19 Mayıs 2024 Pazar English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
DÖRT CUMHURİYET 26 MAYIS MEHMED KEMAL VE ÖTESÎ KÜÇÜK GÜZELDİR Cağımızın, sonuclan en kötü yonılgılarından bırı, «Uretım so runu»nun çozülmuş olduğu ınancıdır Bu ınanca sımsıkı baglı olanıar yalnızca üretım ışlennden uzak olan ve dolayısıyla mes ekı bakımdan gerçekıerle ya<miığı bulunmayan ınsanlar degıldır Neredeyse tum uzmanlar, sanayı onderlerı, dunyanın çeşıtlı hukümetlerınin ekonomık yetkılıleri, akademık ve «pek o kadar akademık olmayan» ıktısatçılar ve dogalıkla ekonomı yorumcuları da aynı ınancı taşımaktadırlar Bır çok şeyde ayrı gorüşlero sahıp olabılırler ama üretım Eorununun cozulmuş olduğunda hepsı bırleşmektedırlor; sonunda, ınsanoglu erışkınlığe varmıştır Onlara göre. varlıkIı ulkeler ıçın artık yapılacak en onemlı sey «boş zamanların değerlendırılmesı içın eğıtım», yoksui ulkeler ıcın ıse cteknoloıı aktarımudır. Yazanâ E. F. Schumacher Çeviren ve Özetleyen: Osman DENİZTEKİN dır Nıhayet oldukça uzun bı süredır sanayı sıstemının ıçır de yaşamakta olmamıza karşır bu sozcuk'er beş on yıl önce sıne kadar hıç bılınmezdi Bı geçıcı bır merak mıdır socmı bır moda salgını mı. yoksa â ni bır sınır krızı mi? Tarih içinde geç kalmak Bazı kışıler vardır yaşam içinde geç kahrlar. örnegm bellı bır yaşta ve bellı bır sürede \lk, orta, lıse. unıversıte egıtımlerını tamamlayamazlar, belırlı bır ış tutamazlar Boyle olunca. bu ınsanlar egıtım ya da yaşam surecınde bellı yerlerını vaktmde alamamışlardır O zaman ne yaparlar? Bu bellı sürecı, bellı bır sure içinde tamamlamanm yollarını ararlar Eger başan ıle sonuçlandırabılırlerse bu hışıler yaşamlannda bır sıçrama yaparlar. feıçı»el devnm yapmaya gırışırler. Bu hareket bir anlamda bıreysel bır devrımdır. Toplumlar. tarıh içinde geç kahrlar Bellı süreçte, bellı aşamalardan geçememış olurlar. Ya da topluma yon verenler, toplumun bellı bır geh$ım surecını bellı surelerde aşmasını engellerler. Toplum, tarıh içinde gelmesı gereken yere çok sonra gelmek zorunda kalır. Orneğın bızım toplum, lS?6'dan beri başlattığı demokratık surecı, 1979 yılında dahı tamamlayamamıs, halâ bocalamaktadır Topluma yon verme çabasında olanlar da bu sürecı tamamlamamıa engellemışler, toplum da kendınden beklenen hızlanmayı gosteremedıgı ıçm bunu gecıktırmıstır Böyle olunca tarıh içinde demokratık surecın tamamlanmasında geç kalmışızdır Halâ da demokrasi kavgası vermemız, demokrasıyı oturtmaya çahşmamız bu gecıkmenın belırtmdır O zaman ne olacak"> Ya topluma yön verme savında olanlar, ya da toplumun kendısı bır sıçrama yaparak demokratık devnm surecını hızlandıracaktır Başkaca tanhte geç kalmış olmaktan kurtuluş yoktur Çünku tarıh, kendını genden ızleyen, geç kalan hıç bır toplumu bagışlamaz. Neden zamanında sanayıleşemedık, neden ekonomık olarak dışa bagımlı bır ulkeyız? Çünkü emperyalızmden kurtulma ve dışa ekonomıkman bagımlı olma surecını bır türlü tamamlayamadık Başka uluslar ve ulkeler bu surecı tamamlarken, bız gerıde kaldık, gecıktık, ya da gecıktınldık. Toplumumuz zaman zaman bır sıçrama yapmak ıstedı, ama emperyalızme bagımlı güçler ıle emperyalızmın kendısı bunu engellemenın yollarını, yordammı buldu Bır tablo çızmeh istıyorum. Bızde sıyasal partüer muhalefette iken özgürlükçü, ıktıdara erıştıklerınde de baskıcı oluyorlar. Yanı demokratıh surecın tamamlanmasmdan yana gorünmüyorlar, ıktıdara geldıklerınde de sürecı tıkıyorlar Geçmıştekı partüer de. gunumüzdekı partüer de bunu yapmışlardır Durum bu olunca da. bır türlü Bctılı ölçüde ya kendımıze özgü bır demokrasıyı, demokratık surecı tamamlayarah oturtamıyoruz. Adnan Menderes'e, ya da îsmet Paşa'ya, Demirel e ya da Ecevıt e suç bulmak ıstemıyorum. Tablonun göstergesı her zaman boyle oluyor Demokratık süreç. de her on yılda bır perıycdunu tamamlayacak yerde, yara alıyor, daha da geruıyor Cörünen odur kı demokratık sürecm tamamlanmasında yenı ılerlemeler olmayacak, daha genlemeler olacaktır Elbette bır sıçrama tarıh içinde geç kalmanın yollarını başka yontemlerle arama ozlemı dogmazsa Tarıh hıç bır toplumu geç kaldığında bagışlamadığı gıbı, bızım ıçm özel bır ıjlemde bulunup, *Aman Türkler epeyce geç kaldılar. durup onları bıraz bekleyelım* demeyecektır. Tarıh içinde geç kaldıgımız içindir kt, belli bır surede kapıtahstleşeceh ısek, kapıtalıstleşemeyız Her toplumun gerısınde ve hep geç kalacağız. Buna dılımızde Nal toplamak' denır kı, toplumlar aıasında nal toplayan clacagız. Sade tarıh içinde geç kaldığımızı gözlemek yetmez Bır de tarıh ıçmde geç kalırken, tarıhm geç kalınan bellı aşamalarını da bozmak vardır. Ornegın alabıldıgme gecekondulaşmak, alabüdığıne hıyılan yagmalamak alabıldıgme verımh topraklar ustune labnhalar kurmak, verımlı bir ovayı çole, verımlı bır denızı gole çevırmeh... Bursa Ovası ıle Izmıt Korfezı... Eeee, tarıh içinde geç kalıştan kurtulduktan sonra ıster kapıtalıstleşelım, ıster sosyahştleselım, bu yanlışlan nasıl duzelteceğız? Çünkü bu yanılgvlar, tarıh ıçmde geç kalma yanılgılan değıl, ta~ rıh ıçmde geç kalma sırasında, bu geç kalmanın kımse tarkında degUmışcesıne yapılan büyüh yanılgüardır Ister gerçek bır kapıtalızm, ıster gerçek bır sosyahzm geldığı zaman bu yanılgılan hıç bır zaman bagışlamayacaktır Bunlann bedelı toplum olarak agır ödenırken, kıyanlara da agır gdetılır. Emek solcusu, sermaye sağcısı, her ıkısi de çağdaş'aşamamış, tarıh ıçmde yerını alamamış Sermaye sagcısı tarıh ıçmde yerını alamamış, çünkü emperyalızme bagımh kalmış .. Emek solcusu yerını alamamış, sermaye sagcısı emek solcusunun tarıh ıcınde yerını almasını engellemış durmuş .. Demokratıh surecı bır turlu tamamlayamamışız. Halk 'Ne oluyor7' dıye bakmış Bu gıdışle daha uzun sure bakacak. CHPnın aışında kalan solcu ıçerdedır Neden ıçerde oldugunu tartışmayaccuım. şu yüzden ıçerdeaır, bu yüzden ıçerdedır Ama ıçerdedır. Sermaye sagcısı ıse parah bıldınler yaymlayarah hukumet devırme yolculuguna çıkmıştır. Bu yontemı Kendının demokratık bır hakkı sanmaktadır Demokratık bır hakkı kullanmada sşıtlık ıstenır mı ıstenmez mı bunu aa hesaplamadan kendısı ıçın kul andım sanıyor Ovsa emekten yana solun bâyıs bır demokrat'h yontemı kullanma>a parasal olarak gucu ye'miz Sermaye bagcısımn sıyasal örgutune gelınce, o ne yaoıyor? Tarıh içinde gec kalışının bedeli sankı soldaymışccsma hatka solu şıkayet edıyor. Ulkcnın Doausunaan Batısına Kuzeyınden Cune ıne deaın her yanı dolaşarak demokrasi savaşımı jerdigını kanıtlamah ıstıyor Vlkeyı tarıh içinde geç bııakan kımdır, bu gecıkmevi cşmak ıçm sava7 şan kımdır Daha açık söyleyehm Demokratık Kurclları btrkaç kez bozan Demırel şımdı demokrasi kavgası vermek ıstıyor Tarıh içinde bu toplumun geç kalmasmı sagla\an Demırel. gene tanh ıç.nde geç kalışını sankı hızlandıracakmışcasma one geçıyor Bır kez tarıh ıçmde geç halmışız. Ş'mdı tarıh ıçındekı bu geç kalmayı Demırel AFsı ıle mı asalım yoksa Ecevıt CHPsı ıle mı aşahm'> Bişka da seçenek \ok Çünkü solcu partıleri guçsuz komuşuz, Çogunluk partıleri CHP ıle APdır. Tarıhte geç ka'manın kavşak noktasını yaşıyoruz Bu gecıkmeyi hem sıyasal demokrasi açvsmdan hem ekonomık demokrasi açısından yasamaktayız Durum budur 7 Bunu da asmak zorundayız. Ama nasıl Bunu da galıba bizdeki siyasetçıler değıl. tarıh saptayacak Çunkü tarıh sade toplumlan degıl topluma yön vermeye soyunmuş sıyasetçderi de bagışlamaz. SINIRSIZ GÜÇ YANILGISI Bu durumda, Işlerın gerektığl kadar lyı gıtmemesı ınsanın kotu huyluluğundan otüru olsa gerektır, dıye duşunmektodırler Buna karşı oyle bır sıyasal duzen kurmalıdır ki, kötulukler yok olsun ve herkes ıçmde ne kadar kotuluk olursa olsun lyı davransın Gerçe^'en de, herkesın 1yı doğduğu; sonradan yasadışı ya da sorrvjrgen bırı ha'ıne geldıyse, bunun eduzenın kabahatı» olduğu yoygın bır varsayımdır. Kuşkusuz. «duzen» bir cok bakımdan kotüdür ve değıştınlmesı gerekır Kotü olmasirim ve kötuluğune karşın hâ'â yürurlukte kdmasının ana neden lermden bır sı de «uretım sorununnun cozulmuş olduğu \olundakı yanlış gorüştur Bu yanılgı günümuzun butün sıstemlerıne yayı'mış olduğundan aralarında bır secım yapılabılecek kadar fark yoktur. Bu kadar kotu ve bu kadar denne kok salmış bır yanııgının doğuşu, ınsanoğlunun son uçdort yuzyıl ıcınde doğaya karşı tutumunda ortaya cıkan feısefı. belkı de dınsel değışıki kierle yakından ılıntıl.dır. Aslında Batı'ı msanın doğaya kcrşı tutumu demek gerekırdı, ama artık dunya tümuyle bır Botılılaşma surecı ıçıne gırmiş olduguna gore daha geneıleşt rıl mış bır ıfade kullanmak yanuş sayılmaz Çağdaş insan kendını doğanın bır parcası olarak değıl, yazgısı, onu egcmenlığlne almak ve yenmek olan bır dış güc olarak hıssetmekteair. Hatta doğayla savaşmaktan bıle söz etmektedır, oysa bu savaşı kazanaoak o'ursa kendısını de yenık duşen yanda oulocağını unutmaktodır Daha yakın zamanlara değın, gucunün sınırsız olduğu hayolıne <a pılacak kadar başan kazanmış o'makla beraber, henüz tam b.r zafer olasılığı doğmamıştı. Şlmdi bu da ufukta belırmıştır; ve azınlıkta olmakla beraber, bır cok kışı insan soyunun devamı bakımından bunun ne demek oldugunu kavramaya başlamaktadır. Hayret verıcl bMimsel v« teknoloıık başanlarla da be3lenen, sınırsız g j ç yanılgısı, üretım sorununun cözulmüş oldugu yanılgısını da beraberınde getırm slır Bu ıkıncı yanng>. gelır ıle sermaye arasındakl farkı en onemîı olduğu noktada ayırdedememekten ıleri geımektedır Bu farkı her ıktısat cı ve ış adamı bıldığı gıbı, bılınçlı ve haylı ıncelıklı olarak tüm ekonomık konularda uygular en onemli olduğu konu dışında Insanın kendı yaratmamış, fakat oylece hazır buluverm ş olduğu ve onsuz hıc bır şey yapıiamıyacak olan. venılenemez sermaye konusunda. Radyoaktif artıkların tamamen zararsız hale gelmesi için 25 bin yıl sımsıkı saklanması gerekli BİR KUŞAK SONRA, 2000 YIU IÇIN ÖNGÖRÜLEN BIÇIMDE BIR DÜNYA SANAYIİ DÜZENININ SU YA DA YELKEN GÜCUYLE IŞLEYECEĞİNI ILERI SÜREN YOK TUR. TERSİNE HIZLA NUKLEER ÇAĞA GÎRMEKTE OLDUĞUMUZ SÖYLENMEKTEDIR. mizln bu büyük bölDmü şimdi kaygı verıcı bır hızla tuketılmekte, ve pedenle üretım sorununun cozulmuş olduğuna ınanıp, boyle bır ınancla davranmak ıntıhar anlamına gelen bır yanılgı olmaktadır. Bu «doğal sermaye»ye daha yakından bakalım llk başta muhakkak kl fosıl yakıtlar gelır Sermaye öğesı oldukları yadsınamayacağı halde, sanmekte kullanılacak özel bir fona yatırılmasını önerırdık. SOLDA SIFIR Açıklama bulmak zor olma yacaktır Fosıl yakıtlaria oldu 8u gıbı, bır suredır doğanın se mayesınden geçınmekteydık ancak haylı alçakgönullu bır C cekte II Dunya Savaşı sonra sından berıdır kı bu olçeğı ıns nı dehşete duşerecek düzeylerı cıkarmayı boşarmış bulunuyo ruz. Günumuzde ve son çeyret yüzyıldır olup bıtenle kıyaslar dığında insan tarıhının II Dur ya Savaşı sonuna kadar olar tum slnaı faalıyetlerı solda sı fır kalır Başka bır deyışle, bı yokıniarda hatta o kadar ya kında kı, çoğumuz daha ışır bılincıne bıle varamamış bulur moktayız . sınal üretimde eş gorulmemış bır sıçrama mey dana gelmıştır. YTLLARDIR LAFININ EDİLMESİNE KARŞILIK NÜKLEER ENERJİNIN INSANOĞLUNUN TOP LAM YAKIT VE ENERJİ GEREKSÎNIMİNE KATKISI HÂLÂ ÇOK KÛÇÜKTÜR: 1970 YILINDA ÎNGİLTERE'DE YÜZDE 2.7, AMERIKA'DA YÜZDE 0.3, AVRUPA EKONOMIK TOPLULUĞUNDA YÜZDE 0.6. YAKIT TÜKETİMİ Bu sermaye değerlerının erıtılmesı o kadar hızla ılerlemeK tedır kı, guya dunyanın en varlıklı ülkesı olan Amerıka Bırleşık Devletlerı'nde bıle Beyaz Saray'dakıler de dahıl olmaK uzere bir cok kaygılı insan tı, yönl 20 milyor ton kadar olacoktır' 28 yıl nedır kı? Geııye doğru sayarsak II Dunya Savaşı nın sonuna varınz, ve tabı» kı o zamondan beri yaKii tuketımı uc katıno cıkmış bulunmaktadır Ustelık bu suredekl uc katı yukselış 5 mıl/ar ton komür eşdeğerınden az b r artış demek olmuşken, şımdl oturnuş sakın sakın bunun üç katı kadar büyuk bir artıştan nuna bır çözüm getırebl'mek ıçın gercekten dev katkılarda bulunulması gerekmektedır Iş bu kadar dev olceklerde gelır yakıtiarı üretmeye gel nce ı;retım sorununun çozülmuş oldugunu kım EÖyleyebılır? UYGARLIĞI TEHLİKEYE SOKARIZ Fosıl yakıtlar, bızlm tıankl ÇAĞIMIZIN SONUÇLARI EN KÖTÜ YANILGILARINDAN BİRİ «ÜRETİM SOFIUNU» NUN ÇÖZÜLMESİ OLDUĞU İNANCIDIR. BU İNANCA SIMSIKI BAĞLI OLANLAR YALNIZCA ÜRETİM İŞLERİN DEN UZAK OLANLAR DEĞİLDİR. EĞER BUGÜN 7 MİLYAR TON KÖMÜR EŞDEGERİ YAKIT TÜKETİYORSAK 28 YILDA GEREKSİNİMİMİZ BUNUN ÜÇ KATI YANİ 20 MİLYAR TON KADAR OLACAKTIR. 28 YIL NEDİR Kİ. GERİYE DOĞRU SAYARSAK 2. DÜNYA SAVAŞININ SONUNA VARIRIZ. Bunun kısmen sonucu, kıs men de nedenı olarak eşı gorulmedık nıtelıksel bır sıçramo da olTiuştur. Bılgınlerımız v( teknologlarrmız doğanın yaban cısı olduğu bıleşık er elde et meyı oğrenm şlerdır Doğa. bun lorın bır coğuna karşı savunmasızdır Onlara saldırıp cözecek (dekompoze edecek) do ğal öğeler yoktur Sankı yerlh lere makınelı tufek ateşı açı^ mış gıbıdır, okları ve yaylafl bır ışe yaramaz Doğaya yabarc cı olan bu maddeler doğa karşı sındakı neredeyse sıhırlı etklıv liklerını ışte doğanın bu savun masızlığına borçludurlar ve ce\ reye yaptıkları etkı de bundar doğmaktadır Son yırmıyırmıbeş yıldır kütle halınde ortayc çıkmışlar, doğal duşmonları dc olmadığından yığışıp durmuşlaı ve bu yığışımın uzun süreli so nuclorının bırçok hallerde müt hiş tehhkelı. başka hallerde Iso tahmınınin olanaksız olduğu saptanmıştır 25 BİN YIL kl gellr öğesıymlşler gıbı kullan dığımızı da kımse yadsıyamaz Sermaye oğesı olarak ele alsaydık, muhafaza edılmelerıne çalışmamız. kullanım hızını asgarıye duşürmek ıcın el m zden gelenı yopmamız gerekırdı örneğın bu yenılenemez değerlerın elde edılmesınden gelen paranın fosıl yakıtlara ya hıç bağımlı olmayan ya da çok az bagımlı başka üretım yontemle rı ve yaşama duzenlerı gelıştır çıkmakta, komürun büyuk mık tarlarda petrol ve gaza dönuştürülmesmı, yeryuzunun gerı kalan hazınelermın araştırılma sı ve cıkarılması ıcın daha d j dev çapta cabolar sarfedıimssını talep etmektedırler «2000 yılında Dunya Yakıt Gereksınımı» baslığı altında ortaya konan rakamlara bakınız Eğer DU gun 7 mılyar ton kömur eşde «srı yakıt tüketıyorsak, 28 yılda gereksınımız bunun üç kc sozedıyoruz Pekı gelır yakıtları ne durumda dıye soran olacaktır Bugün (ka on olarak hesaplanırsa; dunya toplam tuketımının yuzde 4'unden azını meydana getırmektedırler Yakın gelecekte ıse yuzde yetmış, seksen, hatta doksanırı oluşturmalurı gerekecektır B r seyı kucuk çapta yapmak baska şeydır dev olceklerde yapmak bambaşka bır şey. Ve dunya yakıt som YAYİNrARI bır gelır öğesıymiş gibl tüketilebilır gözuyle baktığımız «doğal sermaye»nln yalnızca bır parcasıdır, ustelık en onemlı bıle değll Fosıl yakıtianmızı Israf edersek, uygarlığı tehlıkeye sokarız. ama çevrernızdokı yaşayan doğanın sunduğu sermayeyi Israf edersek hayatın kendıslnl tehlıkeye sokmuş oluruz. Insanlar artık bu tehlıkenln farkına varmoya başlamakta ve cevre kırlenmesıne son verılmesını istemektedırler. On lara göre. cevrenln kırletılmesı. cöplerını çıtın üzerınden komşunun bahcesıne fır orıp atma türünden düşüncesız yada acgozlü insanlann edınmış oldukları kötü bir alışkanlıktan ıbarettır. Daha uygarca bır davranış ek ekonomık büyümeye gereksınlmız olacaktır Dolayısıyla gıttıkçe artan üretkenlığımızın meyvalarını hıc olmazsa kısmen «yaşamın nıtelığı»ni yükseltmekte kultanmalıdır, yalnızca tüketlm mıktarını artırmakta değıl. Bunlann hepsi lyıdır, güzeldir, ama sorunu ancak kıyısından tutmaktadır iş/n özüno varmak Içm, klrlenme, çevre, ekolo|i gıbi kavramların blrden blre nasıl olup da herşeyın ustünde önem ka zandığmı sormokta yarar var Yukanda bıraz yüzeysel olorak değındığımız «gelır • yakıtları» sorusuna donelım Bır kuşak sonra, 2000 yılı ıçın ongorulen bıç mde bır dunya sanayı düzenınm su ya da yelgücüyle işleyeceğim ilsrl 8u ren yoktur Tersıne, hızta nükleer çağa guHiekte olduuumuz soylenmektedlr Tabıı yırmı yılı aşkın bır suredır aynı laf edilegelmesıne karşın, nukleer enerıının ınsanoğlunun toplam yakıt ve enerjı gereksınımlne katkısı hâlâ çok kücüktür: 1970 yılında Ingılterede yuzde 2,7, Avrupa Ekonomlk Topluluğu'nda yuzde 0 6. Amerıka'da yuzde 0,3; bu alanda en llerl gıtmış ülkelerı sayacak olursak Doğanın hoşgorü sınırları belkl bu kadar az mıktarda bır yükü kaldırabilecektır, ama daha şımdıden derin kaygı duyanlar vardır (Eskı) Başkan Nıxon'un Bılım Danışmanı Dr Edvvord Dovıd rodyoaktıf or tıklarm depoianması konusunda «Tamomen zararsız hale ga lınceye dek 25 000 yıl sımsıkı tecnt edılmış halde yeraltında tutulması gereken bir nesne insanın mıdesıni bulandınyor» demektedır. Ne olursa olsun, burada Dstünde durulan nokta gayet basıttır Her yıl mılyarlorca ton fosıl yakıtın yerını nükleer ener Iinin alması, yakıt sorununu «Çözerken» o kadar dev boyutlu bır çevrese) ve ekolojlk sorun yaratmak demektır ki, «Midesı bulanan» yalnızca Dr. David olmayacaktır. Bır sorunu başka bır algna kaydırarak ve bu arada cok daha bü yuk bır sorun yaratarak çozmek demektır bu. DOĞANIN SAĞLADIĞI SERMAYE Bır ıs adamı sermcyesin! hız la tuketen bır şırketı uretım sorununu çozmuş ve yasayabı lır hale gelmış saymaz Pekı o halde o cok büyuk şırketın, Uzaydakı Dunya Gemısın n ekonomısıne ve ozellıkle varlıklı yolculannın ekonomılerıne gelınce aynı yaşarrsal gerçeğı nas'l oluyor da gormeden geçıyoruz'' Bu gerçeğı görmey şımızın bır nedenı gerceklıklere yabancılaşmış olmamız ve kendı ellmızden çıkmamış olan herşeye değersız gozuyle bakmaya eğılım duymamızdır Bugün üretımımıze yardımcı olan ser mayenın bır bo'ümunü olusturmak ıcın gercekten emek harcamışızdır ve ortaya bılımsel, teknolojik ve başka bılgllerden oluşan genış bır fon, karmaşık bır fızıki altyapı, sayılamıya cak kadar çok sermaye malı vs çıkmıştır Ne var kı bütun bunlar kullanmakta olduğumuz toplam sermoyenın ancak küçuk bır bolumudur Insanın değıl de doğanın sağladığı sermaye cok daha buyüktür; oysa bız bunu sermayeden bile saymamaktayız. Işte sermoye Melıh Gevdet ANDAY YARIN: BARIŞ VE SÜREKLİL1K YASAK D O Ş O N C E ALANINDA «YASAK» NEYÎ TI'tLMI ÇAGOA> TATtNLARI ÇÖZDU BUGUNE DECÎN. KIÇ BİR SEYİ! ANDAY'IN BİR8IRINDEN GUZEL DENEMELERINI OKUYACAKSINI2 BU YAPITINDA. İnsan Derisiyle Kaph Anayasa HAKLAB VE OZGURIUKIEHIN BILIKCIN1 YARATAN VE CAMU rUIMAYAÇAU$AN YAPIT. EOEIU. ' 0 UKA Prof. Tarık Zafer Tunaya EDEPJ : 30 LİRA İsteme adresi: ÇAĞDAŞ, YAYINLAR! Cagaîoğlu, Türkocâğı.cad. No: 3941 jstanbul Istema Adresi:~ z . TÜKKOCAGl CAÖ 3'J i\ C«r;AlOCLU iSTANtUl
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle