Katalog

CUMHURİYET 26 ŞUBAT 1980 ÜÇ ABD'îi Senatör Jackson: "petrol çıkarlarmın korunması için Orta Doğu'da İsrail'in de katılacağı bir ittifak kurulmalı,, WASHİNGTON Amerikah Senatör Henry Jackson, Ortadoğu'daki önemli enerji kaynaklannm korunması için bölgede İsrail'in ve «Dost Arap ülkelerinin» de katılacağı askeri bir ittifak oluşturulması gerektigini söylemiştir. Jackson, Ortadogu petrol kaynaklarına yönelen tehlikelerin etkisiz hale getirilmesi için Amerika'mn bölgede bir dizi askeri üs kurması ve bu üslere İslam kuv •»tlerı yerleşürilmesi gerektiginı de söylemiş, «Eğer bizim güvenlik çıkarlanmız açısmdan önemli olan bir rejimi devirmeye yönelik bir tehlike ortaya çıkarsa ve biz bu ülkeye yardım edeceğimiz konusunda bir anlaşma imzalamışsak bu üslerdekl İs lam kuvvetlerinı kullanabillriz» demiştir. Kabil'de yeni gösteriler yapıldı (Dış Haberler Servisi) Afganistan başkentt Kabil'de geçen hafta iki gün sürdukten sonra yatıştığı bildirilen Sovyet aleyhtan gösterilerin dün yine başladıgı bildirilmiştir.. BBC radyosu Kabilde dun yeni gösteriler yapıldıgmı. bazı dükkânlann yağma edıldigini ve kentten silah seslerinin geldiğini ha ber vermiştir.. Kabil'de geçen hafta iki gün suren gösterilerde ölen lerin sayısmın 30O'e yaklaşbgı bildirilmekfedır.. a.a. ise Afganlı yöneticilerin Kabil İnterContinental otelinde kalan bütün Batılı gazetecileri önceki gün otele hapsettiklerini bildirmiştir.. Sovyet aleyhtan gösteridlerle Afgan ve Sovyet btrlikleri arasındakj şiddeth so kak çat'şmasını İ7!eyen iki gazeteci ise vakalanarak gözaltına ahnrmşlardır . Silahlı slvil kişiler tarafır.dan yakalanan ve iktidardaki Halk Partisinin Genel Merkezine götürulen Razeteciler, ilk soruşturmadan ve pasaportlannın incelenmesinden sonra serbest bırakılmışlardır.. Bu arada fslamabad'daki yetklll kaynaklann büdîrdik lerine göre, büyuk bfr ihtimalle Müslüman direniş kuv I BBC radyosu, dün çıkan olaylarda bir dizi dükkânın yağma edildiğini. kentten silah seslerinin geldiğini haber verdi. Son günlerdeki olaylarda ölenlerin sayısının 30fl'e yaklastığı ilcri sürülüyor. YALANLADI x Öte yandan Afganlstan hü kümeti dün yaptığı açıklamada, Afgan Başbakan Yardımcısı Sultan Ali'nin Bagkanhk sarayında çıkan bir çatışmada tabanca ile yara landıgı ve Moskova'da öldü ğü yolundaki iddialan yalanlarmştır.. Afgan hükümeti iddialan •saçmalık» olarak nitelemiştir» BRANDTTAN ARABULUCULUK ABD Başkanı Carter'ın Fe deral Almanya eski Başbakanlanndan Willy Brandt'tan, Afganistan sorununda Doğu ile Batı arasında arabulucuk yapmasını istediğl bildirilmiştir.. Der Spiegel» dergislnln habenne göre, Carter bu teklifini 15 subatta Beyaz Saray'da Brandt ile yaptıgı göruşmeds ortaya koymuştur.. Dergi. Brandt'ın Basbakan Helmut Schmidt'ln onayını almaksızın Moskova' ya gitmek istemediğini kaydetmiştir. YUGOSLAVYA KAYGILI Banglades'i ziyaret etmek te olan Yugoslavya'nın Dışişleri Bakanı Josıf Vrhovec, uluslararası llişkilerde görülen telılikeli ve kötu gelismclerden ciddi şekilde endl şo duyduklannı bildirmiştir. POÜTİKADA SORUNLAR .ERGUN BALO. Fazla Kralcılık ncekl günku Cumhunyet'te bır haber vardı Habere göre, Dışişleri Bakaniıgınca Türkiyo' mn dış ulkelerdeki büyukelçıhklenne göndo rilen bir mesajda, Sovyet Ordu Gunü nedeniyl» düzenlenen davetlere katıhnmaması istenmiştlr Bu arada Ankara'daki Sovyet Kara v© Denlz Ataşesi General Lougavkin'in 23 şubatta Sovyet Büyukelçiliğinde düzenlediğı davete ds hükümet düzeyinde herhangj bir temsılcimiz katılmamıştır, Haberde Anlîara'daki diplomatik çevrelerin Turldye'nin bu tutumunun Sovyetler Birliginin Afganistan'a yaptıgı askeri müdahalenin ertesine rastlamasma dlkkati çektikleri belirtiliyordo. Biz Sovyetler Birliğlnin Afganlstan'a yaptıgı müdahaleye kesinlıkle karşı çıkılması gerektiğine lnanıyon.12.. Afganistan'daki savaş, herşeyden önce ülkeye giren yabancı bir orduya karşı verilen mucadeledir.. Bu olguyu, ılericıgerici mucadelesi, ya da sosyallst düzen temsilcıler! ile feodal guçl»rln çarpışması biçımınde gostermeye çaiışmak sorunu rayından saptırmak olur Bırakm ki, son gün lsrde Kabil ve diğer kentlerdeki gösterilerle dukkân kapama eylemleri, kırsal alanlardaki feodal çevrelerin yanı sıra, kontlerdeki kuçük burjuva ke siminin de ülkedekı Sovyet bırhklerine hulnimetin davetiyle gelmiş «konuk« ya da «kurtancı» gurü üe bakmadıklarını ortaya çıkardı Bir yazar bu gerçeklerin ışıgında, kendi ölçuleri içinde dilediği gibi eleştinde bulunabilir« Ancak devlet politikasında herşeyden önce ulusal çı karlarla dünya konjonktüru hesaplanır v« tutum bunlara göre ayarlanır. Türkiye ulusal bağımsız lık ve hükümranlık ilkelerine inannuj bir ulke olarak Afganistan'a yapılan müdahaleye karşı çıkmifl ve olayı kınamıştır.. Ama bundan ötede Türkiye'nin güçlü komşusu Sovyetler Birliği ile iu> kilerini gerginleştırmekte v B soguk savaş ortamına girmekte hiçbir ulusal çıkan yoktur.. Böyle bututum Turkiye'ye ne siyasal ne de, Sovyetler ve diger sosyalist ülkelerle olan ticari ilişkıleruniz du sunulürse, ekonomik yarar sağlar. 25 şubat tarthli «Newsweek» dergısj Ankara'nın Batıdan sağlamar ya çalıştığı kredilerle yapacağı ilk işlerden birinin Bulgaristan'a elektrik borçlannı ödemek oldugunu yazıyordu.. Dışişleri B;üvan!ığınca Türkiyo'nin dış ülkeler dekı buyukelç!İıkierıne göndenlen mesajın Demırel hukume'mın Ban dan borç para bulmak ıçın yoğun çabalar harcadıgı bır doneme rastlaması ise Dîşışlerı Bakanı Sajın Hayrettın Erkmen ıçın bır tahhsı/.hk olmuştur.. Çunkü jestm gerçek nedemnın Afganistan olayına karşı duyulan tepki mi, yoksa Batıya ve O7ellıkle ABD'ye sevımlı gorunme kaygısı mı oldugu konusunda zıhınlerde bır şuphe uyanmıştır.. Demjrel hukumeti, ABD Iran ilişkilerinin Tahran'dakj rehmeler) yuzünden en gergin clduğu bir donemde Tahrandaki Türk diplomatlarmm ailelerini ansızın gen çağırarak aynı şüpheyi uyandırmıştı.. Ancak bugun ABD ile Iran arasındaki iUşkiler yumuşamaya yuz tutmuştur Washington'un Afganistan bunalınunı Ilerl su rerek havayı gergınleştirmektg sayısız çıkarlan rar dır.. Afganistan olayı herşeyden once Başkan Carter'e yaramış ve seçim kampanyasında rakiplerini geride bırakmıştır.. Washington Ortadoğuda iyiden iyiye yerleşmeye başlaınış, Hint Okyanusunda dun yanm en güçlü donanmasını toplamıştır ABD aynca NATO ulkelerıno savunma giderlerlni artürmalan İçin yoğun baskı yapmaktadu*.. Yunanistan NATO'ya dönerse. ABD'nin Yunanistan'dan başlayan ve Türkiye, Mısır, İsrail'den geçip Suudı Arabistan'a kadar uzanan çizgide yeni bır cephe oluşturmaya çabşması düşunulebilir Gunümüzün ortamında, soguk savaş havası ABD'ye bir dızı emellerini gerçekleştirme açısından uygun gelmektedir.. Ama bazı müttefıkleri bu gorüşü paylaşmıyor.. Örneğin Fransa, Ingıltere ve Japonya detantı sürdürmeden yana olup, Başkan Carter'ın tutumunu fazla sert bulmaktadırlar.. Paris hükümett, Moskova olimpiyatlannm boykot edjlmesine ve Sovyetler'e ekonomik yaptunm uygulanmasına karşıdır.. Federal Almanya üe Japonya da Sovyetler Birliği İle ticari ilişkilerin kısıLmasını kabul etmemişlerdir.. Bu arada Fransa Bonn'da 21 şubatta yapılması öngörülen Dışişleri Bakanlan toplantısına, Moskova'yı kışkırtabilir gerekçesi ile, katılmayı reddetmıştır.. Iki süper güç daha önce de Berlin'da ve Küba bunalunında tehlikeli biçimde karşı karşıya gelmiş, Macaristan ve Çekoslovakya olaylannda ise ABD kıyametl koparmıştı. Ama bir süre sonra herşeyin uzerin» sunger çekilmiştir. Siyasal konionktürün beklenmedik değişiklikler gflsterdiğı çagımızda kraldan fazla kralcı tutuma glrmek küçuk ülkelere hiçbir yarar sağlamaz.. Fransız Karikatürü vetlerinfn da£hk sı desteklerinj kesmek amacıyla Sovyet Birlikleri. Afganistan'ın doğusunda Pakistan sınınna dogru 1lerlemektedlr.. Ayrıca, Sovyet zırhlı araçlarının Pakistan' ın Batı eyaletl Belücıstan sı nınnda yığıldıklan ve bazı Sovyet takviye kuvvetlerinin de sımra dogru yaklaştıkla n aynı kaynaklarca dujrurulmuştur.. Pakistan'uı Peeaver kentinden blr açıklama yapan Müslüman direniş birliklennin bir sözcüsu, direnişçilenn, Pakistan'ın 80 km. Ku zeybatısındaki Celalabad kentinl kuşattıklannı 1leri rürmüştür.. Pekin ve NevvYork kardeş kent ilan edildî PEKİN (a.a.) Cln yetkllll»rl önceki gun Pekın ve New York'un kardeş kent İlan edıldığıni acıklamışlardır. Resmı Yenl Cm Ajansırvn haberıne gore, New York Beledıye Başkanı Edward Koch'ca verılen bir yemekte, Çın Dışlşleri Enstıtüsü Başkanı Deking Iki kentın kardeş ilan edilmesin den memnunluk duyduğunu be lırtmiştir. CARTER: " REHİNELERIN SERBEST BIRAKILMASI KONUSUNDA İLERLEME SAĞLANDIĞİNA ÎNANIYORUM WASHİNGTON (a.a.) Iron'ın dınl llderl Ayetullah Humeyni'nln Iran'la llgill son ocıklamalannın aşırı kötümssr bir nıîelık taşıdıği yolunda uyarıda bulunan Amerıka Blrle şık Devietleri Boşkanı Jimmy Carter, Tahran'dckl Arrerıkalı rehlnelerın serbest bırakılmasının sağlanması yolunda bir llerletne kaydedildiğine Inandı ğını söylerrıştlr. Başkan Carter, Humeynl'nin 4 kasımdan bu yana Tahran' rr İRAN'IN BM NEZDİNDEKİ BÜYÜKELÇİSİ DE, REHİNELERİN SERBEST BIRAKILMASI OLASILIĞININ GÜCLENDİĞİNİ SÖYLEDİ. dokl ABD Elcîliöınde rehln tutulan Amenkalıların kaderınm nısan ayına kadar se cek olan Iran porlamentosuna bağlı olduğunu söyiedığlni acık lamosına ilk kez yanıt vermiştır. Hafta sonunu gecirdığl Comp Davıd'den Beyaz Saroy'a dopüşunde gczetecllore HASİBE ÜSTÜN ile TABÎP DERİNBAY evlendiler • PARİS Sovyet Haveryollorı Aeroflot'un Porls burosu bombalanmış. olayda buyük maddl hasar meydona gelmesıne karşılık, ölen ya da yaralanan olmamıştır. • BEYRUT Fılıstın Kurtuluş Örgütu lıdorlermden Ebu iyad, ABD'nln Bosra Körfezl bolgesina oskwl mOdotıaled* bulun ÜNYADAN KISA..KISA ması durumunda, bolgedeki tum petro1 kuyularının havava ucurulacağını söyleoııştlr. • BEYRUT Londrada ya yınlanon El Havadıs gazetesinln sohlbl ve eşı, Beynjfta koçırılmıştır. VVAShİNGTON ABD d« gorevll Romonyalı bir dıp lomat. Amerıkan yetkılılerınden sığınma hokkı ıstemiştır. LONDRA Ingıl.z petrol şirketi Shell'in hazırladığı blr ropora görs, İngıltere'nin Kuzey Denızindekl petrol uretlml 21. yüzyılda da sürec»ktlr. blr acıklama yopan Carter, tiran'ın dinl lıderinln başka tür lu blr konuşma yapmasını terclh ederdim.» demiş ve Humey ni'nın aşırı kötümser b>r nltellk tcşıyan tutumu konusunda uyanda bulunmuştur. Ote yandan Iran'da 4 kasım dan bu yana oğrenoi!er tarafından rehın o'arak tutulan Amerıkan BuytiKslcıligı gorev'ılerınin serbsst bırakılması olas'lığ'nın kuvvet kazandığı acıklonmıştır. Acıklamayı yapan ircn'ın B'rleşmş Mı'letler nezdmdeki buvükeloiil Mansıır Ferhang, Iran'ın dıni lıderi Ayetullah Huxeyni'nın yayıniadığı mesaida rehlnelenn serbest bırak'lrriasının nisan ayında Iran Parlamentosunda goruşüldukten sonra ocıklıga kavuşacağına yer verdiğıni soy lemış ve tumutluyum» demıştır. BENİ SADR: ««SOVYETLER'I AFGANİSTAN'DAN ÇIKARTMAK İÇİN TÜM MÜSLÜMANLAR BİRLEŞMEÜ» TftHRAN (AP) Iron Cumhurboşkcnı Abül Hosan Benlsadr, Tchran'da Ingılızce yayınlanan tThe Star» adlı gazeteye verdlği demeçte «tüm Müs lumafiların bırleşerek Sovyetler Birliğlne Afganıstan'dan çakllmesi lcln cağnda bulunmalannı» istemiştir. Benlsadr Sovyetlerl Afgcnlston'dan ciKartmak lcln töm Müslümonlann cbirlikte hareket etmesinl» İstemiştir, Benlsadr şoyle demiştir: «iran, Sovyetlefln 8fgoTilistan'dan cıkmolon lcin ellnden gelenl yapacoktır.ı Sovy»tlenn Afgon«tan'a rr»Odahole etmekle tbüyök Wr hata yoptığım» ilen süren Benlsadr 8*zlerinl şöyl» sürdürmüş tur. «Bona kalırsa So'/yetler iran'dakl islâm devriminden ürk tüler. So\yetler Birllğlndekl Müslumonlar otorlter yönetlm altında çok aot cektller. Oniara dlledikleri h0kum«t çekllnl 8ecm« hotckı tonırtmotı.» ABD Benısadr ABD konusunda te« şöyl© demiştir: «Amerlka'lılar İran cfevrlminl hlc anlamodılar. Onlora flörs öğrencilerln ABD Elciliginı işgoli fanatlk Iran'lıların blr eyleml, benim Cumhurbaşkanı seçllmem Is» ılımlı kanacm zaferl. iki yofum da yonlış, Gerek Elcillk Işgaflnln gersks* benlm Cumhurbaşkanı secilmem aslında blr modalyonun Ikl yüzüdür. Sorun İran halkının boğımsızlık özleml v« Am« rikon «gemenllğln» son w m e Istegidlr.» DENİZ KUVVETLERİ KOMUTAN1 TUTUKLANDI Iran Denlz Kuvvetleri Komutanı Oramlral Mahmut Alavi'nln önceki gün tutuklandığı l«lam Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerl Devrim Mahkemesl Savcılığınca duyurulmuştur. Amiral Alavl'nin tutuklanmasının nedenlnln ve kendlsln» karşı yöneltiien suçlamaların iceriğlnin soruşturmanın tamamlanmasından eonra oçıklanacağı yayınlanan blldlrkto kay dedllmlştlr, HEDEF, DEV BİR DENİZ 6ÜCÜI TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞINI2 YÂRDIMLARLA BU HEDEFE Ul^ŞABİLİRİL yakın var... r var: Garapti Bankası evinize yakın, işinize yakın. Garantı Bankası her zaman, hepimize yakın. Garanti Bankası her adım ba§ında, her köşe başında. Garanti Bankası yanıbasınızda. Gâranti Bankası hem size yakın, hem cana yakın hem de akla yakın! Çok önemli not: Evinizden, işinizden çıkar çıkmaz hemen karşınızda bir Garanti Bankası şubesi göremeyebıhrsınız. Bulunduğunuz sokakta olmayabiliriz. Ama iki sokak ötede. caddeye çıkan yolda, caddeye çıkıp şöyle bir baktığınızda mutlaka bir Garanti Bankası şubesi goreceksiniz. Garanti Bankası, işlemlerinin kolayhğmdan bir an Onca Eİzin de yararlanabilmeniı için size daha yakın olmaya çalışıyor. Bunun için şube sayısını günden güne arnrıyor. Yeçil Yoncalı'nız istiyor ki evinizden, işinizden çıkar çıkmaz karşınızda bir Garanti Bankası şubesi bulunsun. "Bankamkarşımda, Garanti Bankası kar?ımda" diyebilin. îçiniz rahat etsin, Banka Hizmetleri Müdurü Farit ARMADOR DOSTLAR TİYATROSU f K GARANTİ TÜRKÎYE BANKASI "yeşil yoncalı" ı (Cano|on«: 351) 1088 MEHMET UUJSOY TAKSİM VENÜS Tel: 49 69 44 SİNEMASINDA YALNIZ 3 HAFTA ASA • 1098 yöneten