Katalog

CUMHURtYET 10 KASM 1980 Polonya'da genel grev öncesi SovyetPolonya manevraları yapılıyor Dış Haberier Servlsl Polonya'da 7 mılyon üyesl bulunon Lech VValesa'nın yönetımındekı Dayanışma Sendıkası, »endıka tuzuğüne ılışkın ıstekleri Yükssk Mahkeme tarafından reddedıldığı takdırde carşomba sabahı saat 6'dan Itlbaren genel grevi boşlatma hazırlıklarını tamamlarken, Sovyet Polonya bırlıklerinın de Polonya'da manevralar yaptıkları oçıklanmıştır. Slyasl gözlemciler bugüne <5ek Polonya ve Sovyet bırlıkleıinln yaptıkları askeri monevroların açıklanmasına karşın bu kez açıklanmasına dıkkati Cekmektedırler Onceki gün Polonya'da yapıldığı bildlrilen ortok manevroların ceşittl rOtbelerdekl subayların savaş becerllsrıni sınama ve ıki tarafın blrliklerl arasındakl dostluğu peklştlrmo amacı taşıdığı belırtılm.ştır Bırlıklerın sayısı ve nıtelığıne ılışkın bılgı verılmemıştır Polonya'da üslsnmış 30 000 Sovyet asken butunmak tadır Ne kadarınm manevraya katıldığı bıllnmemektedır. GENEL GREV HAZIRLIKLARI Bu arada Gdansk'ta genel grev planlarını tamamlayan Da yanışma Sendıkasının lıderi Walesa lle arkadaşlan önceki gün Varşova'ya gıtmışlerdır Vorşova Bölge Mahkemesının Dayanışma Ssndıkası'nın tuzüğüne «Sendıkal faalıyetlerde «Komünlst Partının öncüluğü ka bul edllın şeklınde ekledığı maddeye Itırazını Inceleyen Yüksek Mahkemenın bugün kararını acıklaması beklsnmektedır Walesa ve arkadaşlan bu karar nedenıylg Gdansk'tan Varşovo'ya gıtmışlerdır Karar aleyhlerine cıkarsa cok önceden yapılacağı kararlaştırılan genel grev 12 kasım carşamba sabahı saat 6'da başlatılacaktır. Gsnel grevl başlatma kararının verılsceğı karargâh olarak, 'çıne başkent Varşova'yı alan coğrafı bölgs Mazovvsze secılmıştır Dayanışma Sendıkası'nın Mazowse'den Gdansk'a talımat vermesnden sonra Baltık kıyılarındakı kentlerde çrev baş latılacaktır. Grev planlamosında aşamalı yontem secılmıştır Buna aore önceden saptanan belırlı yerlerd3. grev yapılacak ve hayaı tumden felce uğra^ılmayacaktır Ulaşm ışcılerı greve sa at 9'da başloyacaklardır Boyloce herkesın ışının başında bu lunması sağlanacaktır Genel greve bcşlandığı, sırsnler, kornalar ve ışıldaklarla ılan edılecek ve okullar bayroklarla sus lenecektır Lıselerle unı/ersıtelerın de ıstedıklerı takdırd9 gre ve katılabıiecsklerl de bıldırılmıştlr. Bu arada hükümetın grevleri önleme konusunda se r t bır tutum ızleyeceğı belrtıleri gozlen mektedır Merkez Komıtesı üyssl Jozef Klasa onceki gun yaptıöj ' onusmada reıımın gre vl önlemek ıcın elındekı tum olonakları kullanacağını oçıklamıştır. £ Ankara'ya Ş göre «HelsinH Nihaî Senedi» bir olgudur ve Avrupa'da barış ve istikrann sağlanması bunun daha da ilerî götürülmesiyle mümkündür. MADRİD, (a a) 1975 Helslnkl Anlaşmasını gözden geclrmek üzere Madrld'te yarın başlayacak konferansın gündeml konusunda ortaya c k a n anlaşmazlığın cözümu ıcln isvıcrell bır dıplomatın arabuluculuk /apması taraflarca kabul edılmlstlr. Kanada Büyüketclsl R. L. Rogers dün yaptığı acıklamada, Isvıcre heyetının iki numoralı adamı Peter Troendlenin, taroflarca kabul edılebilir bir gündem hazırlamasının kabul edıldiğinl söylemıştır. Doğu uikelerı kavnakiarı haberlermde Sovyet Dışlşlerl Bakan Yardımcısı llyıçev'ln Madrıd Konferansına katılmak üzere Moskova'dan ayrılma hazırlıkları yaptığını bıldırrrvşlerdır Bu arada, Batılı kaynaklar Sovyetler'ın 1975 tarıhll He'sınki Konferansınnın beş yıllık uygulaması konusunda yapılacak gözden geçırme çalışmalarına karşı ılgısız olduğunu söylemektedırler. Madrid Konferansı, gündem konusunda anlasma olursa yarın başlayacak «Madrid Toplantısı, Detantın ilerletilmesi için bir fırsat» ANKARA, (Cumhuriyet Bürostı) Avrupa Guvenlık ve Işbırlığl Konferansı (AGIK) Izleme toplantısı bu hafta Madrıd'te başlarken. Ankara, Turkıye'nm savunmasının Avrupa guvenlık sıstemının bır parcası olduğu anlayışmdan hareket ederek, AGIK'ı, detantın, bugüne kadar Doğu ıle Batı arasmda, Avrupa'dakı tarafsız ulkelerın de ıştırakıyle ımzalonmış yegane so mut orneğı olarak gormektedır. Ankara'ya gore, «Helsınkl nıhaı senedi yaşayan bır varlık olup, Avrupa'da barış ve istikrann soğ'anması, bunun daha da ılerıye gotürülmesı ıle müm kundur» Türkıye, Madrid konferansı öncesınde Avrupa'da barışın ge lıştırılmesıne ve tam ve mutlak bır sılahsızlanmaya gecışte gerekli karşılıklı guvenın yaratılmasında onemlı bır katkı olacağı duşuncesıyle Franso tara fından ongorülen bır Avrupa Sılahsızlanma Konferansının toplanmasını ckarlarına uygun gormektedır. Ankara'nın bu konuda önem!e uzennde durduğu nokta yumuşama surecının bolünmezlığl ılkesıdır Avrupa'dakı detantın Avrupa dışındakı bölgelerdekı asken ve s yası olaylardan bü Cumhurbaşkanı aş Benisadr, Kutbzade'nin tutuklanmasma karşı çıktı (Oış Haberier Servlsl) Lübnan televızyonuna onceki akşam bır derrec veren Iran Cumhurbaşkanı Abu'hasan Be nısodr eskı Dışışlerl Bakanı Sadık Kutbzadenın tutuklanmoması gerektığını soylemıştlr kendısıyle yapt'fy gorüşmede Kutbzar!e n n tj'ukıanmasım «d ş ağns nı yumruk atarak Iyıleştırmeye calışmak» olarak n telemış ve haberl duyduğunda ınanmak Istemedığlnı soyıemıştır Bu orada Humeynl'nln böro suna te e'on eden Kutbzade' nın b.r yak.n'nc, buro yetkllılerındîn b'rı, eskl Dışışlerl Bako nınm tutuklonma nsdenl olorak, bazı yetkılılerle, basın gö revlılerıns yalan soylemesıni ve bczı yetkılıleri de suclama sını gos'ermıştır Büro yetkillsl Kutbzade'nin davasının so ruşturmaya acık olacağını da sözlerıne eklemıştır SAVAŞ Lübnan televlzyonuna verdlğl demecte iran Irak savaşına da değınen Benisadr uzun bir savaşın Iran'dan cok Irak'a zarar verecsğmı cünku savaşın uza rrası durumunda Saddam Hü sayın'ın de Baas Partislnln ıstıkrarının tehl.keye düşmesi ntn soz konusu olacağını «öy lemıştlr Iran'la Irak arasındaki savaş yogun b cımd8 surerken, Irak'ın 41 Iran devrıye gemısınl ele g e c d ı ğ ı ve Abadan yakınındakı bır asken denız ussünü tamamen kont^ol altına aldığı bll dır 'rriıştır Tahran'dan yapılan acıklamada ıse Basra Korfezı'n de Irak a a t ıkı petrol arama ıskelesmın ımha edıldığı duyurulmuş'ur Ahvaz Abadon. Dezful Susanoerd kentı yokmlarında sııren şıddetlı carpışmalarda taraflcr bırbırlerlne ağır kayıplar vcrdırdik^rinl bildırmektedırier Öte yandan Irak' ta 65 yaşın üzerındekl gönüllülerın de s lâh altına alındıkları, gelen haberler arasmdadır. Sedat ERGİN yük ölcüde etkllendlği bır gercektlr Bu cercevede Avrupa dı şında gelışen olaylann Avrupa'dakı detantı olumsuz yönde da fier rın etkllemesl yerlne, Avrupa'gelıştlrllerek detanttan dlbolgelerdekl uyuşmazlıklacözümünde ve bu bölgele rtn Istikrara kavuşturulmosında yararlanılması daha uygun bir tutum olarak gozukmektedır Ankara'ya göre, Madrid toplantısı buna ımkan veren en uygun forum acısından kazanmaktadır önem BAZARGAN HUMEYNİ'YE BAŞVURDU Iran eskı Başkanı Mehdı Ba zergan Cumo günü tutuklanan Dışışlerı eskı Bakanı Sadık Kutb zadsnın serbest bırakılması Içln Humeyniye başvurmuştur. Bazargan «Mızan» gozetesının «ABD'nin Türkiye'ye bakışı değişmedikçe Başkan değişimi, ilişkileri etkilemeyecek» ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Unıversıtesl Sıyasal Bılgller Fakultesı oğretım üyelerınden Doc Oral Sander, ABD' nın Türkıye'ye dönük dış poHtıkasını belırleyen Sovyetler'e coğrofı yokınlığı ve Ortadoğu'dakı beklentılerl gıbı etmenler sürdükce, Amerıkan Başkanlığındaki bir değışiklığı n Türk Amerıkan ılışkılerını temelden etkılemeyeceğın! belırtmıştır. Doc Sander'e Ronald Rea gan'ın Başkanlığa secılışı ve Turk Amerıkan ilışkılerıne et kılerı konusunda yonelttığımız sorular ve kendısının yanıtları ozetle şoyledır: SORU: Ronald Reagan'ın Başkanlığa gelışı Türk Amerıkan İlışkılerıne olası neler olabllecektır? etkılert YANIT: Kalıfornıya Valisl Ronald Reagon'ın Başkan secılmesınden sonra ABD'nin Turkıye ıle ılışkılennın lyiye, ya da kotüye değışıp değışmeyeceğl başkent Ankara'da sorulanmak tadır Göruşüme göre. Amerikan dış polıtıkasının bugunkü aşamasında Reagan'ın Başkan secılmesıyle Turk Amerıkan ılışkılennde temel bır değışıklık beklenmemelıdır Cunkü. secim kampanyalannda ne soy lenırse so/lensın, ikı Başkanın dunya gelışmelerıne bakış acıları hemen hemen aynıdır Aynm belkı vurgulamada ortaya cıkacaktır. ABD gıbı büyuk ve yeryüzü ölcüsünde çıkarları bu lunan devletlenn dış polıtıkalarını etkıleyen etmenler arasında asıl belırleyıci olanlor, yaşamsal ulusal cıkarlaro yonelık tehdıtler, yıllar boyunca yer leşmış basmakalıplar ve dış po lıtıkayı koklü bır bıcımde etklleyecek ekonomik gelışmelerdır. TURKIYE, ORTADOĞU ACISINDAN ONEMINI KORUYOR SORU ABD'nin Türklye'ye ba kışını hangı etkenler belırlıyor'> YANIT: Ozgul olarak ABD1nın Türkıye'ye karşı dış polıtıkasını behrleyen etmenler bugun ıcın şunlardır (1) Turkıye" nm Ortadoğu acısından öneml vd (2) Türkıye'nın Sovyetler Bırliğı'ne coğrafı yakınlığı Bırıncı efnenı acarsak şunu göruyoruz. ABD'mn Ortadoğu'dakl amacları, NATO'nun Guneydoğu kanadını korumak Or tadoğu'da kararlıhğı geıiştırmek, Israıl'l desteklemek Batı'nın Akdenız'dekı ulaştırma yollarını korumak ve Ortadoğu petrolünun Batı'ya süreklı akışını sağlamaktır Türk ye bu amaç'ora varılmasmda bugun ıCin ABD acısından onemını sür durmektedır. SORU: Tü r klye'nın Sovyetler Bırliğı'ne coğrafl yakınlığına gelınce Bu ozellık radar tesıs lerı ve Bogazlann onemı acılarından ele alınmalıdır Snah teknoloıısındekl gelışmeler, yani oynamaz yer tesıslerının oynar fırlatım platformlarınco es kıtılmesı sonucu. Türkıye dekl Amerıkan üslerı. ABD'nin Sovyetler Bırliğı'ne karşı yaşamsal cıkarlarının savunulmasındakı vurucu nıtelıklerınl yıtırmeye başlamışlardır Öte yandan Tur kıye'dekl radar üslerı onemlerinl korumaktadırlar SOVYETLER AC'SINDAN BOĞAZLARIN ONEMI ARTTI .. Türk Boğazlarının cok lyl bllınen strateıık onemı konusunda ayrıntıyo gırmeye gerek yok tur ABD'nın Basro Korfezl ıle Afrıka boynuzuna artan bır ilgı gostermesı ve Basra da catışma olasılığı, Boğazların onemını arttırmıştır Sovyetler Bırllğı Körfezde savoşan bırlıklennı Boğazlardan destekleyemeyecek bır durumda kalırsa, zorluklarla karşılaşacoğı acıktır. Işte, ABD yönetımının Türklye ıle ılgılı polıtıkasını değıştırmesı ancok bu sayılan etmenlerdekı değışıklığe bağlıdır Bunlar sürdükce, Amerıkan Başkan lığındokı değışıklık Turk Amerıkan ılışkılerını temelden et kılemeyecektırı ABD'de nükleer sırların saklandığı bir bilgisayarla müşterek bahis oynandığı saptandı VVASHİNGTON, (ANKA) * ABD de nukleer sırların saklandığı b r bılgısayarı, bılgısayarın bulundugu merkezde çalıçan gorevlılerın müşterek bahıs ve dıger bazı oyunlar oynamak Içın kullandıkları saptanmıştır ABD Ener|l Bakanlığı yetkılıteri New Mexıco eyaletınde bu lunan Sandıa laboratuannda yapılan araştırmalar sonucu, bllgısayar sıstemınde nukleer eırların yanısıra 247 kadar oyun, müşterek bahıs ve eğlenceli programların depolandığının anloşıldığını belırtmışlerdır. Sandia laboratuannda calı$an bır gorevli müşterek bahıs oynattığı ıcm gorevınden alınmış, 100 kadarı da uyarı almış tır Laboratuar yetkılılerımn bılflisayarı daha sıkı bır denetım o'tına aldıkları bıldırılmektedır. yeni EĞİTİM hizmeti Cumhuriyet'in Cezayir'de meydana gelen yeni bir deprem büyük maddi hasara yolaçtı (Dış Haberler Servlsl) Gectıgımız ay büyuk bır depreme sahne olan Cezayır de ön cekı gun yen. bır deprem daha meydana gelmış ve cok saytda kısının yaralanmasına ı/e buyuk maddı hasara yol ccmıştır. Yıne El Asnam kentj dvarında meydana geldığı bıldirilen depremın Rıchter olceğın* gore 5 6 şıddetınde olduğu haber verılmektedır Cezoyir haber aıansmın bılrlırdığıne göre, bolgeye yard>m ekıplerl gönderılmeye başlanmıştır Önceki gun ülkenın kıyı kentlerınde de h ssedılen 10 kücuk yer sarsıntısı kaydedıldığı bıldırılmektedır. Carter'le görüşmek için ABD'ye giden Begin, Reagan'dan randevu alamadı J VtfASHİNGTON, (ANKA) «Özel» bır zıyaret ıcın gıttığl VVashıngton'da ABD Başkanı Jlmmy Carter lle goruşecek olan Israıl Başbakanı Menahem Begın'ın, Israılli dıplomattarın tüm cabalarına karşın 5 kasım secımlerınde ABD nln 40 Başkanlığına secılen Ronald Reagan ıle bır randevu sağlayamadığı bıldırılmektedlr. Begın, VVashıngton'a hareketfnden önce verdıği demecte. kendisı, Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ve ABD Başkanı orasında gelecek ay ıcın pianlanan uçlü zırve topantısının da ertelendığını açıkiamıştır Israıl Başbakanı, Reagan lle önceden gorüşmeys arzuladığı nı. ancak bu göruşmenın Reagan'ın gorevi devralacağı 20 ocak tarıhınden once gercekleşmesının bır hayli zor olacağının anlaşıldığını da sozlerlne eklemıştır ACI KAYBIMIZ Merhum Hafız Hamza ve Merhume Belkıs hanımın oğuîlan, Merhum Yemen şehıtlennden Yüzbaşı Kemal Sezer'ın, Fende Bıçkıci'nın, Nenman Sezer'ın kardeşı, merhum Osman Zekı Çolakoglu' nun ve Münufe Çolakoğlu'nun damadı, Kemal Sezer, Ülker Sezer, Belkıs Aksu'nun babalan. Hasan Ah Bıçkıci, Zekıye Yener, Saıme Dağdaş. Günay Sarı, Perihan Sezer'ın dayüarı. Ah Aksu, Ferhan Şeşbeş, Necla Sezer'ın kayınpederlen, Sınan, Cıhan, Elıf, Hüseyin'm dedelerj Kaniye SEZER'ın sevgıli eşı, Eskl Galatasaraylı Milll Futbolcu ÜSS ve ÜYS'ye iyi hazırlanmanız için haftalık derginiz bütün bayilerde SınavaDogru 32 sayf a, 25 lira Abone olursanız, 32 sayıyı 700 TL'na edinebilirsiniz. Aşağıdaki formu bize yollayım; "SINAVA DOÛRU" dergisine abone oimak için Cağaloğlu Türkocağı Cad. 3941 istanbul adresıne 700 TL. gönderdim, posta havalesi makbuzu ilişiktedir. İmza Ad. soyad Adres ». KIBRIS TÜRK ÜRETİCİLERI TÜM NARENCİYE KESIMINİ DURDURMA KARARI ALDI İzzet Rıza YALIN LEFKOŞE (Cumhuriyet) Narencıye urstıcılerı gecen hafta greypfrut kesımını tümuyle durdurduktan sonra, bugunden ıtıbaren de lımon da ıcınde olmak üzere tum narencıye kesımını durdurma karan almışlardır. Avupa pıyasalarında kılosu 50 Türk Lırosından satılan ve Turkıye'nm 31 Turk Lirası taban fıyatı uyguladığı greypfruta KTFD hukume tının 3 TL. gıbı gulunc bır fıvat verdığını belırten narencıye uretlcılsrı sorunlarına 23 gün ıcmde cozum buljnTiaması halındecok daha oüyük bir mucadeleye hazır andıklarını ocıklamış ardır Önceki gün Gazı Mago sa'da Kıbns Turk Narencı ve Üretıcıîen Bırlığı Bostancı ve Güzelyurt Narencıye Ureticılerı Bırlığı ıle Magora Narenclye üretıcılerl Bırlığ 'nın ortaklaşa düzen'edıklerı Ikıncı mıtıngden sonra, GQzelyu^t ta ve daha once ılk mıt ngın yapıldığı Lerkoşs^de ordısıra protesto mitinglerl duzenlıyeceklerınl acıklamış. lardır BAŞKANLIK SARAYINDAN MECLİSE KADAR GREYPFRUr SUYU DOKULECEK Narencye üretıcılerl, Lefkoşe dekı mıtıngde, Devlet Başkaniığı Sarayından Federa Meclıse kadar greypfrut suyu dokeceklerınl ocıklaınışlardır Magosa daki mıtıngde, hukumet şıddetle eleştırılırken, lA'ın tenne saygı», tHükümet kımlerın elınd' tCalmamn sonu yoktur», tKoybobn parolar nerede», «Sadaka dsğıl parrnızı ıstıyoruz» gıb pankartlar tcşınmıştır. Mıt ngdfe aynca tYa hukumet, ya narenclye» gibl sloganlor atılmıştır. Musa SEZER 0 kasım 1980 günü hakkm rahmetine kavuşmuştur. Muteveffa 10 kasım 1980 günu öğle namazım müteakıp Aksaray Valıde camımden alınarak Sılıvnkapı mezarhğında toprağa venlecekür. Tann rahmet eylesin. AİLESt {Cumhuriyet: 6320) BAŞSAĞLIĞI Arkadaşımız Ülker SEZER'ın babası MUSA SEZER vefat etmr 'ır Merhuma tanrıdan rahmet, arkadaşımıza ve aılesme başs ğlığı dılerız. CUMHURİYET ÇALIŞANLARI