Katalog

İKİ CUMHURtYET 3 OCAK utengti, TörV toptumbmm! lcln gercek blf koyıptır. Bugune dek sürdurduğu çolışmalorı ne denll özgun va yararlı olmuşso, bugünden sonroki calışmolan da o denli hotta daha da özgün va yararlı olacaktı. T olaylar ve görüşler Emre KONGAR J 61 üh»umm femtyfe sfmgefemey* onu. yoneîîmlştt Toplumsal blllmlerds genç dahl olamaz ftvtonlar. Çünkü toplumsal bılimler, büyük blr bıriklm ister. Yüzyıllartn bılgı birıkımi özümlenmedan yapılacak ışler ancak «Amerika'yt yenıden keşfetmek içın boşa rtarcanan cabalar» gıbl olur. Özgun yaratı, toplumsal bıiımlerdo, bu yüzden anoak bellı bir yaştan sonro olanaklı olur. Cünkü ınsan. kendı bıyolojık ve fızyolojik sınırhlıkları ıle belli miktarda bllgıyi ancak belil zaman kesıtınde öğrenebllir. Cavit O. Tütengil Üzerine nellk yonlem colışmaları bakımından önemtı kot kılar yapmıştır furk bıiımıne. Tütengıl'in ikıncı olarak calışmalarını yofiunlaştırdığı konu az gelişmlşliK olgusuydu. Her calıştığı konuda olduğu gıbi. bu konuda aa yayınlamış olduğu kıtap, gercekten az gelışmışlik olgusuna ışık tutucu nitelıkteydi. Ulusal değerlerının bilincinde oian Tütengil. ülkesıne karşı borcunu, toplumunun en önemli sorunu olan az gelişmişüğe eğllerek ödemeye cahşıyordu. Hic kuskusuz böyle blr cabanın ardında yatan inanc, az gelışmişliğı. gelışmış ülkelerin bilım adomlorının değil, kendi ulkemizin bllim adamlarının daha iyl irdeleyeblleceğı idl. cok önemie üzerînde durduğtı, hatta hoyronlıfc besledlğı bir duşunürdu Prens Sabahaıtın ve Prens Lütfullah da onun ıcın, aynı döneml oydınlatan düşünürler olarak, Incelenmeye değer tarihsel kişlierdl. Tütengil, bu nltelıkleryle, gunumüzün kuşaklarına gorkemli tanh'mizi tanıtmaya calışon bir toplumbılimcinm işıevlerine sahipti. En Verimli Çağında Işte Covit Orhan Tütengli. kendinden önce Insanhgın ve Türk ulusunun bilgi birikimlnl en lyi âzumlemış olan toplumbılımcilerden biriydl. Gerek uğraş alanlan. gerek yaşı, bugüne dek verdiği yapıtları bıle aşacak ölçude yenı çalışmaların üretimlne hazırlanmasına olanak sağlıyordu. Nıtekim. gercekten de Tütengil. yenl hazırlıkların Içındeydi. Atatürk'On halkcıiık ilkesi üzerine yem bir kitap yazıyordu. Katıllerln sıktıkları kurşunlar, yalnız buyük bir Atatürkcuyü hodef aldıkları icin değil. Ataturk hakkındaki blr Incelemeyi yarım bıraktırdıklan Icın de Tütengıl'in kişılığinde Atatürk'e de yönelmiş kur sunlardı. TütengM'ln toplumsal bilimler alanında yozıp clzdikleri ve özellikle derınlığıne araştırma yaptığı konular cok kabaca dört odak noktası etrafmda toplanabılir. Tütengil, öyle konuları secmlştır ki. bu alanlar gercekten Türk toplumsal bilirnlerinin gelışmesi bakımından büyük katkıları belirler Blrincl olarak, Tutengll'in toplumsal bllimlerin yöntemı konusunda odaklaştığını görüyoruz. Bıl.ndiğı gıbl. yontem sorunu. her bılım dalımn en önemü niteliklerındsn birini belirler işte Tütengil. toplumsal bilimleri gelıştırmeye yo Tütengil tam btr bilim adamıydı. Gösterişl sevmezdl. Nadiren yukselttığı Eesi adeta uygun sözcükleri arayarak sakin ve ağır konuşması gösterişi sevmeyen klşiliğinln görünüşünü butünlerdi. Ciddl adamdı Tütengil. özel yaşamında da clddlydi, resmi yaşamında da. Zaman bilinci cok yüksektl. Bütün uretime dönük duşunur ve bllim odamları gibi, zamanın degerıni cok iyi bilirdi. Çünkü onun lcin zaman, kafasındakilerl, araştırmalarının sonuclarını toplumuna aktarmak için kullandığı cok kıt blr kaynaktı. Randevularına hic gecikmez, gecikenleri de beklemezdi. Zaman bilinci bakımından azgelişmiş bir toplumun cok gelişmlş bir simgesiydl sonkl. Asker Veya Sivil *.. ent yılın llk günü Genelkurmay Başkanı, yanında Kara. Hava. Denız ve Jandarma Kumandanlarıyia Köşk'e varıp Cumhurbaşkanıyla konuşunca zaten kulağı klrlşte olan basın dikkat keslldi. Acaba ne oluyordu? Yenl bir 12 Mart mı sözkonusuydu? Kimı gazete «Ordu uyan mektubu verdi» diyordu. Kiml gazete «AP'nln parlamentoya getireceği yasalorın ivedilıkle ya6alaşması icln kumanddnlar ağırlıklarını koy dular» diye yorum yapıyordu. Kiml gazeteye bakorsartız Cankayo girlşiminin hedefi Oemlrel'dl; kimine göre isln ucu Ecevit'e dokunuyordu. Her ylğidın gönlOnde yatan oslana göre kOkremesl doğal görülmelldir. Ne var ki insanların yorumlarıyla gerceklerin dökümü arasında her zaman uyum bulunmuyor. Ordu bir kez işe karısmaya başladt mı. olaylar hangi yörüngeye oturur? Bu sorunun blr kısa sürelı yanıtı vardır; blr de uzun sürell. Kişiler (üstlerinde İster sivil glysl Dulunsun. İster asker üniforması) toplumsal olaylara blr ölcüde yân vereblllrler. Bunun lcin toplumsal gerceklerl yansız bir anallzden gecirmenin her bakımdan büyuk yararı olacaktır. Y Ölümünün Anlamı Tutengll'in ölümO, daha doğrusu katlller torafından haınce öldürülmesi, aslında onun değerini vurgulamaktadır. Cavit Orhan TOtengil o denli sağlam etkılı doğru ve haklı bir bılım adamıydı ki, katiller onun varlığına tahammüı edemediler. O denli başarılı bir toplumbilimciydi kl, karanlık gücler onun sactığı aydınlıktan rohatsız oldular. Onu vuran silahları kullananlar, aslında kendl kjam fermanlarını Imzalıyorlar: Hic bir toplum Tütengil gıbl evlatlan olmadon varlığmı surduremez. Bir toplumu toplum yapan en önemli ögelerden bırı onun toplum bılıncıdır. Bu bilinc ise ancak Tütengil gıbi toplumbiiimcıler tarafından gellştirilip güclendırilır. Bu acıdan onun katıllerl aslında Tütengıl'in kişılıginde toplumumuza, tarlhimıze ulusumu?a saldırmış bulunuyorlar. Emelleri Iss açık: Oaha genış nalk katılımına dayalt toplumsal, ekonomık ve sıyasal gelışmeleri durdurmak, Tütengil ve onun gibilerln özlenılediğl aydınlık Türkıye'nln oluşrnasını engellemek. Katiller yanılıyorlar: Aydınlık Türkiye mutlaka kurulacok. O Türkiye'de aynen bugün olduğu gibi. ölü ya da dıri Tütengli'in ve onun gibilerin yeri olacak. Atatürkçü Tütengil Ozerinde önemle durduğu belkl de en cok önem verdiği olan Atatürk ve Ataturk devrımlert. onun dördüncü blr etkinlik alanı olarak önumuze cıkıyor. Tütengil yürekten blr Atatürk aşığıydı. Bu sevgislni bir toplumbılımcinin sogukkanlı tavnyia butünleştirerek. en yaratıcı nıtellklerinı bu alanda gösteemiştı. Tütengıl'e göre, devrlmleri yalnızca Atotürk'e mal etmek. hem Atatürk'ün kendisıne hem de Türk ulusuna haksızhk etmek demektl. Çunkü bızzat Atatürk, bütün başardıklormı Ulusuna dayanarak başardığını söylemıştı. Üstelik, Mustafa Kemal Atatürk'ü de bu Ulus yetlştirmemış miydı? Aynca Cumhunyet Türkiyesi'nin kuruluşunun ardında yatan buyük toplumsal devrlml tek kişıye mal etmek, toplumbllimin llkelerlne de aykırı olurdu. Hepsinden önemllsı, Tutengll'in Ulusculuğu, insanlık tarlhine büyük blr katkı olan Atatürk eylemini, ken Tütengil ve Tarih Bilinci Tütengil. ulkesimn görkemll tarihlnln bllincindeydi. Toplumbılimsel Incelemeierini hep bu tarıhın üzerine ınşa etmeye calışırdı. Toplumsal, tarihsel ve kültürel köklerlmızi araştırarak. bu hczıneden yararlanmo yoiuyla geleceğı bıcmlendlrebıleceğımıze Inanırdı Gerek Ziyo Gökalp gerekse tarihteki öteki Türk düşünürleri, Cavit Orhan Tutengll'in ucüncü önemli etkinlik ve araştırma aianını oluşturur. Türk toplumsal blllmlerinln belli blr birikim üzerine kunılabıleceğinin bllincı ile, gerlye dönük belge6el araştırma yapıyordu "lutengll Hoca. Zıya Gökalp onun süreklı Incelediği ve Boy Hedefi Olanlar OKTAY AKBAL «BOtün bu ctnayetler ve saldırılar «ademlyetten». tidrak»ı kaldıromadı Varlığın yarılmcrz parcası düşunce, sod tanımadan, yüzyılları aşarak günümüze uloştı. Glyotınde can verenlenn, Idam edılenlerın, odun ustunde yakılanların, insanlık dışı işkencetere tabi tutulanlarm eserlerı, duşünceleri, ınsanlıga, Insanlığm mutluluğuna ışıklarını serptı.» Halit Celenk'l llericl okurlann tümu tanırlar. OnlO bir hukukçumuz, ilerıci bir aydınımız... Türk toplumunda sosyal gelışmeyı sağlayacak, buyük yığınları uyandıracak, bilinclendirecek her olumlu eylemın yaoında, ardında, coğu kez de önünde yurüyen bir kışı... «Hukuk Yazıları» kitabını okuyonım bugünlerde. Her zamankınden daha cok hukuka sarılmalıyız Anayasa'dan güc olan. Anoyosa doğrultusunda yer alan yosaları. o yosotan yorumıayan. koruyan, savunan hukukouları destekle melıylz; yaşamlan tehlikeye gırmış yasa adamlarının yanındc yer almalıyız. üsteler cıkıyor gazetelerde... öldürulecek Insanların adları koca harflerle oır takım basın organlarının on sayfalarında yer alıyor. Bakıyorum ıçlorınde cogunlukla hukukculcr var. Profesorler, docentler, avukatlor.. Demek en cok «gercek hukukcu»lardan korkuyorlar. ürküyorlar, cekınıyorlar Gercek hukukcu, buyük yığınların haklarını hukuk bılgısı, zekâsı. ışığı altında savunan. koruyan insan demektir. Gencılık, faşızm, halk duşmanlığı güden dıkta heveslılerı dünyanın her yerınde karşılarmda hukukçulan, ama gercek hukukcuları. hukuk denen «ınsanı ınsan eden» ölümsüz «değer» savunan kışılen bulmuşlardır. Türkiye'de son yıllarda surdurulen kanlı terör boslıco duşmon olarak gercek hukukcuları secmışse, nedeni budur Bılım adomları. yazarlar. sanalcılar. hukukculardır faşızmın başlıca düşmanları... Ya bunlara boyun eğdlrılır, ya da tek tek. kimı zaman da topluca ortodan kaldırılır. Ne var kı. Halıt Çelenk'in «Yenilmeyenler» yazısında dedıği gıbi: «Insanlar ulus olarak bağımsız. ağanın, patronun ve bunların temsıtcılerinin sömurüsünden, sömürünün her türlüsünden kurtulmuş, kendı entellektüel kişllığıni ve özgürlüğunu kazanmış blr aşamaya varıncaya kadar mücadelesınl sürdürecek Kölelık düzenınden nasıl kurtulduysa. kapıtalıst emperyalızmın boyundurugundan da kurtulacak Ezılen smır ve haklar bugüne kadar yenılmedl. Önönde sonundo yendı Çunku yenılemez» Halıt Çelenk bir süredır terörculerin soluğunu yakından duyanların başında... Türlu kanıt var bu türlü kuşkulara... Toplumumuzun «sağlam» bir kişisi olmasıdır düşmanlıkları ceken Yer^ koloy kolay doldurulmaz bir hukuk adamı olması, en başta da sağlam ilerıci klşilığı... Nasıl korunacak Celenk gıbi kışılsr? Kım koruyacak? Yakmlarında dolaşan ölümden nasıl sıyrılacaklar? Bir gün böyle «sağlam» kışilerin öldürüldüğu haberını alırsak vıcdan azabı duymayacak mıyız? Bir acı duymayacak mı bu toplumun sıyasasından sorumlu klmseler? İster iktıdarda, ister muhalefette olurlarsa olsunıar. Anoyasa. Hukuk Devleti, Insan Hakları odına savaşım veren hukukcuları. yazortarı, bilim odamlarını kcrumak onlarm görevleri değil mi? Orhan Apaydın. bir hukukcu. bir Baro Başkam. blr ilericı yazar kışılığıyle ö'um cetelerlnm tehdltı altındadır. Prof Tunaya. Prof Alp öyle... Nıce profesör, docent. asistan, öğretnnen. savcı tümüyle oyle... Ozellikle faşızme karşı savaşım veren kalem sahıpleri... Tü • tengifm. İpekci'nın. Karafakı'nin. Doğanay'ın daha pek cok saygıdeğer kişinin teK tek kurban gıtmesi gözier önündedır. Arkaiarındon «ah vah» etmek. başsağlığı dılemek. aılesıne ictenlıksız telgraflar cekmek. övgüler dızmek yetmez, blr şey. cözümlemez Bu tür terör eylemlerın.n nerden, nerelerden. kimlerden geldiği anlaşılmadı mı doha? Daha kac kurban vereceğız terörcülere? İster «ülkücü» ister solcu fraksiyonlar bıcıminde ortoda görünseler de hepsı aynı kaynaktan güc olan bütün bu cınayet cetelerlnin karşısında sağlam bir cephe kurmak saatı colmadı mı? Galile'nin bir sözünü anmış Celenk. «Yenllmeyenlen» yazısmın başmda . Büyük bılgın bakın ne demiş yüzlerce yıl önce «Samyorum bu dünyado bilgislzllğln bılıme karşı duyduğu kin ve nefretten daha zorlu blr kın ve nefret yoktur.» Bu söz bugünkü Türklye'nln karanlık güclerlne öyle yakışıyor ki!.. Iktidannın guvenoyu almasından sonra Ikl aya yakın blr zaman gectl. Doğal olarak bu zaman kesıti içinde ekonomik yapımın gözle görülür değişimlere uğramış olmasmı beklemek gercekten aşırı lyimserlik olurdu. Ama. sosyal calkolanrralar bir yana ekonomik gellşlmlerin bir analızini yapar80k durgunluğun süregelmekte olduğunu. hatta başlangıc noktasını 23 ay öncesıne göre saptarsak, hızlı ekslliş trendinln hızmı daha da artırarak aoağıya doğru indığini görürüz. Daha önce de yazmıştım: Bu olgu bugünün Türklye'sınin en az beş yıl doğasal kaderi olacak önemdedlr Ve ylne, ne den uc yo da on yıl değil. bes yıl sorusunun bıraz da felsefl bir cok bilmışlikle yöneltlleceğl ortomda, soruyu yanıtsız bırakarak, bu sürec lcinde Iyilesebilecefc ekonomimn recetesinln cözverl» ve dengetl tasarrufcu politlka Izlenmesl halinde bulunabileceğini ısrarla beHrtellm Ancak. Demlrel tVtidarının ftnlemleri ve gırişnnlerı acıkco ortaya koymaktadır kl, özverlye dayalı birıkimsel olgular, bu kez, tüketlm toplumu yarat ma billnclilıği ve kararlılığında glderılecektır. Ve yine Türkiye'nin yopısal gerceklerlnln tahlılinden uzak yüzeysel uygu lamalar sonucu toplum psıkolojisinın özüne Inecek kararlarla. somut birer olay ofan yağ kuyrukları. gaz kuyrukları kaldırılacaktır Ama acıktır ki, bu kez sağduyu sahibi herfcesln yöneltmesi gereken soruyu bir daha ylneledlğimızde. artık bes ya da on yıl sonra ekonominln kendinl bulabıleceği şeklindeki yonıt. tomamen olanaksızlaşır. sırlaşır, ta bulaşır. 'Zam, Anatomisi Ve Bolluk EKONOMtK SORÜNLAR, MEVCUT İKTtDARLA BÜYÜK ÖLÇÜDE BAĞIMUDIR. AMA ŞUNU IYİ BİLELİM Kİ BİZDE DURUM İKTİDARLARI AŞAN ÖNEM VE CİDDİYETTEDİR. HALK, GERÇEKÇİ BİR ANLAYIŞLA ÖZVERtYE ÇAĞIRILMA hocmlnl gider yönunden blr par ca körüklediğl tartışmosız. Yuksek flyatla yağ satışı hallnde bolluk olacağı söylenlrken. diğer bir yandan da yağ Ithal edlleceği belirtllmektedlr. Mevcut görünümüyle 2 5 milyar acık wr«n bir dış ticaret Işlemlert lclnde yenl artış kalemlerinin kaynakları ne olacaktır? Eğer üretıciler tatmin edıllnce ıc uretlm de artacak denlyorso ıc üretımın dışa bağımlılığının düzeyf dikkate aiınmakta mıdır? Ayciceğl üretimi artırımmın da aslında gübre ıthali. traktör ve benzert gerec sağlanmasıno bağlı olduğu bunun sonucunun da dövizli tünelden gectlğl hesaplanmakta mıdır' Yansız blr gözlemle deneblllr kl. Türkiye lcte gösterdlğl kararlı özverl, uluslororası alanda ise elde ettiğı saygınlıkla blr ölcüde uzun vadell olorak göreli blr huzura kavuşmuştur Oysa yukarıda sıraladığımız soruların yanıtlanabilme güclü ğünden öteye. sağlanacak fzam» değil «bollaşma» şeklin de nltelenen harcamaların kay nağını, sıhhatli bir dış tlcaret ptanı ve programı değil: IMF'den, OECD'den sağlanon paralar oluşturmaktadır Ve acıktır ki. bugünkü görüntösüyle onlar da kısa vadel) tüketim yo'.unda seferber edilmektedir. LroiR. Yaktn geçmlşlmlzde Ikl ordu mOdahalecl var. Blrisî 71 Mayıs: ötekl 12 Mart. Bu ıki olay siyasal yön bakımındon blrbırınden ayrıdır; bırbirlne ters duşer. 27 Mayıs, sıyasal acıdan özgürlükler getıren blr ilerici eylemdir. 12 Mart. özgurlükleri kısıtlayan bir siyasal jjericıllk olarak tonhe gecmiştir. Ne var kl her ıki olaym ortak yanları da eksik değildir. Her Ikl olay do blr enflasyon sureclnin ardından gercekieşen devolüasyon operasyonu üzerine oluşmuş ve İMF Isterlerinln yurt icinde uygulanmasmı soğlamıştır. 1958 devaluasyonu 27 Moyıa 1960'ın habercısidır; 1870 devaiaüsyonu 12 Mart 1971'In habercisidır Sonayileşmış Batı ülkelerl dışındakl coğu mazlum ülkede oynı sürec yaşanmıştır. Az gelişmlş kapilalızmin carpık düzenlnde yaşayan siyasal partller, İMF'nln ekonomik kosuliarını sıkısıkrya uygulamak gücünü gösteremedlkleri zaman, «Uluslararası Para Fonu Programı» silahlı kuvvetler zoruyla uygulanmıştır. Uluslarorası Para Fonu (İMF) başta ABD otmok Ozere Etotılı 10 buyük kapitallst ülkenın yuzde 51 payına sahlp olduğu bir banka niteliğındedir Büyuk patron Amerıka bu kuruluşun egemenıdir Ne var kl İMF'nln önerdlği programlar. az gellşmış ülkeierde silahlı kuvvetler zoruyla da uygulonso sonuc yıkmtı olmakta; koP'taiist dunyamn «enflasyon • devaluasyon» sarmalına dolanmış blr mozlum ülkede bu tür ekonomik uygurcma (ister oskerı olsun. ister slvll) yönetımle halkı karşıkarşıyo get.rmektedır. 1973'ten bu vona yaşadığımız hızlı enflosyon İMF'ntn i8tediği devalüasyoniarla sonuctantnca. Türk ye'oe ekonomik caıkantı büyümüştür İMF'nm koşuilar.m 22 cylık nükumetinde uygulamaya cabolayan CHPnin 14 ekım sec>mlerındeki cökOntüsü haikın tepkısını gös'.ermektedır. Hükümetini yenı kuran AP 19e İMF cembbrlnin içmdedır Ne var kl bu kez yeryüzü kapıtaiızmının büyük bunalımını yoğunloşan petrol krızıyle birlikte yasıyoruz. Sıstem bütünüyle sailanmakta. zlncırn zayıf holkalon kopmaktadır Turkiye'nin bunalımı da 27 Mayıs ve 12 Mart öncesıyle kıyaslanmıyocak ölcüde ağırdır. Faik Y. BAŞBUĞttndo tutup boltaştıracoğın demıştir. İlk bokışta llglnc ve doğru bfr sav. Ne var V\, aslında gücleneeeğlni ve ekonomryi dirılteeeğirrt soyieyen iktıdara piycrso guclerl ve üzerine gidılmesı gereken odaklar konusunda blr hayli ipucunu da aynı zamanda vermektedır Bunu. tzam» sözcüğüne allerjisını belirten ve yukarıdakl acıklamayı yapan Başbakanın cızdığı ana polıtıkayı belırterek ortayo koymaya calışalım. Denmektedır kl, tönemli olan TL'lı görüntü değildir İc plyasadakı flatlar değildir Ekonomıde üretım ogalerını harekete geçırmeklır. Fabrıkamn gerekslnme duyduklanm «ağlamoktır. Gerısı gelecektir.» (4.12.1979 tarihlı gazeteler)... Bu da görünurde dogro btr savdır. Na var W. ekonomik dlnamıklerın tek yanlı değertendirilmesi ve olayların. sadece belirlı bir karar çlzgisine oturtulmosı hesaplanan kıtlelerın yönlerıdırim aracı olarak düşünulmesı, cok daha önemli ıkıncl yönün, gercek kaynak ve uluslararası ılışkıler yönünün gözden kacmasmo neden olmaktcdır Dış tlcaret rakamlarını yukarıda ortaya koyduk Esasen nüfusun giderek yoğunlaştığı Türkiye'de gereks.nmelerın giderek arttığı ve her artışın dış tıcaret • Üretken Kesime • Gelince... Başbakanın demeclnden acık Ca anlaşılmoktadır kl, gercekte Türkıve'de vağ üretıcılerl boş durmamışlardır Üretım sürmüş ve pazarlanmıştır Amo hangi fiyatla ve hangi ortam1 da Yine iktıdarın tammlamaslyle 35 TL yenne 110 TL. ile ve halkı psikolo'ikman kuyruk lara sürukleyerek. Esasen üretim ünltelerinin ta momen durmasını beklemek olanaksızdır Doğal olanoksızlık lar vardır blr kez. Bir fobrikarwn colışanlaro sağlamak zorun da olduğu ücretler. kira ve ge nel idare gıderleri. daho önem llsl de dış finonsman maliyetle rt üretımi durma noktasına getirtemez Aksl takdirde secenek cok sınırlı ve katıdır. Böyle bir gellşim Iflosla conuclanır. Oysa belirtıldiğl kadariyle üreticiler hangi yöntemle olursa olsun üretimi sür dürmüşler. değlndiğlmiz giderlerl karşılamışlar ve bu arada ürünlerini yasal fiyatlar yerine. onun ıki üc katı tlyatlarlo pazarlara sürmüşlerdir Bu tüm yönleriyle doğru mudur? Oc aydan beri likit yağ gör medıklerıni, yemeklerini kuru tencerede pışırdiklerini söyleyen blr toplu yerleşlm düzenl icinde yer alan ollenln ocıklo malarında hic bir samimi yan yok mudur? Yanıtını okurlaro bırakıp son bir noktayı daho belirterek noktalayolım. Üc beş ay önce her zam karannı topluma indırilmlş ağır blr şamar gibi niteleyenler. «özveri» istemlerinl dayanaksız bir safsata olarak vorumlayan lor. şlmdl tzam» değil. «bollas ma» tanımıyla nitelendirilen ye nl fiyat artışlarını alkışlarken acaba aynı ölcüde samimi mldir? Ekonomik sorunlor iktidarla büyük ölcüde bağımiılığıno kar çın iktidarları açan önem ve ciddiyettedir Hangi baktş acıSlyle bakılırsa bakılsın Türkiye büyük özverilerde bulunmok zorundadır. Ve sanıldığının akstne yenl «zam» kararlon TürklyeVI asıl çlmdl özverlde bulunmaya. bollaşmanın aksine kemerlerl sıkmaya doğru götOrmektedlr. Pekl. bu durumda asker gelse ne yapabillr? Temel sorunu kökünden carpıtan bir sorudur bu... İster slvll olsun. İster askercu olsun: blr yönetım ekonomik sorunlorı cözemedl ml, sorunlar o yönetımı cozer Bugun Türkıyemn başında bulunan'ar dunyamn ve ülkenln durum muhakemesıni gerceklerden kocmıyacok b'clmde yapablliyoriaf mı? Turktyenin hangi cember' 1 ler içmde bugünkü duruma düştüğüm"ı blliyorlar mr?" "' Ülkemızdekl carpık ekonomik rejlmı zoclo yürü*mek isteyenler oskeri kullanarak bunalımın bedelmi halka ödetmek umudunda Iseler bu yolun cıkar yoı olmadığını şımdıden söylıyeb:lirlz. Türkiye'de (asker olsun, sıvil oTsun; ola\ların ko!;enlerını ve cn cmlar nı kavrayanlar tuzağa duşaiıyecek kadar bilınclenmış olmaiıdırlor. TEŞEKKÜR Petrolİş Sendtkosı Malatya Şube Başkanı değern varlığımız. canımız, kanımız. büyük ınsan ÇA&DAŞ YAYINLAHI Hangi Ekonomik Yapıyla Arttk rylce billnen blr gercek vardır Türkiye özellıkle on, onbes yıllık gecmişinin blrikimi bugünku ekonomik yapısıyla %90 dışo bagımlıdır Böyle bir bağırrlılık icinde ise. normal Ithalai. geniş ölcüde serbeetinin gecerll olduğu 1977 rakamlarına göre ortoya koymak gerekirse 5.796 mllyon do lardır Buna karşın döviz girtş kalemlerinden Ihracat 1.753 mılyon. işci döviz gelirlerl de en lyımser tahminlere göre yttda 1.5 milyar dolar olmaktodır. Sonuc 2.5 milyar doların üzertnde dıs acıktır. Öte yandan yaşodıgımız günlerde bir yıllık petrol tuketımj üc milyar dolar olarak toh mtn edilmektedir. Karneli tuketim ve benzer önlemleıie bunun bir milyar dolarlık kısmının ütopik bir varsayımlo tasarruf edildiğl düşünülürse (ki yenl iktidar. tasarrufun tam aksine İC fiyat oynamaları ile bolluğu gercekleştıreceğıni duşünmektedır) ihracat kazanclan petrol gıderlerini bile karşılayamamaktadtr. (Aylardır mazot yokluğu her kesimi perişan etti) Oysa en az petrol kadar yuklü blr başka kacınılması olanaksız glder kalerrrt gübredir. Tanm orac gerec'eridir. Ve ylne bugün kaldırılması öncelikle amac lanan tüketim kuyruktarının uzantısı dış bağımlılığa ve dokjrlı konuşan uluslararası kartellere dayanmaktadır. Şimdi böyle bir ocı gercekle dolu tablo karşısında yansız şekilde bir önemli yanılgıya yer vermek gerekir. Değmdiğimiz gtb| yenı iktidar, sosyal hareketlerln özünu oluşturduğuntı dOşunduğü kuyrukların yok edll mesinl llk erek olarak secmiştlr Bunun lcln de devletln piya8a denetımini elinde bulundurmaktan yoksunluğunu. gücsüzlOğunu kanıtloyan blr acıklamaylo. «35 liradan yofl yoktur. 110 liradan isiedlğinlz kadar bulabillrsiniz, blz 70 TL. yaparak yine de piyasa flyotmın al Perde Aralığından Nadir Nadi MEHMET YUMRUTEPE'nin 26 aralık 1979 tarthlnde gözü dönmuş conllerm nunharco saldırısı sonucu aramızdan ayrılması nedeniyle acılı günümuzde bizlerı yalnız bırakmayan PetrolAş Sendıkası Saym Genel Başkanı Cevdet Selvl'ye. Sendıkonın Genel Merkez ve Şuubelerındeki yönetlcılenne. mesol arkoda&larına. dost ve akrabalarına. büyük acımızı telgraf. telefon. llonlarlo ve btzzat gelerek payıaşmak Isteyen tum dost ve yakınlorımıza tesekküru borc b'tır ı Ai L E 8 I (Cumhuriyet: &9) CI7GIUJI OlAYtAR VE »ORTBELER 3. Baskısı çıkî Elektrik Mühendislerine Duyuru 5 ocak 1980 günü saat 10'da Gölbaşı Sinemosındo başlayacak olan EMO Ankaro Şubesi Genel Kuruluno tum devrimci. demokrat. yurtsever elektrik mühendlslerini kotılmaya cağırıyoruz. OEVRİMCİ BİRLİK (Cumhuriyet. 71) TLMI »onra c»co*s TATMUM ANKARA ÜNİVERSİTESİ ANTALYA TIP FAKÜLTESİ DEKANLIÛİNDAN Fakültemlzde acık bulunan öğretlm üyesl kadroian oşağıda belirtilmiştır. Öğretım üyelerlnln dilekceleriyle birlikte özgecmişlert, yayınlan ve yayıniarım beiirleyen bir llste İle Antalya Tıp Fakültesi Dekanlığınm Antalya'da Topcular mevkilndski Morfololl Böiumüne 11 ocok 1990 cuma günü saat 17'ye kadar başvurmaları duyunılur. Kflraü A * Genel Cerrohl ve T.T.D. Dohiliye Fizik Tedavl ve Rehabllitosyon Blyokimya Kitnyo (Kimyo dalı icin) Acık Bulunan Kodro 1 Adet Docentllk 1 Adet Docentlik 1 Adet Docentllk 1 Adet Docentllk (Basıtu 26548) 68 ACI KAYBIMIZ Malatva Şube Başkanı, Iscl sınıfınm ylğlt evtadi, Yuzbaşı SelaHatünin Romanı İLHAN SELÇUK # P A N T O R K İ Z M . . . • IÜRKÇÜLÜK... • TURANCILıK... KONUSUNDA BUGUNUN SORULARıNA DUNDEN GELEN TA:«IHSEI VANII... ıRAN A2ERBAVCANıNDA RUMIYEDEN KAFKAS A2ERBAYCANıNDA BAKU'YA KADAR UZANAN KANU TURAN SERUVENıNIN GERCEK ROMANı.„ 3'ÛNCÛ BASKıSı CıKTı REMZı KITABEVT CAĞALOĞLU MEHMET YUMRUTEPE 86121979 günö Malatya'da faşlst ceteler tarotındon 0!cokca katiedüdl Uğraşı. yolumuza ışık tutacakttr. Anısını yoşatacağız. Kara veDeniz! Ancak GÖKLER TAMAMLAR Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı PETROLİŞ 8ENDİKASI ANKARA ŞUBESİ YÖNETİM KURUUU