Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ÎK! CUMHURÎYET 17 NİSAN 19M öy Enstîtüîeri oîgusunun Turk eğlttm torıhınde önemlı bır yer olduğu şurodan beîll ki, bu kurumlar kapatılaiı otuz beş yıl oidugu halde hâlâ unutulmayor. guncellığ.ni yltlrmıyor. llerıcı cevrelerde hâlâ Kontışuluyor yazılıyor, üstunde ncelemeıer yaoılıyor Unıversı telerde, Sosyal Bılımler Fckulteierınde yenı yenı tezler hazırlanıyor. Koy EnstıtJlert dönemınden sonra yetışei gencler bu kurumları anlamağa calışıyorlar Her ytl n san ayı dergılert ıçın, gazeteler ıcm bızlerden ısrarıo yazt ıstenıyor Neydı Koy Enstıtüleri? Yüzyıllardır karaniiKto bıroKılmış Türk koylüsunu kendı gücuyle aydmlatmok, çağdaş bı9 lince kavuşturmak çaDasırdı Nasıl o'acaktı bu Cumhurıyetın ılk ytllarındakı Türk topium yapısını tyı bılmek gereklı Keitlerde klasık eğıtımden geçmış, daha cok Fransız İhtılâlınm du•unlerıyle beslenrrhş bır oydınlar gucü vor. Bunlor sıvıl asker, Türk Kurtu uş Savaşını gercekleştırmış. o heyeconı yaşamış aydınlar. Soyut bır halkçılık eğılımı icınde, köylünün okutulmosını aydınlatılmasını ıstıyoriar. Bunun çarelerını onyorlar Ama hem nıtelık, hem nıceliK bokımından yetersız kalıyorlar Kırk bın koye gıdıp, onsekız mılyon köylüyü okutocak öğretmen yok. Gıdenler de köyluyle olumlu bir ıietlşim kuracak yapıda değıller. O koşullara hozır bicımde yetışmemışler. yarorlı olamıyorlor. Toplumun tabanı olan büyük koylo kıtlesl de vuzyılların bırıktırdığı, cağa kapalı. durgun ttr yopı icınde Hem yoksulluk, hem bifisızhk. onu yenı kuruian, ozü halkçılık olan Cumhurıyet Türkıyesının vatandaşı olmakian uzak tutuyor. Karanlığından yararlanan sömürücu gucler eskıden olduğu gıbı onu gene sömurüyorlor, ryük hayvan» gıbı kullanıyorlar Durum bu olunca, köylünün aceie okutulması. uyondırılması Içın bır yol bulmak gerek' İşte bu aşomado lyı nıyetlı yönetıcllerın, eğitımcllerın cabaları ıle uzun deneyımlerden ve uğraşlardan sonra Koy Enstıtu'erı kurtıldu Ko yü kendı gucuyle okutmak, aydınlatmok Koy cocuklarını kendı yaşamlarına yabancılastırma dan yetıştırmek, ceşıtlı meslek grupları nalınde gene köylere göndermek oniar elıyle koylerı tçınden canlandırmak Koy Enstıtülerının esprısı budur Ikıncı Dünya Savaşınm ekonomk ve yapr•ol zorlukları icınde Köy Enstıtülerı ancak beş oltı yıl calışabıldı Devlete hemen hıc yük olmadon, yapılarını kendı'erı \aparak topraklarını kendılen ekıp bıcerek ve ürettık'erını tuketerek, bugunkü olcülerle anlaşılmaz bır heyecanla. ülkenın en uzak köselennde bmbir zorluk icmde kuruldular. ccl'ştılar, yırmı b>n koy cocuğunu öğretmen. sağlık mernuru, ebe o'arok yet'Şt rıp K olaylar ve görüşler Köy Enstitülerinden Kalan Talip APAYDIN köylere gönderdller. Ve bu yirml bln köylu genc gittıklen köylerde alışılagelmlş cmemur» çalışmasının cok üstünde bır etkınlık gösterdiler. Yea yenı bır hızmet kavramı gelıştırdıler öğretmen. fsmıf ıcı» öğretmenlığınden dışarı taştı, köylünün ve üikenın sorunlarına yonelık, köylüyü uyandıncı. bıllnclendirıcı bir calışmoya gırdi Köylüyü somüren ezen guçlerle karşı karşıya geldı Onlarla cotıştı. Cok partıli demokrasiye gecıldikten sonra oy kaygısı ile llerlcl rayından soptırılan eğıtım politikosı. bu ögretmenlerl hep karşısında buldu Otuz yıldır gıttıkce yoğunlaşon bir savaşım verıldi Hele 1960 Devıiminden sonra Köy Enstitülü öğretmenlerın etkinliğl ön sıraya gectl. Örgütlenmede. holkın billnclenmesinde büyük katkıları oldu Bugün llerlcl cevrelerde Köy Enstltulertne duyulan ilgının nedeni kısaca bunlar Yani halkın bilinclenmesıni amaclıyan eğıtım... Gerci Köy Enstıtüleri Türkıye'ye sosyatlzmi yerleştırmek icln kurulmadı. Böyle bir sav yoktur. Bunlar gerici cevrelerin Koy Enstitülerinl kapatabilmek icin kullandıkları uydurma suclomalardır Asılsızdır Blz Köy Enstıtülerlnde okuyanlar cok tyi anımsarız kı bize hıcbır zaman böyte bır telkin yopılmodı Köy Enstıtülenni kurup calıijtıronlar bunun olanaksızlığını bilecek kadar gercekcı kışılerdı Bıze sadece «köylüyü okutacaksınız, uyandıracaksınız, bu düzen icınde nası1 ezıldıklerınt somürüldüklerını kavratacaksınız. haksızlıklara karşı duracaksmız» denlldi Bu blle yetti Köy Enstıtülerının «sol» tanınmasına Halkın karanlığından yararlanan. cağdışı bir tutum icınde bulunan egemen sınıf, Köy Enstıtüierındo uygulanan demokratık bilınclenme eğıtımıne katlanamadı Çıkarları icin tehllkelı buldu Elbırlığı edip daha kuruluş devresinde iken kapattılar Şımdı aradan otuz beş yıl gectıkten sonra nesnel bır gorüşle bakınca ne görüyoruz? Türk toplumunun cağdaş demokratik bir yapıya kavuştuğunu soyleyebılır mıyız? Köylu okutuldu mu, secme seçılme ozgurlüğünü kullanabılecek düzeye geidi mı? Unutmayalım ki genel nüfusumuzun % 50'sl hâlâ okur yazar değıl Bu oran doğuda. hele kadınlar arasında % 8O'e kadar cıkıyor Bunun kabul edılebılir bir özürü var mı? Bu ınsbnların bılıncle oy kullandıkları. kendi cıkarlarının bılıncinde oldukları savunulobllir mı? Bu durum kımın ışıne yaradı? Köy Enstıtülennı kapatanlar bunu bllerek, hesaployarak yoptılar Koylunün karanlıkta kalmosı, kolay kandırılabılır. aldatılabilir durumda olması Işlerıne geliyordu. Cıkariannın gereği buydu. Köy Enstıtülerinde uygulonan eğitim bicimlnl açıklamak elbet kısa btr yazının boyutlarını aşar Bunun icin kitaplar yazıldı, uzun incelemeler yapıldı Bız burada kısaca dıyebılıriz kı, tKoy Enstıtülerinde is Içinde iş icin» eğitim yapıldı. Yartı yaparak öğretıldı Kafa ıle bırlıkte ellerın de calışması ıstendı Calışon, üreten ınsan yetiştirıldi Ulkemız acısından bunun ı>ır gereksınım olduğu sonrodon daha lyl anlaşıldı. Bızde her okuyan klşının toplumun sırtından gecinen bir ttüketlcı» olması ülkeye cok pahalıyo mal oldu Ostelık bunlar emeğe emekci ınsana IIg;sız kaldılar Çağımız toplumlarının bır kaldıracı olan <emek olgusu» bızım okumuşların dıkkati dışında kaldı 0nun icin toplumla ilişki kuromadılar Kıtap bılgısı ıle yetinen aydınlar. caJışan insanın sorunlarını lyı kavroyamazlar Toplumdan kopuk kalırlar Bu blzde hâlâ sürüp gıtmektedır Köy Enstıtüleri uygulamasından alınacak derslerden bırisı bence budur. Okuyanı halktan uzaklaştırmayan. tam tersı halkla butunleştıren. halkın yaşamına ortak eden bır eğitim Bunun tcin. üretlm icınde. emeğe ve emekci insana. onun sorunlarına ilgi uyandıran bir egitım... öte yandan cağdaş eğıtımcılerln kabul et tfVlert bir gercek vardır en böyOk eğltlmd Iş'tir Yaparak oğrenmektır İş halıne geıemeyen bıl giler gecersızdır Insan kışıliğının kurulmasın da yapmak, üretmek, ortaya bır eser koymak en önemll aşamadır Hem toplumun kalkınması. hem insanın bılincll ve yaratıcı bir düzeye varması üretıcı eğıtimle olasıdır. Kıtap ezberlemek ve kıtap bılgılerı üzerınde konuşup durmak bızım topıumumuzo cok pahalıya mal olmuş bır eğıtım bıcımidır Okumak okudukları üstünde düşünmek, ye nı katkılar getırmek elbet de gereklıdır Hıc bır gorüşe koşullandırmadan insanı düşündürebıl mek eğıtımın amacıdır İnsanın sıyasal bılınce varması tam bır özgürlük ıcmde gercekleşebılır Ama bır yandan calışıp üreterek, obür yandan okuyarak emekci insanın sorunlarını kavramak en düz yoldur Koy Enstıtulerındekı eğıtım başansının gızı buradan geliyordu Ustelık o yıllarda okuyacak fazla bır şey de yoktu Bugünkü bol yayından yoksunduk Gene de öbür okullara oranla en fazla kıtap Koy Enstıtülerinde okundu. Demek kı zamanı en dolu kullanan kurumlar oldu Koy Enstıtulerı. Bızım gıbı geri kalmış ülkelerde zamanı dolu kullanmak ne kadar önemlıdır? Yetlşen kuşakların gecen zamanı iyl kullanamamaları, yeterınce değerlendırememelerı hele şu son yıllarda ulkemızın büyuk kayıbıdır Sonu gelmez itışmeler kakışmalar icınde genclerımızin en güzel yılları kaybolup gıtmıştır Suc elbet de gençlerın değıldır. Bozuk düzenın çelışkilen ve bu düzenın surüp gıtmesı ıcm ellerlnden geleni ardlanna bırakmayanların yarattığı olumsuzluklar. her alanı olduğu gıbi eğıtım düzenımızı de cökertmış. lcınden cıkılmaz hale getırmıştır Bır ulVenın yönetımı ve ekonomık yapısı boylesıne bozuksa bunun her alana yansıması doğaldır Bunca yıl sonra Koy Enstıtülerinde uygulanan eğıtım bıcımını duşünurken ulkemız adına buyük bır kayıbın acısını duymamak olanaksızdır Gercekten. Köy Enstıtüleri sürdürulebılseydı Türkıye bugün cok değışık yapıda bır ulke olacaktı Okuma yazma sorunu coktan cözumlenecektı Halkın sıyasal bılıncı yukselecektı Uretıcı ve dınamık bır halk kıtlesı oluşacak, kendınden yana olmayan cıkarcı polıtıkacılara kolay kolay oy vermeyecektı Bu soygun düzeni boylesıne polazlanamayacaktı Ulkemız dışa bağımlı yarı somurge durumuna gelmeyecektl Halk izın vermeyecektı buna Uretım cok daha yuksek düzeyde olacaktı ve paylaşım bu kadar adaletsız olmayacaktı Çıkarcı cevreler bunu istemedıler. Köy Enstıtülerının kendılen ıcm bır tehlıke olduğunu cok erken anladılar Bın dereden su getirıp. akıl almaz karolamalar surüp kapattılar Ama Türkiye'nın halı bugun ortada İşte Kına yaksınlar Sağcı ne dıyor Alpay KABACALI kimdir, sağcılık nedir? Cllkemızdeki sağct iktidartann, portllerin, kuruluşlorm ve eylemcılerın nelerı elde etme kavgası verdıkletinl, ne* lerı ele geçırıp hangı amacla kullondıklarını brhyoruz. Dünyanın hıc bır ulkesınde eşıne benzerıne rastlanmayan cağdışı yöntemlere, uygulomalara, eylemlere başvurduklonnı da.. Bu talancılığa polıtika dllındekl <sağı nıtelemesini yakıştırmakla sureklı bır yanlışa duştüğümüzden kuşku yok. Ancak, gereksinım duyulan sözcuk ortaya atılıp yerleşmedığl İcin, «sağ», csağcı» deyıp gıdıyoruz. Bu nedenle, zaman zaman bu köşede «Türkiye sağıı sözünu kullanrrak zorunluğunu duyuyoruz. Türkiye soğının ceşıtlı kanatları, bu bağlamda, kendi kendılerinı rrasıl göruyorlar? Daha doğrusu, nasıl gosteriyorlar' # TEKÂMÜLCÜVETERKİPÇİ! HERGUN'de (34 nisan) MHP Genel idare Kurulu üyesı Prof. Dr Lütfü Ulkumen tTurk'un sağı • solu> başlığı altında neler neler yazdı' Bu zat, 14 Ekim secımlerınde adaylığını koymuş ve ceşitli sağcı portılere gırıp cıktığını acıklamıştı. Diyor kı: fa do hem sağcı ve hem de solcu oluyorlar. Hıc bırısi resmen millıyetcilıği ve dini Inkâr etmedlklerjne gore, yıne hepsıne sağcı demek yanlış olmuyor. (...) Bizdekı solcu aktarrrocı ve taklıtci, sağcı ıse tekamül cu ve terkıpcl bır zıhnıyet ve tutum gostermoktedlr. Bunlardan bırıncl grup^ büyük bır kısım bürokratlar ve aydınlart, diğer kısım Ise halkı ve halkına bağlı aydınlorı temsıl etmektedlr. Ve bunlar birbırine zıt ve düsman partıler halıni almışlardır (...) Güngörmüş buyük Turk Mılletl. (...) Turkislâm medenlyetıne yönelmiş olan ve gercekten Mlllıyetcl hareketı temsıl eden Türk Sağında yerinl almaya başlamış bulunmaktadır > OKTAY AKBAL Kahtı Rıcal' dıye bir söz vardır. Gencler bllmezler pek. Devlet adamı yokluğu aniamına gelen arapca öır dey m Haftalardır surup gıden Cumhurbaşkanlığı secımne baktıkça hep b j deyım hatırıma gelıyor. Oevlet cdamı yokluğu1 Evet, gorunen budur, 'devlet odomı" dıye nıteleyeceğfmız insanlar pek az. özellıkle Porlamento'ya gırebılme olanağını bulanlar daha da oz Yedl yıldo bır CumhurbaşKcmı sececeğız. 6 nısan 1980' de yenı Devlet Başkanının seçıımesı gerekirdi Bunu Parlamentoya ağırlığını koyan sıyasal partılerin başkan kın. yönetıcılerı. grup uyelerı bılmıyorlar mıydı? Bılıyorlardı, ama son gune kadar bekledıler. ellerl kollan bağlı hıcbır ön hazırlık yapmadan, ışı oluruna bıraktılar. Şımdi bır Cumhurbaşkam secemıyoruz? Daho da beteri Curnhurbaşkanlığma yakışır nıtelıkte bir aday bulup ortaya cıkaromıyoruz Basbakan bıle. 'Bılgıc'le ilk kez cıddı bır aday'la karşıiası'dığını ıierı sürdüğune göre. doha önce Başkan adavı olarak ortayo cıkan ya do cıkarılanların hepsı «gayri cıddı» kışılermış demek1 Goyr) cıddı kışılerın t/eciıs te Senato'da ışı ne, dıye düşunmez mısınız9 Bugun Turkıye'de Devlet Başkam olabilecok değerde. nıteiıkte 'adam' yok m u ' Var Elbet i/ar Hem de gecmış dönemlerdekınden daho cok. Amo böyle değerierımızı bır yana itrrışız, Meclıs lere so.<mamışız, turlu yoîlardan onların saygıniıgını, onemınl gozlerden saklamak istemişız. Evet. Yasama Meclıslerlne secılebllmek opayrı bır beceri ışıdır bunun kışısel değerle, önemle, saygınlıkla ılgısı yok Çok partıli doneme geçtlgımizden bu yana mıiletvekıli olmanın yolu partı genel başkanının gozüne gırmektır. Ilk kez oluyor boyle şeyler Curnhurbaşkanlığına kendını aday olarak ılerl surmek demoKrasımizın cgelıştığıne> bır kanıt mıdır' Adam kalkacak Partı Genel Başkanına gıdecek, fBen Cumhuroaşkam oimaK ıstıyorum, bu gorevı en lyi ben yaparım, benı aday gostenn» dıyecek. Sonra da bu adayı Devlet Başkam seçecegız!.. Bu. bır ilerleme mı, bır gelışme mı? K mi arkadaşlarımız Cankaya'ya herhangı bır polıtıkacmın secılebılrre olanağının gundeme gelmış olmasını demokraeımız acısından yararlı bır oluş sayıyorlar. Ben, bu kanıda değılım. Bir devlet başkam adayı, ulusun büyuk cogunlugunun gozunde belırlı bir değere. belırlı bir kışıiıfie. belırlı bır saygınlığa ulaşmış olmaiıdır. Kendılığinden <aday> olarak cıkanlaro bakın. böyle bir culusal değente sahıp gorüyor musunuz hepsınr? AP'nır» tcıddı» adayı olarak ılerı sürülen, omo AP oylannın ancak yansını alabılen Dr. Bıigıc Türk ulusunun gozunde bır «değen mıdır, bır «saygın klşı» mıdır? Sıyasal yaşamındakı celışkılfcr, zıkzaklar ortada1 Bunun yanısıra kışiseı serüvenlerını de gazetelerde okuduk Olutnlu, yararlı hongl yapıtı, hangı eyleml var' CHP icin de durum AP'ninkl gibfdlr... Ne vozık kl öyle.. CHP yönetımı ae yenı Cumhurbaşkanı'nı kendi lcınden cıkarabıleceğinl önceden düşünmek, gormek, böyle bır kışıyl bulup kanruoyuna sunmak başarısını gosteremedı. Oysa Yasama Meclisleri'nde Cutihurbaşkanlığına ccıddı» adoy olabılecek CHP'iılerın sayısı az değıldır Ne var kı bunlar bır türîu ortaya cıkmıyorlar. Kendılıklerınden tben adayım» demıyorlar, dıyerrıyorlar. Belki de son dakıkada ıkı büyük partinln önemll bir keEiml bır araya gelıp böyle bır saygın kışivl sececek, ama o güne dek cok zaman yıtfrecâğlz, Cumhurbaşkanlığı seçımi turlan kırko elüye aitmışa uloşocok. nalkm gözünde rter turlü saygmlığını yıtirecek Be'ki de bılerek yapıyorlar bunu. 'Bu Anayosa '1e dev 'et yonetılemez' dtyenlerin kurnarlığıU «Bakm bır Cumhurbaşkam tMİe secemıyoruz bu Anayasa Ile» diyecekler az zaman sonra1.. Oysa suc kendılennde, kendi bencll hesaplannda, kendı kışısel tutkulannda: suc Anayasa'do değll, ulusta hıc değı! Atotürk Inönu. Baycr, Gürse!, Sunay. Koruturk Şımdı sıra Kimde' 'Ben Bcşkon odaytyım dı^e cıkonlo' arasında Muhsın 8atur var belll Wr secllme gücüne sahıp olan: 'adoy olmadan'da TBMM'ndekl seclm turlo.rında aldığı oylorla gücünü kanıtloyan... CHP'nln tum gucu bu aday üzennde toplansa da secimi kazanıp kozcnamayacağı kuşkuludur, ama CHP grupları bir bütun olarak ağırlığını bir orayo getlreblldığ'nl ulus önünde kanıtlomalıdır ki bunu da kanıtlamıştır. Bu bırllk ve beraberfU gösterısl olumlu bfr sonuc do vereblllr. Kohtı Rlcal lclnde değllfz, am a yetlsmlş, saygm Idçllerf bir yana Itlp, 'gayrl cldoT olduğunu Wldiâ!mlr klşüerl llerl sürmekle, tur ctmakla bosunc voktt gec!rtyonız Bu durum, 'Devlet odamı yokluğu'ndcm da^a do dnem \\6", dano öa t*hHke!id!r. Bizrien onımsctmöst EVET HAYIR "Kahtı Rical,, mi? Sinir Hali! KAOIN BtRLtÛl KÜPLERE BtNMİŞ Sadınlara tntfhap hakkı verilmesi tlzerı ne yapılan mltlng Ankara ve Istanbul ha cımlan taratınduı EÖDÜJC bulunm8sı Kâdın Bırliei azasıru büyuk bir asabiyete itmlstlr Bllhassa Neribe Mu hlttin Hammın Btrlli aleyhlne beyanaü bütün Blrlik bzalanr>' kızdırmıstır Kadın BlrUŞ uası kadınlarm bir mltlng meselesinden cıkan mıjıakB$alarda bu k»dar asabiyet gö«termeleri sfayanı hayretr Ur Kadınlara lntihap bakb verilmesi Ozerine yann berhangl blı meselenln müzakereslnde de Kadın Blrllfl aıasının Einlriertos hatcltn o'amavacaiüKn an laşılıyor kl bu kendılen İcln tenz bir not verllmesıne mucip o!ur Muhterem Hanunefendi'ere blraa itl dal V6 sukunet tavslye ederlı. Cumhuriyet 1930 17 Nisan tTurkıye'mlzde, mevcut olmayan imtıyazları korumaya calışan ve cehalet devrinin mahsulü bırkac yobaz dışında yenılıklere karşı cıkan sınıflar mevcut değıldır ki, ona, botılı manâda sağcı dıyelım Aksine, halımıze ve ımkânlarımıza bakmadan, batı örneğınde okıl olrraz bır sosyal davranış yarışına gırmiş partilerimizin hepsıne. batılı manâsı Ile. solcu demek lcap edlyor Hür teşebbüsü ve mülkiyetl acıkton reddeden bir partı olmadığıno göre, partilerimizın hepslne sağcı demek lâzım gellyor. Fakat. butün partılerimız derece derece hür teşebbüs yanındd devletcl llğl. karma ekonomiyl mudafaa ettikleri icin, bu de HİNDİSTAN'DA YENÎ ARBEDELER Yerliler, Avrupalıları taşa tutmuşlar ve bazı kimseler yaralanmıştır lUlkflU 16 l a j ) t a a m u semere^lz kilDun aksam Kalküta' mıştır 15 polis ve 11 neferi dahil nın cenup kısmmda o ltfaiye tomobille evlerlne av olduğu halde dünkü yaradet eden Aırupahlar kargaşalıklarda taşa tutulmuşlardır 9 lananlann mlktan elMsl yar&lanmıştır ftd Ilye bali? bulunmaktakişlnin yarası agırdır dı. Karacbi 18 (».».) Yarası agır olanlar hastaneye kaldınlmış Polis mahkemenln hancinde toplanmış olan tır Polis 20 kışıyl tevklf ettniştir Bunlardan (türültücu halk Ozert9'u damlar • > kıirne ha ne 9 el bte$ ederek blrcok Umsslerl yaraUnde bulunmakta idi Müteakıben ahall ha lamıstır Ahali mahkemeyl lstllâ ederek cam olshane salonuna taarpencerelerl kırruz etmls ise de bu lan nuştır Karcaşalık eanasında 2 Avrupalı ooUs cavu$u yualanmıs «Millî Görüş»ün daha lyi anlaşılabılmesi İcin, YENI DEVlR'de (10 nısan) Roslm özdenören'in yazdıkiarından da bırkac cümle aktaralım cBlr hamam tellokı olan Patrona Halıl'ın de tarıhte yerl var. Fakat Patrona Halıl'ın tarihe verılecek bir hesabı yoktur. Patrona Halıl, yaptığı ışi tarihe geçsın dıye yapmamış Yanlış veya doğru. yapması gerektlğinl duşundüğü bir "Iş" yapmıştır Fakat günumüzün Keloğlan'lan öyle değil Onlar hınzırca önemsiyor kendilerinl. Sonra da hesap vermekten kacmryorları HEDEF SAPTIRMASI... SON HAVADIS te (9 nısan) Tekln Erer, sağcı eylemcilere kol kanat olurken cSağcılanın tanımınt do yapıyorzaman «Bız sağ eylemctye de sol eylemciye de karşıyız» gıbı sudan ucuz 8özler söylüyorlar (...) Biz C V nayet işleyen solcularm hedef saptırması icln bozen sağcı olarak goründüklerınden eminiz Bu taktık yalnız Turkıye'de değll, bırçok ülkede görulmustur (...) Kısacası komunıstlerln her maskeye girdıklerı kımsenın mechuiu değildir «Sağ eylemcller» ryıce araştırılsın, altından "Sol" cıkar'ı Haricî Borçlar panyorma. T ı bra «enia her gtta tırmç olmftna oe Duyunu urouzntyfl mecllsl Parlste su tebllğı nesretmlstlr. Osmanlı borçlan mee lisi 11 nisan cuma KÜnü beyetl umumiye hallnde lçtima etmişttr Reis M Stanley Cayt, Pransız daylnler veldll M de Kloziyer Ankare'da tfa ettikleri vazlfeye dair Izahat vertnlstlr Meclls murahbaslan Türklve bukümetlne bamillerle 13 haziran 1928 terihlnde aktedllen mukavelenamede ta dilat lcra edilmeyeceginl ve Türkiye'nin ha. rid lUbannın hlkayesi icln hâmillere kar$ı vakı olan taahhüdatına rlayet edilmesl oldugunu beyan Malı vazlyetl blrlDrte tetMk etmek üzere Turkiye hükumeti tarafından davet edilmiş olan daylnler vekılleri Malive Vekaletlne tetklkat neticesinl blldırmişler ve Türkiye m * liyesınln ıslabı İcln bir proje tan? m i l n crnebbir mütehassısa ha\alesıni tavslye etmlstir M Vayt ve M de Kloziyer Türldye ve bamıllerln menafil namıca Türkly» hükümetine olan mOsaverelerine devam edeeektır. Rusya'da yeni ticaret usulü Moskovo, 11, (A. A.) Ticaret komlserliğinln faa lıyetl yenıden tenkls edilecektır Ithalat ve ihracat derneklerı teşkll olunocaktır Şark memleketienyle ynpılacak ticaret hu susî bır dernek tarafın dan tedvir edılecektır Atina'da koministler Atlno, 14, (A. A.) Po lis dördü ecnebi olmok üzere yedl komınist tevkif etmış ve bır komünlst merkezınde ceşıtlı vesıkalarla mühim miktarda para müsadere edılmlştır. Bombay 16 ( u . ) Gandl'nln katlbl bususlsinln tevkif edllmi? olduguna dair olan haber asılsızdır Bombay 16 (•.».) Demlryollbn amelesl birliSi Greatindlan Peninsular demiryollan uzerinde 4 subatta başlamış olan greve nihayet verilmeslni em retmlstir tar c... Turkiye'de olan bıtenden habersiz <Ah. şu sağcılar» dıye dövünüD duruyorlar! Sağcı'ar'. Yanl. komunistlere karşı olanlar > Marksızmi kabul etmeyenler, Türk Anayasasının cızgısinde bulunanlar, Mılll Mısak ıcmde Türk devletınin ilelebet hür ve müstakıl yaşaması Icm canlarını ortaya koyanlarL Atatürk'ün yolunda ve Izinde bulunanlar Komünist literatürüne göre bunlar sağcılar ve diğer adıyla foşıstlerdırl Çok sıkıştıklon KUYUYA YUVARLAMA HEYECANI MSP ve yandaşı kuruluşlann temsil ettlğl «sağ»ın bir adı da, bılmaığı gıbı, «Mıllı Görüş»tür. Yasın Hatiboglu MILLI GAZETE'de (9 nisan) <sağ> m bu türünü acıklıyor: «Milll Görüş'ün anlaşılmaması. . Asla!.. Zlra Mılll Görüş, temel prensıplerin "komprime" halde takdiml, mıllet'ın kendine yeniden dönüşü, coğrafl bağımsızlığı tamamlayan Iktısadi bağımsızlık, kültür emperyollzmınin milll kultürle ifna edılmesı, ferdier topluluğunu mıllet yapma olgunluğu* na ve mertebesıne ulaştıran ana unsur, ylrmlncl osır tlpl sömürgecilığı bütOn unsurları ve bütün köleleriyle blrlikte gayya kuyusuna yuvarlama heyecanıdır. Tabıl ıslahı kabıl olmayan yabancı unsurlar Icm. (...) Millı Görüş'ün Iktıdarı: Mey hanelerln, gammazlık'arın münafıklıklann, Insan'ın In san'ı sömürmesının olacaktır» sonu Çin'da iki papaz daha dağa kaldırıldı U (••.)Birt&feun ÇinU haydutlar Kaoada klllsesine m e n s u rahıpler den Bridman ile Çinll bir Protestan papazı Yangçe sfinllnde Ş«oshov CTvannda aüp d&ga kaçınruslar vt memleket dahillne dog ru cekilmlslerdir Şskiler bu papazları ser best bırakmak içir> para t;temi«1erdir HEM NALINA HEM MIHINA KADIN SÜTÜ! Bir Tavzih tBtanbul'dsks &x«Btlerden bainlannın '.asflyesl dolayısıyla tatilt faallyeüne dair bazı gazetelerde ıntl $u eden htberler meyamnda Sleooens Elektrü Sirketinin da mevmo belıtoldugu eOrulmttstur Sıemen» dektni: Slrketinln Anonim SlrkeUigi tasfiye edi 'erek badema dogru. dan doğruya AvruDa dald Siemens fabrikalannın Türkiye aubesl olanJı nvalıyetlne devam sdeceii tav zıh olunur Bu mısusta eden muamelâb dlye derdestı olduğu istlhbar mistir lcap kay lcra edür Kadınların ikinci mitingi mi? KadınJar Blrllgtne njuani bulun&n TT*^1T^Unn da ba«ta Neslhe Biublttüı Hanjm oldu» Su halde aynea btr yt olmuştur Keyflyed tahUk ettlS Vilayete böyle bir münıcaat vaki olraamı$tır Esasen kadınlar btr defa mitlns yimaeak !an icln buna tekrv ren mftsasde raeekUr Memurlann harcırahı U (Tete tamnın edUmlstlr ronla) ~ Reyetl V« Bu meyaada bütçede l&ndı Iktls&at proR* ram Ozertnde m ü » ksrat cereyac »tU« tasarmf Asrupa'ya gldecek Tahriri nüfus gelecek seneye kaldı " ^ *"?£? 5y " ^ *«Pil«caJt »««rrufun memurlar *• *«nwttl*«ll» "u* 'MoneMStt Tavılfccak 1 öareıra. <™n> "B»rt öadde tndlrilmesl rudır Anlcara'dBn slmarj oaberlere nazaran tabrirl nülus gelecek senev» kalraıstır Blz kadınlara aryasl hakl&r verirken Fransızca İllüstrasıyon gazetesi kadınlığa ait bır resim ve haber neşrettı Kadın sutü sagılıyormu« ve satılıyormus1 Gazetenin ver d:*| izahata nazaran, bızım Istanbul Şehremanetinın Ineklere tatbık edemedigl şeyi, Moskova da kadın sütlerlne tatbik etmışler, bastahksız ve saSlam olduklan anlasılan kadınlar her Eün bir merkeze celbedllmekte ve sünde üç defa mek eıbi sa^ılmakta ımıs SOtleri safılan kadınlara 100 eram sute mukabll bizlm oaramızlt 42 kurus venliyormus Bu suretle 5a?ma) kadmlar ayda 200 ruble kazanıvorlarmıs Bu kadın sütlert fıkara azınesi2 oocuklara iclrillvormuş Gerci cocuklan 8V mus valdelerin sütlerlnl annelerl ölen cocuklara lclrmek Hkrt ınsani bir şey olmakla beraber gönül kadının sağmal lnek menzelesıne lndirilmesıne h.c bir zaman razı olmuyor SOt nmehk sefkatinl k&ldırıp kadını lnek yerlne kovmak biç hos bir tey değfl. «Cehennem Helezonu»nun kılavuzları! Yokın gelecek İcln yenl ekonomi şoklanna hazır olmalıyız. Ounyanın en buyuk ıki tober aıansından Dirı olan UPI ın perşembe sabahı yayınladığı bultende şu satırlar var «IMF'nın Türkiye masası şefl Charles Woodward, Ankara'da gazetecılere, Turkiye yetkılılerı ıle yapacağı toplantıiarda yenı bır devaluasyon konusunun da gorüşulecegını soyledl. (...) Iki ay once Türk Urasının değerınde yapılan yuzde 34 oranında devaluasyon ayda yüzde 10 gıbi bir roket hızıylo tırmanan enflasyonu cok az frenleyebilmıştır.» (...) Hayat şartiarımn boylesıne oğır olduğu, toplumun ofke kıvılcımlan sactığı su zor ortamda, bir Iktıdar. bır azınlık hükumeti. daha Ilk devaluasyonun yaraları acıkken, parasının oeğertnf yüzde 1012 oranında düşürmeyl göze alabılir mı? (...) Bılınen şey, OECD toplantısının ertelenış sebeplerlnın. 15 nlsanda yapılacak OECD toplantısı onceslnde Batınm istekierınln aydınlanmaya başladığıdır. Akaryakıt fiyatlarına zamlar... Para değerınde ayartarra Belkl yenl bir devaluasyon daha.. Ve o yenl devalüasyondan kaynaklanacak yenl zamlar... Bu bır cehennem helezonundo tırmanıştır.. Nerede duracağı bllinmeyen bir tırmanış. AP hükumeti de böyle bır tırmanışın tehlikelerinln. lisklerınin şuuru icindedır. (...) Bir para operasyonunun ardına dolgun dövlz portföyünden destek sağlanırsa. bırakına böyle aralıklı devaluasyonlorı, her hafta oyarlomalarla gercekcl kur uygulaması en sağlıklı yoldur. GOneri Cn/AOĞLU rrereuman, 11.4.1980) SsnlU • Cunbnriyet aUtbaaahk «• Gstttccilık XJk.&. adm»: NADtB NADt • Genel Yayıa MOdürü. OkUy KI.BTBÖKE • S. Yanislerl MudurO Cetto Öfba^tak A Bai4Q i» yijan . Cnmhartjct Uatbaacütk ve OueteeUik T J I . 8 . Cata'^U: Turkeeatı CaA. No 3S • 41 • Posts Kutssc: Wt tSTAffBOV tnr : 30 9 ? « Tkto 0 CUMHUKIYET BASl» AHLAK TASASINA ÜYMAY) TAAHHUT EDEBt • BtROLAB ANKARâ Konur Sokak 34/4 ?am*ehlr Tel 18 33 35 17 58 3S • İZHİR: HaUt Ziy» Bulvan No 85 Kat. 3. T « l : 3 S 4 7 09 1313 30 A ADAN4 ı AtstOrfc Cad. TOrk H»v» Kurumu I» Hanl b t t K> U Tel • t4 SSn 49 7 » ABONE ÜCRETLEK1 âylw Vun V» TA KV İM J7 NtSAN 1980 tmsak 433 IkjiMB UJO Günef 8.17 1 100 > e n S O 18OS 3^00 O öile 13.13 Tmt om 800 1.800 »J50Û 7J00 Cçm» «crett, CropUnss «e »brOTKS D7JI1İJS13T. Tata «3»