Katalog

SEK tZ CUMHURİYET 6 AĞUSTOS 1979 ( Pl IL.VIACA SOLDAN SAĞA 1 Sozcukienn kök. gövde ve ekienaın yapı sını tşleyışını inceleye/j bılım dalı 2 Eskı dılde azjzler (Çogul • Bağlantı ekı 3 Eskı cülde üzengı tutan. 4 Tersı masnezvumun sırn gesı B T nota Bıtki govdesı 5 Gerçek Tersi utanma duygusu 8 Unlu bır edeb'vatçımızın soyadı 7 O o mobıl motonannda tekerleklen dondurmeoe önemh rolu olan parç,± Iersı berKelyumun sım gesı Tersı geçılen yede bırakılan belırtı 8 Oîekı dunva>5 ranı'maya çalı^an 'annbılım koIıi 9 Kadın se>|pnn'n en pesı Tersi bır SPJI ıçıne çek anlamında emır YUKARIDAN AŞAC1\A 1 Hakımlerin görevı 2 tnat sebat Gıtme arLamında enır. 3 Kaltn demır boru Gözlen 4 Eski dılde ıkı şev arasındaki baglantılantı ılgı Bır nota 5 Kırklarelı nın ılçelennden « Eskı dı' de yan taraf Kuzev Afnka ü'kelennden 7 Kağıt oyununda bi'lı 8 Esk, dı'de bir suçu DEVLET, KARIKATURUN GELIŞMESI IÇIN YABANCI ALBÜMLER YAYINLAMALI Talat GÜRELİ 1 23456789 itıraf etme Bır şeyın fıyatında yapılan artış 9 Bır aota Para degennın fkı yerde de ayru olması DUNKU BULUACANIN ÇOZUMU SOLDAN SAĞA1 Ramazan. 2 Ezan. Kota. 3 Stıl rsaK 4 Neşahane 5 ekeT Ben 6 Tm 7 İK Atlama. 8 Şampıyon. 9 Taka Kasa. YUKARIDAN AŞAGtYA 1 Resneli 2 \ztek kşA. 3 Maı^et Ak 4 Anlatmama, 5 tP 6 Akrabalık. 7 nosnE Aya. 8 Taen moS. 9 Hak. Mana. Kîızah türleri cok degişık olduğu çın genel ve kesin bır mızah tanımı yapamıyo ruz Degişık rmzah r«m'mla nnı bırarava getırır ı n c l e dığımızde '•"r sıün, vararlı avnnt' öğrenıvonjz ama y ne de m'zahın n* oldugunu tam olarak tanımlayamıvo ruz Bır kavram kanş'klıgınd ye \ermemek ıc^n mızah ve gulme o'aylannı ayn ay n ele almak zorundavız En genış tanımıjla. ınsanı gul duren her şey mızahtır Bu gulme bırçok tnsanı sınır edecek derecede olçusuz bır kahkara olaoıl^ce^ı eıbı vs ^a$ fonda bir kahkpha bır gölüm^eme tatlı bır tebes SUTI gozlerde bır panltı bır kafa «°llama bır va> canına' • ya da ovgü dolu bır kufur de olabılır Öyley se eulme olayını mızahın etkısıne karşı bir tepkı o larak ta tanımlayabılınz Konudaii sapmamak ıçın mızah \e gulmejı ınceleTie yl başka bır yazıja bırakıp kankature donehm Kankatunın mızahın bır dalı ol du&unu varsavahm once Dunya kankaturunü bır oluşum surecı ıçınde ıncelersek, bu olusum çizeısinın hıç de gerısınde kalmayan Turk kankaturculerj görüruz Cem Ramız VP Cemal Nsdır bu olusum devnnın gozae ısımlendır Gehşmekte olan her sa nat dalı bujuk bır usta çı kıp da o sanat dalına olmez bir bıçım kazandırana dek çalkantılar ıçındedır Bj bu\uk ustadan sonra o sanat dalı yıne bırtâkım degı şıkîıklere ugrar hıç kuşkusuz Ama o zırve sanatçı her zaman o «anatın bır «ımge'i ornegı o ışm mode! oiur TvaToda Slıake«peare neyse kankaturde de Steinberg odur Saul Steinberg bu dalda yaptıgı aşamayla kankatür sanatına vep\eni bır k'mlık karandırdı lurhan Selçuk' un dedıgi gıbı Steinberg kankaturu Walt Disney ın vumuşak. çocuksu tıplennden kurtararak kankatu r e Ayehillah Hutnevni ( NÖBETÇİ ECZANELERJ BAKIRKÖY Muge {Cevlzlık Mah Iskele Cad 43) U1vl (Bak rkoy Incriı Cad 13). Murat (Yeş Ikoy lstas>on Cad 31) Yavia (Konorva Bırlık Cod 11) Fı'iz (Bohcehevler Radyum Sok 2) Esra (Gungoren Scnayı Mah Aydın Cod 13 A) Selcuk (Kınalıtepe So< 1) Fetırı (Ş'nnevıer Fet h C 73ı Guvenç (Merkez Cad Aktoş Pasaıı 28) Gu! (Cenret Ma'i Alpasan Cad 34/5) Turhan (Esneller Davu'paşa M Ataturk Cad 7) BEŞIKTAS Errek (Ihlamu'dere Cad 128) Gonül (Emırhin Cad 59'3 Dık lıtaş) Meraf (Etıler Oto Durnğı Ulusyoıu Oren Apt 26 70!. Yenı Ş fa (Dereboyu Coa 81), D lek (Cevdetpaşa 180 Bebek) BEYOĞLU Beyoğtu (Kalyonculuk Cod 76), Kembe<\ (İstıklal Cad Burso Sok 16) Gumuşsuyu (G Suyu Cad 39 A» BEYKOZ iksır (Molla Schtp No 2 Paşcbohce) EYbP Uc Şehtfler {Is.ambey Cad Sgn ApL 42/7) Murotpaşa (Muraîpaşa Mah Kâmılbey Cad 29), fncl (Rsşadıye Cad 34/1), Levent (Sılahtar Mareşal Fevzı Cakmck Cad 11/A) EMINÖNU Büyük (Sırkeci Buyük Postcne karşısı 34). Istıkamet (Cernberl taş Peykhane Cad 5), Türkell (Kumkapı Turl'elı Cad 1322) FATIH Fatıh (Macar Kardesler Cod 47). Gülen (Malta Akaenız Cad 51) Capa (Ccpo Mıllet Cad 256) Akin (Aksaray Mevdcnı Pazar yanı 28) Cuneyı (Kocamustafapaşa Coa 229) Doğan (Balct Ayan Ccrt 27), Saglık (Dortyol Comı yanı Yıldıztabya Cad 2), Balkon (500 Evle* eskı tdırne Asfaltı 92) KADiKOY Güven (Osmanoğlu Cı'ek Sok 45) Neşem (Konak Bağdat Cca 152/D) Coğlor (Goztepe Beşevler Kayışdagı Cad 128'2). Yeşıl Bahar (Goztepe Yeşılbahar Sok 33 5) Hulya |Erenkoy Kaptan Arlf Coban YıldızSok 591). Coşkun (Şaşkınbakkal Bağdct Cad 360/2) KASIMPASA özden (Fatih Sulton Cad. 33), Kılıçci [Dorlkuyu Sok 19 20! KARAKÖY Merkez (Karaköy Necotibey Cad 471 SARIYER Oktay (Sorryer Yeni Mah 2/1), Yalvaç (Boyacıkoy Heklm Ata Ccd Ekıncı Sok. 14) ŞIŞLİ Marmara (Bomontl AbıdeI HürrrİYet Cad 56), Fıtnat (Pangaltı Bılezıkçl Sok. 78/4). Nışantaşı (Teşvlkiy» Cad 139/1). Okmeydanı (Okmeydanı Nazlı Sok 44), Neşe (Kuştepe Yolu No 5). Sultansetım (Scnayl Mch Sultanselım Cad 62), Hayat (Esentepe Emekll Suboyevleri 23). Ortabayır Şıfa (Talotpaşa Cad. 74) ÜSKUDAR Betu! (Bağ'arbc$ı Selamsız Cad 306/A). Iskele (slkele Meydanı 89). Nukhet (Kısıklı Meydonı 5/1), Denız (Kuzguncuk lcadıye Cad. 40). Coşkun (Alemdağ Cad 93) daha kışılıklı grafık bır an layış getırdı Ydzısız kankatur sa't bır çızgı an'itımı oldtıgu ı çın evrensel b'r dıle sahıp 1945 lerde'v se Turk kar'ka tjru dur\a kaıkaturunun ulaştıgı aşamanın henuz far kına \ararnaınış durumda Cema! \ad'r Ramiz ^e o dönemın dıger Tark karıkaturculen •'5 lerden sonra dunja karıkatjrunun geı ı •smde kalmrua bişlıvor Artık dunva kanketuru sırt n dan eskı elbıse'ennı çıkart D atmış veD>eri| bır 1ılıMa dolpşmaktadır Ç'zgı anla• ı^ı bıle bdinbaşka olmuştur Turkıvede 1Q52 lere dek bu >enı kankatur anlavşı paralehnde bir kıpırdanma goremıvoruz I9=;2 vılında Furhan Soicuk «Yenı Wan bul* ga?etei'ne vazdıgı bır den»mede ılk k°7 bu ven1 kankatur anlayışına dıkkat çekmek ıstıycr Ve Se'çu< çvg'smde yaptı^ı özgun degışıklıkten sonra karıkatü runde de yazıs.z anlatımı deneı>e\e oku\u<~uvu ouna al ^tırma a çalşı^or Ba»an>or aa' Selçuk Kankaturunde ge reksız çızgılen ajıklayarak bade bır anlatıma vonelıyor \'e Turk kankaturu Turhan Selçuk un kış'lıgınde admı dunyava du\urmaya başh\or O donemn Itahan kar katurculennden Dan'e Petı nı gerçek sanatçıya va Mşan bır alçakgonulîulukle şunlan sö\ Iemıştır •Benım boram Turhan Selçuk tur Selçuk yep%enı bir çızgı es •etgnle ortava çık*ı ^e he pımı" etkıledı • Selçuk'un başlattıgı bu akım Türkıy» de de \enı bır karkiturru kuşagı oluştur du Bu donemde vet.şen veıırnî] karkatu'cu'er arasında F f !atun \ u n \h L'Kı Nfıstık N'ehar T^blek Fer ru" Dogan Erdotran Bozrk Cafer Zorlu Zekı Bejner ve dıgeMen çok başanlı ornekler verdı Bu arada Mıtn Uvkusuz u da unutmamak trerek C& maJ Kadır donemının sonla ıına dogru ortaya çıkan Mu>tafa U%kusuz belkı çugı uslubu olarak yenj bır çe\ «tırmedı ama getırdıg top iumcu bakış açısıvla Türk ankat'irune yen' bir bo yut kazandırdı Turk kankatürünün «Yuk elme de\rı» olarek adlan iıracagımız bu jenı donem '960 lara a sona erdı 1 3O 70 <6 ırasındakı durgunlük dcne nrnnden sonra T"rk karıkafurunde bır genleme basla h Türk kankatürünün yoz aşmast ve g°nlemesındf bı •ıncı etken mızah dersılennın tutumudur Bu çok o IAITII] bır »tkendır Ikmc et kense doküman eKsıkl grı dır Yp'ışecek kankan rcu lere e;rer ozenecesı havranlık duvacası kalıtelı ka nkatur nlbumlen sunarruvor sak onların kotu orneklerın peş'sıra sntmesıne de kızma valım Bır kankatur he\es lı«ii kar 1aturun ne olduğu nu ancak ı>ı örneklere baka raV onıarı mceleyerek og renebılır Genç kankatıırcülerden tbrahım Taoa bu büvuk ek sıklıgın gıderılmesı ıçın çaba gosteren tek sanatç'dır Tapa kışıse! gavretıyle ya bancı kankatur ustalannın 10 albumunü jaytnladı Bu vuk parasal zorluklar çekerek kâr amacı eutmeden ;aptı bu ışı hem de Karılaturruler Derneçı de a% nı gınsımd» bulunmak ar zusundadır Eerer devlet bu konuda vardım elını uzat mazsa kı uza'mavacaeı ke smdır dunyaca ünlü Turk kankaturu sahfe kankatur demzınde bogrulmaktan kurtulamavacaktır Bugun yne de bu yozlaşma akımına karsı dırençie ueraş veren gerçek karıka turculer oldukça başanlı or nekler ^ermektedır Tan O ra! ın başı çektıgı bu "'on kankatur kuşası mızah der gılerının tutumu vuzunden ne yazık kı yaygın bır venmhlık sunamamaktadır TURK MİZAHI KENDINİ ARARKEN Vural AHI Nasret'ln hocamızın blze btraktığı mızah (gulmece) fo klorumuzun en zengın n ras' olarak onenlnı surdurj yor U usiar n gulmsce anlayışları ıcınde aogüugu toplumun ekonomık ve sosyal yapısına kultur duzeyıne va tore'enne bagiı olarak turlu şek Ide yansır Turk gulmeces nın Nasrett n Hoco yla başlayıp ekolleşerek geıeneğını bugune dek surdurduğune tanık oluyoru? Tarıhın aKışı ıcınde yonetım bıcımlerı toplumu ve oiun ıcınden yetışen yazar ve çızerler sureklı etkilem s ve onları olıgarş<lenn basKi yontemıne karşı kıHk değ ştırereK taşlama. ımö ve ıgnelemeıerle Jvarma yo.laıno tnıştır Turk gjlmecesın n yakın gecrtıışıne bır goz atafsak bo daiın ınış ve çıkışıaria dolu oiduğjnu goruruz 1908 yıllannda o zamano gore ozgur'uk havası bırçok gulmece dergısinm yavımianmasıno neden o TIUŞIU O kador k valnız Is'anbuioo oîuzdan tazıa gul mece derg s nın var o!duğu ar$'vlerden anlaşılmaktad r Abdjlhamıt' n baskı yonetımınden kurtulan toplumun bır kesmı âdeta boşalımını gulmece derg lennı okuyarak g dermeK ıstıyordu Ne yazık KI. O dergıler ozgun kendi toplumLnun olayıannaon kaynaklonmıyor. Fransız Cıırıdvo guimecesın ı etkısınde yayımlannı sjrduruvorau Bu yozıoşma doremmden sonra Ik ncl Duryo Savoşı nın bıtınınde yakm yıllcrda Turk gulmecesı kabuk değıştınyor topiumsaı soruniara eaılen ozgun bır guimecenın t6 melını atıyorau.. Iste gulmecen'n ılk tems icısı ıMarkooaşa» ne yozık k sıyasaı ıktıdarlaria onun ayrıimaz parcası olan egemen gucıerın hışmıno uğruyor Markopasa sahıbı Sabofıattın Alı M Azız Nesın ın egemen guc e lere açtığı savaşla yara alarak yaşamını surduruyor. Kapatıhyor toplattırılıyor ama onurlu savaşımı süruyor O zamanrn azgın kâr cetecılerıne kcrşı yengıler kazanı/or Markopaşo ama sonunda cıkorcı sıyas lenmizın yosodısı baskıiarı sonurdo kurucu'on haksız olara< mahkurr edılerek Markopaşa sjsturuluvor Oidon sonrak evreıe^de N'arkopasa gelene^ı b r sü'e devcn edı/or .. S yasal ktıdarlar. buroKrası, gorgusuz burıuvazı yaşantısı potron, errekçı konulan gjimecenm malzemesı olarak günumüze değm kullanı lyor Işte bugune öe* Turk gulmecesınin geçırdıği evre'emen sonra vardığı nokia ıçın kes n yorgıyı soylemel< olanoksızdır Bugun Turk gulmecesınin ustaiarından A2 2 Nesın ın 25 yıllık bır donem ıcınde yayımlad gı rekor duzevde<ı yapıtlon gu rnecemıze buyuk katkıla'da öulurmuş genış yıgınların ılg smi cekmıştır Azız Nesın m yapıtları baskı'annt he yıl yenılerken dlğer yazar an'Vtzı ceşıtli nedenlerie az sayıda kıtap ya/ınlıtab me erl ilerısi ıcm umut kırıcı oimakîadır Dergılere geıınce Su son yıllarda televızyonun ulkem ze g rmesıyia toptum yaşanti'nızda bazı degışımıer olmuştur Bu değışıTiler ılk bakışta sınema ve tyatroyo olan llgının azalmasıyla kendısınl gosterırken gulmece dergilerl de televızyonun getırdlklerlnden yarorlanıp sankl onunla özdeş duruma düşmuştur .. Bugün Fırt, Gırgır Carşaf. Mıkrop ve en son yayımlanan Karakedı gulmece dergıleri bırkac konu dışnda teievizvon proğraTilannm tekrarından başka bır ozelllk taşımamaKtadır . GeieM kle dızl fılmler, reklamlar bir parodı havasında bol sulandırılmış olarak aynen okuro sunuluyor Televızyonun toplumsol Işlevını yergı ve o'a/ lı bır bıcımde elestlrmek yerine, basıt gulmece ögelerıyle sırt eglendırmeyi amaçlayan lâf ebelıklenyle gecıştırılıyor Oysa Oguz ve Tekın Aral kardeşıerle, Engln Er gonultaş gıbi bu ışl cok lyl bılen değerll gulmece cizer leri belkl de dergı kurucuları tarafından tıcari amacın doğrultusundo gıtmeye zorlanmaktadırlar Eskıden dergılerde gulmece öykulerıne cok yer venlirdı Bugün bu gelenek bozulmuştur tAKBABA» bu tür gulmece derg sının ömegıydl Ama bol renklı, aiacoiı. dergıler gülmeceyl yozlaştırdılar Ne var ki sev'ndır cı bazı qır şımler Türk gulmeces nın eskı soylu yenm a'masında ılens ıcın umut qet rmektedır Unlerl yurt dısına taşrrış bazı cızerlerie, onların yanında yer alan genclerın Turk gulmece sanatıno saygınlık kazandırma cabaları onemlı bır odımdır. Turk gulmecesı toplumumuzun en colkantılı dönem nde kendısıne duşen gorevı c ddı bir şekılde yerine aetlrmeJıd r Salt neş'elendırerek değll, aüşündürerek. acı ocı gulümseterek... «1. ULUSLARARASI ÇOCUK ŞENLİĞl» NİN HAZIRLIKLARI SÜRDÜRÜLÜYOR İZMİR (Cumhurıyet Ega Bu rosu) Beled yenın Uluslaa rası Cocuk Yınnda bır cocuk şenl ğı duzenledıgı ve calışmaıarın başladığı bhdırılmış tır 17 eklm torlhlerı arasında yapılocak olon 1 Uluslar orası Cocuk Şenlığıne Iznır Beledıyesı adına kotılan Komıte Başkanı Sancar Maruflu şenlıkle ılglli olarak şu açık'a maları yapmıştır. «Ilk kez yapılccak bu çenlığin uluslararası bir cocuk şenlığı durumuna donüşturulmesi amaclanmıştır. Bu nedenle ceşıtli ülkelere cağrıda bulunulmuştur. Bu ülkelerden SSCB. Macarlstan, Bulgarlstan, Çekoslovakya. Cm Holk Cumhurıyetl şenlığe ilgl göstermıştir. Şenlıktekl etkln llkier. tlyatro, sergller, blllrrısel tartışmalar, afış, spor, ço cuk fillmlerl, cocuk konserleri, cocuk gezılerı, halk dans ları dorak belirlenmiştlr. Şen Uİ» ceşıtli yazar ve sporcuior caörılmıştır. Orhan Apaydın, Uğur Mumcu, Necmettln Erkon, Burhan Flşek olumlu ya nıt vermlştlr. Tlyotro konusunda da d«ylet V9 özel tıyatrolara cağrılar yopılmıştır Bunlardan !zmlr Devlet TİYatrosu. Izmlr Genclık Kültür Merkez) tlyat ro kolu blrer oyunla katılacaklarını bellrtmlşlerdır • Pavel Pısarev (soldan ıkmcı) basın topıantı sında. (Fotograf Ender ERK£K) Sofya'daki asambleye 1200 çocuk katılacak Olkemıze gelen Bulgaristan Kültür Komıtesı Başkan Yardımcısı Pavel Pısarev, Gazetecıler Cemıyetı'nde bır basın toplantısı yapmış, 1525 agustos günlennde Sofya'da duzenlenecek uluslararası çocuk asamblesi hakkmda bılgi vermıştir. Pısarev'in verdığı bügıye göre «Banş Bayragı» adlı asambleye 85 ülkeden, 1965 ve sonrası dogumlu 1200 çocuk katılacak Bulganstan ın 30 kentınde şıır resım ve muzık dallanndaki etkınlıklennı sergıleyeceklerdır Türkiyell on çocugun da yer alacağı bu etkınlıklerı, çagrıh olarak bulunacak Kabalevskı. Karajan, Rafael Albertı gıbı dünyanın b;rçok unlü sanatçısı da lzleyecektlr. Pir Sultan Abdal Anıtı yöre halkının desteğiyle tamamlandı AzmiÖZGÜR ANKARA, (Cumhurtyet Bürosu) Sıvas'a bağlı Yıldızell ılcesl Banak koyunde 5 ay kadar once başlayan ve bugüne kadar yoğun bır calışma Içınde surdurulen bır Sultan Abdal cnrtının yapımı tamamlanmıştır. Bundan 5 ay kadar onoe Banaz köylüleri Kultur Bakonlığı'na boşvurarak Pır Sultan Abdal anıtının yapımı icln yar dım Istem şler, Bakanlık Banaz köyünün Istemlni olumlu korşılayarak, Dekorator Cahlt Kocçoban'm anıtın yapımında gorevlı olarak calışacağını bıldırmıştlr Bunun üzerlne kftylülerln porasal destek ve emek gücüylo başladıkları calışma'ar 5 ay gl bı kısa bır süre lcınde sonuclandınlmış ve cevresınde 400 kışilık bır ocık hava şenlık alanının da (Tıyatro) bulunduğu Pır Sultan Abdal anıtr bıtırılmıştır. 16 ağustosta hızmete acılma sı düşunülen anıt 8 metre boyunda, beton yapı ve l/l bır ko numa sahıptır llgılılerden alınan bılgıye göre yapılan cahşmaların tüm malıyetı 60 bln llradır. Ilgılıler aynca, Pir Sultan Abdal'ın yaşadığı sanılan bir evın duvar bezemeel (dekorasyonu) nın yapılarak hızmete acı'dığını da bıldırmekted.r. KÜCÜMEN HASLET SOYOZ SU BAŞLARINI DEVLER TUTMUŞ Rohmetll Prof Seha L MERAY'ın uzun süradlr çofc aranıp ıstenen bu yapıtının J EKLERLE 4. BASISI ÇIKTİ Edsri: 40 Llra. (STEME ADRESI . Cağdaş Yayınları Türkocaflı Cad. 39 41. Cağaloglu ISTANBUL «TÜRK FOLKLORU» YAYIN DÜNYASINA GİRDİ <Stvas Folkloru» Derglsinl yedi yıldır cıkaran Folklorcu Ibrah m Aslanoğlu daha cok yöresel folklor üzermde duran bu derg,nln yerine daha genı$ kapsamlı yenl bır araştırma organı olan cTörk Folkloru>nu yayımlamaya başlGmıştır. Emekll öğretmen Aslanoglu, yenl dergislnin yayımını istanbul'da surdürmeKtedir Derglnin hoberteşme adresl «P K 69. Ktzıltoprok istanbulıdur tTüric Folkloru»nun agustos 1979 tarıhlf ılk soyrs'nda esk sünnet d'jünierı ve evlenme geıeneklerı r\r eölencelerl. Ka racaoğlan vo P'T Sui»cn glbl halk ozanlan mezar taşları gıbl konularda mcelemelerle derlemelor yer almaktodır. GARTH MARTIN STORM Güncellığlnı yltirmeyen kltap CÎA KontrGerilla ve Türkiye M. Emin DEĞER'in Turklye'nln ıcinde bulunduğu CiA kaynaklı terore ışık tutan ıncelenesı «Sersem Kocanın Kurnaz Karısı» yarın Rumelihisarı'nda başlıyor Haldun Taner'in yazdı£ı «Sersem Kocanın Kurnaz Kansı» yanndan başlayarak 15 agustos tanhıne degın saat 2110 da Rumeîihisan'nda tstanbul Beledjyesl Şehır Tıyatrc'an Harbıye Boluznu sanatçılan tarafından sergılenecektır. 5. BASKISI ÇKTI Dağıtrm: G« • Da