Katalog

ON CUMHURlYET 15 EKİM 1980 24 « Bak Nadir'im, Başbakan senl düşunflyor. Yakınd* Yakup Kadn emeklıye aynhyor Onun yenne, istersen senl Büyukelçı olarak Bern e gönderebılır» Bu onenyı Mükerrem Sarol damdan düşer gıbı yapmaıruştı Ankara Palasın salonunda yanm saatten ben konuşuyorduk 1954 milletvekıli seçımlenne az bır zaman kalmıştı ve DP örgütünde görevll bulıınan Sarol partısmın üstun başansı ugruna canla başla çalışıyordu Benımle gorüşmesı de herhalde Cumhunyet'i yan lanna çekmek ıstegınden kaynaklanıyordu O sıralar Cumhunyet muhalıf degıl Atatürk ilkelen ışığında tam anlamıyle bağımsız bır gazete ıdı CHP'nın o zamanki hırçm tutumunu beğenmemekle bırlıkte demokratik bır hukuk devletl düzeninde bunu olağan karşıhyor DP'nın hırçınhğa karsı hırçınlıkla karşı çıkmasını doğru bulmuyorduk Böyle bır tutum rejımı v e gıderek ülkeyı çıkmaza süruklerdı Yaptığımız, ıktıdar partısı yönetıcılennı uyarmaktan öteye geçmıyordu. Tutumumuzu belırtmeye yarar düşuncesıyle buraya o sıralar Cumhurıyet'te çıkmış yazılarundan bınnı aktanyorum11 mart 1954 perşembe Olur şey degil ^ N a d i r NADİ*nin anıları Mükerrem Sarol ansızın büyükelçilik öneriyor ELÇÎLÖCTE FALAN GÖZÜM YOKTU; BİZ GOREVIMİZİ ÜLKE ÇIKARLARINI HERŞEYIN USTUNDE TUTARAK YURUTMEYE ÇALIŞIYORDUK. ŞIMDÎ BU ELÇILIK DE NEREDEN ÇIKTI DIYECEKSINIZ. SAROL, ONERIYİ DAMDAN DUŞER GIBI ORTAYA ATLAMAMIŞTI. BUNDA BENIM TUTUMUM DA AZ ÇOK ETKEN OLMUŞTU... fıklr Özerinde tartışanların eflltlm ve öğr.enlm dereceslyle. onla rın dıploma numarasıyle, yahut da rütbe ustunlüğü ile değıl olsa oısa fıkrın dayandığı temellerın saölamlığı veya çurükluğu ile mey dana cıkar Eger sayın eskı Yargıtay Başkanının nutkunda kullan d'ğı mantık yolıyle hareket etmemız gerekseydl, Büyük Mıllet Mec lısınde en eskı, en okumuş. mesleğınde en yuksek rütbelere ulaş Blzlm Anayasamıza göre milletvekıli secllebllmek lcln gerek II ahlâk vasıfları bır yana ilkokul öğrenımi gormuş olmak yeter blr şarttır Bu şartı taşıyan bır vatandaş Meclıse gırdı mı onun •a sayın Özyörük arasında bır üstunluk aşagılık farkı aranmaz. Düşüncelerını serbestce ve korkusuzca savunmak, cok bılenın de, az bılenın de hakkıdır Memleket realıtelerını hangı f'krın daha l/t karşılayabııeceğı ancak devamlı tartışmalar sonunda bellıolur Cok bılen de, az bılen de hatta Meclıs cogunlugu da aldanabılır Hakkın ve gerceğm bır muddet azınlıkta kaiması ıhtımalı, her po lıtık sıstemın değışmez kadendır Bu ıtıbarlc kendınden once ko nuşarak Ispat hakkını savunanlara karşı sayın eskı Yargıtay Başkanının tcahıller» sıfatını kullanması, kendi tabırile soyleyelım bir «gllzetl beyanı orneği olduğu kadar llım ve hukuk metodları na da aykırıdır. Amme hızmetl gören bir kısım vatandaşlan, bır amme müessesesı bıldığımızbasının kontroludışına cıkardığı ıçın 1949 tarıhli tovhıdı ıçtıhad kararı bızce hatalıdır Bakanlardan ve beş on yuksek memurdan kurulma bır ımtıyazlılar zumres . demokratik hukuk duzenıne yakışmaz. Bunlara karşı vatandaşı mukaddes savunmâ hakkından yoksun bırakmak. adalet duygusunun kolay ka bul edebıleceğı bır prensıp olamaz Adam oldurmenın cezası ıdam c'dugu halde, bır kotıiı. nıçın oldurdugunu lyıce sorup araştırma can mahkum etmezler Bır bakan hakkında gorduğü vazıfeden otü "! ısnadda bulunan bır gazetecıyı, ıspata cevaz vermeksızın ceffalkalem hapse tıkan bır zıhnıyet, nefsıni korumak ıçın adam o duren bır zavailıyı muhakemesız sehpaya goturen zıhnıyetten furksızdır Mahkemelerımıze hakım yetıştıren hukuk profesörlerı rrızın ezıcı çoğunlugu bu fıkırdedır Batı Avrupa hukuk nızamı da bunu boylece coktan kabul etmıştır Gonul ısterdı kı sayın özyoruk davasını bu yonden savunsun fıkrının doğruluğunu ıspata >arayacak bır kac mısal versın O bıze cahıl demekle ışın ıcınden cıktı Kendısi hakkındaki en cdıl hukmu şuphesız Turk hukuk tarıhı verecektır NADİR NADİ BALDIRI ÇIPLAK akoret davalarında Bakanlar ve bazı yüksek7 memurtar Içln 'ispat hakkına cevoz olamayacağı» tezıni Meclıs kürsüsünden sovunurken. soyın Halıl Özyoruk, gazetecılere de bır takım Itob larda bulunmuş. o arada yazılşleri müdürlerıni «Boldırı cıplaklar» terıml ile vasıflandırmış Bır kanun tasarısı üzennde tartışılırken. hıç bır sunu taksırlerl bulunmadığı halde böyle bırdenbıre hücuma uğroyan arkadaşlarımızın ne kadar uzüldüklerlni dünkü gazetelerde yayınlanan protesto yozısıyla öğrendık. Sayın yazıışlerı mudürlerlni teselli Içın soyleyeylm ki o gün Meclıste Adalet Komısyonu Başkanı yalnız onlara değıl başkalarına da taarruz etmlş, mesela kendınden önce söz alarak ıspat hakkını savunan mılletvekillerını cehaletle damgalamak ıstemiştır. 1949 tarıhll (tevhıdı Içtıhad) kararmın alınmasında buyuk gayret Sosteren ve zannedersem gerekcesl İle blrlıkte kararı da bızzat kaleme alan sayın eskl Yargıtay Başkanı, o zamanlar bır cok arka dcşlannın kendısi gıbı duşunmedığınl unutmuşcasına cektığı uzun nutukta, uzun boylu kendi hayatından soz etmış, hukuk ılmır.ın guçluklerınl one sürmüş, 42 yıl hakımlık yaptığmı ve Temyız Mahkemesl reıslığıne tkademe kademe ırtıka eyledığını» soyleyerek bılımsel otorıtesinın azametı önunde bızlerı dız cokmeğa da vet etmıştır. Hukuk ilminın güclüklerlnl kabul etmeyecek blr tek aklt baçında vatandaş bulunabıleceğınl düşunemeyız Bunun en taze mısallerınden bınnı hukuk prensıplerine aykırı sozleriyle evvelkl gün sayın eski Yargıtay Başkanı gene kendısi vermış oluyor Ispa» hakkını savunan mılletvekıllerının fıklrlerıni karşılamak ısterken bır Ikl eser okumakla bu gıbı derın konularda soz sahıbl olunamayacağını, halbuki kendısmın hak ve hukuk uğruna omur tuketıp dırsek cüruttüğünu söylüyor. Oysa kl. blzlm blldığımlz, blr fıkrln doğruluğu veya Iğnlığl, o H NEREDEN ÇIKMIŞTI BU ELÇİLİK KONUSU? URUMU herhalde Mükerrem de bıhyordu kı bana gazete ile ılgıh en ufak bır ımada bulunmadı Zekı konuşkan gırgın br arkadaştı Mükerrem Şeytan tuyü var derler ya, ışte oyle bınydı Çoktandır karşılaşmadıgım ıçın bugun de hujunu degıştırmedıgını sanırım Bana DPnın yaptıklarından yapmakta olduklanndan \e yapacaklarından soz ettı Gazete olarak Cumhunyet ten hıç bir yardım da ıstemedı Yalnız, sozlerımızın sonunda o elçılık konusunu şoyle bır ortaya attL D Arkadaşım Sarol Buyukelçılık önensıru bana ıleten ılk o oldu... mış hoklm klm Ise bütün kanunları oncok onun rlzosiyle ycyınlamak zorunda kalmaz mıydık?. Dahası var Bu tokdırde zahmate gırıp seçımler yapmaya, kavga doğuş yuzlerce milletvekıli çıkarnıaya ne luzum''... Her bılım alanında en ustun mertebeye ulaşmış kac vatandaş varsa bır araya toplayıp memleketl bunlara ıdare ettırmeK daha doğru olmaz mıydı 7 ... Egılerlne teşekkur ettım. Elçıhkte falan gözum olmadığını, bız gorevımızı ulke çıkarlannı her şeyın ustunde tutarak yurütmeye çalıştıgımızı. DPnın başanlarının bızı ancak sevmdıreceğını soyledım Aynldık Şımdı bu buyukelçılık de nerden çıktı, dıyeceksınız. Yazımın başmda da belırttıgım gıbı Mükerrem Sarol vaptığı önerıyı damdan duşer gıbı ortaya atmamıştı Bunda benım tutumum da az çok etken olmuştu. YARIN: OLAYIN ÖYKÜSÜ Arap şeyhlerine göre savaşı kim kazanırsa kazansın, Körfez ülkeleri zararlı çıkacak Dıs Hoberier Servlsl Iran Irofc sovaşının başlangıcında Irak hukumetınin Basra Korfezı çevresındekl Arap ülkelerının Bağdat'ı destekledıklerı yolundokl açıklamalarının aksine Korfez ülkelerının savaşı kaygıylo Izledlklerl belırtılmektedir Internatıonal Herald Trıbüne çazetesınde yeralan blr habere gore Körfez cevreslndeki Arap şeyhlıkleri. savaşı kim kazanacak olursa oısun bu çatışmadon kendılerınin zararlı çıkacağı görüşündedlrler. Korfez cevreslndeki Arap ülkelerlne göre savaşı Iran kazanacak olursa Krollıklara ve Sultan lıklara karşı olan Humeyni yönetiml kendi ölkelerl içın de blr tehlike oluşturmayo boşlayocaktır Humeyni yonetımının Islâm devrımini îtıraç etme polıtıkası da onları korkutan ano nedenlerden blrldir Savaşı Irak'ın kazanması ise bu ülkenln bölgede hegemonyacı davranışlara yönelmesine yolacobllcektır Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin daha şımdıden Arap dunyasının lıderlığınden sözetmektedır Körfez ülk9İerının bosın organlarında savaşta bır Arap ulkesı olan Irok'ın desteklediğı anlamınu gelecek vazıların çıkmasına karşılık. yönetlcller arasında behrgin bir kaygının varolduğu beılrtllmektedır Orneğın Bağdat Radyosunun savaşın Ilk günlerinde Suudı Arobıstan Kralı Halıd'den «Arap uiusunun düşmanlarıno karşı savaşto» kendllerinl destekledıkler! volunda bir mesal geldiğinl açıklamasına rağmen Suud' Arabıstan resml haber aıansı bu haberi yolanlama gereğinl duymuştur Korfez çevresmdek* kücük ülkelerdsn yalnızca Kuvevt Emirl son gelişmelerf Irak Devlet Başkam ile telefonda görüşmüş Katar, Bahreyn ve Bırlesık Arap Emırlıkien konuya llışkin herhangl bir açıklama yapmaktan tıtizllkle kaçınmışlardır. • Petrolcü Körfez ülkelerinin yöneticileri, Iran savaşı kazanırsa İslam devrimini ihraç etme girisimlerini hızlandıracağından, Irak' ın savaşı kazanması halinde ise bölgede hegemonya kurmak is temesinden korkuyorlar. 1 ABD'de nükleer silah harcamaları 2 kat arttırılarak 25 milyar dolara çıkarıiıyor (Dtş Haberler Servlsl) Carter yonetlmlnın nükleer silahların gelıştırılmesı ve uretımının arttırılması ka rarının ardından ABD'nın nukleer sılah harcamolarının gelecek beş yıl ıcınde ıkı kat artarak 25 milyar dolara ulaşacağı bıldırılmektedır Internatıonal He rold Tribune gazetesının haberıne göre yenj harcamalar ozellıkle nükleer sı lah uretımınde kullanılon plutonıum ve trıtıumun el de edılmesı ıçın ayrılmıştır Carter yönetiml uzun tar tışmalardan sonra uzun do nemll nükleer sılah gereksınmesinın, bugun Savannah ırmağı kenarında faalıyette bulunan üç üretım reaktorüyle karşılanamavacağı kararına varmıştır Bu üretım merkezınde ye nı TrıdentI nükleer denız altı füzelen. karadan karaya atılan kıtalararası balıstık fuze Mınuteman3 Icin gerekli savaş başlığı Mark 12A. havad a patlayan nükleer bomba B61 ve Cruıse füzelerl ıcın sa vaş başlığı üretılmektedır Carter yonetımının nük leer silahların gellştlnlmesı ve uretımının orttırılması programı uyarınco Mark 12 A tıpı savaş başlıkları nın MXICBM bclıstık fuze lerıne uygulanması ve Tri dent 2 fuzelerı ıcın savaş başlıkları uretılmesı ongö rulmektedır Pentagon ra poruna gore Savannah Ir magı kenarındaki üretım merkezı yenı geliştirılen nükleer bombaiardan yılda ancak bir adet üretebl lecek kapasıtededır Bu nedenle Beyaz Saray ta rafından oluşturulan bir ko mıte oncelikle bu nükleer sılah üretım merkezlerının gelıştırılmesı ıçın fon kurulmasını kararlaştırmış tır Bu iş ıcın nükleer sılah bütçesınden gelecek beş yıl ıcmde her yıl ek 2 mılyar dolar ayrılacaktır E nerıı Bakanlığı'nın silah but cesı >se 2 7 milyar dolar dan 5 mılyar dolara cıka rılmıştır Eneriı Bakanlığına bu 5 milyar dolarlık büt ceye ek o'arak nükleer sa vaş başlıklarına parco Imal eden 7 fabrıkanın ku rulmosı ıcın her yıl 1 mılyar dolar verılmesl plânlanmıştır ! IRAN DAHA BÜYÜK TEHÜKE I ı BAE DEVLET BAŞKANI ŞEYH ZAYED termlş ve daha da önemllsl yenl bir islâm dünya anlayışı ortaya atmıştır. Humeyni yönetımı, blr ülkedekl Batı varlığının o ulus ıçın onur kırıcı olduğu goruşunü çevre ülkelerınde yaymaya çalışmıştır. Kuveyt'te yayınlanan yüksek tıraılı El Arabl dergısınm genel yayın müdürü Ahmed Baha El Dın, tBaşlangıçtan beri Humeynı'nın programı Arap dünyasına açılmaktır. Çünkü o kendısmi KUVEYT DEVLET BAŞKANI EL SABAH Internotlonol Herald Tribune gazetesindekl yazıya göre Iran, Körfez bölgesl ülkeleri Için Irok'a oranla daha büyük bir tehlike olüşturmok tadır. Humeyni, 1979 şubatında Şah re|imınl devırmesınden bu yana bölgede o gune dek gecerII tum yasaları yerle bır etmıştır Humeyni yönetımi, güçlü ordulorın krallar ve sultanlar ıçın bır koltuklarını koruma aracı olmayabıleceğınl gös yolnızca Iran'ın değıl, tüm Arap dunyasının Ilderı olarak gormektedır > demektedır Humeyni rejımının hergun Bahreyn'de coğunluktakı Şıı mus lumanlorla Kuveyt, Dubal ve Suudı Arabıstan ın doğu kıyılarındakı Sn Musluman azınlık arasında propaganda yoptığı belırtılmektedır Soz konusu ulkelerde yonetıcılerın, sıvasai istıkrarın Iran propagandası sonucu bozulmasından buyuk kaygı duyduklan Kaydedılmektedır. IRAK KAZANIRSA Reagan başkan olursa, ABD de ağır nükleer silahların gelişmesine hız verilecek I CUMHURİYETCİ PARTİ'NİN PROGRAMINDA SOVYET ASKERI GUCUNUN GELİŞMESİNE KATKIDA BULUNABİLECEK TEKNOLOJININ SOVYETLER'E AKIŞININ DURDURULMASI ÖNGORÜLÜYOR PROGRAMDA AYRICA ISRAIL DEVLETININ EGEMENLİĞİ, GUVENLİĞİ VE BUTUNLUĞUNUN ABD' NIN STRATEJIK ÇIKARLARINA HIZMET ETTIĞI VURGULANIYOR. ANKARA (UBA) ABD'dO 4 kasımda yapılaçak seçımlerde Başkan adayı Ronald Reagan'ın partısi olan Cumhurıyetçı Parti'nın kongresınce kabul edılen programda, «ağır nükleer silahların gelıştırıleceğı ve Sovyetler Bırlığı'ne karşı askerı üstunluk saglanmasına çalışılaoağı» belırtılmıştır. ABD de halen muhalefette olan Cumhurıyetçı Parti'nın programının özetı, Ankara'dakı Bırlesık Devletler (Jluslararası lletışım Kurumu tarafından açıklanmıştır Programın dıs polıtıka ile ılgıll bolumünde ABD'nın Carter yönetımı altında Sovyetler Bırl ğı karşısında zayıf duruma düşürülduğu öne sürülmuş, Ulusal Güvenlık ve Nükleer Kuvvetlerle ılgıli olarak şu gorüşlere yer venlmıştır: tCumhurıyetçıler savunma harcamalannda cok büyük gereksınme duyulan programlora adaletll bir şekılde tahsıs edılmek uzere derhal btr artışı taahhüt etmektedırler Sovyetlerle aromızda olan boşluğu kapatmağo yeterll ve sonunda Amerıkan halkımn ıstedığl askeri üstünlük durumuna ulaştıracak sürekil bir savunma harcamasını sağlayacağız » ABD • SSCB İLİŞKİLERİ Cumhunyetçl Partl programının Sovyetlerle lllşkılerl konu alan bolümunde de şöyle denılmıştir«Sovyetler Bırliği genlşleme sıyasetmı surdürdükçe tehllkell catışma olasılığı artmıştır. Cumhurıyetçıler krıtık sorunları barışçı yoliardan ço zumlemeye ca'ışocaklardır fa kat askeri bakımdan zayıf bır durumda yürutulen muzakerelerın Amerıkan cıkarlarına zarar verdıgıne mudrıkız Cumhurıyetçıler, geçmışte yapılan ve Bırlesık Amerı<a ile mütîefıklenmızı tehdıt eden, ılerı derecede karmaş k silahların gelıştırılmesıne ızın veren yuksek teknoloıının Sov yetler Bırlıgı ile bunun Avrupalı peyklerıne transferıne kar şıdır Sovyet asken gucunün, doğ rudan ya da dolaylı olorok, gelişmesine katkıda bulunabılecek teknoloıının Sovyetler Bırlığı'ne akışını durdurmayı vaad edıyoruz Yaptığı uluslar arası anlaşmalarlo üstlenmış olduğu tüm tıcarı ve dıplomatık taahhütlen yerıne getırmesı gerektığının Sovyetler Bırllğınce anlaşılmasını sağlayacağız.» j ORTA DOĞU VE BASRA Cumhurtyetçl Partl'nln prog ramında Ortadoğu ve Basra başlığı altında bu bolgedekl gelışmelere genış yer venlmıştır Partlnın bu konudakl göruş ve hedeflerı ozetle şoy ledir Nlhal borış anlaşması ile Ilgıll olarak, Cumhurıyetçıler Fıllstın Kurtuluş Örgütü'nun herhangl bır rnüdahale çağrtsını, Israıl, ya do Fılıst'nli Arapların uzun vadell cıkarları İle bağdaşmaz görmektedirler. Israil Devletı'nln egemenlığl, güvenllğı ve bütünlüğü manevı blr zorunluluktur ve Bırlesık Amerıka nın strateıık cıkar lanna hızmet etmektedır. Irak'ın savaşı kazanmosı da Körfez bölgesındekı Arap ülkeleri ıcin kaygı uyandıracatc bir gelışme olarak nıtelenmektedır Bahreyn'deki blr Arap buyükelcl, Irak'ın Iran topraklarındo hak ıddıa etmesıne dıkkotı çekerek, Irok bu savaşı kazanacak olursa, yarın sınır komşusu olan Kuveyt topraklarında da hak ıddıa edebılecektır. Tum Korfez ülkelerının Irok'ın hegemonya alanınm dışında kalmoyı istedıklerınl söyleven Arap Buyükelcl. «eger onlar kendılerl lcln bır korunma bıcırm secmek zorunda kalırlarsa. kuşkusuz lra< ı değıl, ABD İngıltere ya da herhangı bır Batı Avrupa ülkesmı isterler» demıştır. Şeker hastalarına Insülin yerine pankreas hücreleri enjekte etmenin daha yararlı olduğu söyleniyor VANCOUVER (ANKA) Şeker hastalanna ınsülin yerıne domuz ve maymun ceninlerınden alınacak pankreans hucrelerının enıekte edılmesının daha etkıll olacağı öne sürülmüştür. Avustralya'nın Sydney Oniversıtesınden Profesör J R Türtle yaptığı açıkiamoda bu yöntemle yaptığı deneylerde şeker oranıru düşurmeyi başardığını ve şeker hastalarındakl goz ve bobrek rahatsızlıklarının önune geçebıleceğını bıldırmıştir. Kanada ve Avustralya Tıp blrlıklerinln toplontısında konuşan Prof Türtle bulduğu yöntemın şeker hastalarında ortaya çıkabılen kalp ve damar rahatsızlıklanna da lyl geldığını soylemıştlr Prof Türtle, insulın tedavısınde şeker hastalarının kalp rahatsızlığından öidüklerıni ve yüzde 70'inln Ise göz rahatsızlıklarından şikoyetd olduklorını belırtmıştlr. Prof. Türtle, buna karşılık deneylerln henüz domuzlar üzerlnae yapıidığını, ınsanların yabancı hücreleri kabul edıp etmeyeceklerinln ise yapılaçak deneylerden sonra belll olabılece Ğinı belırtmıştır, Amerikalı bir doktor genetik mühendislik tekniklerini ilk kez insanlar üzerinde denedi LOS ANGELES (ANKA) Calıfornıa Unıversıtesl Profesorlerınden Doktor Martın Clıne nın genetik muhendıslık tekniklerini ılk ksz ıkı ınsan mennde denedıgı açıklanmıştır. Dr. Martın Clıne, öldürücü kan hastalığına yakalanan bın Isroıllı dığerı Italyan ıkı kadının kemık ılıgı hucrelerıne normal genler e^lemıştır Hastalıkiann saglık durumlarının duzelıp duzelmeyecegı konusundakı gelış menın bırkac ay ıçınde bellı olacağı kaydedılmektedır Calıfornıa Unıversıtesı Dr Martın Clıne nın fareler uzerınde gerçekleştırılen deneyc ınsanlara uygulomak ıstemesı üzerıne konuyu goruşmuş ve araştırmanın hayvanlar üzerinde derınleştırılmesını kararlaştırmıştır Ancak Dr Clıne Unıversıtenın kararım bıldırmes nden once. 10 temmuzda Kuduz Hastanesınde ve 15 temmuz da da Napolı'de «Genetik Muhendıslık» teknıgını 21 ve 16 yaşlarındakı ıki kadın uzennde denemıştır Doktorların bır bolumunun Clıne'ı insanlar üzerinde deney yapmakla sucladıkları Genetik Muhendıslık Teknıklerının henüz insanlar üzerinde uyguianma aşamasına gelmedığını savundukları belırtılmektPdır Doğuştan gelen bır takım bozukiuk ve hastalıklann genlerle Ilgıli olduğu kaydedılmekte ve ozellikle son yıllarda genleri düzeltme yolunda ceşıtlı "alışmalar yapılmaktadır Genetik Muhendıslık adı ven en bu tıp dalı geri zekalılık mongolızm mıkroplara dırenc gosterememe gıbı çeşıtlı hastalıklara çozum bulmaya çalışmaktodır. Cumhııriyetçl Parti'nın Başkan adayı Ronald Reagcn «Sovyetlerle aramızda olan boşlııgu kopatmaya yeterlı olacak ve ABD'yi halkın ıstediği asken üstunluk durumuna ulaştıracak sureklı savunma harcamasını saglayacagız.»