Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ON CÜMHURtTET 2 EYLÜL 1980 ARŞOVA Paktı uyelerı şu sıralar Demokratık Alman Cumhurıyetı toprakları üzerinde yapacaklan ortak manevralar ıçın haztrlıklarını surdurürlerken, Polonya'da bır sureden berı gorulen huzursuzluklar. grevdekı ışçılerın ısteklerının büyuk bır kısmının kabul edtlmesıyle sona ermıştır. ABD de yayınlanan Tıme dergısı. Polonya'da boyle bır durum yaşanırken Pakt'a üye dığer ülkelerdeki durumu belırten bır ya, l ı yayınlamıştır. ' DOĞU AVRUPA'DA EN ESNEK UYGULAMA MACARİSTAN'DA V r DEMOKRATIK ALMAN CUMHURİYETÎ İSE, EKONOMİK DURUMU EN SAĞLIKLI OLAN ÜLKE. DEMOKRATİK ALMANYA ET TÜKETİMİ BAKIMINDAN DA DOĞU AVRUPA'DA ÖNDE GİDİYOR. ÇEKOSLOVAKYA Yazıda, doğu bloku lcınde ekonomık bakımdan durumu en lyı olan ulke olarak Demokratık Alman Cumhurıyetı gosterılmektedır. Blok lomde. et tuketımi açısından en oiumlu rakama bu ulke sahıptır. Kışi başırıa yılda 86 2 kg Doğu Almanya oyrıca, bu yıl blok ıcınde kal kınma hızını en cok yükselten ulke olmuştur. Almanya'nın kalkınma hızı yuzde 4,8'e ulaşmıştır Gectığımız yıl ıse bu oranın yüzde 4,3 olduğu belırtılmektedır Doğal kaynaklardan yoksun olması ulkeyı cok fazla etkılememış ve merkezı otorıte bu yoksulluğu ekonomık planlamayı yumuşatarak gidermıştır Ulkede halen 285 bın Sovyet askerının bulunduğu belırtıl mektedır Tıme derglsıne gore, ulkeden her yıl 200 klşi batıya POLONYA EKONOMİSİ Prof Dr. Nazif KUYUCUKLU P şısında Bulgar halkı sadece ho murdanmakla yetınmıştır. • i • • > MUHALİFLERE KARŞ! SERT TEPKİ GÖSTERİLEN ÇEKOSLOVAKYA'DA İSE HÜKÜMET EKONOMİK REFORMLARA PEK YANAŞMIYOR hareketli bır yayın yapmakta üzerınde de hıssedılır olcude baskı bulunmamaktadır Doğu bloku ıcmde seyahat ozgürluğunun en cok olduğu ulke durumundakı Mocarıstan da ayrıca Janos Kadar hukumetının dığer doğu hukumetlerıne oranla halkla tyı ılışkıler surdüren hükümet olduğu kaydedılmekte 1968'dekı Sovyet müdahalesınden sonra Çekoslovak hukumetı, bu ulkeye sıkı sıkıya baglıdır Gustav Husak reıımı muhalıflere karşı sert tepkı gos termektedır U'ke toproklannda 80 bın Sovyet askerının bulunduğu behrtılmektedır Cekos.ovakya durgun bır ekonomıye sa hıptır Bu yıl ıcm planlanan yuzde 3 7 lık kolkınma hızma ulaşılamı/acağı sanılmaktadır 12 yıl once devrılen l'beral Dubcek yonetımı ekonom'k refo r mlaraan yanayken Husak hsrhangı bır degışıklıge pek yanaşmamaktadır. ROMANYA MACARISTAN KOMUNIST PARTlSl BIRINCl SEKRETERI JANOS KADAR POPULER YONETICI . dir. Rekor denecek düzeydekl ekonomık gelışme hızı gecen yıl duşuş gostermıştır Kadar, blok ıcmde en populer yonetıcılerden bırıdır Ulkede 60 bın Sovyet askerı bulunmaktadır ülke Bulgarıstan dır Uye ulkeler ıcmde en yuksek kalkınma hızına Bulgarıstan erışmıştir 1979' da kalkınma hızı oranı yuzde 6 5 olmuştur Ulkede yeni bır ucret sıstemı gelıştırılmış ve planlamada ademı merkezıyetci lık uygulamaya başlanmıştır. 68 yaşmdaki Todor Jivkov'un gecen yıl yukselttıği fıyatlar karRomanya ıcende en sert uygulamamn yer aldığı bır ulkedır Nıkolay Çavuşesku, dış polıtiKada bağımsız bır polıtıka ızlemekte. ıcende ıse ortadoks bır tutumu benımsemektedır 1977'de Jıu Valley deKi maden ış cılerının grevı zor kullanarak kırılmıştır Hazıran ayında da sanayı kompleksı Tırgovışte'dekı grevlerın de aynı bıcımde kırıldığı haberlerı gelmiş ancak hukumet bu haberlerı yalanlamıştı Romanya'nın ekonomık kalkınma hızı. 1970'lerde blok ıcınde en yuksek duzeydeydı Ancak şımdılerde bu hızın düştuğu belırtılmektedır (Dış Haberler Servisi) iitıca etmektedır. Bu sayının Doğu Avrupo ülkelerı ıcnde en azı olduğu bıldırılmektedır. MACARİSTAN Macarıston'ın ıse, doğu blokunun en ılımlı ulkesı olduğu kaydedılmektedir Polonya'dan sonra en lıberalı bu ülkedır Macar basını daha BULGARİSTAN Doğu blokunda Sovyetler Bırliğı'ne en cok yakınlık duyan YAVUZ'UN SERÜVENI 5 ivastopol baskınıyla Turkler fiılen harbe suruklenmışler ve sılaha sanlrruı,lardı Turklenn sılaha sanlmasıyla Ruslar karada da savaşa başlarnışlar RusLımenı sınırı olan Kafkasyada savaş başlamıştı Buradakı Turk bırlıklermın ıkmalı gerekıyordu. Bu ıkmal ancak Trabzon ve ona yakın lımanlardan yapılabılırdı Ilk ıkmal vapurları koruyucusuz olarak Samsun'a gıtmış \e sapasaglam gerı donmuştu Ikıncı sefer durum bov. le olmamış gıden vapurlarm uçu de 5 kasun 1914 gunu Rus fılosu taratından Zonguldak ta batınlmışlardı Artık korumasız ıkmal yapılamazdı Yavuz ve Mıdılh Bogazın sakın sularını terkedıp savaş alaıu Karadenıze acıhnalıvdı Georg KOPP (YAVUZDA GÖREVLİ ALMAN DENIZCİ) S Batı Alman bilim adamları atomun hareketinden sürekli enerji sağlamayı başardılar FRANKFURT, (Guney Haber Aıansı) Batı Almanya nın Garchıng bolgesındeKi V.ax Plonnck Plasma Fızık Enstıtusu oraştırmo uzmanlonnm, atomların horeketlerınden devam lı enerp uretımı saglcmayı başardıkları açıklanmıştır Petrolun gıderek pahalılanmosı ve yakın bır gelecekte de tukeneceğını hesoba katan ve dolayısı ıle petrolun yerını alacak yenı b r enerıı kaynağı bulunması gerektığme ınananlar, Alman buluşunun yaşomsal onemde olduğunu belırtmektedırler Alman bılım adorrlarının, 1950 lerde Amerıkalı uzmanların üzerınde calıştıkları bır sıstemı gelıştırerek sonuca ulaştıkları belırt.lmektedır. Alman bılım odamlan ıcad ettvklerı bır prototıp sayesınde atomık reaksıyonlarla devomlı enerji üretmının anahtarını bulduklorını soylemektedırler. STELLATÖR Atomık reaksıyonlardan üretılen enenının devamlılığı ıcm ıcad edılen cıhaza «Stellator» adı verılmıştır. Nükleer enerıı uretımınde partıküllerı reaktor icıne hapsetme4< ıcm 2 manyetık alona ıhtıyac vardır. Bunlardan b r i ıc. dığerı dış manyetık alandır Ve yegane gucluk ıc rronyetık alanda uretılen enerıının devamlı olmayışı, kesılıp, yenıden başlamasıdır Oy sa Stellotor'de sadece dış manyetık olana ıhtıyac vardır. Ve Alman b.lım adamları bu sıstem yoluylo kücuk prototıplerle Stellotorlerden aralıks z ısı enerıısı uretılebılecegını ısbat etmışlerdır Bu sıstemde partıkuller once ısıtılmokta. sonra merkeze hapsedılmeı<te ve boylelıkle man/etık alan esası ortadon kalkmaktadır. olonya'dc işcılorın ekonomk ısteklerle başlatıp slyasal ısteklere donuşturduklen eyiemler, dunya kanuoyunun üzerınde dıkkatle durduğu bır konu olmayo devam edıyor Bızde de konu ıle ılgılı haberler yanında bcsında ılgınç yazılar yeramoktadır Bız de. anacızgılerıyle Polonya ekonomısı üzerınde durmak ıstıyoruz Polonya, ulusal ekonomıs ni otekı sosyalıst ulkeler gıbı. planlı ekonomı ılkelerıne çore yonetmektedır. 1947 1949 yıllarını kopsayan ılk uc yıllık plândan sonra, 1950 1955 yıllarını ıçeren altı yıllık kalkınma plânı'uygulonmış, bundan scnra da Beşer Yıllık Kalkınma Pıanları yururluğe konmustur Bsşer Yıllık Plânlar dıkkate alınırso, ıcmde bulunduğumuz 1980'de de. son Beş, Yıllrk Plân'ın son yılında bulunulmaktadır Or.umuzdekı yıl da 1981 1985 yıllarını kapsayacak altıncı Beş Yıllık Plân doremıpe gecılecektır Polonya, bu kalkınma planlarının uygulamasına 1939 1945 arasında, yani Ikncı Dunya Savaşında altı mılyon nufusunu (toplam nutusun % 22'sı) ve ulusal sevetın de, bunu kapıtal stoku o'orak düşunebilınz % 38'ını kaybetmış olarak baslam stır (Poland Facts ond Fıgures. Interpress Publıshers VVarsajv. 1973 sy 1718) Bununla bırlıkte 1950 1965 arasındo Ulusal Gelır'ln yıllık ortalamc artış hızı % 7 kusur olarak gerçekleştınlebılmıstır (Poıona, Focts and Fıgures 1969. sy 47. Tbl 2) Bu ortış hızı, aynı donem ıcm AET ortalamasından olduğu g bı, ayrı ayrı uye ulkelerın ortalamasından da yuksektır Polonya bu a r tışı. sozkonusu donemde. Avrupa'nın en yuksek doğum oranlarına sohıp olması nedenıyle, ulke nufusunun % 30 artmış olmasına rağmen boşarmıştır 1950 1968 yıllarını kapsayan bu oonemde nüfus artışı, Federal Almanya'da % 21 3, Fransa da % 205 Ingıltere'de % 109 olmuştur (a g k sy. 48) Ulusal Gelır 1979'da 1 9 trılyon Zlotı dolayında gercekleşmştır (Pologne, donnees statıstıques, Warszawa, 1980, sy 16) Bıraz daha «yrıntılı o'arak ele alınırsa. Ulusal Gelır, 1978 de 196, 1979'da ıse 190 trılyondur Bu durumda. bır oncekı yıla gore 1979'do Ulusal Gelır aynı kalmış, hatta bıraz gerılemıştır 1979'da toplam nufus 35 3 mılyon olduğuna gore kışı başına ulusal gelır 53 824 Zlotı'dır 1978'de ıse, toplrun ulke nufusu 34 5 mılyon o'duğundan k şı başına gel.r 56 7 bın Zlotı o'muştur Bır ABD dolarının otuzbır Zlotı'ye eşıt olduğu kabul edılırse kışı başına ulusol gelır 1 736 dolar olmaktadır Böylece. Polonya'da son yıllar dlkkate alındığında. Ulusal Gelır'de ve dolayısıyle kışı başına ulusal gelırde aynı du zeylerde kalma, hattâ kışı başıra gelırde gerıleme soz konusu olmuştur Bır noktaya daha değınmek yerınde olur O da Sosyalıst Ulkelerde Ulusal Gelır'ın yaratılmasına dağılım ve yönlendırılmesme merkezi otorite ve dolayısıyle plân'ın egemen oluşudur Bu ulkelerde hedef. son yıllarda bazı değışıklık eğıl mlerıne rağmen, sürekli olarak ulusal gelır'ın onemlı bolumunü yatırımlara ayırmak olmuştur. Nıtekım, Polonya'da Ulusal Gelır'ın 1960 ta %23 1'ı. 1970'te %26 1'ı, 1975 ve 1976'do %34 u. 1977 de %316sı 1978 de de %30 8'ı bırıkım ve yatırımlara ayrılmıştır (Pologne, donnees statıstıques, 1979 1980 ve Rocznık Statvstyczny, 1978 sy 60) Yanı oran bokımından Ulusal Gelir'ın tuketıme ayrılon payında 1975 ve 1976'lar en yuksek gerılemeyı yansıtmak uzere. azalmalcr meydana gelmıştır Polonya ekonomısınde. uretım aracları mulkıyetının devlette veya kooperatıflerde bulunduğu Sosyalıst Kesım ıle, mulkıyetın kışılerde bulunduğu Özel Kesım vardır Özel Kesım. aşağıda da değınıleceğı gıbı. ozellıkle tarım'da eqemen ve onemlıdır 1979 da Ulusal Gelır ın yuzde 831'ı Sosyalıst Kesımde, yüzde 165'u da Özel Kesımde yaratılmıştır Ozel Kesım'ın payı 1960'ta yuzde 27, 1970 te yuzde 19 olmuştur (a g. k sy 16) Aynı yıl ulkede 16 4 mılvonluk ışgucünden (faal nufus'tan) yuzde 77 1'ı Sosyalıst Kesım'de, yüzde 22 9'u Özel Kesım de calışmıştır SANAYİ Ulke ekonomfsınde sanayi, en önemlı yeri tutmaktadır Bu kesım 1979'da toplam Ulusal Gelır'ın, ınşaat da hıl. yuzde 64 unu yaratmış, toplam ışgucunun de. yuzde 401'ını kullanmıştır (a g k sy 10 ve 16) Yukarda değındığımız Ulusal Gelır'den onemlı bır bolumu yatırımlara oyrıldığı gıbı, bunların yuzde 70 den fazlası sureklı olarak produktıf yanı uretken yatırımlara ayrılmış orneğın 1971/1975 ve 1976/1979 plan donemlerınde bu oran yuzde 77 oımuş bunun da yarıdan cogu olan kırkını (ınşaat'la bırlıkte yuzde 45'ını) sanayi yatırımları oluşturmuştur (a. g k sy. 25) Boylece sanayi de 1951/1970 arası yıllık gelışme hızı yuzde 10 7 olmuştur (Poland, Facts ond Fıgures, 1973 sy 34) 1971/1975 plânı ıle sana yı de cok onemlı gelışmeler sağlanmış ozellıkle 1971/ 1973 yıllarında endustrıyel uretım yuzde 33 artmıştır. 1971/1979 donemınde Ulusal Gelır yuzde 85, endustrıyel uretım 2 3 katı artmış, ulkenın celık uretımı gıderek co ğalarak yıllık 21 mılyon ton'a yukselmıştır (Polısh Perspectıves Month Rev 1, Varsav. 1980 sy 58 Before 8 th Party CongressA. Stravıcz) 1979'da Polonya 201'i taşkomuru, 38 1'ı de lınyıt olmak uzere toplam 239 mılyon ton komur, 117 mılyar Klws elektrık uretmıştır (Pologne, donnees statıstıques, 1980, sy 31) Bu ılkel madda ve aramalı temelıne dayalı olarak ulke, elektro muhendıs lık sanayıını hızla kurup gelıştırmış ve bu sanayi altkolu, lıder sanayi altkolu durumuna gecerek, 1976'da top lam endustrıyel üretımın yuzde 32 2'sını oluşturmuştur. Polonya Makıne Yapım ve Gemı Yapım Sanayıı nde. yenı patentlerle de takvıyeler alarak dunya'aa sayılı ulkeler arasına gırmeyı başarmıştır Aynı yıl, yanı 1976'da endustrıyel uretım ıcınde Besın Sanayıı'nın yerı yuzde 15 5 tekstıl'ın yuzde 12 5 kımya'nın yuzde 9,9. enenı'nın yuzde 8 5'tır. TARIM Polonya tarımı 1979'da, ormancılık dahil, ülke işgucunun % 27 3 unu kullanmış Ulusal Gelırın %14 5'ıni yaratmıştır 1971/1979 donem nde toplam yatırımlann °o 15 kusuru tarım Kesımıne yapılmıştır Toplam tarımsal alanların % 79'u ozel kesıme, %21'ı ae, sosyalıst kesıma attır Ozel kesım ışletmelerının sayısı uc mılyon dolayında olup, bunun ıkı mılyona yakını ellı dekarın altında toprak ısleyen ısletmelerden oluşmaktadır Yuz dekarın ustunde olanların sayısı da 420 bndır Bu nokta da, Polonya tanmının ılgınc bır yonudur Ayrıca, kaynoklarda tarımsal ışletmelenn alan bakımından sınırlanmasına rastlanmamaktadır Tarımsal uretım toplamının uctö ıkısını hayvansal uretım oluşturmaktadır 1979'da, tarımda 573 bın traktor olup, bunun 330 bını OZ<Î| kssımdedır. K.şı başına tahıl tuketmı 120. patat&s 160 balık 7 6, et 73 kg 'dır DIŞ TİCARET Polonya, ekonomık gelışmesindekı hıza koşut olarak. dış tıcaretını de hızla gelıştırmıştır Dıs tıcaret hocmı 1960'te 2 8, 1970'te de 7 1 m lyar dolar ıken 1977'de 26 9 mılyar dolara yukselm ştır (Rocznık Stat 1978, sy 518519). Oncelerı dışolımla dışsatım hemen hemen denk ıken, gunumuze gelındıkçe bu denge bozulmuş, orneğın 1977'de dışalım 14 6 mılyar dolar olmuşken, drşsatım 12 2 mılyar dolarda kalmıştır Dısalımın % 37 5'ını ılkelmadde, enerıı ve besın malları oluşturmus, dışsatımda bunun karşılığı da % 27 dolayında olmuştur Makıne. ulaşım aracları ve otekı sanayi malları dışalımda % 55 bır oranı oluştururksn, dışsatımda bunların oranı % 68" dır. Bu venlere gore, Polonya dışsatım malla'i acısından onemlı bır duzeye erışmıştir Ancak, bu durumunu sürdurebılmek ve dış borclannı ödemek açısından sureklı bır dışalımı da yürütmesl gerskıyor Ekonomıdekı bu gsnel gelışmeler karşısında Polonya'dokı bugünku ışci eyiemıni nasıl değerlendırmek gerekryor? Bakıs acısına gore duşuncelerın cok değışık olması olağandır Ancak. ekonomıdekı gelışmede son yıllarda gscıcı dahı olsa bır duraklamanın kışi başına gelırlerde btr genlemenm olduğu dıkkati çekıyor. YENİ SEFER M ıdılh, 16 kasım 1914'de Karadenıze çıktı. Bırkaç bın asker ve değerlı savaş malzemesı yuklu vapurları arkasmda Trabzon a kadar goturdü Yavuz da daha sonra Karadenıze açılmıştı Duşmanm herhangı bır saldınsına karşı hazırhklı dolaşıyordu Hemen belırteyım kı Rusların ıkı gundur deruze açıldıklannı bılıyorduk Ertesı gun Trabzon donuşu Mıdıllı bızımle buluştu. Nakhyeyı yapan vapurlar yukleruu boşaltıp yalnız başlanna Bogazıçıne donmüşlerdı. İkı kardeş gemı karanhk basarken çevreyı ıyıce gozlüyorduk Kapkara bulutlar Karadenızın üstüne çokmuştu Derken şıddetlı yağmur başladx. Yagmur dınıp ortahk agırırken sabahın ılk saatlerınde Kırım onlerındeydık Onumuzde bır sas tabakası var. Rus fılosu bu sısın arkasmda olmalı dememıze kalmadı ustümuzde muthış bır patlama, aynı anda telsız odasmdaki ışık sondu Hemen mumlar yaktık Gozlennuzden yaslar akıyor gırtlağımızda bızı bır şeyler boğuvordu Eyvahh Zehırlı gaz1 Belh kı bız ansızın duşmanın önune çıkmıştık Bız de ateş açtık. Ve gemımız toplanmızın atesıyle sarsılıyordu Dışan çıkıp hava alınca gazın etkısı gıtmıştı Fakat onlar da üstumuze ateş yağdınyordu. Sagımızda solumuzda muthış su çukurlan ve ardından gokyüzüne ulaşan su sütunları Mıdıllı hemen agabeysı Yavuz'un arkasmda yer almıştı O boyle bır savaşa dayanacak guçte değıldı. Bu korkunç ateş düellosu ıçmden hızla sıyrıhp geçtık Yavuz bu korkunç geçıtte >alnız bır ısabet almıştı Kötu bır sonuçtan küpayı kıırtulmuştu. 30 5 luk bır top mermısı kıç taraftakı uçuncü kazamattakı zırha çarparak patlamıştı Buradakı 15'hk topumuzun bütun mürettebatı olmuş tazyıkle zırh parçalan etrafa yayılmış, yazık kı hazır duran cephane de patlamıştı Yanı fıtıller ısabet almıştı Burada barutun ateş almasıyla dogan muthış alev, aşagıya ınen asansor yoluna sıçrarsa tabandakı cephane de patlavıp gemı tehlıkeye gırecektı Bır assubay tam zamanında buranm kapısmı sürguleyıp kapatarak alevın cephanehge yayılmasını onledı YAVUZ BIR MANEVRADA.. Gözlerimizden yaşlar akıyor, boğuluyorduk şılıyordu ki Ruslar Almanlann denız saldınsını Karadenız'de degıl Baltık Denızınde beklıyorlardı. Bu, hesaplarında yoktu Morallen o kadar bozulmuş oyle dedıkodular çıkmıştı kı buna göre Hazar Denızınde bıle Alman gemılerı gozukmuştu' avaşırken Rusların telsız konuşmalannı daıma Rusça vapmalan bızım herşeyı kolayca ogrenmemm saglıyordu. Neden şıfrelı konuşmuyorlardı Acaba şıfre çozmeye vakıtlen mı yoktu9 Işte kar altında. kı şıddetlı bır kış gunü butun kazanlan atesleme emrını aldık 8 aralık 1914 te Yavuz Karadenız e çıktı Rota dogruca Batum ıdı 10 aralık sabahı Batum açıklarında ıdık, ve hava da oldukça ıyıydı Batum bır tablo gıbı yukselen dağlann onunde guzel bır koy ıçınde yatıyordu Denız sımsıyah \e çok derın Mesafe ölçuldu ve taretler kıyı kalelenne çevrıldı Bır zu sesı ve ardından gurleven toplar Uzun namlular ateş kusuyordu Ancak obur gemılerle bırlıkte yapılması gereken bu bombardıman, Turklenn zamanında yetısmemesı nedenıyle ıstenı. len etkıhlıkte olmamıstı. Daha dogrusu etkılı ateşımızı hemen kesıp oradan uzaklaştık Ardımızdan Rus batarvalan ateş açmıştı. Ancak toplan kısa menzühydı Kafkas daglannın dev gıbı duvannı Doguda bırakarak bız KuzeyBatıya yoneldık Bır gun öncekı kotu havanın yennı benak, masmavı bır hava almıştı Ertesı gün yme Bogazıçındeyız Yann ızın vardı ve fesler kalıplanacaktı YENİ BİR SALDIRI nünde araştırma yapma emnnı aldı. Rus filosunun nerede olduğunu bılmek ısüyorduk Nann, çe\ık Mıdılh karanlıkta bır golge gıbı kayboluverdı Yavuz ıse o uzun 186 metrelık govdesıyle sarsılarak daha da hızla ılen atıldı Eger Ruslar Trabzon u bombardıman edeceklerse bız onlardan once oraya varmalı, onlan geregı gıbı karşılamalıvdık S G ÜSTÜN BİR GÜÇ u ham sıs ıçınde savaş nasıl ansızm başladıysa oylece bıtmıştı Cesur Yavuz butun bır Rus fılosuna karşı çıkmıştı Ustun bır guç olarak ışte ym& savaş alanında dolaşıyorduk Sonunda bız Guneje dönduk sıs duvarını arkamızda bıraktık Açık denızde hava ı>ı ıdı Burada farkettık kı kanlı bır sa\?;ştan çıkmıştık Uçuncu kazamattakı olen arkadaşlarımızın etlen param parça olmuştu. Ogleden sonra guvertede defın törenı tamamlandı Olenlenn ıçınde bır de Turk vardı Komulanın kısa bır konuşması ve sessızlık ıçınde hepsı demze venldıler. Senn denızon mezarı çok denndeydı Bız Istanbul a dondüğumüzde Boğazıçi uykudaydı Istınye'de demırledık. Rus Karadenız fılosunun ezıci ustünlüğüne karşm bız görev yapmaya devam ettık Boğaziçmde komur alması bıter bıtmez Mıdıllı Trabzon'a ıkmal gemılerıni goturmek uzere tekrar Karadenıze açıldı. Batum'a sefer yapan ıkı Rus yelkenhsme rastlamışlardı Bu ıkı gemi hemen baünlmış tayfalan Mıdıllı'ye alınmıstı Bu tayfalardan bın Rusya'da yaşayan bır Almandı O tayfadan oğrenıldı kı bızım Karadenız'dekı varlıgımız Rusların işinl çok bozmuştu, Şu anla B T anh 23 arahk 1914 Noel Ruslann telsız konuşmalan bırdenbıre arttı Anlaşıldı kı Rus fılosu Karadenız e açıldı. Noel gunlennde Anadolu kıyılanna ve bıze surpnzler hazırlıyacaklar Bız de hemen harekete geçtık 23 aralık ogleden sonrası, bırhklen Trabzon'a taşıyan vapurlarla bırhkte Yavuz ve Mıdıllı de Karadenız'e çıktı Çok güçlu bır Kuzey Doğu ruzgan esıyordu, Denız hıddetten dalgalar saçarken nakhye gemılerj bıran önce karaya ulaşmak ıçın tepınıyorlardı Mıdıllı, akşamla bırlıkte, Kuzeydogu yö MAYINLAR: RUSLARIN BAŞARIS1 unlerden 24 aralık 1914 sabahınm 4 unde Mıdılh bırdenbıre Çok acele, çok acele» dıve bıldırdı Ona cevap verdjk Gecenın karanlıgmda Rus fılosunun ıcıne duşmuş olabılecegı kuşkusunu belırtnordu Herşev şasılacak hîzda olmuş Once bır vapura ra&fhyor Projektorlennı \apura dosrulttugu sırada, projektor aynasmda bır de savaş gemısının golgesı goruluyor. Duşunecek zaman yok. Hızla ateş edıyor Vapura atılan ılk torpıl ısabet eder ve v apur hemen batar Onun ardından savaş gemısme ateş eder ve hemen gen dönerek, hızla kendısını koruyan karanlıga kanşır. O savaş gemısı de ısabet aLmıştır Sabah olunca Ruslar vapurun battığını gorurler Rus donanması toplanmadan her şey olup bıtmıştı. Hayret sankı hayal1 Sabah saat 7 de MıdıUi telsizle yine seslendı Yolda, Zongruldaka gıtmekte olan bır vapur yakalamış 2 subay ve 20 kışıhk mürettebatını teshm almış Noel, o kutsal gece boyle geçmıştı 24 aralık gununun soluk ışıgı ışte denızın üzennde Ve bız şımdı oldukça Dogudayız. Nerdeyse Kafkas kıyılan gözükecek Ruslar'dan eser yok Ogle uzen yıne Mıdıllı'nın telsızı O Rus fılosuna rastlamış ve savaşa tutuşmuştu. Duşmanın ustunlüğünu ve dumanlarm fazlalıgını gorerek kaçmıştı. Bereket versm Ruslann toplan uzun menzılh değıldı' Kısa bır aradan sonra Mıdıllı yıne sesını çıkardı Ruslar (büvuk parçalan dahıl) Kuzeye dogru gıtmişlerdı Bız, yanı Yavuz çok Doguda ıdık. Onlann Sıvastopol'a olan yollannı kesmemız olanaksız, Herhalde bızım de denızde oldugumuzu duşünerek guvenlı bır Rus lımamna gıdıyor olmalılar Bız de Kuzeye dogru yoneldık, belkı yakalanz umuduyla Akşama kadar Ruslan goremedık Çabamız boşuna oldu Bu arada ıkmal vapurlannın Trabzon a ulaştıgını belırtmelıyım1 MİDİLLİ'NİN ÇAĞRISI DÜNYA PETROL STOKLAR! ÇOK YUKSEK DÜZEYDE NEW YORK, < a o ) Petrol konularında uzmanlaşan Amerıkan dergısı «Petroleum Intellıgence Weekly» son sayısında. dunya petrol stoklorının cok yuksek duzeyde olduğunu, Suudı Arabıston'ın uretımı gunde 1 mılyon varıl düşur mesı halınde bıle, bunun etkısının bır yıldan once hıssedılmeyeceğını belırtmıştır. Amenkan dergısı, Batı dünyasında, sonbaharda petrol stoklarınin rekor bır düzey olan 5,8 mılyar varıle cıkacağına dıkkatı cekmıştir. Derglnın verd.ğı bılgılere göre petrol stokları, Avrupa'da 120, Japonya'da 110 ve Bırleşık Amerıka'da 75 gunluk tüke time eşdeğerdır. YARIN: Tutsaklar