Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
DÖET CUMHURİYET 3 HAZİRAN 1980 POLJ7ÎKA VE ÖTESİ MEHMED KEMAL Son Gürlüğü TURKİVE'DE DUMYÂDA EKONOMİ/TİCARET , Cumhuriyşt EKONOMJ SERVİSİ TÜSÎAD: "EKONOMÎK GİDİŞ KÖTÜ,, TÜSİAD'ınaylıkbültenindeki göstergeler, üretımin hemen • her alanda geriledi İ ğini ve buna karşılık ihracat gelirleri ile j işçi dövizi girdileri j nin artmadığını belirliyor. Derneğe göre Demirel Hükümeti'nin iş başına geldiği gündeki sorunlar, aradan altı ay geçmesine karşın, hâlâ ve aynı ağırlıkla gündemde (Cumfiurtyet Ekonoml Servtsi) TUSIAD yoyımlodığı bültende, 1980 yrlının ilk beş aylık donemde uretımm her aianda genledığlnı acıklamış, tFıyat artışiannın özellıkle sabıt gelırlı kesım üzerlndekl etkiS'nın gârmezlıkten gel'nemeyeceğını» savunmustur. İhracat gelırteri ile Işcl dövlzlertnin «artmadığını» da belırten TUSİAD, grevte nn genelde ekonomık nedenlere dayandığını, blr ölcüde sen dıkalann sryasal yakla^ımtann dan kaynaklandıgını vurgulamıştır. TÜSİAD'ın «Olaylara Bakış» adlı bültenının son sayısında, Başbakan Demırel'ln ekonomık gelişmelere ılışkın fiyimser» yaktaşımiarına cyumuşak» bır üs'upla karşı çıkılmıştır. Büitenln satır arolarındo ise AP azınlık hukümetinin «Ülkeyi dü ze cıkardık> biclmlndekl savının tumden ıgeçersız» olduğu bellrtllmlştir. ı J ı J » ,' J ı [ ı ! 1 GectiğınMz kiş mlîletl odunsur, komursüz, mozotsuz, gazsız koyarck donduranın, «Önumuzdekı kış ıkiıdardo oiursak ısınocaksınız...» demesıne klm inanır? «Perşembentn gelişi carşambodan bellidır.» Hep söyluyoruz ama, sozümüzün sonu çok sonra onlcşılacak... Isınmamız da, donmamız da, yememiz, lcmemiz de. doymamız. oc kalmamtz da btr slstem sorunudur. Borç ekonomlsıne dayanan bu sıstem yürürlukte kaldığı sürece bunlar olacaktır. «Efendırn, sıstemın bozı başarılan yok muTı «Evet. var ama bozı sırtıkolıniar lcın» Bakın onfordan bır bolüğü mczotu 4 5 kotıno alarak kışın usumedıler. Bulunmovan maddeleıi da 4 5 kotını odeyerek hep edındıler. Elbette. tSıstemin hic boşarısı yok m u ' ı dıye kosıla kasıla sorarlar. Demlrel'ln çok yckınında olcn bır gazetecf de söyle dıyor: «Artık, Ithclattan mılyonlar, mllyarlor vurulamaz ha!e geldı > îthalatton mılyonlar. mllyartar vurulomaz hale geldt ml. gelmedl ml? Bılmlyoruz ama. Ithalattan mltyonlor, mllyarlar vurulduğu dönemleri bılıyoruz. Çok uzak?a değll, bu sistemın gecerlı olduğu her yılda bozı kfşller her zaman mılyonlar, mılyorlor vurmuşlardır. slsîem de onlann bu paralan vurmasına göz yummuştîjr. Dohosı vor, sıstem milyonlar ve mılyariar vurulsun diye gecerlı değıl mi? Erbakan Hocamız Turkiye'nln sömurgeleşmeslnden söz edıyor. Türkiye dün ve bugün somurgelesmedı ki, bu sıstem gecerll olduğu sürece sömurgeleştı. Daha da somurgeleşecektır Bırakın poro, pul dalgasmı Moskova Olimpiyotlorıno kotılmoma btr sömurge yönteml değll midlr? Ben bllmem bozı kora Avrupası ülkelertnın kotılıp katılmomosını, bızim tutumumuz böyle anlaşılır ve böyle yorumlanır. Biz sömurge olmaktan kurtulmoya bakıyoruz. ötekılerin doho dörte kadar sömürgeleri vardı. Somurgecl devtetlere sömurge diye ne zaman bakılmıştır? Sırtında yumurta küfesl yok ya. yüku hemen otor. Pahalılık mı? Kendınden oncekılerin manfetidır. Sıyosal cinoyetler m i ' İktidara gelmeden önce vardı, ne yapsındı'... Cumhurboşkaoı mı secilemfyor? Bırkac maddelık blr Anoyasa değişıklığı. mifletvekılterl zahmete gırmesin, halk secer... Güldürrr>eyın benl. petrol blle satacağımızı söylemıyor mu'' Blzlm petrol sotmomız Isvec'in turunçgıller sctması Plb! bır şey olur'... Erbakan Hoca sözünde durur do altındokl âesteğl blr çekıverırse. goreceğiz daha rtlce desteklerf yftlrecektır... Böytece desteksız atıştar do sono ertntş olur. Bazılan diyor kl • «Eğer Erbakan Hoca kerhen destek oJmoso tdl, bu ipifğın pazardakl degeri anlaşılmazdı» Befkl doğrudur. Iplığin değersıziığ/ini anlamafc Için bunca yun mO dokumamız gerekırdi? Bu Iplığın çürükluğü ooktan bellfydl. Hclk kazcndırmacılığını hâlc gecerll sananlar vardır. Sokağa kulak versırrter, bu halk bundon sonro konacağa hlc benzemiyor. cPekl. kıme oy verecek?» cCanım. hele oy zamanı blr gelsin'» «Sol • soğ kovgosını hlç blr polıtıkaer onon Vadar kesfnlestlrmedl. Devletln pollsl Emekll Sandığına glrdıği zaman, devletln memurunu tKomünıstler» diye kovalamryor mu? Her ağzınt actığında, cKomünlstlerfe mucadele edıyorum» dıyor. Kim sempotik oUıyor, klm ontlpatik crdına dönüp baktığı vor mı? Con Koy Şek'ın blr yazısında okumuştum, söyle cTyordu: «Mao o kadar güclü değıldı. onu biz güctendirdik. Sarı Irmak taştı. komunlstler taşırdı, dedı* Tarlalara cekırgeler uğradı, komunıstler getırdı, dedık. Bır de baktık ki komunıstler güclenmış, bız Fomnoza'ya sığınmışız » Can Kay Şefc'cılerln ellnden blr süra sonra Fonroza g'decekt'r. Anlayon berı gefsın... Antıkomünızm de artık cağdışı bir savoşım sllohıdir. Her sıkıntıyı, her becerıkstzlığı komünıstlere yüklemek coğu kışinın ısme yaramadı B'zımkın.n de ışıne yaromıyccağını göreceğiz. Damat Ferlt'ın hükumet! de Kemalcıler'e komünıst değiı ama. «Bolşevfk» demıyor muydu? Bolşevik dedıklen karakalpaklan ile İktidara geldtler. kendıleti podişahlan İle bırlikte tası tarağı toplayıp soluğu yurt dışında aldılar Teneke Kralı denilen Şelefyan mı hâlâ Turkıye'yı somürmektedır, yoksa ekmeğıne katık orayon sode yurttaş mı? Şelefyan'ın yonındo kım var'' İsvıcre'nln pahalı oteüerınde kadeh tokuşturanlar mı antıkomünıst oluyor'? Onlann keselerı bıraz daha dolsun dıy9 mı ıcerdekı antıkomunızm davulunu calmaktadır'' Bol tiraılı gazetelerımızden bırı hergun s.rtıkalınların sıram sıram kac*ığmı söylüvor. Gerçekten de vurgun parası ile sırtıkolınlaşmış çoğu kışi kacıyor. Komunızm duşmanlığı davulunu tokmaklayana ınansalar kaçarlar mı'> Komunızm duşmanlığı da ucuzladı. Alınan her karorm altında bir vurgun yatıyor. Gumrüklerden mallan cekeceklermış de, halkın yararma satocoklormış... Oysa bır vurgun fırmasının mailarını kurtarmak ıçın bu kararın alındığını Tahtakole Bankası cevresınde obekleşenlerden duvmayan kalmadı. Ktyıların korunması ıcln alınan kararların da kıyı yağmacıları ıcm çıkarıldığını söyluyorlar. Öğütlerım. halk yararma alınıvor gıbı gorünen karariarın yaldızını, elınızden gelıyorsa, bır kazıyın, ne çopanoğulları cıkacaktır goreceksınız. Buna son gurlüğu degıl de, partı ıçı mafıanın son vurgunu dıyorlar. Hongl partl olduğunu bana sormayın kendını bılır Son vurgunun son zengınlertnl de görmek varmış... Bunlann gozlerı daha oc olduğu Içın otekılerden daha doymazdırlar. Ellerıne, yuzlerıne lyice bulaştırdıkton sonro kacacaklardır Vahdettın gıbı, Damat Ferıt gıbi. onlonn savaş vurgunculan gıbı... 1979/1980 İLK ÜÇ AYLIK Molın Cmsl ÜRETİM DURUMU Değişim Yüzdesl j j ı tır Aynco, mai arzinm, rekobe te açık ve sonucta mokul bır fyat dengesını soğıomaktaki duşukluâü bu tepkıyı güciöndincı rol oyiama<tadır. I1979 FİYATLARIYLA) OcakMort Üretlm Değefi 1979 1980 1439 2868 220 6813 2858 188 «ENFLASYON SÜRÜYOR» Em'syonun daraıması rtedenıyle ozel kesımın olumsuz yon do et<ılendığı de vurgulanan TUSIAD bultemnde, cGenelSe enflasyonun onlemedığı gıoı bır kaygı, rakamiaro bokııdıgındo ortaya çıkmaktodır» denılmış, ozetle şu görüşîer savunulmuştur Türkİş'in son maceraları Yalçın DOGAN rtrtr kesln'ıkle ortaya cktı. Böyle bir ekonomtk proarom ancak iscı ücretlennın dondurulmasıyta geceriı oiobılır. Ucretlerın oondurulmosı içm. hem AP'ntn kurduğu Odalar Bırlığı hukumetı, h«m de onun en büvük destekcısı Turk İş yonetımj ışcılere ortak masal oıatma yarış'iıa gırmışierdır Bu yarış ıçınde, Turk Iş'ın Boşbokania görüşm*st, yemek zıyafetıerı, Türkiye tarıhind» İlk kez bir Basbakanın bır Konfederasyonun Yonetım Kurulu toplantf sırta fıılen katılması cok temel bır olguyu hedef alm«»tır. Atttan alta kaynayan ve «eytem» düşunoesıyle ortayo cr* kon ışcılerın bu hareketlnl söndürmek. Işcılerın «eylem» isteğıyle Türk İş yönetiminl srkt^tırmaya tiaşladıkları bır sırado, bu yönetimi tedıratn eden başka olgular do gundemde yerıni olmıştır. önyğm, sogın ve gencı güçler.n kalesı olarak bılınen Şeker İş'in Ankoro'da yapılan Genel Kurulunda llerıci kesim secımlerl 20 oyla koyoetmıştır. Tobondakl aeflışmenir» yaşamsal önem taşıyon bu göstergeei. Türk îş'i olartns etmeye yetmiştır. Türk İş yönetimi ışçi eylemlerlnl «nasıl hasıraltı ederim» drye duşünurken, gerçekte isCilere masal onlatılmakta olduğunu seraıleyen boska olgular gözlenmiştir. örneğın. şu sıralarda yurütülmekt» oton Ikı ayrı toplu sözleşmeden bınnds Iscllem günae 10 lıro, bır başkasında ayda 440 llra atbi komijln de ötesinde ücret artısları onerılmıştır Ama, Türkiş yönetimi ite bugünkü sermaye ıktJdan crnsındckl bağlartryı en çarpıcı b'cırrKJe sergileyen Wr başka olgu vardır. Odalar Bırliğl hukumetl Basbakanlık katında «Toplu Sözleşme Kumlu»nu olustururken, TOrkIş de tam buna kosut bır kurul oluşturmuştur. «Türkİs Toplu Sözleşme Koordlnasyon Kurutu» odındaki bu tşc* kurulu, gerçekte Başbakonlıkta oluşturulan kurutlo aynı oörevf ustlenmlştlr: Ucretleri dondurmanm yöntemlerinl gelıstırmek. ıscı eyleTrlerını söndürmek. Demtrel'ın Törkİsln topkjntılarına fıilett kattlmosi bırer kandırmacadon başka brsey değıld r. Oemlrel, IMF n9ye ızın verirse, ancok ona Izm verebılfr. Turkfs, Demırel'l cağırobılir toptantısıno Amo, oynı bıcimde IMF Baskenını da co§trobt!ır Aroda fark yoktur. Demlrene toplontılardan sonra, sözüm ono Türkİs Demtrel'den odün almıştır Kıdem tazmınfltı Eşelmobı! ve işten c«karma gıbi konulardo.. Oysa, sfyaso! iktidar zoten yosalara a\'kın bır bıcımde ve IMF'nin ücret dondurma lstekleri doğırıltusunda kıdem tozminatkırına göz koymuştur Işçının yıliarca calıstığmm korsrlığı olan hakkını ellnden oimoya kolkmtştır. Zaten verllmekte olan bir yasal hakka el koymokton «şimdılik» vozgecmek, »»yosal Iktıdardan alınon bır «odun> değildlr. Eselmobıl vaso tasarısının gen almmcsı rse kesınlıkle ücret dondurmasından vazgecmek anlamına gelmez. Onun yerine ne aelecek ona bokmak aereklr. Kaldı kl, Türktye'rrin bu dönenvnde herhangı bır tasarmın bu Mec'rslerden gecerek yasalaşmasını bızzat iktıdorın kend'Sİ bıle be'<lememektedır. Demırel. topfontılardan sonrokı acıklamosında, «De"tetm temelıne dınamıt koyan t=çiler İşten oTilacaK» demıstlr «Dev'etm temelıne dınamıt koymanın» tanımt nedir ve nerede başlar. nerede bter?... Örneğfn, Maros sovktrımına kotılon İsdemlr'dekı MHP1I Işc er bu tanım cercevesinde ışlennden atılacoklonn başmdc celecek mıdır?. D"nrreı" n acıklarnosındci yer oîar t>f boşkc Vonu. tcp'u soz'esmelenr» ı.7omodcn b.fırılecegıne ılısk ndtr B'i sav da inandtncılıkton yoksundur Cjnkü Basbokan Donrrel bu sö7İeri soyledıâınoe, gölge başbakcn Turgut O?al. İstanbul'do i'gınc bır acıklarrada bulunmuştur 'Yuksek taban fıyatlarına bakıp do. kırrse aldanmas'n Biz bu taban fiyotlarını massetmes.n bılırız» Günümüzdeki toplu Bözleşmelere ve torım ürunlelerıne odenen tabcn fıyat polıt kasına ıs'k tutan cok carpıcı söz'erdır bunlar. önce tanm ışcısı ile sanayi ışcısini siyasal İktidar özdeş görmekte, sonra da ıscı ucretlerintn ve taban fryatlarımn gercek o'arak gerıleveceğın acıklamaktcdır Yanı top'u sözleşmelerde <ısa surede ne kadar ücret artışt sağ'antrsa sağlansm, yaoılocak doha yuksek zamlorla gercek ücret düşük tututacoVtır tşç'lere anla'ılan mcsal'cnn ozu de burado yotmoktadır Bır yandan ücret ortışı varmış gıbı gosterılecek. öte vandan ışcmin eylem ıcın siyasal örgutlenmesmm önüne çeciimış olacaktır. Bunu yaparken de, sürekli olarok ryasol smıriaTdan> söz edllecek, haklann ycsaı cercevesınde elde edlleceğı gündemden düşmeyecektlr. Aslında, oluşn:rulon «Toplu Sözleşıre Koordınasyon Kumllont bu glrışımle•in yasol cerceveslnl beliıiemek omocını tasımakiadır. Toplu sözleşmeler bu «yosal» kurullor ellnde gerçekleşecektır. Salt Turkiye'de deöıl, dünyodo do ço§u zomort Vonfec'erasyonlor sermaye Iktldortarıyla özdeşleemişler, ışclere masal anlatma yarısıno girmlşlerdır Ancox, Türk İş'm son gırışımleri ile Yönetım Kurulu üyeleri cok ağır blr >uk oltına girnris otmoktodır. örneğın Şeker İş'in toplu sözteşmesl sırosmoa »şcliere betli btr ücret ortışı vertp, sonro da sekerm fiyatını ücret artışının cok Ozerlnde gerl alon siyasal Ikfldar karşısında eskı Şeker İş yonetıclsı Sodık ŞWe ocaba ne duşunecektır^.. Ya da CayKur'da işcılere yme belII bır ücret ortışı verdıkten sonra. cayın fryotmı bundon btr koç kotıno cıkaron siyaso! Htttdara karsr Tek Gıdo İş'in Başkanı İbrahım Denızcıer ne yopocoktır? Işciler kendl aralarında bugünterde bkbirierlne bu sorulon somıaktadırtar.» ! J • ToskomurO Ham Petrol Alümıno Eiektrik Ener|isl Rakı Votka Fıltrelı Sigora FıltreSıZ » Pomuk İplığı Pamuklu Dokumo Yun Iplfği Yünlu Dokuma El Holısı Makina Halısı Kâğıt 1783 3540 127 6915 3818 463 6166 1506 981 1261 2781 837 910 + 18 13 73 2 25 59 54 44 « ı J ı | ' t ; J ' ! ; ı J ' , ' ; ı ; , J • ; ı ! • GREVLERİN NEDENt • Ozel seKtorde yaygın bır grev oıa,ı yaşanmaktadır. Grev lerın eıconomık nedsnlere dayandıgı ancak, bazı 6endıkoiann sıyaial yaKİaşımlarından da kavnaklandığ, munakaşa edıleDilmekteaır Komu kesımınde yapılacaK toplu sozıeşne sonuclarının Turk ekonomısıne ve Turk sosyal du2enıne ner zamankmaen fazla etkAn oiacoğı muhakkaktır. 237 710 52 72 2811 48 52 988 213 487 47 66 2493 664 32 { 1 »' | ı [ | ! [ ı ! ı \ | ı ] ı Sodyum Perborat Borık Asıt Benzın Motonn Fuei • Ofl Amonyak Sülfırık Asıt Azotlu Gübreler Fosfatlı Gübreler Sıvı Cellk Blıster Bakır Sıvı Alümınvum Traktör Otobüs Mldlbus Minıbus Kamyon Kamyonet Otomobll 8141 4084 2950 740 5011 6110 5207 860 103 263 8572 5543 6640 428 752 9193 4512 5874 25 743 21 10 31 io 8 11 + 33 38 +10 49 + 76 + 17 50 + 6 18 11 94 . f ÜRETİM ARTMADI • Ûretimi artırma çabolon, hammadde temını ve ener|ı sorununun bır oranda gıdenlmesmden öijrü olumlu yöne gırmıştır. Ancak talebın duşmesl ve uretımın COK kısa zamando ıhracata yonlendırılememesı nedonlyle, tehiıkelı bır durum okın «stoklaşma»nm meydana gelebıleceğı endışesl duyuimak tadır. Tarım kesımı dışında, ozellıkle sanayıd«kl üretım rakarnlarının yııın ilk beş ayında sıhhatlı bır arttş gösterdığinl ıd d.a etmek henuz erkendır. 1751 915 1007 88S 2860 42 44 40 20 + 7 3606 • ! ; ! ! prya kovuçturulmo»» ve cöd»meler dengesi acığının kopaMması> gıbl sonınlarm cözümtenemediğı betlrtilerek, özetle çu görüşlere yer verilmıştir: • Bu dört problerrrin blrbirteriyle llışkislnl, hükümetlerın sıyosal tercthlerryie yakmdan boğlı olduğu, binnln cözümOnun trtr dığerinin çözümünden geçtiğl, her kesımc» kabul edılen matemotik doflrulardır. • 25 ocak kororlcrmdon son ro her ceşıt tüketim malîonno korsı mevctrt tofept» bfr durok lama ve gerıleme gözlenmlş, ancak Ihrocat gellrterl ve işcl dovız gırdilertnde umltle bektenen buyuk artışlor gorülmemıştır. SORUNLAR GÜNDEMDE Buitenln başlongıc bolumurtde, «Enflasyon hızının kesllmssıı, «KIT'lerin durumu», «İ9cl • İşveren lllşkllerlnin sosyal ve okonomlk açıdan olumlu ya «REKABET YOK» # lc piyosoda pozar ekonomlsının geregi olan serbeeti soğlonmak ıstendıkce, geleneksot daviet mudahalefiinın kaidı rılmosıno karşı sosyal ve ekonomık tepkıter ağırtık kazanmış FİYAT ARTIŞLARI • Flvat artışiannın, özellıkle sabıt geiırlı kesım uzenndekl negatıf etkılennı gormezlıkten gelmek mumkun değıldır Bunun genelde sadecs ekonofnının blr sorunu o'crak ortoyo cıkması yanl ş bır değerıendır me olacaktır • Cumnu'iyet döneminın en dar ekonomık bogazını yosoyan ülkemız, bir çıkıs arar vo luzumlu operasyoTan vapor ken «*c denge» faktorüij soglamoda kesın zorlunlarlo karşılaşmaktodır. • Turkiye'nln ekonomık düzeninın bır şok tedavısi görmesne ve olumlu sonucun atınabılmesı ıcm gerekli özveriyı gos termeye başta özel sektör ve Turkıye'deki tum kesımler hozır mıdır' Sorun hâiâ burado duğümlenmektedlr. MERKEZ BANKASI KAYNAKU KREDİLER YÜZDE 50 ARTTI Cumhuriyet Ekonoml Servtsi Merkez Bankası, 1980 yıfınm ocak mayıs doneminde bankalara, 1979'un oym donemıne oranla 31 mılyar lıra fazla kredı kuüondırmıstır. Yopılan belıriemeîere göre. Merkez Bankası'nın bankalara 1979 yılının ocok moyıs dönemınde kullandırdığı kredı yılbaşına oranla 9 mılyar lıra azalnıştı. Bunun sonucu olarak da, yılboşında Merkez Bonkası'ndan bankalara ccılan toplam kredl 44 mlfyar 716 milyon llradan 35 mılvar 162 m!İyon lıraya ınmısti. 1980 yttından sonra bankaların kulInnciığı Mer<ez Bankası kaynoklı kredıler cieğlştk bır gelişme trendi (zlemiştır. İcınde bu'undugumuz yılın başında 61 mrt yar 120 milyon lıra do'oylarında bulunan bu kredıler hızla artmış ve mavs oyı ortalarındokı artış hızı yüzde 52'ye doğru tırmanmıstır. Bunun sonucu olarak da bankaların kullondığı Merkez Bankası kaynaklı kredıler 92 mılyar 776 milyon lıraya ulaşmıstır. İŞÇİ DÖVİZLERİ ARTIŞ HIZI GERİLEDİ CumhurfyM Ekoftomf 8«r«H| Yopılan yuksek oranlı devaıuasyono korşın Işçı dövızlerı S'rlş"»'f> oiış hızı 1980 yv hnm ocok nıson dönemınd« gecen yılın eedânemine göre yüzde 19 dolaylarında genlemtstlr. 1978 yılının ocok nisan dönemfnde 214 rmlyon dolar olan işci dövizı glnşi 1979'un eşdöneminde yüzde 59 orlarak 324 mıiyon dolara uloşmıştır. 1980 yılının ocok nlsan dönemlndekl ortis hızı ıse yüzde 40 dolaylarındo kalmıştır. Yuksek orann devalüasyondan sonra şubat aymda 173 milyon dolorlık blr sıcroma yopon tecı dövızleri girişi mart nlsan aylarmda öneırll ölcüde geriİ8mis ve 110 milyon dolarlık okjğan düzeylne ınmıştır. İşçı dövızleri gırlşindeki gerlteme konusunda görüşlerini acıklayan uzmanlar «Devaluasyon beklentısl döviz gl nşını clumsuz yönde etkiliyor.» demlşler, mayıs ayındoki oirism daha da düşuk otacağını Bovunmuslardır. ÜRETİMDEKİ GERİLE»IE YÜZDE 20 TUSIAD yılın ı c uç aylık döH nemınde meydana gelen üretım gerılemesımn geçen yılın aynı donemıne orcnla yuzde 15 20 doiaylarında olduğunu oçıklomış'ir. Büitende ayrıntılı bıcimde değerlendırıten uretım genlemesme ılışkm olarak «Bu durum, para arzın, kısıtlamoda önemlı bır dısiplın uygulayan hükümetin, uretimın artınlmasmda da aynı gayret Içıne gtrmesı gerektığini. acıkça goster mektedir» denılmlştır. Özel sektöre göre pamukta kooperatif ve birliklerin devre dışı bırakılması gerekiyor IZMİR Ozel Sektör 1980 yıîı P» muk taban fıyatkırı konusunda hazırladığı ortak görüste, destekleme alımlarına son venlmesınt, kooperatiflenn devre dışı bırakılmasını ve dışsaîımın tümuyle ozel kesim tarafmdan gerçekleşt'rllmesıni Istemıştır. tPamuk destekleme alımları hakkın da Izrrlr Tıcaret Borsası, Izmır Pamuk İhrocatcılan Bırltğl ve İzmır Tıcoret Odası'nın müşterek goruşunü kapsayan rapor» başlığını taşıyan calışmada, özel kesımın son yıllarda cılız b:r biçimde savunduğu görüşler acıklıkia dıle getırılmıştır. Raporda, kooperot'f ve bırl.klere taban fı>otını pıyasadaki gelısme'ere göre gozden gecırme olanoğı veren hukmün Iptali ıstenmekte ve şöyle denılmektedır. tSon yıllarda standart beyaz 1 dışındakl pamuk tıplenne uygulanan baremın. tipler arosındakı kalite farkını aksettırmeyecek derecede ve cok yakın tesbiti, bu tesbitte lc ve dış fıyatlor ile Ihracatcı Bırlıklennce ve Tıcaret Bokanlığı'nca müşterek saptanan csgarl ıhraç f vatlarının nazorı dıkkate atınmarrası. ge'ek ıc ve gerek dış pıyasalarda parruk pazarlamosı bakımından büyuk aksaklıklara yol açmaktadır. Böyle Kenan MORTAN bT uyguloma düşük kolıtelı pamuğa llave prım verîlmesl sonucunu doğurmaktadır. KOMİSYON KOMtSYONCUYA VERİLSİN... Raporda, kooperatif'enn işlevsel yo« pısının yok edılmesı kadar, mali olanaklarınm da yok edılmesı gerektığı bıldırılmıştir Oze) kesım, bu omocla kooperatiflere odenen hızmet komısyonlonnın kaldırılmasını istemıştır. Özel Sektör, Ticaret Bakanlığı ve dıger resmı kuruluşlara ılett.'ğl raporda, taban fıyatmın en geç temmuz ayı sonunda saptanmasını Istemış ve bu yıl taban fıyatlarının da sabıt kaVnasınt tolep etmıştır. Ozel kesim raporunda bu konuya ılışkın olarak. «Bu takdırde en gercekci ve ülke yararma en uygun çözüm tarzı de6teklenre fıyatlarının sabıt tutulması ve yükselen pıyasclarda kooperatifler kâr ve zararı kendllenne att olmak üzere alım ve satımlarda serbest bırakılmalıaır» denılmektedır. BİZ SATARIZ... Ozel kesım dışsotım lcinde tek odoy olduğunu ancak konuya lllşkln kararnamede özel keslmın yeterince açık lıkla «Jfle getınlmemış olduğunu Drtdlrmıştır. özel kesım dışsatım gerektığmde Ihracatcılor kanalı ile yopılır ıfadesindeki tgerektiğıı sözcüğünün koldırılrrasını istemıştır. Raporda hükumetın drşsatımdokl fonu 26 liraya ındırılmesinin bu kesımde «memnunı>et» yarattığı Ifade odılmış, oncak btı hatanın bir kez daha tekrarlanmanrası dıleğlnde bulunulmuştur. TEK ELEŞTİRİ... Pamuk konusunda yazılan rapofaa tsk olumlu eleştırımn ıhracatta tescıl tşlemlerının kaldınlmasına yönelık yopıldığı gozlenmektedır. Tescıllerin koldırıimış olmasının son derece saktncalı sonuçlar yarattığı kaydedılen raporda şoyle denılmektedlr: ıTescillerin kaldırılarak lste>«n kuruluşun ıstedıği fıyata dışsatım yopcbıimesı imkânı, destekleme alımı yapan kuruluşlara, kâr ve zarar faktörlerıni <?ık kate almadan dışsatım yapma fırsotı vereceğınden, bır yonden ıhracatctlar arasında haksız bır rekabet doğacak, dığer yandan ihracat fonkshyonunda ihracatcryı devreden cıkarmak gıbi pıyasa ekonomfsl u\'gu!amosın! esas olan blr polıtıka ile çeiışecektir.» 1000 ADET 1. GRUP, 1000 » 2. GRUP, 1000 > 3. GRUP TRANSFORMATÖR MERKEZ KİLİTLERİ SATIN ALINACAKTIR I.E.T.T. İşletmelerinden 1 YuKarıda yazılı malzeme mektupla flyat ve teklıf ısteme usulu ile ıhaleye çıkarılmış olup, teklıf ed.lecek bedelin şartnamede yuzılı kanunı nısbetlenr>a gore hescp edıleceği geçıci guvencesi ile blrlıkte teklıf mektupları 19 6 1980 Perşembe günu saat 15 00'e kadar Metrohan 4 Katta bulunan Levazım Mudürlüğü Inşaat Kısım Şeflığıne elden teelım edılecektır 2 Bu ıse aıt şartnameler Levazım Müdurluğünde adı geçen Şeflıkten bedelsiz olarak aîınabıllr. (Basm: 15531) 3065 Tütüncüler Bankası'nın sermayesi 30 milyona çıkartılıyor ANKARA (ANKA) Molıye Bakanltğı'nm Turk Parasının Krymetini Koruma Hakkındo kt 17 sayılı kararı uyarıncc, tthalot, ihracat, gorunmeyen kalemler ve sermaye işlemle rı yopmaya yetkıîı bulunan 38 bonko arosında yer alan Türkfye Tütüncüler Bonkası'nın sermayesi 30 rmlyon liraya çıkanlaeaktır. Merkszl izmrr"de bulunan bankonın sermaye ortınmı konusu, 12 haziranda yopılacak oton Genel Kurul top'antıst sırosındo göruşulerek kararo bağlonacoktır. Turkiye Tütunculor Bankasınm sermayeaı halcn 15 mi! yon lıradır.