Katalog

r ON CUMHURÎYET 9 NİSAN 1980 Sarmısak Çin'de menenjit tedavisinde kullanılıyor SOVYETLER BİRLİĞİNDE DE SARMISAKTAN TÜRETİLEN BİR İLAÇ ANTİBİYOTİK ÖLARAK KULLANIUYOft. Halk arosında yaşlılığa, cinsel gücsüzlüğe, kalp hastalıklarına, barsak solucanlarına ve kansere iyi geldiği söyienen sarmısak. son olarak, Cin'de, meneniit hastalığının tedavisinde denenmiş ve başarılı sonuclar alınmıştır. Cin Tıp Dergisi'nln şubat ayı sayısında verilen bilgiye göre, genellikle ölümle sonuclanan bir hastalık olan menen|ite yakalanmış, 16 kişı sarmısak tedavisiyle kurtarılmıştır. Ayrıca beş hasta iyileşme belirtileri göstermiştir. Beş hasta da ölmüştür. Bunun yanısıra dünyanın her yerinde bu tür menenjit (Kriptokoküs menenjiti) içln kullanılan Amfoterisin B ilacını Cin'de kullanan doktorlar, beş hastadan ancak ikisin! iyileştirebilmişlerdir. Hastaların biri ölmüş, diğer ikisi ise iyileşme belirtilen göstermişlerdir. Cin doktorları. sarmısakiı llacı, ağızdan verdıkleri gibi kaslardan ve damardon iğneyle de vermek'tedirler. Cin Tıp Dergisi'nde son 30 yıldır venlen bilgilerl derleyen Amerikan doktorlorı, Cin dokîorlannın, sarmısağı yüksek tansiyona, şekere, kanser tümörlenne karşı kullandıklarını saptadıklarını belirtmektedirler ANTİBİYOTİK Öte yandan, Sovyetler Birliğlnde sarmısaktan türetilen ve adına Alisillin denen bir ilac. antibiyotik olarak kullanılmaktadır. Bu llaca «Sovyet penisilini» adı verilmektedir. Sarmısağın mikrop öldürücü nlteliklerl dünyaca ünlü Merck ilac firmasının endek sinde belirtitmektedlr. Amerikan firması Merck'in İlaclar Kitabındaki Sarmısaktan A.B.D.'nde ilaç olarak yararlanılmamaktadır.. (Dış Haberier Servlsl) lkaragua'da beş klşlden kurulu cuntanın en soldaki üyesi Daniet Ortega'dır. 33 yaşındakl marksist lider, General Somoza'yı deviren Sondinista Kurtuluş Savaşının da önde gelen yöneticlleri arasındaydı. ABD emperyalizminin şfddetle aleyhlnde otan Daniel Ortega lle Newsweek dergisinin yaptığı bir söyteşjyi okurlarımıza sunuyoruz. M ABD, artık Nikaragua'mn içişlerine karışamaz,, koşulsuz verilen askerl kabul ederlz. • SORU ABD Kongresl Ni karagua'ya ancak ülkede insan haklarına uyulacağına ilişkin garanti verilirse, yardım edece ğini acıkladı. Ne düşüyorsunuz bu konuda? • YANIT ABD yıllarca ülkemize siyasal. sosyal ve ekonomik zarar verdi Bizim ABD den tazminat istemeye her ba kımdan hakkımız var Ama Amerikan Kongresi 75 milyon dolarlık bir yardım icin bin bir türlu şart koşuyor ve yardımı donduruyor. Bu tür davranışların yoksul halklarda yarattığı nefret ve tepkiyi herhalde tahmın edebilirsiniz. • SORU Peki, Kongrenin in san hoklarına ilişkin sızden istediği garantiyi verecek misiniz? • YANIT Biz, ABD hüküme tine herhangl bir garanti vermek zorunda değiliz. ABD dün yada insan haklarının temsil cisi oima hakkını nereden alıyor? Amerika kendisi dünyada insan haklarını en fazla ciğnemiş bir ülke. Nikaragua halkına 75 milyonluk yardımı vermeyen ABD, asıl bu davranışı lle insan haklarını ciğnlyor. Amerikan hükümeti yıllar boyun ca Somoza rejimlne yardım ederek deştek gösterdi. Halkı NİKARAGUA CUNTASININ EN SOLDAKİ ÜYESİ DANİEL ORTEGA, ABD'NIN LÂTİN AMERİKA'DAKİ YENI TARİHSEL GERÇEĞİ TANIMAK ZORUNDA OLDUĞUNU BELİRTIYOR mızın haklarını güvence altına almak, bızim görevimizdir. Amerikan hükumetinin bu konu da bizden talepte bulunmaya hakkı yoktur. El Salvador • SORU E! Salvador'doM şiddet olaylan konusunda ne düşünüyorsunuz? • YANIT Gecen yıl ekim ayında Salvador'da ilk cunta iş başına geldiğinde, umutlanmış tık. Cuntanın halk yararına ba zı reformları yapacağını sanmıştık. Ama ocak ayında iktlda ra yeni cunta geleliberi ordu ile sermaye cevreleri reformlara karşı cıkıyorlar. Halk yeni cuntaya artık güvenmiyor. Cun ta iyi niyetli ama destek sağla yamıyor. • SORU Ama cunta toprok reformu vaadetti ve bankaların devletleştirildiğini İlân ettl. DANİEL ORTEGA: «Küba iie cok yakın ilişkilerimiz var.» • YANIT Vaadlerle. onlan uygulamok arasında fark vordır. Ekonomik sorunlar bl muameie edilmesinl artık kabul edemeyiz. • SORU ABD'de en cok kaygı duyulan konulardan birl de, sizin devriminizde Küba'nın oynadığı rol, Küba ile ilişkileriniz nasıl? • YANIT Fevkalâde fyl. Örneğin Nikaragua'da bir dizi Küba'lı doktor var. Köylülerimizle birlikte yaşamayı kabul ederlerse. Amerikalı doktorlara da kapılartmız açıktır. Ama ül kelerinde yılda 100 bin dolor kazanan Amerika'lı doktorlar Nikaraguo'ya gellp, köylulerle birlikte yaşamazlar, onları teda vi etmezler. Ama Küba'lı doktorlar, bizim köylülerimizle birlikte yaşıyor ve onlara bakıyorlar. Bunun icin de Küba'lılara minnettarız. • SORU Ama Küba. size askeri yardım da yapmıyor mu? • YANIT Blz bir dizi ülkeden askerl yardım almak istiyoruz ve bu konuda ceşitll baş vurularımız var. Ama ancak • SORU Nikarogua'nın öode gelen ekonomik sorunları netor dir? • YANIT önde gelen sorun, üretimdir; özellikle tarım alanında. Halkımızı doyurabilmemiz ve ihrac edebilmemiz gerek. Bu yıl üretimi %22 ora nında arttırmayı planladık. Ama bu da yeterll olmayacak. Eğer yardım gelmezse halkımız cok sıkıntı cekecektir. Yeni gerçek • SORU ABD ile Nikaragua arasındaki llişkiler nasıl olmah? • YANIT ABD, Lâtin Amerika'daki yeni tarihsel gerceği kabul ederek politikasını ono göre cryorlamalı. Bize eskisi gi Aşın solcular • SORU Hükümetlnlzln bazırladığı Ulusal Kalkınma Prog ramının «aşırı solcular» tarafından baltalandığını duyduk. Bunlar kimlerdir? • YANIT Devrimcl geçfnsn kışkırtıcılardır. Nikaragua güc bir dönemden gecmektedlr. On lar ise halkı kışkırtıyoriar. İşcileri greve teşvik ediyor, ücret lere cok yüksek oranda zam yapılmasını istiyorlar. Ama on lara karşı harekete gectik. * Grev hakkı ve ertelemeler * 3 ürkiye Işci Sendikalorı Konfederasyonu, «Grev yasağı ile cok geniş ve yaygın bir tatbikata imkân verecek vuzuhsuz hükümler koymak suretiyle. tasarı. hem sendikacılık prensiplerine, hem de Türk işcisine güvensizlik ifade eden bir zihniyetl oksettirrrektedir.» diyerek tasarının ilgili bölümlerini genel olarok eleştirmektedir. TÜRKİŞ. ayrıca, kamu tüzel klşiliklerine bağlı işyerlerinde, kamu iktisadi teşebbüslerinde, noterlik hizmetlerinde, Milll Savunma Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı İşyerlerinde grev yasağına karşı cıkmıştır. z hra r T (AMERİKAN KARİKATÜRÖ) ABD'de, enflasyon yüzünden sinir hastalıklarının arttığı saptandı nflasyon orarunın ilk kez % 20'ye ulaştığı Amerika Birleşik Devletlerinde sinir hastası sayısımn arttığı bildirilmektedir. ABD'nin ünlü TIME dergisinde yayınlanan bir araştırmadaki sonuçlanna göre, sinir hastalıklan uzmanlan, enflasyonun kişide güvensizlik yaratması nedeniyle akıl dengesini zorladığı kanısındadırlar. Ruhsal bunalım depresyon ve stress (gerginlik) gibi nedenlerden ruh doktorlanna muayeneye sık gidilen ABD'nde psiko terapi seanslarmda para derdinden İşveren önerileri rev ve lofcavt yosaklan konusunda İşveren kesimi ise, yasalaşan yasaklardan daha geniş bir liste önermiştir. Devlet. il, belediyelerle bunlara bağlı kuruluşlar ya da benzerleri tarafından görülen her türlü kamu hizmetlerinde: özel yasa ile kurulmuş kurumlar tarafından yürütülen ulaştırma, haberleşme, radyo ve televizyon işlerinde; tuzlalarda. kömür madenlerinde ve her türlü akaryakıt işlerinde (sonradan bu teklif yalnız akaryakıt Işletmeleriyle su nırlanmıştır); un değirmen ve fabrikaları ile ekmek yapan fırın ve fabrlka işyerlerinde grev yasağı önerilmiştir. TÜRKİŞ 21. maddeye de salt ABD'de uygulanan gerici bir modde olduğu gerekcesiyle karşı cıkmaktadır. Özgül olarak da tasarıda yeralan «genel hayatı felce uğratıcı» ifadesini eleştirmektedir. f... Her grev iktisadi hayatta bazı problemler yaratacaktır. Bu hakkın kullanılmasını problem yaratmama şartına bağlamok, grev hakkını istememek demektir. Bu bakımdan. Bakanlar Kuruluna keyfi bir müdahale yetkisi tanımak Anayasa ilkelerine aykırıdır. SONUC: Bendin kaldırılrrası lâzımdır. Ancok benzer bir tahdidin kalmasında ısrar edilecek olursa «genel hayatı felce uğratacak» ifadesinin cıkarılması Bakanlar Kuruluna grevin başlamasından oncak bir ay sonra böyle bir karar verme yetkisinin tanınması gerekir. Bu suretle grevin milli güvenliği veya genel sağlığı bozacak bir nitelikte olduğu fiilen müşahade edilmiş olacoktır. Türk sendikacılığının böyle sonuclar verebilecek durumlan Bokanlar Kurulunun müdahalesine lüzum kalmadan önleyecek bir sorumluluk duygusu taşıdıklarına inanmak gerekir.» G e söz açan hastaların yüzde 5"ten yüzde 20'ye çıktığı belirtilmektedir. Bu oran artışı enflasyona bağlanmaktadır. Doktorlara göre kişilerde enflasyon nedeniyle beliren güvensizlik «Gelecek hakkın da bir yaşam tasanmı oluşturulmasma engel olmaktadır.» Doktorlar. sinir hastalannı tedavide, gelecek hakkında bir yaşam tasanmı kurdurmanm önemli olduğuna dikkati çekmektedirler. Hayat pahalıhğının sürekli artması ise bunu engellediğinden sinir dengesi zayıf kişilerde, enflasyon, dengeyi bozmaktadır. 275 sayılı yasa tasarısı Meclis'te görüşülürken AP sözcüleri grev hakkının kısıtlandığını savunmuşlardı APSÖZCÜLERİNEGÖRE TASARl .DAYANIŞMA» DÜŞÜNCESİNİ DAR YORUMLUYOR. SEMPATİ GREVLERİNE YER VERMİYORDU. AP GRUBU İSE BELİRLi ÖLÇÜLER IÇİNDE SEMPATİ GREVLERİNDEN YANAYDI. masından yana olduklarını belirtmiştir. Özellikle 21. rraddeye değinen Kütahya Milletvekili Sadrettin Tosbi İse grevin. calışanların kendilerini haksızlığa uğramış hissettikleri zaman gösterdikleri bir tepkl olarak, etkili olacağı bicimde, zamanında ve koşullann sürdüğü durumlarda kullanılabildiği zaman bir hak olduğu görüşünü savunmuştur. Grevin sakıncalı olduğu durumların 20. maddede sırolandıktan sonra 21. madde ile hükümetin keyfine bırakılan bir kısıtlamaya karşı olduğunu belirtmiştin «Şimdi. altı lle üstü birbirinl tutmuyor. Bakanlar Kurulu bunu 90 gün tâlik ediyor. Hangi sebepten?... Şurada zikredilmiş olan hususat muslr oluyor. bu memleketin guvenliğine, şuna buna muzırdır, diyor. Doksan gün tâlik ediyor, doksan günde karara bağlanarrazsa grev ilân edilebiliyor. O zaman memleketin menfaatlerine uygun bir hal ml kesbediyor grev? ... Yanl öyle bir şeyle karıştırıyoruz ki, 90 gün ben bunu sallıyayım da, ondan sonra zaten kimsede grev yapmayo takat kalmaz. Uygun da değil İse varsın yapsın, 90 gün sonra ortada babayiğit kalırsa grev yapsın.» Sadık Tekin Müftüoğlu (Zonguldak), Anayasa'da kısıtlamanın cmflli güvenlik» gerekcesiyle konmuş olduğunu, dolayısıylo tasarıda yer alan «genel hayatı felce uğratacak» ve «memleket sağlığı» gerekcelerlnin cıkarılması gerektlğini savunmuştur. Ecevit'in yanıtı • v v > ükümetin keyfl ertelemeMğ L l si» bicimindeki eleştirileV \ M M ri, Hükümet adına. Calışrra Bakanı B. Ecevit, hükümetin erteleme yetkisinin mutlak olmadığını, Danıştayın denetiminin getirildiğinl söyliyerek yanıtlamıştır. Tekrar söz isteyen S. Tosbl. Danıştayın denetiml konusunaa endişelerini acarak aktarmıştır: f... Elbettekl, Danıştay bir tokdirde bulunan Hükümetin bu takdirinln dışında bir karara varabilmek icin, hükümetce bilinen, muta olan bilgilere sahip değildir. Öyle bir durum vardır ki, Hükümet lüzurmu görrrüştur ve o grevi tâlik etmiştir. Donıştay. tutup bunu tetkik edemez. Danıştayın elinde doneler yoktur ki. bu takdirinl kullansın ve Hükümet takdirinin dışında bir karara varsın... ... Danıştay ... bir hafta İcinde karara bağlar. Bağlamazsa ne olur? Grev devarr mı eder? Hak mı kazanır o vakit? Cok vakit görülmüştür, bu kabil kayıtlar. Danıştayın böyle bir karar verebilmesl İcin hic olmazso tetkikat yapması lâzım!... Bu memleketin hayatını felce uğratır mı. uğratmaz mı? Danıştay azası bunu kendiliğinden bilemez. Belki ehlivukuf tayin edecek. belki alakahları dinliyecek. Bunu bir hofta icinde nasıl bağlar? Bağlamazsa ne olacaktır? ... icobediyorsa grev yosaklan arasına başka şeyler de ilave edilsin ama bu takdir keyfiyeti mücerret Hükümete bırakılmasın. Cünku. hem kanun tekniğine aykırı, hem taraflor arasında Hükümetin odil bir pozisyonda olması lcabederken, Hükümete istinatlarda bulunmasıno müsalttir.» Özel sektör • SORU özel sektörun Nİ karagua ekonomisinde rolü ne dir? • YANIT Eğer özel sektör namuslu davranır. aşırı kazanc hırsını terkeder, vergi borcunu dürüst bicimde öderse, Nikaragua devrimlnin bir parcası okı bilir ve uyum icinde yaşayoblliriz. • SORU Halen Somoza rejimine yakınlığı ile tanınan 7500 kişi bulunuyor cezaevlerinizde. Onlara ne yapacaksınız? • YANIT Onlorın suclarını belgelerle kanıtlayabiliriz. Halk bu hainlerin kurşuna dızilmesini istiyor. Ama biz onlan kurşu na dizmeyeceğiz. 30 yıl hapis cezasından daha ağır ceza ver meyeceğiz. (Dış Haberier Servlsl) Senato görüşmeleri umhuriyet Senatosu görüşmelerinde de benzeri endişeleri Yeni Türkiye Partisi adına konuşan Kastamonu Senatörü Nusret Tuna dile getirrriştir: «... Demokrosilerde halk hakemdir... Hükümetin her grev veya lokavt kararını aynı şekilde damgalıyarak geciktirmesi ve bu müesseselerden beklediğimiz sosyal faydayı bertaraf eylemesi mümkündür. Grev veya lokavtın mahiyetinin tezahürü ve halkın hakemlik rolünü ifa edebilmesi icin hareketin başlamasından ve bir müddet gecmesinden sonra bu hakkın tanınması daha doğru olur.» Calışma Bakanı da N. Tuna'yı yanıtlamıştır: «Sayın Nusret Tuna, demokrosllerde halk hakerrdir, buyurdular. Yani, bununla herhalde şunu kasdettiler: işciler memleket sağlığına ve guvenliğine aykırı bir grev yaparsa esasen halkı karşılarında bulurlor. demek istediler zannediyorum. Aynı ilkeyl Hükümete de uygulayabiliriz. Yanl Hükümet... olur olmaz her greve tehir yetkisi uygular ise o zaman yine halkı karşısında bulacaktır.» Bu tartışmalar sırosında ortaya Cikan kaygılar ve bunların ne ölcüde gecerli olduklarını. ilgili maddeyi uygulamalan ve sonuclarıyla incelerken tekrar ele alacağız. KUVEYT, PETROL ÜRETIMİNİ AZALTMA KARARINI ASKIYA ALDI KUVEYT, (ANKA) Hafta başında petrol üretimini azalta cağını acıklayan Kuveyt'ln bu kararını askıya aldığı bildirilmiştir Kuveyt Devlet Bakanı Abdül aziz Hüseyin. Kuveyt'te yayınlanan günlük bir gazeteye ver diği demecte. hükümetin petrol üretimini düşürme yönünd3 aldığı kararı ertelemesinin gerekcesini «Uluslararası petrol piyasalarındaki dengeyi boz mamak» olarak acıklamıştır Ba kan. Kuveyt'in petrol piyasalarındaki dengeyi bozmayı amacla madığını, ancak piyasalardaki koşullar elverdiği takdirde üretimi düşürmeye kararlı oldukla rını bildirmiştir. Kuveyt hükümeti, hafta başında yaptığı acıklamada. Kuveyt'in günlük petrol üretimini 2 milyon varilden 1,5 milyon va rile düşüreceğini acıklamıştı. DOKTORLARIN GÖRÜŞLERİ Hastalannı tedavide güçlük çeken ve bunu enflasyonun etkisine bağlayan ruh doktorlanndan Alan Gruber «Enflasyonun etkisj olmadan iyileşebilecek bazı hastaların kişisel sorunlarma, ekonomik sorunun eklenmesi bardağı taşınyor» demektedir. Psikolog Norman Matulef «Sinir dengesi normal olan kişilerde enflasyonun etkisi zararsız kıhnabilir. fakat sinir yapısı zayıf olanlarda çeşitü tehlikeler belirmektedir» diyor. Detroit psikiyatristlerinden Victor Cruz da «6 ay işsiz kalan bir erkeğin kendine güven duygusunu yitirip cinsel güçsüzlük vehmet meye başlaması da görülmemiş olaylardan değildir» diyerek ekonomik bunahmm aile geçimsizliklerini etkileyişini dile getirmektedir. Uzmanlar, enflasyon etkisinin ilk belirtileri olarak karamsarlığı. aile geçimsizliklerini ve ekonomik baskının altından kalkılamayacağı korkusunun ortaya çıkışmı saymaktadırlar. Boston'lu psikiyatrist Barry Gault gibi parasızhğın ruhsal bunalım yaratmadıgı görüşünü savunan doktorlar da bulunmakla birlikte bunlar azınlıkta kalmaktadır. Ekonomik bunalımlann insanlarm vücut ve akıl yapısıyla ilişkisini 15 yıldır inceleyen tıp sosyologu Harvey Brenner ise, ekonomik bunalmıın tek başına ruhsal bunalım yaratmasa da diğer etkenlere eklenince denge bozucu bir rol oynadığını kabul etmektedir. (Dış Haberier ServisiJ ı C Bu heyet 20 gün lclnde hazırlayacağı raporu Başbakanlığa verecek ve Bakanlar Kurulu da 15 gün icinde grev ve lokavtı belirli bir sure ya da üc ayı gecmeyecek belirsiz bir süre icin erteliyebiiecektir. Bazı konularda TÜRKİŞ önerileri bazı parlamenterlerce de benimsenerek kürsüye getirilmiştir. Nitekim, tasarıda «rrilli güvenlik» ve «memleket soğlığı»nın yanında yer alan «genel hayatı felce uğratacak» gerekcesi yasada kullanılmamıştır. Aynı şeküde, «beklenen grevler» ifadesi de yasadan cıkarılmıştır. Meclis tartışmaları asarıya ilişkin Meclis tartışmalarını ancak llginc noktaları ve görüşleri özetliyerek aktarobiliyoruz. Millet Meclisinde AP Grubu adına söz alan Saim Kaygan (İzmlr), tasarının siyasal karar organlarına grevl geciktirmede geniş yetkiler verdiğini, böylece demokratik sendikacılıktan uzaklaşıldığını belirttikten sonra, grev yasağı ile ilgili hükümlerin cok geniş tutulması nedeniyle grev hakkının kullanılmasını olanaksız kıldığını Iddia etmiş, bunu Türk İşcisine güvensizlik olarak nitelendirmiştir. Ayrıca, tasarının grevin başarısını sağlayacak dayanışma düşüncesinl dor yorumladığını, bu yüzden sempatl grevlerine yer . vermediğinl ve grup olarak belirli ölCüler icinde sempatl grevlerinin tanın Erteleme yetkisi B FİJİ ADALARINDA SELLER 13 KİŞİNİN ÖLÜMÜNE NEDEN OLDU SUVA, (a.a.) Fijl Adalartnt etkisi altına alan bir kasırganın beraberinde getirdiği sel ler 13 kişinin ölümüne yolacmış, kaybolan iki kişinin de öl müş olobileceği bildirilmiştir. Hükumet yetkililerî, seller yü zünden binlerce kişinin evlerinl terkettiklerinl ve cok sayıda Insanın ylyecek ve lcecek sıkın tısı Içinde oldufclanm bildirmiş tir. akanlor Kuruluna verilen erteleme yetkisi, işveren kesiminin önerisinde daha uzun zaman gerektiren bir işleme bağlanmıştır. Barkanlar Kurulu geciktirrre kararım ilgili bakanlarla, Calışma, Maliye, Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarının temsilcilerl yanında en yüksek düzevdekî işci ve işveren kuruluşlarının sececeklerl, Ihtilofla doğrudan ilgisl olmayan ve özel sektörde calışan birer işci ve İşveren temsilcisi ile Ticaret ve Sanayi Odaları ve Borsaları Birliğl temsilcisinin ve üniversitelerden gelecek konuyla İlgili iki profesör temsilcisinin katılacağı bir inceieme komisyonuna havale edilecektir. T İspanya'da iki kişi daha öldürüldü SAN SEBASTİAN [a.a.) İspanya'da Bask ayrılıkcı ör gütü «ETA»ya mensup oldukları sanılan sılahlı kişiler. bir sivil muhafız ile bir sivili öldürrrüşlerdir. İspanyol polisi. Francisco Pascuai Andreu odlı muhafız ile Florentino Lopetegui adlı sivilin. San Sebastian yakınla rındaki Orio kentinde bir barda vurulaTak öldürüldüklerinl bildirmiştir. Bu son olayla, Is panya'da bu yıl siyasi cinayet lere kurbon gidenlerin sayısı 35'e yükselmiştir. YARIN: Yasa] grev kırıcılığı mı? (1) Tasarının Mecllslerde tartışılmasına ilişkin olarak bkz. Sendikalar ve Grev, Lokavt Hakları, Turkİş yayını. Ankara: Şark Matbaası, 1964.