Katalog

î Kt CüMHURİYET 4 HAZİRAK 1979 K uşodasi'ndn 24 2fl mavıs 1S79 tarfh'er) arosında bir sempozyum düzentendi, BÜ bü'msei top'ar.tıntn konusu şuydu; tK'jşodası nao Hziksei Sosyol Yapı Değişmesi va Çeure Korunumu». Kuşadası Beîedlyesl'nln CHP'ir Başkan: M. Lütfi Suyolcu lle Başkan Yardimcisı Ahmet Aitınsoy'un ve onlcnn caiısma arkadoşlonnın öncüiük ve cabalarıyla gercekleştirilen bu biiimssi topiantıdc toplam 15 bildir! suncldu. Sempozyum scnunda, Mimarîar Odası Izmlr Şubesi'nin de dchii oldugu, genış katılımii bir de panei düzer.iendi. BASARILI DENEME Dr. S. Kemal KARTAL TODAİE öğratim Üyest Vukorrickl 5 kömede topıOr>ofi bildtrtlero» ve or.iar uzerinda yapılon tcrtışmclarda, Ku$cdası ve benzeri kıyı kentl&rinin yuzyüze bulunduğu onemli scrun alanlGrından ikisinin şur>iar olduğu saptcndı: 1 Konut Sorunu. «ikincfl Konutt lsteö< ve tGizll KuKanılmazlıks. Kıyı kentlerinde sürekli oturan halk, bannma gereksinimini korşıioyacak konutu &cünmede güc:ük çekmektedir. iç vs dış turizmin körükiediği toprck isteği yüzünden arsa fiyctları aşın derececie yükse!mekte. yerel haik piyasa dışı bırakıimaktadır. Yerel yönetimler, halkın konut sorununu çczmeye yard:mcı otamamcktadi'lor. tikincil Konuts (yazlık ev! taiebi, yerli haikın cturması icin tşerekhj konutlar»ın fiyatını yükseltmektedif. Kış oylarında cikincM kcnutlcr» tio, işyerierınde ve alryapı sistemierinde, ulusal kaynaklorın scvurgarca israfı biçirninde, tgizii kuilanılmozlik» eğemen olmaktadır. 2 Yaz • Kış Nufus Miktan Farkt^ığinüi Yarcttığı Sorunlar: Buniardan birincsi istihdam sorunudur. Kuşodası ve benzeri kıy: kerıtlerinda kentin yaz niifusu, kış nüfusunun ikluo katı olobi'rr.ektedir. Lokanta, ccyevi, otel, ftedtyelik eçya dükkânı ve benzeri iş yerieriru işletenlerin ccğu kent dışmdan gelen girişimcilerdır. Bu işverlerincJe sunulan hizmetler ic ve geneüikle dtş tunstlere yonsiıktir. Satıion hedr/e!ik ve bsnzeri malların buyük bir coğuniuğu başka yörelerde üretiiip bu kıyı kentierine getirllorek satılmaktadır. B J turden faaTıyetier. yerli haika ekonomik yönden fazla b:r vorar scğ!3mcrrsaktodır. Kcbaran yaz istihdcmüm yctmzca kücük bir bölumü yerli halkın Bs^cleri tarafi.ndun doidurulmaktadır. Bu kentierde yoz Istibdommdan verli holka özgüienmis gorünen tek faoiyst türü ikincl sorun kümesin! oityopı sistemlerinin (su, kanaüzasyon. elektrik) kopositeierinin saptanncsı oluşturmaktadır. Bu sıstemler yaz ndfusLina göre kurulsa, kişm ücteikiye kaoar va^an boş kaposite i'e colışmak zorunda kolccoktır. Yapılon yatınm yılın önemü bir bölurr.3r.de atıl yatocaktır. Kış nüfusuna göre kuum Insanhğm ortak aroyışı ve cabası sonucu, k;şînin temel hak ve özgürijkleri, evrensel büdirtlerle va anoycsolarla guvence altına cl;nrr.ışîır. Yüzyıllar önce Ingfltsre'd» Magna Carta'da yer clan Habeas Corpus llkesi iie, kişinn yargıc kararı olmadıkca özgürlüğunden yoksun bırakılarnayacoğı kuralı kobul ediimiş, bu ilke, lmzaladığım;z uluslarora•ı anlaşmalara uygun olarak Anayasamıza da glrrn.ştir. Nitek'm , Anayasort;ızın 14. maddesine göre, kiş! özgürtüğü yosanın acıkca gösterdiği durumlarda. usulune göre ven!miş yorgıc kararı olmadikoa kayıtlanomaz, Klşi özgurlüğü öylesine önem It bir temel haktır ki, Anayasamız bu hakkın yakaicma ve tutuklatna yollarıyla kısttlanması koşullannı yasaiara bırokmamış, Kisl Güvenliğl başlığı oltında 33. maddesinde kendisl düzenlemiştir. ru:sa, bu zez de, yozm bu Mzmetteftn gorMmesi oianaksızlaşacaktır. Yetmeyecekfir, Bu yüz? cen, hem kuruluş yatınmı g:derleri ve rıem de iş.etme giderleri baKimındsn büyük israflor eczkonusu oimcktadır Ücüncu sorun kürr.esinl, kentte sosya) h;zmetlerin (danışma, sağhk, vb.), düzenleyici dersetieyic! hizmetlerin (fiyat denetimi, vb.) ve güvenlik hizme'lerinin yaz ve kış nüfusuna gö re cyariancrak yürütüifnesi zorun'uğu o.uşturmaktadır. Ayrıca. yukarıdaki somnların tümuyie ilfi*» o'.arak, yere( yönetlm;erin personel Kuilanım poıltikası ccışından cok boyutiu sorunlor ortaya Cikmoktadır. Kış nüfusuna göre ol'şîurulan yere! yönstim personel sayısı, yazın türlü hSzmetleri yürütmede yetersiz katmaktadsr. Yazm scyısı ortan personele k!ş;r! ycl vermek (;şten çıkarmokj. cok ciddl siyosol. yönetsel ve ekonomik gücıükier doğurnıaktadır. Ksyılardakl yerel vönetimlerin cok önemlî bir sorunu da kaynak yetersizliğidir. Ycz oyianrda kanti kullanar; ve sunulan hizmetierden yararicnan kor.uk nüfus. vsrel yönetimlenn yaptığı harcamalara katıimama'r'.taclır. Ayrıca, yerei yönetimler, merkezi vönetinden genellikle yerl! ndfus miktarına çöre ycrdım olmaktcdırîar. Yoz aylarında bu kcdar gen.s nüfusa hîzmet sunan belediyeler gelir sağlayıcı bir yola da kendi başlarına yosal olarak gidememekteciirfer. İşte bu nedenlerıe, kıyı kent belsdiysiert her konuda ağır Wr kaynak (para) sıkıntısı cekmekteairier. Tüm yerel vönetlmier ve özoiiikia kendiiarine özgü soruniarı bulunan Kuşadc.sı ve öenzeri kıyı kentleri, vukanda yalnızca bazıiarını özetlediğimiz ciddi sorunıarta yjzyjzecirisr. Co': scyıdaki scrıın'.cria nası" bcğuscccklcnni, nasıi bir yo! yöntern i;ievecek!erjni coöu zaman bilemez durumdadırlcr Bu anlamdn, sürekli bir orayış içerisindedirisr Buna karşıltk, koyu bir de merkeze ba^ı^lıiık ağı tçlne sokulmuşiardır. Merkezi vönetm, Işlerl koîayiaştırmak ve yardırrt etmek icin değil de, Işleri uzatmak '/e gücieştirmek icin vorm:^ gib! işiemektedir. Merkszi yönetimde kcyü bir BMii sunan bilim odcrrrîan ve uyguioyo» üzrricnlar, tarihsel vs doğal zenglnîikleri nedeniyle yoğun iç ve dış tLjrizm cdağı olan Kusodası ve benzeri kıyı kentle'imizin türlü soru..lanna değişik acHordan baklılar. Gerek büdirilerde ve çerekse sempozyumıın surdjğj üç gün boyunca yapıicn tartışmalarda. KuşGdası ve onun soruniarı bir cörneK olayı* olarak ele olmdı, inceiendi. Bu scrunlara olası cözümierin neier oioöıieceği tartışıidı. Dcha sonra, Kuseacst özeiinde ıncelenen sorunlann ve öneriten cözümlerin. öteki kıyı kentlerimlze genelierr.esl ycpılmaya coîîşıidı. Böylece kıyı kentlerimizin turiü soruntarımn, Kjşadası'ndan hareketle, bir cenvanteri» cıkcnidı ve bunlar icin oiası cözünler öneri:di. Böylece DU sempozyum, yalnızca bir bs'deftin, Kuşadası'mn, sorunlarının incelendiği bir büimsel toplantı olmcnın ötesine gecerek, «Türklye Kıyı Kenflerinin Sorun'arı Sempozyumuj adını rahatca taşyahiecek bir toplcntı otdu, diyebiüriz. Bu nedenle. Kuşcdası Sefrpozyumu'nda sunulan b'ldiriler. yaptian tortışmalarla varılan sonuciar, son gun düzenlensn ger.iş katıiımlı panelde 6nerilen cözümier ve sempozyum. «sonuc büdırgesunde ortaya kcnan görüşler. ötski kıyı kentlerirrizin yerel yönetimisrini de yakından ilgilendirmektedır (*). Kuşadcsı Sempozyısmu'ndo sur.ulan btldirflerin konulorı, şu 5 ana boşlık altında topianıyordu: 1 Kusadası ve yoreslnde kryıların, kent toprcklannın ve tarihi zenginlsklerln yerei yonetirnlercs ve ilgili bakaniıklcrca halk yarorına te'etüerek îgeiir sağ'.anarak) korunması oianakları. Bu konulcrda yerel ve ulusal düzeyde kısa, orta ve uzun ertmije oîınması gerekli önterr"!er. 2 tikincl Konut» iBteğinin ve tgizl! kuilonılmaziıkMn u'usal »kcncmiye bindirdiğl yük. 3 Fîzlkse! yapı deöişmesl • sosya! vcpı değisrresi arasındaki ilişkiler. 4 ic ve d;ş turizmln kryı kent!erind9 varoîtığı ekoncrnık, sosyal ve yönet!msel sonjrilor. 5 Kit!e haberieşme araçlanmn ve özeillkle radyo teîevizvonL'n turizm olgusunun voğun olduğu ydreisrdeki halkın e§itlmlne kctkı biçimleri: Yapıianlar ve yapılcbüecek olanlar. Kuşadası ve Kıyı Kentleri yokfu^u «urmektedir. Kuşadası Bslsöıyesi gibi küçük bir yere* yonetlmin kcrşısına. ufak bir iş'.e lîgili oiorak, genettfkle şu acrt bokanhk ve or.iann ait birimleri birlikte çıkmaktadıriar: Imar ve İskân, Turizîvî ve Tanıtmo, Küitur ve Yerel Yönettm Bakanlıkları. 6u kuruluşıardan herbiri. işe yo^nızca kendl açısındon bakmaktadır. Eı;r:iür crasında mekik dokumak ve ceşgüdüm sagiamak...» yeret yör.etime düşmektedir. K.!m yardım edfyor, kfrn yordım oiıyar, bu ortomdo «anşmoktaaır Yardıma gereksinimi o!an Yerel yönstlrrt, yardım eder duruma soKjimaktodir, Ayrıcc, haiko daha iyl hlzmet gotürms yönünde oirişlmlerde bulunmak isteyen yersi yonetimier, merkezi yonetlm içsnde kandiısrine türtu koruSarda cdanışma rnzrr.eti* verecek bilgi'i, ttepeden bakmayan», «e^n.'etmeyen», vaînızca yoi gösteren bir merci buicmamakSGdırlor. Bu «danışma görevi»ni, en iyi biclrnde, Varel Yönetim Bakcniığı yüru'stilir gorünmektedir. Ne var ki, cu Bakanlık ca hcîâ yeni olmoriin, yerlesememiş clma ı;n'kıvranma!an icindadir. Bu Bokanlsk giderek «dan;şraanUk görevi»ni en önetnli iş'ev'erır.den biris? yapafcilirse, yerel vör.&timîero gercekten gereksinim duydukîan br hiîmati sunmuş olacakîır. Haftanın Ozeti KÖŞEYE DOGRÜ İÇTE ür'aıye için yaşamsal ansm&e bırçck »onmun nep aırîihte tırmanz'ığı gurJeri ya$ıyoruz. Içiçe geçmiş sorunlar her gün biraz dahc yoğurdcşırken genel kanı ülkenin onemli bir köşeye dcğru hızla sürühlendiği. Ama bu köşeye hep birükte sıkışacak mıyız, yoksa dönecek miyiz?. Î SON AŞAMA Köşenin donülmesi için iki yılüır temel koful olarak yinelenip duruian dıs kredi. taze para tecnusunda Paris'te son aşamaya ulaşıldı. Batının yapacaçı yardımm miktan ayrıntüı clarak belirlzndl, ama hâlâ tartışı'.an bunun Türkiye'ye nız'.iyeîi. Bu maliyetin de psk ucuz olmadığı süregiden tartıgmalır içinde açık olarak ortaya çıkıyor. Neden Sempozyum? Bazı yerel yonetırr,ler ccmşmo gersksir :mlenr.i karşıiamak ıcln bugur.e dsğin tjr^ü yunterrıisr denemişiarair. Buniardan birincisi, k.odrciü uzmanîar grubu kjlıanmak olmiiŞ'ur. Dalokcy döreminde Ankora Beledivesi ve £ro! Kose döneminde iznı! Beledivesı, bunun iyi iS«i önegidir. İkinci bir vöntem, üniversae;erd3n yararlanrnakîır. Onc Doğu Tekr.ik ve istanbul Teknik Oaiversite'erin n ve kirr.i akademuerin kentleşme bölümlsrinaen zamon zan>an yerel yönetimier ıdanışma» türunden yordım talep etmektetiirier. Kusarfası Boiediyesi isefcuyıl yeni bı: yontem denerriştir Kuşcdcsı &orunlcnnin turr.ünü kapsoyccak b)cimd9 gonel rriteiikll b!r sempo?yum düzerılenmiştir. Bu biiirr.sel tcp'cntıyü, cok soyıda bilirn adarnı ve uyguiayıcı uzmonı bildiri sunmaya cağn]m;ştır. Bunun scnuciinda fKuşadosı'nda Fiziksei Scsyai Yapı Defllşmesi ve Cevre Korunurr.u» adlı Eempozyum gerçekleşmiştir. Resmi vollarla «Oamşma gersksinimim» gidsrerreven beledlye, sempozyum düzenleyerek bunu basarT^st.r Otek' v'S'el yonetimlere ornek oiabiiecîk bu denerne kendisine ceki duzen veımesı konusunda ır=:kezl yönetime ds iyi nivetiı fcir uvarı r.ıîeiiği taşıma'Ktadır * 3u satırlann S'azcrın'n da bir bllalri <le katıldığı Kuşadcsı Sempozyumu'rtda sunulan biWlrl!er, yapılan tartışm~lar;n özetleri, son gün düzenlenen panelin ortaya koyduğu görüsler ve sempoz'.'um csonuc bildirgesi» b.'raraya gstirllerek kitap b'dTifrtde vaymlanaocrktır. uvg'urı fı 9 çettriimiş oiduöu gozönünds tutuiursa, göjalîı suresir.in on beş günü gecemeyeceği açıktır. Bu maddenin konuluj amocı şudur YGka'onai kişî. ael*! yokluğu nedenivle on beş gunlük gözaltı sü'esi bltmeden sa'ıverilir ve sonrodan bu klşi hakkında aynı suctan öturü yeni bir delil bulunursa. yenlden çözaitına alınabilir. Ar.cok her Iki gözaltı süresinin tarjiamı on beş gjnü gecemez. B J rnaddeyi karşıt anlamı tto yorumlarrıck, bizi, yorgıc kararı olmadon kişinin sonsuza dek gözaltırda tutulabileceğini kabul etmek gibi, tehlikeli, kişi öz çürlüğünu tümden ortadan kaldıran bir sonuca vardırır. özetlersek, yakalanan klşi o i beş gun sonunda kesinkea yargıc önüne cıkanlmalıdır. Bu kural kesin bir Anayasa v« yasa hükmüdür. Bu kuralın aksine bir uygula ma. T.C.Y.'na göre suc olusluran oir eyiemdir. Konuyu böylece bellriadlkten sonra, gözaltında tutulan k!ş!ys uygulanocak Işlemlerl beürtalim: Önce, yakalanan kiştye yakalama nedeninin, yakınlarına da yakolananm durumunun hemen blldirilmesl Anayasanın 30. maddesi gereğldir. Maddeye göre. bu esasiar <Jışında işleme tabl tutulan klçüertn, uğrayacakları her turiu zarariarım devietten Istemek hakkı vcrdır. Uygulamada, aözetlm oftırv dakl klşlye yakalama neden!, yakınlarına ise yokolananm durumu ve yeri b!!dirtlmemek« te, bu durum yakmlar Icin buyuk bir ızdırap ve endlşe kaynağı olmoktadır. Ayrıca yakalanan kişi gfizaitı süresinde ovukatıyia görüşturülmemektedlr. Bu uygulsmanın yasal hic blr dayanaflı yoktur. (Arlcesı 11. eayfmto) ü2 LER NE OLACAK? BaU ile ili$hilerde uiajuarı bu noktada UZ uçafc ları tartışması da onemli bir unsur clma özelliğini horuyor. .4nfearo bu konuda açık bir tutum almadan beklemeyi sürdürurken, ABD yöneîırninin sözsüieri Sovyeuer Birliğınin, bu uçaklann Turkiye üzerinden uçmasına, karşı bir tutum içinde oirnadtgmı söylüyoriar. Sovyetler Birliği ise henüz resmi bir açıhlamada bulunmadı. Ar.cak tartışmanır., bu ayın 15'inde imzalaaacak olan SALT 2 anlaçmosınm arifesinae va ardından. daha da yoğunlzşma8t beklenebilir. ! CHRİSTOPHER KİM? ABD Dışişleri Bakan Yardimcisı \\'arren Christopher da U27er tionusunaa So^yeîler Birliğinin yumuşak bir tutum içinde olduğunu mvanurlzen, Türkiye'nin ekonomik sorunianna da degindi ve mt*halefeîin hükümetın çabaiarına yardımcı olmadtğı m söyledi. Christopher'in bu sczlerine de. beklenciiğı gibi en agır tepki AP lideri Demirel'den geldU •Christopher hendi işine baksın. Kafası neye yenyorsa, ne kadar beyni varsa, bu bcyni neye yetiyorsa ona tSTÎFALAR Hühümet de, Devlet Bakam bağvmsız Enver Ahova'nm istifasıyla yeniden güç günle* eştğinm geldi. Ahova'nm utifasının yaraitığı sorunlar giderilmeye çalışılırhen bu kez de CHP Sakarya MilleU \ekiU Barbaros Turgut Bozteoe oariisincen istiîa ettiğini açıklayıverdi. Bu kez işe doğrudan BaşbaIzan Ecevit karıştı. Ecevit, Boztepe ile görüştükten sonra, istifayı ifleme koymayacağım, Boztepe'rürv bu kcnudahi karan hendisine btraktığını «öylüyordu. Ancak erıesi gun Boztepe'rdn bir gazetede yer alan demecinde «İstifamı gen almadım, Ecevit'in eözleri beni bağlamaz» diyordu. Boztepe'nin durumu hafta sona erdiğinde açıklığa kavuşamamif, par* ti içinde öteden beri bazı sorur.ları bulunan eu parlamenterin gerçekten istifa edip etmediği anla* Siiamamıştı. Burası Istanbul'dur OKTAY AKBAL f Evet Hayır îstaabui ValiUğine ataruın Orhan Erbuğ btrfeaç günditr görevde... İlh iş olarak ber.zin sorununa ei koyan yeni VaU »Bütün dunyadaki petrol bunalırra yüzünden mutlu günler geride haîdı» derruş... Bir avuç azınlık için mutlu idi o günler gerçekten del Istcnbul'un'beş yüz bin nüfusa salıip olduğu yıllar... Taksilerin, özel otoların sayıh olduğu yıilar... Anadclu'dan büyült kentlere kırsal kesim insanlartnm akın akın gelmediği ytfiar... Şimtii 'mutlu yıliar'ı yeni başlıyor büyük yığınınl Anadolu'nun kıraç bozkırlanndan, dağlıh yörelerinden İsianbul'a, Ankara'ya gelip bir iki göz dermeçatma yuva. Azır^ hk içm değil. çoğunluh için 'mutlu iuk anlamı önemliyse, Türkiye ölçusünde 'mutluluk duygusu'na tadmak yeni yeni başlıyor demektir... Vali Erbuğ, yıllardır yinelenen. hep yazdığımız bir konuyu belirtmekle işe başlıyor: «Şu anda İstar.bıd'un en büyük gereksinimi metrodur*. 1950" lerden beri kaç hez yazıldı, söylendi, araştınldı, hesaplar yapıldı, sonuç yok! Hiç bir iktidar İstanbuiun, Anltara'nın. meıro işini gerektiği gibi benimsemedi. Üstelik tramvaylar da kaldırıldı 1960 öncesinde... Ki, o tramvaylar Fstonburdo taşımanın buyük ağırliğını üstlenen en ucuz, en koiay, en sağiam araçlardı. Şimdi tercihli yol girişimiyie aynı yönteme geçümek isteniyor. Ama surekli afeıp g.dsn tramvay seli nerde, şimdihi arada bir tıhlım tıhlım gelip giden tercihli yol otobüsleri nerde! Repsinden önde gelen sorun, benzin aağıtımı kcnusudur. Cünlerdir konuşuluyar. soylentiler çıkanhyor. Yoh, karne ile dagıtuacah; yofe, tek çift nu.nzralara göre veriiecek; yoh, harneleri dernekler \s^ec€'.i; yoh vilayet, yok kaymakamlık dağıtacah; hsr gün yeni bir hcber çıteıvor... Duyduğuma göre fimaiden açıhgöz hi$iler arabalarının ruhsailarva yitirdifüertni söyleyerek yeni ruhsat çıkarmaya başlaımşlar. Her ruhsata göre bir benzin karnesi varilecek, burUar da değişik ruksatlarla fazla benzin karnesi elde edecekler! Elcglunun kafası işliyor, aiıa tersıne, oüunsuz yöndt>, en bencüce çıharlar hesabvna... BenzLni karneye bağlarruık er. sağiam yo'.dur. Ama işi kötüye hullanmamak, kullandırmaTnak ca gerek. Geçen gün bir araba sahiöi arkadaş anlattı. Yıllardır ihmal yüzurıden taşıt vergisinl yotırmayanlar varmış. Ne oiacak, ceza en çok bir hat artabiliyor. Yıllar geçse de böyle... Şimdi benzin karnesı alacak, olanlardcn vergi borcu olup olmadıgı sorulmaU. dedi arizadaşıtn... Araba rr.ua.yenelerinde de vergi borcu olup olmadığı aranmah... B'aniar önemsiz gibi gelen ayrıniüar, ama bir duzerdn iyi işieyip iilememesi bu iür aynnîılara bağU. Kü.rneyle yapüacak dağıp.m islenüerinde uygulanacck yol yöntem. eşitlik ilkesine dayanmalıd;r. Ona başfea. buna. başka tutum her türlü yararh sonuca varAmayı önlüyor. Yeni valinin işi önemUdir. tstanbul bugün bir tek ü değil; Ushüdar'ı ayn, Beyoğlu'su ayn, Bakırköy'ü ayn, Fatih'i ayn, yeni yeni gelişmiş koskoea Ulerle yanş eden ilçeleri ayn... Birçok iller top lcmı bir bölge oldu İstanbul... Bir ülkel... Belki de yahın bir zamanda İstanbul tek bir il olmakian, çıkacak... Geçen gün İstanbul'a yeni atanan Milii Eğitim Müdüru Hızır Ekşi ile de konuşuyorduk bu. kanuyu. Bir tek valinin, bir tek müdürün altından halkabiieceği bir ü değil burası. îstanbul'u üç ayn yönetim bölgesine ayırmak işi sanınm er geç çerçekleştirilecek... Dolayısıyle üç ayn seçim böU gesı ortaya çıkacak... Dev İstanbul kenti, hendi yazgısına bırakılmıy durumdadır. Bu kentte bir tchım örgütler kendi hendilarine 'görev'ler yapıyorlar! Hükümet bu örgütierle iş birliği etmek zorunda kalıyor. Daha çok hükümzt görevlileri... Akıl almaz işlemle harşüaşıyoruzl Bakıyorsıın yollar kapatümış, kıyılar gazinolarla örtülmüş, gemiler yanaşıyor. arsalarda yapılar yükseUyor, tasıtlar kural dışı yerlerden geçiyor, önune gelen bir işporto uydurup cadV de ortasında satıg yapıyor. Kim klme, dum duma bır duruml Ne Belediye belirli hadrosuyla başanii bir iş yapabiiir, ne Valüik... Herşeyden önemlisi, bu başıboşiuk, bu kendi yazgısına bırakılış.'... İstanbul sahipsizdir. Bir balta girmemiş orman havasındadır. Buna yeni Vali ne yapsın? Başka, bambaşka önlemler. köktenci kararlar gerekiyor büyüh kent torunlanra çözmeye... Yakalama, Gözaltı Süresi ve Yanlış Uygulamalar GÖZALTI SÜRESt, ANAYASAYA ÜYGUN OLARAK, KESİNKES 15 GÜNKABÜL EDİLMİŞTİR. YANLIŞ BİR YORUMLA BU SÜREYt AŞ3VIAK VE, YAKALANAN BİR KIŞİYİ GÖZALTI SÜRESİ İÇİNDE AVUKATIYLA KONUŞTUKRIA ÎVIAK YANLIŞ UYGULAMADIR. YENİ BAKAN Ecevit bir yandan partisine. diğer yanda hüfeu» me'te destek olan b'ağımsızlara egemen olmaya çaliSirken Ahova'dan bogatan devlet bakaniığına «sürpriz* sayüabilecek bir kişi geldi. Geçen mart ayında AP'den istifa etmiş olan Kırklareli milletveküi Hasan Korkut yine bağımsız olarak hükümete katılıyordu. Bu atama da siyasal fevrjteırt* b.r yandan doğal karşılamrken, aakümeî'.n ycpıcına yönelik bazı temel eleşzirileri de beraberinae geUriyordu. DIŞTA DCİO'LAR Amerika'da btr DCIO yolcu uçağınm Içind* ZT3 yolcu ile düşmesı üzerine bu uçaklann güvenliği konusunda yeni kuşkular bcşiadı. THY'da dahil olmak üzere tüm dünyada DCıo'lar baktma ahndı, birçok ülkede seferden kaldırıldı. Şimdilüt uçaklarda temel bir yapun hatası bulunmadiğı öne türüluyor, ancak devam eden araştırmalar scnunda hesin sonuç belli olabüeceh. 1961 Anayasasında, klşlnln yckalandıktan sonra 24 saat lç[r;6e varg:c önüne cıkarılocağı hükmO yer olmıştı. Ne yazık ki 12 Mart döneminde bu hüküm değiştirilmiş, gözaltında tutma 6uresi 48 saate cıkanlmış, ancak topiu olarak Işlenen suclarda ve geneillkle savaş ve sıkıyönetim hallerinde bu sure en çok on beş gun olarak kabul ediİT.lştlr. Bu yasal duruma karşın, gunümüzde yakalanan kişller ort beş günden îczic gözaltında tutulmakta ve bu yaso dsşı durum, 15.5.1973 günlü 1728 sayılı Yasa iie değiştirilen 1471 sayılı Sıkıyöneîim Yusasınm 15/son rraddesin© doyondınima.k Isteamektedir. önce, hic unutulmamosı gereken bir kuralı anımsatmakta yarar vcr: Hic bir vasa, Anayosaya cykırı olanftaz, Anayasa hü!;üm!eri yasama, yurütmB, yargı erganlarını, Mare mo Av. Gülçin ÇAYUGİL koînîanrn, klşiieri bcğiayan teme) hukuk kurallondır. Bugünkü Anayasamıza göre, «Bu süre on beş günü geçemez. Kimse, bu sürelsr gectık ten scnra hâkim kararı olrr.aic Sîzır, hürriyetinden yoksun kı linamaz. Yakaîanan veya tutuk lanan kimsonin durumu yakfnia nna büdiriiir. Bu esas'ar dişın da işleme tabl tutulan kimseie rin uğrayccakları her türlü za rariar kanuna göre Devletca ö denlr.» Nitekim, Anayaso Mahkem» sl, Sıkıyönetim Yasasıntn 'ı5. maddesinoeki 30 günlük gözetim aitında bulundurma süres!nl Anayosaya aykın bulrnuş ve 14.10.1972 gunlü karan ile iptal •tmiştir. Bu iptal karanndan sonra, 15.5.1973 günlü 1728 sayılı ya«ayla yapılan değişikük sonucunda, Sıkıyönetim Yasasının 15/son maddesl, «Bu sure on beş günden fczia olamaz v« cynı kjşl (çin aynı suc isnadı sebebiyie ve yeni delüer cıkması glbl haklı bir sebep yok iken bir defadan fazla kuüanılmazj blclminde değiştlrllmiş v» gözaltı süresl Anoyasaya ırygun olarak, kesinke» on bef gün kabul edllmiştlr. 8u maddeyi uygulayan mokcmlar, madde metnlndekl, « aynı kişl için aynı suc '3nadı sebebiyie ve yeni delilier CKrnası gib) haklı bir sebep yok iken, bir defadan fazla kullanılamaz» hükmünön karşıt onlamından hareket ederek, yeni delilier ctkması glbl haklı bir neden)» gözaltı süresinln uzatılabileceğl kanısındadırtar. Oysa, hio bir yascnm Anayascya Gykırı oiamayacoğı ve Anayasa Mahkemeslnin Ipta! karanndan sonra, 172S aayılı Vasa i!e Stkryönsîim Yasasmm 15/son maddssinin, Anayasaya SINIRDA AÇILD1 İiraü'in 19S7 savaşından bu yana elirAe tuttuğu Sina'daki onemli merkezlerdsn El Ariş'i Mınr'a geri vermesinin ardından Enver Sedai ikinci kez UraiVi ziyaret etti ve iki ulke arasındaki sınzr Ü9 hava horidoru törenle açıldu Bu arada isgal aU Undaki Füistin topraklanna özerhlik verilmesi konusunda Mısır İsrail göruşmeleri sürerhen Fiiistın Kurtuluş Orgütü lideri Yaser Arafat da değijiJ» bir siyasal çıfeı? yaparak ABD ile görüşmeye hanr olduklannı, karşı tarahn da kabul etmesi aurumunda siyasal büro başizanı Kaadumi'yi ABD y« gönderebilscsğini açık'atiı. Cumhunyeî YESiLYONCAUYlZ BANKACIYIZ. GARANTI BANKASI TÜRKİYE . "yeni bankacınız jan';: 891) 4522