Katalog

ON CUMHURÎYET 27 TEMMUZ 1980 Karmal: "Suudi Arabistan bir Islâm ülkesi değil, Islâm'm düşmanlarını destekleyen bir ülkedir.. «Afgan halkının dini duygularına saygı göstermeye kararhyız» diyen Karmal, ilerici devrimci teorinin Islamın temel ilkeleriyle çelişmediğini söyledi. «Sovyetler'in adamı» olarak nltelenen Afganıstan Devlet Başkanı Babrak Karmal, Alman DER SPIEGEL dergısı muhabırı ıle yaptığı gorüşmeds, kendısıne yoneltılen bir soru uzerıne muslumanlığı, ıslamın ışç! sını fının cıkarlarıyla llışkılerını ve bu baglamda Suudı Arabistan, Iran, Pakıstan ve dığer Korfez ulkelerındekı reıımlere ılışkın gorüşlerını açıklamıştır Afganıstan'dokı gelışmeler ve Sovyetlerle ılışkıler konusunda bılınenlerın tekrarı olan bu goruş menın «muslumanlık ve yonetım le ılgılı bolumunu okurlarımıza sunuyoruz. SORU Sız bir marksıst bir solcusunuz Sovyet sıstemını ovuyorsunuz. Ulkenızdekl Sovyet oskerı varlığıyla ozdeşleştırılmış durumdasınız Buna rağmen kısa bir sure once ülkenızdekı dın adamlannı bir toplantıda bir araya getırdınız ve onlordan »Tanrı'dan başka kımsenın onünde baş eğmemelerını» ıstedınız Sız ınanmış bir komunıst mı, yoksa sofu bir müslüman mısınız? YANIT Yonelttiğinız soru ortacağdakl engızısyon mahke melerindekı sorgulamalara ben zıyor SORU Sorumuzun amacı $u Suudı Arabistan, Iran ve Pakıstan gıbı ulkeler komunızmın muslumanlıkla bağdaşmasını kesınlıkle olanak dışı goruyorlar Buna karşılık sız, halkınızın dını duygularını reıımınız ıçın seferber etmeyı denıyorsunuz Bunda başarılı olabılecek mısınız'' YANIT Bızım dünyaya bokış acımız bılımseldır Afganıstan Demokratık Halk Partısı sıyasal ekonomık ve kultürel alanlarda halkının hızmetınde olduğu konusunda Afganlılara söz vermıştır Yonetıcılerımız halkın geleneksel dını duygulan na tumüyle saygı gosterılmesı konusunda kararlılar Devrimci teorı ıle ıslamı değerler arasında mutlaka bir celışkı arayanlar, Suudı Arabistan, Mısır. Pakıstan ve Bırleşık Arap Emırlıklerınde olduğu gıbı. tutucu yönetıcı çevrelerdır Gercekte ışçı sınıfının dunyaya bakış açı sı ve ılerıcı devrimci teorı hıc bir zaman ıslamın, ınanmış kıtlelerın cıkarlarına ters duşmez SORU Suudı Arabistan teokrotık bir devlettır Iran da teokratık bir devlet olmuştur Bu ülkelerde Kur'an, Anayasadan daha guçludur Afganıstan da boyle bir sıstemın yerleşmesını ıster mısınız7 YANIT Oncelıkle şunu belırtmek ısterım Islamın ve Kur" an'ın ana ılkelerı dıkkate alındığında Suudı Arabıstan'ı bir ıslam uıkesı olarak tanımlamak mumkun değıldır. SORU Neden? YANIT Çunkü ıslamın temel ılkelerı sosyal adaleti daıma on planda tutmuştur Islamı değerler, mılyarlarca petrodoların Saray aılesının 500 üyesı arasında paylaşılmasına ve bu paralarm Londra, Washıne'^n ve Pans bankalarına akmaıarına ızın verır mı hıç? O halde Suudı Arabistan, daha once de belırttığım gıbi, teokratık bir ıslam devletı değıl, dunya emperyalızmının elınde bir aractır Suudı Arabistan ıslamın düşmanlarını desteklemektedır. SORU Ya Humeyni'nın Iron'ı'' Sıze gore Iran teokratık bir devlet mı' YANIT Ben Humeynı'nın te okrası sozunu ağzıno aldığını duymadım Iran da Imam Humey nl lıderlığındekı devrım her za man antı monarşıst, antı emper yalist ve ıslamı bir nıtelık taşımıştır Ve bu ulke musluman Afgan halkı tarafından her zaman desteklenmıştır ve gelecekte de tumuyle desteklenecektır. SORU Pekıyi sız, ülkenıBABRAK KARMAL «Halkın dınsel saygı gosterrreye kararlıyız » duygularına Bolivya'daki son darbenin hazırlanışı Arjantin ve Şili darbelerini andınyor (Dış Hoberter Servlsl) 153 yılda sahne olduğu 189 darbeyle bu alonda dunya rekorunu elınde tutan Bolıvya da 10 gun once gerçekleştırılen darbe cok tyı orgutlenmış oluşuyla dıkkati cekıyor Arıantın ve Şıiı'dekı faşıst darberlerde uygulanan yontemlerı andıran son darbenin Arjantın'ın des teğınde gerçekleştığı, hatta bazı Arıantın'lı ajanların darbe sırasındo fıılen gorev aldıkları yolundakı haberler ağırlık kazanıyor Son darbeyı, bu kücük Latın Amenka ulkesının tarıhınde en lyı orgutlenmış darbe olarak nıteleyen sıyasal gozlemcıler, darbenin bu ozellığının yanı sı ra Bolıvya tarıhınde ıc ve dış destekten en yoksun darbe ol duğu gorüşunde b'rleşıyorlar Nıtekım darbecıler ulke cınde kıl'Se ve sıyasal partıler gıbl tum sıvıl kurumların ve halkın yoğun muhalefetıne karşın yal nızca aşırı sağcı kücuk Falanı Partısı tarafından desteklenıyor Dışta ıse darbeye fıılen katıldığıno ılışkın soylentller yaygınlaşan Arıantın'in dışında Bolıvya'nın yeni yonetıcilerıne «anlayışlı» davranan ül ke ya da örgut yok gıbı. Darbeler konusunda dünya rekorunu elinde bulunduran Bolivya'da bu son darbe, ülke tarihinde hem en iyi örgütlenmiş, hem de iç ve dıs destekten en yoksun darbe olarak niteleniyor. Darbede Arjantinli ajanların fiilen görev aldıklarına iliskin haberler yoğunluk kazanıyor. • t zl, yanınızda olağanüstü guclerle donatılmış Ayetullahlarla yönetmek ıster mıydınız' YANIT Bız CIA ve SAVAK ın egemen olduğu ve Iran ve Af ganıstan halkları arasındakl kardeşlığı zedeleyen eskı reılmın ruhlarının canlanmasına ızın vermeyeceğız » (Oış Haberler Servısi) Dış destekten de yoksun Bir yıl öncekl Nıkaragua olaylarından gereklı dersı cıka ran ABD bıle kendl arka bahcesınde yıllardır destekledığı faşıst dlkfotorluklere artık sırt çevırmış durumda ABD gectığımız aylarda El Salvadorda olduğu gıbl Bolıvya'da'da hem gecen kosımdakı Natusch darbesınde, hem de bu darbede, kararlı bir davranışla bu ulkeye tum ekonomık ve aske rı yardımı keseceğıni acıkladı Kınadılar ABD'nın yanı sıra Federal Al manya ve Ispanyol hukumetle Brezilya'da sağ terör hızlı bir tırmanma içinde SAO PAOLO, (ANKA) Brezılya'da muhalefetteki polıtıkacılann yanı sıra, sendıkacılara sol eğılımlı kışılere ve ınsan hakları savunucularına yonelen sılahlı saldırıların arkasında ordu ıcındekı sagcı unsurların bulunduğu one surulmektedır Sağ sıyasal terorun son haftalarda hızlı bir tırrranma ıcınde bulunduğu Brezılya'da, hükumetin saldırılara belırgın bir tepkl gostermedığı belırtılmektedır. 18 ay önce ışbaşına gecen General Joro Fıguıredo nun ızledığı acık polıtıkaya karşı olan ordu ıcındekı sağ grupların şıddet eylemleri Icınde rol oynauıklorı ceşıtli kesımlerce one sürulmektedır. Brezılya'da muhalefette bulunan Demokratık Hareket Partısi lıderlerınden Ulısses Guımaraes, sıyasal şıddetın asıl hedefının en sonunda Devlet Başkanı Fuguıredo olacağını soylemıştır. Brezılya'da bu oy lclrtde saldırıya uğrayan avukat Dalmo Dallari Ise saldırganları tanıyabılmek ıcm kendısıne Brezılya ordusu ıcındeki ozel «Gızlı Eylem Grubu» uyelennın fotoğraflarının gosterılmesını istemıştır Hukumetın Dallorı'ye sol dıranları bulmayı tŞeref Meselestv yaptığını acıklamasına rağmen or du korrutanları bu resımlerı gostermeyı reddetmışlerdır ISCi GÖZÜYLE KİT'LER Ülke kalkmmasmda, büyük jrükumlulükler üstlenen bugunku KIT ler Cumhurıyet donemınde kurulan çok onemh kuruluşlardır Ekonomıdekı yennın koklu bır duşunceden yoksun olmasına karşın 1950 lere kadar bıçımsel yonden cıddı bır devlet anlayışıyle yonetılmışlerdır Cjorı kalmış ulkemızın kalkınmasında ıiıcı bır guç ve ulkemızın ınsan gucunu ça^ın gereklenne gore egıten bırer okul olmuşlardır 1950 den sonrakı vıllarda ıktıdarlar sıstemlı bır şekılde de\ letçılık duşmanlıgı 1960 dan sonra da, ozel sektorle bırlıkte devletçılıge karşı amansız bır savaşım surdurmuşlerdır Bu donemdekı ıktıdarların KIT len ış yapmaz duruma getınp halk gozunden duşurmeye yorelık tutumlan gıderek bu kuruluşlardakı devlet cıddıyetını \e dısıplınmı ortadan kaldırmış, uretımı yonlendırıcı guvencelerı elınden alınmıştır Artık bugun KIT ler nankorce alay edılen, haiıfe ahnan ve ozel sektor karşısmda son dönemını yaşayan. bıtkın kuruluşlar durumuna getınlmışlerdır Bu donemde bır yandan hayalj devlet duşmanı göstenlerek bütun gözler o yana dondurulmuş dıger yandan vatandaşın kor yanından yararlanılarak, devlet kuruluşlan yıkılmıştır Dıger taraftan uretıcılıgm guç tarafını yapmayarak kolav ve vurgun tarafına kaçan. özel sektorculerımız de yegane hammadde kaynakları olan devlet sektörunu yıkmakta, en ufak bır vıcdan sızısı duymadan, uzerlenne düşenı yapmaktan gen kalmamışlardır Sözun kısası, cenın adeta ana rahmını hançerlemıştır. 1950 den sonra, bugunku KITlerm gen kalmışlıgı yenmek amacıyla yaptıgı. teknolojık, bılımsel harcamalan ve uyguladıgı sosyal amaçlı fıyatlan, zarar etme becensızlıği olarak göstermışler ozel seketorun, Orta Çağ metoduyla. ucuz emek az masrafla üretımını ışletmecıhk becensı, ıstıfçılıkten. karaborsadan elde ettığı vurgunu da, kar etme becensı olarak göstermışlerdır Devletın ınsan onuruna yakışır çalışma ve ücret polıtıkasına karşın, özel sektorun ınsanlan ınsan onuruna yakışmayan btr ortamda, bogazı tokluguna çalıştırması da, yıne ışletmecıhk becensı olarak gostenlmıştır 1950 den gunumuze kadar, son otuz yılm devlet yönetıcılen devletçılıgın aleyhınde çahşmışlar, bılmçh bır şekılde, emeğın karşılığını vermeyerek KITlerdekı çok pahahya yetışen ınsan gucunun, ozel sektore geçmesını saglamışlar, KIT len özel sektor ıçın, ınsan yetıştıren kamplar halıne getırmışlerdır. Otuz yıldan bu yana, devlet sektorunün, özel sektöre peşkeş çekılmesı hevesıyle yonetılmesı sonucu, artık bugun devlet sektorünun, başındakı yönetıcılenn, hemen hepsı, özel sektorcüluge manan, yanı kafa yapısı bulunduklan yenn polıtıkasına ters duşen kışılerdır Gunumuzde devlst sektöründe, devletçılıge manan kışılere ıyı gozle bakılmamaktadır Bunun sonucu olarak bu ınanıştakı kışıler KIT lerde geleceklen ıçın güvence göremedıklennden, tersıne bır oluşumla özel sektöre geçmektedırler Boylece msan dımağının kolay kolay çözemeyecegı çarpık bır ortam oluşmuştur son otuz yılda ulkemızde. İsmail AKÇAPINAR rl, darbeden hemen ıkl saat sonra darbecılerı kınayan bıldı rıler yayınladılar Amenka yardımı kesmesının yanı sıra Bo lıvya'dakı Buyukelcısını da gerı cağırdı Dunyanın ceşıtli ulkeler ndekı Bolıvyal, buyukelcı ler, darbeyı protesto amacıyla gorevlerınden çekıldıler Latın Amerıka'da sıvıl yonetımin ege rrven olduğu az sayıdakı ülkelerden bırı olan Venezüela, Bo lıvya dakı askerl yonetıme kar şı uluslararası boykot cağrısın da bulundu Devrık Gueıler yonet mının de uyesı bulunduğu And Paktı ulkelerı, darbecılerın gen cekılmesını ısterlerken. Latın Amenka Sendıkalar Bırlığı bugun ıcm tum Latın Amenka ulkelerınde Bol vya' dakı darbecilerı protesto amacıyla genel grev kararı aldı Darbeyle aynı gunlere rastlayan Danımarka'dakı Kadınlar Konfsransı da, Bolıvya da devrılan demokratık yonetımin lıden bayan Gueıler lehınde yo ğun gosterılere sahne oldu. karşısmda 15 gün sonra yön«tımı «Darbesız terketmek» zorunda bırakılan Albay Natusch'un darbesıne de fıılen katılan ulkenın yenı lıderl General Maza, o «başarısız» deneyden gs.eklı sonucu çıkarmış ve halk dırenışım etkısız kılacak onlemlerı eksıksız almış gorunuyor Örneğın darbesının hemen ertesı gununu ulusal bayram ılan ederek ışyerlerındekı grev ve dırenış eylemlennı bır olcüde etk sız kılan yeni yonetıciler. Bolıvya yı baştan başa bif askerı kampa cevırerek grevlerın ulke capında yaygınlaşarak surmesını onlemış durumdalar Ancak yıne de ülkenın guney kesımlerınde maden IşCilerının dırenışlerın' surdüruuklerı bıldırılıyor Ulkenın tüm haberleşme sıstemının darbocılsr tarafından kesılmesl sonu cunda ıse darbec lerın elinden kacmayı başararak Bolıv ya'nın ceşıtli yore'erıne dağılmış bulunan devrık yönetıcilerın elj koiu bağlanmış bulunuyor. Darbecllerln h/l örgütlenmlş olmaları ve Natusch deneyınden c'kardıkları sonuclara kor şın, darbenin dış destekten tümüyle yoksun olması üclü cun tanın ayakta kalabılmesin' engelleyecek en önemli etken olarak ortaya cıkıyor. Tutunabilir mi? SUNUŞ 6 eri kalmış bir toplumun kalkmabıU mesı ıçm /eopolıtık. yeraln ve yerüstu kaynaklarına ve de ıhlım koşullanna gore. ıkı veyo üç yönde. ana kalkınma hedeflen seçılmelıdır Gen kalmif lıktan kurtulan ülkelerde olduğu gıb Hedef seçılen kalkınma dallarında, sonuca ulaşmak ıçm. bütün altyapı teknolojı i e ınsan gucu organızasyonları çok cıddı bi' şekılde yapıldıktan sonra, msanı üret'ıen yapan ekonomıh ve psıkolonk ortamı oluşturarak, hedefe varma hırsı yaratümahdır Bugun ulkemızın en büyük kalkınma kuruluşlan olan. KlT'lerde böyle hedef ve hırsı bır yana bırakm. bu kurutuşlar aleyhıne. kamuoyunda yıllardan ben. b'" bmkun oluşturulmuştur Sürdürulen bu aleyhtefu yogun kampanya sonucu. artın sokaktakı yurttaş. her şeym devlet sektöru elınde çok daha kötü, çok daha verımsız olacagına, bılınçsız şekılde mar.ır duruma getınlmıştır Bu ınanış son otuz yılın. polıtık oluşumunun perde arkasmt anlayamamanın, ülkede oluşturulan bagımh ekononunm ınce hesaplarını kavra yamamanm yüzeysel inancıdır Çünkü ulkemızde, özel sektor propagandası serbest olduğu halde hatta devlet bıle ozel sektor propagandası yaptıgı halde, kışının 'ben devletçıyım* demesı ve devletçılık propagandası yapılması, hemen hemen olanaksız ve de sevımsız duruma getınlmıştır Hatta devletçıhk ılkesmı bemmsemış sıyasal kuruluşlar bıle. bu yönlennı bır ayıp gıbı saklar duruma getı nlmışlerdır Bu yazıyı, otuz yılı aşkın bır zamandan ben devlet sektorunde çalışan bır ışçı olarak, kalerne alma hakkını kendımde buluyorum Hemen şunu belırtmelıyım kı, bu yazıyı çok güç koşullar altında. ışbaşında zamanımın olanaksızlıgı, ış dışında, ıcınde oldugvmuz bır konut Kooperatıfının, bıtmez tukenmez bürokratık ve ekonomık sorunlarıyla ugraşmam ve de vardıyalı çalışmam nedenıyle ancak beş ay gıbı uzun bır sürede yazabıldım. Eger olanaklanm elverseydı en tyısı degıl amma kuşkusuz bundan daha lyısı olabılırdı. En küçük oranda yararlı olabılırsem mutlu olacagım (I.A ) Faşlst darbecıler, ulke 'cmde de ceşıtli halk kesımierının yoğun dırenışıyle korşı kar şıya bulunayor Kılıse ve sıyasal partıler gıbı sıvıl kurumlar da bu dıren şe katılıyor Ancak gecen kasımda darbeyle yonetıme el koyan ne var kı ülke çapında yaygınlaşan dırenış «Devlet yöneticileri, devletçiliğin aleyhinde çalışmışlardır» KÎT'ler, ekonomideki yerlerinin köklü bir düşünceden yoksun olmalanna karşın, 1950'lere kadar, biçimsel yönden, ciddi bir devlet anlayışı ile yönetılmişlerdir. KİT'lerde geleceklen içLn güvence göremeyen yöneticilerin hemen hepsi, tersine bir oluşumla, özel sektöre geçmektedirler. hgı, eğıtılmış personel sayısının yetersızlıği, yerleşme sorunu, ulusal gelır dağılımındakı dengesızlık. sendıkalaşmanın çarpıklıgı, genel egıtım düşuklüğü ve olumsuz çalışma psıkolousı gıbı altyapı ve temel sorunlar olarak sayabılınz. Bır demır . çelık kuruluşunu ele alacak olursak, bıhndığı gıbı demır çebk kuruluşlan toprak altmdan pazarlamaya kadar çok genıs, kapsamlı, ulke ekonomısınde ve kalkınmasmda gosterge kuruluşlardır Demır çelık kuruluşlan mılyarlarca üralık yatırımlara mal olmakta, ışletmesı yuksek teknık becen gerektarmektedır. Bunlardan daha onemlısı, kuruluşlann sağlıklı çalısabılmesı ıçın, en küçügünden en buyugune kadar, butun ışletme bırimlennın gereksınımlennı karşılayabılecek, aynntılı nıteIıklı ve yeterh altyapı kuruluşlannin eksıksız olması gerekmektedır. Altyapıyı Enerıı, hammadde, ara maddeler, taşımacılık ve depolama olarak sayabılınz. General Meza 9 ay öncekl Albay Natusch darbesının ae baş aktoruydu Bolivya'nın yeni lideri, darbe yapacağını 4 aydan beri sık sık söylüyordu Bolıvya'da sıvıl yönetirre geçışın tamamlanmakta olduğu günlerde ve 29 hazıran gunü secılen sol eğılımlı Devlet Başkanı Hernando Sıles Suazo'nun goreve başlamasına 2 hafta kala gerceklesen son darbenın lıderı General Meza, 4 ay dan beri darbe yapılacağını sık sık tekrcrlıyor du. 1978'de sürdürulen demokratıkleşme gırışımlerını 9 ay once 15 gun süreyle kesıntıye uğratan Albay Natusch darbesının de baş aktörlerınden olan o dönemin Kara Kuvvetlerı Komutanı Meza Natusch darbesının halkın dırenışı sonucu tutunamaması üzerıne Devlet Başkanlığına getırılen Bayan Guıeler tarafından görevlnden uzak loştırılmıştı. Ancak ordu içındekı genç kuşak subaylarının en ıhtıraslılarından bırı olan General Meza, kısa sure sonra Guıeler yonetımıne *<jrşı tek başına ayaklaTnıs. ordunun sag kanadınıian gelen baskılar sonucunda yenıden Kara Kuvvetlerı Komutanlığına getınlmışti General Meza, o o günden bu yana Denız ve Hava Komutanlarıyla bırlıkte 10 gün once gercekleştırdıklen darbenin hazırlıklarına başlamış ve bu hazırlıkları da gızlememıştır Darbe hazırlıgı arasında ordu ıstıhbarat orgutu başkanı olan, şımdı ıse lcışierl Bakanlığına getınlen Albay Arce Gomez'ın General Meza nın sağ kolu olduğu ve darbe planını Albay Gomez'ın ArıantınII askerı damşmaniara danışarak hazırladığı belırtılıyor. Niçin zarar ediyorlar Ne kadar kalkınıyor gıbı görunursek görünelım, ülkemızdekı yer sorunun nedenlennı ıncelerken, kuşkusuz gen kalmışhğımızın, bır turlü aşılamayan olumsuzluklan ıcınde duşunmek gerekmektedır Dogal olarak, KIT'lenn neden zarar ettıklenni ıncelerken de yıne sılıyoruz sanısıyla gıttıkçe parlattıgımız, yazgımızın. olumsuzluklan ıcınde duşunmek gerekmektedır Ulkemızde «ıstım arkadan gelsm» dıye bır öz deyış vardır Kalkınma olgumuz tarıhin imbığınden süzulerek geçmedığı ıçın başansızlık la biten işlerle ilgıll, önceden yapılması gereken tüm araştırma ve çalışmalann neden yapılmamış olduğunu en espnh şekılde anlatmaktadır bu tumce Bu yetersızhkler, en çarpıcı şekılde KITlerde yaşanmaktadır Bunlan ileri ülkelerle ulkemiz arasındakı teknık düzey farklıhğı, kalkınma olgusunda ızlenen yolun yanlış KJTlenn sağlıklı çalışabılmesi ıçın, her çeşıt enerjmın bol olması gerekmektedır Aynca buhar kazanlarmda kullanılan teknık suyun da yeterh uretımı ve rezem olması, aynca bu demır cevhen. yağlı kömur, kıreç taşı, mangan cevhen, fluşpat, kolomonıt gıbı elemanlann yeterh uretımı ve rezervı olması Aynca bu elemanlann, teknık koşullara uygun kımyasal nıtehkte ohnası gerekmektedır. Demır cevhen zengınleştınne ışlemı ıçın, büyuk kuruluşlara gerek vardır Dış ve iç kaynaklardan saglanacak refraktenn (ateşe dayanıklı, çeşıth tuglalar, çamur tozlan, dıger ateşe dayanıklı tozlar) bol, nıtelıklı, amaca uygun, çeşıth boylarda bulunması gerekmektedır. Makme yedek parça, ferro alyajlar, çeşıth ham ve ara maddeler gerekmektedır. Dışahm yoluyla elde edılen bu maddelenn, almması ıçm yeterh baglantı ve dovız gerekmektedır Hammadde ve dığer bütün gırdılenn taşınması ıçın, denız veya nehır yoluyla ucuz ve organıze bır taşımacılık sıstemı gerekmektedır Depolama ve ambarlama kuruluşlanna gerek vardır Nasıl bir altyapı YARIN: Altyapı eksiklikleri