Katalog

Cumhuriyet 6 ARALIK 1980 Israil'e ilişkin karann yankıları sürüyor İLÎŞKİLERİN DONDURULMASI İLE TÜRKİYE'NİN ORTA DOĞU'DA ETKİNLİĞİNİN ARTACAĞI UMULUYOR CUMHURİYET BÜROSU ANKARA Turkrye'nın Israll ıle ilışkılerını dondurma ka rarının yankıları surerken, dlplomatık gozlemcılerın göruşü bu kararla bırlıkte Turkıye'nın bolgedekı elkınlığının artacağı yolundadır Dışışleri kaynakları, karann Israıl ın Ortadoğu'da kl uzlaşmaz tutumunu sürdürmesıne, Doğu Kudüs'ü başkent olarak tutmakta ısrar etmesıne blr tepkı olarak a/ındığını bellrtırlerken dıplomatık kulısler de karann nedenlerl konusunda ceşıtiı yorumlar getirlmektedır Karann nedenlerl irdelenırken, öncelıkle Turk hukumettnin bu davranışının zamanlamasıno dıkkat cekılmekte ve Dışışleri Bakanı llter Türkmen' in Suudl Arabıstan ziyaretının hemen ertesıne rastladığına Işaret edılmektedır. Bu gorüşü getirenler, Türkıye ıle Suudi Arabistan arasındakı ılişkıler gı derek gehşırken, kararı bu yakınlaşma surecını pekıştıren bır davranış olarak değerlendırrne eğılimındedırier. MEKKE'DEKİ ARAP DORUĞU Zamanlama olorak karann bır dığer ılgınc boyutu da önümüzdeki ay Mekke'de yapılacak ve Islam Konferansına üye ülkeierln Devlet Başkanları ve Başbakanlar düzeyınde katılacağı doruk toplantısının önce sıne rastlamasıdır Türklye'nin bu toplontıya hangl duzeyde katılacağı henuz bellı değıldır. Ancak önem taşıyan bır nokta, eylül ayında Fos'ta yapılan Dışişlerı Bakanları düzeyındekı Islarn Konteransı toplantısında, Türkıye nln Israıl ıle llışkıleri konusunda alınmış olan gizll bır karandır. Bu karar üc aylık bır sürenin sonunda Türkıye'nin İsraıl Ile iiışkilerl konusunda Konferans Genel Sekreterlne bır rapor hazırtamo yetkisl vermektedır Genel Sekreterın hazırlayacağı ropor Mekke doruğunda ele alınacak tır. Türk ye'nın Islam Kanferan sı icinde Israıl Ile ılışkılerıni ko ruyan tek ülke olduğu duşünülürse atılan bu adımın «rahatlatıcı blr etkisı» olacağı şim dıden söylenebılır. DIŞİŞLERİNE GÖRE Bu arada, Turklye'nln Ortadoğu polıtıkası değerlendır lırken Ankara'nın Israıl Ile ilışkllerınl dondurmasına karşılık. bu ülkenın kendısıne tanınmış meşru sınırlar İcinde vorlığını 8ürdürmesine Ankara'nın hlçblr zaman karşı olmadığı hotıriatılmaktodır. Ancak, Dışışle ri cevrelerine göre, bunun gercekleşebılmesl de herşeyden önce Israil'in Izlediğl uzlaşmaz tutumunu sona erdırmesine bağlıdır Yine Dışışleri cevrelerine göre. «Israil'in blr devlet olarak Ortadoğu'da vorlığını sürdürmesi Türkiye'nln gelenek sel polıtıkasının blr ögesıdlr. israıl Ile llışkılerln dondurulmasıyla bu politlkada bır değlşikllk olmamıştır. Ortadoğu sorununa bulunacak hakca ve odll b r câzüm israil devletınln meşru sınırlar İcinde yaşamosını da guvence altına almalıdır.» Mustafa EKMEKÇİ Marx'la Demirel ö ü ü? ne görüştü Â LMAN Profesör Hırsch'ın, Ankaro Hukuk Fokuttesl'da hocalığı sırasmda derslerl de, sınavları da ılgjnç gecermış Hırsch, blr sınavda öğrenciye ne sorduysa btlememış Hırsch. şoyle demış Sana, son bır soru soracağım Pencereden dışorıya bak, ne gorüyorsun. anlat... Nızam ıntızam efendım! Tamam, cık. Demış, Hırsch, öğrenciye tom notu vermış... Doğada gercekten o düzen var mı? Çınonn yanında Clcek. büyüyüp gıdiyor, gelgelelım, italya'da deprem bınlerce insanı, canlıyı alıp götürüyor... Insanoğlu'nun yaptığı bombalar doğayı da insanı da sarsıyor, doğruyor... Oğlu eziyet görmüş bır baba. yanımda ağlamoklı. Bır şeyıer yap, Ekmekçı1... diyor .. Ona, her şey.n bırden düzelemıyeceğınl anlatmaya calışıyorum. Bak, Ümıt Kaftancıoğlu'nun, Necdet Bulut'un katll sanıkları yakalandılar Bu, yansız bir yönetimin olayların üstüne yansız bıcımde gıttığı zaman, olumlu sonuç alabıldiğınl gösterıyor... dıye duşünüyorum... Yurda döndüğü 2aman. Server Tanıllı'ye umutlu olup olmadığını sormuştum Şöyle demlştl: Bızim tarıhlmızın gelgıtleri cok büyük olmasına rağmen Türkiye'de oylesıne mesafeler alınmıştır kl, özellıkie 1960'lardan sonro bu da gormezden gelınemez Ama. blzlm tarıhımizde büyük gelgıtler vor, Bız bu gelgıtlerden bırının icinde yaşıyoruz Fakat, 60"lardan bu yono da buyük bır blrıkim olmuştur Geleceğe, bu birikıme dayanarak ben hep umutlu bakmışımdır O gelgıtleri de hesaba katarak daıma tarıh, Türkıye'de de olsa lleıinln lehlne konunlarını surdürOyor, onun lcln ben hıc bir zaman bedbln bir klşl olmadım Bugün de değilım. lleride. yarınlar yıne bızim olacak... stanbul'un taşı toprağı altındır» demlşler eskller. Demışler ya, Istanbul'un ne taşının altınlığı kaldı günurruzde. ne de toprağımn A'abıldığıne bır «işsızlığı» bünyesınde barındı ran »koyden kente göcı. bu olguyu sılıp attı bır kıyıya Istanbul'un gobeğınde kıyasıya bir vaşam kovgası veren mılyonlar değıl, dsğıl altın, tene ke bulsalar razılar Istanbul'un taşında toprağında. Bir böluk ım>an, bu gerceği anlamış olsalar gerek kl, denıze yönelmışler bu yüzden Peki, Istanbul'un taşındo toprağında bulunmayan «altın» denızde bulunur m u ' Bulunur, pekâlâ... işta adını ve okulunu söylemek ıstemeyen, cekılen fctoğraflardo yüzünün de görün mesınl Istemeven bir ünıversıte öğrencısi. Cekmış ayağına lastık cizmelerl. cekmlş üstüne sarı lastık yağmurluğu. Yedıkule sohıllerınde karıştırır aa karı?tırır denız kckulu, yosun kokulu toprağı.. tBen değerll şeylere bakıyorum daha cok ağabey > dl yor bu ünlversıte öğrencısi bizl görür gormez tAslında cok şey de cıkmıyor ya » Sözjnün burasında durup gülüTisüyor daha sonra, *amaa •» dlyor tEvet, amaa'.» Durup ınanıp Inanmayaca ğıma bakıyor sonra ve eklıyortGecen pazar altın buldum burada dssem Inanır mısın? » fAnlamadım? » Kıs kıs gülüvor, tEvet oğabey. altın > oıyor «Resmen altın Işte As'ında pek fczia bır cara tutmadı ama Altın altındır » azunü ettığımlz olay yılıardır tLodoscu» namı al i>noa ve genellıkle Yedi «i fstanbul'un taşında toprağında kalmayan altın, denizinde bulunur... «GÜNÜNE GÖRE BÎR BİNLİĞE PARA DEMEYENLERtMİZ VAR BURADA. AMA SAKIN SANMAYASIN, KOLAYDLR BU İŞ. AKŞAMA KADAR SUYUN İCİNDE. SOĞUĞUN İÇİNDE, AÇ, SUSUZ... PİSLİK..» Reha ÖZ kule saMlferlnde «lcrayı sonat» eyleyen «meslek erbabunın bulunduğu yerlerde ge cen blr olay Konuştuğumuz klşi blr ünlversıte öğrencısi ve genellnde bu işl be'iı kı zevk olsun dıye /apıyor Ama ya P9vresmdekıler.. Lodosun kı/ıya attığı cercöp icinds gunlük ekmeklerini anyanlar? Ellennde kazmalar. Kuşkusuz oUın folan bulunmuyor buralarda Nereden gelmışse gelmiş, bır piyango carpmış işte bızim ünıversıte öğrencısıne beşaltı vüz llralık Buıunanlar <iaha cok bakır parçalan cınko parçalan, alümınyum plastik ufak . tefek esyalar Denızin büyük homurtularla çetlrip. büyük İstanbul'un göbeğinde yaşam kavgası verenlerden bir bölüğü. ekmekJerini Yedikııle sahillerinden kazaruyorlar. Bakjr parçalan. çinko parçalan, aluminyum. plastik, ufak tefek eşyalar.. Denizm buyük homurtularla getirip kıyıya atıverdigi bu dökuntüler ekmek parası oluyor daha sonra. Fotoğraf: Erdofan KÖSEOĞLU blr hmcta kryrya atıverdlğl dö küntüler Ama bu dökuntüler ekmek parası oluyor daha sonra hur dacılarda değerlenlp. Sıcacık ekmek oluyor, aş oluyor ac boğazlara giren... ıllardır gecimınl balıkcılıklo kazanan ve de ek ış olarak «lodosculukıu yeğleyen bın, günlük yedi • sekız yüz llralık hurda topladığını söylüyor buralardan cBalıktan aldığımız yetmlyor be abı » dıyor elindekı kazma örneğı blr gerecl ıslak toprağa saplarken tBu urüzgor var ya bu ürüz gar Ne bulursa atıyor buralara ha Kışlık odunumu buradan cıkarmışımdır, şü kür olsun ..> Bır başkası alıyor lafı daha sonra. S Y LODOS YAŞAMI YİNE ALTÜST ETTİ I • •• Alman Hıristryan Demokrat Partl milletvekill Wemer Marx, Ankara'da ılgınc goruşmeler yaptı Süleyman Bey'le Ikı kez gorüştü Yemekte konuşurken, Turk yetkılılerden aldığı ızlenımler mıydi, neydı tmodern demokrasl»den söz etti Modern demokrasıden de, basın özgürluğü. halk tarafından secılmış meclıs kuvvetli bır hükümet ve hükümetın üzerınde de meclıs denetımıni anladığını sözlerıne ekhyordu Ikı görüşme sırasmda, Marx ile Süleyman Bey ve AP'lıler arasında şu konuşmalar do geçtı: M a r x Türkıye ne zaman demokrasiye gececek? Terorızm, anarşı ne zaman duracak? Anayasa nasıl hazırlanacak 9 Anayasoyı polıtıkacılara mı hazırlattıracaklar, yoksa ülkenın ceşıtlı yerlerınden gelen uzmanlara mı? V e sıze göre Türkıye nın geleceği ne olacaktır? Demirel Vallahi bılmıyorum Şu anda partl foallyetlerı tamamen durmuş olduğu içın Bıze de herhangı bır şey sormuyortar Kulağımıza gelen bır takım şeylere gore, Kurucu Meclıs kurulacak denryor Kurucu Meclıse kimier katılacak. bunları bılemıyoruz Polıtıkacılar sokulacaksa, partıler halen faalıyet halınde olmadığıno gore, bu nasıl olacak? Bunları bilemiyoruz. M a r x Turkıye'nın geleceği ne oiacaktır? Oemırel Turkıye'nın geleceğınden hıc klmsenin şüphe etmemesı lazım.. Marx Sızın durumunuz nedlr? Demırel Durumumda bır şey yok. Ben serbestlm. Yalnız parti faalıyetl yoktur Partıler kapanmıştır, fakat foallyetlerı tatıl edılmıştır Zıyaretci kabul edıyorum. İstedığım yere gıdıyorum Ancak, hızmetlenn ne zaman bıteceğınl, ne zaman demokratık düzene doneceğımızı bılmıyorum... Marx Lıderler olarak durumunuz nedır? Slyasal haklarınız aiınacak mıdır^ Demirel Meclıste grubu olan dört partıden ıkisinln başkanı ve ıdarecılerı gözaltındadır Ancok. benimle Ecevıt dışardayız HIc bır şekılde, bızim hokkımızda kısıtlama yoktur şu anda. . Sıyası foalıyetler ıtıbarıyle bir değışıklik olacağını zannetmıyorum. Nahıt Menteşe Bazı gazetecıler soruyorlar, sızin Karl Marx'la bır akrabalığınız, var mı'> Marx (Guierek) hep sorarlar. Yok™ ISTANBUL HABER SERVtSl ÜRKIYE'de havo sıcoklıkiarının gıderek azalacağı ve Turkı/e'mn orta Avrupa üzennden gelen soğuk ve yağışlı hava kıtlesınln etkisı altına gıreceğl belırtılırken ikl gündür suren şıddetli lodos tüm yurtta olduğu gıbi Istanbul'da da ulaşım ve gunlük yaşamı büyük ölcüde etkılemıştlr Saattakl hızı zaman zaman 60 kilometreyl aşan şıddetli lodos yüzünden bazı şehir hatlan vcpur seferierl Iptal edılmış, bırcoK sefer de gecıkmeli olorak yopılabılmıştır Fırtına yüzünden Kartal • Yalova Darıca. Uskudar Kabataş, Clsküdar Beşıktaş, Bostancı Adalar, Bostancı • Caddebostan, Moda • Köpru vapur seferlerl yapılamazken sabah erfcen saatlerde aksayan Köpru • Adalor seferlerl ise ancak 07 30'dan sonra normale dönmeye başlamıştır (Fotoğraf: Erdoğon KÖSEOĞLU) tKıyıdakl gazlnoların yıkıl ması da bize yaradt abi » dı yor fOradan denıze düşen ortıkîar telrar donüp gelı yor bu kıyılara Gecen sabah kamyonlarla kalas gotur duler buradan » Bır yandan dıkkatını yerde yoğunlaştırmağa cabalıyor blr yandan da laf yetıştirı yor: cGününe göre bir binliğe para demeyenlerlmlz var bu rada Ama sakın sanmaya sın, kolaydır bu ış Akşamo kadar suyun icinde soğuğur İcinde ac susuz Pıslık...» Bakıyoruz, daha cok konuş ma niyetınde değil kimse Ge cen her anın değerinın billn cindeler sankı Uzaklaşıyoruz Tepeye cıkıp bakıyoruz aşoğıya, bir bolük ınsan eğılıp kalkıyor, kazıyor cokuyor toprağa ellerıyle bırşeyler ka rıştırıyor. Urll Ankara'da 52 belediyeden 16'sına eski başkanlar atandı CUMHURİYET BÜROSU ANKARA Ankara ılceleri ile bunlara bağlı kasabalarda acık bulunon 52 Beledıye Başkanlığma yenı atamalar yapılmıştır. Valılikten yapılan acıklamaya göre, toplam 52 Beledıye Başkanlığına yapılan atamalar sırasmda 18 eskı Beledıye Başkanı gorevlerıne lade edılmıştır. 13 Beledıye Başkanlığına yorede gorevlı KaymakaTilcır getırıhrken, 12 Beledıye Başkanlığında da Emeklı Subaylar gorevlendırılmıştır. Asker kokenli 13 yenı Beledye Başkanından I V ı Emeklı Albay, VI Emekli Yarbay, Vı Emekll Bın başı, Vı de Emeklı Assubaydır. Bu arada 1 Emekli, 3 Bakka!, 1 Eczacı, 1 Muhtar. 2 Emeklı Me mur ıle 1 Beledıye Muhasıbı de Beledıye Başkanhğına atanmışlardT. ANTALYA BELEDİYE BAŞKANI GOREVDEN ALINDI ANTALYA Antalya Beledye Başkanı Emeklı Hava Tuğgeneral Şerafettın Mıhcakan dün gorevınden alınmıştır Mıhcakan. 12 Eylül sonrası CHP'II Beled'ye "nşkcnı 3 .âhattın Tonguc'un görevınden alınması üzerine bu göreve atanmıştı. Belediye Fen işlerı Müdürü Ile ıki ışcı ve bır memur da görevınden uzaklaştırılmıştır. İşe son vemelerın Ege Ordu ve Sıkıyönetm Komutanlığı'nın emrıyle yapıldığı öğrenılmıştır. 17 YILLIK UYGULAMA IŞIGINDA CUffiSUBKILER Şükran KETENCİ len cıkarmalarda blle blr ftnlem almamıştır Aksıne, örneğın sendıkalar yasasının 19. maddesıne göre sendikal çalışmasından ötüru cıkarılan bir Işcıye ışverenın en <a bir yıllık ücretı tutartndan az olmamak üzere tazmınat ödemesl gerekirken, yargı kararlarında ışçinin sendikal neden le cıkarıldığı kabul edıldıkten sonra. bu tazmınat cok gorü lerek ış yasasındakl ıhbar önellerının üc katı tazmınata hükmedllmıştır 1930 Son yapılan değışıklıkle beledıye zabıtası pohs mudüriyetmın emrıne venlınce hem zabıtanın gelıri azalmış hem de ce ELLI VIL ÖINJCE Cumhuriyet BELEDİYE ZABITASI POLİSE GEÇİNCE GELİRİ AZALDI za yazımında önemlı düş meler kaydedilmiştir. Bu durum beledıyede tartışma konusu olmuştur. TÜRKÇE DERSLERİ İSLAH EDİLİYOR ANKARA 6 (Telefonla) Maarıf Vekılı Esat Bey türkce ve edebıyat derslennın ıslahı ıcın careler aramaya başlamıştır Bu konuda tahkıkat yapmak uzere maarf mu fettışlerı yurdun ceşıt'ı yerlenne gönderilmışlerdır. 2S zgör sendikal düzenin 17 I I yıllık uygulaması sonunda, " blr arpa boyu yol alınamıyan en onemlı sorunun ne olduğu ışcı lere sorulsa, cişsizlık korkusu» yanıtı alınacaktır. Calışan ışci sayısmın yarısına ulaşmış işsız sayısı; ışslz kalma olasılığı. ışcının korkuiu rüyasıdır Yasaların. toplu soz leşmelerın kendıierıne verdığl hakları tam olarak bılmeyen ışcıler bıle 13. 17. 24. maddelen ezbere bıiırler. 13. madde, ış akdlnln fesh edılmesınl düzenlemıştır Bu maddeye gore ışveren dıledıği işcıyi. dıledıği zaman. sadece Ihbar önellenne uvmak koşulu ıle cıkarabıhr 17. madde de ışvereıın iş ak dını, bıld rımsız olarak fesıh hakkını düzenlemış'ır Bu madde uyannca «Işverenın guveni nı kotuye kullanmakj gıbı keyfl yorumlara acık bır gerekce ıle. ışci tazmmatsız olarak ve ihbar önellenne uyulmadan Iş ten cıkarılabılmektedır. 24. madde toplu ışci cıkarmcyı düzenlemıştır Işverene sadecs toplu ,şci cıkarmadan bır ay önce Bö'ge Çalışmo Müdürluğune bıldırımde bulunma ve 6 ay ıcmde aynı ışe yenı ışCi almama yukumlülüğü getırılmektedır Ne toplu ışcı c'karma zorunluluğunu kanıtlama yükumluluğü vardır ne de cıkarılanlar yerıne başko ışci alı nıyorsa bunu engelleyıcı yap , tırım gücü Sözleşmelerde çare arandı • w yıllık uygulomada, kendl I ğ vcşomlarında iş güvenlığının önemınl kavrayon işcıler ve sendıkalar yenı yasal düzenlemeler ıcmde istemde bulunur ve 'amuoyu varatmaya colışırlarken, bır yandan da toplu sozleşmelerle sorunlarına cözüm aramışlardır. Topiu sozleşmelere konulan hükümlerle ış yerl9rınde «dıslplın kurulları», cış güvenlığı kurulları» oluşturulmuştur Sendıkaların yaptırım güclerıne bağlı olarak bu kurullarda ya ıkl işveren bır ışci, yo da ıki ışveren ıki ışci 'emsılcısın n ka tılımı sağlanmış bütün ışcı cıkarmalcrının bu kurullardo oöruşülerek karara bağlanması çerceklest'rilmışîır Yargıtav 9. Hukuk Daıresin.n bu kurjllara bıle olumsuz tavır takındığı Izlenmıştır Yargıtay'ın dıs'plin kurulu korarı zorunluluğu^u ta nımak ıstememesının yanısıra, toplu sozleşmelerle Iş güvenlıği sağlanması cok guc gelısmekte ve cok sınırlı b l r ışci grubunu kapsarraktadır 'şsızlığın b r y j tu Ile kosut olarak Türkiye'nln bu en onemli ısci sorunu 'cln yenl v i c a l düzenlemeler zorunlu göruimektedır. İşgüvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler olmadığından !3, 17 ve 24. maddeler serbestçe uygulanmıştır venlığinin Işcller lcln ne ölcüIşcller toplu sözleşmelerle de önemli blr sorun olduğunu bırtakım haklar kazanmaktadır kanıtlamak icın tek bır gerceğı lar. işverenler ışcının örgütlü sendikal. grev gücü karşısında sergılemek yeterl) olacoktır bu hakları vermek zorunda da Yedıncı. sekizıncl dönem sozkalmaktadırlar. Ama dünyada leşme yapan iş yerlerınde bıle pek de ömeğıne rastlanmıyan sozleşme oncesi ışci bordrolo bır ışcı sirkülasyonu (ışcı cıkarrı Incelendığınde. her tşletme ma, yenne bu hakları henüz Icın en az 1/3 ışcının asgarı kazanamamış yenl ışcı olma) ücrette olduğu gözlemlenmekıle toplu sözleşmelerle verdıktedır. lerınln cok onemli bır bölümü j şverenlerln yasalarda Işcf nu gerı almoktadırlar İşci cıCikaıma konusunda özgür karmasınm Türkiye'de ne kabırakılmaları. işcl cıkarmadar yoğun olduğunu ve iş gü sının sendikal örgütlenmeye karsı bir sllah olarak kullanılmasına yol acmıştır 17 yıllık uygulama. bir sendikaya, Işve renin istemedıği bır sendikaya gıren, hak arayan işcilerin cıkanlmalarında 13, 17, 24. maddelerin kulanılmasının bın ler değil, onblnlerce ömeği ıle doludur. Ne yazık kl yargı. yasa boşluklorını bu konuda gıder me yolunda hıcbır caba gostermemıştır. Hatta daha da kotüsünu yapmış. sendikal nedenle olduğu acıkca görü Sözleşmelerin anlamı kalmıyor e iş güvenlığı. ışcinln bu Cok onemlı sosyal hakkı Ile ılgılı vasalarımızda hıc br düzenleme soz konusu ol madığından 13 17 ve 24 mod deler acımasız b> şekılde Iş'etılmıştır Toplu sozleşmelerle kazamian hakları anıamsızlaş tıracak bır bıcımde ve dozdo. BALIKÇILARIN YÜZÜ GÜLDÜ Şehrimizde havalar uygun gıttığınden hergun b n lerce kılo lufer tutulmak tadır. Bu kadar lüfer boi luğu senelerden beri görulmemışti" Balıkcıların yüzu gulmektedır. V üiiiııııiJüiiıııiüJöiiHiıııijiüiıııijijıuyııuıujiiUfiıiJtıaiiiyiiüN YARIN: ÇaLşma Koşullannda Bir Karşılaştırma..