Katalog

ANKARA NOTLARJ MUSTAFA EKMEKÇİ, tURHAM SELÇUK Kan îzleri... B r gece. evden telefonla aradı. Yunan elcıtigi «aşesı Kendını tonıttıkton sonra, şoyıe dedı. Sayın Ekmekcı, Strasbourg da okuyan oğlum arodı. Sesı ağlamcklıydı Televızyon haberlerınde Ozan Can Yüce1 m oldürulduğünu duymuş Can Yücel'ın oğluylo oynı odada kalıyorlarmış Can Yücel'ın oğlunu da sabahtan beri gormemış. Ankara yı bızı aradı oğlum, cok merak edryor. Sızı rohatsız ettım ama, acaba öyle bırsey var mı? Oğlum gece vorısı yıne arayacak .. Tatlı bır sesı var Yunanlı ataşenın Telefonunu olıp, kendısını arayacaçımı soyledım Can Yucel, arkadaşımdı. Türk.ye de ünlu bır ozandı. öyle bırşey olsa, duymaz mıydı herkes"? lcımden Demek Can, uzun yaşayacak... dıye geçlrdlm. Olay, doğru değüdı ama, bır başka olay doğruyau O gün, T!P lı avukat Ceyhun Can, Adana'da öldürülmüştu. Ceyhun Con do ozandı Strasbourg televızyonunu din'eyen Yunanlı genc. ozan ve Can 6özcuklerini duyunca, telefona sarılıp, Ankara'yı, Yunan elcılığınde calışan babasını aramıştı Bır ad benzerlığı, Yunanlı cocuğu, boyleslne harel'ete gec rmeye yetmıştı işte' Avrupo da, bır Türk cocuğuyla, bir Yunanlı cocuğu, oynı adayı paylaşmıslar ama Turkıye'de, insanlar bırbırlerım öldürür olmuşlardı' Adona da Ceyhun Can'ın arkosından. ondan bıı gun sonro, Cukurova Üniversıtesl Rektor Yardıması Prof. F kret Ünsal oldurüldü Adana'da konuştuğum blrl: F kret Unsal'ın öldurülmesl, Abdl Ipekçl oloyina çok benzıvor... dedi Onların da arkasından. Adana Yapı Meslek Llsesl'nln altı oğtetmenı olduruidüler. Öncekı akşamdan berl Adana'dayım Mıllı Fğıtım Bakanı Necdet Uğur Mesiekl Teknık Oğretım Musteşarı Cevat Alkan Erkek Teknık Öğretlm Genel Müdürü Çevkı Bayyaz, TOB DER vonetıcılerl, Adana ya galdıler Necdet Uğur, Cukurova Unıversıtesı Rekto'une Fıkret Unsal ın olumüne cok Cızulduğünü soyledl... O zaman gelecektım, hastaydım oelemedim... dedl. Başsoğlığı dıledı . Akşam yemekte Zlraat Fakültesı Dekanı bır ancılık öğretmeni uzun uzun konuştular... Uğur. arıcı oğretım üyesıne sordu B r arılar mı. kendı ürettığını yiyon. onunla beslenen' Evet... Ama. orılonn ürunlerml insonlor ytyor, onlora venl boHar üretrresı ıcıf cıcek'er sunuyordu .. Bır suredır ınsonlar ınsanları yemıyorlar mı' Uğur, BaKaniıktan degıl. evınden yatağından kalkıp gelmıştı Adana'ya Ucakta AP'lı Mehmet Unaldı ı)e Ahmst Topaloğlu da vardılar. Onlar, Hatay'a seçım kampanyasına gıdıyorlardı. Olayda ayak parmağından yaralı olan Muslım 3«vercan ıfadesmde Ben scğcıyım, dıyordu Anlatıyordu1 Yot ded 'er yattık Sonra kurşun sesleri ge!d! Ber do'abm arkasına saklanacak bıcımde yatmıştım.. r Ku şün ayoğıma gelmış Öyle kurtuldum Adana MHP II Başkanı «oldurulenierın Beşı de b<trfcn» demıştı \'ı'lî Eğıt m Bakanı Necdet Ugur'la konuşurken. Uğur şoyle dedı: &İB; ÇOCMK NMlt ÇIN 79 Cın'ın gunumuzdekı güçlü oaamı Deng ŞIQO Pıng e oıtedııen bır soz var bjguiun BaşaaKan Vaıdımc.sı L>eı,g D.r zamanıar şoyle aemış «Keaı nın s yart ya uo b6yaz oıması onemn degi'dır Rengı ne oiursa olsun, farelen yakalaaıgı 6urece ıyı bır Kedıdır..» Bu sozun kesınlıkle Oeng e aıt o up olmaaıgını bılemıyoruz. Ancak. son ıkı yıldır C n Komunısı Parusı yoneumın.n, o^ellıkle ekonomiK aianoam yonel.şlerını tanmiamok ıcın batı basınında sık SIK bu soz aktarılır Ve bugune dek ae bu tumcenın Deng e aıt olmadığını belırtır resnnı bır beyona rostlamış değıiız. Ve denıl r kı bu sozunden do'ayı kultur davnmı sırasında Deng ın başına gelmedık ış kalmamıştır «Kap lalıst yocu ve bur|uva> oimoKla sucıan mıştır. Tum gore'. lerınden ve pcrtı üyelığınaep oımuştur 1966 76 donemmdekı suc'amaya gore Deng'ın bu sozıen. burjuva dunyo goruşunu yansıtıyor ve ozellıkla ekonomık alanda «kapitalıst yontem ve tekn klenıın gerekcesını oiuşturuvordu Hasan CEMAl bu söyledlklerim hal«n deneıvmektedır Ek prım sıstemi de uygulaıv malıdır Bozı Işietmelere maddı ek prım venimeye baş'ondı. Amo bazılarıno ver Imıyor Onla ro da verıiTieııdır Dortiö Cete yi caiışonla kö tu calışan tembe'ie calışkon aros nda htc btr fark gozetmivorau Bu da tembel iğı teşv>k ed yorau Bu arada sunu ka,dedevımIs'etneiere tanınacak özerklık. ancak planlı ekor>orr>ırın ıradesı /e cercevesl ıc nde o'abılır » Dortiu Cete'nm «iyl calıçanla kdtü col şan tennbelle cclışkan» arasında ayrım gözetrpe mesı nasıl kendmi bellı etmışÖrneğın 1950 de cesıtll ücret kategorılennı sap'aycn bır karar vurürluâe sckulmus Kültur devrıml vıllannda 1965 (erde üc relıerde tOTi b r seşıtçı! oe> gldı'm ş ve kotegorılef kaidırılmış Dığer deyişle, fabrıko rrüdüru ne alıyorsa. bır vasıfsız ış cı de aynı parava cciıs'Vormuş Dörtlu Cete'nın 1976'da a> laşağı edıimesinden hemen son ra da seklz kadeTieden olusan yenı blr ücret sistem! getın'rpı$. Ek prlm ve ikramtve sıs'emıyle ucretlerde esnekl ğm genışletll mesme tanık olunuyor Cn de şımdi de... İyi ve kötü calışan Kapitalist yöntemler Ne^dı bu kapıtalıst yontem ve te^nıkler? Ucretlerde bır farkhiaştırmaya gıtmek. Fobrıka muouru, ustabaşı, vasıftı ve vasıtsız Işçıye her ay başı tarklı mıktoriarda odome yapmak . lyl calışan.ara ek ıkroTiıyeier verme< Fabrıka arın urstım planlamcsında vonetıcılere da ha bır ozerkiık tanırrıak Uretım artışlorma gore tabrıka yo netımını maddı oakımdan odüllendırmek. Ya do tek tek Işcllere ıkramıye vernnek. Merkezı planlama ilkesını ortadon kaldırmaksızm, uretım bırımlerınin özerk davranışlarını ozen dırrrek .. Cınli kadının makyaı yapanına üc haftalık Çın gezımızde rastlomadık Buyük mağ\:alarda makyaj ma'remesı satılmaya başlaims Ancak oıkkat ett k genelıkla el ve /uz krerrnerı co ğumukta ıdl Ruı ise hıc yoktu. Etek gıyenter vordı, orno hu16 pantoıon çogun uKa ıd' Şalvcr modasına yakın pan:olon,ar. Çın Sedd nde rastladıg mız yukarıdakı genc kızıarm pantolonlcrının ıse bıraz daca olcluklan dıktatı ce<ıyordu .. ö'enlerln öyie clnayet girlştmlerlyls îlgüort oJauğunu sanmıvorum Vuranlar aa göreceksınız., çocuk.. Necdet Uğur oğretmenierle de konuştu llgılıler. otayın nasıl olduğunu anlattılar Oğretmenler, akşam ckulun loımanlorından bmnde televızyon ızlerierkert toskına ugramışlar ve öldürulmüşlerdı, baskını yopanlor, kapıdan gecıp, oradan >kind kata cıkmışlar, öldufup kacmışlardı Okullor daho ocılmadığı lcın. n* ogjretmen ne öğrencl yok gıbl bırşeydi. Guvenlık kuvvetlerı ne mı yaptı' O gec», blr kac banka/a patlayıcı madde atılmış, toranmıştı. Ayrıca, oıay atşamı emnıyete telefon edılerek «DenızH mahalle sınde olay var» denllmıştl. Havdlllıl. oralora koşuşan çuvenlık kuvvetlerı oraları tararken. YapıMeslek Lis«s ndekt olay olmuştu Altı öğretmenın öldurüldüklerl ododa, karyoladon ve bır masa le sandalyeden başka şey yoktu Telev zyon do kaidırılmıştı sonradan. Yerier sılmmlş, oncak bazı yerlerde kan izlerı kalmıştı. YapıMeslek Usesı oğretmenler nin yuzlen donuk donuktu.. Kon telerine uzun uzun baktım Mıllı Eğıtım Bakanı Necdet Uğur. olay yerlnde öğrettıenlerle konustu. Konuşmasınm bır yerınde şovle öecı Asltnda scldırıyı yapanlar gucsüzdürler bız göcijyüz Toplumda öğretmen olarak yerlnizl tutacok yok tur Az atdık. çok verdık Bu bızim topluma katkımızcır Ogretmen topluluğu buyük bunalımdan cecfnştır.. Cevresm9 bar'S. dayanişma, sevgl ve cağdaslık gotürj^ordu Burada kattetmek istedıklert, yaratmak Istediğımız uyum ve sevgidir Başko yeriere de saldırılar oldu Co^ arkadas kaybettık, cok üzuldük Buradakl sal dınn n ise başka bır amacı var ıçlmızdekl uyumu bozmaK ıst yenler akışı yapay olarak durdurmak Istlyenler bu cınavetlen işledOer Düşüncesız. kor, toplumdan ko puk bılmcsız bır elın hareketlerı blze karş> yapılan» Bır'ıkte odüyoruz bırlıkte odeyeceğız bunu Ve bır gün ödedıklenaıızle tODİuna katkıdo bulunmuş olacoğız.. Vas üzjntü hepsı so\'lj b çımde vığıtce doğru bılinen yo'da daha kararlı g.derek yenıltr. Bu olayiar bana ızled ğım po'ıt kayı bır kez daha hırsla rlerre kara rını verdıröı OöretTien topıuluğu ıclnde km düşmcnlık yaratmovacağım öğre'men tODİuiuğunu bırbırme vur* durTTiavoccğım. c novetlenn ustânde yukselmis blr uyaar ı< yok Sı^l^re bun'an hatırtatmak Için gelmedım. pay'aşmak ıcın ge'd m... Pekin'deki bir Sovyet diplomatı, Türk meslektaşma: «Sabah akşam bıze kafür de etseler. yıllar önce ekonomıyle ilgıli yaDtıÇırmz tavsıyelerin doŞı^ıltusunda yürümeye başladılar.» dedi Yeni bir prim sistemi Ingıltere'nln Fmanclol Tlmes gazetesı 20 Ağustosta verdığ! C n ekmde bu konuda şovle yazıvor «Amortısman oranlarmın yuk selMmssı «oz konusüdur Böy lece ısietmeler elde ettıklerı ge h'n daha buvuk bır boluTiunu kendıiennde tutma hakkına sa hıp olacaklar Daha kâriı ışlat melef daha hızlı buyüme olana ğına kavuştuklorı gıbl. cciışan lanno da'ia yı.ksek rrtaaş va dnhc ıvı olaiakiar sağlayabileC5k grdır Bu yılın başından berl, 200 bn ca'ışana satvp Anshan De m r Çslık Işletmesınae veni bır prm sıstemi uvgulanmaya baş landı Bunlardan bırı, bır uretm bınnrnın tüm calışanlannı kaosoyan bır sistem Bu sısteme göre. mteıi< nıcelık ceşıtlılık ışgucu verımı hammadde tuketımı. malıyet. işletme sermjyesı ve kâr konularındo ongorulen hedeflen gerçsklest ren uretım bırımine ek prımler odenmekted r Sistem,n 'uncl yanı. tek teK calışanıaro odanen Ikramıyeierdır Örneğ n, hamnadde kullanımmdc bu/uk ekonomı yapan ışçnsre ayrıca prım verılmektedır. Yeni tür bir kapîtaîizm Proletarva dıktatorluğunün geçerlı olduğu bır ulkede, «yenı tur bır kapıtaiızm»ın uc ver mesıne ve ayrıcaııklı «yenı bır Sınıfuın oiuşmasmo kcynaklık eaecek «kapıtanst yontem ve teknıkler» bunlar mıydı' Kultur devrımı Cın ınde bu soruyu yoneltsenız alacağınız resml karşılık öüyük bır olasılıkla «evet» olurdu .. Nitekım, o dönemde Komünıst Partısı Gensı Sekreterlığl görevını yürüten Deng Sıao Pıng'ın bu ilkeler! savunduğıı lcin de darbe yedığı. cnımsıyoruz, cok yazılıp cızilmıştl. Yugoslavya ve Sovyetler Değındiğımlz yontem ve teknıklerı ılk once ve en iierı ulçude kuilanan ve bugün de uygulayan ülke, Yugoslavya'dır Bu yüzden de Pekın tarafından 1960 larda «revızyonıst» lıkle suclanırdı. Ayrıca Sovyetler Bırlıği'n» dönuk suclamaların bır kaynağı da bu ilkelerin uygulonışına gec'lmesıyie ılgılrydl. Sovyetler'de burokrasının kemıkleşmesl, kendl icmde ayncalıklı «yenl bır sınıf»'n oluşması, gıderek, «yeni blr kapıtaiızmıın uc vermeye başlamasının değındığımiz yöntemlerın ekonomıye sokulmasıyla yayıldığı belırtılir Hatta bazılan, Sovyetlar'dek! bu uygulamaların başlongıcını 1930'lara dek götJrurlerdl „ Bir zamanlar "revizyonistîik,, olarak niteîencn ekonomik uygulamalar kendini belli ediyor Batı basınında chacıyatmaz» dl ye tonımianan Deng Şıoo Pıng yen aen dızgmleri ele gecırdı. Kedının rengınl onemsemeyen Deng, Dortlü Ceteyı 1976 da tezdıkten sonro» Cm ekonomısmde venı vönelışler belırgınlesmeye başladı SORULAR VE YANITLAR Cm'ın ekoncmık ve Malı işlerie goreviı Başbakan Yardımcısı Yao Yı Lın e sorduk. t Uretım bırımlerınde Işletmelerm plcnlama yetkısı gen sletıiecek mı'» ı Evet ..» t Fabrıka vönetlmleri Oretlm planlamasmda doho bir ozerklık mı kazanacak?» < Evet ..» € Fabrka duzeyınde ek prim sistemı t^nınacak mı?» c Evet ı ı lyl calışan Işclye yönetl c vs Ikramıye veniecek mı?» « Evet ..» « Komün erde ne oiuvor'» c Kcror verme haklonnı cenlç'etryoruz » « Köylüler kendl Cırunler'm hayvanlonnı satabılecekler m *>» f Ev«t .» 1967'de «Karşı devrlmcl ve revızyonıst» olarak sucianmış ve partı uyelıği de dahıl tum gorev ierınden alınmış. lodei ıtıbcn 1973 de çercekleşmış Basbakan Yardımcılığı görevlne ıse bu vıiın temmuz ayında secılmış Dört gazeteclden oluşan Turk heyetmı Pekın'de kabul ettığl zaman kendısıne vonelttığımız sorulardan bıri de, «Ekonomık acıdan Dörtlu Çete dönemı lle bugunku uygulcmolan kcrşılaştırır mısınız''» olmu$tu Mıh Pagoda'lar gecmls dönemın sımggıerl. Budıst tapınakkırı bugün yabancı tunstler acısınrlan en buvuk llgıyı ceken yerler Coğu restoıe ed'lms^te Hongcow aakı parkta 14 katlı olan yukarıdakı gorkemlı Pagodo'yı görduk... Grevler mi? mandanmız, Yao YI Lln'ln yanıtını aynen şoyle dılırrıze cevırmıştı: MeselÖ. köylök bölgelerde biz herkesın yeteneğıne ve erre ğıne gore bır puan sıstemı uygulamaktayız (bu puan sıstemi ne gore Iyı calışan ıle kötu co lışan be) rlenmekte ve ona go re ücret odenmektedır HC) Uretım ekıpıerının planlama ve tayın haktannı genışletmekte yız Köylüler serbestce kendl ürettıkleri malları pozorlardo sotabılırler Aynı zamanda tarım ürünlerınin fıyatlarını da yukselttık. Butün bunlar Dörtlu Cete'nln hüküm sürdüğü yıllarda müm« kun değıldi. Bunlar ancak Dort lü Cete yıkıldıktan sonro mümkun oldu Böyiece butün köylülenn uretım coşkusunu harekete geçlrdık. Prım ststeml konusunrîo holen tartışılmaktadır Bazı 1 $ yerlennde ek prımler yuzündeti patlak verm grev haberleri vardır Tek tek kısı'ere ödenen pr mlerın tüm 'şcılere ödenma sını ta eo eden grev'er Bu tür yontemtere korşı d\renıs tümuyie vokoimuş deöıldır Eunımla bırlıkte Deng n taraftarları; Vugos ov 'a ve Ma canstan g.bı bGzı doqo Avjpa ulkelennde, sosvatızmı za\<U latmaksızın. pazar ekonomısl unsurtannın başan\!o u.gulon dığını savunmaktolar...» BİR SOVYET OIPLOMATI C'n ekonomlslnde venl yöne Itşler var son ıkl yıldır. Ama bunlor bır bakıma sadece Cın ıcir» yent bır sey. Yoksa, Yugoslavya'dan Sovyetlar Bırl ğine dek bır cok doğu Avrupo ul kesınde bunun ömeklen yıllardır görülmekte, Pekln'dekı bır Sovyet dıplomatı, Türk Büvükel çıliğınden bır meslektaşma şâ/ le demış «Saoah akşam bae küfretseier de ekonomık alanda btzım yıllar önce yaptığımız tavs>veıenn doqrultusunda yurumeye boşladılar...» «Aşirı solcu çizgi» f Dörtlu Cete oşırı solcu bir cızgı Izledl Onlar ezıldıkten sonra bız ceşıt'ı alaniardakı tah rıbatı ternızlemekteyız Onların Izledıklerl cızgıyi değıştırmekte y z Yenıden Marksıst Lenımst cızgıve oturtmaktcyız. Kargaşalığı ortadan kaldırmak ve düzen, venıden sağlamak çabasın dayız. AZRA ERHAT «Moskovaa» Mektuplari3 la Halikarnas Bahkçısı A. Erhat'm yanıtlarmm da eklenmesiyle çok aranan bu yapıtın 2. BASISI T ÇIKTI İSTEME ADRESİ: Cağdaş Yayınlan Turkocağı Cad 3 9 4 1 Cağaloğlu İSTANBUU Ederi: 45 lira Cln Sovyet anlaşmaziığının pot'ak vermesl ve özellikie Kültur Devr'mıyie bırlıkte Pekın 196O'!arda Moskova'vı bu konu dc en ağır şekılde suc'omava koyulmustu. lcte Ise, Ba$kan Mao'dan sonro C'n'ın Iklncl adamı ve Oevlei Başkonı stotusündekl Llu Şoo Şi bu vöntemtere Inandığı eerekçeslyle tMoskovacı»lık!a damqalanm s tı. Lıu $ao Şi lle blrllkte Deng Şlao Pıng de en büvuk boy hedeff hallne gelmlş v» dsvrllmış lerdl... Ne VCT kl dönem değ'ştl va ARKADAŞIMIZ OZAN DADALOĞLU'nu (1956 1977) ölümünün 2'nci yılında anıyoruz. SINIF ARKADASLARI «Karşı devriraci ve revizvonist» Yao YI Lln oltmışbe$ nnda. Kültur Devriml sırasında. Başko ülkelerle tlcaret yapmayı, kredl alıp vermeyl Dörtlu Cete (haınlik) olarak nıtelendırl yordu. Karşılıklı yardımlaşma ve yaror llkelerl cerceveslnde başka ülkelerle tlcaret yapmak ten yanayız. Gerektiğl zaman yabancı sermave almakton do yanayız Ancak bu yolla ülkemı zln kalkınmasmı doha da gehs tırıp, hızlandırablllrlz. Bütun Isıetmelerln plan yopma hckkını aenlşletmek Istiyoruz. Sanayıde herkesın yeteneğıne ve emeğine göre llkeslnl de uygularnak Istiyoruz. Bütun İhanet nedir? YARIN: Ordudaki yeni