Katalog

Cumhuriyet * . V aşayan Turkçe» sözu. dü devrfmine %\ W karşı olan kımselenn uzun süreden ben kullandıgı bır slogan» halıne ««Idı Bunlar, dıl devnmıne karşı olduklannı açıkça söyleyemedıklen ıçin, her yana çekilebılecek kapah bır sözün arkasına sı«mmayı uygun gorü>orlar Dıl konusunda tutucu bır derginin (Hısar dergısının) sanınm yedı sekız yıl önce çıkan bır ilanında. •Yaşayan Türkçe'nm kaiesı* denıyordu a 9 a y a n Türk e ı,o"X <! ' denen şey acaba neJ dlf? Bu, yaşa. alışkanlıldara ve dıl anlayı»ına göre değışen bır şeydır Sözgelimi. yaşlı v e tutucu bır yazar olan Saym Burhan Feleke gore «Hakim. tevkıf etmek, vaziyet, mâna, münakaşa, neşretmek . vb «yaşayan Turkçedır, genç kuşağa göre ise. bunlann karşılığı olan «Yargıç, tutuklamak, durum, anlam, tarbşma. yayımlamak...» vb •yaşayan Turkçe»dır örneklen bıraz daha çoğaltahm: muh a m r (yazar), muhterem (sayuı), kati (ke•ın), mevzu (konu), serlevha (başlık) selâhlyet (yetki). cereyan (akım), nikbin Ciyimser), bedbm (kötümser), maznun tsanık) »ahit (tanık), reis (başkan), muhacir (göçmen), ıstıhsal (üretimJ. istlhlâk (tüketim). mfistemleke (sömurge), müsavı (eşit) mütekait (emekh), netic e (sonuç) vb Acaba bunlann hangısı yaşayan, hangl«1 yaşamayan Turkçe? Bugün, banka reklamlannda kullanıladuran «mevduat, mudu gıbı sozlen ve Ortadoğu Tekmk Ünıversıtesı anılırken karşımıza çıkan «mütevelll heyetı» lafını hâlâ kullanılıyor dıye, «yaşayan Türkçe. ml sayacağız? Dıl konusunda tutucu olan klmseler. bu çeşit sözlen, «Mademki kullanılıyor. öyleyse yaşayan Turkçe'dır dıye görmekte; buna karşılık yenı kurulmuş Türkçe sözcüklere .yaşamayan Türkçe. gözüyle bakmakta, onlara uydurraa dıl» demektır Mademki kullanılan dıl yaşayan Türkçe'dır, öyleyse bırkaç yıl onc e televızyonda her akşam karşımıza çıkan bır sabun tozu reklamında geçen «Zaten benim için önemli olan beyazhktır» cumlesındeki «önemli» sözu yaşıyor mu vaşamıyor mu? Yanl bu Azız Nesin'ın ünlü oyunundakl «Yaşar ne yaşar. Görulüyor kl, Ziya Gökalp «yenl sftzJ« yaratmak», «yapmak»tan yanadır, bu konuya başka yazüannda da degınmiş ve «yeni kelimeler lbdâ etmek (yaratmak). lcat etmek, kelime vücuda getirmek, söz yaratmak» sözlennı kullanmıştır Uç dılden bırleşık Osmanlıca ıçm de bugunkü tutuculann tersıne, «sun'î halita, sun'i Osmanh Esperantosu, uydurma söz, yapma yol» demıştır Bugunse dıl devrımme karşı olan kışıler o «yapma Osmanh Esperantosu» nu «yaşayan Türkçe» dıye one surüyorlar Ne var kı, içlerinde memur olanlar yaş sınınnı doldurunca kendılerıne «tekaüdıye» bağlanması ıçm değıl emekh aylığı» bağlanması Içm «Emekh Sandığı«na başvurmaktadırlar «Mütekaıt» sozcüğünü yaşayan Türkçe sayan bu memur dılcıler altmışbeş yaşmdan sonra, resmı ışlerde, «emekli» olduklannı yazmak, ya da söylemek zorunda kahyorlar Bunun daha acıkh, ya da daha gülünçlu başka bır örneğınl vereyun Eskı Mıllı Egıtrm Bakanlarından Bay Ilhamı Ertem, bundan onüç yıl önce (27 aralık 1967'de) valıhklere ve bakanlık örgutlenne bır genelge göndererek, «Abşılmış ve yerleşmlş kelimeler yerine ortaya atılmış her uydurma keIlmenln öğretim ve yazışmalara getirilmemeslni. aşınlıktan ve zorlamadan sakmılmasını» ıstemıştı Ne var kı kendısı aynı genelgede, «gezl, inceleme, yazışma. uygulama, sorumluluk, katkı, yüzyıl yönetici, eğitlm, öfretim, deyim, özellikle, kışisel. kurul, kural, kurum, görev, görevll. önem, önemli, vb» sözıerıni kuüanmıştı örnekleri daha da çoğaltabıliriz Halıt Ziya Uşaklıgıl 1899 yılmda şöyle demıştı «Acem'lerin, Arap'lann edatlannı almışız, bunlar dile Byle yapışmış kl, avnlmaz parçası olmuş; bunlan sökmeğe kalkışmak, ağ»ımi7.ın dişlerini sökmek gibi tehlikeli bir lstir» Fakat kırk yıl sonra (1938 den bu yana) bütün kıtaplannın dılmı sadeleştırmış, yani, agzının dışlennı kendı ellenyle sökmuştü. Devrimm yasası böyledır Bütün dlreBişleri yıkıp geçer, er ya da geç, ona uynaak zorunlugu vardır. 9 ARAIJK 1980 Orta Smıf? on gunlerde orta sınıftan sık sık söz açıhyor; basuıunızda yazüar yayınlanıyor. Ne dıyorlar? Yakuuyorlar Orta smıf yok oluyor, erlyor, yoksuHavtyor. Orta sınıfı kurtarmalıyız, çünkü bu düzenin dayanagı orta sınıftır Çalışa çabalıya bu: orta sınıf oluşturmuştuk. Enflasyon orta sınıfı yıllardan berl keminyor Bızim ülkede sınıf sözcugunden hlç hoşlanmıyan çevreler de bu tür yazılar yazıyorlar. Orta sınıf edebıyatı hoşgörülüyor. Acaba neden? Cumhurlyetımızin temel amacı «ımtıyazsız, sınıfsız, kaynaşmıa bır kıtle» yaratmak değıl mıydı"' Evet O amaçla yol a çıkmıştık; ama nereden nereye geldıgımızı görmek kolay... Yaşayan Türkçe,, Dedikleri Cevdet KUDRET ne yaşamaz» turünden blr söz mü? Blr süre önce yıne televız>onda gördüğümuz «Reklamlan izledinlz» cumlesındeki «izlediniz» sozu de oyle (Gerçı, bu sözü yaşatmamak içın, son zamanlarda kullanmaz oldular, ama onun yerıne «takıp ettınız» de dıyemedıler) Bir başka ömek daha vereyun: Bugun adeta moda halıne gelmış bır soz var «Ongörmek». Bunun Osmanlıcası «derpiş etmek»tır Ben elli yılı aşkın yazarlık hayatımda şu «derpiş etmek> sözünü bır kez olsun kullandıgımı hatırlamıyorum, ama o kavramm karşılıgı olan ve çok kısa bır sure önce ortaya çıkan •öngörmek» sozu gunluk gazetelerden başlayıp kımı tutucu partılenn başkanlanna kadar herkesın kalemmde ve ağzında. «Ortam» sözcügü de öyle, Osmanlıcası olan «vasat» sözü fızık, kunya, bıyolojl gıbi bılım dallan dışında pek kullanılmazdı. Dıl devrimine karşı olan ve «yaşayan Türkçe» sözünün arkasına sıgmarak. yenl kurulan sözcükJere «uydurma» dıye kara ça lan kışıler, bu dıl olayı karşısında ne derler bılmem. Bunlar, Arapçada bulunmayan fakat Arapça köklerden Arap dili kurallarına göre Turk'lerce uydurulan bırtakım yabancı sözcükleri (mefkure, zihniyet, içtimaıyât, vb ) Türkçe sayarlar da Türkçe köklerden Türk dıh kurallarına göre kurulan yenı sözcuklere «uydurma» derler Sırası gelmışken sövleyelım Yeni bır nesneye yenl bl r sözcük gerektıgi zaman, o sözcuk kendılığınden dog maz, onu elbette Insanlar «nydurnr»; nttokim, «gecekondu, kaptıkaçü, biçerdöver...» sözlennı halk uydurmuştur, bunun gıbı, aydınlar da, Osmanlıcanın geçerli oldugu yülarda gökyüzunde uçan bır alete «tayyare», denız altında yuzen bır alete de «tahtelbahlr» demışlerdır; dıl devnminin başladıgı yıllarda da, yenı aydınlar bu Arapça sözlen (halkın söz yaratmada kullandıgı yönteme uyarak) Türkçeleştırmiş. o aletler içın, «uçak» ve «denizalü» sözcüklerini «uydurmuş»tur Bir zamanlar «tayyare» ve «tahtelbahir» yaşayan Türkçe sayılıyordu; bugünse onlar öldü, «uçak» ve «denizaltı» yaşamaya başladı Ötekı yabancı sözlere karşı tutulan yol da işte bul Bugun yaşıyor samlan «mevduat»lar, «mudı»ler, «mütevelll» ler de günun bınnde olecek, yerlenne Türkçelen geçecektır. Bu arada şu noktayı da bellrteyım. «Yaşayan Türkçe» sözü, ılkm Zlya Gökalp'ın bir şiınnde. fakat tutucu bır davramşla değıl, ilencı blr anlayışla kullamlmıştı Gokalp, «Lisan» adlı şıırinde şöyle demışti: Yenl sözler gerekse Bunda da uy herkese, Halkın söz yaratmada Yollannı benimse Yap yaşayan TOrkçe'dea, Türkçe'yi Incitmeden, Istanbul'un Türkçesl Zevkini olsun yeden. S Orta sınıfın oluşması için bir zengln Te blr de yoksul sınıfın varlıgına gerek vardır Orta smıf, ge çım darlıgı çekmıyen, yaşamını ıyı kötu sürdüren, az buçuk «tasarruf» yapabılen, sofrasında etlısi sütlüsu eksık olmıyan, bu yuzden sabah akşam Tannya şükreden ınsanlardan oluşur Orta sınıftan adamın ku çuk bır evı ya da katı, güvenll bır işi, çoluk çocugu ve gelecege bakaşuıda kendısını geçmdırecek kadar emekh ayhgı vardır. Geleneklenne ve goreneklerme baglı bu adam. elındekılen yıtırmek istemedıgı ıçm. kurulu duzenm oldugu gıbı surmesını ister. Acaba bu adam şımdı ne yapıyor? Memur maaşı bu aıleyl geçındınyor mu? Blr 11se ogretmenı 8 10 bm lıra alıyor. bır evın kirası 23 bın hra. Hem artık ev kıralarını yıllık peşın ıstıyorlarmış Neden? Çünkü 25 bın lıranın yülıgı 300 bın hra eder 300 bın lıra televızyondaki banka reklamlanna bakarsmız çekıcı bır gelıruı kaynagıdu*. Para pıyasasında 300 bm lıraya ayda 10 12 bın lıra aylık gehr veren pek çok firma var. banker var Ev ya da kat .ahıbı ayda 25 bın hra kıranın ustüne 10 bın lıra da faız aldı mı 35 bın eder Öyleyse ne dıye evınm klrasını aydan aya alsın? Deli mi? Aptal mı? Enayı Pekl. klracı ne yapacak? Memur, ışçı, ogretmen, küçük esnaf. yıllardan ben hangı kısır dongunün ıçınde çırpuııyor? Ülkeye ve devlete kırk yıl hızmet etmış bir emekll orta sınıftan adam mı' Orta sınıf, yoksullarla zengınler arasında tampon bolge yaratmak ıçın akıllıca oluşturulmuş bır toplumsal katmandır Çogu Bau ulkesmde boyledu, yoksullar yoksulluklarını sıneye çekerler, orta hallüer kurulu düzenm guvencesını yaraturlar, zengınler de keyıflenne bakarlar. Cumhuriyet tanhimlzin en buyuk bunalmunı yaşıyoruz, ve halkımıza dıyoruz ki. Daha az harca, eskılerını yamalayıp gly, elektngm dugmesım kapamayı unutma, sofranda bir tür yemek olsun, kemerını bıraz daha sık, devletıni ve ulusunu duşun' Ama bunlan ögutledığımız kışi gazetesıni elıne alınca n e goruyor? Bılmem kımın kızı Hılton'da ya da Şeratonda kaç mılyonluk duğün yapmış? Gehnın gıysılen Avrupa'nın hangı unlu terzısınde kaça dıkılmış? Kaç milyon lıralık vıskı akmış' Sosyetede neler olmuş'' Kuluplerde kaç mılyona rest çekıhyor? Bu apartıman kaü ya da bır lüks araba kaça satıîıyor? Göstenş meraklılannın gorgusuzlütunu sungeleyen bır edebıyat oluştukça oluşuyor, yayıldıkça yaydıyor, haram paralann kötu kokusu toplumu sanyor. • Cumhuriyet tarihlnln en büyuk bonalnnım yaçıyoruA bunalımı aşmak ıçın halk kemenni sıkükça süuyor, ama, kara servet sahıplen ne yapıyor? HESAPLAŞMA.. Bir Kış Gecesi Uzüntüleri Burhan ARPAD laslk sahne eserlerinln gunümüz insanlanna birşeyler soyleyebılmesı, oyun sanatçılannın başarısına baglıdır Yazar, sahneye koyucu, oyuncu üçiusunden olaşan tıyatro sanatında aktörün öneml agır basar Klasık oyunlarda ıse bu önem daha da artar Hatta tek başına oyuncunun başarısına baglıdır Klasık bır traıedi, y a da komedınm, çaguıın en görkemli esen dıye edebıyat tarıhınde yeralmış da olsa, gunumuz ınsanına ulaşabümesı. guçlü sahne sanatçısı ister K Beş yüzyıllık blr zaman aşımına ragmen guncellığını yıürmemış, soz sanatı gucunü, hep surdürmüş W Shakespeare ı bu degerlendırme olçüsü dışında bırakamayız. Shakespeare ın özellikle trajedılerı, klşılerının ıyüıkler ve kotuluklen, kınleri ve entrıkalanyla gunumuz ınsanlannı da yakuıdan ılgılendirir. Fakat Freud ustanm ancak yırmıncı yuzyıl başında ışık tuttugu karanlık ıç dunya olaylan gunümüz Insanlannı ne denh ılgılendınrse ılgılendırsin, kötu oyunculann rol aldığı bır Shakespeare trajedisi, son perdenın cesetler ve kanlı cınayetler üstune kapandıgı gulunç bır melodram olmaktan öteye geçmez. Klasık traıedıler ıçın geçerli bu degerlendırme ölçusü klasık güldurüler ıçm de kullanüır. Kotü aktörler söz sanatının en guzellerıyle bezenmış bu Shakespeare komedısını. gulunç ve gurultulu çızgısme duşuruvenr. «Şur yanı agır basan Bir Yaz Gecesi Rüyası, dünya sahne edebıyatmm eşsız komedılerinden bindır Bır Yaz Gecesi Ruyası, msanlarla perüer dünyası romantızmle realıznun harıkulâde bır bütununü oluşturur » Devlet Tlyatrosu'nun Ataturk Kültür Merkezı'nde Istanbullulara sunduğu Bu Yaz Gecesi Ruyası nda ne şurlı bır bütün vardı, ne de şurli güldüru. Oyuncular, kotülerın kötusu oynuyordular Ellennı kollarını kullanmayı bıle ogrenmemış amatorlenn kotü melodramcıhgıyla gülunçleşıyorlardı Shakespeare'ın metnını konuşurken gırtlaklarını paralıyarak çırkm sesler çıkanyorlardı Kadınlar aygm baygın, erkekler en kötu melodram oyunculannı aratacak denlı yapmacıklıydı Daha da kötüsu, butün o gutlak paralayan zorlama konuşmalara rağmen, benım yanya kadar ızledigım gece bır tek Denız Gökçer dışında, sözler ya hıç anlaşılmıyordu ya da pek zor anlaşıhyordu. Sovyetlerm 1964 yapımı Hamlet fümlnı görunceye kadar (Ren Gregon Kozıntsev. başrolde Smouttounskı) Istanbul Şehır Tı>Ptrosu nunun sezonu her y\\ Shakespaere le açış nedenmı pek anlamazdım Fakat Sovyetlerm Hamlet fılmmı kısa surede yedı kez ve her defasında yepyenı duygularla ızledıkten sonra . Shakespeare'uı ulaşılmazlıgını kavradım Bır Yaz Gecesi Ruvası nın bınncı bolumünden sonra sokağa çıktıgımda doluyla kanşık buz gıbı bır yagmur vagıyordu Gunün her saatmde karmakanşık olan Taksım alanında ınsanlar uzun kuyruklarda otobus ya da dolmuş bekhyoriardı Koşuşanlar da çoktu. Devıet Tıyatrosu'nun Kral Odıpus başarısına Atınada Kotopulıs tıyatrosunda oncelen ustten bakan Yunanlı seyırcmin çılgınra alkışlarına tanık olmuş, Anatevkeyı ve Don Kışot'u pek çok kez ızleyıp ıçten! kle alkışlamış bır tıyatrosever olarak «Bır Yaz Gecesi Ruyası» ndan uzüntulerle aynldım Oyunun sonuna kadar salonda kalmaga katlanamadun Devlet Tıyatrolarımn özellikle klasıklerde ulaştığı başan çızçısı hıç degıl hayalımde kalsm dıye Yagmurun doluya çevırdıgı bır kış gecesının üzüntüleruıden ozaklaşayım ısfedım ergt, reslm, harc ve benzerl malı yükümlüluKler ancak yasa ile konulabıldlğı icin, sıyasl partı iktıdarlan dönemınde genellıkle cıkar cevrelerıne sempatık gelmeyen vergl tasarıları Meclıslere sevkedılıp yasalaştırılamıyordu Vergl sısteml ve mevzuatmda yenılık 30 35 yılda blr yapılabılmektedır. 19461949 yılları arasında zamanın hükümeti ilerl bır odımla Kazono. Buhron ve Muvazene vergısl sıstemınden gelır vergısıne gecışı yasalaştırabılmış, boyiece eski bır vergl yerıne günun şartlarına gore modern sayılabilecek btr vergiyl ve sisteml getırebılmiştır 1950 yılındon günümuze değln durryada ve Türkıye'de ekonomik ve sosyal hayatta önemli değışıklıkler olduğu; devalüasyon ve enflâsvonun mali sisteml tahrıp ettıği: Iş ve çalışma hayatı geliştıği. gelirlerln arttığı ve kâr hadlerının aşırı bır duzeye yükselmeslne karşın genış kapsamlı bir vergl reformu yapılamamış, önemslz değışıklıklerle yıllar yitırılmlştir 19701980 yıllorı arosında Iktldarda bulunan sıyasi partllerln vergl tasa rıları ise Meclıslerden gecememış ve bugüne gelinmıştır 12 Eylül'den sonra Malıye Bakanlığınca hazırlanan vergı reform tasarıları Bakanlar Kurulundon geçmış ve yasalaşması ıcm Mıllı Güvenllk Konseylne sunulmuş bır kısmı da hemen yasalaştırılmıştır Yenı yönetımtn vergl •konusunda tutum ve davranışlarını takdırla karşılamak çerekır, karşılanacaktır da. V Vergi Sorunu Çözümlenirken... YENt VERGİ YASALARIYLA VERGİ TAHSİLİ ARTACAK, HAZİNENİN ELDE ETTIĞİ BU GELİR, YATIRIM VE HARCAMALARDA RAHATLIK SAĞLAYACAKTIR.. yaratmamalıdır Gelecek yıllarda asgari ücretın yükselmesl ve yükselme oranında vergl kaybının genel gelır artışlarından telafı edılebıleceğınden ve karşılanabıleceğınden şüphe edılmemel dır 5 yıl sonra asgan ucretln 20 25 000 !ra olması ve bunun vergı gelırlerınde blr azalmaya sebep olabıleceği duşünulebıllrse de Indirımden yarar lanacak ve vergılerl azolacağı hesaplanan grupların kazançlarını asgarl ucretle orantılı ve varsayımla hesaben artırıp vergi alınabılir. Örneğın otomobıl. yabancı ülkelerde oğrenci okutulması. yat, yazlık ev, vılla, hlzmetcl v s gıbı g der artışına yol oçan faktörlerle boğlantı kurmak ve bunlardan her biri lcln mukellefin aylık kazancını asgorı ucretin katlarıyla varsayımlı kazanc olarok kabul etmek ve vergılemek mümkündür Boyle bır yol izlenırse mat rah buyuyeceğı Içın vergı kaybı önlenmış olur 2 Nüfusu 47 milyono yaklaşan ülkemızde calışan nüfusun 16 milyon olduğu ve bu ça lışan nüfusun 4 mılyonunun vergl verdığı soylenmektedir Vergı vermeyenlerm bır kısmı muafıyet sınırlorından yararlanmaktadır. Ücre'le calışan Işcl ve memurların ve şırketlerln dışında kalan, calışan ınsan olarak 16 mılyonun lcine gıren herkes mali gucü oranında ver gl vermelidir 12 milyon calışandan defter tutma ve belge toplama gıbl yollara başvurmadan kazancıyla orantılı goturü bir vergl alınmolıdır 3 Memurlara ve işçflere 6denen ve bugün vergılemede oylıklarıyla birleştirılıp vergi ke sılen çeşıtli namlardaki ödemeler ücretle aylrkla bırleştirilmemelı ve odendığı tarıhte mün ferıt ödeme savılarak vergılendınlmelıdır ve bunlardan seyyonen (yüzde belırli) bır oranda gelir vergisı kesılmelidir 4 Tarım kesımıne vergi qetirılırken vergı rezervl araştırılmalıdır 26101980 tarıhl' Mıllıyet Gazetesindekı Saym Mesut Erez'ın «Yenl Vergı Yasaları ve Ekonomlnın Gerekleri» adlı yazısından anlaşıldığına görer t... Tarım kesim nde öne sürül duğü gıbi büyük bir verç/i rezervl yoktur 1960'larda yapılan bır sayıma gore Türkıve'de 3 5 mltyon doloymda bir clftcı allesl ya da tarım ısletmesı vardır. Bunlardan 2 1 mılvonu 50 dönüm alanı ışlemektedır 100 dö num büyüklüğünde<ı ışletme sa yısı 2,7 milyon kadardır Kısaca Türkıye de torıma elverışll alanlor kücuk Işletmelere bölünmüştür» Tanmın durumu büvuk bır vergı rezervl bulunmadığını gostermektedır Bu se beple tarımsal kazancları vergılendırırken cok dıkkat edılme si gerekmektedır Tanmın vergılendırilmesinde tütun pancar, tahıl, cay. pamuk. fındık. v s . glbt ürünlerden satısta olıcı ku rumlar veyo kuruluşlarca dusük oronda Hazıne adına blr vergl almmosı dusunuleblllr 5 Ocrettn dışında beyana tabl gayri safı gelırl 10 000 IIroyı aşan ucretlınin vıllık beyon nomeve tâbl tutulmasındo bozen ek gelırln üzerınde vergl ve'ilmektedır Para kıymstindeki düşüsler de dikkate almarak 10 000 lıranın 100 000 Mrayo cıkarılması yükseltılmesl verlnde olur. Venl vergl yasalan Ite verg! tahsllatı artacok ve Hazinenln coğalan gellri devlet narcama•arında rahatlık sağiayacak, «mtsvon uzerınde olumlu etkllen florulocek ve bütce denkllğlnin Bağlanması oıonak dahılinde olacaktır. Mehmet Ali TUNABOYLUlek kazancı elde edenler 600. 000 lıraya kadar avans nıtelıgınde peşın vergi ödemesi yapacaklardır. 7 3 milyon llraya kadar olan kazançiardan yüzde 4045 oranında vergı alınacaktır. 8 Işletme vergısınln oranı düşürulmektedır 9 Bazı koşullardo vergl cezolarının affı öngörülmektedır. DÜŞÜNCELER Vergı reform tasarıları, acıklanan ve basırva intıkal eden esaslarıyla, genellıkle olumlu karşılanmıştır Reform tasarıla rı sosyal Içerıklidır. Ucretlılerın gelır vergısındekı genel payı azaltılmakta ve calışanların kazanclarından daha az vergi alınması kabul edılmektedir. Veroset vergısınde muafıyet sınırının bir milyon I roya çıkarılmosı yerınde ve isobetlıdir Ve böylece, kocası olen cocuklu veya cocuksuz dul kadına kalan ve aılenın tek varlığı o'an katın ıntıkalmde vergı soz konusu olmayacaktır Vergı kanunları sevımsızdır Ne kadar cok sayıda vatandaş memnun olursa olsun, yine bu tasarılar dan memnun olmayanlar çıkacaktır. Beğenmeyenlenn seslenne klmse aldırıs etmeyecek ve bunlann da seel bır sure sonra kesılecektir. Genel olarak tasarıiar hakkında düşuncelerimiz aşağıda acıklanmıştır. 1 Sosyal Indlrlm adı altında aylık 5 8 5 0 Itra olmok üzere yıllık 70^00 llra vergiden muaf tutuimaktadır. Sosyal Indirım olarak düşünülen 5 850. llralık Indırımın kapsomına asgarı ücretın de dahil edıldığl anlaşılmaktadır. Tasarı bu şekilde yasalaşırsa, asgcrl ücret artttğı zaman vergiden ındınlecek mıktar yıne 5 850. lıra olacaktır. Gelecek yıllarda yasa değışlkllğlne gerek kalmadan asgarl ücret vergi dışı kalmalıdır. Binaenaleyh, sosyal indırim adı altında yapılan bağışıklığı Iklye ayırmak ve bunu asgari ücret bağrşıklığı ve aıle bağışıklığı şeklınde yapmanm daha yararlı olacağı kanısındayız. Asgarı ücretın genel ola rak Ikl yılda bır yükselmesıyle vergıye yansıma cekıngenük BULMACA SOLDUİ SAÛA : l Keşl? yurdu 2 Yaım•al Havada ötreşlmlerle y»jnlarak kıüak yoluyl» duyulan olgu. 3 Sişe k&paklanndan Boyu küçük olan 4 1»yan, eyleml( kalkışına 5 Meydana gelebilecek olaylan önceden OgrenebUmek İçin yuzyıllanlır başvunnan VB bilimsel olmayan yöntemlerin »^TtiRmı EfsftDg kahrsmaıu 6 Anlsn> lı tı JI da çizgi Tersi d»Oİ2 taşıtının Ud yana sallanznb«ı 9 Yapıştıncı Gemşlılc 8 Tersl birdenblre Tersl «eşltll konulardakl uzmanlık alanıannda yabbncı ülkelere gönderilen temsilciler 9 BJUnçsiz aceleciUk TUKARIDAN AŞACIYA • 1 Fizlk, gerçek ötesl 2 Btr Uiml2 3 Asys ültelennden Satrançta şsJun kunıldayam&s durums glrmesl 4 Tersl nezaketsiz tscelikten uzak Blr renk 5 Müzlkte bir not» Ymnurta plşinli» türlerlnden. Bedenln bölümlertnden « Bİ* harfın okunusu Tersi mitoloh kalıraına»lanndan ? Sojııga karsı konmma Yemek 8 Cidaiyet, Ulşküerta bellrll kurallar lçtnde sünnesl olayı 9 2 3 Yasal Dayanak Anayasamızın 61 maddeslne gore, tHerkes kamu gıderlennı karşılamak uzere, malî gücüne gore vergı odemekle yukumludür» Bu yukumluluk Anayasanın cSıyasl haklar ve ödevlem adlı 4'uncü bolumunde yer almıştır Anayasamızo gore vergl bır vatandaşlık ödevldır Ancak bu ödevı bütün vatandaşlarımız yerıne getırmekte mıdırler'' Hıç şüphesız hayır. Her>kes mali gücune göre vergı odemekle yükumlü olduğu halde, yıllardır ters orantılı olarak vergı alınmış, ücretle calısan ışcı ve memurlar yonl bordro mahkumlon gellr verg sının % 67'sını odiyerek rekor kiTnışlar buno karşılık bir kısım vergı mükellefleri 8embolık vergıler odeyerek Türkiye'yl vergi kacıranların cennetı yapmışlardır Çağın değışen koşullarına ve ekonomik ortama core artric ücret!e calışanlardan eskı oranlarda yüksek vergı alınmasının olonaksızlığı ryıce bellrgınleşmlş olup, bunlann vergı yükunün azaltılması reform tasarılarında hedef olarak ahnmıştır. 123456789 DUYURU ISTANBUL ÜNIVERSITESI VETERİNER FAKÜLTESİ DEKANLIĞINDAN Personel Alınacaktır Fakültemlz Dekanlık ve kursülerlnde görevlendlrllmek uzere, aşağıda sınıf, unvan ve kadro dereceıen belirtılen kadrolara sınavla eleman alınacaktır a) Adayların 657 sayılı Vasanın 48. maddeslndekı koşulları taşıdık'arını belgelendırmelerı b) Erkek adayların oğrencılıkle iiışkilerlnin olmamalan ve askerlık gorevlenni yapmış olmaları, cILaborcnt adayların Laborant meslek okulu mezunu olmaları, d) Sofor adayların agır vasıta ehlryetli şoför olmaları, e) Isteklılerlntn 19 ARALIK 1960 cuma gunu ooat 17 30 a kadar Dekanlığımıza (TIBBIYE CAD No 11 SELIMIYE ISTANBUL) başvurmaları duyurulur f) Sınav günü 26 ARALIK 1980 cuma günu saot 1O00'da Dekanlığımızda yapılacaktır 8INIFI 0NVANI Sekreter Daktilo Daktilo Daktilo Memur Laborant Kımyoger Blolog Flzlkçi Odacı 8ahc:van Beka Hawan Bakıcıaı OERECESf 11 10 11 15 13 10 7 7 7 13 13 13 15 11 AOEDt 1 2 1 1 2 3 1 1 1 2 1 1 man gesteren alet. Binek hayvanının ayaklannm güçlesdırilmesl İçin kullanılan DUNKU BLLMACANIN ÇÖZUMÛ SOLDAN SAĞA : 1 Pişekar 2 I j e l E t Ü 4 TBB. Ar.a 5 vA NobTan. 6 Etral Mn 7 rA Moda 8 Aniden 9 F a * . Kara VLKARIDAN AŞAÖIYA : 1 Peşaver 2 Ida Atama 3 Şilt 4 Em Anarahl 6 Ksenofon 6 Aet Düc 7 rL Ajmada. 8 tnan Er. 8 Yalan. Ana Bazı Esaslar Gazetelerden ögrendiğlmlz© gore. vergı yasalarında getirllen esasların bazıları şunlardır. 1 AylıK (5 850.) llro (Sosyal Indırım» olarak kabui edılmekte ve vergiden mjaf tu tulmaktadır 2 Veraset verglslnde mua fiyet sının 40 bın lıradan 1 mtl yon lıraya yukseltılmektedır. 3 Kara. denlz ve hava kuv vetleıi vakıflarıyla, Mılll Eğltım Bakanlığına bağlı Vakıflar dısındakl vakıflar Kurumlar Verglslne tabı tutuimaktadır. 4 Torımsol kazanclar ver gllendirilmekte ve muafiyetlaf daraltılmaktadır 5 Taşıt verglsl yasaloemış. uygulamaya gecllmistlr. 0 > Tıcarı ve serbest m«* Cumhuriyet Sahfbl: Cumhuriyet Matbaaalık ve Gazetealik T A S adına NADİR NADİ Genel Yayın Müduru OKTAY KURTBÖKE Muessese Muduru EMINE UŞAKLIGİL Yazı Işleri Muduru TURHAN ILGA2 Basan ve Yayan Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık T A Ş , Cağaioğlu Turkocagı Cad No 3941, Posta Kutusu 246 ISTANBUL Tel 20 97 03 • • • BÜROLAR ANKARA: Konur Sokak 24/4 YENIŞEHIR TeL : 17 58 25 17 58 66 18 33 35 IZMİR: Halıt Ziya Bulvarı No 65, Kat. 3 Tel.: 25 47 09 13 12 30 ADANA: Ataturk Caddesl. Türk Hava Kurumu !« Hanı Kat. 2. No 13 Tel.: 14 550 19 731 ABONE UCRETLERİ AYLAR 1 3 6 12 YURT IC) 300 900 1800 8600 VURT DISl 600 1800 3 6C0 7^00 Ucak ücretı gruplarıno ve ağırlığmo oore aynco uygulanır SATILIK matbaa makine parçalan ve normal malhurdalan teklif alma suretıyle satılacakür. Parçalar müessesemızde görulebıl'r Son teVüf verme torlh) 15 arah* 1980'dlr AORES Turicocoöı Ccddesı 39/41 Cağolofllo (Cumhurivet «S8131 (Baaın: 251636864;