Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
DÖRT CUMHURİYET 5 AĞUSTOS 1980 POÜTİKA VE ÖTESJ MEHMED . KEMAL Hâlâ Göremeyenler TÜRKIYE'DE DÜNYADA EKONOMİ/TICARET Cumhuriyet EKONOMİ SERVİSİ «Yahu, kooo odam. htc yutar mı?» «Faşizmin eline yasal sikıhîar verdıgıne gör» ..» Duşünmeye d«öer. Hangj yasayı vermişsek faşlzml getirmedl m!? Bokm, gül gibl 1961 Anoyasosmı verdtk. Ardından birkoc yıl sonra 12 Mart faşlzmi gü! gibi Anaycsayı zor güc!erl ile birleşerefc kuşa cevimedl ml? Hâ'â konuya yanlıj bcfcılmoktodrr. Yanlış bakıkjıÖı süreoe ds oloylorın ordı kasllmiyecektir. Faşizın, kökü dışarda tekelct s«rmayeı>in roricro ve kryma aracıdrr. Böyie olunco kime kıyaoaktır? Elbette emekci ve işci kesimlerine... Bizlm emakç\ ve IşçJ keslmlerı ıse ikiye bölunüktür. Bunca yılın denevinnlerinden gscmlş İbrahim Denizcier, faşizm'n daha ucu görünürken karşı çıkmaz da. foşizm kıydıkton sonra Kemal Türkler'ln cenazasi başında ağlar, döğünür. Hangisl doğru bunlardan? Fcşizmin kıydığına mezor başlarında ağlamak mı, faşizmin gelişine engel olmak mı? MSPMI Şener Battal'o göre: «Konya da bir Yozaat olacaktır.» Ama beri yandan Orhan Eren'e somn, «Konya yurdumuzurt en sokin köşelerinden blridir.» Birinin cehennemi ötekinln eermetl oluyor. MSP de, CHP gibı emekcl ve işcilere karşı çok veba! oltmdadır, çok.... Abdullah Başturk, İbrahtm Denlzctef'ln baka boka konuşuyor: gozlsrin* Â rgoda. «Bir yemejja tov ofdu...» <Jerto. Yurt dışında yatırım üstlenen firma yetkilileri Türk banka faizierinin yüksekliğinden yakınıyor Selim YALÇINER **|J1fall • •«*»•' •• .• UrBtllTl|, , . 20 D İ n tOll &Übr6Vİ O / "tsclStctipHl T'••y~'•"'•• • AKDENİZ GÜBRE FABRİKALARINDA «PUDRALAMA» YAPILMADAN ÜRETİLEN 20 BİN TON GÜBREYİ YENİDEN KULLANILABİÜR DURUMA GETİRMEK İCİN SÜR OÜRÜLEN ÇALIŞMALAR 800 BİN TONLUK ÜRETİM KAPASİTESİNİ 200 BİN TONA DÜŞÜRDÜ. Cumhurlytt EVonoml Senrtel Mersin'de kurulu Akdeniz Gubre Fabnkası'nda «Hatalı uretım» nedeniyle 193 mllyon lirahk 20 bln ton gübro «tasiaşarak» kullomlamaz duruma gelmiştir. Yapılan belirtemelere göre, 20 bm ton gubrenin depolarda «laşlaşmasına» üretilen gubrelerin «pudraianmamasu neden ofmuştur. tHatalı üretlm»e, gübrenin oroe yetersizliğinden ötürü süresinde gereksinım bölgelerine ulaştırılarak tariaya verilmemesi de eklenince 193 müyon dolarlık gübre kullanılamaz duruına gelmiştir. ÜRETİM N0 BİN TONDAN 200 BİN TONA DÜŞTU Yan kamusai nitelikte bir kuruiuş olan Akdeniz Gubre Fabrikalarındoki «taşiaşma» olayı 193 mılyon llralık parasal zarar yooında öretimin gerilemesıne de yol acmıştır. cTaşloşan» 20 bm tonluk gübreyl depolardan dozer kaldıno yeniden üretim ünitelerine taşıma tçlemlerl normal üretimin 800 bin tondan 200 bin tona gerilemesine neden olmuştuf. Akdeniz Gübre Fabrikalan'nda normal uretım böyük olcüde durduruımuştur. Günümuzde sürdürülen calışmalar bütünüyie «taşlaşan» gubrean yeniden kullanılır duruma getırilmesine ybnlendirilmıştir. 20 bin tonluk gubrenin dozerlerle kırılarak, öğütme ünitelerine taşınması yen) harcamalora yol acmıştır. 193 mllyon liro değerindekl gubrenin yeniden kullanılır duruma getlrilmesıne yönelik calısmolarm «ekonomik olmadıgını belirten uzmanlor «ancak yapılacok başka işlem de yoktu, Taşlaşan gübre nedeniyle fabrikada üretim yopmak Imkansızlaşmışm demlşlerdır. UzTianlar bu arada uretım sırasında «pudra!ama> işlemınden kacmılmasının uretni malıyetlerinde kücük ds olSrj tasarruf sağlandığını. ancak gerek «taşloşmo? gerekse uretım gerüemesinın 100 mllyonlarco liralık zarara neden olduğunu bildırmişlerdir. urt dıştnda yattnm U8^ lenen Turk fırmaiarının, Türk bankalarınm kontrgarantı komisyon oranlorının cok yüks&k oiuşu nedenıyie di ğer kuruluşlara oranla yüzde 5'Iık bır dezavantaiia ışe boşladıkları bıldirılmıştır. Ortadoğu uıketerınde yabancılara verılen ıhaleler n normal kâr oranlarınm yüzde 10 do'ayında bjlunduâu. bu yuzden Türk fırmaiarının büyuk bir bötümünun herhangi bır gırişimde bulunmadan kaybettıkleri vurgulanmıstır. TÜRK İŞİ Dunyada yapım etkmllğl sür düren en büyuk 10 firma arasında yer alan bir Türk kuruluşunun üst düzeydeRi b'r yetklısinden alman bilgllere göre. Türklen» iş vermek Isteyen yabancı ülkelsrin en büyuk Istekleri kendılerınce sağlam b r garanti oluşturan banka desteği olmaktadır. Yabancı işverenlerin ve özell'kle Ortadoğu ü'keleri yöneticılerinin. kend1 üîkelerındı9 yatırım yopmok isteyen Türk firmalarından. güclu banka garantisı istemelerı. ıhalelerde Turk kuruluşları oley hme bır durum oluşturmakta. bır cok yabancı bortka tarafın dan desteklenen dığer yatırım cı kuruluşlar konusndo Türk fırmaiarının şansı büyük ölcude gerılemektedır. Bczı Avrupa ülkelerinde kurdukları yabancı ortaklıklarlo gırdıkleri işlerde Turk bankalarını garantıci gosteren ceşitli kapkacci getirmoyerek sozü edılen ülks lerde yorattıkları guvensizlık ortamı da Ortadoğu ülkelerı yöneticılerinin Turk fırmalorından daha cıddi banka destegl getirme istamlerını pekıştirm&ktedır. Y «...Arkadaşımıza verebileceğlmlz tek bir söz vardır. faşizme karşı btrlikta mücadele etmek...» Evet. faşizme karşı blrükte mCcade!« etmek, nosıl olnoaktır? Cenazelerde söylenen nutuklarla mı? Eylem blrllğl lle mi? Cenozenin başından Denizcier de, CHP'll temsilciler de, böluk pörçük so'cu liderleri de, ölü gömüldükten sonra cekip gıdeceklerdir. Faşizm. ondan sonra yeni bır kurban daha arayacoktır. Çünkü foşizm blllyor ki, Işcl sınıfı ve onun liderlerınden coğu henuz bsrlıkte mücadeleye gırmediler. Oenlzcler'ln gozyoşları tabutun üstünde kalır. Tuno caddesindekl gorkemll odasına gittiği zamon her şeyi unutur. Gerve cevresini sendikacı kılığında sağcı sendika tüccarlorı ve oğaları alır. Foşizme vertlen her ödün, faşizmi güçlondirir. Foşizm. kendine verilen ödünleri zayıfkjmok îçin kullanmamıştır. Hep şıddetın dozunu artırmok lcin yararlanmıştır. Cünkü faşizmin mayosındo, ozünde bu yatar. cBen faşist mryim?» diye soruyor, Kımse de cıkıp bağırmıyor: «Evet, faşistsln dikalâsısın!..> Anayasada öngörülen bir cok Istemler vardı. Bunlar yoşoma aktorılacak ve ülfcemiz mutlu olacoktı. Bunlorı ille de solcuların yapması gerekmezdı, bunlar bur|uva demokratlk devrimlerl ile de gerçekleştırilebllırdi. Başka ülkelerde böyle olmuştu. bizde de olabilirdl. Bunların hepsı unutuldu. hatırlanmaz oldu. Karşımıza gene, bırden faşizm heyulâsı diklldi. Her şeyi unuttuk, foşizm heyulâsı ile yeniden boguşmoyo başladık. Ne oldu blze? Olan oldu Işte... Ispanya'nın 36'sına, Almonya'nın 33'üne, Italyo'nın 24'une. Yunantstan'ın 45'ierine geliverdik. Herkes pacasını kurtordı, biz bir cenderenm icme yeniden diıştük... Neymiş efendlm, noldıngci elll aıle, fabrikacı birkac yüz aıle yaban parası ile zengm olsun, bütun ötekiler de sürun Allahım sürun... Bu değıl mi olanlar? Faşizm oyuncağını gözlertmiztn önöne serdlier, onunla boğuşup duruyoruz. Gençler. duymuşlar ki kırmanda halı dokunur sılahlanıyorlar. Yaşlılar. demokrasicilık oynuyorlar, e!i kolem tutanlarınıız mahkemeliktir. Partıler oy alavere dalaveresınde... Ne diyor faşizmi getirenln bcşı: tAskerlerimiz sıkıyönetimden başan İle cikmal1» Nasıl cıkar basan ile? Dövizler. paralor, banko kredileri, her gün suç işleyen TV ilanları, dolan keseler, yeniden kaçan dövizler... Bunlar sıvillerin elinde... Askere de osayışi vermişız, bunun icmden çıkmasını istiyoruz. Anarşı sadece eli silahlı birkac gencin serüveninde değfl ki... Anarşi bankalara, zengin cüzdanlor?na, Karaborsalara, zengmi&rin yeniden şişinmelerne sinm'Ş... Buradan anarşivı sokup atmadan, sokak kavgalanndan nosı! sökup atabilırsinız? cBaba bir hırsız tuttum.t . cAI. gel...> «Sen gel!..» «Bırakmıyor.» Bakın sırtından ağırlığı nasıl atıyor. başkalarınm sırtına vuruyor: «... Başta gelen Işi, bu hızmetleri görenlere ihtlyacları bulunan yetkileri sağlamaktır.ı Kendisi hic icin hic bir şey istemiyor, ihtiyacı olonlora köy ağcsı gıbi yetkiler sağlanmasma calışıyor. Yahu köy ağası bile köyden sorumlu olduğunu bılır. Yetkiyi, azınlıkta olsun, coğunlukta olsun iktidar ister. Sanki kullananlar dışında imişcesıne yetki istemez. Kendinı ayırıyor, dısmda saydıklarına yetkı dılıyor. Muhalefetın başi da buna kuzu kuzu yatıyor. «Yahu, sen kendin ıcin mı, kendınden soymadığın başka gucler ıçm mi yetkl istıyorsun?» diye sormuyor. Hatıriayın, 12 Mart kendı yuzünden geidığı halde, hemen sırtından yumurta küfesinl atıp faşizmi desteklemedi mi? Parlamentolu faşızm gelmedı m[? «Anasayı parlamento değiştirdl, ben değ:ştırmedim» demedı mı? Halkın karşısına cıkıp: «Hadi, demokrasiyi kurtaralım...» dıye demokrasiyl kurtarma gezilerine çıkmadı mı? 12 Martm sorumlularım cascavlak ortoda komadı mı? Malteps meydan savaşının feltmareşalını mebus yaptı, o kadar... Şimdi de, Cumhurbaşkanı yapacağım...s diye her oylanışda onuru lie oynuyor. Yeni yetkiler venlmesine, şöyle ya do böyle, destek olmokla CHP'nin Gene) Başkanı faşizme arkâ cıkmaktadır. Bılmem ne'li yasalor varmış da. bilmem ne'li yasalar yokmuş da gibi sözler etrr.esi, faşizme arka cıktığını gizleyemez. Türkıye'de faşizma yüzbinlik kalabalıkları topiayarak karşı cıkacak güclerin varlığını Kemal Türk'ler'in cenazesi kanıtlamıştır. Faşizmle gerçekten savaştığmı sananiar, bır yemeğe tav olacakları yerde, faşizmle savaşta guclerinin nerede bulunduğunu iyi hesop etmelidırler. Bu hesap yapılmadığında, bilesiniz kı, atılan her adım faşizme arka çıkmak olur. Anarşiyi sileceğim diye ivi niyet ve hoşgöru ile işe elatmış gucler de aldatılrmş otur. Çünku rver yeni yetki. her yenl yasa bunlarm elinde faşizmi pekiştirmek icin kullaflılmaktodır. Biz böyle biliriz ve böyle söyleriz. CHP'nin tabanı da bunun farkındodır. Tavanı Ise. sokağa cıkmaktan korkan, koruyucularının silahlı güvenliğ! altında sinen. bilerek bilmeyerek faşizme güc katan kişiler olmaktan kendilerini kurtaramazlar. Kemal Türkler'in ölumü actydı oma, faşizme karşı nasıl başkatdırılacağını Ispatlamak bakımındon eğiticiydl. Bu eğitlmle beslenerek faşizm yeniltr beyleri, «Gelmiyor.» Normal kâr oranının yüzde 10 olduğu Ortadoğu ülkelerinde Türk bankalarınm yüksek kontrgaranü faizi uygulamaları nedeniyle yüzde 5lik bir dezavantajla yatırım üstlenen firmalann daha başlangıçta işi yitirdikleri bildirildi. TÜTÜN ÜRETÎCİSİNE 2. KREDİLERİ ÖDENEMİYOR Banş KUDAR ıZMİR Tütun üreticllerlne TC Zıraat Bankası tarafından dağıtılması kararlaştırılan dönum başına 300 liralık Ikincl kredi dilımlerlnln finansman darlığından odenemed.ği öğrenılmiştır. Bugüne değin boşvuran üretıcılerden ancak yüzde 3'üne kredi venlebıldıği belirtılmektedır. Bu durumun *yaz karaborsacı» tüccara yoradığı ve bunlarm cok ucuz fıyata tarlada tutün satın aldıkları saptanmıştır. AP ozınlık hükümetlnee tötün Cıreticılerln© dönüm başına 300 lira ek kredinln verilmesl kararlaştırılmış. bunun Zlroat Bankası aracılığı İle dağıtılmo8ı karar altına alınmıştır. Ancak daha örtce üretlcilere dönüm başına 575'er lira dağıtan Ziraat Bankasının Ege bolgeçindeki şubelerinde yeterince para bulunamadığından Ikinci dönüm boşma 300'er liralık kre dinin veriiemediği öğrenllmiştir. Bir banko yetkılısl buna para darlığımn neden olduğunu sövlemiştir. Yetkili bugüne değin Ege bölgesinde ikıncl kredi icin başvuran üreticilerden ancak yüzde 3'üne yakın bölümüne bu kredınin verilebildiğini de sözlerine eklemişitr. ÖDENMEYEN KREDİLER... Bu arada, tütün üreticılerinln yeterince kredi alamayışı nede niyie kiml tüccarlorın tarlada tütün almaya başladıkları saptanmıştır. Enflasyon nedeniyle artan maliyetlerj karşılayamıyan tütün üreticileri Ziraat Ban kasınca verilmesi kararlaştırılan ikinci kredi diliminin bayrama kadar verilmemesi durumuna tyaz koraborsacılarının» eli ne düşeceği öne sürülmuştür. Konuya ılişkin olarak bir acıklo ma yopan Ege Üreticiler Kurultoyı Yurütme Kurulu Başkanı Mehmet All Orta özetle şu bilgıleri vermiştir. \~ I I | FİNANSMAN DARLIĞI YUZÜNDEN ÜRETtCÎLERÎN ANCAK YÜZDE 3'ÜNÜN KREDİLERİ ÖDENİNCE, «YAZ KARABORSACILARI» TÜTÜNÜÇOKDÜŞÜK FİYATTAN TARLADA KAPATMAYA BAŞLADI. ! J , cTutun uretıcilerl yüzde 70T aşan enflasyonla mücadele ederlerken kendılerine verıleceği bildirılen kredilerden de yoksun koimışlardır, Daha önce dönüm başına 575 liro kredi dağıtan Zi raat Bankası şımdi para s'Okluğundan ikıncl cionum başına 300'er lirolık kredileri daâıtoma maktadır. Zoten güc durumda bulunan üretıcj yeni ürün lc!n yaptığı masraflan karşılayama^ vacak duruma aüşmüştür Bunun bT an once onlenmesl gerekmektedir. YAZ KARABORSACILARI... Uretıcinin bu güc durumundan yararianmak ısteyen kımi tüccariar haîkm deyimi ile yaz karaborsacılorı ceşıtlı gırışımlerde bulunmaktadır. Üreticinın tutunüne tarlada fıyat biçen bu tuccarlar tütüncüye istedıği po rayı vermekt© ancak rekoite so nunda kilosu 100 lıradan en ıyi balyaları alma koşulunu koymakodır. Ziraat Bankası ikinci kredı riıhmıni bovrama kadar dağıtmaması durumunda yaz karaborsacıiarı bundan yararlanarak en ıyi tütünü kapatacaklardır. Böylece tüccara pıvasa acılmodan önce lyı tütunü alabılme ortamı da yorotılmış olacaktır.» Madenlerini geri isteyen özel kişilerin SSK'ya 100 milyon borcu var • GARP ÜNYİTLERİ VE SOMA, KAMULAŞTIRMA ÖNCESİNDEN KAYNAKLANAN BORÇLARINI ODEMEMELERİ UZERİNE İCRAYA VERİLDİLER. İZMİR Garp Llnyitlerl ve Soma Kömür İşletmelerının SSK Manisa Bölge Müduriüğune 100 mılyon liraya yakın işci prim borclonnın buiunduğu saptanmıştır. Ecevft hükömeti döneminde cıkarılan 2172 Sayılı Yasaya dayanılarak Garp Linyıtlerı ve Soma Kömür İşletmeleri kamulaştırılmıştır. AP azınlık hükümetinin Işbaşmo gelmesıyle, kamuloştınlan madenlerin eski sahiplerıne geri verilmesıne ilışkin calışmaların başlotılmasından sonra, adı gecen işletmeleıin Manisa SSK Bolge Müdürlüğüne 100 mılyon liraya yakın işci prlm borcları olduğu saptanmıştır, Garp Linyitleri ve Soma Kömür işletmelerinin işci prlm borclarını odemeleri icin icraya verdiklerini anımsatan SSK Manisa Bölge Müdürlüğü yetkilileri konuya ilişkin yaptıklan acıklamada özetle şöyle demişlerdir: tSoma'da bulunan Garp Linyıtleri ve Soma Kömür Işletmelerinde çalışan işcilerin prim borclarını ödememişlerdir. Yapılan hesaplamalar sonucu her ikl ışletmenin 100 milyon lira işci prim borclarının bulunduğu saptanmıştır. İsletme sahiplerıne bir cok ke2 prim borclannı odemeleri icin uyarıda bulunduk. Ancok bugüne değin kurumun olacoğı olan parayı yatırmamışlardır. fZamanmda yatırılmayan prim borcları vergilenyle bırlıkte her ay 10 milyon lira artış göstermektedır. İşletme sahiplerıne durumu bildirdik. Ancak ödenme konusunda işletme sahıpleri hic bir olumlu gırişimde bulunmamışlardır. Bunun üzerine kurumumuz işletme sahıpierıni icraya vererek işletmelerde alacağı olan 100 milyon lirayı tahsıl etme yoluno gitmiştir.» İndirimli satışlarda, mağazalar diledikleri, fiyatı uyguluyor • TİCARET ODALARIN1N UYGULAMA KARARI ALDIĞl YÜKSEK CEZALAR, BÜROKRATIK ENGELLER YUZÜNDEN YURURLUĞE GİREMİYOR. İZMİR, (Cumhuriyet İzrmr Burosu) İndırtmlı satışlarda Tıcaret Odalannın koyduğu koşullara uymoyan rr.ağazala'ra verüen para cezalarınm 10 kat artırılnrasmo karşın bir drzı bürokratik işlemlerden dolayı bu cezciarın zamanında uygulanamadığı. bu nedenle de 6atışlann ıslevlerım yerıne getıremedıgi gözlenmiştır. Tıcaret Odolarınca indirimli sattşiar başlamadan önce koşullar bu satışiara katılacak mağaza sahiplenne bıldırilmektedir. Ancak uyulması zorunlu mesleki karcrlara uyan mağaza sayısı cok düsük olmaktadır. İndirimli satışlora katılan mağazalorın büyuk coğunluğu fiyatlannı cbartarok, yaptıklan ;ndirimi yüksek orcnlı olarak gösterdiklen. ellerınde kalmış stok ve kalitesız malları piyasaya sardükleri gözlenmektedir. Tıcaret Odalarınca indirimli satış yapacak mağazaiara dağıtılan flyot listelerinde mol'n cinslalış fiyatı, tarih ve numarası. maliyst fiyatı. normol sot'ş fiyatıindirimli satış fiyatı ve indırım yuz desi konulması zorunluğu çetirilmektedır. Ancak bu tur fıyat lıstelerinl düzenleyen mağazaya cok ender rastlanmaktadır. CEZALAR Ticaret Odalannın indirimü satışlar konusunda «riayetl mecburi mesleki kararlara» aykırı hareket eden ma ğazalaro yasalara dayanılarak 10 kat artınlan para cezalarının uyguianacağmı bildırrresine karşın bunun etkılı olamadığını belirten bir yetkıli «Bu cezaiar, artırılmaaon once kararlara uymayanlara binnci defcsında 200, rkıncı defo tekrarında bm iıra idi. Şimdı bu cezaiar 10 kat artırılarok 2 bin 10 bm olarak scptanmıştır» demıştır. Bu para cezalarının etkın oimad'ğmı one sürsn Tıcaret Odası yetkilisi önlemlerin de etkınlığ'm yıtırdıq'nı belırtmiştir. Türk yatırımcısı, yabancı ftrmaların destek aldıkları ban katara yüzde 0.75 tutarında ko mısyon ödediklerıni ve böytesıne dOşuk bir komısyonla da, ihalelerde guclü o+obildıklerH nı söylemiş, «Bu ortamda, yobancı ülkelerde ıhalelere gıren ve kazanabllen Türk fırnx)Iarımn cok büyük fedokorlıklara katlandıklarmı kabul etmemek sozkonusu olamoz. Ustelık. yabancı firmalann kendl bankalarına yuzde 0.75'Irk komısyon ödemeterıne karşın. Turk fırmaları Turk bankalorına yuzde 4 komısyon btrakmcktadırlar. Turk kuruluşlarının ıkı bankadan destek aimalan zorunluğunun gerektırdığı dığer yüzde 0.75'lık komısyon üa üste eklenıncs. Turk fırmaları ceşıüi dığer ücretier de dahıl olduğunda, ortaiama yüzde 5'hk bır «ekstro» banka komısyonuyla karşı kar şıya kalmaktadırlar. Yabancı ülkelerdekı vatırımlar hakkın da az da cisa tnigıs' olanlar ıcn, bu durumun ne denli ağır bır yük o'uşturd'jğu açıktır» demıştr. Turk Dankalannın kontrgarantı komısyon oranlannı duşurmeleri zorunluğunun bır cok zamanlarda yetkılılere ifade edıldığıni söyıeyen yatınmcı. kendılerıne en kücük br ilgının bıle gosterı!medığıni soylemenın haksızlık oimayacağını bslirtmiştır. Türk gırışımcsı. yabancı ülkelerds yatınm;ara girişen dıaer kuaıiuşiann ülkelerınden buyuk yardırn gordüklerın: ve Batılıiarın dövız sağlamak ıcın türlu yontemler uyguladıklarını bıidırmış. «Orreğın Yugoslav firmalarından b nsı. Lıbya ya da Suudı Arabıstan'da bır ıhs'.eye gırdığ nde. ÎUT\ Yugoslav yatKilıeri. hatta gecenıerce oıen Tıto DIie omara deste* olmuştur. Keza, Fransız fırmaiarının ıhalelen kazanmaian ıcm halen a'Estaing dohı bizzat colışmak taaır. Batılı kuruluşların yatırımlar yaptıklan Ortadoğu üiksiennden olmaları grsreken paralarm transfennde ds yeni uygulamalar gorülmektedır. Yu nan Hükumetı, Libya'da yotırımiar yapan tum Yunan fırmalarının Libya'dan olan alacaklarmın tansılıni petrol faturasına mahsup etmeye başlcmış. Yunan fırmalarına drah mi olarak ve Yunanıstan'da ödeTte yapmcvı kabul etmıştr. Bunlar büyük ko!aylık!ardır. Oysa Türk makamları, Türkiye'ye dövız getirecek o'an bir Türk firmasi icin girişimlerde bulunmayı zul kabul etmektedirler. Bj anlayışın doğruiuğunu artık kımde acıktan inkâr ecfememskte, oncok pratikte Ise hic b r harekette bulunulmamaktadır. Her türlü kompleksten kurrulmuş yönetlcilerin desteğinde ve bankalann baskısından kurtulmuş Türk girişimcilerin özelllkle Ortadoğu ülkelerinde yenl ve daha büyük yatırımlnra n!rtşmemeler! İcin herhangl b!r engel yoktur, Türk hükümetinin olumlu tutumu bunu kolaylıkla 6ağMaya bilir» demiştir. İş Bankası Frankfurt Şubesi ekim ayında açılıyor ANKARA Turkıye've İş Ban kası nın Federal Almanya'nın Frankurt kentınde aeacağı şubenin ekim ayında faaliyete gecmesi beklenmektedir . ANKA muhabırının edlndiğl bilgıye göre, İş Bankası tarafın dan Federal Almonya'da acılocak şube ile ilgili işlemler Federal ASman makamları tarafından onaylanmış ve Alman Resmı Gazete'de yayınlanmıştır. Federal Almanya'da acıtacak İş Bankası şubesi, başlangıçta mevduat toplayamayacak veya yalnızca öteki bankacıtık işlemlerine aracılık edecektir. Faaliyet alanının sınırlılığına karşın. İş Bankası Frankurt şubesınin Almanya'da bulunan Türk IşcHerine büyük kotaylıklar sağlayacağı belirtilmektedır. iş Bankası tarafından Federal Almanya'da acılacak öteM şubelerin faaliyete gecmesine Izin verilmesi İle şubelerde mevduat toplanması konusunda Federal Alman mckamlarının daha sonra karar verecekleri bHdirilmektedir. (ANKA) 0T0M0TİV SANAYİİNDE ÜRETİM VE PAZARLAMA ÇALIŞMALARI ALTÜST OLDU Otomotıv sanayünde üretim ve pazarlama calışmalan Ite att sektörterle sürdürülen ilişkiier tersine dönmüştur. Cumhuriyat Ekonomi Servtsl 25 ocoV kararları cercevesinde uygulanan sıkı parakreds polltikosı, tüm sektörler yanında otomotlv sonaytinde de «olumsuz» gelişmeJere neden olmuştur. Banka faizierinin serbest bırakılmosı, yurttaşlorm alıtn gücünde, meydana gelen gellşmeter de buna eklenince otomotrv sanayltnde tum îltşkiler yön değiştirmlş. çalışmo düzenl de llg<l]!erln deyimh/le «altust» olmuştur. Yıflardtr «avonslı öreflm» yoprtan otomotlv sektörunde stok oluşmaya başlamıştır. Butnm sonucu otorak da pıyaso deylmlyie «prim yapon» blnek otomobillerl, kamyon ve bazt marka Yetkililer binek otomobillerinin resmi fiyatın altında satüdığını, kamyonlann da bir marka dışında «prim» yapmadığını bildirdiler ve üretim ile pazarlamanın para darlığı ile faizlerin serbest bırakılması nedeniyle darboğaza girdiğini savundular. otobuslör. önce btı özeükierinl vttirmişler daha sonra do 50100 bin liro noksonına satılır olmuşlardır. Üretim ve pazarlomo calışmalannı tersine döndüren bu gelişmo özelikle binek otomobillerlnde tüm netliğl İle ortaya cıkmıştrr. Blnek otomobillert serbest piyasada. öngörülen resmi ttyatın altında satılmaya baştamış, «yükseK bonolu, peşinsiz satışlar» piyasalara egemon olmuştur. Kamyon satışlan da bir marka dışında, binek oıomobillepne benzer yöntemlerle surdürulmeye başlanmıştır. llgililerden alman bllgive göre. otomotiv sanayrinin yan sanoyılerle olan ilışkiieft de tersine dönmüştür. Yıllordır yan sanayilere avans veren otomotiv sanayicileri, bu kez yan sanayicilere milyariarco Ura borclanmışlardır. Bu gellşme sonucu yözlerc« yan sanoylci p!yosadan cekilme durumundo kalmıştır. Ptyosa Hgililori. banka faîzlerlnln serbest bırokılmasındon sonra sektörle yan sonayl arosmdakl nişkilerln daha da bozu!» duğunu bildlrmişierdir.