Katalog

f2) Curnhunyet on günfenJ» ÛrtVersNeFer ytne gönttoms geîdı. Aslında, topıum o oenıi hıziı değışıyor ve Unıversıteıer de butun kurumıar Olöf değışmeiln o denli gerisınde kalıyor kl, b#Ikı d * gündemden hlc cıkmamalı. N» yazık kı. Unıversltelerin yenlden gündeme gslış), olumlu değll, olumsuz blr nedente ortaya çıktı. Terör ve anarşı, Unlversıte sorununa yenlden dıkkaîlsrı cektl. Ünivsrsite 6larklıg! yenıden tartışma konusu ed.lmek Istend!. Hatta, baslı başma «özerklık» kavrarm. ufkeyl 12 Eyiüf 1980'e getıren neden/er arasm<Ja sayılır gıbi oldu. 25 KASLM 1980 S Yeni Üniversite Yasas Doç. Dr. Emre KONGAR Iflc hedat otaro*. demokraslnln kalelerlnden blrtcv, Unıver3itelerl 6ecm,ştır İkfncl neden, ülkenın cınayet kamplonna bolünmesındsn yaror bekleyenlann, bu şebekeler arasmda taraf tutmaycnları cezalandırmak amacıyla, Ünıversite oğretım üyelen ornegını secmış olma/andır. Ucuncü nsden, toplumdo en korumasız. ve ş'ddete en kolay hedef olabılecek kesımın Universıte hocaıarı olmasıdır. Dordüncü ve önemll bir neden de, Unıversıtelerın glttikce yalnızlığa itılmskte oluşlarıdır. Adeta aydın düşmanlığtnın yaygınlaşmakta olduğu toplumumuzda, Universıte öğretım üyeîerı uygun blrer kurban durumuna getirümişlerdlr Hem de ö'dürüimelerl ses getıren ve bu nedenle de terörün son amacı olan demokrasıyl ortodan kaldırmaya ıyl h'zmet edecek kurbcnlor Işt» bu Istihdom sorunu, «Sltlmln son aşamosı oıan üniversite ve yüksek okulla r a vansımjşiır. Oysa, gıttıkçe anan tclep karşıs.nda ünıverslteler, gerek kaynak yetersızlığınden v© topiumdakl değışmelere yeterınce ayak uyduramadıklarından. gerekse pek çok yanlış yasal uygulama ve duzenleme yüzunden sorun cözumü bakımından yetersız kalmaktadır. Sonuc. gıttıkçe düzeyı duşen bır yüksek 6gremm, gıttıkçe top/umsal gereklere uygunluğuğunu yltıren mezunlar ve bunalan oğretım uyelan bıçımınde ortaya cıkmıştır. Anarşi ve Terör'ün Önlenmesinde Özerklik Bır kez hemsn bslirtel TI kl, günümflz Tör» Mye'sirKie bulondınlan sular hemen hemen tum kavramları herkesln işine geldığl bicımda yonjmlamasıno yol açmıştır. Kendılerım mevcut slstemın dışında gorenlsr. tozerklık» kavromına, toplumsal, ekonomık ve slyasal duzen dışı Wr on!om vermek isterlerken, mevcut slstemı. tum çorpıkiıklarıyla blrlıkte sürdürmek ısteyen l«r de hemen bu onlayısa sarıimışlar ve boylece <özerklığın> kotü bır şey olduğunu one •urmüşlerdir. Oysa, tözerklık» yalnızca, yönetlmde, efyosal ıktıdarların gunlük hesoplcrına karşı bır fcorunmadır. Yoksa, hiç bır orgut, hıc bir zaman. topluma karşı özerk olamaz. Başta Oniversıteler olmak uzere, tum yargı kuruluşlan. tum özerk ve yarı ozerk kurumlar, ıcınde bulundukları toobmo karşı sorumludurlar ve top\umun Aanetımıne boğımlıdırlar. İşte bu nitslığl lle <özerk> yapı, günümuzdefc! şiddetin tırmanmasında başrolu oynayan lorın oyunlarını da bozar. Cünkü onların kolayhkla sızamadığı bir yonetımln sağlonmasmda 6nemlı ve etkın görev yapabllır Nıtekim, terör ve ancrşln,n ortamı ve hedefı durumuna g»tlrüsn Umversıte yönetımlnde, şidoet ve anor çtye destek veren hemen hemen kımsenın olma yışı gıbi adeta mucızevl blr olgunun altında hıc kuşkusuz, bılımın nesneılığı kadar, özerk.» l!0in koruyucu şemsiyesi vordır dusünceter yanlıç uygulandiklan zaman nei»r olduğu tıptaki ttam gun» ıle ortaya cıktı san>rım > Toplumun Yüksek öğrenımıne karşı gosterdığı buyuk talep, hıc kuşkusuz sonuçsuz Kalamazdı. Nltekım, yapılarından ve kaynaksızlıkyınca, Akodemıler hızlg gel/ştı Boyieca, zaten tan dolayı Du talebi Ûnıversıteler karşılayamaeşıtsız, adaletsiz ve ıcınde önemli farklılıklar taşıyan Yüksek Öğretım düzenının tum lc celışKılerl ortaya cıktı. Bılıme, akıla ve Turkiye'nin bugun Icınde bulunduğu duruma uygun tek cözüm, Yüksek Öğretim Kurumları arasmdoki farklılık, eşıtsizlik ve adaletsızlıklerl kaldıracak, hepsml tek blr çerceve yasası ı!e cağdaş unıversıte Işlevlerine kavuşturmaktır Gecmışın hesabının sorulmamasıyla da tbiz haklıytz, sız hoksızsmız» tartışmasıyia yitlrllecek zaman kalmamıştır. Öğretım Üyeliği, TamGün ve Rotasyon Ünıversıtelerorosı işblrfığl ve yardtmloşma son derece gereklıdır. Fakat blr ara yapılmak ıstend ği gıbi «zorunlu bir rotasyon» getırıllrse bıl/m ve b'lımsel calışma büyük bir darbe yer Bılım, ve bılımsel calışmo bır blrıkım sorunudur. Her hocanın ücdort yılı kapsayan dönemlerde cahşmalar yapan doktora öğrencüerl prog romı yıUarı aşan laboratuvar ve toplumsal araş tıımalan vardır. Bir Üniversite mensubunun rotasyonu, bır yönetım olayı değıl, bilimsel süreklilık ile llgıll blr olaydır Ayrıca amac. olanoklı Universitelen cezdandırmok değil olanaksızlara yardımcı olmak ıse, rotasyon. mutlaka «gönüllü llkeye» dayalt olmalıdır. Yoksa. olanaksız lan, olanaklt/ar duzeyine cıkarmak yerine hepslnl en yoksul ve gerl yöredeklnın duzeyine. hatta 8aydığım nedenlerle bıllme darbe vurulacağı Icin) onun da daha gensıne götürüruz. Ünlversitelerin Asıl Sorunları Oysa bır yandan ülksnln yetlştlrdlgl en defierlı evlatların/ şladate kurban veren ümverslteler, öte yandan, toplumun tüm celışkılerinırt doğnjcion üttlerlne yansıdığı kurumlar olarak C:ıty./lık lcinde kıvranmaktadırlar. Yeterll kadrotarı yoktur. Yoym olonaklorı yoktur. Aroc 9ercclen yoktur. Doğal ve toplumsal bılimlerd» araştırma olanaksız denecek derecede smırlı duruma gelmlştlr. Kapılonnda her yıl konten|anın on kctı öğrenci bırıkmektedlr. Bu sorunlartn cok önemli blr bölümü, temelde ütkemızfn İSTİHDAM sorunundan kayncklanmaktadır, Işsizîık arttıkca, bir kısım gertç nüfus, eğıttm yıllarını uzatarak, eğıtım kurumlarına adeta fsığınmaktadırlan Ayrıca, yine IşBizlığin artması, iş bulma olanaklarındakı rekabeti de çlddetlendlrdığlnden. gittikce doha yOksek düzeydekl diplomalar, daha cok kışi tarafından Istenlr olmuştur. Terör'de Üniversite Niçin Hedefti? Türklye'ct9 son yıllorda öldürulen fcamuoyo llderlerlnın bır dokümu yopılırso, blrlncl sıroyı Unıversıte öğretim üyelerlnın aldığı görüfecektır Btınun nedenlerl şoyle sıralanablilr. Bl rmci neden, Türklye'de Ünıvsrsitelsrln, demokrosınin korunmasında hem Inanclı hem de etkln bır yen olmasıdır Bu nedenle, demokraslve karsı vurütülen şlddet ve terör. kendlsine Bır kez, Üniversite öflretım OyeilğM, çağ gerlsi ve Almanlann bıle bıraktıkları saçma sapan sıstemden kurtarmak gerekmektedır. Bu, onlamsız ve gereksiz doçentlık oşamasının koldırılması lle sağlanabılır. Ünıversitelerarası Kurul'un denetımınde yapılacak cıddl doktoralardan sonra, her kuruluş, kendl hocasmı tProtesor» odı ile atayobılmelldır. Yoksa. on yıldır dera veren blr oğretım üyesı yardımcısına, tGel bakalım sen öğrencl karşısmda Iyl ders verebıliyor musun?» dıye, 45 dakıkalık deneme dersine tabi tutmanın bir anlamı yoktur. Bugünku slstem Turkıye'de toplumsal ve coğrafi bar&ketlilığin cok düşük olduğu ve Unıversltelerln öğrencl bulmakta gucluk cektlğl yıllardan kalmıştır. Tam gun getlrlldlğl anda. hemen döner sermaye lle destekfenmell ve topluma acılma sağlanmalıdır. Yokso ftom gün» ca!ış diye, Universıta mensubunu, toplumdan soyutlar ve odasına hapsederslnlz. Türkıye'nln Ise, üzerine bu kaaar cok yatınm yapıfmış Insanfarını yalnızca dershanenfn dört duvan orosıno hopsetme luksune dayanacak durumu yoktur. (Doğru AkademiÜniversite Sürtüşmesi Sonuç Bir toplumun kummlon, gelenekler), ftzellHt le eğıtım ve araştırma kurumları, kolay kolay or taya cıkmaz. Konuya yeterince egemen olmadan, fşın gereklılıklerlni iyıce Incelemeden, yüzeysel bilgi ve ızlenimlerle yapılacak yasolar, büyük hatalar g9tlrır. Buna karşılık, Ûniversıteler konusunda yapılacak akıllıca düzenlemelerin zamanı gelmış ve coktan gecmiştir blle. Gerekli duzenlemeler lle, Turkıye'nın gelecek yıllarını en Iyl bıclmlendırecek kurumlardan birl Universıtelerdır Bu nedenle, Ûnıversiteler yasası hazırlanırken, hem eskl, anlamsız geleneklerden sıyrılmalı, hem de bilımın ve bılım88İ colışmanın gereklerl lle toplumun ger&ksınmelerl arasmdoki denge lyi kurulmalıdır HESAPLAŞMA.. TUBİTAK ve Belediye Burhan ARPAD Orkrye böyök şehlrterinln yeşll örtusü büsbutun yok edılmesın dlye, son yıllardo bilımsel toplantıîar. seminerler duzenlenlyor. ilgmc bıldırıler yayınlam•yor Ne var kı. bilimsel calışmoların olumlu sonucîar almtrsmı önleyen ters uvgu/amator da artıyor. Özellikle buyuk şehlr beledlvelerımızde. İstanbul Belediyesinl bu yorgı dısı bırakamayız TUBİTAK'm (Türkfye Bılımsel Tetkik ve Arastırmalar Kurumu'nun) Istanbul'da gecen hofta düzenledıği cevre sorunları calışmalarına 120 bildlrl sunuldu. Istonbul Teknlk Üniversite Taşkışla yapısında tCevre 80» diye korma blr sergi de ocıldı Bütün bu güzel calışmolar yapılırken (stanbul gazete'erinde bır ilfln cıktı«Istanbul Be'edıye Başkanlığı'ndan: Hasekl Hastanesl onundekı B tıpi 9 harita numaralı dükkân oylık kırk b n lıralık rnuhommen bede! uzertnden 2 yıl müddeti* Ihole olunocaktr» llânı okurken lclm sızladı Zlra bu HÛnın blr ön hikayesi vardır. 1960'dan öncesı acıfan genlş bulvarla Hasekl Hastanesi ortaya cıkınca, büyükce b;r alanda guzel bır p.'k c.i''urıılmuştu. Ağas'Ti. cıceK tarhiarıyla. Yırmi şu kadcr vıl îonra İstanbul 3j'eay6sı o r'Tkı yjkoclıp d'ıktonlar yoptırmağı kafasına Ho 'd.ı. İmar Bakanîığı karşı cV«ı B'r s u r j yazışma ve t a r t ı ş n j yapıldı. Izın çıkıp çıkmadığını bılmıyorum Fakat öi' rassantı 6onucu t ı r gün oradan gecerken, parkın Belediye buidozerlerıyle yokeidığını gozumle gordum Soiro dukkSn^r yapıldı Benzerı bır olay da Taksım Talımhane'da gectl Tafimhanede Abdulhakhcmıd Caddesl'nın Ferıdı.e Caddesıne bakan boş olanın bunco yılbk cmarları yıne Beiddıye buldozerlerıyle yokedıidı Dukkânlar yopmak lcin. Bir başka ornek Sarachanebaşı'ndan Eozdoğon Keme'i'ne gıden ağaclıkfı orta yolda cmarlar kalas dıye kullanılıp tunaf gorunumlu blr carşı oluşturuldu TUBİTAK'm cevre sorunları calışmalorını blr konuşmayfa acan sayın profesor, endustrıleşmeden cevreyl vs doğayı yokeden istanbul örneğıni hıc yadırgamıyormuş gıoı, endüstrısı gelışmış ülkelerde cevre sorunlarının ortt'ğını ıleri surdu Ne var kı, Batının ve Doğunun kültür şehirlerinde endustrileşmenin getırdığı sağlık bozucu 3orunların gı1 derme onlemlerının en başında, veşı alan gelır; kışi baçına duşen yeşıl ortu yuzolcumunur' coğultılması Oralardo bu yeşıl ortu ortalaması kışi başma 1530 metrekaredır. Bızım İmar yasalarımızda ıse bu ortalrma sadece yedı metredır amma, İstanbul da da 2 metreKsrenın de a/tmdadır Şe*ıırcılık uzmai.'aıımızdan öğrandığımıze gore Merkez Beled yesı dışında kuru rmjş Çevre Deledıyeflerınde bu ortalama yarım metrekaredır ıranılır gıbi ceğı 1 arrma Istanbui'un Kılyos pla| koyunde ıki yt.aır gorup yazdığım üstüste apartmaniar, gerçeğı Yazık kı. doğruluyor Aşırı endüstrl ulkeierında fabrıkaların insa.i sağlığını bozmaması ıcın başarılı onlemler alınır. Zıra oralarda fcbrıkacının daha cok kazanması değıl, yurttoş soğlığıdır onemlı olan Oysa Istanbul'da bunu duşunen bır beledıve şu gunlere değın pek gorulmemıştır 1940'lorda GOKSU do fabrıkayla bos'oyıp Kuruceşme komur depolarıya surup gıden durumlar uzucudur. K. Çekmece cevresıne zehır sacan tesısler devleî televızyonunda bı>e yer aidığı halde durum değışmemtştır Istanbul'un lcme suyunu veren tatlı S J gollerine ve bentlere lağımior sızdıran vapılaşmalara goz yumulmuştur. Adalara ve comlıklara gecekonduların ve yosa dışı apartmanların glrmesı de goze carpmamıştır Fenerbahce'den Moltepe've o güzelım yeşilortu istanüul Beledıyesı'nlo gozu önunde yoKedı'mlştır Ikı yıl önce devietce clınan bir karano kıvdarın do(durulması vasaklanmıs. fakat istanbui'da Koıanııs koyu Moaaburnu cızgısı n e kadar doldurulır^ştur Boçaz /amaçian. koruları ve tepelerl, hepsl ae bırer öoga ıncısı Kiyı koylerl, son beş yıida «Cevı» gunj», «Çevre symposıum»u bılımsel colışmolarına rağmen daha da bozulmuştur 15 yıldır cıkarılmayan İstanbul Nazım Planı günün bırınde bıttıgı gun İstanbul şehri de guzelım doğosı va eşslz tarıh anıtlarıyla bıtmış olacaktır. Böyle bir ortamda sorunun cozumlenmesnl salt TÜBITAK'dan beklerr»ek aşın lyfmserllk olur Nazım Planın bıtmesinl bekl»meK del Fo<oî sehrin e i son Bohce!ıevler semtlerırd» Dion değısmesne ızın vermfmek ve s e M n kalabalık bölfjelennde ven. voğunıa$^aıorı durdurmak Itv etkın cözumdur. Gercek tstanbul heTişe".iermır> Istanbu! Bel«»ounu hokie^ek hakktdır T konomlk sıkıntıların kaynağını mal ve hizmetlerln arzı ıle talebi arasmda tam blr dengenin kurulamaması teşkıl etmekte ve orton nufus yüzünden orz ve talep arasmdakl dengesızlık büyumektedir. Uretim yetersızdır. Alıran ekonomık oniemiere ragmen uretımde ortış soğlanomamıştır. Üretım artışı kola/ olmamakta, dışa bağ.mn sanayiın calışabilmesı ve ıhracata yonelebılmesl kendısını surelı olarak besieyecek blr döviz birıkimlnl gerektırmektedır. Oysa kl, dovız bınkımferi oncelıkle okaryokıt ve gübre gıbi vadeli ve kredıll alınamayan hammaddelere gereksmimı olan ara malı ve hammadde tam ve zamanındo Bağlanamamaktadır E Ekonomide Başarı Ulke Kaynakları ^ TURKİYE, EKONOMIK GÜÇLÜKLERİ YENECEK DURUMDADIR. YET£B Kİ, SİSTEMİ BÜLALIM VE KEN Dİ KAYNAKLARIMIZI HAREKETE GEÇİRELİM. Mehmet A!i TUNABOYLU •en Insaf sahıplerl tarafındon beklenmemektedır. Nıtekim, zaman faktorunun onemı yenı dö nemde ekonomide evvelce alınan kararların zorunlu olarak uygulanmasını gerektırmıştır. 25 ocak kararları gecen sürede ülkeye ekonomık istjkron getırememış ve sorunları halle debılecegıne dair savunuculan nın dışında ümit verıcı olmamıştır. Zam, devaluasyon ve dış kredıye dayandırılan karar lar ekonomide ıstıkrarı sağlaya mamıştır. OECD raporlonna gö re, 1980'ın ılk yedi ayında enflasyon oranı yuzde 78'ı aşmakta dır Son olorak Londra da IMF he/etı ıle yapılan gorüşmelerde alınan kararlar bır sure sonra uygulanırsa yenı zamlar gelecek ve enflosyon hızı artocaktır Bu na rağmen, kararların zamana ıhtıyac gosterdığı ve ücdört yıl lık bır surede başarılı olabilece ğı savunulmaktadır. Bunu zaman gosterecektlr. Ekonomıda başarı ulkelenn kendı bunyesıne uygun sıstem ve programı tesb t vo uygulamasına bağlıdır. Sıstem ve program tesbıtl öncelikle bır tercıh meselesıdır. Ekonomık tercıh ve onu uygulama tarzı benjmsenmedikce ekonomide başarı ve ıstıkrar sağlanamaz. 25 ocak kararları lıberal göru şün egemen olduğu kapıtalıst ekonomı koşullarmı ıcermekte dır Bu karcr'ar alındığında devlet d e v e dışı kalıyordu ve kararlar karma ekonomf duzeninde özel kesime aö'rtık veıiyordu. Ekonomide salt lıberal goruş tarıh sayfalarınaa kalmıştır. (Bu acık gerçeğı belırtmek bıle ayıptır). Bugunun ekonomık goruşunde oğırlık ken dı kaynaklarını harekete gecirme ve kendl kendıne yeterll olmadır Turkıye'n n durumu, bu goruşün uygulanmasına ola nak vermektedır. Yedı Iklım ku şağında, yeraltı ve yerustü ser vetlen cok zengın; dünyada torım urunlerı ıthal etmeyen yedi üikeden bındır. Ancak, ekonomık sıstemı saptamak ve onun programını hazırlamak bir zaman ışıd r 25 ocak kararlannın yed ( oylık bır deneyırm ol muştur Bu deneyımın başarılı olduğu ıddıa edılemez ise de, zamanm b.r kısım basar'sız'ıkları sılmesı ve umıt ışığı olma sı. uygulanan ekonomık progra mın gozden gecınlmesnı gerektırmektedır Bu nedenle bır kısmı programın özüne de ılışık olsa, bazı kararların alınması, veya yapılmaması gerekecsktır. Bunları şoyle öze'feyebılır.z: 1 Falz kararnamesi Iptai edılmelı ve yeni bır karorname ıle bankalarm mevduat ve kre dı faızlennın azami oranlan, ekonomık gerceklere uygun ve makül bır sınırda tutulmalıdır. Ve uygulama 1 ocak 1981'den gecerlı olmalıdır 2 Emısyon hacmi uzerlnde hassasıyet gösterılmelı ve emısvon hacml 25 mılyor lira ya Indırilerek blr süre bu düzeyde tutulmalıdır. 4 kasım tarihli gazetelerde sıkı para po lıtikasma karşm bır yandan pl yasaya para sürüldüğü ve öte yandan da toplam para sunumunda önemli artışlar olduğuna V9 emısyon hocminin 300 mılyarı aştığına ışaret edılmek tedir Emısyon hacmlndekl artış öevam ederse düşurülmesl cok zorlaşır ve adeta olanaksız olur. Tanm Sotış Kooperatıflennın bu aylarda yapacoklan ihracotın dövlz korşılığı Turk lıralarını bırlıklere gerl etönüştürmeyerek v« Merkez Bankosmca özel kesime acılmış olan sınai ve tlcorî kredllerde kısıntı yapılarak pıyasaaon bır mlktar para cekilmelldır. 3 Gereksiz flyat yOks»Itşlerlne meydan verllmemelldır. 4 Zammm care ofmadığı ortık öğrenllmış olmolıdır". Arz ve talep dengssl zamla değıl, üretım artışı lle soğlanmalıdır. 5 Gıda maddelerl dahil (Yağ ve şeker olsa blle) her türlu tüketlm maddelerinın Ithall lcm dövfz tahsfs edllmemelıdır (Son olarak şeker Ithall lcm kullanılan 150 mılyon dolarlık Fransız kredlsl gıbi dovız horcanmomalıdır) 6 Turk parasınm dalgalanmaya bırakılmasına son verilmelıdır. Dolgalanma sonucu sık sık mınl devaluasyoilor yapılmakta ve devaluasvon yap.ldıkca paranın değerı duşmskte, Istıkror soğlanomamak tadır. Para kıymetmıjekı ıst krarsızlık ekonomıyl maddî yânden de etkılenekte ve vatandası elınds para tutmamaya zorlcmaktadır 7 Elerctrıkll ev aletlerınln Ibracatı kolayloştınİTialı ve bunları yapan sanayiın hedefı ıhracat olmalıdır Bu sanayi dalı Icın harconan ıthalat dovızJ kesm olarak ihracatla gert alınmalıdır. 8 Devlet ve kamu kuruluşlan lle mahoMI Idarelerın denetım görevlerır>e Imkân verılmelıdir Denetlmsız p'yasa ve denetımsız fıyat îerkedı!melıdır Yatırımların durma noktasına gelmelerl de sanayl Içletmeîerınl etkılemektedır. Belll başlı 112 maddenın uretlmınde 67'slnde kapasltenln yuzde ellinın oltında olmosı üretım duşüklüğunü belırlemekte ve arz ve talep dengesızlığınin belli başlı nedenınl gostermektedir. Uretım artışı sağlanamazken ve yatınmlar dururken, ışsızlık artmaktadır. Beş mıiyona yakm ışsızın ne demek olduğu ve bunların yaş durumları ve yukümlulüklerının ne gıbi 6osyal olaylara neden o'acağı uzerınde durulmaya değerdır Işsızlığın arttığı, yatınmlann durma noktasına geldığl. ıh racatm uc mılyar dolara ulaçamadığı, ıthalat n artması g9rektığı, fakat artamadığı, işcH dovızlerının düştüğü; 33 mılyar dolar olduğu soylenılen dış borcların mevcudıyetl, yükselen ve yüksefmekte olan akaryakıt fıyatları ve bunlann etkıleri, poylaşmaya her yıl tlove edılen 1 mılyon Insan ve onların hızla artan zoruniu demografık yatırımlan; ilkokullarda okuyan 6,5 mılyon cocuk ve ünlversıtelere grmek ısteyen 500 bın genc ve fıyatların değışkenlığj ve yükseklığının egemen olduğu bır ekonomık yaşamda duzlüğe nasıl cıkılacoktır' Türkıye bu duruma blrdenbıre geımemıştır Yılların bırıkımleri bu acı tabloyu oiuşturmuştur. 1950'den bu yana gecen 30 sene de ıktıdar olan sıyasi partıler uyguladıkian sı/asal, sosyal, mali ve ekonomlk polltıkaîarla ülkeyl bu hale getırmışler ve mazeret olarak da sorunların yapısal olduğu savını ilerl sürmuşlerdır. Sorumlu, part Isr ve polıtıkacılardır Polıtıkacıları 26 mayıs ve 12 mart uyandırama mış olup. uzlaşmaz tutumlanyla 12 eylüle gellnmıştir. Anarşi ve terör ortamında Cumhuriyetlmızi kollamak ve korumakla görevli olanlar bozuk blr ekonornik düzen bulmuşlardır. Uretım duşmekte yuzlerce Işyerl *9 blnlerce Işcı grevde v» her gün yenl dertler cıkarok şikâyetler artmokta idl 12 Eylül devrımlnl yapanlar yasal düzen lemelerln yonısıro ekonomlk ve malı alanda da önlemler al1 mağa başlamışlardır. Uretım arttırma gırişimlerl, kıdem tazmlnatının blr sonuca ulaştırılması, vergller konusunda coîışmaların yürutulmes! ekonomık v * mall alandakt bosarılı ve tasvtp ed'ien •»Izmet'erdir. UnutmoTak lazıma" kl, 12 eviu d»n bu yono daha Ikl ay gec memlstlr. YıHann blriklmlerlni ve eorunlarını cok kısa 8ure09 cözmek olonaksızdır ve esa elevtzyondaJd Dallas. dlzJsi toplunual Ur öryakılık yaratü; her pazar gunü heric.ee ekranın başına çakılıp «Yuving» aılestnin eerüvenlni izlıyor Dallas'ta tipler iyi işlenmls; gariiimloc ustakkla duzenlenıyoı, çocuksu öykücuklerin yanı sıra Amerıkan toplumundan blr kesıt de veriliyor. ABD. kapıtalizmın doru^unda yaşayan blr toplumdur, olaganustü üretım mekanızmalanna sahıptır, emperyalızmın kaynagıdır, yeryuzunü ahtapot gıbi saran tekeüenn egemenlığınde homurdanan bır canavardar. Bu ülkede yaşayan halk yığınlanıu oyalamak ve eğlendırmek ıçın TV kumpanyalan çırpınırlar. Çarpıcı yayınlar, sokaktaki adanu batoıumundan bebekler gıbi e*ıp bukerler. Televlzyon, beym çitıleyen bır otomatık çamaşır maklnesidır Dallas ışte böyle bır dünyada en çok tutulan dlzıJerden bıridir; Türkiye'de de yayanlanmaktadır * Dallas'ta neler gurüyoni2? Petrol bularak bir kusakta olaganustu zenginllk ve güç kazanan blr aılenin öykusunü Izllyoruz. Baba Cak, ana Eli, ojrul Ceyar, Bob TO öteJdler... Gelinlar, torunlar, baldızlar. dostlar, düsmanlar, akrabalar, ış dunyasının entnkaları, çeşitlı namussuzluklar, dümenler. kirü aşkJar. gıziı iUskıler, üçkâğıtçıüklar... Paranın egemen olduğu bir ahlaksızJık ormanında gücu gücü yetene bır dalaşın televızyonda sergıJenmesl çoğu zaman bizlerı şaşırtıyor Ne var ki Sezar'ın hakkrnı Sezar'a vennfik gerek. Blr daklka gözlerlmlzi Dallas fa" ayıraraJt yaşadıgtmız topluma çevırdıgınuzde iıtndi kendımıze soracağımız bazı sorular yok mudur? Türkıye'de istanbul, lzmır, Adana yörelerlnde 1015 yıl ıcınde multımılyoner olan aileler eksık degıldır Baba Cak'm zengjnljği petrolden kaynakla0 myor, bızımkılerin zengınlikleri nereden gelıyor Toprağımızdan petrol mu fışkınyor? Çoğu zengınımjzın nasıl para kazanıp nasıl yaşadığını bir teievızyon dızısı yapmaya kalkışsak ne olur? Acaba Amenka'dalu hoşgorü ortamını Turkıye'de bulabılır mıyız? Enişte, baldız, bacanak ilışkileri bir yana. pohs müdurlerını, avukatlan, gazetecılerl, sonatörlen, yüksek memurlan, işadamlannı Dallas'ta olduğu gıbi sergıleyebıhr mıyiz? Yok canım Oylesıne hoşgörüsuz blr loplumuz kl. Dallas'a benzıven bir dızıyl Türklye'de çevrrmek olanaksu&dır. Böyle bır ış yapmaya kalkışanın canına otunur Üçkâgıtçı bir avukat tipı avukatlan ayaga kaldınr; mılyarder ışadamının emrınde kahya gıbi çalışan komıser tıpl Türk pohsıne hakaret sayılır; kırii ışler peşındeki gazetecı tipl basınumzı seferber eder, parababasmın uşağı gıbi politika yapan senatör tıpi «mılli Irade» edebıyatını karşısında bulur, enişte baldız ilışkileri televizyonda genç kuşakîara ahlâksızlık dersı vermek dlye yorumlanır... «Kara servet»e sırtuu dayarruş parababalan, Turkıye'de bır Dallas çevnlmesıne olanak bırakmazlar. Türkıye'nln Dallas'ı ne televızyon ekranına yansıyabılır, ne de sansürü aşarak beyazperdeye yansıyabıür. * Peki, Dallas dizist nasıl sonuçlanacak? Herkes merak edlyor. Dızmm sonunu görmedlm, ama soyllyeyun: Olaylar a n a n ı u n halkalan çogaldıkça dlzl kabak tadı verecek: «ıyıler» dızıdekı •kotüleri yenllgıye uğratacaklar; çözum yolları Amenkan dunya görüşünun bellı felsefesi içinde bulunacak. Çünltü Amerıkan usulü hoşgorü, televizyonda toplumsal duzenın eleştınsıni kapsayamaz. r Dallas Nasıl Sonuçlanacak? BULMACA SOLBâN SAĞ.* : 1 Basıl) vaDıniJı »onuisTuih v» türlerlne göre sınıfl»yıp muhataza etmekte fculiarulan 7er 2 Klnnada sodvı,mun slmgesl Ters( bır vön işarsU 3 Biricik. yalnız olaa. Tersı çok güzel, harıkulade * Erek, vanlması hedefîenen yer, nokta Tersi bir göz reRgi 5 Bjr ksdın glyim parçası 6 Tersi ılgi ESer. 7 Kımyada manganezın sııngesi Çocukları korfeutmsJt iç'n kul!3mlan Bözcük 8 ~ DeSerli nesn«lerin ltorundugu tnabîaialı fcutıı, dolap ukel aeniz taşıtlsnndan 9 Bır başü s türü STKARIDVN AŞAGlYA Î l Tabutun geçld blr sun Jçln konııldu^u yükseia 2 En ytioe defer Bır r e c * . 3 Bir renk 4 $an, stfnrst. Kendfslnin olmayan bir şerl, khlak ve vasadısı biçimds almaj£ 5 Motal oks!» enmesl Yaşayaca baretetJilii veraı ruh 6 Para •imgesi 1 Bir sberenin Uic fi»rit Gerek yapüması lüzumiu olan sey. 8 HırisÜ7KiL»nn yubaşı kutlaması Blr karau lrıru'ususlmgesi 9 üykusu ze 9 LOJIHIı I ! 1 I mm ! 4DB3Ü ı I 8IT asnaTİH Ö < IYM i I II 3 4 5 6 7 2 1 ^^H^B 1 234567 8 9 M ı j | | i 3: S lenienn de'in nefes alroaîan sırasmaa Klrdüdert durum. Btr reck D Î N K f BIXM.4CAMV SOUJA.N S4ĞA ; t Animatdr 2 Kup Kazait. 3 lasA. sE 4 Ivi Cmıt 5 Tok B ü t 6 Os K ü p kE 7 Kama 8 Eslsk 9 R u n a a . Vi HK1KID4V A$4ĞITA i î A)îs.joaer a N Q yoS 3 Iphk. Ksrn 4 kA 5 Aks^iUmen 6 Taam paS 7 O î İ K L». 8 Efistık El 9 k E Terki Kızılcahamam Orman Işletmesi Müdürlüğünden Satışa Çıkarılan Emvalin Bölgesl Bozalan Bozalan Yıldınm Yıldırım Bozalan Yıldınm Yıldırım Va*fı Asvalt » » » » » » Oeposu Clns ve Nevl Adedl Camkoru Cam Tom U B S 111 1 Camkoru Cam Tom NBS. 111 22 P Pınarı Çam Tom. N B S . 111 4 P Pınarı Cam Tom KBS. 111 7 Camkoru Cam Mad. Dır. S. 11 28 P. Pınarı Cam Mad. Dir. S 11 8 Cam Sanayl Odunu 1 YEKÜN •• • 71 Miktan Muh. Bo. %7.5, Adet M3 Dm3. TL. Tem. TL. 77 22 159' 6600 11000 3535 825 903 5250 326 100. 497 122 471 5250 48 300 1105 165 460 4250 53 100 9885 802 999 3700 224 600 2503 229 025 3700. 83 900 190 19 022 2700 3 900. 17782 2187 039 730 900 Cumhuriyet SohibJ; Cumhürtyeî Motucccnık ve GazetecıliK TA Ş aaına NADİR NADİ GeneJ Yayın Mudüru OKTAY KURTBÖKE Müessese MCduru EMlNE UŞAKLIGİL Yozı IşleH/Mudurü TURHAN ÎLGAZ Basan ve Yoyan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gozeteclık T A Ş . Cagolcğlu Turkocagı Cad No 3941 Posta Kutusu 246 İSTANBUL Tef • 20 97 03 BUROLAR: ANKARA: Konur Sokak 24/4 Yenışehır Tei 17 58 25 17 58 66 18 33 35 • IZMIR: Halıt Zıya Bulv No 65, Kat: 3 Tel: 25 47 09 . 13 12 30 • ADANA: Atatürk Cad Turk Havo Kurumu fş Hanı Kat: 2 No: 13 Tel 14 550 19 731 • AY1AR VURT ICf YURT DISI ABONE ÜCRETLERİ 1 3 300 900 flf» :R00 6 1800 3600 12 3600 7200 uvcu 1 Ihale 2 12.1980 îarihıne roSîloyan Solı gunu saat 14 OO'de K Hamam Orman Işietmesl Mudurluğu satış salonunda kurulan komıs/on huzurunao yopılacoktır 2 Satış muamelesl %50 peşın %50 ise 180 gun müddetsız banka temlnat mektubu karşılığı yapılacaktır 3 Vadeiı satış muameiesinde folî oronı %12 olup bflumum vergıierie blrlıkte ve mal bedelınln %50'si peşın tahsll edilecektlr Gerl kalan borç ıcın 180 gün müddetten başka mehıl tanınmayacaktır 4 Satış bedell Û/erlnden 1744 sayılı konuna göre %3 Bakanfık fonu alıcıdan ayrıca peşln tahsıl edılecektlr. 5 Satışla alakâlı şartname ve çap llstelerl Ankara Ormon Bölge Başmudürlüğunden v» Çankın. Bevpazarı. Camlıdere, Beyşehlr, Nallıhan, Eskipazar. llgaz ve Bolu Işletme Mudurlüklerlnden ve Işletmemiz Muhasebe sarvisinden mesaı saatlermde göruleblfir. ü Temirat'ar "nesal saat'er'nde ve Sott? günü saat 14 OO'de kadar altnacaktır. T Talıp'e'in belltlisn gOn ve saa'te temlnat makbuzlan lle blrlikte İşletmeml» Alım va Sotıs Komisyonuno murocootlar* ı\an olunur. KIZILCAKAMAM DEVLET ORMAN IŞLETMESİ MÜDÜRLÜĞÜ \mır. Ucok 0cr«» oruoiarıno va oflırııâına göre ovnco