Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
••4 İKf CUMHURtYET 3 EKÎM 1980 olan mcele"es)y!« Soyın cahşmolon sırosmda en COK, bızırr eskı yazınımızdckl betlmleme (tasvir) gucsuzlüğü. ya da eksıkHÖİ karşısında duraladığını öana cnlatmıştı. Betimleme, ber şeyden önce, bakabılmeyı, gorebılmeyı g&rektınr: bu ıse bır tdış dunya»nın varlığı Inancmı .cerır elbet Insonlık, dış cunyanın varhğı ınoncına pek kolay vafmamışîır gerçı, bunun ıçın, sozgelışi Batı'da, kidseden bağımsız duşune&ılme /etenegın n e'e geçırılmesı gerekrmştır. Başka bT deyısie, jşeylem, olduklun g>bi gorebılme, gosterebılme oldnağı, dm ı'e b ! TI orasında çecen GTians z bır savaşm tjrecınden sonra gerceklesmıstır Batı Anadoi» tia. Isa'nın doğumundan aıtı yüzyıl önce yetışen >!k fizıkçı'erı, ozdeğe (maddeye) soylenlerden ' m toslardan) bağımsiz oiorak bckabıldıklemı gosteren yapıîiar, aşağı yukarı bın yıl scnra bı ım adamları ıc n buyuk değerde ve oner"de esın koynağı olmuştur Bu geiışıme koşut oiorak da, fmae'eme doyanan aniatım. yerıni, gözlerne dayanan a i l a t m a bırakmıs, bunun sonucunrta o''zyazı. ş rden ayrı bır yaşama kavuşmustur GerCi Sümer'de ve Hıtıt'te düzyazı vardı. a m 0 o cag'n bakış octsı gızemden bcğımsız b r nttelıkte deö..!dı, söyle ae dıyebılıriz, gökbillmdekı bütun o büyük Dulgulara karsın, bllımsel us daho oiusmomıstı Gercek bet.mleme yenı bır usu oereMıriyordu Düzyazıyı ortaya cıkaran bu vem us'ur. Guzm Dıno bızım yazınımızda ılk cağda? betıneme ömeklenni ancok Halıt Zıya Uşakl'gıi m 'Omanlonnda bulab'ld'öımıze parmak bcsıvordu. (Sözgelıs, Aşkı Memnu'dokı «Bıhter'm oynario tosvırı» bölumünü onsıyalırp) Parls «doktot» nıtemım ( Guzm teDıno, bu ınce'emesı kazonan ıle ılg.S Dostum Güzın Dıno, o günkö konuş'noT zâo, ytUar önce Hasanoğlan Yüksek Kov Enstıtüsünce yayırlanan «Köv Enstıtüîert» dergısındskl kımi yozılar üzermde de riurmuş ve bu yozıtaroan bınndekı bır «ağac betımiemes m» konumuz açısındon cok ılginc bulduğunu so/lcmstı B L yaz'da ogac. bütGn ögelerıyle vf» auzya7imn vso uygun kuroltorı icınde duzentı bır bıcımde onlatılıvordu Bundo. o zamai Hcsinriıın Yüksek Köy Enstıtüsönde ögretmentlk yonmıs «lan. rahmetli bıtkıbılımcl Prof Hıkmet Bırond'm et • UK Türfc roncm üze'ine oiaylar ve görüsler SÖZ Melîh Cevdet ANDAY Mal oîsa gereMI Ağacm gercekpı anlotımı, o£aç btlgısıne o da agocı görebılmeye dayalı olabllırdı cncak Batı'nın Ronesans yaşantısıno bız yuzyıllar sonra vcrıyorduk Bızde duzyazının gecıkmesı konusunu Daşyazarımız Sayın Nadır Nadı nın «Sokakta Gurultu Var» oclı yapıtının ıkincı basmına yazdığım önsözde ırdeıerr.eğl denemıştım Burado şuncasını eklemek Isterım; duzyazımn temel ozellığı otan »nokta'ama ışoretlerı» konusunu bızde ı!k olarak Şmosi o'toya otmıştır Bu olay brzım sadece duzvazıda değıl. ora uygun olarok, ussa! düşunmede de geç kald'gımızm tonıtıdır Turkce, mantıksaı düsunmegs elverlştl Wr d'! değıi mıydı? Soru/u bu b'cım. ıle yonıtlamadan once demek gerekır kı butün dıller Işleniş orDoclarına gore kısılık kazonırlor Konuçma, nasıl bır sesler vıgınındon, şu ya da bu yolla vapılan bır seçme sonucj ortaya cıktı ıse, düzyazılı anlatım da sozcuk dağorcığmın cağcıl gereksemeler uyarınco oluşturulmasından bıcimlenlr imgelene doyanan bır dünya görüşünün gsrekspdığı soz dızımi ve sözcuk zengmlıği (le uzdekssl e/renı yonsıtmaya yönelık bır anlotımın nıtelıât orasmdokı ayırım bu ıkl tür dllln islem ş surecl ıle acıkionobıllr Burada. Imgelem pöcOnü kOcümsemeg! aklımın ucundon gecirmeks.z.n dıyeceA,m kl, Törkce mantıksal onlot>m volundo uzun süre islenmemıs bır dlldir. 8u boşlıpo sıkıntılarımızdan birinln koynaöı oımaklc kalrnaz, dfi devrtminfn zonıilufugtmu ccifüayan blr gefcektır d e . Noktoıama ışoretlerl kı.t anıimayan eskı düzyazımızda ne aniatılabi>ı dı ve ne onlatıiabılmıstır'* Dı! devnmı ve onun oynlmaz pcrçası olan yenl abecemlz yuzünden. q9çmıştekı kultürümüzle aramızda Kopukluk clJu dıye duşunenler, bu Jıonu üzerinae dneml» durmoiıdırlor. Çağdaş bıllm dallarından herhongı blnnde calışan blr Turk genct (ki Isterse eskı yczıyı uc aydo öğrenebilır), esKl düzyazı kitoplığımızda, colışmalarına yardımcı olacak btr yaoıt bulamoyocağı gıbı, o düzyazının onlatıra oianağındon yararlanamaz da. Bızım eskl dllımiz. daha sık Imgeıem» doyonan felsefı temelden yoksun duyguları. bızda f i s e f e sayılon, dunyanın geçlcılığı gıbı, us yolu ı'e araştırma denllemez bir tür gızemci düşuncayl, soze bıle gereksemesı olma/an ölumcjliuk anlay şını, gunümuzu üzüntüsüz gecırme duygusunu, gsrcekdışı bır sevıden duyulan acıyi doğrudan soyleme yerıne benzetmeyl yeğleyen bir blcemı. gercek blr betimlemeye özenç duvmayıp slmgelere değer vermeğı anlotım arocı durumuno gtırmıs bır dıldır. öyle kl. eskl duzyazı, şııra benzemek ıcln «seci»l ustalık düzeyıne cıkarmıştır Bıllmsel yapıtlar bı!e. adlarındcn başlayarak, hep bu alışkonlık ıle doludur. Nedenl, oloylan ve şeyleri us yolu ıle yorumlama c'emek o!on felsefenin bır türlü kurulamamosı. bı'ımsel anlatım yönteminln hlc bır zaman ae Şıınrt, şlırseı onlatımın cok voygtn o'usu da bunun bır gostergesıdır B L u n Osar. 1 padışahları şjır yazmışlar bunlann ıcinds devlet erki Dakımından en güçluleri bıle bu güçlerinin boyukluğönO, buyurganlıklarının görkemını düzyazıya geçırememışlerdır. Fatıh Mehmet'ın, ilk padısahlığının sonunda. babası II Murat'a yazoıg mektupta cPadışah sensen geı ordunun basma gec, yok ben padışahsam, buyuruyorum, gei ordunun başıno oec1» dsmesı, bu durumu O9gıştırecek bır ornek değıldır. Bunun başka bır bsnzerl gösterılemez Çağdaşı. dılının sodelığı ı'e unlu Aşıkpaşazads'nın, Istanbul un alınmasını cnıaton, gerçekçı oğretıcı, egıt.cı nıtelıklerden yoksun, masa.sı tarıhıni oku/unca, Fatıh ın, bu Oıayı yazdırmak lcın Bızanslı tarıhçi Kritovulas'a neden başvurduğunu anlarız. Krıtovulos' un tanhını okumasaydım. istanbu'un alınışmı anlayamayacak, öğrenemeyeosktım Dunyanın en buyuk devlet gucüne ermlş ımparatorlardan Dirı olan Kanunı nm, Hurrem Sultan ıcın yazılmış. mazmunlar ve Acem modası duygusallıklarla bezell $ılrlsrinden başka yasantıs.nı ve dünya goruşunu yansıtan bır yapıtının bulunmaması cok duşündürücu olsa gerektır. (XIV LouıS, bır düzyazı ustasıydı) Evet, o şıırler guzeıdı, ama o pad sahton beklenen sözlerın söyienmemış (yazılncmış) o'ması, dılimız açısından yazıklanacak bır şsydır Bır ulkenın butün tanhı ve felsefesı sıirle kapanmış Ise, orada dılın gucunden ve mantıksal anlatımından soz edı'emez Bu demektir kl, o ülksds ımgelem, sımgelem, usun yerıni tutmuştur Bu ıse yalnızco yaşama, yaşamın süreklılığıne, tanhe, toplumun gsleceğıne boş vermenın bır tanıtı olmakla kalmaz, valığımızın bılıncınden yok«?unluğu aa göstenr Buyük uygarlıkların tajıhmde. en göze carpıcı özellık olan bu bılıncl, demek bızlm dılımız o gun bugun kultürel bir öge olarak gercekleştırememıştır. Bu anlamda «söz»u bulmanın sıkıntısı icınde yaşamışızdır hep Atatürk'ün bulduğu sozlerı ondan sonra gelen yönetıcılerın sadece yınelsmekle kalmalan, r>9 düşDndurücudürl Bıze buyük dıye gösterılmiş kışılerden sadecs beyıtler ve nükteler kalmosı üzerınde onemle durmalıyız Bu Çikmazdan Kurtulmaliyız... SKI gazetelerden kesılmıs yazıları konştrnrtBn efl* me Refi Cevat Ulunay'ın bır yazısı geçt.. Genc kuşak Ulunay'ı tanımaz. Ulunay, bır Osmanlı yazarıydı. Ulusal Bağımsızlık Savaşına karşı çıktığmdan yurt dışına surülmuştu; uzun süre Fransa'da yaşadı; bağışlandıktan sonra yıne Babıâlı'ye gelerek koşeyazorlığına başladı. 1967'de Mıllıyefte çıkan bîr yazısında, Ulunay. Ittihatcıların Ikt dardan düşürdüğü Kâmll Paşa'ya değgın bır anısını anlatmış. Kâmll Paşa, Sadrazamlıktan düşunce Mısır*a kapağı atmıştı. Ulunay'ı ızleyehmc Kâmıl Paşa Mısır'da butunduğu sıroda HlmTsdon'ı zlyoretten gelen İngıltere Kıralı Jorj, Kıraiic* Mart, Mısıro ugrcmışlardı. Kâmll Paşa kendilertnt zh/orete gittiğl zoman gemlde grup halinde blr reslm olındı. Bu resımde Kırallçe Mon ve Kâmll Pasa otunryor ve arkalannda Ktral Jor|, Hidiv Abbas Hilml Pasa ve Lord Klcner oyohta duruyorlardı. Ktral Jor| elinl Kâmll Paşanın omuzuna koyrmıstu. Bu resim fstanbul'do gaıetelerde Intlşar etti ve kıyomet koptu Gazeteler bunu roza yaza bltlremiyorlardı. O zaman Mlhron Efendlnln Saboh Gazetesi nin bosmuhorrirl Dikran Kelekvan Efendl bona: Oğlum, dedl, blzlm memleket buyuk fırsatt kaçinyor Ingiltere devletl blze Kâmil Pasa'yı Hctidara getirmemlzi bu resjmle Ihtar ediyor, bunu ben yazamom, barl tiz yazın.» E • Süre Yitirmeden... R. Ferit ERDOĞAN Emektl Genero) rak'ın Ircrfa safdınsının nedonlert olOukco ocı* olup, bır cok y ö n j (le e!e oîınmıstır Bu bakımdan b j yazımızda bldnen ayrıntıloro gırmeyeceğım. Ancok. bu nedenîerin tonhsel kökenın© mmeye çolışaca İ Ortadoğu'nun dengesl, Osmanlı egemenlıginın sona cmesı ıle bozı.lm'jş, yolnız çıkaro dayalı ve Turkterl yıkmak ıçın hor yolo başı'urmayı hedef olan Iroiliz poHtıkasm n Ortadoğu'dakı uygulaıcsı ıle bu dengesızl'k gelışmıs v« koklu ayrılıklora vol acmıştır Bu dengesıziık ve oyrılık'ardai ctkar uman Ingllız polıtıkccıları, sanırım g'derek kendı başıarına ve dunyonın başına ne gibf bır corap orduklerının bılıncme vormışlord.r Arnk Ortado^u'da son bulon fngtlız ağırhgı bö!qadekı cıkarlarını biıe koruyamaz durumo gelınce, bolgede Amerıkan ve Sovyetler Bırlıöı ogırtığı kend nı butunu ıle duyurmuştur Herkesm kabul edebılecegı gıbl, blr ucuncu dunva savoşını göze olrrsadan bu süper devlet'ef bolgede eylenll blr harekette buîunmozlar. Ancok Hürmüz Boğazı'ndan g«cen p&col yolu ıle Sovyetler e doöru gıdon boru hat'ı tehlıkeye gırerse, elboîte bozı onlemler olmakto gecılrnezior kamsındcyım Bu bokiT.aan Irok Iron savasının sınını îmohdutı hedef'ı Dır iran snldırısı oıması ve bu hsdefl. yonı Sottülarobı ve Hürmuz Boğazını denetımıne oiacak verterı eıe qecırınce durrrası ak'a yakındı' Iran a gelınce Bugün Iran oe^nmi no'ka moletme cabası ıcındedır Ordusu zayıtlamış lopstık oestegı ıse cok ye'ersızd r Ayetuflah Humeyni'nın dunya polıtıkosında yarottığı sarsasyon ve komşuianna hrac etmeyl ac kco ıstedıği devnmı de İrnn'ı yalnız bırakmıs. hatta duşTian kazandırmıst'r Aynco Iran'da devrımden za r ar görenıer ve hoşnut olmcyanların sa^ısı da cz değıldır Baş iongıcında Iron ıç,r\ yenılgı clan bu savaş, bunlara Humevnı ve oo mm o'eyhınde harekete oeçme'eri icın gereklı cesaretı verecektır Iron yönetımı b j dallardon savoşa devam etmeyı de<5ı! en az kayrpla borışı soğlamoyı yeğ löyecektır sanırım Bugun ceğ Ise yo'in . Aslmda Irak. kendl zoyıf anlanndo yıtlrdAlermden fazlasını şımdılık tstemıyor irorı'ın dlrenmesı Irok'ı daha taziasını Istemeye ıtebdl' Blze gelınce: Ortado£u'dakl egem»nlı5imlzl yltlrdığlmlzoen bu yana dıs etkılerie bolünrreyl önlemek, ozgürlük ve bütünluğumüzu «orumak yanında, ekonomfk ve < sosyal yönden tümüyle çö''mu î ülkeden kolkınmış blr Türkı/e yoratmbk icm, ıcımize donuk c'sd'ğımiz polıtıka Ile, Ortodoğu'dckl polıtiK gelısme'erde etkınlığımızi yıtırmış. dahosı yclnızlıfia ıtümışızöır Hıc b'r savaş. saldmsız jtaarruzsuz) kazanılar>az Zofere aıtmoV ıçın yaplan savupma'ar, zafer saldırıs.nm hazırlanması lc^n bir aşa•na donemıdır Kon mca polıtıkada 00 o/nt kural geçerItd r Yalnız sovunmcyı lceren bır oolitika II© başonvo ulaçılamaz ZaTianıncio ve yerınds gerekl' polıtfk saldınlan yapmok başorı <cr) zorunludur unonısîan ve Ortadoğu'da zamonında g«rekl| satd'nsal po'ıtıkavı uyculayamadığımız ıcm. Imsıyatlfi dat» ma onlora bırakıp saldırı'onnt savus'urmavo calısorak. aıe/hımıze ışleven yıllor yıtırdık Artık Ortadoğu'ya fıı'en egeiıen oirna d / s b ' sey kesın kle sözkonusu olrrad'ğına gors denge unsuru o^a'ck blr «iıder polıtıkosıı Izievebmrdık Ortacfofiu'dokı bu Iıdertık bos'uöunu M>sır'ın eski Devlet Başkam Albav Nasır doldurmok isted" ıse de ıstekler'nm olcüsOzlüâu ve Isroıl buna o'onck bırakmodı Mısır'm bır müslumcn devlet o^rok Kıbrıs anlosmazlığ'nda bızı değil, Rumları tutmosmı Turkıye de cckları havT'ıe karsı'omıslordır Oysa Mısır'ın tanhı gözoiüne alınarak Ncîtr mie'ense ıdı M'Sir'ın AkrJemz'ın ortosmda kendılerne oıt kabu! ettık'en enukaddes avyıldızın yıidızı olarak» Kıbns'm gîclü b'r Türk Oevletı'nın elınde vc do korunmasında oİTtos'nı osla kobu! edemıveceğı ve ouna göre aerekh soldinrsai potıtkanm soptonması muTkÜT oîurdu Bugun Ortadoğu'ca gıtt'kcs kızısmakta o'an bir sovo$ s j r e r k e i öte'o Onadoğu dev'et'er'nde z » btokiar > oiusu'ker TCrkW& bö'gedeK' otjflığ n ı süre yitirmeden. 1 DO t>k c'anda duyu'ur ve 9rvaşm sono erfres'nde söz sah'b1 oîu r so ı)er>c!ekı Ortodoğu dengesmds gercek vs O'TICSI tjerekeo yennl aİT'a olanoiStnı bulobıîır v ran Devrlml gunumOz Or tadoğu'sunun en temel gerceklerınden birıdır. Her devnm, kocırılmaz olarak, beraberlnde karşı . devnmci guclerj de harekete geçlrlr. Kar sı devrım yalnız devnm olan ulkede değıl. onun dışında ve ozellıkle etrafında da oluşur. Bır başka deyışıe gercek anlamda her devnm, ıc lce geçrti'8 ulusal ve uluslararası düzene bır başkaldırıştir ve do'ayısıyia Ic ve dış düzenın sa vunucuları karşı . devrlm safın da yer tutariar Tarıhın bu şaş maz yosasını, her devrlm sonras.nda gormek olasıdır Örneğın Frarsız Devnmınin t ö z gurlük Eşıtlık, Kardeşlık» |,keıer, yalnız Fransız feodalızmıne değıl avnı zamonda Avrupa nın gerlcı uluslararası düzenınm de temeilenne ındınlmış blr darbeydı Bu nedenle de Fran sız devrımını boğmak ıcın yal nız Fransız orıstokrasısı değıl. Castiereagh'ir İng Itere'sl Meternıh ın Avusturya sıylo tum gerıci Avrupa devletlerl birarova geldıler Ozellıkle ca§ımızda art'K hlc blr devrım oıuştuğu ulusoı sınırtar ıcındekı bır surec olarak ko'marnakto uluslararası duzenie de cehşmekte cotısmak tadır Boyle olunca da, karsı devrim yalnızca ıceçcien değıl. dışardan da kaynaklanobılmek ted'r Bır başka deyısle eşıtsız lığe baskıya ve somuruye dayanan cagdaş uluslararası du zen ıcın art'k her devr'm ıc ya da dış guclerce kaynağındo bo ğulması gereken bır tehd t olmoktadır İ Orta Doğu'da Devrim ve Karşı Devrim «İRAN IRAK SAVAŞINI İRANTN ZAYIFLIĞINDAN ffiAK'IN YARARLANMAK İSTEMESİNE BAĞLAMAK, YA DA OLAYI SALT BİR ARAPACEM, Şİİ SÜNNİ AYIRIMINA İNDİRGEMEK. YALNIZCA BİLİME AYKIRI OLMAKLA KAL1VL1Z, AYNI ZAMANDA TARİHİ, GERCEKLERI, EZENLE EZİLENTN. DEMIÎMLE KARŞÎ DEVRİMİN KAVGASINI GÖZARDI ETMEK ANLAMINA GELİR.» nanc sisteml yanl yüzmllyonlorca ezılfin ınsan a<jıno Işlemlstır Hurreynı dıyor kl «Bazılannın düsünce alanı cok sınırlı olduğu... Icln tAyetl Kerlme'de sozü edflen haram ylylcıhkten yalnız mahaüerındekl kösebaşındaH bakkolın ekslk 'ortmasmt onlarlar... Beytül Mal'n nasıl soyulduğunu, petrolumüzün ncsıl calıpcırpıldı!?ını, yobancı şlrketlerln nasıl pohalı ve gere^sız yabancı mallara pazar kılındığını. bu vol Ile halkın parasının nasıl onlorın ve yobancı sermayedar 'arın cebıro aktorıldığını bir tür 'ü kovrayomazlor. Petrolümuzü, çıkartıldıktan sonm kaldırıp qotürmekte oz blr mıktarını da kendılerıyle Işbirlifll İcınde olan hakım zumreye verırler ki, o da başka yollorlo yıne kendl ceplerlne döner... Iste bu genış copto milletlerorası capta bir hararr yıyıcılıktır. Dehşet verıcı ve en tehlıkelı munkerlerden (günahlardan) bırl ışte budur» Ulus'orarası haram yıyıcıler iclnse bu sözteden doho büyük bir günah otabllır mı? Ulunay'ın on«ı Botı uşcklığı siyosasını ooroıcı b i clmde dıle getırlyor. Osmanlı torfhı gururla nşağılık duygusu orasındo Wr sarkac gıbı belleğımızde sallanır B T yandan Galatc sorrafları karşısında boynu eğık Babıâll paşalonnt anımsarız, öte yandan İngıltere Elclsl karşısında elpence dtvan duran sadrazamtarı unutamayız, beri yanda Kanunrnin ya da Fatıh'ın torunian olmakla Avünürüz. Gurur ve aşaıîılık duygusu ikız kardeştır Bu ıklz kerdeşle' sımdl Batı devletlerının Törkfere vize uygulaması nedenıyle elele tutuşup pıyasaya ctktılar Cok ofkelenıyoruz Federal Almanya'dan sonro Fronsa'nın da Türklera vize koşulu koymosına... Vıze ne demek'' Bır Türk Almonyo yo do Fransa'ya gltmek Isterse o ülkenın konsolosluğuna başvuracak. Konsoîos efendı Türk'ü gözden gecırecek ve gozü tutarsa pasaporMna Izin domgasını vuracak, gözü tutmazsa Izın vermlyecek. Kıyamet kopuyor basınımızdo .. Oysa böyle durumlarda yapılacak Iş cok yalındır. Turkıye'ye gırmek ısteyen Fransız ya da Alman tcln blz de vize zorunluğu keyorız: bövlecc karşıhk verrr's olurLz Hem onurumuzu kurtarırız hem de Batı'lı devletlere gereken dersl verırız Eğer kafamız daha k'zarsa, b j ıkl devletle ekonomık illşkllerimlzl kesmeye kadcr elımlzde bır sürü sılah ouıunmaktodır, ıstersek tümünü gün deme sokarız. • Ama serlnkonlılıkla duşunelim • Eğer ülkemıze gelmek ısteyen Fransız ya da Almona vlze zorunluğunu koyarsak ne olur? Muhürlu mumla turist cağırıyoruz da kimse gelmiyor Hangı Fransız yo da Alman bızım konsolosluklara gıdecek de vıze almak zahmetıne katlonacak? Sonra Federal Almanyo Ile Fransa OECD cercevesınde kurulan Turkıye'ye yardım sandığının ağalarındandır, bunlara karşı sesımızı yükseltîrsek bedelını nasıl öderız'* Turkıye 30 yıldan berl uygulanon kötü polıtıkalar nedeniyle kıskıvrak bağlanmıştır. İngıltere Kıralı Jorı elınl Sadrozam Kâmil Paşa'nm omuzuna koydu dıye Osmanlı sevınırdı Bız daha Osrranlı kafasını bir yana koyamadık; fesı cıkardık, ama, Kemalızmln mantıöı beyn'mıze blr turlü ışlemedı. Ataturkculuk dıyoruz, Ataturkcülük ıcme duştuğümü? bu durumdon nasıl kurtulacoğımızı bıze göstermıştir. O yolu tuttugumuzda onurumuzu da Jıurtaracağız. Dr. Haluk GERGERo'du§u glbı bu ülketerle dlrekt catışmaya gtrmesinde aramjk do eksık ve yanıltıcı olur Hatta Ortadoğu'do A3D adına ıondarmalık gorevi nl reddetmek gıbı temel bır dış polıtıka tavrı da tek başına, dupjmu acıktomakta yetersizdir Iran üevrırm coğdaş ulustaroras, duzen ıcın çok dcha önemlı konulcrda bır tehdıt ol duğu ıcınö r ki bugun duzenden gelen sıs'emotık b.r şkJdetle karşı karşıyadır Çagdaş düzende muhalefete, hatta ısyana yer vardır belkl orra !ran'da olduğu gfbl s'stemi terrehnden sarsmaya yonelık bır 'deoloııden koynaklanan dsvrımlere hoşgöru yoktur Iran Devnmi herşeyden önce. s stemın ozu olcn ulus arorası somürü ve bcskıya karşı gelmsk gıbı aftedılmez bır suç ış'eTiıştır. Ve üstelık bu sucu. stetemln yuzyıllardır yozlaştıop saptırmaya calıştıgı bır I Tarihin cıîre sesi Humeynl ve iran Devrlml, B o tı kulturünun evrense! gecerlllığı olduğu yönünde ozellıkle Ortodoğu'da yerieşrmş bır kanıya cağdaş uluslararası düzenm temel kultürel ve sosyoekonomık değerlenne ındırılen bir darbe olduğu ic'n evrensel karşıdevnmce hedof secılmıştır Burcda Irak odusunun gürultusu Saddam Huseyın ın cüce varlığıyia bırl.kte tarıh n cılız bır sesınden başka bır şey değıldlr Irak o'dusunun nesnel Işlevl Ise tanhsel bır yasanm gunümüzde ı$!ey'şıdır ve bu, Soddom Huseym 9 düzerrin pa ralı askerı olmak onurunu verebıllr ancak Novock'ın yazdığı glb) tBOtün kural ve davranışlarını, ne pahasına olursa olsun iktldarlarını, mülklyetlerlnl ve ayrıcahklarını koruma üzerine kuran karşıdevrımın guclerı zamanın ahlâkl anlayışını, daha yüksek omoc ve ülküleri olan rakıplerlrw oranla, cok daha fazla beliriıyorlar» Bunun lcındir kl dunyanın kalbınin ottığı petrol bölgesindeki bu insanlık dışı savaşa ve saldırgan Irak'a karsı sıstemın kılı blle kıpırdamamokta, düzenin llohları gızll sevinclerinl tyansızlık» demeçlerinın kaypak kılıfındo saklamoktadıriar Vine de savas alaniarındo sonuc ne olursa olsun Iran Devnmı insanlığ'n özgurlük sovaşımındoki onurlu yerıni almısîır ve ezılen Insanlar l c n gorkemII bir kurtulus anısı olarak yaşomın parcosı olmus'ur Bu acıdan, kesm zafer vıcdanlarda cok'an kozanılm stır btle .KLKURIA Eldmdöneml T l 4 ^ 6 5 9 4 5 . 1 8 : 49892» Tıkı. n \ JotitCjd So» Savaşın asil nedent Bu uluslararası düzenlrr coroklastırdığı Ortadoğu toproğı üzerınde. kefen gıymış kadınların kanlarıyla sulanıo fılızlenen iran Devrimı de evrensel sıstemtn karşı devnmci guçlerının saldinsına uğruyor Iran Irak savaşını, Şattülarap üzerındeKi falanco tarıhlerdekJ artıaşmaların, hatta sınır anlaşrraz ıklarının dar sınırlan Icıne hapsetmek Iran'ın bır dev rım sürecınde ve Amerıkan am bargosu nedenıyle zayıf dusmes nden Irak ın yararlanmak ıstemesıne bağlamak; ya do olayı salt bır Arap • Acem, Şu . Sunr.ı ayırımına Indırgemek, yalrızca bılıme aykırı oJ makla ka'maz aynı zamanda tonhı. gerceklerı, ezenle ezılenın. devrımle karşı . devr.mın kavgasını gözardı etmek anlarrıno gelır Iran bugun tarıhte ancGk dö zene başkaldırmış cok az ulkenın ıc ne düşürüldüğu blr yctmztık Içınde savaşıyor Bu korkunc yalrıziığı Ircn yönetlmın'n ya da Humeyni'nın klşisel hatofânna boğlamok kolay ama yan'ış bır yoldur Bu yalnızlık oslındc Iran Devnmınin kacınılmoz yazgısı ve bır onlamda onun gercek devrımci nıte'ıkıennın bır sımgesidır. Çünku !ran Devrıml Şah la bır lıkte. tum uiuslararası duzene vo onun temeı doyanakiorıno zafere ulaşmıs bır b a ^ ıstı Eu ocıdon korşısf " 1 bugun valnızco Saddam H" •*vın'ın orduları deiıl, aniarr '• bır sessıziık ve «yansızlıkı 'cınde lum sıstem var öu durumun n&denlerlnı sadece Iran'ın Fıllstın konusunaa olduğu gıbı s stemın başat ülkelerlnln polltlkalorına karsı c k masında. yo da rehineter so Yedıer Rek'âm. 160) 5557 MAN ^ ' Ibuyil REKLAM GRAFİĞİ UYGULAMASINDA GÜÇLÜ BÎR GRÂFİKER ARIYORUZ Bir basıu ieıclarnınm grafık çalışmasıra taslaktan alarak orijinaİTi olusmasma kadar .um aşamalarıyla gerçekleştırebüeeek /etenekte .. Her turlü baskı tekniğinı bilen bir grafıker arıyoruz. Deneyımme guven duyan ıstekîılerin ozgeçmışierını ıçeren bır yazıyia başvurmalarım rica ederız. BİRİNCiSİ dahil, YARISI bizi seçmisti ilk 50'ye giren istanbul öğrencilerinin BİLİMLERİ MERKEZİ UNiVERSiTEYE HAZIRLIKTA EIM a ü ç u U K u n u u ı ş KAYITLAR OEVAM EDİYOR Beşödaş Çtragan CaddesiMo:71 BÖKSEN DERSANELERİ IMİVERSİTEYE KtZütLtK KU(fc>UfB •l'St 4,tl 18 EKIM K T U I I 5» Ic 2 SI 3] ? Büyükdere Cad. Aygaz Han 145 Zmcırhkuyulstanbul Başvurular gizli tutulacaktır. MANAJÂNS A.Ş. »BEKLEMELlLEFfE İ &*r\ ÖĞRENCİLERİ 'Sİ2E BÎRSÜRPRİZİMI2VAR, sıerraıslnız ? (RBK Rekıomcılık 426) 5575 ÜNÎVERSÎTE AEHYLARl B'ZİB. İMZDENtZLEYÎN ••S»HJ )» I1DHCI }• ltl « 2» »J I.i 31 S2 71 • ÜSStİYS TEST KJt YALCIN KUCÜK BİR YENİ CUMHURİYET İÇİN Yenl Çıktı TEKtN YAYIN*EVt (Cumhurlyet: 5546ı iAdım Reklâm. ...) 5569 İASA.MALI ! V ^ ! N YDLlTt L A ^İAZIRLIYÜRU2 Ssbltot : Ci3S'jrty«t Ustbsacüık *• Gazetecülk T A Ş sdın» N^DİR NADİ ' Genel Yay.n S Y«IÜ}lert VSuduTÛ . Ofctt; KLRTBÖKB UOessesa Madurfl • Ktntae CŞAKUGtL Baeao n yıyan O^mtuHvet Matbascüık »s GasetedUk TjkS Cajalotla Türkocatt Cad No,: Î9«1 Posu Kotosa. üi tSTANBDI Teleton . 30 9? <B CUMHURİYET B1SIN *H! US. TAS^SIN* CYHAV1 T4AHHtrr EOER • BÜ^OLAK 4NKUU KOOÜT S o k ö 34/4 Yenlsehlı Tel : 17 SS 2S \1 58 M 1 8 33 3$ • tZMİ« Haijt Zîy» s n m : No « . KM i Tei . 35 4' 09 13 13 30 • ADANA : Atat&rk C*a Z ork K n a Kurantu Is b l ; t S o . 11 T d : U550 ABONE ÜCRETLERÎ t * • u Ymt lef ÎOB S00 1.800 S.60C T m t d m eoo ısoo s.eoo 7.200 Cçak OcreC fnpiarm» v« «Jırb9as fOra *JTXS oysolamT. Ank»r» Abone »» tlaa Tel. U33SS TAKVİM S EKİM 1 S 9S tnMk $14 tkted 1S2C1 Gfln* »J« âkfm IS^O I I (S Tatn »X PJ< 3 H I J R S A (Banşçı A|ans 495) 5568 ,'Slvcn .... 5566 • Genc eT<ek!l otîpryOT. oovan şc'vl vöretecek. hrv cv.nhıiır U V M