Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ON CUMHURİYET 28 TEMMÜZ 1980 Serpil Akıllıoğlu: «TRT'nin elinde bir müze kurabilecek kadar eski, değerli yayın cihazı var» ©ecmlşı ellı yılı aşkın blr su reyı kapsayan radyo yayınları hokkında bugune kadar hiçbır yapıt, arşıv ve program hazırlanmamış. Radyonun gecmlşi bazı kışıse! belgeler ve anılarla saptanabılıyor Teievızyon yapımcılarından Serpıl Akıllıoğ !u ıle Olkü Akçora bır yıllık blr araştırma ve calışmadan sonra TRT ıcın büyük onem taşıyan bır Radyo Tanhı belgeseli hazırkıdılar. 9 bölümlük belgeselin hazırlanışı sırasında bır de hazıne ortaya cıkardılar. Hazıns radyo yayınlarında baş langıcından gunümüze kullanılon, daha sonra bır hurdalığa terkedılen yayın cıhazlan ıdı. Belgeselın yapımcısı Serpil A Haftadan Seçmeler YUNUS EMRE I ^ ^ TT \ # rjft * yayınlodığı plânda. Kıbrıs Bârış Harekâtı',|i idonumu dıkkate alınarak buraya Once Vatan fıimı konmuş, ama sonra şoyle bır not eklenmıştı «Bu fı'm sakıncalı gorulurse » T V yapımları durdu Sınema Emekçılerl Sendikası (SİNESEN) ıle TRT arasındakı anlaşmazlığın gıderılememesı ve yapımcıların büyuk bolumunun tatılde olmalan nedenıyle televızyon yapımlorı durdu. Sezon başında TV yetkılılerının «Kış sezonunun hazırlıklarını yaz aylarında tamamlayacağız Cunü günune program hozrrlayıp yayına sokmayacağız,» demelerıne karşın, televızvonda sadece gunluk ışlerı yetıştıren yapımcıların dışında herkes tatıle cıktı Son olarak hazırlanan Gecemlz programından sonra yapımlar durdu SINESEN ıle TRT arasında gorüşmeler surerken, yerlı dızı ve drama yapımlarına da ara verıldı Yapımı planlanan 5 dızıden sadece ıkısmın cekım çalısmaları suruyor Anlaşmazlık gıdenlerredıgı ıcın Tıyatro Şubesı yapımcılarının buyuk bolumu yıllık ızıne aynldı Bır yapımcı, «Bugıln anlaşma sağlansa yapımlara başıamak en az bır ay sürer Ozellıkle dızılerın sezon başına yetışmesı olanaksız» dedı skı Başbakanlardan Nıhat Erım'ın teronstlerce öldürulmesının haberını TRT tum habercılık kurallannı yerıne getırerek verdı Hatta, bır rastlantı sonucu da olsa, önceden Enm'le hazırlanmış ve onümuzdekı kış donemmde yayımı planlanmış bır TV soyleşı ızlencesının de hemen gosterümesı 1yı bır Habercıhk ve yayımcıhk ornegı olarak kabul edılebıhr Ne var kı, TRT cynı uyamklıgı Kemal Türkler'm faşıstlerce oldurulmesınden sonra gosteremedı Burada, ~Enm 12 Mart donemının Başbakanı oldugu ıçın, 12 Mart donemını her zaman desteklemış olan TRT elbette onun ölum ve cenaze haberlennı on plana çıfearacak ve ote yanda da Türkler'le ılgı lı olayları ıhmal edecekti' gıbı ucuz bır TRT eleştırısının somürusu yapıldıgı sanümamalıdır. E Işçi Sınıfı ve TRT Mahmut T. ÖNGÖREN. mış Enm'ın korkunç yazgısı da TRT haberlerınde başka turlü yer alamaz dı Fahat Kemal Türkler'm faşıstlerce olduruluşunden sonra TRT'den verılen radyo ve TV haberlenne geUnce ış degışıyor Işçı sınıfımn Turkıye'deki en önemlı ısımlennden bırı olan Kemal Türkler'm öldurüluşüne TRT salt bürokrasımn gozuyle bakamaz ve olayı burokratların, siyasal partı lıderlennm ve dıger devlet ve hükümet yetkıhlenmn gozlüklennın arka sına saklanarak kamuoyuna bıldırmekle yetınemez Kemal Türkler'm arhasmda koskoca bır ışçi sınıfı var dır Bu ışçı smıfı her geçen gun halkı temsıl gucunü artırmakta ve tüm kapıtalıst toplumlarda goruldugü gıbı de sınıf mucadelesım gıderek başarı rayına oturtmaktadır Işte bu mucadelemn ıçınde yer almış olan Kemal Türkler'm ölum habennı verdıkten sonra, TRT, onun kımhğı ve bugüne değm neler yapmış, neler ger çekleştırmış oldugunu da tum ayrın tıları ıle kamuoyuna duyurmak zorundadır. En az bugüne degm Turkıve'de öldürülmüş olan dığer büyuk ısımlenn habennı verdıkten sonra yaptıgı gıbı... Ayrıca, diğerlerıne elenen bu korkunç, bu acı, bu alçakça oldurme olaymdan sonra ışçı sınıfımn yaşayan hderlerinm ve en azından DISK Cenel Başkanımn, Turkıye Ma^ den Iş Sendikası yetkılılerının ve meslek kuruluşlan ıle demokratık kıtle örgutlermın gösterdıkleri tepkılerı de TRT, kamuoyuna sunmahy dı TRT'nın böyle bır öldurme ola y ına salt bürokrasımn ıçınden gelen \apay tepkılere, siyasal partı hderlennm demeçlerıne, onların, «B lınçlı «V Turk ışçılerının provokasyona gelmeyeceklerıne olan ınançlanm* açıklayan sozlerıne ve başsaglıgı mesaılarına dayanarak yaklaşması ıse hem korkunç, hem de gülunçtür Bu oldürme olayında Turkıye'deki tüm ışçılerın, emekçılerın ve çalışanların acısı vardır Ve TRT bu acıyı görmezlıge gelmemehydı Duygusallıktan once. habercılık kurallan bunun boyle olmamasını gerektırmektedır. Işçı sınıfına her zaman kapılarını kapamış olan TRT'nın arşıvlerınde Kemal Türkler'le ılgıli bır izlencenın bulunabılecegım elbette bek lemıyoruz Ama tum olanaklannı her zaman bürokrasımn ve özel sektorun hızmetı ıçın çalıştıran bu TRT' nın bır kez de ışçı sınıfı gıbı çok büyük bır kıtleye seslenmek zorunda oldugunu düşunmesı ve olum habennı TRT televızyonunun en onemlı bültenınde bırıncı sırada bıle vermekten kaçınmasına karşın, vıne de Kemal Turklerle ılgıh bır ozel ızlence vayımlaması gerekırdı Bır qun gelecek TRT ışçı sınıfına a1an tum gereklennı verıne getırecel tır Ama o TRT elbette bugunkü TPT olmayacaktır İçerdekı ve dışardaki tekellerın ve holdınglerın etkısı altında olan TRT elbette bürokrasmm de koru korune hızmetındedır Tum olaylann haberlerı dar açıh habercılık artlayışıyla, TRT'de bır de burokrasım^zın gozluklerınden geçırıldıkten sonra kamuoyuna sunulur, 1964 yılından berı Burokrasıden gelerek ün >'3p kıllıoğlu sorularımızı yanıtladı: I I SORU Radyo yayınlarının geçmışı ve Radyo larıhi Beigeseıı hakkında bılgı verır mısınız? AKILLIOĞLU Raayo yayınlannın geçmışı 50 yılı aşKin bır sureyı kapsıyor. llk Turk Radyosu 1927 yılında 5 kılovat lık ıkı verıcı ıle yayına başlıyor. Başlangıçta Turk Teisız Telefon Anonım Şırketı oıarak, yayın yapan radyo daha sonra devletın elıne gecıyor 1964 yılından sonra da TRT olarak yayınıarını surduruyor. Bugune kadar raayo yayınlarının bu tarıhı evrımını ıçeren bır yapıt hazırıanmamış Bz bır yılı aşkın çalışma sonucu bu evrelerı yaşayanıarın anııarından arşıv fılmlerınden ve ba Z| beigesellerden der eyerek 30 ar dakıkalık 9 bolumden oluşan bır belgeseı dızı hazırladık Araştırma sırasında 40 yıl lık basın taraması da yaptık • SORU Belgeseli hazırlarken buldugunuz araç gereçler neler? Şu anda bunların du rumu ne? AKILLIOĞLU Radyo Tarlhı Belgeselının hazıriık ve araş tırma çalışmaları sırasında ılgınç araç gereçlerle karşılaştım Ankara Etımesgut verıcısı nın kullanılmayan depoları bır hurdalık bıçımınde çeşıtlı araçlarla dolu ıdı Radyo Tar hı dızısı ıçın goruntu malzemesının kıtlığı bu araçlardan da yararlanmayı gerektırıyordu Cogunu goruntuledık Ancak gorduk kı ıclerınden kımılerı bellı bır donemin yayıncılıgını, koşullarını bugunün kuşaklarına cok ıv' anlatıyor, ustelık bunların bır bolumu hurda kapsamına gırmekle bırlıkte hâlâ çalışıyor Araştırma çalışmalarımız sırasında 1920'lerde Ankara Babaharman verıcısınde başteknısyen olarak gorev yapan Suat Osmanoğlu'nun bıze büyuk olçude kaKısı oldu Daha sonra fotograf bslge ve basında da bu araçların fotograf la'ina rastladık • SORU Hurdalar arosın dan cıkan araçlarından ornekler verır misınız? AKILLIOĞLU Bulduğumuz araç'arın nerelerde kullanıldığı nı gorgu tanıklarından ve ceş tlı yayınlardan çıkan fotoğraflardan saptadık Bazıları şjnlar. Atoturk un 10 yıl sovlevın verdıgı mıkrofon, Mesut Cemıl'ın eskı bır fotografta gorduğumuz mıkrofonu Sanırım çalışır durumda ve bır eşını bulmak olanaksız. Gene fotoğraflardan anladığımız kadarıyla Reşat Nurl Guntekın ıle yapılan roportajda kullanılan bır mıkrofon. Coğu kimse band kavıt araçlannın geçmışını tel kayıtlara bağlar. Oysa ondan da eskı Tefyfon den len bır uy gulama Bu bızım bıldığımız 35 mılımetrelık fılmler uzerıne kazıma yolu ıle yapılan ses kayıtları Yaklaşık 150 kutu Aslında daha çok ancak yıllarca sular ıçınde kalan kutudakl klmı kayıtlar bozulmuş Ve bu ses kayıtlannın kayıt ve dlnleme c hazları Bunlar dort adet ıdı. Suat Osmanoğlu uzun sure çalısarak bu dort hurdadan bırını çalışır duruma getırdı Yanı kayıtların bazıları dınlenebılıyor • SORU Slzce bu cıhazlar nasıl degerlendırılebılır? AKILLIOĞLU Yukarıdakl örneklerı çogaltmak mumkün. Ancak kanımca bunların yenıden demırbaşa kaydedılmesl ve bır yayın muzesı halıne getırılmesı gereklı Bızım bulduklanmız sadsce Radyo Tarıhı belgeselını hazırlarken ortaya ciKanlar Oysa konuya sıstemlı egılmek gerek. Oldukça uzun bır sureden bu yana bunların duzenlenebılece ğı bır yer arandı Ancak henuz bulunmuş değıl Sanırım uygun bır yer bulunacak Boylece Ku rumumuzun geçmışı ıle Ilgıli bır adım atılmış olacak SonraSı bu ışı gorev edıneceklere kalıyor Bıldığ m kadarıyla TRT'nın elinde ılk yayın gunlernden kalan Kamera ve cıhaz lar da var. Sonra radyoyla uzaktan ve yakından ılgıli bırçok kışı ellerındekı araçları, fo toğraf ve belgelerı, çeşıtlı enst rumanları ve plakları, TRT'ye bağışlamak ıstyorlor llk adım atılırsa dınleyıcılerın ve izleyıcl lerın bu konuya uzak kalacaklarını sanmıyorum • SORU Selgesell hazırlarken ve araçları saptarken yorarlandığınız kişıler kımler? AKILLIOĞLU ESREF SEFİK. Turk Telsiz Telefon Anonım Şırketının Kâtıbı Umumısl. Radyonun ılk yayın gününü an latıyor RU$EN FERIT KAM, Kemencte ustadı O doneml ve Mssut Cemıl'l anlatıyor SUAT OSMANOĞLU, Ankara verl cısl basteknısyenl NERİMAN HIZIR. Radyonun Ayşe Ablası, NEDIM OTYAM Cocuk Saati sorumlusu. VEDAT NEDIM TOR Basın Yayın Umum Müdürlüğüne bağlı radyoculuğu anlatıyor CEMAL RESİT REY Cumhuriyet'in 10 yıl radyoculu ğunu anlatıyor ERCÜMENT BEHZAT LAV. Ankara Palas doneml radyoculuğunu anlatıyor Ayrıca Cevat Memduh Altar, Tarık Gürcan Faruk Yener ve Muzaffsr ilkar glb' ünlüler dönemleri ıle anılarını dıle ge Artık, Turk ordusu ve Kıbrıslı Mucahıtlerın, Banş Harekâtı sırasındakı başarılarım anlatan Duygu Sağıroglu'nun fılrrı mı sakıncalı çoruldu. yoksa, Ramazan mı ağır bastı bılınmez, fılm son anda yerını Ozdemır Bırsel'ın Yunus Emre adlı fılmıne bıraktı. Fılmde, Hakan Balamır. Tulın Orsek Altan Bozkurt, Atıf Kaptan, Alı Şen ve Ferıdun Co geçen rol alıyorlar. IKI bolumden oluşan fılmın devamı haftaya yayınlanacak Yunus Emre, Hacıbektaşî Velı, Yunus Emre ve Taptuk Emre dıyalogunu konu edıyor. ^CUMARTESİ, 22.30) » © BANNİNG F ılm ıcın bır eleştırmen «Golf seyretmekten yorulmazsanız, ze*rkle ızleyebıleceğınız bır macera fllmı.» dıyor. Fılmde, golf musabakalan, entrıka, şıke ve aşk var. Şehrın en lyı golf kulubune şıkenın gırmesıyle ortaya çıkan oloylar anlatılıyor. Bu fılmın yerıne ünlü Italyan komedyenlen Franco Ile Cıccıo Ingrassıa'nın «002 Aceiecı Dul» adlı fılm'erl vaymianacaktı Ancak Ramazcn nedenıyle bu fıim uygun bulunmndı yerını Bannıng'e bıraktı. Yonetmenlığını Ron VVınston'un yaptığı fılmde Robert Wagner, Anıanette Comer Jıll St John, Guy Stochwell ve James Farentıno rol aldılor. Şehrın en lyı golf kulubune yenı bır mudür alınır Bu ku'ubun mudavımlerı, bır de yaşarrlannı golf oynayarak kazannn genclf vardır Ancak bırden bıre duzenlenen turnuvalaıda şıkeler yopılmaya başlar (PAZAR, 10 25) OÜMPİYATLAR lımpıyat heyecanı artık atletızme kaydı Bu hafta ^onu olımpıyat bıtı/or Bu nedenle sporseve er bol bol fınal korşılasmaları ızleyecekler Pazartesi gunu alletızm ve boks karşılaşmaları salı bayanlar voleybol fınalını carşamba erkekler basketbol fınal korşılaşmasını, perşembe atletızm fınallerını cuma erkekler voleybol fınalı ıle olımpıyat oyunlarının genel ozetını, cumartesı futbol ve boks fınallerını ızleyebılırsınız Olımpıyat kapanış torenı pazar çunu son haberlerden sonra banddan yayınlanacak. O İSCİ GÖZÜYLE KİT'LER 2 emır Çelık Fabrıkasında temel glrdllerden blrı olan fluşpatın oımadığını duşunursek. bunun yerıne başka bır madde kullanıp, uretımı yıne yapabılırız Ama, çok daha etkıll olan fluşpaîtan bır dokumde 350400 kg kullanıldığı halde yerıne kullanılan maddeden, 10001200 kg kullanılmaktadır Bu da taşımacılıktan ışcılığe koda r , bır suru sorun yaratmakta ve uretımde gecıkmeye neden olmaktadır Burada verılen fluşpat orneğı demır çelık temel gırdılerınden, en onemsızı sayılabılecek bır maddedır Sorunu daha derınlenesıne anlayabılmek ıcın, bır de ana gırdı maddesı olan yağlı komüru ornek alacak olursak, yağlı kömurün yetersız olması sonucu, kok komjru uretımı, kok komurüyle çalışan, yuksek fırınlarda da pık uretımı, buna baglı olarak da çelık üretımı duşecektır Ayrıca yağlı komürün, koklaşma surecinde elde edılen, kok gazı da yetersız olacağı ıçın, buhar kazanları, tav fırınları, ve kok gazıyla calışan butun unıtelerde uretım duşecektır. Orneğın demır cevherı, yuksek fırına şar| edılmeden once. sınterleme kuruluşlarında kavrulmaktadır Bu ışlem uretılecek pıkın nıteliğıni bozan maddelerın temızlenmesı ve toz cevherın, topak halıne gelmesı sağlanmaktadır. Sınterleşmedekı karışım mad delerınden bırının olmayışı ve nıtelığının kotü oluşu ve sınterleme kuruluşlarının yetersız oluşu, nıtelıksız bır sınterleme sonucunu doğurmaktadır, bu da yuksek fırınlarda sağlıksız bir çalışma meydana getırmekte ve uretım duşmektedır. Doğal olarak nıteiıksız sıvı pıkle, uretılecek çelığın prosesı hem guç, hem de daha masraflı olmaktadır. tsmail AKÇAPINAR BEYAZ GÖLGE elevızyonun satın almayı duşundüğu ancak blr turlu karar vererredıgı Beyaz Golge adlı dızının pılotunu ızleyecegız Amerıka'da buyuk ılgıyle Izlenen dızı yapnacak kamuoyu araştırmasından sonra beğenıldığı sonucu ortaya çıkarsa satın alınarak kış sezonunda yayınlanacak D Alt yapı eksiklikleri ve sonuçları • Ülkemizdeki bütün KİT'ler dışalım yoluyla yaptırılmış kuruluşlardır. Oysa ki, ile ri ülkelerle bizim ara mızda bir sürü farklılıklar vardır. oramızda, blr sürü farklıhklar vardır. Zengln bır adamın bır ay gıydığı takım elbıseyı yoksul bırının yıllarca gıymesı. bızım hasta eden bozuk beslenmemızın yanında, ılerı ulkelerın hasta etmeyen duzenlı beslenmesi gıbı bır surü farklıhklar. Boyle olunoa da ılerı ülkelerden aldığınız bu buyük kuruluşlann ılerıye dönük örgütlenmesınde gerı çalışma celışkısl de, doğal bır sonuc olmaktadır. Balı, Tekno'oııde ulaştığı dev boyutlara, yüz yıllar öncesınde bılıme dayalı, proıe, labarotuvar, arşıv çalışmacılığının sonucu çok zengın deneyımlerle ulaşmıştır. Ilerı ülkelerde fabrıkalar kurulurken. üretım bırımlerının yanında, teknoloıl üreten araştırma uniteleri de kurulmakta, aşamacılık geçmışliğınden aşamacılık geleceğıne uzanmanın gereğıne gore örgutlenmektedır Bu örgütler, kalkınmo hedeflennın teknoloıık hırsı ıçınde ışlevlennl yapmakta ve böylece yenı kuruluşlann daha buyük kapasıîeli, daha ucuz ve daha verımlı olması gıttıkçe buyüyerek sürup gıtmektedlr Ancak mahkumların çalıştınldığı çok ağır kosullarla çelık üretimi yapılan, Pudel ocaklon yerne, bugün bılgi sayarlarla yılda 810 mılyon ton Celık üretimi yapan, Oksi|en Konverterleri yapılabılmısse, bu tarıhsel gelişmecilığin sonucudur Yıne tutsok gozüyle yapılan çelık şekıllendırme işlemı bugun kulçeden her çeşıt profll üretımıne kadar, tam otomatık Kontınü hadde sıstemlerde yapılabılıyorsa, yıne bu amaçlı hırsın sonucudur. Iste blz ülkemıze blr kuruluş yaptırırken bu amaçlı hırsın gereğı olan örgütlerıyle bırlıkte almaktayız, bızım tarıhsel gelısmemızde bu amaçlı hırsın yeri olmayınca KİT'lerdekı teknoloıl üreten unıtelerın islevleri de gereksiz olmokta veya çok az yararlı olmaktadır Örneğın demırçelık endüstırısi ulkemızde 40 yılını aşmış olduğu günümüzde, bu konuda söz sahıbı olmok bir yana hâlâ, ücüncü Demır Celık Fabnkasını çalıştıramamanın soncıları Içmdeyiz Ve calışan ıki Demır Celığın de ne ölcüde rantabl calıstığı tartışılobılır durumdodır Ve ülkekemlz kurduracağı Demır Cellklerl ylne dış alım yoluyla kurdurmak zorundadır K I T lerde teknoloji üreten binmlerin çalışmalan. özentlden ilerrye gidememektedır. K I T.'lerin amaç ve hırsına göre ge reksiz olan bu örgütler ayrıca gereksiz personel şışkınlıklerıne neden olmaktadır. Teknoloıl üreten bırımlerı ve bunların ulkemız koşulları Içındekı Işlevlenni şoyle bır ınceleyecek olursak nedır KIT'lerde teknoloıl üreten orgutler; metot, ıstatıstık, plan, organızasyon, konıoktor, araştırma, endustrı muhendıslığı, kalıte kontrol orgütlerı gıbı. Ilerı ülkelerde buyuk görevler uslenen bu kuruluşlardan. orneğın bır kalıte kontrol orgutunün ışlevıyle ulkemız gerçeklerının nasıl celıştığını ınceleyelım. 1leri ülkelerdekı kalıte kontrol orgutunün çalışmalan, üretımden sonra ıskarta yerıne ıskarta vermeyen, uretım oncesı yonlendırme, yanı toprak altından pazarlamaya kodar uretımın her aşamasın da uretımi yonlendırıcl bır ışlev gormektır. Dıger bır deyışle, hastalıkla uğraşma yerıne, hastalık yapan etkenlerl, ortadan kaldırmaya calışmaktır. Ulkemızde ıse baştan berı anlamaya çalıştığımız, tarıhsel eksıklıkler nedenı/le, bu kuruluşlar, uretım oncesı ışlevını yerıne getırememekte, fakat, uretım sonrası çalışmaları, ılerı teknoloıık verılere gore yapıldığı ıçın, ulkemız gerçeklerıyle olan çelışkısı burada doğmaktadır. Yanı zengın bırının, daha yıllarca gıyılebılecek bır elbıseyı, modasını veya kalıtesıni beğenmeyerek gıymemesının yanında, yoksul bırısının de aynı gerekcelerle yenı bır elbıseyı gıymemesı gıbı bır celışkı doğmaktadır. Kalıte kontrolu toprak aıtından cıkan madenlenn nıtelıklerı ve daha once anlatmaya çalıştığımız demır cevhen zengınleştırıımesındekı yonlendırme ışlevlenni yerıne getırmemesı, sağlıksız blr pık ve çelık uretımı sonucunu doğurmaktadır. Tum yasal koşullara uymayan bır çelıgın kontmu makınasındakı dokumu cok guctur. Kontınu dokum bır Pota Celıgın dokulmesıyle. yenı Potaların pespeşe devamlı dokulebıldıgı bır makınadır. Gunlerce hıc kesıntısız, dokum yapılabılen son derece ekonomık ve teknık bır sıstemdır. Ancak ılerı ulkeler teknık duzeyınde, rahatlıkla calışabılen bu sıstem. ulkemızde tam anlamıyla bır çıkmazdadır Cok çeşıtlı nedenlerle bu makınalar ancak. yuzde 3035 kapasıteyle çalıştırılabılmektedır. Bu nıtelıksız çelıkler dokulmuş olsalar bıle bu kez oe haddelerken, çatlamaKta ve hurdaya ayrılmaktadır. Ayrıca belır'ı boylardan kısa Kalanlar Haddeye ters gırme sonucu, toozuk, ondulelı kutukler. Ur6t'm durumuna gelen 16 mrr lık 14 mm lık. ve 12 mm lık profıllerın. yatık, oval ve 4 metreaen kısa olanları da yıne hurdaya ayrılmCKtadır. 10 mm lık, 0 8 mm lık ve 0,6 mm lık kangalların bır bolumunun oval, bır bolumunun sargı natası olmasıda bınlerce metrelık kangalları, yıne hurdaya ayrılmaktadır Hurdaya ayrılan blum, kutük ve proff\ bozuklukları, çelık uretırrının % 20'sı dolayındadır. Bu hurdaya ayrılan uretım kesımı oylesıne goz alıcı malzemedır kı, bunlann hurda olarak yıne erıtılmeye gonderılmesı her gorenın ıçını sızlatır. Yoksul ulkelerae zengın teknoloıı bu ışlevı yapmaktadır. Fakat son on onbes yılda ulkemızde ılkel ışletmelerde kutuk ve profıl madde bozuklarını üretıme dontşturen bıze ozgu bır sanayı kolu türemıştır. Yanı devlet kendısı hurdaya ayırdığı mclzemenın özel kesımde uretılmesıne razı olmaktadır Boylece ılerı ulkeler teknoloıık duzeyıne gore buyuk gorevler uslenen, kalıte kontrol orgutu ülkemizdeki tekno'oıık gerçekler karşısında uretırr oncesı yönlendırıc calışmalar yapamadığından, analızın teknık koşullaro uymaması nedenıyle bozuk dökulen celık üretımının % 56 dolayındadır Bu bozuk dokumlerın Kontmu Makınasında meydana getırdığı hasarın neden olduğu uretım duşukluğu ıse kaoo sıtenın % 50'sı dolayındadır Dığer yonden verdığı ıskartalarla özel sektore somuru kaynağı yaratması nedenıyle KİT'lerdekı kalıte kontrol çalışmaları hemen hemen boşuna olmaktadır Oysa kı, KİT'lerdekı dığer teknoloıı üreten orgutler yonında kalıte kontrolu en yararlı calışma soyabılırız. YARIN ÜRETİMİ TIKAYAN PSIKOLOJİK NEDENLER T Spordan kaynaklanan dızl bazı toplumsal sorunlan da ıçerıyor Ken Reevens Amerıko'nın ünlü profesyonel basketbolcularından bırıdır Ancak sakatlanınca antrenorluk yapmaya karar verır Amerıka nın kenar mahallelerınden b nnm fakır okulunda çevrenın serserı ruhlu gençlerını sporcu yapma savaşımı ıcıne gıref (CARŞAMBA 22.15) GECEMİZ SÜRÜYOR amazan Özel Eğlence programı Gecemlz artık akşamdan suruyor Bu hafta programın Konukları, pazartesi Esmeray, Seyfettın Tomokın, Sevım Suer, Kenan Gunel, Akıf Ozusen Salı Umıt Tokcan Senay, Tahır Engın Içoz ve Bılge Pakalınlar Carşarrba, Guven Yapar, Cetın Alp Ayla Dıkmen Safıye Erdeğer Hayrı Pekşen Perşembe, Nusret Ersöz, Mehmet Ozbek, Abdullah Kızıloy, Nevın Akol ve Sıbel Egemen Cuma. Alı Poyrazoğlu ve arkadaşları Cumartesı Işıl German, Vedat Cetınkaya, Aylın Urgal Yıldıray Cınar Neco. Hülya Sozer Pazar. A|da Pekkan, Mustafo Sağyaşar, Günerl Tecer ve Humeyra Güldüruler her gece suruyor. R Teknık koşullara uymayan sıvı pıkle çalıştığımızda, çel kleşme sıcaklığı ve analız çakışması sağlanamamakta ve çelık analızı genellıkle katkı maddelerı kullanılarak tutturulmaktadır Her dokumde ortalama 500 kg. Ferro Manganez kullandığımıza gore günde 25 dokumluk bır uretımde. top'am 12 5 ton Ferro Manganez harcanmaktadır. Dışalım yoluyla sağlanan Ferro Manganezın 1979 sonundakı dunya fıyatları 294 35 dolar/ton olduğuna gore, günlük zarar ortalama 3700 dolar tutmaktadır Fazladan harcanan, Ferro sıhsıde her dokum ıçın 100 kg.'dan hesap edersek gunde 25 dokümden yıne 1979 sonu dünya fıyatlarına gore. 858 dolar/tondan gunde toplam 2145 dolar tasarruf sağlamak olanakhdır. Bunu Türk parasına çevırır, altına alumınyum ve kok komurü tozundan elde edeceğımız kısıntının kazancını da eklersek, karşımıza yılda 150.000 000 TL. gıbi bır zarar çıkar, gorüldüğü gıbi bu zarar, yalnızca bır sıvı pık analizının, teknık koşullara uymaması sonucunda meydana gelmektedır llerı ulkeler, yuksek fırınlarına Istedıkierl teknık özellıktekl pıkı ürettırmektedırler. Bızde ıse, anlatmaya çalıştığımız alt yopı yoklukları nedenıyle boyle sıvı pık. 34 günlük bolümler halınde yılda 35 kez rastlantı sonucu uretılmektedır. Oysa kı KIT'lerln sorunu da yalnızca bır tek sorunda değıldır. Enerııden akaryakıta. hammaddeden yedek parçaya, personel polıtıkasından yerleşme polıtıkasına, taşımacılıktan depolamacılığa ve döviz sorununa kadar, sorunlar ustüste yığılınca KIT'lenn zarar nedenleri meydana cıkar Ağ örer gıbi, alt yapı örgütlenmesi kurmadan, böyük Uretım Kuruluşları kurmak ancak gerl kalmışlığın telaşı lçinde yapılan ışlerdır. Son teknığe erışmeden, son teknığı kullanmanın olanaksızlığını bılmemezlıkten gelmektır. Yuksek yuksek bacalar vardır, ama, bır turlü üretlm yoktur Bütün bu olumsuzluklar nedenıyle tıknefes olan K.l T lere, uretım aşamasına koşut olarak, aiınması gereken insan gücü, ülkemızdeki bılınen uygulamasıyla, tıkhm tıklım doldurulduğundan, bu kuruluşlar, Allahtan sağlık, devletten aylık durumundakı kuru'uşlardır. İLERİ ÖRGUTLENMEDE GERİ ÇALIŞMA Ulkemızdekl büyük K.İ.T.'ler, dışalım yoluyla yaptırılmış kuruluşlardır, oysakl llerl ülkelerle bızım «Atatürk ve Çağı» iki yıldır hazırlanıyor Ataturk'un yuzüncü doğum yıldonümünde yayınlanacak olan Ataturk ve Cagı adlı beigesel dızı, ıki yıl suren araştırma çaiışmalarından sonra çekım aşamasına geldı. 6 kısılık bır ekıbın hazırladığı belgeseli fılm çalışmaları buyuk bır gızlılıkle suruyor Bugune kadar konu ıle ılgıli hiçbır açıklama yapmayan yapımcılar, hazırlıkların eylul ayında toparlanarak. ekımde basına bır açıklama yapacakiarını söyledıler. Atatürk ve Cağı belgeselının hazırlıklan glzlilik içınde surerken, müzık programı yapımcısı Nazmi Kal. Ataturk ten Anılar adlı program Içın Avusturya ve Almanya da iki çekım yaparak döndü Kal, «Ataturk'le çeşıtlı anılan olan 39 kışı ıle program hazırlamıştım. Yurt dışında da Atatürk'ü yakından tanıyan kışıleri saptayarak onların da gorüşünü almak Istedım llk etapda Atatürk'ün ısteğı üzerıne Türkıye'ye gelerek Tarım Reorganızasyonunda çalışan ve Turk Kooperatıfçılığınin esaslarını hazırlayan Federal Afman Prof Hans Vılbrand ıle bır program hazırladım Avusturya'da 'se Türkıye'de Büyük Mıllet Meclısl Harpokulu. Merkez Bankası ve Bakanlıklar gıbi bırçok bınanın mımarı Prof. Clemens Holzemeıster ıle bır soyleşi yaptık Türk Tarıhi Kronoloıısı ıle Kurtuluş Savaşı ve Turk Tanhl ile ılgıli üç çılt ese' yazan Türk Tarıh Kurumu üyesl Prof Gothard Jeaschke ıle rahatsızlığı nedenıyle gorüşemedım Amaoım Atatürk'ü yakından tanıyan, örneğın Ataturk'un heykellerinl yopan Itaiyan Pıerre Canonacı'nın eşi Bayan Canonaci, Türk Tarıh Kurumu üyesl Arkeolog Kurt Bıtter ve Atatürk dönemınde Fransa'nın Turkıye Buyükelçılığıni yapmış Her ve Alphand gıbı unlülerle de Atatürk konusunda söyleşi yapmak» dedl. Nazmı Kol'ın hazırladığı Ataturk'ten Anılar programı. Atotürk'ün yüzüncü doğum yıldonümünde yayınlanacak. Programa yaklaşık 50 ünlü konuşmacı katılacak. tırlyorlar.