Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
tKI Eytü! Tar"hseî HareVef'nf yopon Ordu'da, bır teme! bılıncın var olduğu göruluyor. Bu bıllnç, harekstteicı goruş bırlığını. eylem tutarlılığını scğlayan blr oged.r. Onu. şöyıe özetllyebıllrız. «Turkıye'de esas olan, temel olan «demokrasl»dır; da mokratık auzendır Onun. Ataturk ılkeıerı doğrultusunda. hukuk devletı araçları ı!e, kuaılmoStdır. işletılmesıdır, venmlı kılınmasıdır. Ama, o, <ste bu son noktada saptırılmıştır. Şimdı. o«u, gene. rayına oturtmak gerekmıştır. Bu nedenle, gerek nıy6t olarak, gerek doktrin olarak, gerekse eylam o'arak, kımse, demokrasıyı kaldırmış değıldır Soz konusu olan, demokrasıyl, yenıden, bızzat demokrasının otekl kuralları ıle bırlıkte ışler!ığ9 kavuşturmaktır » Işte bunu dıvor «12 Eylul Bılınci. » Cunku, bu gerceğı, tarıh getırmlştir. Onu. tanh saptamıştır. Yalnız. kımı polıtıkatar. onu. zamon zaman. Atatürk Cağdaşlığı nıtelığmden ve yönternmden saptırıyor. Ve boyle bır rotolama zorunu doğuyor, Bımım, forirıb görG He g^rölsn aşamc'sr! CCMHURİYET 23 ZU&L 19S0 oiaylar ve görüşler Prof. Bahri SAVC1 enteüektuei kesft 'clpde. 'nson HaVtarı Semlnertnın son oturumuna katılmak uzere Iken, tarıbsel €12 Eylül Hareketı»nın olduğunu. bona. Batılı meslektaşlarım soyledıler Yorumlar da yspıyorlardı Turklye'nın torihsel çızgısını bılen k.mselerdı Son yıllaraaki bunalımını da bılıyorlardı Onun lcin yorumları, gerçekcı bır degerlendırme oluyordu: «Turkıye bır demokrastaır Orada, demokrasl zedslenmez Anca'<. aksamış o.art «işlerlığı» yenıden sağlanır» dıyorlardı. Işte. bu değsr'endırrrenın gerç3kcılığl, torlhsel doğruluğu, o gurden başiayarak cıkan ve resrrı taahrıut olan bîîdırgeler ı!e de beltrmıştlr En son MGK'nin andı ile de vurgulanmıştır J <Ja Şuniardır Daha 1807 lerüa Tanrı ya deg 1. yeryuzu gerceklerine dayalı iktıdar kurumuna flelınmlştir, Ddha 1839'lorda, Insan haklanna, Insan hak tarının, yönetım mekanızmcsını bağ'aması kavramma gelınmıştır 1875'larda ıse parlamentsr dsmokrasının, basıt, fakat i!k orneğıne varılmıştır. Bu. bugunku demokrasıye uzanmadır. Ve, 1903 lerde. egemerlığm buyuk payının «ulus temsılcılıkîerınds» olması duzeyme varılmıştır. 1319 20. 21, 24'lerln Amasya Bıldlrgesl Ulusal Kongrelerı Meclısın açılışı • llk kucuk Anayasası, Lozan'ı Cumhurıvetı daha geniş Ana/asası ile, Aîatürk'un artık ıcınde «HaKimiyetı şahsiye» olma/an ulusal egemeniıkn aevletı başlamtştır 18 yüzyıl felsefestne ve onun ozgürluk eşitlık mulkıyet guvence seçım layık sıyasal orgut ve iktıdar oğelerindea kurulu demokrası başlamıştır 3 j demokrasının ozunde, çok partl vardır Dolayısıyle coğulcu demokrası oğesı vardır Ikl kez de gırışımı olmuştur Ama, nncak Ikıncl Dunya Savaşı sonu koşijMarı, onu sureki. b'r uygjlamaya erıştırebilmıştır Ve en sonunda, 196061 Ile, demokrasının çağdaş anlamına varılmıştır Bu, AtaturkcOlüğün do§al uzantısı olan s»yosa! cağdaşlaşma duzeyıdır Burada, layiKlığ!, ınsan hakları, hukuk devletı ilkelerl ile. Atatürl' çagdaşlaşmacıl.ğınm sfyasal yonü vardır. Ama, neyleyelım ki, şımdiden bılmen va daha da araştırılıp bulunacak olan nedenlerle bu demokrası tıkanmıştır O ozünae, «Hakımyetı şahsıyesleri reddettığı halde, yenl tür hokımıyetl şahsiyelerın eline düşmüştur Bu nedenle, şımdi ordu onu, bu tıkanıklığmdan, bozulmuşluğundan kurtarma tarlnsel (mlsyonunu) yüklenme zorunda kalmıştır Bu, tarıhsel sürecın bır olgusudur Ve aynı tamsel sürecın, «Turkıye'nın demokrasılığı» olgusuna koşuttur (paraleldir) Onun lcindır kl daha 12 Eylül sabahı benım Hamburg'ta tanığı olduflum üzere, Batı entellektüel kamuoyunca da olumlu yorumlanmıştır. Bu yorum, gerçekçidır, demlştlk. Onun gercekcılıği de: MGK'nin andlarırtda gecer Atatürk ılkelerine bağlı, adalete, hukuka. insart haklanna, ulus egemenlığıne. layiklığe dayah bir demokrasicılık Izi kanıtlamaktadır Evet Biz Bir Demokrasiyiz 31 dolavısı Hö, yeryuzOnde de so't fTutfok) Wr ıktıdardır S'nırsızdır Btr yeryüzu makamına hesap vermez. Işte cağlar ve çağ'ar bovunca, Türk devfetlerı. otekı dunya devletlerı ııe blrlıkte, böyl» bır otonte iikesıne dayanmıstır Ama, Batı dünyası, 18 yuzyılı algıîamıştır (idrak etmıştır). Bu, ozgjrluk, eşitlık mulkıyet, güvenc* Hkeierıne dayalı bır «Ulusat eg&menlık> fe'sefesının algılanması; onun «sıyasal ıktıdarsının oiuşturulmas dır Boyiece, 1786 Amerlkan, 1789 Fransız Devrımlen ııe «salt otorıter iktıdar» donemı koponmış «Demokratık iktıdar» dcnsml ocılmıştır Bu. kaynağını ulustan alan, ve öyle olduğu halda bıle «hukuk ıls sınırlanan» demokrasıdır iktıdardakı monoiıtiklik gıtmıştır. Hukukla bağlı, ve. özgurluk eşıtlık mulkıyet guvence ılkelerıre dayalı, seçımlı iktıdar dörvemı ve onun gelışmelerı dönemı galmıştır. Kim Şehit, Kiın Gazi, Kim Akılsız? eh!t ne demektlr'' Hazretı Munammed Islam dıninln yaYiiması v« tuıcın savaşmayı bır gorev so/mış, dın v« lUnması Tanrı ugruna çarpışırken olenlenn cennete g.dec&klerını bıldırmıştır Bu yolda öleniere olu denmez şehıt oidu denır . . Aradan yıllar gectıkten sonra şehıt sözcuğunun anlomı değı« P gen şlerrış; kutsal bir ulkü Içın gorev yaparken olenlenn tumu şehıt dlye nıtslenmıştır Yurdunu savunurKen canmı yıtırenlerle, görevbaşında ölenlere de şert't dsnmeve başlanmıştır Şenltlık oylesıne bır tutku nıtelıöıne erısrıştır kı analar oğlan oocuklarına ılk sütu venrken dua etmışlerdır Ya şehıt olasın, ya gazl... § Yinelemek Gerekirse... Demek, görülen şudur B>z blr demokros'ylz. Sıyasol bılımın, hukukun soptadığtna gore bu, bo/ledır Ama, gene aynı bılımlerın saptadığına e, onu, saptırıyoruz da.. Ama, öyle olsa da, Türklye temelde, blr demokrasıdır Lâle Döneml yenileşmelerlnden ben, tantm muavyemyet olorak çizdığı blr yozgı ve gelışlm yontemı olarak, biz bır demokrasıylz. Bunu, yalnızca. ş'mdı, bu demokrasıyı. kenefı doğal işlerlığıno kavuşturma işlovıni yüklenmış olanlar soylemıyor; «Batı EnteMektüel Kamuoyu» da soyluyor. Çünku. onlar da, tanhın gozu ıİ3, Turkıye olgusuna bokmaKtadırlor. Tarihin Gözü Ile... Şımdi, biz de, torıhın gözü Ne «Biz blr dsmokrasıyız» değerlendırmesım ırde'ıyelım Onun, ne gıbi blr Ataturk çcğdaslığı nitelığıne, ve ışlerlık yöntemıne gereksınım duyduğunu belırtmeye çalışalım kısaco. Batı Entellektüel Kamuoyu Bunu söyleyen, bunu böyle söyleyen Botı entellektuel kamuoyunu, 12 Eylü] Hareketı sa1 ba !!, Almanya'nın Hamburg kentinde açıkca gordum. b'NESCO Alman MılM Komlsyonunun düzenîedığı bır semınerde idım Semıner. clnsan Hakları Ve Eğıtımu üzennde Idi Dünyanın her yanından gelmış 50 kışılık bır forum oluşmuştu: Pedagok'ardan hukukçulardan . sıyasat bllımc ferdei, profesor, doçent. müsteşor, gene) muc'jr nufettış ve genc Alman öğretmenler vardı Bunoan ıyı Batı enteltektuel kamuoyu ke8ltı bjluncmazdı Işte ben 12 Eylü! sabohı, böyle zengın blr Saltlıktan Demokrasiye Osmanlılar, önce bunun ayırdına (forkıno) varamamışlardır. Ama, devletlerınl yenlleştırm» gereksinmesını duymuşlardir da... Osmanlılar, dsvletı yenılsştlrmek lcln; türlü ırk dıl dın mezhepten gelen uyruklan arasmda uyum sağlamak Icm reformlara gınşmlçlerdır Bu reformlar, giderek, Batı slyosal felsefesine doğru bir gelışım çDstermiştlr Batı felsefesının ozgürluk, eşıtlık. mulkıyet, güvence, Iktıdarı secıme ve anayasaya dayotma ılkelerine yaslanmacılığa ulaşılmıştır. Yanl giderek. soltcılıktan dsmokrasiye vartlmıştır. ••• Turkler, (slömdan onceden beri. <»ağlşl)c yerlerde, türlü devletler kurmuşlardır. Bunlann hepsında «Otonte ilkesı» egemen olmuştur. Zaten, son 200 yıla gelınceye kadar, ötekl dürtya devletlerı de bu «Otorıte l!kesl»ne dayanmıştır Otorite ilkesine gâre, iktıdar (buyuran egemen güc) Tanrısal bır cevherdir Onu, yeryüzunde bır «Seckın Önder». elıne geclrır. Zoten, t>o seckın önder, Tanrı'co gösterılmiştır de... Onun kullandığı iktıdar. bu Tonrısal nıtell OKTAY AKBAL EVET HAYIR m Iş savıda değil,kafada 'E'tı Tiıl/on!uk Turklye'mlzden Ik1 yuz bınllk blr ufk« rrs 1 zaferıe ayrılır çildınyorum » Bu sözü soyie>en An*aiQ WJZ syenier Derneğırın Boşkcnıd.r1 Izlanda karsıs nda u'usaı futbol tckımımız'n aldıgı 3 1lık venılgl n> z syen basKcnı c.ldırtmak duzeyıns getlrmış1 Yamız u c degıl cı Gı an gczeteie' mız n spor sayfalarında cndıron Ciidırono' 8u denı çılgınnk. okurları ÜQ cıldırtabıiır. itte moc scnrcsı cıkoi gazete erder Dif kaçmın sek1? suun usijne ceKtık'erı mansetlerl cYazıklar O'sun». • Utanma7lcr> «Scpır sapır doküldukı tYerın dıbme çectıkı «Gel de ay p'arrass Bır de ünlu tutbol uzmcn'cımn yorurriKirı vor kı ıcler acısı' Oysa. oynı uzman'ar herhanaı bır futboı boşansı karşısmda. futbolumuzun, LTIU OfUrcularımızın en başto da uıusai taKim yonetıc s •/% secıcı ennın boı bo! ovgjlerını yopmışiardı. Yar ı > re yaparlarl... B r macto Fenerbchce yenilmıştı Stadı dolduran yordaşıor en c lon sozlerle takımıarını yerdıler FuttıolCJ or basları yerdp cktılar alandan Ertesı hafta Fenertr^ice mccı kazanaı bu kez tnbjnlerde koskoca bır a s gecen hafta şaka yaDtık' Sorro da koro halırde t j c.ur a erre bcgırışı1 Şırnd 'utanmazlar' d ye hokaret ettığ rr z oyurcuian bır süre sonra omuzlarda taşınz, çazete c nızde kcca kcca resımler nı bosar, 'aslanlarıf 2 </ar oısun dıye mansetler cekerız Bugün onları yerın d bıne batıran fu'boı uzmant yazarlar da 'top yuvorlaktr turunden yorumlar çıziktırırier'... Bjrnon Feiek geçen günku yazısırdo "Yenilen Türk Devıetıdın» d./or .. Turk devletı. yanı Turk toplumu, Turkıye ae tugun uvgjlanan yöne'ım duzenı, anloyışı kafar st Bı uıus Deıırlı bır alando ustun başarılar kazanacak ote<' a'cn cdo bozguniara uğradığı ha'oe şu ya da bu ışte dunyayı şaşırtan soruclor olacak Hıç olur mu' Herşey bırbıren baglı herşey bırbınrı etkı'er durumdo... Ba'ın şu ata sooru ourese Bırakm Inoıl'^lerden oldığtTiız futbolu gureşe bakın' Hangı ç.zgıdsyız hangı başan c ı kczorhyoruz' Gureşie futbo afasmda bır başarı var mı? E"rteş mıiyon'uk b<r ülkenm futbo! takımı iki yuz bln r 1 1 k'şil k b u'ksntn futbof tokımmo venı'mıs Sayısa çog'j 1 uk onem'ıvrış gbıi . Beş oltı mılyonluk Isvıçre ıle 1 ed ssktz m vonlu* ısvec iıye pol tıka. kültur sanat va scno/ı dunycsmda yuz m.lyonlUK ulkeıerden doha etKilt, dc^a oneTi.ı aaha guclu deg'i mı' tkı yuz bın kışılık Izlcnda va yenıinekle »edı mılycnluk Isveç'e venılmek oros'ida re gıb bır oyri"i buluyorlar bılmem' Beşaltı viiz m'^or uk Hnd stcn takımını yenmekle ik,/oz bn kısiı k Izlando takımına venılmek bıze ne bır ustümuk yazanö rır ne de kc/trettnr Bö\ie saysal hesaplar boştw ya r ıltcaır Izlanda kucük bır u'kedir ama pek cok olanda basorıiarr vodsıramaz Dunya yazınına Haidor Lcxness g bı onemlı bır yazar vermıştrr Bu Laxness 1955 de Nobei Yaz>r CGU ur.u kozanmıştır Ellı mıiyonıuk Turkıye yazınmdan ccvle dunyaca sevllen sayılan br tek yazar henuz cıkcrnamıştır Sona'a kulture. msanlıga sevgı ve saygı acıs nc<an izlanaa nın btzden ı!erde oıduğu acıktır. B z m nsamnız cok dıye ık. yuz bır kışılık bır ulkeyı ıNe de t'cr cianda yenerız dıye n>ye umdî'cra kapumc ı? O/ie,se yuzlerce m lyoniuk HmdıStan, Endonezyo, gıbi gen •almıs ulkeler onunde elli mılyonluk nüfusumuzla r he alandc ez ld k, yenndık. bıttık tukend k gıttı! Demek istediğıir o>cu ınsar sayısmda değı1 yetıştınlen Insan!aın re oenlı çağdaş u\garlığa. cagdaş bılıme, teknl§e ku'türe scnata, spora yanı bugünku çağdaş "kafa'ya vaK^şnrş o^u ozumsemış benımsemış, gerçekten uygan k auzeyne uiaşabılmış olmasında... •Utanmazlar' dıye başlık atan kışılere sormalı Arkadaş sen kendı ozel yaşamında. meslek yaşamırda hangı 'uton.imayacak' başarı çlzgısıne ulaşttn' "Yerın dibıne trcttık' dıyen ere sormalr Yerın dıbıne batmak gerekırse bır futtol macı mıdır bunu sağlayan? Bır yenılgıy' e cıldıran müzısyene sormalr Müzık alanırda ılerl, uy• gar ulke'er n gerıs nde, cok amo cok gerlsınde cabalamıyor muyuz 'ararıman" dıyerek onların en bosıt, en kötu parcalannı baş tacı etmıyor muyuz? Bır fufbol macı. bir futbol yemlgısf, tüm ulusca yaslara burL.nmenıze neden Oiuyor Oysa daha reler var utancla duşunmemız gereken... anınmış devlet v« politıka odamlarmdan, onılarını yazanlara cok rastlonmıştır. lclerınden eskı Ingılız Başbakanı Sır VVınston Churcfııl (1874 1955), Federol Alman Cumhurıyetı nın ılk Şansolyesı Konrad Adenauer (1876 1967), Fransa nın eskı Cumhur başKanlarından Cnaries de Ga ulle (1890 1970» Alman D ktatoru Adolf Hıtler'ın Ankara Buyukelçısı Franz von Papei (1879 1967) ve Nazi re|lm, nın unlü Muhımmat Bakanı Al bert Speer'ınkıler (1905 ) . son yıila'tn en llgınc olanlorından bırkacıdır Unlu bılım adamlarının anılarını yazonların sayısı ıse. dev let ve polıt/KO adamlar/nınkıne conla cok ozdır Nıtekım bo7i ünlu kımyacı fızıkcl ve cerrGhların dışında, anılarını yazontara pek rostlanmaz. Bu alcnda son yılların en ilglnc olcnlarından bıri, 1933 ünıversı»e reformunda Türkıye'yo geien ve a tı yıi Istaibul Universıtes nın Bınnci Cerrahl Klinığı Dırektor'uğünu yapan. Rudolf Nıssen m (1896 \ bundan bır kac vıl once Aydıntık sayfalar Karanlık sayfalar (1) adıyla yayımladığı anılarıdır Nıssen, 400 sa/fa tutan anılarından 67 sayfasını (131 247'ıncı sayfalor), Turkıve'da gecırdlğl yıl!ara ayrılmıştır Berlln'den BoĞozıcı'ne, Istanbul da cerrahl profesoru ve Tjrkıye'dekl son yıl adlarını ta^ıyan bölümlenn her satırında. Nıssen'ın Türkiys ve Turk ter ıcin ne kadar sampatı duvd"âu belırgın bır biçımde qöze corpar Büyük Atatürk ıc n yazdıkları daha önce bu sntunlarc'a yayınlonmıstı (2) Nıssen Inönö'yü de bir kac satırla şoyle anlatır Hıtler Almanya sının buyuk askerl ve polıtık kudreti, Türk ler öze T Bilim Adamlarının Anıları ANILARINI YAZAN, BİLİM ADAMI PROF. VELİDEDEOGLU'NUN DIŞINDA HEMEN HİÇ KİMSE YOK. OYSA NE KADAR GEREKLti Prof. Dr. Muvaffak SEYHAN rinde de derın etkllsr bırokıyordu Ataturk'un olumu uzerıns Cumhurbaşkanı olan Inonu'nun asker oiarak bu eîkılerden uzak kalması, onun devlet aaamlığı capını gosterır Bu bakırndan von Papen ın buyuk kandırma ve inandırma maharetının ds, Turk len p anlad kla rı tarafsızlık sıyasetınden vazgscirememesı, pek şaşırtıcı oimamıştır. Nıssen anılannda, Turk meslekdaşlarından ve bu arada Tevfık Sağiam, Neşet Omer Irds'p, Nebıl Bılhan ve Fanrı Arei den de, ovucü cumlelerle fiozeder Yanında calışan asıstanlarından oyrı ayrı ad verme den gene'lıkle bahseden NısS3n, hspsının iyı nıyetlı, oğrenmeğe meraklı, guvenılır gencter olduklarını, kendısıne son yıllara kadar sevgı ve baghlıktarını gosterdıklerın1 buyük b'f (Cten ıkle dıle getırır. Nısssn ın amıannin yay.nlanmasından bır yıl orce ckar, ünlu Alman klmyacısı O'to Hann'n (1879 1963) anıları da !3), butün dunya'da buyük bır ı)gı ıle karşılanmıştı Bıtm1 d'g gıbi Hahn uranyunrı ve tor rFRANSIZCA STRASBOURG UNlVERStTESİ MEZUNU OÛRETMEN TARAFtNDAN FRANS1ZCA DERS VERIUR. yum'un otom ceklrdeklerlnl par çalayan ve böylece atom bombasmın yapımının bılımsel yolunu açan bılgındır. Ancak bu korkunç s.lahın Hıroşıma ve Nagasakı'd9 yuzbinlerce günah sız ınsanın olumLne nedsn olmosı, o nu derın btr uzuntu ve umıtsızhgs duşurmuştu Anılannda bu konuyu oyrıntılarıyle cçiklayan Hahn. butun yaşamı boyunca bu sılahların yasaklan ması ıcm uğraşmış ve bu yüzden Federal Hukumet'le de sert mucadsle'ere gırışmıştı Nı tekım bır kaç arkadaşıyle bırlıkte. o sıralarda Savunma Bakanı olan Josef Strauss'a bır mektup yazarak, Alman hukumetınden, ne atom sılahtarı yapmak ve ne de bunları depo lcmak nıyetında olmadığını aCiktayan bır bıldırı yayınlamasını ıstemıştı Bu Isteğe cok hıddetlenen Strauss verdığl yanıtda «Alman'lar kendılerınl Rus'lara korşı ok ve kalkan'la savu"amazlar Her nekadar o•om sflahlortnı yapmak blze ya sak'andı ise de Rus'ları görüş rr>9 masasına oturtmak lcın bu s 'ahîon Almonya'do depo eds ceklerini» bıldtrmıstl BuiUn ü zerine Hahn ve arkadoşları bu sıiahlarm korkuncluğu konusunda Alman mılletınl aydınlat mak icm uc buyuk Alman gazetssinde aynı zamando cıkan bır bıldırı yayınladılar ve bıldlrıde ımzaları oianlardan hıc 21nnın atOTi sılahlarının yapı ma sına, denenmasıne ve kulıanılmasına katılmayacak.arını ve Almanya'nın atom sılahlarıyle sılahlanmasına karşı olduklarını açıkicdıiar. Bu yayın karşısmda guc duruma duşen Adenauer hukümetı Hahn ve arkadaşlarını durumu gorüşmek üzere davet ettı Uzun goruşme ve tartışmalardan sonra, Adanauer'ın bu konularda kendılerıyle her zaman temasta kalacağını, uluslararası gel.şmelerde onlara bılgl vereceğını ve bu sı'anların butün dunya'da yasaklanması Icm gırışımlsre gacıleceğınl bıldıren ortak blr bıldırl yayınlandı ve böylece bır anlaşmaya varıîdı. Ulkemızde de anılarını yazanlara, oze'lıkle son yıllarda cok rastlanır Ancak burado da başlıca, başarısız pohtık ya şamları sona eren kımseter soz Konusudur Bu anıları yazanlor, daha zıyade, başarısızlıklarını haklı gosterme cabası ıcnded rtar ve bu yuzden okurlar, olayları değerıendırme ocısından coğu zaman teredduda dü serler. Öte yandan bılım adam larımızdan anılarını yazanlara hemen hıc rostlanmaz Burada tek ıstısnayı, tanınmış hukuk profesorumuz Hıfzı Ve'det Velıdedeoğlu teşkıl edsr O'nun bır ıkı yıl once yayınlanan ikı cıltlık Anıların Izınde adlı kıtabı, gerçekten zevkle okunan güzel bır yapıttır 1) Rudolf Nlssen Heüe Blaettsr Dunkle Blaetter, Deutsche Verlags Arstalt. Stuttgart 1969 2) Muvaffak Seyhan Blr mektuD b r anı, Cumhuriyet. 27 Ara k 1977 3) Otto Hahn Me n Leben. Ver log F Bruckrnonn, Munchsn 1968 Irai ıle Irak savaşındo olenierin sayrsı kac9 Bll'nmlyor Bu alanda da Bağdot ayrı konuşuyor; Tahran oyrı konuşuyo Ne var k ıkı yandart eoey ınsanın canını yıtırdığı kesınd r Sa"oş ycınız feDhede surmüyor: bayuk kentler de bonbalanıyor coiuk coctk dede n ne borrba c altında con verıyc, ve or'aya onemiı bır sorun çık yor Accba ölenlerln hangısl şehıt? Irak Muslurran... İran da oyle He' rki ulkenin de fnsanıno sorsan, Müs'ömorlığı sana bana brakmoz; hem Iraklı va da 1anlı kordesırrz öy'esıne MuslüTandır ki Turkıye'nın layık b r Curphdnyet olmasmı kuskuvla karsılar. Ircın'dan gelenler cnlatıyorlar. sokakta başı acık kodınlarm dolaşmosı hos gorülmuvor; radyoda, televızyonda sabah oksam d.nsel yoym yapılıyor Irak da öteden ben koyu sofuluk çöruntusundedır Ama şımdi Irak Muslümanı 'ran Müslümonına, Iron Muslümanı Irak Müslümanına verryor kurşunu, bombayı, füzeyl.. Ölen ölene. kalan kalana bir savoş... Pekl, âlenlerin hepsl şehlt mi? Kalanlonn hepsl gazl mı* iranlı'nın elindekl de gâvunjn uçağı. füzesl, bombası; Iraklı'nın elindekl de. 8u iki Musluman ülks yeraltı kavnaklarından gelen paralarla tepeden tırnağa sılahlanmışlor; şfmdl de bfrbfrlerinl kırrrok ıcin savosıyorlar tÇıfıt» ellnı uğuşturuyor, coh olsun> dıyor €Ey HumeynM Batı'ya başkaldıran beyaz sakailı kara sorıklı'. Sana bır oyun tezgâhlıyayım da anandan emdığın sütü burnundan getıreyım» dedıler; ve dedıklenni yaptılor. Şımdi hem Iran'da, hem Irak'ta bayraklar dalgalanıyor. trampetler colıyor, marşlar söylenıyor, kahramanlık edebıyatı yapılıyor; ve bu enayılık fırtınasında ölen ölene, kalan kalana... Behey Tanrı'nın akılsız kulu'. Yerin oltındokl petrolünu Batı'ya satıp Batı'dan o'dığın sllahlarla savaşiyorsun Bır de dönüp halkmın halıne ba«' Ne Cstünde var ne basında1» Okuyup oğreneceğıne b llnçlenlp ısıyacağına, doğayı tanıyıp insanı ve inscnlığım bi'eceğıne koyu bağnazlığınla emperyalizmın el'nde oyuncak olup kan revan ıcınde kalıyorsun... Oyun öylesine açıksecık kl... Dünyanın ceşıtlı gazetelerınde cıkan haberter de âylesıne karmaşrk ve oldatıcı kı... Botı basını acık bıclmde Irak'ı tutuyor; koro sorıklı beyaz sakailı Ayetullah Ruhullah Humeynı'ye toh olsun» diyor Emperyolızm usta mı usta! Israıi'e karşı bırleşemıvan Muslümanları nosıl bırbırıyle kapıştırdı eloğlu?... Kıssadan hısse Ey yurttaşım, ey cağdaşım" Bll kî yobazlıkia. boğnazl.kla, bılgısızlıkle, bılıncslzlıkle, bır yere varılamaz. Korgüdulerın kölesl olmayasın, aklırtı peynır ekmei'l<» yıyip bıtirmeyesın". Olan bıtenden, kendıne ders çftar kı emperyalizmın ve de somürucunün oyuncoğı gıbi davrcnmaktan sakınasın. • • TURİZM... TURİZM... TURİZM... HCT Cl'VA KESIN HAPEKET sunap. turizm ALAADDİN OTEL 7.7OOTL ALANYA: 3 TATİL KOYÖ 8500 TL. Rezervasyon "BARBAROSBLLVARİ" Ko.35 Kat 3Be;iktaş m ©11074 6182 2 3 HK TEL.58 IİTEL:5S 68 96 oztl oıoOus. rehber tum cevre geıılerı um pin>ıyon 1955 yılında gazetemiz tarafından yayınlanan KURBAN OTELLER CUMHURİYFT • Karayolları I Boîge Sayman lık Md almış olduğum 448815' 1574 no'u 1812 1973 tarıhlı 31 300 lıraiık vezne alındısmı kaybettım Hükumsuzdur MAKSUT OKUR • Nüfus cüzdanımı Kaybettım. Hükumsüzdur ZUMA MÜDERRİSOĞLU • Sağlık cCzdaniTiı Kaybettım. Hükümsuzdur. • Hüviyetırnl, nüfus kağıdımı, ehlıyetını kaybettım. HuküTi süzdur. YILMAZ CANER • Sahıbınden satıi'k Renau't 77 moctel Mur 71 01 86 • KÖMUR, kalorıferlere, balara 22 14 07 so MİNE CANER ASIRLAR BOYUNCA İSTANBUL adh eserden 50 adedi arşiv fazlası olarak satışa sunulmuştur. Tarihi değer taşıyan ve benzeri bugüne kadar yaymlanmayan bu eserin satış fiyatı 1500 TL. dir. Î3TEME ADRESÎ CUMHURİYET MATBAACTLIK VE G \ZETECI1IK T A Ş Türkocagı Cad. 33 41 CAĞALOĞLU İSTANBUL FETHİYE LANYA SEKETUR MOTEL MERİ MOTEL 10S0O16 85012 500 7 500 9 500 14 850 BANANA MOTEL KENTOTELtyirımp) KEMEROLİMPOSM. OTEL LIDVA NTALYA MARMARİS ÖZEL ALANYA URGÜP URGUP BUYtJK O TEPEOTEL(Yirımp) 22 26 EKIM 29 EKIM >KASIM 6 500 6 500 (Cumhuriyet: 5470) REISTUR BAYRAMDA SiZLERLE KUŞTUR TATİL KÖY0 : Tam panslyon 12 500 TC ALANYA CİMEN OTEÜ • Oda, kahvaltı 7.500, TL. ALAADD'N MOTEL (Kumsalda) • Tam pansiyon 12 500, TL. Rezervosyon . 43 49 S3 Yenıçarşı Cad No 32, Kat 2 GALATASARAY Ustb&aalık »» t Sahltrt . NADtH N * n t Gaze'ecilik T A ş adın» Müdflrü : > Genel Yayın S • Oktav KURTBÖKE I MOessese MüdürD Emine CÇ4KLlGtL * Basan ve rayan • Cumhunyet U8»baacıl!S ,• ve Gaıetecılik T ^ S Cagaloğlu Türkocaftı C3d No : 3 9 4 ! Posta Kutusa: M6 İSTANBDL Telefon : 20 97 01 CUMHURtYET BtSIN AHIJU4 G1MAYI TA*HHÜT EDtR 0 BÜROLAR VSKAR% Konuı Sotsk 24/4 Yonişeaır Tel . 17 S» 2S 17 38 «4 1Ü3S35 A tZMİR Halıt Zly« Bu'v» No «S Kat 3 Tel 25 "7 09 13 12 30 0 AD4NA • ttatürfc Cad 1 Qrk Hava Kurumu Iç Hanı Kat : 3 No : 13 Tel 14 SCO 19 731 ABONE UCRETLERI AyUr yurt icf 1 300 600 1 900 1800 « 1300 3600 13 3600 7.200 TA KV İM 29 tmsak 5 10 tkind) 16 15 ETLÜL 19M Gbntş 6 53 Akşam 16 36 Öğle 13 04 Tatnı 20 37 Cçsk Ocretl grupianna ve agırh?ına göre ayrıca uygulanır. ve Ilan Tel 18 33 35