaçakçılıkmış' Bıze ne? Devtetın polısı vor. |andarması var, bıze m kalmış? Yolsuzluk mu? Devletin nutettışlen, Msclis lern sorusturma komısyonla'ı ne gune duru^ordu''. Başöatan'icla, Bokan'loria, tıilletvekUı ve senatorlerle nıçın dolaşmış, nıçın kımlmn benzın ba>»unı k'mmın dtşalım şırketını sergıtemıstık. tPartılsr demck'osının vozgeçılmez unsuriorıdır» d'ye kestırip atar, b r ce us'une kı yaoancıoon beylık soz ekier, bir güze! gorevımızı yapardık' Bıze neydl, bıze ne? Suya ve sabjna korışmamalıydık konulara h«p uzaktan baKmalıydık, yolsuz!u<lara, hırsıziıklara meydan okuyan TvasleKdaşlarımızı gorunce «Aman senı vururlar» doyıo, sağda, solda arsa kopatmoya, türlü türlü şlrketler Kurmaya yörelseydık, ne peşımlze Katıl çetelen takılır, ie de hayct'Tiız rrohkeTie koridorıarında gecer, ne hop>s yotar, ps de en kutsal yurt gorevımız askeri*. biz'ere ceza drye uygulonırdı' Evet doğrj, K,m ne derse desın üoğru, yonlış yol ızıea.k devietın hokkını, yoksul yurttaşların hakkınt «ovunmaya kalktık B,r devlet ban^as.ndan tırbuçuk mılyar lira kredi olcnlar varmış, bunlar, bu poraları geri vermemlş, sono r>e? Petrol Ofısı, a^cjrycKit bcyıl.kierını gece+condu kırasından da ucuz paray.a bir takırn sırtı kalınlara peşkea cekmış, senm ne Isıne' «Bobaıar» denılen eşkiya, köse başıarını tutmuş. sano rte, bana ne? Sana mı kalmış, ssn mi duzelteceksm? Ne korışiyorsun, sen de onlar gıb! ol, kullan kafanı, dön köşeyı.. Bır azınnk korrpradoru, kandısıne «mıllıyetçıyim» diyenlsri mıllıyetçılik pıyasasma salmıs, ne karıştırıyorSun' Öburü vergı koçırmış, sen'n neyıne'' Bırler', sılah getınp satarlo'n'iş sara mı kaldı bunlan önlemeK7 Atatürk'ü, Kemaîıznı'ı, 27 Mo/ıs devrımıni savunmok, sosya! adaletten, uıkenm bagımsızlığından ışçıden. koylüden. yoksul memurdan, «Tiekten ve emekclden yana olmak çok pohalı bır meslektlr. Yolsuzluğa, hırsızl^ ğa, orsızlıga korçı çıkmcm çok güc bir iştir. Terslni yapsoydık. hanlanmız, hamamlonmız, lök» orabolarımız, yatlonmıt, katlonmız yolılarımız, Avnıpa bankolarındo parolarımız olurdu Anamı2a, babanrza oılom'zs sövülmezdı Gönlerce elımızde fabanca, geri!i bır yav gıbl yaşamazdık Telsfonlarda ve cazet9 köşelerınd^ cığerl«rl beş para etmez Vemik ya!oyıcılamın iğrenç salyalorı ıle korsılasmazdık Bız m çsktığımız acıları, bobaların sofralarında cöptenonler yaşamadı, devleti soyanlar, bankaiarı dolandıranlor, bu ocılorın hıcbırı l!e bır gün olsun karşı karşıya gelmedıler. Kacakçılar, orsızlor, uğursuzlar, bızîenn g»çt Si tehlıke osmtıennden hıç geçmedıler. Bütun bunlan, bir akşam üstu, demll b l r caym burukluğu içinde düşünurken, dennden bır nefea alıp, okurlarırra ınonçla, güvenle seslenlyorum Hey. hev, yıne de hey he/. . Tefeci (Baştorafı 1. Sayfodo) sanoyle katkısı olacak sermays plyasası aroçlarına kaydıracoklardır. Bunun sonucunda da bir yandan kendileri gerçek ve yuksek gellr sağlorken, bir yandan da finansman darlığı içindeki sanayı kuruluşlannın sorun lanna bir otçude de olsa çozüm getireceklerdin damektedıtier. Banker 2 3 4 Yapı Kred/den önemli duyuru: ı Kurulduğu gunden ba yana Yapı Kredi'de, Imtiyazü muçteri imtiyazsıs muçteri ayırunı U Yapı Kredt fala oranlannı müphera bırakıp. •'mevdoata gör» faiz pazarhğT imalannda bulunmaktan titizlikle kaçınmışüT. Tasarruf sahibinın. bankasını, doğru bilgilerin ışığında seçebilmesı için, uygulacb^ı faiz oranlannı kamuoyuna en açık bıçımde duyurmayı büyük banka olmaniB gorev ve sonımluluğu bümiştir. Bır bankanm. ancak bu llkelerle muşterilerıne ve kendisine ı güvenh bir gelecek sağlayacağma ınanan Yapı Kredi, kamuoyuna duyuruyor • halkımıza Bütün bankalar (Boftoratı 1. Saytada> zan Pomukbank, Hlsarbank v» Garantl Bankası uzerinde etkinlık kuran Merkez Bankosı'nın, bu bankalan iş Bankası tarafındon acıklanan faiz oranlannı uygutamoya tikna «tttgl» b.ldlrilmektedır. Merkez Bankası' nın bu otkinliğı sağlamasından v» oksl halde kuçuk bankalan zor duruma düşürecek bazı bankacılık yaptınmlan uvgulayacoğını blldlrmesinden sonra, 'centllmerılrk anloşmosını bozan bankalann faiz oranlarını daha da arttırmaya Hişkln oiorak hazırladıkları llan ve reklamiarı durdurduklan öğrenllmiştir. REESKONT ORANLAR1 Yap KredKde 1 Şubat 1981den itibaren esl<i/yehi cl) 1 yıl vadeli bütün hesaplann faizi U \ 6 ay vadeli ü/bütün hesaplann faizi J öt« yandan, Boşbokan Yor«Jımoıst Turgut özal'm öteden berl bankolardon kredi falzlertne uyguladıklan faiz oranlannı Indırmelerini istedığl, buna karşın kredl fatzlerlnı de yüzde 6 arttıran bonkaların kâr mar|lorını daraltmak ıçın Werkez Ban kası nın reeskont oranlannı yentden ayarlamayı düşündugü b.ldırilmektedlr. Dun oğleden »onro Boşbokan Yordımcısi Turgut Ozal'm boşkanlığında toplanan Para Kredı Kurulu'nun çalışmalan 3 •aat sürmüştOr. Kurul'a Merkez Bankası Başkonı Osman Şıklar, DPT Muşteşarı, Daıre Başkan!arı ve Malıye Bakanlığı yetk'lıleri katılmıştır. Toplontıdan eonra Merkez Bankası Başkonı Şıklar, Bankalann Geneı Mü durlerı lla bır seri telefon oorüşmesl yapmıştır Bu gehşrn©lerdsn sonra Bankalann is Ban kası ve Yapı Kredl Bankası ta rafmdan acıklanan faiz oranlan lîkelere bağlı kalmayı kobul «t tıklerı öğrenümlştır M AYW GÖRÜŞ nn fatz oranlannı 6«rbestc« soptamalan kararlaştırılmtstır. Bu kararnameden bankalann kendi aralarında onlaşarak ortak blr faiz oranı uygulamolan da yasaklanmıştır. Ya nı centUmenlık anlaşması bile bu kararoameye aykırıdır. Bu nedenle, centlmenlık anlasma sının bozulması ile 1 tftmmur karamameainin önooYdüğu ser best faiz plyasasma tam anlami n« gtçilmis olmoktadır. HükOmetln bu gellsmeye müdahaİMl söz konusu olamaz. Ancak «anaylciler kredl fatzl»rinın yükselmesi karşısında zcrar etmemelerl ve üretım malıyotlorin ortmaması Içm hükümet gelışmeleti yakındon Iztemelldlr. Bu aroda Merkez Bonkası reeskont oron'annı yenıden oycrlayarak bankalann kredl falzlerinl arttırmaktan elds edeceklerl kflrlara et koyablllr. Böylece bankalor dırekt müdahole edilmese bile boskı altına alınabılır. Bankalar bu baskı karşısında faiz oranlannı duşurme yoluna gıaebılırier. Bankalann faiz oranlarını Avrupa'da olduğu gıbi bazı büyük bonkatarın belırlemelerl daha doğrudur. Hu kümetin yvniden karamame ile faiz oranlannı saptoması serbest faiz slsteminl ortodan kotdırır ve 24 Ocok kararlorı He başlatılan serbest piyasa ekonomlSınden geriye dönus olur. 2 ikıncı gorus sahlpleri ıse; bankalann sorbestço faiz eaptamosımn buyük sokıncalor doğuracağını, para ve ser maye pıyasasını karıştıracağını savunmaktadırlar. Bu göruşe gdre hükümet, faiz oranlarını 1 tommuzdan önce olduğu glb) yenlden saptamalı Bankaların serbest faiz uygula rnası rekabetin gıderek artmasma yo! açacaktır. Bazı bankalar şımdıden yuzde 50 o>anmın do ustüne çıkmışlardır. Bazı bankalar faiz oranlannı yuzde 55 hatta 6ü'a çıkarırsa, tum bcnkalar da ou oranlan vermek zorunda kalacaklardır. Bu nedenle, hukumetın konu>a el koyması zorunlu ha's gelmıştır. Serbest faiz uyguiaması sürerse 2 yıl son'a sadece ıkı uç buyük banka oyakta kalır dığer Dankalar yok olur Eğer nuKumet faiz oranlannı saptama yoluna gıtmezse o za man Merkez Bankası'nın büyuk bankaiara bıriiKte faiz oraniarını saptarnası ve bu oranlora uymayan kuçjK bankaiarın hcvaleierıni yapmamak çeklerını kabul etmemekgıbı çeşıtlı ban kacılık ışiemlerı ıle, baskı yapo rak zor dururra duşebıiırler Boyleiıkle kuçuk bankalann da bu faiz orarlarıno uvmasını zor larlar 6 ŞUBAT TOPLANTISI Ote ya lacn, 27 OCOK. gunö Barkalar Şeref Duanmda yapı lan tartışmaıardan sonra banKalann 6 şubat gunu istanbul'cia yenlden topiancrak konuvu goruşmesı kararlaştınlmıştı An caK Centilmenlik Anlaşmasının bozulması uzenrte 6 çubct too iantısının da tehlıkeye g'rdıgı vs belkl de yapılmayacağı beTurk Tıcaret Bankası yonl fa\7 orantorına uyacağını blldırnılş, Emluk Kredl Bankası do, konut kredılerlns uygulodığı yuz de 16'lık folz hoddinln yece^ınl açrklamıştır, İKİNCİ GÖRÜŞ yül<seltilmiştir. Güven ve esitlik içınde yararlanıni2. Aynea: m. •150 Bo arado hükümet v© bonkocılık çevrelennde centılmenlık anlaşmasının bozulmasındon sonra faiz oranlarının na«I taptanacağı konusunda ıM oyn görüş gelışmektedır. T Bırlnci gorüşe göre. 1 temmuz tarihinde bonkala SSK (Boştorofi 1. Seytodo) Trt Icln ae yuzde 36 faiz odemek zorunda kalacoklardır Yasa tasarısına gore prım borçlanndan alınacak fae cezolan şöyledırtGecıkmenın Ilk oyında yüzde 10, oteki her ay ioinde yuzde 3 olmak üzere Vilda toplam yüzde 43 faiz eklenecek gecikme ikıncl yıla sarktığı takdırde Ise hsr cy icın yuzde 3 oronmda faiz cezası tahakkuk ettırılecekt r (THA) Özel YAPI ve KREDİ BANKASI l ııizmette anır yoktur' i tCumhuriyat: (Bostorofı 1. Sayfoda) ders sayısı 30' yonetıc lerın Ise 28 saatı gecemeyecektır Saat ucretı dışında bır ücret alınamayacak her derelık 40 cgrencı kontenıanını oşama^acokiır. ALTIN Cumhurryet Reşat (Kulosuz) Homıt Azız 24 ayar yerlı 22 oyar 11 70011900 1300013500 1150012 000 11.00011.500 16001615 1465 1480 f t jMor I9U dm ft%*t «tm* ittrw 3 pm artmtbmjnr.