Katalog

CumhuriYet nlversıtelerın Türkıye'nln eorunlarını cözecek potansıyeiı oluşturmo kaynakiarı olcuğunu hotırlorsak «bu kurumıarın geiışebıımeien verımlennı arttırabilmeierı icin ne kadar duşunsek, ne kadar araştırsak yazıp cızsek yeridır» sonucuna varabilirız. Yenı Dir üniversıte yasasının nazırtanmokta oiduğu şu günlerde aym zamando o kadar cok şeyı ele alıp gözöen geçirmekte ve düzellmekteyız kl universfîelerin verımı konusunda yetermce ozeleştuı yapamayacağımız. .ıne bczı şeylerı unutacağımız endışesı kaphyor ınsanı, sa yısı zoten sınırh, okuyucusu zaten kısıtn gczetelenmızın yazorları çızerlen boğaz trafiğ rîden beledıye tedbırlenne kadar fcnnlerce sorun arasınca bu konunun kamuoyu önünde yetermce tartışılmasmı ncsıl sağtayabüsinler? ve GÜRDŞLERo 30 AKALIK 1980 Ö Yüksek Öğretimde Gerçek Verim Prof. Dr. Selçuk EREZ Cerrahpoşa Tıp Fakültesı Üğretim Ûyesi öı halde hekim dlplomast olabılmiş »ır kımse sadece hammaddesı dövızie sağlanan ilacın bo< tüketıimesıne, hastasının gereksiz yere fazlo ılac aiabılmesıne mı yol acar? >arım btlgılı hekım. eğıtımın n eksığını mezun oiauktan sonra karşısına hastc olarak gelen vatandaşiarım oldürmese bıle yanm bırakarcK edındiğı tec rübeierie bütünleyecektır Nasıl kı bıigıslz betonarmecının yapîığı hesap blr gun çöküntu altında kalmamıza, yetersiz ktısalçının gösterdığı yol ıse sermayemlzı olmadık şeyıere yüklememıze yoı acar 8u gunkü düzende her yüksek oğretlm kusndı mezununu yıne kendı sınava çekiyor ve sanotını icra etmesl İcin gsreklı Delgeyi yanı d plomasını törenlerle veriyor: Bu sıstem mezunların gerçekten o dıplomaların sağladığı sıfata layık olduklarını daima garantılemez Ayrıca böyle bır sıstemın yururlukte oiduğu bir ülkede sız o okulun fılanca bu okulun falanco eflilimde olduğunu bılırsinız ama bunlardan hangisinm ne oranda başarılı mezun verdiğıni bilmezslnız. Bu sistemde yüksek eg> tlm kurumlarının aldıkları ödenekler yerinde kullanıp kullanmadıklarını ölcecek bır kıstas DT olcek bulmakto güçlük cekersınız. yersueierımızin, bu otcullann yeterslzflMerinl o** dermek ıçın önerdıklerınt anımsayın. Çare. bu onertlenn bugün tüm yüksek oğretım kurumıorımi2O uygulanmosındon ıbarett r Istanbul Teknık Onıversıtesının Senatosunun 15 ekım i968'de beiımsedığı göruşe göre Ûzel yüksek okulların denetimi ilgili universıteler senatolannın kuracakları blr kurula verılmelidır. Etkın bır kontrol ve duzenleme, kadrolu, bilimsel ve tsknık olanaklara sahıp böyie bir merkezf organ torafından sağlanabilir. Bu merkezl organ kurulup Işe başloyıncaya kadar yeni özel okul açmasına rnüsoode etmemek verınde olur. Oıplomayo esas oiacak temel, uyguromalı ve meslskı derslerm ckurul» tarafından seçılenlerden oğrsncılerın yine aynı ckurul» tarafından secilmıs kimseler önünds sınava glrmeskJır (1). 1915 yılında çıkanımış cMekatibl Hususly» Tallmotnamesl»nin 31. maadesınde IAII derecede mekatıbi hususıye müdavımıerinden huruc ımtihanlarını, muadıl mekatıbı resmıyede vermeyenler Turkiye'de lcrayı sanat... eaemeyeceklerınden şahadetnamelerl tosdik olunmazı dendlğınf hotıriatan Mümtaz Soysal. Siyasal Bilgller Fakültesl dergısinde. meslek kuruluslorının rilDlomalorta vetinmemelertn1 ve gercek denktlğin buiunup bulunmadığını Vend usullerıvle araştırmalarmı önermekteydl 12). Örneklert coğaltmak mumkün; ancak so nuç değişmez Lıse mezunlanm imtıhan ettığı mız gıbı üniversıte, yüksek okui akodemı, ad1 ne olursa olSün hang^ yükseK oğretım kurumundon mezun olursa olsun bıt'renlerl metk9zı bır devlet mesiek stnavından gectrirsek yüksek öğret'mde gerçek verimı sağlamanın ve öicebılmsnın ılk adımını atmış olabılıriz. Çıkış Yolu... • stanbul Ticaret Odasına göre, 1979 kasımryta 1980 I kasımı arasında enflasyon hızı yüzde 90 dolayında •imiş. Günaydın gazetesl bu konuda şu haberi veriyor: « İstanbul Ticaret Odası tarafından düzenlenen toptan eşya fıyatları endeksıne gore, kasım ayında enflasyon oranı yüzde 4,3 oldu. Oysa ekım ayında bu oran yüzde 7,8'e çıkmıştı. Ekım ayında enflosyon hızında meydana gelen sıçramanın bu ay icinde kamu iktısadî teşebbüslerı (KİT'ler) ürünlerıne yapılon zamlardan kaynaklandığı belırtıldi. Kasım ayı icinde fıyatlardoki gene! ortış yuzde 4,3 olarak gerçekleşmesine rağmen gıda maddeleri fıyatlarındaki artış yüzde 7,7'yi buldu. 1979 yılı kasım ayı ıle 1980 yılı kasım ayı arasındaki bir yıllık dönemde ise toptan eşya fıyatlarında enflasyon yüzde 87,3'ü buldu. Aralık ayında petrol ürünlerıne yapılan zamların da piyasaya yansımasıyla 1980 yılının yuzde 90 oranında blr enflasyonu geride bırakarak gideceği tahmin ediliyor. Bu arada Maliye Bakanlığınca hazırlanan bır rapor da enflasyon oranının yüzde 90 civarındo gerçekleşeceğinl ortaya koyuyor. Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan fıyat endeksleri de 1980 yılının enflasyonda yüzde 100'e yakın bir oranla kapanacağını gösteriyor.» * Gazeteierde yukarıdaki türden haberlere sıksık raslanır. Uzmanlar. politıkacılar, devlet yonetıcılerl de bu konuda demeçler verirler. Bazan haziranda enflasyon oranı 03'a düştü dıye sevinirız. Temmuzda 1,9 duzeyinde duraladı diye soluk alırız, bazan da ekim ayında 7,8'e tırmondı diye kaygıya kopılırız. Sonra aylık göstergelerin inış çıkışlarını eıe alarak genel yorumlar yapanz. Butün bunlar nafiledlr. Enflasyon düz bır çizgi üstünde yurümez ki... Bir ateşll hastanın ayak ucundakl tablo gıbi zikzaklı gıdışat enflasyonun doğasıdır. Sdzgelımı 24 ocak kararlarıyla 1980 şubat ayında yuzde 20'ye tırmanan enflasyon mart lyında elbette düşecektlr. 400 mıiyarlık zam paketinln «şok»undan sonra gercekleşen bırkac aylık düşüşe sevınmek olası mı? Blr hastanın oteşıni düşürucü ilac verebılırsiniz, ama ateein duşmesi her zaman hastanın iyileşmesl anlamına mı gelır? Turkiye'de enflosyon olgusuna yanlış yaklaşımlor ekonomıyi yönetenlerden de gelıyor. Başbakag Yardımcısı Turgut Özol ne diyor: 1980'de enflasyon hızı yüzde 40tır. öyle mldır? • «Sürekll zam sürekii devalüasyom formulO yoboncı uzmanların yazdığı bır recetedır. Bu acı llacı blr yıidan berl yutuyoruz. ama. enflasyon hızı yüzde 100'e tırmandı. Bu rakam 1979'a göre yüksektir. öyleyse şu soruyu artık gündeme getlreblllrfz: Acaba 24 (ya da 25) ocak kararları olınmasoydı ne olurdu? Bltlyorum bu soruya verilecek yanıtlar şunlardır Üretim düşerdi... Enflasyon yüzde 100'e tırmanırdı, yani uc rokomk sayıya ulaşırdı... Toplumdo patiamalar olurdu... Askeri müdahale olurdu... 2425 ocak kararları alındı, hem enflasyon yOzde 100'e tırmandı, (yanl uç rakamlı sayıya ulaştı) hem askerî müdahale oldu, ordu yönetime el koymak zorunda kaldı, hem üretim düştü... 2425 ocak kararlarıyla sağlanan nedlr? IMF'nin artık rengını anladığımız yeşıl ışığıdır, OECD'nın yıllık kredisidir, Botı dünyasının Turk ekonomısıne vurulan damgasıdır. Ama işte sonuc... Enflasyon yüzde 100 dolayında oltmca yurrtoş ne yapacak? Enflasyon zenginlerin daha zengtnleşmesi yurttaş çoğunlugunun yoksullaşması demektır. Yurttaş IMF recetesinı tenceresınde kaynatıp sofraya koyamaz, Friedman formuiünü haşlaytp yiyemez... Bazı ktsiler şımdl soracaklOR Peki ne yapalım? Secenek gösterl... Gösteriyorum: 19'uncu yüzyılın serbest rekabet teorflerinden yo da boş 1 boş pıyasa ekonomlsınden hayır gelmez. Tüm ülke ekonomisıni kapsayan plonlı devletçılikle bunalımı a^abllirız. Atatürk 1929 bunalımmı planlı devletçilikle aştı. Kemalızmın ekonomıye dönük yuzü planlı ve halkçı devletçılıktıu Sonuç Eğer «ad> ve ctitn binalan fakültb. Insanları allame yapsaydı Iran Şahı kı kendıne verdığı ada bokarsanız yeryuzündekı tüm şahlann şahı Idı bovîe gocüp gıtmszdl Yüksek oğretım kurumlarınm adlarını değıştırmekle okademılerı, okulları üniversıte yapmakia, aynı kanunun ıcine olmak vo do kenannda bırakmoklo değil, mszunlarinı yanı ürüniennı sınamcklo, doğru dürust bir Imtıhandan gecırmekle hailedebilıri? bu en önemli sorunumu^u Böyte blr sınav hem yüksek öğretim kurumlarımızı, niteliklerını düzenlemek icin sürekll caba göstermelerinı zorur.lu kılar. hem de bu kurumların etkın dsnetımler' icin gereklı kıstası sağlar Bu yolun acılmos' doğru yönde atılmış blr ilk adım olacaktır Bu odım. verim düşüklüğü gösteren kurumlorın hongi üniversıteIsrarası örgütce denetleneceği, düzeltllmesi icin nası! önlemlerın alınacağı konularını gündeme getırecektir. Yıilardır bu sounların yanl gerçek üniversıte sorunlannın tartışılacağı ortam ve günlerm hosretl Içinde ömür tüketmekteyiz (1) Özel Okullor Konusunda I.T.O. Senotosunun Görüşü. Bro$ür. Ist. Tekntk Onlversttesl İnşaot Fakültesl Matbaosı. 1968. M. Soysal: özel Yüksek Öğrellm v« Anoyasa. Slyasal Bllgllcr FaküResl Dergisl, 23: 169. 19S8. Kaça Maloluyor? BÜ darlıkta ayrıntt Içınde koybolmarnak ve gerçek sorunun tartışılmasına katkıdo oulunmak ıçın hemen acıkiayalım: Şımd'ye kodar yayınlanmış unıversıte /asaıarının ve hotta tosarı olarak kaimışıarının ortak eksıklıklerı. Ou yasaların üniversıte bıtırenıennm kalıtelen konusunda etkin onlemler getiremem ş olmaiarıdtr. Bız, akademılerımtzın ünıversıtelene eşdeğer olup olmadıklarını düşuneauraiım, gereklı oltyapı, on koşuiiar bulunmavan yerlerde ustüne yüksek okul, üniversıte diye yaftalar astığımız bınalar adları ıle musemma Kiimak ıçm nereden, nasıi hoca bulacağımızı tartışalım. yüksek öğretm kurumlarımız her yıl sayı ac< sından olmasa bıle kaılte acısınaan çok yetersız mezunlar vermektedır. Kalitesiz ve yarım bllgilı bır elemanın KlT'lerde de ozeı calıştığı yerlerde de devlete millete nelere mal olduğunu hesaplavaniarımız pek az. Tıbben gelışmiş ülkelerin hekimlnin recete başıno tek lac vazdığı ve bu alanda gelışme «kalasında gerılere kaydıkca hekımlenn beher receteye cızıştirdıklerl ilac sayısının kabardığı. bu ora ülkemtzde bu sayının dört civarında bulunduğu bir gercektir Yeterince bilgisl oimadı 1968 Tartısmaları Tarihe eğilinl 1968'de özel yüksek otajllar konusu gündemdevken okuryazarlanmızın. ünl (2) Hesaplaşma Istanbul ve «Şehircilik!» Burhan ARPAD onlrcltfk açısından istonbu! bütün Türkrye'nln en bahtsız köşesıd!r. Ülkenin en bakımsız ve gerl kalmış bölgelen blle İstanbul'dan daha umutlu durumdadır. Zıra oralar gunün bırinde şu, ya da bu yoldan kolkınırken hemen hiç el değmemiş doğayı temel malzeme olarak kullanabileceklerdlr. Oysa, 20 yıl önce bir milyondu. eımdi beş mılyon oldu. yirmı yıi sonra 10 mllyonluk sehir olacak dlye bilimsel görüşler ilerl sürülen istonbul'do kurtarılabilecek hıc birşey kalmomıştır. S Bogazıçı'nın pek az yamacı. ya da tepesl şJmdilik boştur. Şimdilik diyorum, Istanbul özellikle son on yılda öylesıne bır saldırıya uğradı ki, yırmı yıldır yurt dışında yaşamış bir istanbuliu doğup büyüdüğü yerleri günümüzde tanıyamaz. Sokaklar ve moholleler bütünüyle yok edılırken, kiml sokaklar ve semtlerde, Belediye Imar Mudurlüğünun ve Şehır Meclisi İmor Komisyonunun bol keseden savurduğu «Yoğunluk» gerekceslyie. ikl katlı ve bahcell evlerln yerinde seklz katlı beton yapılar yuksn''' rc ktrık, konallzosyon gibl altyapdorda gerekll blr değiştlrme yapmadan. Mecidlyeköyü Zincırllkuyu arasında bahcell evler yokedillp bitişik düzende sekizer katlı beton ya pılar dıkılirken, hava kirliliğl, sağlık bozucu gürültü v» uğultu gerekceled düşünulmemiştlr. Mezarlıklar, otobüs garaiları, bahcelı evler. dutluk alanlardart oluşan Mecidiyeköyü Zincirlikuyu arasına cevreyolu üstgeclt köprusü. Galatasaray Stadyumu ve sekizer kstlı apartmanlnr birkac yıl iclnde sıkjştırılıvermiştlr. Böyleslne sağlık bozucu bir yere hastaneler bile yerleşmıştır. Hangi partlden olursa olsun, Şehlr Mecllsini oluşturan üyeler, Istanbul'u şehircilik açısından düşünmek yerlne kimi secmenlerin ve kendilerinin cıkarlarını gözönünde bulundurmuşlardır. istanbul Şehlr Mecllslnln son dönemlnde yirmlye yakın üyenın Insoat muteohhidl o'mast, hotta aralarında mimar da bulunması bir rastlantı mıdır? Ankara Belediye Boşkanlığının gecenlerde duyurduğu cok yerinde bir karar, istanbul Belediyesl ıçın de avdınlatıcı olmalıdır. Ankara Belediyesi, şehirde bundan böyle hic bir yoğunlaşmaya izin vermeyeceğinl duyurdu. Imar yolsuzluklannın başlıca dayanaği ve kacamak yolu olan cYoğunluk», falan semtte yaşayan Insanların sayica arttığı varsayımıyla imor pianmda orası İcin öngörülmüs yapı yükseklığini bırkac ya da daha cok kat yükseltmektir. Bu aroda yan ve arka yapılarla gerekli boş alan da kücültülür. hatta büsbütun kaldırılır. Böylece. 500 metrekarelik bır toprakta yükselmiş iki katlı yapının yerinde her katto ikişer daireden 16 daire ytrkselir. İstanbul şehrinın planlamasında böylesine oyunlario inşaat müteahitlerl milyarlar kazanmış, yıkyapçılann buyruğunda teknik elemanlar da cıkarlar sağlamıştır. Falih Rıfkı Atay, tÇankaya» kitabıntn Ankara'dan Imar ışlerınden soz açan sayfalarında acımasız, ama cok gerçekçı bir cümle kullanmıştır: «Nerede orsacılardan yana bır pian değişıkliğı duyarsnnız, hemen hırsızlığo hükmedinızlı istanbul, ne yazık kl, hep 'İmor* ve 'Şehircilik' adıno yağma edilmıştır. Yokedılmiştır ve edılmektedir. Son yıllarda «Çevre belediyesi», «Mucavir alan» dıye ora ınsanlarının kücük esnaf çıkarlarına bırakılıvermiş en guzel İstanbul köşelerı öylesine yağmalanmıştır kl, kişi başına yarım metrocuk bir yesıl örtü kalmıştır. istanbul Belediye Başkanlığı'nın cevre belediyelerinı merkez belediyesıne bcğlamak girişiml bu açıdan pek cok yararlı oiacoktır. istanbul'un doğası öylesine yoğmolanmıştır kl, yerissim bölgelerine kilometreierce uzak topraklarda bıie 810 katlı beton yapılar, hem de nerdeyse bitişik düzende, yükseltilmıştır. Şehircıler. Belediyeciler ve Mımariar eliyle. İşte Levend ve Etıler'den Istinye ve Tarabya sırtlan, işte Boğaz köprüsüne giden yolun İkl yamacında yükselen o buyuk şehir boğuculuğunda üstüste opartmonlor! Deprem nesapıarı ve temel statlğl açısmdon hic bir clddı ıncelemeye dayanmayan o yapılarda toprak kaymaiarı ve duvor, hatta temel cotlamalan görülmesl duşündürücüdür. Deprem haritalorındo İstanbul Ikincl deprem kuşağı aJanındadır amma, ne mımarlarımız ve müteahhitlerimlz, ne de sotın akın yurttaşlarımız böyte bir kaygu beslemektedirler. istanbul'un on yıllardrr cıkmayon, doho ac»ı, klml CiVar cevrelernın Iflne eelmadlfll Idn hep engellenen «Büyük Istanbul Nazım Planı» ne zaman gercekleşlr. kest'remiyeceğım. iyimser değllim. Fakat Ankara Belediyesl'n'n «Yoğunluk» dondurulması kararı. istanbul lcin de cok geçerll ve pek cok gereklldlr. u sütunlarda 26 aralık 1960 tarihinde cıkan yazımda Poionya'nın bu nok taya nasıl geldiğini bellrtmiştım. Şlmdi, Izlenimlerlme göre gellşmeler ustünde duracağım. Polonya toplumsal ve siyosal bir bunalımdan gecmektedir. Bu bunalımın blr yönü Komünist Parti yönetlcllerlnl, özellikle son yıllarda. sarmış oian yozlaşmışlık, kokuşmuşluktan kaynaklanmaktadır. Krtzin bir başka yönü ise ülkenin Içinde bulunduğu ekonomik darboğazlardan ve Poionya'nın ftarihsel gelenekıl doğrultuBunda slyasal kurumlarının daha ıdemokratik» colışmasını sağlama istemlnden kaynoklanmaktadır. ıTarihsel oe)enek»l, ctarlhsel birıklmıl. «slyasal ekin>l Polonya'yı coöulcu sosyalizm deneyimine Itmektedlr. Polonya «Avrupalı» bir Olkedlr. Gecmlşl, ekini. llgi ve llişkileriyle Avrupalı blr ülkedlr. Sorunun bir yönu de sanınz üi kenin daha tgeniş» hareket etme istemlnden kaynaklanmaktadır. Bu daha rahat hareket etme ıstemı. daho genış boyut lu ilişkilere girebilme Istemı Doğu Blokundan kopma olarak tanımlanamaz. Ülkenin |eopolltik konumu böyle köktenci bir siyasa değışıklığıne olartak vermemektedır. Aslında coğu Polonyalı bu konuda ger cekcidir. Istemleri, bulundukları sıstem icinde, kendi tarıhsel ve toplumsal birikimlen doğ rultusunda daha özgür hareket edebüme olanağına kavuşmaktır. Böylesine olanak sağlayan bir sısteme bağlılığtn daha da artacağı öne sürülen savlar arasındadır. B Polonya ve Coğulcu Sosyalizm Prof. Suna KİLİ Bo&azlçl Onlversitesi öğretim Oyesl II «endikdlor dayanısma lcindedlrler. Aslında, Polonyalılann istedifll «müdahaleıye yol acacak boyutta bir kriz durumu yarotılmadan kendi sorunlarını cözümlemektır. Bu açıdan ABD yönetıcılerınden Muskie'nln tutumu Brezezinski'ye göre her zaman yeğlenmektedır. Polonyalılar Brezezınskı'nın tutumu nu. Polonya'ya güttüğü siyasayı kınamaktadırlar. Onlara g o re, Brezezinski Polonya'va «mu dahaleıyl gerekll kılacak krtzier dızısinı özlemektedır. Böylece, Sovyet Rusya'nın «müdohelesl» sağlanınca, bu durumdan urken Avrupa'nın ABD tarafından daha sıkı bır denetım altına alınması doğacak. Polonya'da çıkmazlor icinde bulunan bır Rusya'da ıç bunalımiar başgosterecek; Doğu ve Batı arasında karşı karşıya gelme. bır catışma, bir «confrontatıon» yaratılacaktır. Ama. bura da esas «feda» edllen Polonya olacaktır. Macanstan, Cekoslovakya örnekleri de daha önce acıkca ortoya koyduğu glbi böylesine bir müdaheleye karşı Batı Bloku fazla birşey yapmamakta, yapamamaktadır. Polon ya'da yaygın bır şaka da (Muskıe ve Brezezinskı'nın Polonya asıllı olmaları nedenlyleı şudur: «ABD'yl Polonyalılar yönetıyor, bıraksınlar da Polonya'yı Polonyalılar yönetsin, sorunlarımızı kendlmiz cözümleyefim» Bir başka konu da Olke de kargcşa surer ve yaygmlaşırsa Sovyet «müdahaleslnl» önlemek amacıyla Polonya'da silahlı kuvvetlerin yönetime el koyacağı görüşüdür. Gierek yönetlmınin yolsuzlukları bunca yıldır yaşanırken «müdohole» sözleri yoktu, şımdi neden var? Aslında celışkılerden bırl de budur. Yoksa «gercekci» polıtika yozlaşmış, toplumdan tümuyle kopmuş bır yönetım desteklenmesımn tanımlanması mıdır? Kuşkusuz hongı yönetimın en lylsj oldufiuna yabancı bir uike değil, ulusun kendısı karar verebilir, vermelıdır. Bağımsız yaşama olanağı yalnızca gelışmiş ülkelere, özellikle super devletlere özgü bir hak mıdır yoksa? Üzerinde önemle durulmosı gereken konulardan bırl de Sav yet yönetıcılerinın Polonyalıları kendi ıC düzenlemelerınde bağımsız bırakmaları ve bazı Batılı devletlerın ülkeyi kano boğacak, ondan sonra da seyırci kalacakları durumu yarotacak, «kızıştırıcı» polıtıkalarından vazgecmelerldır. Polonya'ya «müdahale» edllmemesl doğrultusundakı istokler, ısrarlar hela gelışmekte olan ülkelerden gel'yorsa Sovyet yö netıcilerınin bunlan dikkatle Izlemelerınde sayısız yarar var dır. Bırkac gelışmekte olan ülkeyl de arkosına alarak «polltika» yapmak. «mudahale»yl haklı. gecerlı cıkarmaya yetmıyecektir. Cünkü dünya kamu oyu Polonya'dan yanadır. Dünya 6üper devletlerle başlayıp bıtmiyor. Tüm sorunlor da «re al polıtık» ile «detente»lo cözülemez. Dünyada süper devlet lerden başka ülkeler. onların sorunlarından baska sorunlar da vor. Uluslar da ınsanlardan oluşuyor. Aslında Polonya'da savunduğumuz bir sıstem de yok. Savunduğumuz orada yaşa yan Insanlar, tarıh boyu cok ocı çekmiş bir ulus. Bir örnek verelim: II. Dünya Savaşında Cracovv ve yöresının acımasız Nazi yonetıcısi bır zıyafet öncesı başarılarının simgesi olarak gösterdığl knstal canak lcmde istrıdye olduğunu sanan konuklar dehşetle bunların Po lonyalı tutsaklorın oyulmuş göz leri olduğunu görmüşlerdir. Dıyoruz kı gerçek güclü dev let odur ki her türlü «ezmek» olanağı olsun ama, onu Insanlık uğruna, cok acı cekmiş bir ulus uğruna kullanmasın. Hereeye karşın Polonya belkl kendinl aşan sılahlar karşısında guçsüzdür. Ancok ülke, guclülü ğünu büyuk olcüde toplumun tüm kesımlerinl saran dayanışmasmdan almaktadır. Birük İcinde olan bir ulusun, bır 01kenln her türlü güclüğü aşabilecek, yenebilecek bir güçlulüğe sahip olabildığinl, olabileceğinl kanıtlaması açısından Polonya örneği anlamlıdır. Böy lesine bir ülkeyi. bir ulusu, he le uzun vadede tüketmek, pes ettirmek cok zordur. Belkl de olanak dışıdır. Polonya'da gerçek olan yalnızca bir sistem değlldir. Orada bir ulus, insanlar da yaşıyor. Toplama (temerküz )kamplarının korkunc anılorı, o kamp lann acı kalıntılan o ulkeyl hâ Ifl gölgelemekte. Bız, Polonya'dokl re|ımın şu bicim. yada o biçim olmasım değil, orodaki msanları. Insanlığı savunuyoruz. • DZ. K K. TAŞKIZAK TERSANESİ DÖNER SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜGÜ HASKÖY ISTANBUL Onay N a 575 Toşkızak Tersanesl Döner Sermaye Genel Müdürlugünce aşağıda beürtılen malzeme, ilgili idart ve Teknık Şartnamesıne göre satın alınacaktır. MALZEMENİN CİNSİ: MİKTARI Bez omyant (Egzost ızolasyonu İcin) 500 Kg. 1 Malzemenın maktu geçıcı temlnatı 50 000 TL'dır. 2 Teklifler, İdart Şartnamede belirtildidl gibı verilecektir. 3 Satın alınacak (1) kalem malzemeye alt Idarl ve Teknik Şartnameler. Satınalma Konvsyonu Başkanlığı Ofisınden 300 TL Donanmo Vakfına Yardım makbuzu karşılığmda temin edılır. 4 Posta Ile Şartname gönderllmez, bu husustakl muracoatlar cevaplandırılmaz. 5 Genei Mudürlüğümüz, 2490 sayılı kanuna tabl deâildir. 6 Genel müdürlüğümüzce herhangl bir teklifm seCllmesı ve üzerinde mucmeleye geçılmesı, Genei Mudürlük ile satıcı arasında bağlantı garantisl yuklemez. 7 jhaleye iştirak etmek Isteyen firmalar geçıcl temlnat olarak: Memleket parası, Devlet İc istıkroz TahvlII veya Vadesız Banka Teminot Mektubunu Doner Sermaye Muhasebe Müdürlüğü veznesıne yatırarak alacaklan makbuzu. teklf zarflarının harıcmde koyacaklart dığer evraklarla bırlıkte ayrı bır zarfın Icine koyarak Döner Sermaye Satınalma ofısine kayıt ettirip vereceklerdir. 8 Teklifler en gec 15 ocak 1981 perşembe gunü saat 14.00'e kadar venlecek. aynı gün saat 14.30'do Sotınaıma Komısyonu Başkanlığınca acılacaktır. (Basın: 25991 7342) T.C. 1970'lerden bu yona Polonya'da buyuyen ekonomik darboğazlara halkla, sendıkalaria daha sıkı, daha yaygın bır Işbirlığiyle cözüm arayacaâına. Gierek yönetimi seçeneğini daha cok <merkezıleşme», ekonomik ve sıyasal kararları bütünüyle cmerkezjden alma doğrultusundo vermıştır. Boylece bugünkü Polonya'da coğulcu sosyalizm doğrultusundakı istekler bır ölçüde Poionya'nın tarıhsel özelliklerl açısından değerlendırilebilinirse de, bir başka yonü de aşm merkezlyetcılığe tepkı ve siyasanın. bllınen kısıtlamalara karşın, daha demokratık yollorla yürütülmesi ozlemı otarak da tanımlanabilir. Poıonyalılar Gierek yönetimınln parti, toplum, ekonomi arasında yarattığı celışkilere coğulcu sosyalızm'le daha 1yi denetlenebilir bir sıstem le cözüm aramaktadırlar. Toplumsal yapısı, «toplumsal». ekonomik ve dınsel örgutün guçlülüğu acılarından Polonya coğulcudur. Polonyalılar, Simdilerde varclan bu coğulcu yapıyı devlet icinde ve devlet le olan ıllşkılerınde bir dengeye kavuşturmck amacındadırlar. Polonyalılar bu girişimlerinde boşarıyı, Batı çoğulculuğunun anladığı ölcülerde yeni kurumlar yoratmada degil, Polonya topiumuna özgü coğulculuk icinde yeni düzenlemelere kavusmado görmektedırler. BULMACA BOLDAN SAOA : 1 Bir olayın, oldujiuıaao dah» actklı blçimde uyırala»misı. 2 Gerl ddnüşlü. UOzikts bir cota 3 Kimyad» çjniontın simgesi. Sarkaç, duvar «aatlerinln sags 10U gv den kolu 4 Hareketli, çeyik. 5 Nane yapraklanndan çıkar.lan esans. 6 Kimyada tsrbiyuznun sJısgcsl. Tersi •ert VB slyah bir sgaç türtl. 7 Iri tanelen ulailanndan İ^UOUlJC ftma/'ıylm kUİlaniten gereç. Bir sayı. 8 Avrupa parlamentosucun ürJü üyelerindan. 8 Tıpta tedsvı amac.yİM kullaıııi&z3 kiroyssal bileşikl^ rin tümune venien lsim. Urünlenn mtelıklerinln ajmlıgının sapundıgı kamu kuruluşu. rCKARID^N AŞAĞITA : 1 Agrıll va kaolı dlyam; kanlı basur. 2 Verimli, akıla biçımde yapılan. 3 Isım. Hajrvan yuvası Tavır, tutum 4 Fızık yasalsnndhn. S Kanşıi renkli Tersi deterll madenlerden. 6 yüzde ve cücutta denetlenemeyen, kontrol altma alınamajan lcasümaîar. Tersi mevzu. 7 Meyduıa gelecek olaylan öocsden biime. 8 Tersj sunmak Tersi gösterme sbzcügü Tersi kdmyada strocsİTumun 123456789 emgesı 9 Saraof. unü yanardağlardan. Trtl İÇERİĞİ ŞARTNAMESİNDE BELÎRTÎLEN MAKİNA VE ELEKTRİK ATELYESİNDE KULLANILMAK ÜZERE ÇEŞİTLİ TAKIMLARI SATIN ALINACAKTIR. 1 Şartnameleri Ankara'da Genel Md. lüğumuz Malzeme Satınalma ve İkmal Md. lüğunden. Istanbul'da Karaköy'dekl Malzeme Şube ve îzmır'de Bölge Müdürlüklerimizden 250. TL bedel karşılığında temin edilebilir. 3 Ihale, kapalı zarfla teklif alma usulü Ile yapılacaktır 3 Teklif verecek fırmalann teklif bedellnin %3'ü nlsbetındeki geçici teminat teklif mektuplanna eklemeleri gerekmektedir. 4 Teklif mektuplan 8.1.931 tanhinden itlbaren 30 gün opsiyonlu olacak ve en geç 8.1.1981 gunü saat 14.00'e kadar Ankara'da Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlük Haberleşme Mudurlüğune verilecektir. Teklif mektuplan aynı gun saat 14.30'da komlsyon hururunda acılacaktır. 5 Belirtilen gun ve saatten sonra verilecek tekliflerle postada vaki gecikmeler kabul edilmeyecektsr. 8 Ofisimiz 2490 sayılı kB.nuna tabl olmayıp lhaleyt yapıp yapmamakta veya diledigine yapmakta serbestür. TOPRAK MAHSULLERİ OFÎSÎ GENEL MÜDÜRLÜK (Basın: 26027 • 7348) 1LAN DCNKC Bl'LMACANIN ÇÖZÜMt SOLDAN SAC» : 1 Dayamşüc. 3 EHlto. rl. 3 Nıtelemek. 4 Inayet 5 lorıB. Mab. 6 ekM Tuba. 7 Ender. 8 Inka Hıys 8 îla. Mesnet. YUKARIDA.N AŞAĞITA : 1 Denklesim. 2 AU. Ok. Ne. 3 Ylürmek 4 Aleni. Nam. S nelaB 6 ineY Ters 7 Mensurin. 8 iretaB. Yel 9 Kik. Hayat. Polonya ve Dünya Polonya'da dikkatle tzlenmesl gereken durum eyleme gecen klşl ve kuruluşların büyük çoğunluğunun rejimde köktenci değişiklık yaratma düşüncesinde olmadıklarıdır. Cllkedeki yaygın kanı böylesine koktenci blr değişmenın savunuculuğunu yapan kişilerln geniş bir toplumsal tabana dayanmadıkları, yalnızca bozı ya banct gazeteler ve aydınlarla haberlesme icinde olan kücük bir «azınlık»ı oluşturduklan doğ rultusundadır. Cünkü «yaygarocı>, «kargasac». dıçtan «mu daha!e»y1 gerektirlci bir tutumun Polonya'nın aleyhine olacağı inancı yaygındır. işte bu nedenie Kllise oydın önenv Cumhuriyet Sohlbl: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilık T.A.Ş. adına NADİR NADİ Genel Yayın Müdüru OKTAY KURTBOKE Müessese Müdürü EMİNE UŞAKLIGİL Yazı İşlerl Mudurvi TURHAN ILGAZ Boson ve Yayon: Cumhuriyet Matbaacıiık ve Gazetecilık T.A.Ş.. Cağaloğlu Türkocağı Cad. No 39 41. Posta Kutusu: 246 İSTANBUL Tel.: 20 97 03 8ÜROLAR: • ANKARA: Konur Sokak 24/4 YENIŞEHIR Tel.: 17 58 25 17 58 66 18 33 35 • İZMİR: Hallt Ziya Bulvarı No. 65. Kat: 3 Te!.: 25 47 09 13 12 30 • ADANA: Atatürk Oaddesi, Turk Hava Kuruma !ş Honı Kat ^ No. 13 Tel.: 14 550 19 731 TAKVİM hnsofc 636 GOneş 823 30 ARALIK 1680 ö^le ikindl 1315 1535 Akşam Yat« 1748 1926