Katalog

CUMHURÎYET 4 EYLÜL 1SS0 O •Ben ufasun «fcdanmdc va sezdığım buyuk gailşma yet»ne(fini b» ulusal sır glbl vicdanurKİa toşıyarak yo> vcjş yavoş butun toplumumuza uygulotmafc zorundcytm.» Mustafa KEMAVİ smcnlı Devletinln variığına yönetik emperyoiıst ameiler, yırmincl yüzyılın llk yonstnda, Batılı devletieri bu eskj Imparatoriuğu paylaşma oşamasına getırmıştı. «Hasto adam» yakıştırmasıyk: nıtelenen devletl, koşulları coK oğır t>ır oteşkes ontiaşmasını Imzaıamaya zortayan işgalcıler, bır yondon bu antiaşmanın 7, mcddesın© dayonarak yurdun değış.k yerlen* ns csker cıkarır^en, Dir yandan da amaçiarı, viusıi parçaiamak ya da Uoyd George hüxüı »!ti aracıiıgı M ingılız gudumüne sokma noKIJJmda odaklaşan yerü orgutlerle işbırlığıne gn »inıışierdı. Ancak bu etkıye bir tepkl bıçımırvce, •»tasa! butünlüğu koruma arr.acına yönelık bırtar m dernektenn kurulmast do Anadolu ve Ruı ulı'de yoresel kıpırdanışların en kısa zamanda örgütlü bır eylem bırlığıne donüşeceğlnın belırtisıydı. Aslınoa bu eylem bıriığmin stratejtsl Mustafa Kema! Paşa va yurtsaver arkadaşlarınca ilk kez Ş'şll'dekl bır evde saptanmış va 21/22 hazıran gecesl do Amasya'dan bir genet0» ıie tum yurda duyurulmuştu. Işte bu genelflsnın 4. maddes'nda, uiusun durumımu got cnünde tutmak ve haklarını dıl« getirıp tum dünyaya duyurmak Için her turlü etkl vo denetlnv den kurtulrruş uiusal blr kurulun varlığmm oerekli clduğu oçıklanırKen, S. maddesınde da Anodotu'nun her yönden en güvenll yert <Xcn Stvas'to bır uluso! kurultaym hemen toplonma•ının kararlaştırıldığı bıldırılıyordu olaylar ve görüşler SİVAS KURULTAYI Av. Haluk ÇAGDAŞ Wy1 ocfş Sorusmasının basınaa Mustofo Kemai Paşa şoyl« diyordu: «Vatan ve uiusun kurtuluŞÜHU amoç tutan zorunlu nedenier. sızlerı bunca S'kmtı ve uğraşı karşısında Sıvas'fa topladı... Devletin bağrına yabancı baskı ve ışkerr CÖSI yerleştnışken, ıiusun kurtuluşu ancok vatanın bağrındon dogacoK ulusal guclerden g*iabilır...» Coşkulu Mr hovo tc>nde catısmalanna başkryan Kurultayda deiegeıeri en cck uğraştıran konu, «Manda ve rtımaye» sorunu olmuştu. B!rlnci Dünya Savaşı sonundo emperyalıst devIstlerın V/ılson Ilkesinı kendl cıkarları uğruna kullanma yolunda gellştırdıklerl bu sorun, tam dört gün şlddetle tartışılmış, fakat sonunda gercek yurtseverierln ağır basan ulusal bllıncl ilo bır kenora otslmıştı. Bundan ayrı olarak başkan secıml, yemln torenı, Erzurum Kurultayı kararlarmın göruşülmest ve günün siyasal sonırw larının tartışılması da Kurultaym üzerlnda durduğu konular arasmdaydı. 11 eylül günü caUçmalarmı bıtıren Kurultay, uzun tartışmalar «onunda on madd«lık blr Bi'dirge hazırlam;* v« bu bıldırgenm Içeraiğı karorları uygulayacak organı da sectıkten sonra dağılmrştır, Toplantı sonunda Ger.el Kurul, saygınlığmı hepten ylttrmış Daroot Ferlt'e çekıtmelc üzere Sıvas telgrafhanesıne ayrıca şu toi yazısını gcndermlştır: «Yurdun va uiusun r'oklarını ve kutsal variıklannı ayaktar altına almanızla... gaflet Içtndekl grışim ve davranışlarımz anlaşılmıştır. Uiusun hıç bırırnze güvenı kalmamıştır... Bu yoldakl dırenmemz daho bır saat sürerse, ulus artık her turlü davrams ve eylemlerınd* kendınl özflür sayacaktır ve butun yurt yosasız kurulu» rıuzla kestnlıkle ligısmi vs bağlantısmı kesecektır. Bu son uyarmamızd'r» Kurultayın ald'ğı karartan tçeren BlldJrg*' nln en önemlı maddesl. birıncı madtJesiydı. Ulusal sınırlar lcındekı bölgelerin bölünmez blr bütün. burada yaşayanlonn da bırbıtierlne korşı 6aygı va özven duyguiarı lle bağlı kardeşler olduğunu acklayan bu maddenın konuluş omacı, çököş durumundakl d°vletln bö'geclllkten v» bozı bölgesel catışmolarr'an daho fazla etkıler»mesını önlemek Içmd!. Ote yartdan bu madde. tîlusat birllk düşflneesmln bır ilke olarok aldıflı eomut bl&ımd*. Bıldırgenin 2. maddesınd». ülke fcutOnlüğunOn, uiusol bağımsizitSm % «Rfiöfet w He Saltanat Makamı»nın korunması icin ulusal guçlenn etkın, ulusal egeTienlığın üstun kılınmastnm gereklılığl karar altına aiınıyordu. Yıne 5. madede de Osmanlı hukumetının bir dış baakı karşısında ülkenın herhangı b.r parçasını bırakmok zorunda kalması durumunda «Hilâfet ve Saltanat Makamı» lle yurt ve uiusun dokunulmazlığını sağ'ayacak önlem ve kararıarıft alınacağı acıklanıyordu Öte yandan ulusal devletin kurulmasına ttr temel İlke oluşturacak «Millî Irade» kavramına da Itk kez 2. maddede yer veniıyor ve bu kavram, «Hııâ*et ve Saltanat» kavramının üstüne cıkarılıyordu Aslında bu Iki kavram arastndakl yapısal cellşkl metlnde açıkça görünmüyordu. Fakat llerde «Ulusal Ant»la bıcimlerton yenl oevletm kuruluş calışmaları, bu cel'şklyl lytce su yüzune cıkaracak, sonuçto «Ulusal irade», «Hüâtet ve Saltanat»ı ortcdan kaldıracaktı. Blldırgen'n 3 maddesl. Osmanlı Olkeslnl parçalama ve Ostund» Rum ve Ermen' devletier) kurma amacına yönelık glrı$lmlere karşı savunmo ve karşı koyma 6ylemlerinm hep bırllkte yapılaccğını ocıklarken, 4. maddesı de bötun azınlıkların doğal haklannın saklı olduğu, bu yuzden bunlara başka ayrıcolıkların verilemeyeceği hükmünü getıriyordu. Bu maddelsrln konulmasının nedenl, o günlerln hiç de elverşll olmayan sıyasal koşullan lc'ınde yabancılaşmıs etnık gruplann vapay ölcülerle genışletıl'nls yerleşım alanlon lclnde bağımsız bırer devletcik kurma yolundak! etkinlıklenydl. Blldırgenin 6. maddesınde de yurt bütunluftönün bölünmesl kuram ndan vazgecilmeslnm. tarlh, soy. din ve coğrafi haklara uyulmasınır» ve aykın girlşlmlerin etkısız bırakılmasının beklendığî actklanmaktaydı. Böyle b'r hükmürt konulmasinm nedenl Ise, Osmanlı Devletinln özellikle son yıllarda sOruklendığl karanlık ortamın yarattsğı bunalımtardı. Bu ortamı hazırlayan koeullartn do basit portlzan crkorlardan ve etnik oyrtcolıklartn doğurduğu catışmalardan kaynaklcndııŞı acıktı. Bı1dırgentn 7 maddesind» Ise soyle dendmektsydi: «Ulusumuz, ,nsancıl ve cağın gerekferlne uygun amaclart yüceltir, blllmsel ve ekonoTirk kalkınma garekslnmemlzi kabul eder. Bu va ufiısui nuzuti ^ VB & eızlığı ve vatanımızın bütunluğu aakiı kacmak koşu'.uyia 6. maddede acıklanan sınırlar corc«vesndskl esaslara saygılı ve memleketımlz» karşı Istlla emelı beslemeyen herhangl bır devletin bilımsei ve ekonomık yardımını sevıncl» Varşılarız. Adaletlı ve Insancıl koşullan lceron b r barışın en kısa zamanda yapılması da Insanlığın kurtuluşu vo halkların huzuru adına en yüca ulusal dı'eğımızd r.» Bu madae lle Türk ulusunun dığer uluslarla HışkHen saptamrken, bu ıhşkılenn bir barışa doyalı olarak vapılacak ekonom k yardımlarla somutla$tırılmasının gereklıliğı üzerınde durulmuştur. Bu ve bunu ızleyen 8. madde Kurultayda fazlaca konuşulan «Manda ve hımaye» konusuna bir açıklık getirmek üzers kaleme alınmıştır Maddenin yorumundan İngılız ve^a Amenkan güdümünü kabul etmenın ayrı, birtakım devletlerin ekonomlk yardımlarından yGrarlanmanın ayrı şeyler olduğu anloşılmaktadır Fakat bu maddenın ruhundan güdüm altına gırms duşüncesl çıkaranların yanlış sanılannı 8 maddede sozu ed Isn «Uluslann kendi geleceklennı kendılerınln saptayabilmesı» (Self Determınatıon) ilkesl ortadan kaldırmaktadır. Nıtekım 8 maddede blr yandan dünya uluslanmn ksndı geleceklerıni bzzat kendılerının belırledlkierı bır cağda, merkezl hükumetın de ulus Iradesıne bağlı kalmasının zorunluluğuna değmıhrken, öte yandan ulusal iradeye dayanmayan kararlann cte ve dışta gecarll olamayacağının suregelen uvgulamalarla belll olduğu acıklanmaktadır Bıldırgen.n 9. maddeslnde ulusal dlrenlş eylem'ennl gerçekleştırmsk ıcln kurulan bütün demeklerın «Anadolu ve Rumell MüdafaaI Hukuk Cemıyetı» adıyla bırleşt rıldıği ve bu «Cemlvet» n her türlü siyasal akımlardan vs klşısel tutkulardan arıtıldığı acıklanmaktaydı. Bu mad<Je ile Sıvas Kuru'taymın, özellıkle doğu ıllerlnln kurtuluşunu on plana alan bölgesel kuruluşlarm tek merkezden yonetılmesını ve amocları yönönden bütün ulkeyı kapsamasınt sağlamak lcm yapılmış blr top'antı olduğu ortaya cıkmaktodır Vctanın kurtuluşu ipn yapı'acak calışmaları tek merkezdsn yönlendırmek amacıylo kurulan bu «Omıvet» blr öz örgut nıteliğindedlr. Kurtuluşu amaclayan ve daha sonra dev rimîerl getıren eylemlerin ulusal blr n talık kazandığı S.vas Kurultayı, Türk tarihinde baslı ba$ma bır dönüm noktası olmuştur. Bu Kurultayda alınan kararlarla, blr yandan bölgesel baş kaldırmaların ve dırenişlenn dağınıklıkton kurtulup örgütlenmelerl sağlanırken, dığer yandan dıştan empsryalıst güçlere, ıcten bunların işbTlikcısl durumundaki siyasa! kadrolara karşı ulusal bütunlüğün korunması İcin gerekll önlemler alınmıştır. Ayrıca günün siyasal koşullan lclnde öne sürulen değışık cözüm yollannın ve özellikle «Manda ve hımaye» önersınin karşısında en etkin ve gsre^lı kurtuluş yo'unun. ulus egemenliğıne dayolı baöımsız yenl b!r devlet kurmak olduğu düşüncesi kabul edılmlştir. dıyor KABACALI Seclm hesaplan va pacoyı kurtarma cabaları... MHP kanadı, blr eskl yandaşlarının Aydınlık gazetesınde yayımlanan tıtiraf»larını yalanlamakla ve bu konuyu ışleyen tüm yazarlara gozdagı vermekle tmeşgul». AP kanadı MSP'yl kalemıne do lomış, «eroın kacakcılığı» konusuna da b'r lyıce bel boğlamış. yaylım ateşınl sürdürüyor MSP kanadı ıse her zamonki gıbi «batıl>lo Sagcılık Kumkuması ra varyansfn arffyw=». ©•• nel görunum boyie. Boy» ama, eşine benzerIne az rastlanır blr düzeysizlik bataklığına saplanmış hepsl de. «Celâdet» gostermeye calıştıkça bataklığa gömülüyorlar. Biz, kücük blr esıntı bıle olsa, bataklıktan bir rüzgâr estırmeye hakk»mız olup olup olmadığını duşünuyoruz zaman zaman. Ne var fct, Svas'to cnemll kararlann O(H nacsğı bır kurultaym toplanmasını engelleme cabalon, Amcsyo Gsnslgeslnin yayınlanmasmdan kısa blr süre sonra başladı. Nııekım, Cızvit papazları lle beraber Sıvas'a gelen Fransız subaylarından Bmbaşı Mösyö Brunot'un Slvas Vallsl Reşit Paşa i!e özel görüşmeslnde. Mustafa Kemai Posa'nın Sıvas'a gelip bır kurultav toptomaya kalkışması durumunda beş on gün lcitv. de Fransiz oskerlerının Sıvas'a gireceğlnl resmen söyîemesı, engelieme gınşimlennın tıpık blr cneğ.ydı. Bu özel görüsmeyl kendislne aynen bıidıren Sıvas Valısine gönderdığl telde Mustafa Kemal Paşa şöyla diyordu : « Slvas Kuruli tayının toplanması yeni bir eorun olmayıp, aylardan berı dünyoca bılirven bır Iştlr... $unu da büginıze sunoyım kı. ben rve Fransızların ve n« ee rısrhangi bır yaboncı devletin yardımına gönul indırecsk değılım. Benım icln en büyük stğınma yeri ve yardım kaynağı ulusumun kucağidır. Kurultayın gersklıliğı, zomanı ve toptantı yen uzenna atki yapocak bır dovranış, bervm fcendi karanmın cok ustünde geçorll olan u!u» kararına bağlıdır...» TOm olumsuz glrlşimlere VB engelleme çotoc'onna korşın S'Vas Kuruttoyı 4 eylül 1919 gürtö Sıvos MsktebI Sultanîsindo toplandı. Kurui # SUÇLULAR MEÇHULMUŞ GÎBL Eskı blr MHP'Iinin ıtırafları üzerıne HERGÛN'd» Enver Altaylı'nın actığı saldırı kampanyasını blr yana bırakarak TERCUMAN'ın Ahmet Kabaklı'sının bu konuda yozdıklarına bakalım (25 ağustos) : f Komünıstlerın eski ve o<Ji metotlanndan bırıdır oma... Son gunıerde fazla yayıldı: Ne yapıyorlar? Avrupa'ya kızıl orgutlerce kaçırılmış, şerefsız ve düşuk bır katıli buluyorlar. Bu hay dut, başlıyor fitiraf ve Ihbar» furyasma... Bu serserıler, kendılerını mıllıyetcl bır partının sözde eskı mensupları gıbı göstererek. bılınen, bılınmeyen clnayet vo suclar icin akıllarına gelen yalan vo tertıbı sıralıyorlar. Boyleco, Türkıye'dekı bütun cınayetlerı, soygunları guya »faşıst» ded.klerı partıler ve derneklere yıkıyorlar. (...) Her tertıp ve yalan, baktyorsunuz, millet düşmanlannın, komunıst hamfsı ve devlet hasımlarının resmı ılgılerıne mazhar olmuş f Sız muhbir peydahlayın, bız de onlan dınler, anarşıyi bıraz daha azdınr, adaleti oyaiar, bö'.ücü ve komünıstlerın işlenni ko laylaştırırız» dıyenler var. (...) Derken cerıbaşı: «Sağcı şıddet eylemcılen... Hukumetın koruduğu faşıstler!» dıye otmeye başlıyor. Senınküer de ona malzema hazırlıyorlar. Bu kadar güva, akrep ve cırcır bocegı ile, sıkıyonetım. polıs, adalst naeıl başa cıksın da Sovyt uşakıannın behnl kırabılsın?» OKTAY AKBAL EVET HAYIR Saglıksız Işler... T am yirmıbin Mft fnyılmt? SağMt Bakanhğında. Yırnubım Sağhh emekçılen yo istıfaya ıtümn, yo da Siyasal amaçh surgünlere~ Daha ıllt gün, Bakaruık koltuğuna cturur oturmaz AP azınlıh hukumetının Sağhh Bakanı İslâmoglunun 'Ben bu tam gün yasasını tanımam» dedıgıni unutmaüık lsteyen muayenehanelennı yenıden açı mış, bır anda bır karmakarışıhhh başlanzış Bakanlık örgütlennde. Bahaniığm parasal olanaklan da partızanca hulîanılmış. Bakanvn seçım bölgesı Ka»tamonu'ya, Istanbul'a ve Ankara'ya aynlan olanağm altı yedı featı venlmış, *Kastamonu Bakaru» olarak un kazanmış Bay Islâmogl}t. Turk hehimleri. sağlık personelı, tozlumumuzun en uyanık, en bılinçh bır kesımı saydır Bananın keyfi davranışlan karşısında bütunl^şmif, dırenmeye başlamış. O zaman cezoyv vermı? Bahanhh: Tum memurlann yan ödemelert arttınlırken sağhh personehnın yan ödemeleri kesılmif. Ardmdan da tam süre tazrmnatlarının maaşla bırhhte vergılendınlmesi Resmi Gazetede yaymlanarah uygulamaya bonulmuş. Sağlık pçrsoneli ıster ıttemez dırenmeye, bu hahsızlığa karşı çıhmaya itümş .. Türh Tabibleri Bırliği Merkez Konseyı bu uygıUamayv kabul etmeyeceğini bildirrmş. 5 oğustosta Ankara'da Temsılcıler Meclisi toplanarah konuyu goruşmüf. Sağlık alanmdaH bu ciddi durum yetkılılere anlatılmış, bu kofullarda sağhh personelınden hızmet betelenmemesi gerektiği, dolayısıyle sağlıh hızmetlerimn aksayacağı... Alınan karşıhk, bunun bır yasa sorunu olduğu, tazmınatların ayrı, vergılendirılrne« ıçın haarlanan yasa tasansmın Meclıslere gondenldiği... Ama bugünkü koşullarda Parlamenîödan herlıangi bir yasamn çıkması olanagı yokturl Hangi yasa çıkmıştır aylardır? Oysa Tabıbler Bırliğıne göre çözüm yolu Balzaniar Kurulunun elındedir. Yapılacak if şudur: Sağhh personehnın kesılen van ödemĞlerinin çıkartılacah bır kararname ile 1 Mart lSStfden ıtıbaren yenıden venlmesımn scglanması, başka bir karamame ile de «elernan terKinındeki guçlüfe» ödeneğı tahsıs edılerek, btrlejUrilereh vergılendırmeden doğan kaybı burdan karfüamak... Bır de siyasal amaçh tayınlerın durdu~ ruhıo, sağhh personehnın îaym ve nakii ıslemlerıni belh ilkelere bağlayacak olan, siyasal iktıdarlardan bağımsız Yühsek Hekımler Kurulunu ohışturmar^ Bu bilgileri Turh Tabıbler Birüği'nin yolladığı bültenlerden çıkardım. Ozet olarah okurlara sunmakta yarar gördüm Okurlara, aynca yetkılilere... Bugun is, bir .baskaldırma» halıne sokulmah ısten mektedır. Sağlık personeU dırenise itilmış, bu yüzden de sağhh hızmetleri ahsamıs diye dugünen yethıiıler vo'. Turh TabıbUri Birliği Merhez Konseyi Başkanı DoTitor Erdal Atabeh yaymladiğı bır basm bıldınnrtde dıyor ha •Şımdi sağlık hızmeüerinın kaderi ve geleceği söz konusudur. Hukumetm hekımlerin v« saghk elemanlannm kazanılmts haklannm gerıye ahnması konusunda acil önlemler alması bu önlemleri derhal yürürlüğe koyması gerehmekîedır Aksi to'edirds, saghk hizmetleri halka ve'ılemez duruma eeieceh:ır Hek<.mier ve sağak per3oneu görevlennt yzpamayacah fecdar büyiS bır üzuntü ve kırgınlıh ıçindedır... Doğan ve aoğacah olan olumsuz gelişmelerin toruvtfusu ne hekimier, ne d« sagiıh personeUdır, bu olaylann sorumlusu uzun süredır yafanan guçlukle^e aldırıs etmeyen, somnlan çosmeye yanaşmayan, çözüm içm sabtr öğütleyen hükümettir.» Hak aramak, özettikle partizanca bir tutum v« davranış ıçındekı Ul&moğlu Bakanhğına karşı binlerce sağhh personelinin, hekırmn huzur ve guven içmde eörcv yapmasını ıstemeh nasıl suç ohır? Konu dığer bir yönuyle adaletın eller.ndedır, bu yüzden herhangı bv yorum yaomah ıstenuyorum, ama haksızhğzn, yanüşUğm nerde. "nundt olduğunii görüp aniamah htç de zor değil... aliye Bakonlıg» mufetti»lerı, Ba'<onlik rnerkez ve taşra örgutünda teftış, (denetleme), Inceleme vo soruşturma ısıemlerlnl /apmokia besap uzmonıan ıse vergl yuKumljlermn defter vo kayıtlarını ınce'emektedır. Bakanhtc müfettlş erl, Baı<anlık bunyesındeki. cTeftiŞ Kuruıu Başkanlığı» na, hesap uzmanion ise *Hesap Uzmanları Kurulu Başkanlığı» na bağlı oiarak calışmaktadır. Sosyal Sıgortalar Kurumu da kendf örgütuns Malıye BakanIığını orneK atmak ıstemış. kenc!l merkez va taşra örgut Işlemierinl Gonel Müdurlük müfetttşienyte .şverenlerlrt koyıtlcnnı Ise eskl adıyla «Şube Mufett'şlonı, yenl adıylo «Slgorta Muîettpşlarl» ı!e Inceleîma yo,una gıtmıştlr Genel Mudurluk müfettıŞlerl, Genel Mudurluk bunyesındökl Teftiş Kuru'u Başkanlığı'na bağlı olaraK calışmasına karşın, 8iQorta müfett'şleri. bazı yönlsrden Genei Mudürlük bünyes ndskl S gorta Dairesl Başkan lığına bağlt gıbı gorüimekto ise d© aslında taşra orgütlertnde kodroları bu'unmakta. lllerdekı bolge veya şube müdürlerıiin emrnde catışmakta ve cnîardan buvruk (omlr) aîmakta, sıcıllen onicrca tutulmcktadır. Slgorta rrüfettlşlertnln tett:ş yetKuerı ile ılgılı hüküm, 506 sayılı ycsomn 130. maddesmce söyia dıle getınimlştır: tKurumun teftışe yetkılı memuriorına, bu kanurun uygulonması banmtndan, Iş kanununda belırtılen teftış. kontrot ve denetıeme yetkısi tonınmıştır. «Kurumur» teftışa yetkül memuriarı, ışc* sağlığı ve iş güvennğı lie ilgı'ı mevzuat hükümlerıne veya <sın yürütüm tarzmda E3ğ •< vo .$ güver.lığı usul ve teamüllerıne avkırı durumıarla karşılaşırlarsa, dururru usulüne uygun olaraı* tetktk va tespıt ederler. Tespıt oluncn hususlcr Kurumca ligı't mercıe infkal ettlrüırj M ;orta Müfettişleri SSK YÖNETİCtLERt, KURUM GELİRİ YÖNÜNDEN ÇOK ÖNEMLİ FONKSİYONLARI OLAN SIGORTA 1VIÜFETTİŞLERİNE BUGÜNE DEĞİN GEREKLt ÖNEMİ VERMEMİŞ. ONLARI PARASAL VE ÖBÜR YÖNLERDEN HER ZAMAN BAL Teoman PEKÎNDAĞ kecak işclte'l sigortalı yapmonın, dıger teftış ve tahkik ış'erıni aksaksız yürutmemn, Kurum ışlenni yoiuna kovmanın mumkün oimadığ'nı Kurum yoneî'Cilerı artık bıimelıaırler. Sozkonusu yönetmeiıkle sorevleri saptanan sıgorta müfett'Şlerıne bu ışıerı dışında ışci ve ışvereilenn adresierınm kapı kapı dolaştırılarak tespıt ettın.mesıni va buna benzer müfettışl.k onuruyle bağdaîma yan pek cok işlerın ycptırılmosmı aklımız ve mantığımız bır türlü alamamaktadır. Oysa yönetmelıklg bu gıbl Işlerl yaprrrK gorevı, tKontro! Memurr iari>na ve ıtmıstır. Ama bugüne değın kontrol memurian hemen hemen hıc ctanmamış, buniarın gorevleri sıgorta rnüfettışlenne yaptır,lmıştır. Kontrol memurları atansa, müfettışîerın yukü büyük öıçüde azalacak, Kurum ışlerı daha düzenlı ve cabuk yuruyecek. Kurum gei.rinı artnracak tertışler.n sıgorta mu'ettışlerınce daho sık ve bırıirneaen yaoılmasına olanak tanınacak. kacak ışcı sorununa dana cabuk cozum gelecek ve Kurum bugunku kotü durumuna düşmeyecektır. Gerçeğı blr kez daha dıle getirmek gerekırse ashnda Kurum yonetıcılerl, Kurum gel'rı yönünden çok onerolı fonksıyonları olan S!gorta mufettışlerıne bugüne deâ n gereKlı oner vermerrş, on'an parasal ve dığer yonierden her zamcn bal taiamıştır. Korum yoneticı'erinin pek çoğu sıgorta mufett'ş llğınden bu yere geldıklerl haldg onlann ellerınden tutmamış ve onîarı kosteklemıştlr. Bu müfettişler, dığer müfettişler gı bı surekll harcırah almak icin yıliorca uğraş vermıste'. yoneHCıierden en uîak bir yardım görmemışiertiir, Sonundo blr koc yıl önce müfettışlertn ken dı çaba'arı ve dernek yönetıcllerın'n oncülüğö ile "BMM üye lerlne görevlerlnin öneminl an rta geclrümistlr Gecen yılk! komısyon raporuna bu konuda vcmt veren Kurum yetkıiıleri, yosa hukümlenne uzun uzun aeğınerek sorumluluğu Işclye. tşverene ve ışçi senaıkalarına yüklemış. olanaKİarı olçusunde sıgorta müfettışierl le ışyer lerınl torad^larını, onca« kaco^ ıçc! sorununun pclısıye on lerr'erle cozG'.ernıyeceĞını bef.rterek Işln icmden s.ynlmok stemışt'r ÖNEM VERİLMİYOR Gercekten ve özellıkle kücuk (şyerierınde sıgortasız caıışan pek çck ışcmın olduğu^u duymakta/ız, bıimel'tevız. Buvuk ışyerlerında (mevs'mlık ^e geçıcı ışyerlen har.ç) ıscı senci Kalorı olduğundan burada de ğ 1 sıgortasız ışçı caiıştırmak, cldığı ücretten duşü^ pnm öderrek b'ie olası dsğıid r. Asiında 'ŞCı sendikalcrının ısveri temsılGılerı buna otanak b«rakmanaktadır. Her Genel Kurul dn kaçak ışçı koru?unda Kurum'dan onlem almması ısten'takte tse de her nedense Kurum yöneticı.erl buna önem varmemek'edır. Bıze göre kaCQk ışçl catıştiTfayı önteysme1 menin en buyuk naden , KuVETKİ VE GÖREVtERİ run'ca sıgorta mufstt'Şieme Yasarm bu maddesınden Geroklı önerrm venlmeyışl ve böyıece teft.ş yetkısi clnış yeterii teftış kadrosunun oluşbuiunan sıgorto müfettışleri. turulmamas'dır. Bu yüzdendT cScsygl Sıgortalar Kurumu s l ^ ki, ışçılene ılgıll sorusturrr.a ar gorta müfettislığl servıslennın ayîarca uzayıp gıtmekfe ısvekuruluşu ı s sıgorta mufett'Sranlerm kayıtiarı geç tetkık lerl ve kontrol memurlarımn ecSilmsMe, teTiınat'.crı vıl'aroa görev ve ystkıleri hakk.ndaki cözülmemekte, zamanında tef yönetmelı'K» esas'an ıçınde 'ştış yapıicmaması neden'yle da yer!erına ssrbestoa (ozgC'rce) bir cok ışverenier izierını kaygırerek mceleme yapmakta. betmekte, yüzbınlerce işcl kaışın yürütümunü ve ış ile llgıll Cak (s.gortasız) calıştırılmakkayıt va ba geleri Incelemekte, iigı'.'en ccği'orok bıigl almokta. Kurum mılyonlarca lıra tuta, Isyerlennde ça'ıstırılanlon tarındckı clacoğıi! işverenlerve ışcı saıüi'.gı ı'.a > guvenlığış aen aıamamoktadir. 73 yıina ayKirs durumlari saptcmakacn berl Kurum, sıgorta muta. 506 sayılı yasartm uygulanfettişl'ğl smcvı acrr'aTnş çeş.t lj mosı ıie ngı oıorak veyo » • < ,1 nederısne görevmder, ayrı an gorta oıgusu (vcka'onj dolomüfett'Şlerln yenrö yenııerınt Viayîe gerektı her türlü sorusatamamtştır Islenn. Işyerlenturma yapmakta, gerçekierl nln va ışçJenn sayıs'nm büsaptamakta, serektığlndo kolyuk hızla ortmasına karsın. luk kuvvetlennden yardım I»Sigorta mufettısl'ği kadrosu teyebilmektedır. dondurulmustur. Bu yetmıyormuş gıbl sıgorto mufettıslerl, Gecen yıüq S S K Genel Kumüfettlşl ve mödurö olmayan nıiu'nda o'duğu glbl bu yılkl subeîere gonderiierek burada Genel Kurul'da da, sıgorta mucol ştınlmakta, kenci bolge.eîettışlert tara'nocn gerekli de rindekı Iş'er aksamakîa, I gı'l netlerreîer'n veterlnce yapı!Sübelerin acık kadroianna b" mad'ğı ve cok sayida kocök 1 tunO ctam a ycp' namoktctl «cl calıstır.ldıflı de!ege!e'c« 78 yi! fencekl kcdrosuyîe ve , bu konuda etk.n bugun ondan da az bi r kcd^o a";pmosı ıstenmls ve Ue ve bu «adar oz mufettişıa bu hüsus komısyon raportorı latabilmışler va bazı mlllatv*kıllennın gayretı ile Bütce Kanunu'na, «Sıgorta Mufettışlen» deyıml de sokulmak suretlyle sureklı harcırahlanna kavuşmuşlardır, BAŞKANLIK KURULMALI Kurumun gozbebeğl sayılon ve S S K 'yı bugunkü parasal bunalımdan kurtaracak olan sı gorta müfett'şlenne Kurum yö netıcılerl ve Sosyal Guvenlık Bakanlığı artık gereken öneml varmeiıdırler Gccmış yıllarda alınan ve bugun de calışmakîa buluncn lıse mezunu sıgorta müfettışlennı mesieğe degqm kurstan ve sınavdan geclrmek ve onıara ıstenen yonu varmeK peköıö oiasıdır Sunu da özellıkle belırtmek gerekır kı l'se mezunu olup da üniver6ite mezunlarıra taş cıkartacak nıce sıgorta müfettışleri de buiunmaktadır. Hem sankl lıse mezunu olup da Kurumda şub 9 veya bolge muduru, daıre başKanı olan kışıler yok mudur' Geleceği bolge veya şube mudürlerının elmde olon sıgor ta mufsttişlerının, bugunkü sıvasi ortamda ne derece bağımsız ve tarafsız calışabıleco gı, mudurlerının ve servıs şef,erının baskısı aıtında kaiıp kalmayacağı, kalmazsa ne olacağı bıraz kuşkulu gorüimek tedır. Genel Mudurluk müfettışlerinde olduğu gıbl Genel Müdürluk bunyesınoe blr «Sıgorta Müfettışleri Teftış Kurulu Başkanlığı» kurulmalı, bır servıs şefıne bağlı clarak calışan sıgorta müfettışleri şube ve bölge mudurlerının emrınden alınarak bu oaşkanlığın emr nde gorevlendırılmelıdır. Kontrol memurları ıse mufettış lere yardımcı olmalı, adres tes pıtı, kacak ışcı kontrolu ve yonetmeliKta bel.rtı'en dığer ışlerl yapmalıdır. Sıgorta mufettışlerıne kesınhkle teftış ve tahkik ış'en dışında gorev venlmeme lıdır. Avnca sıgorta müfettışleri sayısı bugur.kuiun en az >kı mıslıne cıkarılmalı, bır o kadar da kontrol memuru Kurumda goreviendırılmelıdır. Bu Kuntrol memuriarının şuoe VÖ ya boigo müdurlen emrınde ca lıstırılmaları uygulama yonünaen daha yararlı olacaktır. Yonetmelıktekj sıgorta müfettışleri ve kontroi memurları sayısını kısıtlayan ve donduran son hukumler kes.nlıkie kaldırıımalı, sıgorta mufettışıerı ıcın Gerei Mudurluk mu'ettışlerl öuzeyınde yenı bır yonefnelık har.rıanma'ıdır. Bunlar yapılTiadıkca Kurumun duzelmesl, eleştırılerden arınması, Kurum gelınnın arıması ve yonetlcılorın sorumluluktan kurtu!mo«ı olası değ.ldır. Sıgorta mürettışlenndan Yörtet.m Kurulu üyel ğ.ne kurum personel tetısılcısı o'arck seC'ien üyentn ös bu kcnuda sıgorta müfett'şıenne büyük des tek oiması ve bu uğurda ca ba gostermesı gere*ır kanısindayız. # AZİZÜ'N İNTtKAM SIFATI TERCÜMAN'da Ergun Gozo. Erbakan'ın eroln kaça*cı'ığına karıştığı yolundakı ıddıaiara değınırken şunları da yazıyor (30 ağustos) : fTahkıkat bir çey gosterlr ml göstermez mı? Ne gosterir bıiemıyorum. Ama gördugüm bır şey var. MSP lleri gelenlerının kendllerınden olmayan herkese «Mason uşağı, siyon uşağı, esrar kaçokçısı, Batı kulupCüsü» dıye hakaret etmeleri ve en küçuk şahsı gunahlarını deşmekten tutun da. olmadık turlü ıftıralara uğratmaları karşısında Cenabı Hakk'ın azizü'n IntlKam sıfatı tecellı etmlştlr; hem kısa zamanda. Çünkü cfıir zamandır.» • GAZETECİLİK Mİ, YOKSA^ MSP'll yazarlar Ise zaman zaman <hasım»lannın önemlı acıklannı yakalayabılıyorlar. 27 ağustos gunlu M1LÜ GAZETE'de Mehmet Fahn dıyor kı: «Hatırlanacağı gıbl MSP Genel Başkan Yardımcısı Recaı Kutan, FKÖ Temsılcısi Ebu Fırcs'a bır Israillı tarafından başarısız bır suikast gırışımmde bulunu'duğunu duzen'edığı basm toplantısınaa butun ayrıntılan ıla acsklamıştır. (...) Dışlşlerı Bakanîıgı tarafından Kutan ın yaptığı cç.klama.'arın doğruluğunu ıfade eden bır ocıklama yapılmış (...) tır. Buna rağmen Son Havadıs gazetesının 22 ağustos tarıhlı nushasında Abdullah Uraz ımzası ile ya yınianan yazıda şoyle denılmektedır: t... FKÖ, Türk makamlarından şıkâyetcl va herhangı bır ıstakte bulunmuş ya da yerıne gelmemış bır durum voktur. İntıkal ettırdığı suıka3t g rışımi dtye bır şey yoktur.» (., ) Halbuk. Dışışîerı Bakanlığı yapt ğı acıklamada FKO tems icısının bo/ie bır olayı kendısıne İntıkal ettırdığıni (...) duyurmuştur Şımdi, Dunun adı gazetecılık mldT, yoksa şokşakcıltk va sahtekârlık mıdır'' Hükmu okuyucularıma bırakıyorum.» # KAPAT ŞU DİNSİZLtK ALETÎNÎ! MSP yandaşı YENİ DEVIR gazeteslnde çıkan ve «Yedı Kocalı Hurmüz» fılmını konu alan «Yedl Kocalı Süleymam başlıkiı yazıdan da bırkac cumla aktarai.m: tFHmde rol alan sanatçılardan (!) fıimın konusu ve her şeyıne kadar tutun bırer kepazelıktır. Kıyafetler acık mı ccık, rezıl ml rezıldır. Bu kıyafetler gafıl muslümanın şenvet damarını kabartıp scpıttırmaya yeter bıle... Osmanlı son dönemınde cıkan ve hürrıyet, hürrıyst d'ye hayvanı hayat şeklını benımseyen hayvanların durumu bugünkü masonlar tarafından dlIs getınlmıştır. (...) AZÜ Musluman, şurası gercek kı, 7 Kocalı Hürmuz'de Hurmuz'un kocalarını aidatıo somurmesı ile 7 Kocaıı Suleyman'ın millet! aldatıp somürmssl arasında fark yok. Ac gözunü... Son olarak; gafıl muslüman AUah aşkına kapat şu dınsızlik aletı televızyonu. TRT senin ahıretınl kurtarmaz.» £ AKINCI İLE ÜLKÜCÜ... Ve zaman zaman olumla sonuclanan Akıncı Oikucu catışmasının MHP organı HERGUN'e yansıyışının resmı: 27 ağustos gunu tElımız Yakasındadır» başlıklı yazıda şoyle den.lıyor: «Erbakan'ın yaKasını bırakmayacagız, yeryuzundekı hiCbır Turk mıllıye'cıSı Ertxıkcn'ın yakas nı bırakmayacaktırl Sıyası hayota atı'dığı gjnden bu zamana kadar komünızmın ve komünıstlerın ateyhlnde bır Clft söz söylememış Erbokan'ın bu mıllete ne faydası o!muştur> Ne favdası olacak, Turkiye'oa zuhur eden sosyalızmın, komunızmin ve aaha Duna benzer bircok şer fıkrtn karşısında tsvır almakta olan TDrk genc! ğını bolrruş, onlan musluman o'an müsıünan olnrıcvrın dıve Ikıye ayırmıştır. Gönul|ennı ve kafa>arını Turk düşmanl'ğı îla doldurduğu, kendılerlne cAkıncı» dıyen zcvallı cocuklar acaba Akıncının da na olduğunu bılıyorlar mı? Os manlı akıncılarının savaslarda nei8r yaptığını bılseıer dudakları uçuklar üa o,r daha «Akıncıyız» demege tovbe ederler.» Sahfbt: CaznbUTİJtt Ustbaaeüık »• GazeıecCIk TK 9 sdına : NADtB N^Dt Genel Yayaj Müdüıü: O&t»j KUKTBÖKE Idüsssese Siüdurü : Emioe CŞAKLIGtL 5 •S'iElşler» MOdflru : Orhan ERtNÇ 3asan va vsyao : Cııaıhurtyot Matb&scüık »a Garoteciia; TJkŞ Ca|aSoSlu TüTkoca6 Cad No.: 39«1 Posta Kutusu: Ot> ÎSTANBUL Telefem : 30 87 O S CUMHURtYET BASIN ARLAK TASAfifNA DYMAYI TAHHÜT EDEB 0 BtrROLAB : ANKARA Kcım Söbtk Î4/4 Yenlşe&Jr Teı : 17 58 88 17 58 35 % tZMÎR: Halit ZİJ» B U v s r No ffi, &6X: 3 T«l : SS «7 09 lî Î2 30 • âJBAN'A : AtatOrfc Cad. Turk Hava Kururno î»Hsm K a t : 3 Nc : U Tri : U 880 İS 731 ABONE ÜCRETLERI Aylsr Yurt «a Turt chB TAKVİÎ « ETLÜL U tmsak 440 tVİT<B 163» GflIKŞ 1 1 • U soo 900 IJSOH ssoo «00 1 800 s 600 7.200 Cçsk Ocıet) gruplanıı» w agırlıgms g6r» »yne» nyEUla*uı. Abone v« H»n Tçl • 1« 33 »S 6JS7