Katalog

D Ö R t CUMHURtYET 14 TEMMUZ 1970 POLİTİICVVE ÖTESİ İİ MEHMED KEMAL AEDULCANEAZ ScNEMA FılMİ âift \/AUA. Anılarla Beraber Anı kitaplarını sever mlslnlz? Ben çok teverim. Nerde bır anı kttabı görsem okurum. Çoflu blldlklerlml. gördüklerlml anlatsa blls, gene Içlnde yenl blr bllgl kıymığı bu'duöum cok olmuştur. Belkl bu merakjndan olocak, Behçet Nocatıgll, BÖIlOğunde benlm Içln «Am yazan> dıyor. Aslında anı yazan değılım, beik) anılarta cok ilgilenen blr yazarım, o kadar Acı da olsa, tatiı da olsa anılar güzel çeylerdlr.. Irvson gozlennl hep ilerıye cevlrmemelı, oradablr gerlyo cevırip, olan bıtenlerl değerlendırmelldlr. Yaşlıca blr dostum pahalılıktan yakınarak: cBlz, yaşımızı bcşımızı aldık.» d*dl. tŞlmdlki genoI»r» acıyorum.» fNeden?...» cOyle ya, şu kiralara, şu ev flyatlarına bak. gencler para kazanacaklar da blrer ev sahlbl olacaklar, munv kün değıl1...» «Eskıden?j tinsan, esklden blrkac kunış kazandı mi «vlnin klrasını verebılır. kenora köşeye bırkac kuruş att< mı başını sokocck blr dam alırdı. Bugünse...» tKıra yasası vardı Meclıste? » «Ecevıt söz vermıştl ama. onu da cıkaramadı > «Memura, Işcıye ev yapacakmış..» tDuzen böyle gıttıkca yapamaz t «Ne olacak?...ı clşte orasını bılmedığım lcln genclere ocryorum, dadım ya... Tanrı yardımcılan olsun! > Bız gene anılara gecellm Sabahattın Ali'ye Marko Paşa'yı çıkardığı zamanlar polıs sorar cMarko Paşa Turk Isml değll.j tB.lıyorum.ı der. tBır Ermenl generalldlr.» Oysa Marko Paşa Ermenl değll Rum'dur, Ermenl g«norall değıl Osmanlı Paşasıdır Marko Paşa dergısl, Sabahattin All'nln mldlr, AzıZ Nes n'ın mldır?... Yazarlık yaşamında Marko Paşa deneylmlnln cok üstüne cıkmış olan Azız Nesın, sözu edı'dıkce ıMarko Paşa ben ndır herkes bılırı d.yor. Sabahattın Alı, yaşamadığı içın bu konuda sözünu soyle/emıyor Elımızde bazı belgeler var kl, Marko Paşa nın sıyasal ve maiı scumu Sabahattın Alı'nın ustündedlr. Sabahattın All lle Azız Nesın arusındckl mektuplaşmaiarda, bır sen cahılsın ben cahıhm tartışması g« Cl/or Belll kı. bır mektubunda Sabahattin All Azız Nesın e. tSen cahılsin » demış. Sözün altında kalmamak Içın o da «Ceha'etıml yüzüme vurduğun Içln utandım Ama t>en setın g bi polıs Marko Paşa Turk Ism, değıl dedıklerl zaman: Evet bılıyorum, ermenıdır, deredım ı Sabahattin Ali lle Nıha! Atsu crasında gecen Cn!ü duruşmayı ben de Izlemıştım O ganlerın en gozde gazsteasl Ertuğru1 Şevket'le olayı konuşuyorduk. Onun belleğmde olay daha canlı yaşıyordu Ankara Adlıyeslnln bırlncl katındo duruşma yapılırken, Ertuğrul Şsvket'le blz yerden bir metre yüksek pencerenin kenarında duruyorduk. Tam duruşma boşlayaca 9ı zaman, o günün faşıstlerl mahkemeyı bastıior Yargıc duruşmayı yapamaz duruma duştu Ertuğrul Şevket. Sabahattın Alı'ye. pencereyl Işaret ederek: cAtla' ..» dedl Ğnce Sabahattin Atl sonra Ertuğrul Sevket. sonra ben otladım.. Böylece faşistlerin kafalarından gecirdıkları hsrnangı blr saldırının kurbanı olmaktan kurtulduk Karşıda. Sakarya apartmanında, Bo'ge Cal.sma Mü düriüSü vardı O'aya sığındık Ben. Bö'ge Calışma MOduru Enıs Behıç dıye anımBtyordum Ertuğrul Sevket: ıHayır, o değıldi » dedl «Pekl kimdır » tMuslıh Ferit. Musllh Ferj Demek yanılmışım Bır.ncı duruşmada faşistler, alt salonu bastıklan ICin ıkınci duruşma Ağır Cezc salon nda ycp m ş Elbette o zomarkl ıktıdar bır daha mahkemeyi kımse basmasın dıve cutun öniemlerl almıştı Belleğımde kaldığına göre, Savcı Kemal Bora lle Sabahattın All duruş naya doğru yürurlerken, aralarında şöyle blr konuşma gecm!<5»ı «Benım lcın komunıst kıtapları yazıyor dlyorlar ı Kemal Bora susuyordu «Hic blr kltab'mda komünistllk propagandası yoktur Bunlar komünızrrl b Imlyortar Engels. komünızml, bretım arodonnın devletın olmcsı dıye tanımlar. Kıtapla rımda böyle blr satırı gösteremezler » cMahkemede Dunları da söylersm.» fS'^yieyeceğm > Sabahattın Ali ıcln kızı Rlız'ln cıkardıgı kltapta b'r s°ve daha gcz'n llışti Sobahottın Alı'ye A/şe cd!> b l ' arkadoşı sü.eklı mektup yozıyor Bunlardan 1933 taıh!l olanında şov e Dir parca vcr *Ş rdı gazete getırdner Bır bakayım dedlm. Nazım'!a (H kmet) Sureyya Paşa'nın resmlen yanyana Vahkeme oıtmış Nazım h.kmet bır sene hapse. 200 lıra pora cezasına TiankLm clmuş 500 uro da Sueyya Paşa ya verecekmış Vedıkıerı halta bak1 Pekı, bu adamın omr j hep hopısierde mı gececek boyle'... Nazım'ın yuzu o kadcr ookundu kl bavağı ag'amaklar gelıyor icımd9n * 3ıl vorsunuz Nazım H'kmet ın babası Surevya Paşa slremcsının müduruydu Ara'arında pcro yuzünden blr ta'tışTio gecıyor O kızgırlıkla dışarıya fırlayan Nazım'ın babosına bır araba çarpıvor Tatanoz aşısı yapı.orlar Daha önce bır kopek ısırdığı ıcın kuduz aşıst yapnış olduklanndan H kmet Bey bu ığne yuzünden oluyor. Iste Nazım Hıkmet. bu duygusallıkla Sureyya Paşa lcın un!ü «ergıS'nı yazıyor Plaılar ıle sınemalorı lle, hanlan. apartmanian M dağları e orman'arı ıle Karşı yaVann coğunu e'ı^de tutarı Paşa da Nazım Hıkmet'ı dava edıyor ve mahkum ettınyor ZaTrr gecıyor Artık ne Nazım var, ne Sureyya Pa şo ne Sabohatîın All A T O herkes zaman ıcınde değe r ırp oore anHı/or Anılar bunun ıcm gu7el'... "ORMANA KİLlT OLMAZ Çanakkale y» boğlı Yenlca orman bolgesı oldukca genış bir bölge Soylendığıne gore daha ıns^n ayağının basmadı ğı balta gırmemış bırcok orman bulunuyor yorede Türkıye nın en zengın ve verimiı ışletme erınden bırı Yenıce nın 72 tone koyü \ıar Bu koylenn henei tumu ormon Içınde ya da kenarında Nüfusun yuz de 80 todarı da gecımınl sürdürebılmek ıçın ormanla uğraşıyor. Doğal olarak orman yönetım nın tuccarın Izın verdığı ve de olanakların elverdığı orando Bır kesım donemı boyun ca bır aı enın tum bıreylerının conlarını dıslerıne takarak. her turlü can guvenlığınden ve sos yal guvenceden uzak asgarl ücretın altında calışması onları yıne de geclndıremıyor Orman ışl bıtıncl ya tötuna, en az orman ışı kadar ağır ve kah redıcı tütun çapasına, kırımına, ya da sonbahara doğru tKörf87e» yanl Edremlt, Ayvalık, Haı/ran dolavlarına zeytln işcllığıne qıdı/orlar Kışları başka bır ış buls^'ar onu M yapccak a lar Kıml beslcılık ve sütcüluk le uğraşmak ıstı/or veters z olanaklarla Kıml de cevredekl konserve ve salça fabrıkaların da Iş bulmava calışıvor. Türkıye'nın en venmli orman Işletmelennden bırı olan Yenlce ormar'arından 5060 bın orman koylüsü yerlne sayı an 200 e yaklaşan orman töccarı yararlanıyor Ulkenın vönetımın de bırbırıne gıren, parlarren'oda kesınhkle bırbırlerıy'e ışbırlığıne yanasmayan ıki büyük partının taraftarı odun tüccarları (Bu onların yasal ünvanlarıdır) yanl ormanın ve orman Insanın gerçek somurücülerl bu alanda sıkı b'r ışbırlığı lcln de Islennl surdurup knrdeşce yaşayıp gıdıyorlar tYaşayıp g! dıyorlardı» demek daha doğru ortık Cunku orman köylüierınln son yıliardakı kooperatıf kurma gıriş rrleri onları buyuk ölcude tedırgın etmıse benziyor. Bu nedenle yorede en cok tart sılan sorunlar n bo^ırda mazot ya da benzın benzın yokluöu değıi belkı de «kooperatıı» konusu gelı/or NEDEN KOOPERATIF? Orman yonetımı Orman Bölge şe^lennden oluşuyor Belırli bır orman ışletmesınde hangi bolge enn ya oa boiumlerın kes T P bırakılacağı vanl ıslermeye açılacağı orman yönet mi rın uzrranlannca saptanıyor. Bu scptamo ışleml yapılırken ormancıla'in ve koylulerın <Makta» dedıkisrı kesım bolaelerınden ha^gııer nın hangı koy taraf ndan ış'eneceâı de belırlenıyor Gene o'arak ko/lern buyuklugu koylerın yakmnda kı ısletne bolgesının verımlılığı o koyun schıp olduau ınsan ve makına gucu oiçü alırarak değerlendırme yapılıvor Kuşkusuz bu değerlendırmeler coğu kez saghklı bır b cımde olmuvor Orr^an bolge sef nın tuc carla va da bazı palazianmış kovlüler'e olan ıl şk len de belırleyıcı olabılıyor Polıtık çıkar l'ışkılennı de buna eklemek ge Koray DÜZGÖREN Orman köylüsü, blr mevsimbk calışması sonuncla geçıminı bıle sağlayamıyor KÖYLÜNUN KGOPERATİF GİRİŞİMLERİNE TÜCCAR VE ORMAN YÖNETİCİLERİ KARŞI ÇIKIYOR rek Cünkü başında da değlnll dıgl glbı politık çıkarlara cok ko ay arac olarak kullamlabıien b'r zengınlık orman Kımın ne yaptığını denetleTieva de olonak yok Bunu ancak halk de netıevebılır O do yeterlı bıiınce kavuşturulabılırse. SOMURU Ormanda scrrurü cok yönlü Karıştk bır somurj mekanızma sı var gıb1 görunL>or cma so nuc cok net Orman köyiüsu bir mevsımlik calışması sonucunda gecımimı bıle sağlayacak kadar ge'ır elde edemıyor B r Kez belırli bır orman bolge Sının kesım ve taşıma Işını olon tüccar tüm köyluyu ucuza ve her türlü sosyal guvenceden uzak olarak Idaresının köy lulere her yıl verdığı belırli mık tarlardakl yakacak oduna do gene tüccar e1 koyuyor Kâylü nun yıl Icınde gereksınımı olan porayı veren tüccar cok önceden köylünün ormandan alacağı odunu yan fıyatına kapatmış oluyor. Boylece hem ucuz emek kullanıyor hem de tefecılık yaparak haksız kazancını daha da artırıyor Bütün bunları devletın gozetımınde orman yönetimlnın desteğl ile ya pabilıyor Ormanın ve tüm zengınlıklenn gercek sahıbl köy emekc'lerlnin bütün bu somürüye karşı yapabıleceklerl tek şey var. koe köyde ertaya cıkan kfiy onderlerl halkı kooperatlfleşme nın gereğine Inandırmaya calrş mışlar. Orman sömürusünden ancak bu yolla kurtulabılecaklerlnl onlara anlatmışlar Blr ıkı kooperatif bozı çalışmalar yapmış Ama gerek kamu kuruluşlannın yonetıcılerl ve gerek se orman yönetımi kooperotlfleşmeye arka cıkmamış, destek olmamışlar köy önder'erlne Kuşkusuz bundo tuccarın büyük etkısi olmuş Çıkorlarının bozulccağmı düşunen polltıkacılar da Içın lcine karışıp yoğun bır karsı propagandcrya g rısınce kooperatıfler doho dogmadan olmjş Kurulanlar ıse ca'ışamaz olmuşlar Zaman aecmış, 1977 vılına aelınmlş Kamu yonetıcılerl değışm ş Bu kez kooperctifcıllğın Anavasa'mn gceklermden bırı olduğunu savunan, orman köylüsünün oncok örgütleserek somürüden ku'tulabl'eceölne Inanan yöneticller atonmış Yenlce'ye. Bu yönetıcllerın des tek olması kooperatıfcılık glrişlmlnl yeniden canlandırmış Gecen zaman lc'nde halk 6a bllınclenmlş. Sorunu kavra\cn yenl gene öndprler köylüyü tek tek Inandırmak lcln yoğun b'r cabaya glrişmışler. Bu gerc önderlerden bırl de Yenıce'ye bağlı Aşağı Cavuşlar Ormcn Kooperaflfl lk,ncl Başkanı Meh met özdemlr. Dedesl, babasi gıbl özdemır de orman Işcısl. Ormandaki sörıüruyü sapta^ıp cözümün örgütlenmek olduaunun bılınclnde Kooperai'fie'' nın 1971 yılında kurulduQuru, amo bir caba gösteremedığınl, bırkac cıkcrcı yüzunden tüm Voy lünün guclük ve perlşanlık teinde olduğunu ve ceş tll nedenlerden doloyı köylCnün kooperotife ısınomad'ğını sövledi Ama bu yıl kooperatıfe ara larında kendısinln de bulunduğu yenl ve sorunların b l'nc nde yonetıcıler secılınce kövlüler kooperatıfın ne olduğunu yavaş yavaş onlamayo baş'amışlar Orman bölge şefl İlk önce kooperatife karşı cıkmış Kesim, taşıma ve sürüm Içml ylne eskisı gıbl tüccara yapt'rmaya calışmıs ama koooeratl fın kararlı tutumu nedenıyle ge rıtemış Kooperatifler en cok kredl vetersızlığınden yakınıyor «E ğer» dıyor Mehmet özdemlr, tDevlet bıze yeterll kred1 verebılırse, tüccarın sömürösünden kurtulup üyelerımfzln bazı gereks nımlerınl vıl lcnde karsılayabılır onlorın kesım bıtme den tefecının elıne düsmesınl önleyebüırız Boylece kövlunun kooperatıfe duyduğu güven artar» Orman Bckanlıi' bu soruftın cözumu ıcm OR FO Gene! Mö durîuğü'nü gorevlend'rmış Ama gerek örgftlenme bıcml ve gerekse parasal ve ınson göcü yetersızlığı acısmdan OR KO şımdılık tüm ıyı niyetme karşın yetersı? kredı\ı ormnn ko« operatıflerıne dağıtamıyor, DOMA KÖYO Kooperatıfleşmenın gerefllne Inanıp örgütlenen koylerden bl rı de Doma llkokul öğretmenla rının de yardım ve desteğı ile kurduklorı kooperatıfl yurutrna ye korarlı gorunüyorlor. Koope ratıf Başkanı Kemal Yoman eskiden orman yönetıminln verdığı odunları yok pahasına tüc cara sattıklarını şımdl Ise bu odunları kendılerınn sotıp eıde ettiklerı kârı ortaklar arasında böluştureceklerınl soylüyor Bolge Şefi bu köydekt kooperatıfleşmeye de karşı cıkmış. Önceler! bolge Sefınden cıkar sağlamaya .aiışmış bazı klşıler kooperatif lcin karşı propogando yapmaya calışmışlar Amo köylü artık eskısi gibi bu sözlere kulak asmıyor Yalnız somut bır uygjlama görmek istlyor Kooperatıflerın bu somu* orneği gostermesı ıse OR KO' nun ve dığer kamu kuruluşlorının yeterlı kredi vermelerine bağlı *~ YARIN: Kooperotrfler Blıilâina rtnArr, Aşoğı Cavuşlar Köyunde sürum Işleml yapılırk») kooperatif başkanı (Saflda Bigar ıcen) Izlıyor örgütlenmek. örgütlenlp güçlenerek tuccarın, tefecının, orman yönetimlnın karşısına cıkmak. KOOPERATİFLER YENİDEN KURULUYOR Yenıce yöresınde kooperatif leşmek bıcıminde orgütlenmenın tarıhl cok eskı değıl ilk kooDeratıfler 1971 72 yılların da kurulmuş O zamanlar bir J | İ | ! ; TÜRKİYENİN EN VERİMIA ORMAN İŞLETMELERİNDEN BİRİ OLAN YENİCE OKMANLARINDAN 5060 BİN ORMAN KÖYLÜSÜ YERINE SAYILARI 200'E YAKLAŞAN TÜCCAR YARARLANIYOR KOOPERATİF YÖNETİCİLERİ EN ÇOK KREDİ YETERSİZLIĞİNDEN YAKINIYORLAR. «EĞER DEVLET BIZE YETERLİ KREDİ VEREBILİRSE TÜCCARDJ SÖMÜRÜSÜNDEN KURTULABİLİRİZ» DIYORLAR I ] | | ! I | | || EDEBİYAT FAKÜLTESİ DEKANLIĞINDAN Fokü'tsmlz Alman Fı!olo|lsl Kürsusünde açık bulunan Okutmanlık kadrosuna 657 soyılı kanun gereğınce bir Doğdan kesılıp kabukları soyulduktan sonra sürümü yapılmak üzere Istif edllmlş tomrukla*. Orman emekcllerlnln aylarca suren almterU Okutman Ahnacaktır •s'eklılertn bır dılekce ıle 30 7 1979 tarıhıne kadar Dekantığımıza ınu'acaatları ılan olunur. (Bosın 18142) 5537 SECRETARY NEEDED A company located at Gayrettepe is looking for a chief secretary with perfect knowledge of Eînglish, preferably also German, telex, typing and all kınds of office actıvities. Please apply either personally or v/ith letter to. Buyükdere Caddesi 107/5 Gayrettepe (Karabaâ. tt\ 5584 İstanbul Üniveı*sitesi Eczacılık Fakültesi Dekanhğından Fakültemızın aşağıda yazılı kürsülerlndekl boş kudrolara atama yapılacoktır. Isteklılerln lıân tarıhınden ıtıbaren 15 gun icınde De';anlığımıza başvurmaiarı rıca olunur. Kürsü Farmakognozl Mıkrobıyolo|l Analıtık Kımya Genel Kımya Bıyokımyo Analıtık Kımya Toksikololı Kadro Onvanı Aslstan Aslstan Asıstan Aslstan Uzman (1750 S Ktabl) Uzman (657 S Ktab1) Laborant Adet 1 1 (Farmakognoz! dalında dok oıma şartı aranmakta) HEDEF, DEV BIR DbNlZ GÜGÜ! TÜRK D0Ni\NMA VAKFINA YAPACA3INIZ YARDEVILAELA BU HEDİ^E ULASABILtRİZ. 1 1 (Klmya Yük 1 Müh alınacakj 1