Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ÎKİ CUMHURİYET 21 TEMMUZ 1979 er yılın bu ns yaz aylan, «iyi» blr da yer tutabıJıne kayguaraım yoğun ' laştıgı ve genlimlen yukseltugı bır ya nşmalar dönemı oldu. OzeUıkle juksek o^ retıme gınş sınavı tum toplumun solugunı, kesen bır heyecan dalgası oluşturuvor Bu yıl da dörtyuzbınj aşkın genç yuksek og retimdekl yaklasık kırkbın yerden bınru tutabilmek içın varıştı Demek kı buniann her 10 undan yalnız bın başarüı sayıiacak gen kalaa dokuzu ıse, şansını» bır dafia denemek ıçın belkı bır > 1 beklemeyı goze ala> cak, parasal sorunu çözebılırse başan/ı «garantıleyen jetı^tınne kurslanna gıderek sınav ustaiıklarını pekışt'rmek ıçın yuzJerce sajfaiık test kılavuzlanüi devınneye çahşacak Daha oncekı 5 arışmalarda beğen . medıgl başaramadıgı bır vere jerleşmış ve boş ierfe bır ıkı yılını MtırrrLş ı»e artiA bu yolun kendısıne kapaiı oidugu kanısına varabılır venı bır gelecek çabasına gırme yı deneyebılır Yeter kı bunun ıçın gördugu eğîtımdeu edındıklen ona, bır karara varma' ve bu karan uygulama kışıhgı \e guven. kazandırmış olsun Işte her yıl yıneJenen bu buvuk yari} manın «orumluian en çok duşundurmesı gereken bu sonunculann durumu n >ühk bır ogrenım sonunda bır düz duvarm onjne varan bu gençler jenı bır gelecek soru nunu çozmeje hazır mıdırlar? Umutların sondugu bır yerde onlara aşın polıtıkacılar dışında kırn sahıp çıkar? Sanat LJsesı Ogretmen Lısesı gıbı meslek okullarmdan çı kanlar ve elınden bıraz ış gelenler blr yarid (o da bır olçade) bıldıgımu lıse çıkışhlar yalnızca yuksek dıpioma ıçın hazırlandıklan ve 15e, uretıme donük yetenekler geiıştıren bır ızlenceden geçmedıklerı ıçın. yolonu bu labılırlerse kuçuk memurluklara sıgmabılır ler. Nıtelıksız ışçı olarak çalijmac ıse ken 4ıtu bunca «okumuş» sayan gençlenn hxç mı, hıç katlanamayacakları bır ugraşı kuçuk çıftçı. koylu, kuçuk esnaf zanaatxar çccuklan bır olçude aıle ug'aşısını goze a!abılseler de yıne toplumsal savgınlıgı olan çok çalışmadan iyı bır yaşam sagia^an ug raşılardadır gozlen Bu gençlenn buyuk çogunlugu buyuk kent «okaklaını doıduran aylaklar yıgınına katılacaklardır, gıderek büyuyen bır toplumsal tedırginlık kaynag' Sorunun en rahatsız edıcı yanı \arijmajı kazananlar ıle kazanamavanlar ma sında bılgı ve yetenek bakımından uvunun kurallannın ıçerir gorundugu gıbi ak ile kara avnmı olmadıgının. yüksek ogretım dekı başan yüzdesinın akıl aünaz oiçude duşuk olusu ıle kanıtlanmasıdır. Bu başaıı duşuklugunde yüksek ögretımın yapısal ve egıtsel yet°rsızlıklerı \e daha da onemlısı toplumumuzun ve gençlıgımızın ıçınde bulundugu bunalımın hıç kuşkusuz buvuk etkılerl var Ama bunlann yanında aşagıdaa gelenlenn bu öğretimm aradığı yetenek len. belırlı duzeyde bır yetışkınlıgı çok buyuk çoğunlukla edınememiş olmalandır Bu yazıda Uıuversıte Seçme Sınavı H Yılın Yarışması Prof. Dr. Rauf NASUHOGLU fÜSSl dıye anılan bu büjük jarışınamn \a>& >araılannın \a aa zararlarının ne o & dugu gozden geçuı'dıkten sonra asj sonın olan ogretn 1 duzerumızın durumu tartışılacaktir me.ı ıaw ogretırr dönemıne vavgınlaştır mış oluruz LSS sınavı bın eleme olmak uzere ıkı basamak halınde duzenlenebılır USSje katılabılmenın lıse duzey^nde belırlı ızlencelerden balırli bır başan duzeyı saglaraış ogrencılere açık tutulması olabıür USS nın sadece söze dayalı ve çoğu ez berlenmış brlgıja olçer nıtehktekı degerlendırme dızgesı ulkemızdekı verleşık ogretım duzerunın tüm olumsuzlugunu pekıştı rıcı nıtehkte oluşu daha da agı b r sorun Unıversıteler gorunuşe sore, genel ogretım duzenını gelıştırmege katkıda bulunmayı gorevlen ve yetkılen dışında sa^dıklan ıçın •varolan kurumun urunlerını o kurumun kendı ögretjm anlayışı ıçınde degerlendırmegı duşunur gorunuyorlar Asltnda kımsenın pek bır şey duşundugu de >ok Bıçımsei olarak ışlerlık kazanmış bır duzenın rahatügı ıçındeyız ve eğıt'mımızın USS ıle bıçımlenmesı \e ıkı \onlü ışle\en bır neden sonuç kısır dongusu oİjşTiası gıbı bır olumsuzluga dalgın gözlerle bakıvoruz muytur. Toplnmlann katkılan arasında 6zi3 zengınleştiren bıçen* aynmjan van ancak Bu özun öğretıme \e eğıume yankısi, n"r bilım dalının kendı oluşumunu gehşımînı saglayan yöntemlerle ve kendı bılımsel or tamı Içinde bır öğretımdır Yüzrne karad» çabalamakla ogrenümez suya gıreceksını? bısıklet bınerek ogrenılır Tarıh dıl oğrenmek ıçın bu konulann ortamma gıreceksı nız Kendı ugraşı alanım olan fızıgı ogrenmek ıçın fızıgın ortammda fızıkçmın jotun dan gıdeceksmız Fıak ve genelhkle f»n okullarda ogrencı>e en çok sıkmtı veren ko rulardır Oysa bunlar ulu dogarın guneşı yıldızlan >erdekı sonsuz çeşıtlıktekı canh cansız tum \ arlıklarıvla «onçuz kuçuk ev rendekı atomları molekuli°rı ıle msanda dogal olarak ögrenne n^erakı \e tutkusu ujandırabı'ır bu merakm eRitımle gelıjtınlmesı gerekır Doga clavlarını an'avsbılmek ıçın gormek. gozlemek, onlarn nasıl ışledığınl söz konusu olavlan takht ederek olaym nıcel d° gıştırgenlerı arasında sayısal bagımhlıklar çıkarmak \e bur.lan doga yasaları bıçımın de deyımie\ebılmek gerekır Bu deneyerek oğrenmektır bılımsel yöntemı kullanarak uy gulayarak oğrenmektır Bonun dışında sade ce sozlere salt mantığa inandırma gucune ya da sezılere dajanarak Fen'ı '\e de tum bıhmlen) anlamak ogrenmek kesmlıkle soz konusu degıldır Ülkemızde yerleşık ogretlm yöntemi fen konulanmn b,le yalın söze dayalı bır anlatımma dayanır Ogretmen, çızımleıle yazımlarla ogrencüenne soz gehmı fızığm ba^ 7i soyut kavramlarını anlatmaga çalışır Bu ış oylesıne «laf»a dokulmuştur kı gunluk ya şamdakı jalın gozlemlerden el altındakı ya lın gereçlerden Dile vararlanmağa kımse he veslenmez Oysa basıt deneyler gereklı og rend içın Bütun sorun tum ögrenımln çımdl ezberlertp az sonra unutulan inancsız anlani sız ınsanda hıç bır ız bırakmadan süınlp gı den bır soz yığını olmaklan çıkarılarak. kı şılıgın oluşma^ına katkıda bulunan etkılı bır düşünme ve anlama ahşkanlığı gelıştilen ugraşı durumuna getınlmesıdır. Bunun ıçın Ince aygıtlar araçlar gerekmez en yalın gereçlerle de çok anlamlı ışler yapılabılır Butun gun butun vıl boyunca yalnız laf edılen bır egıüm ortamı jalnız laf ureten ugraşı durumuna getınlmesıdır Bunun yen degıl yaşavan bırer ışlık halıne gırmelıdır Ozellıkle fen derslen bö>le etkınlıkler ıçın bulunmaz bır egıüm ortamı olaşturur Ancak boyle bır egıtım ortamı genç ınsanlarımızj bağımsız duşunebiıen jaşamını yonlendırecek kararlar alabılen ve bunlan uygulamaya kojabılecek kadar kendme gu venebılen kışılıgı oluşmuş varhklar halıne getırebıbr Anlayarak kan darı degerlendırerek ogrenmek. kafa ıle ellerı verunlı bır etkıleşım ıçınde e^leyerek bır ış uretme jeteneklennı gelıştınneKİe oiur tayın ozgorevıne kavuşrrtası ıse bunun doğal sonucu olacaktır Planda öngörulen blr boşka hedef de, çocuk sucluluğuna hukuksal ve toplumsal açıdan eğılıneceği ve çocuk mahkeme lerının kurulocağıdır Ust mahkemeler gıbı yıllordır tortışılan bu mahkemelerın cocuk yı» lı olan 1979'do calışmaya başfc tamaları, Turk hukukcularmtp ıcten dıleği olacoktır KWni kom şu ulkelerde bıle yıllardan berı var o'dukları bllınen bu moh kemelerın uygar toplurrriordakı calışma yontemlerini ve üstlen tiiklerı görevlsrı gorenler, msancıl bir cezo polıtikasınm uy gulamadakı yonkılanmasına ta nık olmuşlar, aynı kuruluşların kendı ülkelennde de gercekleş tırılmesı ıcm yıllaroa cırpınmışlordır Cunku cocuk sucluluğu. salt kırmızı yokalı adaletle cozumleiece* bfr sorun degıldır Kendme ozgu yon'en olan cağdaş ceza hjkuku akım anmn ılk uygulama alanı buldukiorı bır kesımdır Cocuk suçljluğu konusunda uzmon mahkemeler, potons yel SNCIUlan lyılestırecek suc onleme polıtıkasına onemli katkılarda bulunacok'ordır O yuzden kuruluştak' gecıknneier. toplumun zararınadır Gerçekleştınlmek stenılen onemıı hedeflerden b.rı de suc kolluğudur Ülkemızde yorgının bağırnsızljğı sağlanmış auıa bugune değın bagımsız yar gıya bcğlı bır kolluk orgutu ku rulamamış'ır Ceza, adaletı suc ışlendığı anda başlar Suca ıse ılk el koyan kolluktur Gerceğın en yokınındo bulunon guc odur En taze kanıtlan topla yacoktır Bu oyleS'ne onemlıd r kı. coğu kez kororlar, sulandı rılmadığına ınanılan bu konıt lara dayandınlmaktodır Bu a Cidon yargıyo bağlı bır kolluğun kurulması kacmılmoz bır zorunlüluktur UrtLtulmamalıdır kı, ceza adaletı bir butündur V3 butünuyle bağımsız ve yansız olmak zorundadır Bu yuzden yorgıya baglı olmayan bır kolluğun yargı bağımsızlığını örseleyeceğl kesınd r Kusursuz ve yabancı ögelerden a r n mış bır ceza adaletıne kavuşmanın cıkıs noktası kanımızoa salt adlıyeye baah bır suc kolluğunun tezelden kurulmostdır Devrım düzlemndekı bu üc bu/uk hedefın yanı sıra, plan sucu önleme ve suçluluğa kar şı savas n polıt kasırnn, kobahotierın mevzua'tan çıkorıl maları, ok yako suclarıno etkln cezokır uygulanması para cezalarının gunun koşu !anno gore duzenlenrresı yoluylo sur dürüleceğme degınmektedır Ayrıca. cdoğal ya da yasal yargıç» anlayışı örselenmeden sulh asiı^e cvırımının kaldırılacağı, meslek ıçı eğ tımln soğlanacağı. staı mohkemelerınm kurulacağı, tretmon olanoklannın artırıîacağı cezaevlenndeki koşullann lyıieşt nlecegı plânca öngör jlmustur Anlasılryor <!, önümOzdeki beş vıl vargının derlenıp tooarlontnası dönemı olacakt r Cn\eğtm\z bunun bir an once gerc&kleşt rılmesı ve Turk hukuk duzenı ve ynrgı yaşa'nının lâ 'ık olduK Trı cağdaş duzeye get rılmelerıdır Tezgâh ve Müsterıler eryuzu kopıtaiızmi bunalımdan c kamadı Petroi fıyotnın sureklı artışı cıkmazm ustune tuzbıber ekıyor Bılıyorum bu konuda Ş J sav ılen surulebıi r Petrol fıyatıannm ortışndo Amenkan kumpanyctarmın parrrağı vor Olab'lır Ancak mazlum uikelerın yeraitı kaynaklorına sahıp çıkma bılıncı, kapıtalizmln ıc çellşkı'erlnden yarar anmıyacak mıdır' Her oyunun dıyalektığınde cok yoniu guçlerın etkınllklerı hesaplancırok oiavın can alıcı gerçefil kavronmalıdır. Petrol fıyatlarının artışı 1973'do başlcdı ve hıç durmadı Eskıdenberı Batı kapita'ızmi bunalımlarm faturasını mazlum ulkeiere odetmışt r 1873 den bu yana da oynı oyun tez^ahlandı. Kaba clzgllen Ile topografyasını cıkarırsak oyun şudur Petro! Greten az gelışmışler (kı coğu Is'âm ulkelerıdır) akaryckıta zam yaparlar Z a n redenıyle Arap şeyhmın el nde b nken petro dolarlar ne olacaktır'' Petrodolor Batının vluslararosı bonkalcrına, kumpanyalarına yatar. tüketim endustrlsının clcıienni satm almak ıç n ha^canır Washfngton a bağ'ı ordularm son modei sılaMarla donanımı da petrodolarlc gerçekleştirlllr Batılı eTiper/allst ölke ler zaten scttıkları sonoyi ümnle"ne de zam yaptık'a rından maziumlorm somurusu ustune kurulu sıstam çeçeriığini surdurur Batının merkezlerınde parasal sermaye bınklmı yoğunlaşır Bu bırıkim, Turklye qıbı az geiışmış ülkeiere ^redl ccmak Icm kullanılır Boylece nem mazium u'ke borc/and'nlır, hem muşterl canlandınlır Y Tek Bir Yarışma Her kurumun kendı gınş s*navını yaptığı ı960 lar başlangıcındakı duzensızhge bır seçenek cuarak gel ştı USS • e kabul ede. iım kı bıçımsel jonden baîaııiı da oldu \ azbınlerce gencı ulke çapında aynı gun ve saatte aynı SLimdan bır aksaKlıga voi açmadar, geçırBbıknek ozellıkle içınde bu lundugumuz kosullarda kuçumsenecek bır başan defıl Bu duzenın yuksek ogretım bakımından, acımasız da ol^a yararlı olabılecek bır ya m da lar yanm nııi>ona tırnanan ada^ arasında «en ıvı» yuzde 10 unu seçebılmek eger secebılıyorsaK ıvi bır egıtım ıçın iyi b^r ogrencı potans^yeu oluşturtrıaktır Ama az once degjndjgımız gıbı vuksek ogretım de başannın duşuk oluşu ya böyle bır potansıyelın oluşmadıgını ya da oluşmuş ıse İyı degerlendınlmedıgını gostenr tklsı de duşunduıücü Böylece gençhk kesımınde >ol açtıgmı^ olumsuz bınkımlere kar>m oyuna nesnel gârunuT^u kurallar getırmış 0!mak sorumlulen rahatlatıcı bir uygulama oldu Bakahm bu rahathk ne kadar surer? Öğretimin tçeriği Böyle Kaldıkça... Tanzımet oncesinden bu yaaa toplumumuzu Batılaştırma daha dogrusu ça£daşlaş tırnia \olunun egıtımden geçtiEi dıışuncesıy le Batının egıtıno kururalarını uyarladık, ama bunları kapsam olarak oz olaıak kafa mız kulturumuz ve gelenegımız ıçinde bır türlu ozumseyemedık Fransız m okul duze mnı adı ıle sanı ıle 'zlencelen ıle alnıışız anıa tutturama>i'"*j bunu fazJa kuramcı kılgıdan (pratıktenJ kopuk bularak Alman uygulamacılıgına ve onların ogretım duzenı ne heveslenmışız Ondan da istenılen venraı alamayınca bu kez Amerıkan uygulamacılı gı ıle gozumüz kamaşmış onların ogretım duzenıne yonelnuşiz Aslında Batının vüzev de gorunen kulturel \e teknolojık urunlen ue gozumuz kamaştıgı .çm o uygarlıgn teme lmdekı >uzlerce \ıllık bırıkımı gozden kaçırmışız BÜ bılımsel kulturel alt yapı. ozde «bırdır, Batı Fransız 1 Alman 1 Ingılız 1 ve de Rus u ıle bu uygarlıga guçlerınce katkıda bulunmuş ve bugunku çok karmaşık ve çok \onlâ uygarhk yapısını» oluştur Fırsat Eşitliği mi?... Eg tımde fırsat e,ıtlıgı ÇOK dogal blr hak hıç KU^KUSUZ. Bu bakımdan dıplomalar ıle koşuüanrnış bır toplumda ogretımm orun dekı tjm engellerın kalkmasını her çeşıi orta jg'etım çıkışlı gençlere «yuksek derecelı dıploma. edınme olanagı açılmasını ozleyenJen yadırgamamak gerek Ama bunun ınsan gucü planlaraasının ongordugu gereksinırnler. maddesel olanaklarırnız ve yuksek oğretlmm yapısı ıle ne olçude ba?daşabı'dıgını hesaplamak gereıc USS nın kapılan tum orta ogretım ç.kışJ'îara aralanmadıkça fırsat eşıtlıgl sağlannor mu? Bır gencın yazgısmı bır tek sınava bağ lamak gıbı bağışlanması guç bır tutum ıçınde oluşumuz da başka bır sorun Bunun çarelen yok degıl Ogrencın'n lıse duzejındekı başanlarmı da bellı bır olçu ıçın de LSS sonuçlarına katmakla. degeriend'rdlı dınlencenın boşloma sı nedenıyle kalkınma planında yargının ele alınması gereğını duydum Dorduncu Beş Yıllık Kolkmma Pianı. yargı sorunlarını, ge nellıkle gerçekcı bir yaklaşırnla ele almış bulunmaktodır Irdeleme yontemı ıse. once var olaniarın tanılaması (teşhis), sonro da öngörulen carelerdır Yoni tedavı yo/lan 1970 lerde bcştayan kopitalızmln bunalımı 1973'd» OPEC ın petrole zam'arıyla yoğunlaşınca bu oyun tezgöhlondı 1975 1978 arosındo MC ıktidonno Botı bankerlerı 7 m lyor dolar kısa sure'ı borç verdıler Bu dolarlor bır koç yıldo hcrcanaı Ulke «70 sente muhtac» duruma duşuruldu. Ifiasın eşlğınde ıdık, empsryalıîmın batağında çırp,nıyorduı< (Bjgün de cırpınryoruz). Yeryuzu kapltalıst bunalımı Ise, tum cabasına karsın kısır dongüsunu kıramodı Faturc maılumıo r a odetılıyordu. ama sısîem zcyıf haîkalonndon kopuyordu 1970 lerden bugune degın mczlum ulkelerde olan b'tenieri bu anlamın ıçınde yorumlamak gerekir Iron patlaması emperyclızmm evrensel düzemnde onarılamoyocak bır gealk acmıştır. (L bya ıle Irck önceden petrol koynaklanno elkoymuşlardı) PSKI buna karşı Batının ağababaları, önlstn olmayacaklcr nııdır' Zengın kapıtaı stierın bakımlı lıderıerl, kımı zaman Guadeloupe'ta. kını zcman Tokyo ao toplanıp ne yapıyorlar' Uygun gorunuşlerl VP TV kameraiarına gulucükierı ardmda neler çevırıyorlor Bu ogcbabularn elınde blr tılsımlı değnek voktur Bugün Batı kapllaltZTii yıne bunolıaido. OPEC p e f o i fıyotlannı yıne arlırıyor Aynı oyunu bır kez dora mı ızleyeceğız'' Uzrranlar, endustrı uKplerının kasalcrtnda dolarlann. d9po!arın da stokların yığı dığ>nı soyluyorlar Bu durumda Türkıye çlbı azgehşm şlere yenı kredıler açmak müşterlnın ıstemml (taleb nı) canlandırrrck ve kap.'al zmm deoolarındokı stokları satmck ıc n eskıden c*e kullanı'mış b i ' vön femd r Odenmem'Ş borçları yenı bır takvime ve 66 yo boaiaycrck azgehşmış u'keyi yenıden borçlandırmak hem sermaye ıhracını, hem endustri ürönle'inl satmck tc>n uluslararası pıycscyı kızıştırmakla eşonlamlıdır. Acaba yıne aynı surece ml glreceğır* Turk ye de sermoyenin öz partısl AP Hderi Sölevman Demırel. Euromoney dergisjne verdlğl damecte, ışoretı coktı Devletten devlete ılışktlerf sevıtıem. Bankerlorle çolışmayı yeğlerım Dergi sözcusu sonto Ama gecmf^fe yöksek falz oram He çalıştmız? Hayır, aldığımız borcun fcfzl yuksek deglldir Bu konuşma çok anlomiıdır iş odamları ıle dışa bağlı çevreler. geçen ay Ecevıt hukümetlnln defterıni durmek Içın çok çalıştılar, olmadı Şımdı IMF'den ruh sat çıkmıştır Turkıye yenıden borçlanacak. oma bu borçlcnmo ıle bırlıkte gereklt onlemler alınamazsa, gelecek yıllar b r kez aaho kötu tuzağa duşmek Iştbn degıldır lcerde onumuzdekl aylar boyunca iktıdar catışması kızısacok s/nıfsol celışkfıer keskinlesecek a'ına cak borçlann nıtelığı, sjresı, kullanılması alanında me/ dan savaşlorı venlecektır Ecevlt yönetlmının savına bakılırsc ne gârülüvor? Kredı'er olumlu yonlerde kullanılırsa Meclıste meDus pazarı tş/emezse ve MC'nın saçayaklarırdcn MHP nın teror davasında maskesl duşurulurse. Ecevit 1981'e yurtıyebılır Hukumette ktıdar savaşımı kazanmak Quç, ama oımoyaccK bır şey degıldır MİSK ve POLDER Ok»ay AKBAI, ,,,,,, A Evet Hayır Kalkınma Planında Yargı ANLAŞILIYOR Kİ, PLANA GORE ONÜMÜZDEKİ BEŞ YIL, YARGININ DERLENIP TOPARLANMASI DÖNEMİ OLACAKTIR. DILEĞİMİZ BUNUN BİR AN ÖNCE GERCEKLEŞTIRILMESİ, ÇAĞDAŞ DÜZEYE GETÎRİLMESİDİR. Cumhurıyet Başscvcı Yardımcısı kişıier arasındaki uvuşmazlıklan çozumlemeye yonelık calışmalan» demek olan yargın n. bır butun bıcımınde ele a'ınması kurum kuralları yonetım, işletım ve personel ocılanndan iyıleştırılmesı zorunludur. (No 1717 1721 1725) Plan, bu bakış actsından şımdılerde var olan durumun tablosunu cizdıkten sonra (No 17221743), ızlenecek polıtıkava vön verecek ılkelen belırlemektedlr Bız bunlardan ozellıkle ucu uzerınde durmok ıstlyoruz Plana gore, gercekleştırllmek istenılen ılk amac. Yargıtaya gelen dova sayısının azaltılmosı ve Yargıtayın bır içtıhat mohkemesı olmasmı sağlamoktır Bunun caresi de, ust mahkemelerın kurulmasıdır Boylece plan. Yargıtayın ışının azaltılması lcın üst mahkemelerı bır core ve oroc olorok gormektedır Hemen belırtellm kl, sonuc ta somut olarak doğru bulunon bu göruş, arkasındo blr yanılgıyı saklamoktadır Cunkü. bızce. Ost mahkemeler sorununa bır sıstemın zorunltı sonucu olarok yaklaşmamoktadır Oysa. Batılı Yorgılama sıstemlnl yoneten ılkeler, yargısol orgutlenme ıcmde üst mahkemelerın varlıklarını zorunlu kılmışlardır Buna karşılık plan nedenlerle sonuçları kanştırmıştır. Yorgıtayın tekılğı, derece mahkemesı değıl ıctıhat mahkemesı olması ve nıhayet davaları salt hukuksal açıdan incelemesı, neden değıl, sonuctur Batı'da kı Yargıtay, üst ve ılk derece mahkemelerının kuruluşırıa yon veren ılkelen ınceleyenler, yargının orgutlenme kesıtirtl oldıklonnda, üst mahkemelerın zorımlu bir sonuc olduklarını gorurler Turk yargılama sistemı de aynı ılkelen benımsemıştır ıvaiaı ki hıç kımse, Batı'au, Yargıtayın ışını azaltmak kaygısıyla üst mohkemelen kurmayı düşunmemış, yapının sonucu olarak kabul etmıştır. O nedenle Batılı olduğunu llerı suren üst mahkemesız bır sıstem, ne Doğuludur ne de Batılı Özetle, Yargıtayın ışını ozaltmak kaygısıyla ust mahkemelerı ele almak soruna ya lınkat yanaşmaktır ve kolay cozumlere ıtılmek tehlıkesını yaratabılır Bu da, plonın başın dakı ılkelerle celışmek demektır Buna karşılık, üst mahkemelerl bır sıstemin zorunlu so nucu olarak kurmak sorunu kokten çozumleyecektır. Yargı "1C0STC yanı ViüJıyetçf îşçl Sentfikalan Konfederasyonunun kaç uyesı vardır, bılmıyorum. TurkIş ın, DISK m yarunda oldukça guçsuz ve etkısız bir yapay kuruluş. MISK ın baş destekçısı MHP dır. Turkeş tır, aşın sagu basın ve pohtıkacılardır. Butun bu desteklere karşm, MISK te gelişme olmaz bır türlü emekçıler bu konfederasyona katılmaz. Türkİş'ın DISK'ın mılyonlan geçen uyesı ve yanda^ı ile MHP nın aracı MISK'm bır avuç mılıtan üyesı kaı>ılaştuılınca Türk emekçısının ne denlı sagduyulu olduiru apaçık gorulur Geçenlerde MISK ın Ankara daki nedense MHP Genel Merkezıne pek yakmdaki Egıtım ve Kültur Merkezınde bır patlama oldu Bır kışı oldü, bır kişi yaralandı Sağcı basıa MHP ve destekçıleri kıyamet kopardılar "solcular bomba attı" dıye' . Suç. POLDEF ujesi polıslerın ustüne atildı Manşetler çektıJer gazetelermde, olaym sonımluluğunu POL DER'e yıkmaya çalıştılar O kadar kı kolluk guçlerının yonetıcılen büe buna mandı, baskınlar yaparak polıs okulu ogrencılennı yakaladı Bunlar POLDER üyesı ıdıler Doğallıkla 'suçlu' kabul edılıyorlardı1 Kımler tarafından mı' Sağcı partıler, politıkacılar. gazeteler tarafından degıl yalnız. çok yanhş oır tutum \e davramş ıçındekı *bız solcu polıse de sağcı pollse de karşıyız" dıyen CHP'Ü sorumlu politıkacılar tarafından da!... Bu noktava bır kez daha degmmek ısterım. Ben POLDER 1 daha kuruluşundan ben savunanlardan blnyım Ilk kez çağdaş bır anlayışla, bılınçlı bır tutumla ortava çıkan Turk polıslennı bu ılencı polıs dernegını. her çareye başvurarak ayakta tutmak, güçlendırmek gereklıydj CHP agırlıkh ıktıdar kımlerö dayandıgım, dayanması gerektığını kımlerden gü ve hız aldıgını, alacagını ne yazık kı b.lmedı Ona da karşıyun buna da karşıyun demekle. 'ıktıdar' oiunmadıgı açıktır. CHP. ılencı guçlere, çağdaş bılımın, uygarlıgın, duşuncenın aydmlıgmda ülke>ı ve ulusu daha İyı. daha olumlu bır duzene bır ya^ama kavuşturmak ısteyen yurttaşlara, onlann kurduklan derneklere. örgutiere destek olmak onlarla kaynaşmak zorundaydı Bunu yapmadı, hatta tam ters bır yol tuttu. «Bız sıze de onlara da karşıyız» dıyerek kırdı g»çırdı ılencı kuruluşlan orgutlen TOBDER'ler, POLDER ler D1SK ler ılencı derneklerle ıhşkıler kesıldı. hatta bunlann hepsının karşısma geçıldı Yine de yararsız oldu bu tutum çunkü AP'ler. MHFler ve 5'ardakçılannın gozunde, dıllnde, kaiemmde CHP, ıu ıldnci derneklenn oyuncagıdır! Gerçek bunun tam tersı olduğu halde'. . Buna dense dense 1 sagın ovunıına gelmek denır Gazetelerde okuyoruz, MİSK tekı patlama olayı MISKte 'bomba yapüması' yuzundenmış! Evet, MISK te bomba yapılıyor! Polıs baskını sonucunda bu gerçek anlaşılmıştır. Hatta yapım halınde bombalar *le geçırllmiştır Ankara Emniyet Müdurlügunden vapılan açıklamada bır adet zaman ayarlamalı bombanın bulundugu belırtılmekte, aynca 'bomba yapımınoa kullanılan* tüm maddelenn de aramada ortaya çıktıgı bıldınlmektedır. Ankara Emmyet Mudurlügu «Incelemeler sonucu patlama olayının dışardan saldın sonucu degıl, ıçerde bomba ımali sırasında meydana geldıgı kesınlıkle saptanxnıştır> denılmektedır Emniyet Müdürlu&ünon açıklaaıasmda kuşku duyulan Iki kişinın de MHP Merkez bmasmdari çıkan elli altmtş kişülk bır grup tarafından korunarak kaçınldıgı yazılıdır. Ne demektar polısın aramasına kırk elll kışiyle dırenç gostermek bazı kuşkulu kışılen saklamak, pollsten kaçırmak' Benım üzennde durmak ıstedıglm. hem MC muhalefotl, hem de CHP hukümeti tarafından suçlanan POLDER ın ve POLDER üyelennin böyle bombalama olayıanyla ilgısl olmadıklannın kesmlfkle anlaşjmış olroasıdır CHP ıktıdan. neye. kım. nelere kımlere dayandıgını Turklye'nln en büyuk partısi olmasında etken olan ^uçlen artık lyıce bılmelidlr Her partl bu verlere dayanır blr yerlerden cüç alır. bu doğaîd 1 R^I'jkta sailanan sıv asal partı olamaz llkın. plan, geçmış deneylmleri değerlendırmeyı ve bunlarm sonuclorından yororlonmoyı cıkış ve hareket noklası olarak benımsemıştır O nedenle bır oncekı planda ulaşılmak Is tenıien hedeflerle elde edılen sonuc^r ele alınıyor, ülkenın ceşıtlenen ve coğalan sorunlo rının temel nıtelıklerını koruya rak daha da buyuk bovutlara ulaştıkları sonucuna varılıyor Cünkü, plana gore, daha önco kı donemde, belırlı bır yapısol değlşıklığın gercekleştırılmesi omacına ulaşılomamış, gerçek leştırılen corumler, vozgecıfen ya da ertelenenlere oranla da ha az olmuştur Bunda, kurum sal yapının cağdaş normlara uvgun bır gelişme surecinın ge reklerı korşısında gıttikçe yeter sız kalmasının buyuk payına değmılfnekte. kolay cozum yol lonna koçılmayacağı, cağdaşlaşma sürecınde cağın gerekle rıne uyulacagı belırtılmektedır (No 502 522) Aslındo, tanilamanın yanı sı ra sorunlara bakış acısını yan sıtan bu yaklaşımın, hukuk du zenlne ve yargı alanıno da yan kılanması doğaldı. Nıtekım oyle olmuştur. Plana göre. hukuk düzenl ile kalkınma surecı butünleş mek zorundadır Bu da ancak, hukukun toplumsal gelişmelere yanıt verebilmesiyle olanak lıdır Oysa, Turkiye'de bugün varı'an sonuo. mevzuatın cokluğu ve karışıklığı, yonetmelık enflasyonu, ımparotorluk dönemlnden kalma kımısı gecıcı olan yasalar, hukuka karşın hukukun gelişiminı engellemişler dır Bu kargaşalığı onlemek ve cıkmaza son vermek ıcm, Boşbokanlığa bağlı eMerkezî Mevzuat Bırımı» adı altındo blr eşgüdum merkezının kurulmosı planda ongörülmektedır. (no: 1222 1234) Mevzuatta bütunluk sağlamak ve gereksız me tınierı ayıklamak ıcm bu son derece onemli bır girışımdır. Ran, tumdengelım yönetim) doğrultusundo makro düzeydekı bu ırdelemeden sonra. yargı konusuna eğılmektedır. Yargının genel durumunu ınceleyen piana gore hukuk. toplumsal kalkınmada önemll bır aroctır Ancak, bugune değın üzerinda yeterlnce durulmomjştır. Oysa, kaikmma surecl icınde toplumun yargı kuruluşlanna gerek8inmesl ve başvurulorı artmış; yargının da buna koşut olarok sorunları birikmlştır. Kentlesme, endustnleşma nüfus artı» sı. lc gocler toplumsal horeketlllik, teknolo|lk kolkınmo. hızlo degişen koşullar ve dengeslz sosvoekonomik gelişme. suc'uluk oranlarında. suc türlerinde ve cek sme sa\ılarında artmoların boslıco etkenl o'mustur O pp"»nıe. »Devletı temsıl eden vnra o^nonların'n hukuk duzenmı korumayo ve .SanüSELÇUK A.Baser KAEMOGLU gdişmişve az gehsmiş ülkeleıde C AĞ DA$ HALK OZANJ AŞIK FERMANI ALTUN yenf etkln deyişları ıle 2 Long Play (Uzuncalor) plağı cıktı. 1 Lp Arıyorum 2 Lp Nerde sevdlm insanı BUTÜN PLAKCILAROA ' Kapltaıi?t ülkeler enflasyon'dan ChurchıM ve Roosevelt'in fakır tuzak nedır"7 • Pe'rol bunalımı emDeryalısttere ladı? Bu soruların yanı»ı ku'*uia"iO7 uıkelee kurduklan ne aıbı yorarlar s a j bu kıtopta. 376 sayfa 80 ilra Genel DoĞ'tım TEKİN YAY/NEVI 27 69 69 IST ihurıyet 5739) (Cumhurryst 5746)