Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET 14 TEMMUZ 1980 "Üç aylık bir kurstan geçtik. Sonra bize «Gel arkadaşım, program yap» dediler!. TV Dairesinin politik bulduğu programları Haber Dairesi hazırlıyor Tefevlzyooda çorşomba günlerl sesa\z sedasız başlayan Yarım Yüzyıldan Cızgıler adiı programi Haber Daıresı hazırlıyor. TV Daırssl Yaşayan Uniuler*den sonra bu programı da polıtık bulduğu ıcın hazırlamadı. Haftada bır teaımuz sonuna Kadar yayınlanması plânlanan programın yaz sonuna kadar sureb'lecegı soylenıyot. TRT Haber Dairesınden Olcay Goker'ın hazırladığı program bır konuyu e!U yıl oncesınden alarak gunumuze kadar getırıyor. Olcay Goker tprogramın amacı. on8mll konuyu ya da olayı ellı yıl onceBinden alorok gCnümüze kadar getırerek nem eskl >le yenl casında bağlantı kurmak, hem de nereden nereye geidığımızı vurgulaTiak» dedı Haftadan Seçmeler LEYLEKLER UÇARKEN!. OVYET Sınemasında bır donüm noktasıdır, Leyleteler Uçarken. Bu fılmle Sovyet sıneması salt bır propaganda aracı o'maktan çıkıp, dunyaya açılmıştır. Leylekler Uçarken herşeyı ıle guzel bır sınema başyapıtı olarak, bu sanat dalının klasık ornekierı arasına gırmıştır. Leylekler Uçarken, Kasaroglu yonetımının ılk gunlennde, ne olduğuna Dakılmaksızın, sadece Sovyet tılmı olduğu Içın apar topar yayından çıkarılmış, Tarcan Günenç'ın yenıden goreve donuşunden sonra, yayın progromıno alınmıştır. Leylekler Ucarken'ın televizyon semveni, TRT'nm hıç değılse bır olçude, yobozlıktan. olumluya yönelımi kabul edılebılır. Leylekler Uçarken, Ikıncı Dunya Savaşı sırasında, Moskova'da geçen bır aşk oykusü Basıt, ama hareketlı bır ıcerığı var. Doktorun genc oğlu (Alexeı Bataiov), savaşa gıderken, sevgılısını (Tctıana Sarroıiova>/ı gende bırakır. Geno kız heyecan ve korku ıle sevg lısının gerı donrresını beklemektedır Bu sırcda bır hava hucumu ııe felaketler zıncırı başlar Genc kız tum aııesını bu sa'dırıda yıtırınce, sevgılısın'n aıles nın yanına sıgınır. Burada adamın kuzenı genç ktzı ığfal eder. Kız, kuzenle evlenmek zorunaa kolır. Ama savaşla baş ayan felaketler bıtmış dsğıidır Olaylar bırbırı ardına gelışecek, savaş bıtecek, ama bek'enen sevgıiı donenler crasında olmayacaktır M khaıl Kalatozov un harıka yonstım Urusevskı'nm hareketlı kamerasının nef s goruntulerı ve Samoılova' nın olağanustu perfcrmansı Leylekler Uçarken ı her zaman, heryerde zevkle ılgıyla ızlenecek bır sınema oiayı halıne getırdı 1957 yapımı 94 dakıkalık bu fılml izlemek ıcın, sclı gecesı tum randevularıaızı ıptal edıp, TV başnda olun (Salı, 22 25) ıııı ==: • DURUŞMA GECESİ ADLI YAPIMINI 5 YtL SONRA TV DE IZLEYEN YONETMEN UNAL KUPELI KENDİ KENDİSİNİ ÇOK SERT ELEŞTIRDI. SON YAPIMI «BİR KADININ PENCERESİNDENcl GECENLERDE İZLEDİĞİMİZ YÖNETMEN, CUMHURIYET'IN SORULARINl YANITLARKEN «O ZAMANLAR DRAMA ÇEKECEK NE YETERLİ EĞITIMİM, NE DE TECRUBEM VARDl> DEDİ.. SORU Duruşma Gecesi'ni bundan 5 yıl once, bir sta|yer ken çekmıştınız. Bugun TV'nm onde gelen drama yapımcılanndan blri otorak, beş yıl on ceki bir çalışmonızı eieştirır misiruz? KUPELİ Duruşma Gecesl benım televızyondak* llk droma denememdı diyebıhrım. Drcma gercektsn uzmarlık gerektıren b r dal Oyuncu secımınden tutun da, mızansenınden ayuncu yönetımıne, kamera konumlarından, ışığına, dekoruna. makyaıına değın, sızın denetımınızde gelışen bır olay. Benım butun bunları bir araya toplayacak ne yeterlı eğıtimım, ne de tecrubem vardı. Frederıc Durenmatt ın Duruş ma Gecesı nı okudugumda kı, Kitap kucuk bır romon bıçımınde yazılmıştı, cok etkılendım ve sadece deneme oisun dı/e yapıtı oyunlaştırmaya calıştım. Bunu yaparken teıevız/ona cekılebıiecegını pek de hesaba katmamıstım Fakat sonunda gerçekten ılg nç bır tskst ortaya cıktı. O/un ılk ya/ınlandıgında (1975) oldukça begenıldı ve cok lyı eieştırıler aldı Bır yonetmen ıcm bu cok tehlıkelı bır noktaydı lyı nıyetle yapılmış bır takım eleştırılerın cazı besıre kapılarak, hataları gor memek ve yanlışları surdurmek Duruşma Gecesl studyoda VI deo Kameralaria cekıldı Oyunun dekorunun son derece ba şarıh olmasına karşın, çekımde gorulen kamera ve reıı OKsan'alan, fılm bolumlsrındekı monotonluk ve gereksiz uzatmalar bence oyunu başansız kılmıştır Ayrıca uygu'amanm da pek başanlı oldugu soylene mez SORU Peki buna rağmen, oyun o zaman nasıl olmuş da begenilmıştı? KUPELI Oyunun tutulmasınin bır tek nedenı vardı. O da ozunde taşıdıgı çarpıcılık. StJdyoda vıdeo kamera ıle gerçakleştırılen yapımlor, daha COK tıyatro karakterı taşıriar. Ya nı sınemadan cok tıyatroya ya kındırlar Bunun da nedenı dar studyo olanakları ıçersınde oluşturulan ve herşeyı ıle yapay olan dekor ıçersınde olayın ser g ienmesı, olayın donemı, atmosferı ıcersınd9 cevre ıle bırlıkte verılmemesı yanı yaşamamasıdır. Ote yandan studyo ça lışması hem oyunun seçımınde, hem de oyuncu secminde zorunlu bır takım kısıtiamalar getlrmektedlr. Elımlzde yeterll yerli yapıt olmaması, coğunlukla yabancı yazarların yapıtlarına yonelmelere yol acmaktadır. Gecmışte bu böyle olmuştur Bundan sonra da böyle olacaktır. Oysa, televızyonumuz yeterınce ycbancı dızıterın etkısındedır Hıç değılse kendl ya pıtianmızın herşeyı İle yerll ol masına ozen göstermelıylz. SORU Bugün lcosullar rto•ıl KÜPEÜ Bız televizyon dra ma bölumu olarak profesyonel calışma olanaklarına 1979 başında ulaştık Bu da program yapımlan ıle Istısna akdi yonet melığ nın devreye gırmesı ıle ol du Cunkü bu yönetmelık, yıllardan berl oturmuş bır Yeş'lcam'ı daha doğrusu onun altyapısını kullanma olanaklarını sağlıyordu. !şte Izleyıcinln beğenlslnl kozanan Paranın Kıri, Çukur, Denızln Kanı, Obalor Atlar, Trafık Cezası gıbı yapımlar yukanda sözunü ettığim o'onaklar sağ landıktan sonra gercekleştırlld!. Bence televizyon artık drama konusundo bır noktoya gelrrlştır bunu yadsıyamayız. Bir Kadının Pencereslnden, benım en son yaptığım fılm, Du ruşma Gecesı ıle başlayan ge Hşmenın son halkası. Ikıncı kez Izledığımız Duruşma Gecesı'nde k! bırçok hatanın Bır Kadının Penceresınden adlı yopımda yok olduğunu, ya da ozaldığını sanıyorum. Ancak mükemmele ulaşmak gerçekten cok güc. He le bizfm konumuzda. Bence amaç, doğmyu yakalamak, bü yuk kıtleye hıtabetmek ve lyı şeyler yapmok olrralıdır. Ama, bır öncekl yaptığım eleştırerek, aşoTna yaparak. Tatoıı, bu olgu sanatçının önce kendıslne sonra hıtabettığl kıtleye olan saygısmdan koynaklonır. SORU TRT'nln olanaklan na cok daha önceden sahlp Ye çllçam'ın bellrll bir düzey tuttu ramayişının sebebl nedlr o hal öe?... KÜPEL! Bence Yeşilçam'ın sorunu, yönetmen değıl patron lordır. Dolayısıyle ekonomlktlr. Yeşllçam'da cok lyi yönetmenler yetışmlştlr. Ancak hıç blrinln ta 8ar!adığını tam olarak gerçekleşt'rebıldlğlnl sanrnıvonım. Oyunun secımınde star sıstemln.n getlrdığl anlamsız zorlamalar, gışe endışesl, kâr amocı ve de yıllarca yanlış şartlandırılmış 8eyircl eğılırrleıi Turk ST.emasınm kaderınl bellrlemiş tir.. SORU Bugün Yeşllcam mı 6nde, TV'nln dramacılan mı?.» KUPELİ Bu konuda fazla blrşey söyleyemem. cunkü ko şullar farkh Onlar gışe endlşesi ıle karşı karşıya, biz ise llkele re uymok zorundayız. Ama, öz acısından bız kesın llerideylz diyebilirirru 1 S Hıncal ULUÇ lllllllillll • • ugün ilerıcl gençler TRTden yararlanatnazlar Onlann derneklennın, toplantılarınuı ve topluluklarının haberlennı 1 RT kesınhklo yayımlamamaktadır. Bundan vazgeçtı'ız, bu gıbı topluluklara yapılan saldınlan j.a da onlarla ılgılı olan ve gerçekten haber degen taşıyan olayları da TRT vermez. uemokratık huruluşlann haberlen ve onlann temsılcılennin demeçlen de, bunlar sıyasal faahyet yapıyor gerekçesıyle, TRT haber bultenlenne ahn maz. Devrimcı meslek kuruluşlannm haberlen de TRT ıçın hıç onemlı degıldır Ama radyo ve TV bültenlennde devnmcı olmavan tüm meslek kumluşlarının haberlennden geçı^mıyor Ote yandan, pcrlamentoda grubu ve temsılcısı bulunmayan soldakı sı\asal partılerm haberlerı de TRT tarafından kullarılmamaktadır Devrımcı ışçı kuruluşlan, derneklen, sendıkaları ve konfederasyonlannın }tarş'sında da TRT'nm tutumu avnıdır Ama bu soldakı sıyasal partılerın ya da devnmcı ışçı sendıkalannın uyelen her hangı bır olavdan oturu tutuklandılar mı, ya da onlann alevhınde bır durum mu ortaya çıktı, o zaman TRT bu gıbı ola\lan bültenlenn en başında duyurmayı hıç savsaklamaz. B CHPnin Sorumlulu&u Mahmut T. ÖNGÖREN \asal bır kanıu kuruluşuyuz ve salt d«vletten yana yayım yapanz* turunden açıklama lara dayandırarah uvguluvor TRT DER'ın hazıran 1980 tanhh «Onrapor*unda da belırtü dıgı gıbı, bugunhu TRT yonettcüennın «Ozunde dogru ve yandaş îoplayıcı boyle bır görusle orta\a çıhmalan, kurumun Anavasal kımlığmı galemek ve kurum uzerındekı kamuoyu denetımını sıyasal ıktıdara devretmeh plamndan kay naklanmaktadır Devletın TRT sı paravanası altında, 'Devlet eşıttır sı\asal ıktıdar» anlayışı açıkça ekran ve mıkrofonlara yerleşmış durum dadır • Işte bu TRT'mn yukanda olumsuz haber cilık anlaMşını ve yaoay devletçıhk aldatmaca sınt tam anlatnı ıle uygulayamadığı tek kuru Kısacası, günümüzün TRT'si her gün karfüaştıgımız karanhk olaylcnn ıçvuzunü açıfclayacah durumda olan tum ılerıcı, demokrat, devnmci ve yurtsever kışılenn ve kuruluşlarm haberlenne mıkrofonlanm ve kameralarını kapatmıştır Ustelık. bugunkü TRT. yukarda behrtılen olumsuz habercıhh anlayışını. «Bız Ana luş Cumhunyet Halk Parttsıdir. Gerçi TRT özel lıkîe son yedı avlık sure. ıçınde gordügümuz gıbı, CHFye de haksızhk edıyor ve bu muhale?et parUsı\le ılgılı lıaberlen ya bazen saptınyor ya en can alıcı noktalarını kırparak anlam degışıkhgıne yol acıyor ya da öyle bır haber sıralaması yapıyor kı, CHP habennden once ve sonra venlen haberlerle CHP habennm onemını yıtırmesıne yol açıyor. Fakat TRT n« yaparsa yapsın en sonunda CHFnın haberlennı ve aemeçlenm, ozelhkle Adalet Partısı ve Mılhyetçı Hareket ParUsı haberlennı çokça vermesıne karşın, yme de bır olçude yayımlamak zorundadır. Yoksa TRT'mn göstermehh yans'zhgı bıle kalmaz Ne t>ar kı, bazı günlerde CHP kendısme TRT'mn ancak bellı olçude tanıdıgı bu olar.ak tan bıle yararlanmıvor. Çoh onemh bır olayın mevdana geldıgı b>r gün, bahıyorsunuz kı, TRT bulterilenm ışgal eden» ıktıdar partısi ve onun yandaşları konuyu saptırmakta ve kamuoyunu aldatmaktadır. Ama o olaym çıktığı gün ve daha sonrakı günlerde CHP hıç kımıldamarraş ve TRT haber bültenlennde bır yer edınıp olayın ıçyuzünü anlatmaya yanasmamıştır Uencı kesımm temsucuenne TRT'mn mikrofonlarımn ve kameralanmn tumden kapat'lmif oldugu bır dönemd«, karşılastıgı buyuk, engellere harşın rac!\o ve TV haberlerınde ger çeklerı anlatmaya çalışmak CHP ıçm kaçınılmaz bır görevdır Işme geldıgı zaman \1SP lıderı bu gorevı CHP'den daha lyı ve daha ustalıkla yaptyor. CHP bunun farkında mı acaba? PUNCH VE JODY!. INEMANIN IKI ustası, Glenrı Fod ve Ru'h ROTian'ı bıraraya getıren, zevkle ızlenecek bır TV fılmı Punch ve Jody' Punch, oldukça varlıklı bır Amerıkalı Tcplumun yonetıcı duzeyınds gorev almış Ama gunun bırınde bu yaşamdan bıktığını, nefret ettığını anlıyor Kendısı dahıl herşeyden kacıyor ve b r sırkte ıs msız bırı olarak ışe gırıyor. Karısı ust sosyetedekı yerını bırakmak ıstemedıgınden, hamıle olduğunu gizleyıp kocasından boşanıyor. Punch, sırkte calışkanlğı ıle cabuk sıvrılıp, dul sahıbenın gozüne ve gontune gırmegı başarıyor Sırk Mudurluğune yukselıyor B J a'oda sırktsk; eksıklerı de doldurmaya baslıyor Bıcak atıcıhktan palyacoluga g rmedıgı kılık kalmıyo' 15 yıl sonro. annenın o'ümü üzerıne genç kız Jody, bobasını aramaga korar veriyor Buluyor da Tatılınl sırkte onun yanmda geçırmeğa ^arar veriyor Her turlu sorumluluktan yıllardır kaçan Punch'ın başında şımdı bır babalık sorumluluğu vardır Cevırdığı 160'a yakın fılmın 60'ında sert kovboy oynayan Gl9nn Ford ıcm Punch, oldukça degışık bır rol. Sırk sahıbesınde Ruth Roman, Jody'de toto modellıkten oyunculuga geçen Pam Grıffın başanlı oldular (Cumartesı. 18 35) S Yozlastırılan Yasa : TAM SÜRE 3 Füsun ÖZBÎLGEN LASSİE: YUVAYA DÖNÜŞ!. . DE ÇARŞAMBA gecelerl çocukları eğlendlren | ^ # ' Lassıe, dunyanın en uzun suren, en çok satıkm TV dızısı olmadon önoe, 1940'larda, sınemanm •n çok gelir getiren film dizısının kahramanıydı. Yuvaya Donuş (Lassi» Come Home) bu dızinin en güzel en başanlı fılmıydi. TV seyırcıleri Içın. ılgı Ile Izlenen bır dızının kırk yıl once doğuşunu gormek ve şov dunyasının onıınal Lassıe'sını tanımak Mgınc olacak Lassıe, sınemada her zaman lyı ış yapan bır temayı işlıyordu. Çocuk hayvanı sevıyor, kaybedıyor. 6onra gene buluyordu. Fılmde çocuk olarak Elızabeht Taylor ve Roddy McDowall'i, hayvan olarak da, ad. gerçekten Lassıe olan ve olduğunde tüm dunya çocukiarına yas tutturan kopeğl izleyecegız. Savaş oncesl, tüm dunyadn olduğu gıbl, Ingıltere'de de buyuk bır ekonomık burclım var Işsızlık son oşamasında. Açlık msanları sevdıklerl pek çok şeyden vazgeçırıyor. Fakır bır aıle, parosızlık vüzünden cok sevdıklerl köpekleri Lassıe yı bır zengın duke satmok zorunda kalır. Dük, kopeğı iskoçya'daki şatosuna goturur Ama sadık Lassıe bu şatodan kacac&k, yuzlerce kllometrolık yolu aşacak ve gerçek sahıplenne kavuşacaktır. Fılmin başarısında, Lassıe'nın olağanustu yeteneklerl kadar, etrafındakl kadronun cok lyl secılmlş otması da büyük rol oynadı Taylor ve McDovvail gıbl cağının en yetenekll ve en pahai" iki cocuk oyuncusuna ek olarak Donald Crisp gıbl bir buyuk usta da vardı Dame VVhıtty, Edmund Gwenn ve Elsa Lancster, guçlü kadronun dığer oyuncularıydılar. Allecek ızlemeye bıreblr bır yopıL (Pazar, 10.25) T om Sure Yosası kendlsinden sonra ırygulamoya gırmesı düşunulen yasalarla Dir butun olaraK duşunülmüştu Bu yasanın ceşıtll çovrelertn baskıtarı ıle omocından saptırılması daha sonra gelecek yasaların Mecltslere sunulmosını önledl. Böylece sağliK soruniarında bir reform başlangıct sayılabıleceK bu atılım yozlaştınlarak amocından uzaklaştırılma yolunda ıstenen oyun oynanmış oluyordu. 1979 yılına gınldığınde sankl herşey değışmlştl. Tum hozırlıklar bır yana Itıldi ve saglık hızmetını düzenleme umudunun yalnızca Tam Suro Yasasından beklendığl Izlenıml yaratılmaya başlandı. Yasayı destekleylcl oniemlerden ae vazgecilmış, gecmiş ve geleceğe oıt tum aksaklıkların eorumlusu olarak Tam Sure Calışma Yasası boy hedefı durumuna getırılmıştl. Gecmiş bir yıllık hızlı ve yogun calışmamn temel elemanı olan Bokanlık Müsteşon Ise 1979 yılının ilk aylan lolnde bakanla anlaşmazlığa düşerek gorevden ayrıldı. O günlerden sonra So6lık Bakanlığı polltıkasının tümü Ile değıştiğı, esklsınin tersıne b!r yönde gelışmeye başladığı, açık secik belll olmakta 1979 yılı llkbahanndan sonra Tom Süre Çalısma Yasasını eksık ve yanhş gosterme egılıml, doğrudan Sağlık Bakanlığından gelmeye başıadı. Zorunlu uygulama tanhl olan 9 temmuz 1979 günü yaklaşıyordu ve engelleyld pürüzler ortadan kaldırılacağı yerde cogaltılıyordu. Gereksiz bır «Sağlık Kurulları» sorunu ortaya otıldı. Hastanelerde Sağlık Kurullarının kurulomadığı yolunda sızlanmalar. doğrudan bakanlık çevrelerınce kamuoyuna duyurulmaya başlandt. Sağlık Bakanlığında Ikl tür Sağlık Kuuiu vardı. Bırısınde az sayıda hekım bulunuyor ve «Küçük Sağlık Kurulu» odını alıyordu. Dığeri Ise tüm uzmanlık dallarından blrer uzmanın bulunduğu «Buyuk Sağlık Kurulu» Idi. özellıkle zorunlu uygulamamn başladığı gunden sonra. kücük sağlık kurullarının kurulabıteceğ! yerterde de buyük sağlık kurulları kurulmasına çalışıldı ve olmayınca şıkayetler bırıktl. Tam Süre Yasası, sağlık kurullannı oluşamaz blr duruma getlrmıştı. Şımdl hızmetler nasıl yuruyecektı? 8ırçok klmselerde, sağlık kurulu olmadon hizmetterln yurüyemeyeceğl, tum kuralların bozulacağı tzleniml uyandıntıyordu. Ovsa sağlık kurulu oluşturmoK yasal bır zorunluluk değıldl. Amacı da 20 gunden fazla sürell Istırahat raporiarının denetıml Idi. Sanki başkaca denetim yolu bulunamamazmış gıbl, abartılarak sağiık kurullan sorunu yaratılıyordu. ÜKÜ HÜKÜMETİN DEĞİŞIKLIK TASARİSINI TAM SÜREYE KARŞI ÇEVRELER BİLE BEĞENMEDİ • TAM SURE YASASI ÇIKTIKTAN SONRA ONU İZLEMESÎ GEREKEN YASALARDAN geçırdığl llk aylarda, yo«anın kapsamı v kosu»ları beklenmedık cevreterde blle tartışnmaya başlandı. Özellıkl* Cumhunyet Halk Partısı'nın yasaya yapılan suclamalorı yanıtsız bırakması ve partılı bazı hekım parlcımenterlerin karşı goruşlerı destekleyıcı tavır aırrıaları, azınlık hukumetının Sağhk Bakonına ıstedığl ortamı sağlıyordu. İlkeler B VAZGEÇÎLDt rununun cözümü Be devlet kasası net gkterterif»de kayıp oimayacaktı. Personel ıcın yıkıa olmayan bır gecış sağlanabılecektı. Hekımler ıcin 600 ek gosterge ıle emeklılık hakkı doğmuş olacaK ve yasa kapsamında calışmayı teşvık edıci bır onlem gercekleşecektı. Aslında bu onlem 2162 sayılı Tan Süra Çalışma Yasasının metnınde vardı. Fakat 2183 sayııı yasa, bu metnı geçersiz hale getlrerek Tam SOre Calışma Yasasında ilk olumsuz değışıklığın yopılmasını sağlamış oldu. Tam Sür» Yasasında yopılmış bulunan boyle bir değişlklığın ne büyük bır hata olduğu ÇOK geomeden farkedıldl. Bu kez bu hatanın gıderılmesl omocıyla bır başka buyük hata yapıldı. Yasaya bağlı yönetmelık değıştırıldl ve Ankara, Istanbul gıbl büyük lllerdekl uzmanların aylıklarına 900 gosterge karşılığı ödemeler eklendl. Oysa değişiklik gerekcesl, küçük ıllerdekl hastanelerde uzman bulma sıkıntısı Idi. Mahrumıyet yoreler) eayısıntn 12'ye indlrtlmesl bu sıkıntıyı gıdermek Içın bir önlem o'arak benlmsenebıllr nitellkte Idi. Bununla da kclınmadı, mahrumiyet yörelerl ödeneklerlnden kısılarak, büyük ıllenn uzmanlanna gereksiz ödemeisr getlrildl. Değışlkllğin gercekte bu sonucu getirdlğlnden konu dışındakl klmselerln pok haberl olmadı. Fakat Sağlık Bakanlığı yönetlcileti elbette kl farkında Idller ve görmezükten gelıyorla'tiı. Merkez kadrolarınm Işlne gelen bu değişiklik, yasaya hlzmet yerirta büyuk lllerde calışmayı esklslne oranla daha da fazla teşvik ortarm aağladi. u yasa serDest co'ışma hakkını satın alma yasası aegıldı. Boyıe oısa ıdı, sadece hekım ve dış rıeKimlerını kapsamına a ması gerekoceKtı Bu yasa sağlık hızmetlerınde gereklı ve yeterl! calışma duzenını sağlayan bır personel yasası olarak açıHanm.ştı likelennm, geçmış 15 yıllık deneyımlerden ve 1978 yılı başiarındakı ortamdan esınienerek scptandığı belırtılmıştı. Açıklanan ılkeler şunlardı 1 Tüm kamu Kuruluşlarındaki llgıll personel'n kapsama alırması ve zorunlu uygulama, 2 Eş unvanlı ve eş nıtelıktekl hızmetlere •ş ucret, 3 ilglll kamu görevlılerine özel meslek lcrasından ek gelırin yasoklanması, 4 Calışılan yerın mahrumıyet özellığlne göre, mıktarlorı yonetımlerce saptanacak kademell ek odemelerın sağlanması, 5 Hızmetlerın nıtelığme gore Idareye a y o ca ek ödeme verebılme yetkısmın sağlanması, 6 Mesal dışı zorunlu calışmaların, yortetmelık esaslarına gore karşılıklarının 6denmesl, 7 Emsalleri gecmemek uzere ödem»l«rt« •meklıllğe yansıması Tasarının maddelerl tümü Ile bu ilkelerl «ağlayıcı turde hazırlannvştı Tasanda ünlversltelerın ve sılahlı kuvvetler sağlık personelinın bulunmaması, hazırlayıcı Sağlık Bakanlığının yetkıtl olmaTiasından ve DU kuruluşlarla Ilgılı bakanlıkların Istek gostermemelerındendı Ne var kl parlamenter cogunluğunun isteğı ve ısran ile bu kuruluşlar da hukumetın a'evhte gorüş bildırmeslne rağmen Mıllet Mechsi Genel Kurulunda kapsama alındı Ne yasataşma sürecınde, ne de daha sonrakl surelerde, yasanın bu ilkelere ters düşen bır maddesı ya da herhangl bir eksığı bulunup gösterılemedl. Sadece eksık ve yanlış olduğu Iddıa edıldi ve uzaktan yakından her kışıde bu lma| bir olçude uyandırıldı. Eksığln veya yanlışın nered» olduğunu gosteren bulunamodı. HAZRETl ÖMER'İN ADALETÜ. R AMAZAN dolayısı Ile özel olarak seçilmiş, dlnseJ yanı oğır basan bir YeşılCJm fılml. Osman F. Seden'in fılminde, Hz. ömer'l Cüneyt Gokçer oynadı. Fatma Gırık, Unsal Emre, Ahu Tuğbay, Turgut Ozatay. Atıf Kaptan, Feridun Colgecen, Guzın Ozıpek ve Reha Yurdakul dığer rollerl pavlaştılar. Ebubekır'den sonra (R. Yurdakul) Halıfe olan Ömer'ın zamanında Islamın yayılması Içın caboları anlatan yapıtta, Hazretl Ömer'ın sımgesl halırve gelen Adalet teması da ele alınıyor. (Cumartesı, 22 25} OLİMPİYATLAR BASLIYOR!. N Yeni değişiklik tasarısı llk yasal değişiklik Ç Y asayi saptırnnı yolurMia bllerefc veya bfîmeyerek atılmış cok önemll bir adım da 2183 sayıh müsteşar aylıkkınnı düzenleyen yosa lie otıldı. Bu yasanın en yüksek devlet memuru aylığı ek göstergelerN yukseltmesl, Tam Süre Yasasında bulunan ve sad6ce Ikmcl madde kap•amındakl personelle HQIII olup daha önce verllmemlş bir hakkın venimesini sağlayacaktı. Bu hakkın sağlanması ile belkl de vorgılendlrme konusundakl anloşmozlık da cozülecektl Oysa bu tasarrya Sağlık Bakanının da Imza3i Ile heklm, dls heklml vs eczacılcnn haklannna yansımoyı ftnteyen Iklncl madde eklendl Tasan. komlsyonlar v« genel kurullar cşamasından bu madde I!e uzun uzun görüşülüD gecerek yasalaştı Ne bîr bakonlık görevllsl, ne de bir meslek kuruluşu herhtjngi bir uyanda bulundu Bu bOyOtc hata yapılmasa Idi vergllendlrme to AP hükümeti döneminde durum Y mH Hrthjor, ©skl hOkOmet dönemlrtd* kendi Içlnden engellemeyo uğramış, hırpalanmıs bu reform yasasına şlddetle saldıracak ortamı hazır buldu. Yenl Sağlık Bakam, Tam Süre IIketerlnden yana oldağunu, ancak bu yasanın başansız olduğunu Iddla edlyor, saptınlmış gerçeklerle yasoyi çürütmeye çalıştyordu. Yasaya taraftor olanların da çaşkmlık ve suskuntuk döneml ok geçmeden yasayı değıştirmek lcln bekt*nen hukümet tasarısı hazırlandı ve Mecln Komısyonlarına uiaştı. AncaK tasan, yasaya karşı görüşte olduğunu belırten cevrelerde bi(« beğenllmedl. Yeni tasan tum yenılıklere karşı, toplum hızmetınl tum olarak devlet yükumlülüğü dışına cıkarma eğılım nde bulundu. Tasan, kurumlara tam süreyl istedıkıerl unıtelerde uygulama yetkis» veriyor, Isteyen personelln kendl isteğinl bellrten dılekçe Ile kapsom dışına cıkmasına olanak 8ağlıyor, kurum ıçlnde özel muayena yapmasına yenlden olanak scğlıyor, kapsam Içlndekl personelln tazmlnatını ödeme veya hlc ödememe yetkısinl Idareye veriyor, kapsam Içlndekl personell dıledıği yere sürme hakkını Idarey» sağlryor ve gecmlşte bu yasaya dlrenenlerln, eskl yerlerme kadro olmasa da alınabllmelerlnl sağlıyor. Bütun bu değlşikliklerin yasayı tümden yok edebıleceğl acıkça belll oluyor. YARIN: Tam Sürenin Sağladığı Yararlar OSKOVA Olımpıyatlan 19 temmuz cumartesi günu baslıyor. Turkıye, Moskova Oyunları nı boykot edınoe, TRT de Acıiış Torenınl boykot ettı. Bu toren naklen yayınlanmayacak. Oysa, Moskova Oyunları nın acıiış lorenı, bu yıl, habercılık acısından bır özellık taşıyor. Pek cok ulke, ilk kez Moskova'da kendl bayraklarını taşımadan yarışacaklar. Bu ulketerın acılışta da bayrakları olmayacak. Torenın kendısı bu bayraksız gelen ulkeler dışında da. bazı sıyasal gosterılere sartne olablhr. Bu acılışı seyırcıden kaçırmak ve yerine Vlklngler, Jetgıller gıbl eski dızılerın tekrarlarını koytnak, ne programcılık, ne de habercılık kavramlan Ile bağdaşabılır. Ama buna da şükür. TRT tüm Olimpıyat naklen yayınlarını da boykot edebınrdl. Açılış günü naklen yayın yok. Torenle ilgıü kısa flörüntüler belkl aynı gun 20 30 hoberlerınde venlecek. Yayınlar pazar günü. 16 00'do yüzme yarışlan Ile baslıyor. llk gün, 200 metre erkekler kelebek ve 4x100 bayanlar karışık fınallerl var. Yüzme /arışları arasında, sabah yapıian boks seçmelerinden ozetler de bandtan venlecek. iftar saatıne .astlayan yüzme yarışlan Ise, hoberlerln sonunda 10 dakıka Içlnde bandtan venlecek. 23.10'da. blrincl günde madalya alanlan anlatan Kazonankır Programı başlayacak ve bır saat surecek Bu tür bir yayın Olimpiyat tarihlnde llk kez yapılıyor. Gece 24'den sonra Moskova'don verilecek günün özetı Ise, özellıkle kücük yaştakilerin de kolayca ızlemelerl Içln. ertesl gün 16 00'da yayınlanacak Tüm oyunlar boyu TRT. ertesl gün 16 00'da bir gün öncesının özetlnl verecek. Bu cok yerlnde bir uygulama