Katalog

ÖNî Kt sakianmıştır Mısır, Fer ne Eodar günde 50O bln varıl petrol üretıyorsa da, ıç tuketıml ıçm gereklı karışımı elde etmek ıcm yılda 159 mılyon dolar tutarında ozel tıp petrolu ıthal etmek zorundadır. OAPEC toplantısında hısselerının yuzde 50'si Suudı Arabıstan, Kuveyt. Katar ve Abu Dabı'ye aıt olan Mısır'ın Sumed boru hattının durumu da goruşulmuştur Gunde 1 6 mılyon varıl pgtrol akıtan bu boru hattına karşı gırışılecek bır ortak Arap tutumu, Mısır'ın petroi ıthalâtını etkıleyecektır. Mısır, OAPEC'ın yanı sıra ECWA (Batı Asyc Ekonomık Komısyonu), Arap Yatırım Şırketı Toplumsai ve Ekonomık Kalkınma ıcm Arap Fonu, Arap Madeh Şırketı ve Afrıka'nın Kalkınması ıcm Arap Bankası (BADEA) üyelıklennden de çıkarılmıştır En ağır malî darbe, Mısır'da bulunan Kalkınma Içın Korfez Orgutü'nun 'âğvedılmesı ıle vurulmuştur Soz konusu konsorsıyum Suudı Arabıstan, Kuvsyt, Katar ve Bırleşık Arap Ernırlıkleri îarafından fmanse edılmış olup Mısır'a ganış ekonorrık kalkınma pro elen 'çın 2 mnyar dolarlık b r fon sağlamaktaydı 0*6 yandan, Suudı Arabtstan ıle Kuveyt Mısır bankaiar nda bulunan 2 m Iyar dolar tutarındakı mevduatlarını gerı cekeceklerını acıklayarak Mısır bankacılık sıstemını güç durumda bırakmışlardır. Mısır'a vurufan en büyjk askerî ve ekoiomlk darbeyı ıse Suudı Arabıstan'ın kısaca AOI olarak bı'ınen Arap Sanayılerı Orgütu nün dağrtı acoğını ackıamas oiuşîjrmuştu' Örgut Suudı Arabıstan. B rleşık Aao Emrlıkıen ve Kator'ın ser mav esı ve Mısır'ır Işgucü ve yer sağ'amosıyla 1975 yılında kurulmuştu Amacı bağ'msız Arap sılah sanay ını Kurmak ve genstırmek teknoloıı ılhaî etmek ve M'sır ekonomısıne destek olmak ıdı AOI nın kapatılması ıle Mısır askerî bakımdan olağanüstü olcude Batıya baöımlı durumda ve zayıf kalacak, sanayıleşmesı ıc n gerekh Arao sermayes nı yıtırecek ve bırdenb re ışsız duruma dusecek 15 bın k sırvn sorunlannı cözmek zorunda olaccktır AOI nın kapanmasmdan baska Suudı Arabıstan, Mıstr'ın Amerıka'dan alacağı 50 F5 E uçağının 525 mılyon dolarlık karşılığını ödemıyeceğı bıld'nlmıştır Arap yaptırımlan sonucu yenl ekonomık guclükler icıne gırmesi kacınılmaz olan Mısır ıle IMF arasmdaki goruşmeler de kesılmış durumdadır. IMF'nın niyet mektubunda yer olan butce denetımı ve enflasyonun önlenmesi sağlanamomıştır. ENVER SEDAT Arap dünyasının yalnız adamı Arap dunyasında yalnız kalan ve ekonomık rorlomalar Ile karşı karsıya bulunan Mısır'ın tek seceneğı Amenka ve Israıl'e dayanmak olarak belırmektedlr Sıyasal gözlemcilere gore. bu seçeneğın sorunlarının cozumunü sağlayıp soğlayomıvacağı ve Sedat'' ayakta tutmaya yetıp yetmıyecegını zaman gosterecektır. (Dış Haberler Servisı) CUMHURÎYET 24 MAYIS 1979 MISIR'A KARŞI UYGULANAN YAPTIRIMLARIN ÖNDERLİĞİNİ SUUDİ ARABİSTAN YAPIYOR sraMe 26 martta imzaladığı barış anlaşmasındon sonra Mısır'ın yalnız bırakılması ve bu ulkeye karşı sıyasal ve ekonomık ambargo uy gulanması yolundakı gırışımler hızını artırarak sürmektedır. Irak başkentı Bağdat'ta 3 nısanda yapılan Arap Dışışlen, Malıye ve Ekonomı Bakanları Konferansı. 1 kasım 1978'de gene aynı kentte yapılan Arap Devlet ve Hükumet Başkanları doruk toplantısı kararları ışığında. Mısır'a karşı sıyasal ve ekonomık yaptırımlar uygulanmasını kararlaştırmışlardı. Mısır'a karşı uygulanması kararlaştırılan 5'i sıyasal, 10'u ıse ekonomık nıtelıkteki yaptırımların özellıkle ekonomık nıtelıkte olanlarının, Suudi Arabıstan, Bırleşık Arap Emırlıkleri, Katar gıbi Batı yanlısı Arap ülkelerınce yerıne getırılmeyeceğı, ceşıtlı cevrelerce one sürulmüştü Oysa, nısan ayının başından bu yana. Enver Sedat ıle Menahem Begın'ın yenıden bır araya geleceğl El Arıs görüsmesının arefesmde bu yaptırımlara uyulduğu ve bunların önemlı b r bolümünde başı Suudı Arabıstan'ın çektığı şaşırtıcı bıçımde gözlenmektedır. İ • Siyasal gözlemcilere göre Mısır'ın önünde kalan tek seçenek Amerıka ve Israıl e dayanmak * SIYASAL YAPTIRIMLAR Bağdat toplantısının hemen ardından 1945 yılından bu yana Kahire'de bulunan Arap Bırlığl Merkezının Tunus'a taşınması ış'emıne baş'anmış ve Somalı, Sudan ve Umman dışındakı tum Arap ülkelerl Mısır ıle dıplomatık ılışkılennı kesmışlerdır. Bu ulkeler arasmda Suudı Arabıstan, Bırleşık Arap Emırlıkleri, Kuveyt. Katar Bahreyn Fas Tunus, Morıtanya. Kuzey Yemen, Cıbutı Lubnan ve Clrdün bulunmaktadır Irak Surıye. Guney Yemen, Cezayir. Lıbya ve Fıtıstın Kurtuluş Orgütu Enver Sedat'ın 1977 kasımındakı Kudus zıyaretının ardından Mısır ile ılışkılennı kesmışlerdı Adı gecen Arap ulkelerıne ek olarak Şah donemınde Mısır fle haylı yoğun sıyasal, ekonomık ve tıcarı ılışkılerı bulunan Iran da Kahıre ıle dıplomatık ılışkılerını kesmıştır Sıyasal gozlemcıler Pakıstan ın da Mısır ıle dıplomatık ılışkılerını kesmesı olasılı{Jından söz etmektedırler. Arap Bırlığl Merkezinın Kahıre'den Tunus'a taşınmasına koşut olarak Mısır'ın Arap Bırlığı ve Bırlığe bağlı 11 bakanlar duzeyındekı uzmanlık konseylerı, 17 sureklı teknık komıte ve 17 Arap meslek orgütien federasyonundakı uyelığı askıya alınmıştır. Ayrıca, sıyah Afrıka ve Asyalı Islâm ülkelennin ısteksızlıklerıne karşm, Mısır'ın Islâm Konferansı üyelığ1 de askıya olınmış benzer girışımlerın bu yıl yapılacak Afrıka Birlığı Or ARAP BOYKOTU SONUCU MISIR, SİYASAL YALNIZLIĞIN YANISIRA EKONOMIK BASKI ALTINA DA GİRİYOR gütü ve Bağlantısızlor Doruk Toplantılarmda yapılacağı belırtılerı goruimuştur da HAM PETROLÜN SPOT SATIŞ FİYATI RESMİ OPEC SATIŞ FİYATININ İKİ KATINI AŞTI ROTTERDAM'DA BÎR VARIL HAM PETROLÜN FIYATI 36 DOLARA YÜKSELDİ. HAZIRAN AYINDA CENEVRE'DE YAPILACAK OPEC TOPLANTISINDA PETROL FIYATLA RININ c 57 ORANINDA YUKSELTILIVIESI BEKLENIYOR. U EKONOMIK YAPTIRIMLAR Gecen yıl dış odemeier dengesı acığı 3 mılyar dolar acık vererı ve dış borçiarı yaklaşık 10 mflyar dolar dolayında bulunan Mısır'a karşı en ağır Arap darbelerı ekonomık alanda vurulmuştur Mısır, OAPEC (Arap Petrol Ihracatcısı Ulkeler Orgutu) ten ve uç alt kuruiuşundan çıkarılmış ve OAPEC uyelerının Mısır'a petrol satması ya luslararası Dlyasaların tumjnds ham petrolun spot satış fıyatının (o andakı fı>at) resmı OPEC satış fi yaîınm ıkı katını aştıgı bıldınlmektedır. Spot ham petrol Eatışlannın en yogun yapıldığı yer o'an Rotterdam'da bır varıl ham petrolun fıyatı 36 dolara yukselmıştır OPEC ıce 27 martta aldığı karar uyarınca ham petrolun varıl basına fıyatını 14 54 dolar olarak soptamıştı. Bağdat Toplantısında Mısır'a karşı alınan yaptırım kararları Siyasal kararlar • Buyukelçılıklenn Kahire'den çekılmesı • Dıplomatıh ıhşküenn kesılmesı B Arap Bırhgı Merkezinın Tunus'a taşınması, bu ışm gerçekleştırılmesı ıçın Surıye, Kuveyt Suudı Arabıstan, Irak, Tunus ve Cezayir den oluşan bır komıtenın kurulmasi; taşınma gıderlerı ıçm 5 mılyon dolar tahsısı B Arap Bırlıgıne bagh kuruluşlarda Mısır'ın u}el'jının askıya ahnması. • Mısır'ın Baclantısızlar hareketı üyelıgmın asfeıya ahnması ıçın çaba göstermek • • • • • nna ve yatınrnlanna son veriU mesı Mısır tahvıllerının satın alınmasının durdurulması Hgıh uzmanlıh örgütlerınden Mısır'ın çıkarılması Petrol ambargosu konması Mısır hükumetı, ya da Israil ile ışbırhgı yapan örgütlerle tıcarete son verılmesi Israıl ıle ışbırhgı yapan şırketler ve kışılere uygulanan Arap boykotu hukumlennın Mısır'a da uygulanması Bırlesmış Mılletler'm bolgesel bürolarının Kahıre den taşınması Ortak projelerın gözden geçıriU mesı Israıl'e karşı uygulanan ortah Arap ekonomık stratejısınin gelıştınlmesi. Bıldırıldığıne göre ham petrol fıyatlarında gorulen bu artış sonucu 26 hazıranda Cenevre'de yapılacak OPEC toplantısında uye u'keler ham petrol fıyatını kacınılmaz olarak % 5 ıle % 7 arasında arttırmak ısteyeceklerdır Bu arada şımdıye dek soz konusu toplantılarda ılımlı b r tutum ızleyen Suudi Arabıstan'ın da, halen satmakta olduğu varlt başına hara petrol fıyatını 14 54 dolardan 16 50 dolara cıkartmak ısteveceğı kaydedılmektedır Dığer 12 OPEC ulkesının de varil başına yapı'acak zammın % 2 ıle % 4 arcsmda oiması konusunda göruş bırlığı ıcınde oldukları belırtılmektedır. İRAN VE KUATEYTİN YENİ KARARI Öte yandan İran ve Kuveyt, müşterflerıne ham petrol spot satış fıyatlarınm varıl başına 31 ıle 35 dolar arasında tutacaklarını bıldırmışlerdır Bu ülkelerın anlaşmalı fıyatlan 16 ıle 17 dolar arasındadır. Bılındığı gıbı gecen yıl aralık ayında Abu Dabı'ye toplanan OPEC üyelerı 12 dolar 70 sentten sattıkları varıl başına petrole 1979 yı'ı Iç nde kademelı olarak zam kararı almıştı Yıibaşından Itıbaren uygulamaya konon bu karar Iran'do mey dana gelen karışıklıklar ve bunun sonucu dunyada başgosteren petrol krızı sonucu. ham petrol fıyatlarınm resmı fıyatlonnın resmı fıyatın ustune cıkmasıyla yerıne getırılememıştı Bunun uzerına mart ayınm son haftasında Cenevre'de toplanan OPEC Petrol Bakanları 1 ekımde yururluğe gırmesi gereken ham petrol fıyatını % 9 luk bır zamla 1 nısandan Itıbaren uyguiama kararı almışlar ve uye ülkelerın ıstedıkleri ülkeye 4 dolarlık ekst ra bır zam yapabıleceğı konusunda onlaşmışlardı Boylelıkle fıyat 14 54 ıle 18 54 dolar arasında saptanmıştı. Daha sonra uye ülkelerden Endonezya varıl başına petrole 50 sent ıle 1 dolar arasında zam yapmıştır. IraK da once 1 mayıs'ta 20 sent, sonro 5 mayıs'ta 40 ıle 50 sent ârası varıl başına petrole zam yapmıştı. 17 mayıs ta da ıkı OPEC ulkesı Llbya ve Venezuella petrol fryatlanna zam yaptılar Lıbya varıl başına ham petrolun fiyatını 70 sent arttırmış, Venezuella da % 60'lık bır zamla varil başına hafıf ham petrolun fıyatını 17 30 dolara orta derecelı ham petrol fıyatını 15 98 dolara çıkarmıştı Son olarak da Bırleşık Arap Em rlıklerı gectığımız hafta varil başına hcm petroi fıyatını 80 sent arttırdığını acıklamıştı. (Dış Haberler Servisı) • • • Ekonomik kararlar Nısan ayında Bağdat'ta yapılan Arap Dışışlerl ve Malıye Bakanlacı toplantısında Mısır a karşı ekonomik yaptırımların uygulanması kararlaştırılmıştı. • Arap ulke'en tara'ından sağlanan yardıma kredılere ve banka kolj\hklarına son verılmesı • Ortak Arap örgütlerının yardımla BALONLAR ARTIK AGlR TAŞIMACILIK V£ GÖZLEMCİLİK GÖREVİ YAPIYOR | UCUZA MAL OLAN VE UZUN SÜRE HAVADA KALAN BALONLAR BATI ULKELERİNDE ' SERI HALİNDE ÜRETILMEYE BAŞLANDI. FRANSIZ YAPIMI «DINAZOR» ADINDA OLAN VE 1982'DE HİZMETE GIRECEK BA LON, METEOROLOJI VE ÇEVRE KİRLENMESI ALANINDA GÖZLEM İSTASYONU İŞLEVI YAPACAK. UCUZA MAL OLUYOR Balonlar ucuza mal olduğu gıbl, uzun süre havado kalabılmektedır Bu nıtelıklen gozonune alınarak baionlardan cevre kırlılığını ızieyıcı bır ıstasyon olarak yararlanılacaktır Boylece tankerlenn bıraktığı petroı artıklarıyle denıze dokulen lağırn sularının yol actığı kırlılfkler gunu gunune ızlenebılecek ve onlemlerı alınabılecektır llgılıler cok ucuza mal oidugu ıcm balonlardan kara trafığım denetlemek ıcm de kuilanıiabıleceğmi acıklamaktadır'ar Bu amacla Oretılen Ingılız Fransız ortak yapımı AD 500 erden Venezuella'ya şımdıden 18 adet satılmıştır Bu AD 500'ler 2 ton ağırlık kaldırmakta saatte 90 kılometre hız yapabılmektedır. avacılık yarışmasında yerlerinl ucoVIara terk"etmış olan balon ve zeplınlerın çok onemli yem kullamm alanları bulduğu bıldırılmektedır. Le Poınt odlı dergıde verılen bılgılere gore, yonetılebılen balonlar ucan vınc ışlevı gorebılmekte, denız gozetleme kulesı ve bılımse! gozleme ıstosyonları gorevı yapabılmekted rler. Balon ve zeplınler cok yamcı bır gaz olan hîdroıenle calıştığı ıcın ceşıtlı kazalora yol acmıştır 1929 yılında 54 yolcusuyla dunyayı 12 gunde dolasan bır zeplının patlamasından sonra balon uretımıne son verılmıştır 1960 yılında plastık maddelerın meydana cıkması ve hıdrojen kadar hafıf olan ve v°nmayan helıum gazının kullanılmasıyle guvenlıklı balonların uretılmesi mümkun duruma gelmıstır 1964 yılında bır Sovyet bılım adamının yonetıleb len balonların yuk taşımada süpersonık ucaklar kadar parlak bır geleceğı olduğunu ılerı surmesı gulunç bır iddıa olarak nıtelendırılmıştı Bu tarıhten on yıl sonra yonetılebılen balonların agır taşımacılık ve gozlemcılık görevl yapabıleceğı anlaşılmıştır. Fransa'da uretılen ve «Dınozor» adı verıien bır balon 1982 yılında hızmete gırecektır Bu balon meteoroloıı ve cevre kırlenmesi alanında gözlem ıstasyonu ışlevı yapacaktır Serı halınde üretılmeye başlanocak o an balonların 31 metre uzunluk, 26 metre genışlık ve 8 metre yüksekl.ğe sahıp olacağı bıldır.lmektedır 3 bın metre kup gazla şışen balonların pılotsuz türlerının de ıstasyon gorevı yapacağı bıldınlmektedır «Dıno20r» 1 tona değın yük taşıyabılecek ve 300 beyglr gücüyie hareket edsbılecektır. H VERİCİ İSTASYON Balonlardan venci istasyon olarak da yararlanılmaktadır Ni|erya bu amacla her b n 20 mılyon dolar değerınde 78 verıcı balor satın almıştır Bu balonlar cok pahahya ge en UVJU ya da yer ıstasyoniarının yenn clacaktır Ancak uzmanlar henüz bclonları ruzgâr ve fırtınalora karşı koruyacak onletıler uzerınde calışıldığını belırtmektedırler Japonlar ıse yakın bır gelscekte balonlann 70 ton ağırlık taşıyarak saatte 100 km hızlo hareket edebıleceğını ılen surneltedır Oyso ucaklar en fazla 20 ton yuk kaldırabıi^ektedır (Dış Haberler Servlsi) Kurt Waldheim New York'a döndü ROMA (a a ) Bırleşmış Mılletler Genel SsKreferı Kurt VValdheım Itafva'ya yapt'ğı 24 saatlık zıyaretı tamamlayarak New York o donmüştur Roma'da Papa JeanPaul I! İtalya Basbakanı Guılıo Andreottı ve Cumhurbaşkcnı Alessandr Pertını tarafından kabul edılen VValdheım, kendılerıne Asya ve Ortaöoğu gezısının sonucları hakkında bılgı verm'ştır. Balonlar artık mode r n bıl.mın hızmetıne gırdı» Mc Namara, askeri harcamalarda kısıntı istedi CHİCAGO (a a.) Dünya Bankası Başkanı Robert McNamara, sanayı'eşmış ülkelerın askeri harcamalarda kısıntı yapmalarını istemış, cSefalet ıcındekı bır dunyada güvenlık sağlanamaz» demıştır ABD'nın eskı Savunma Bakanlarından olon McNomara, bu yoldan tasarruf edılecek paranın, yoksul üîkelerın kalkınmasına harcanmasını da istemış özellıkle ABD, Batı Almanya ve Japonya'nın bu ulkelere yaptık ları yardımların yetersız kaldığına ışaret etmıştır. Chıcago Onıversıtesınde konuşan McNamara, Hollanda Norvec, Avustralya Fransa, Belcıka, Danımarka Yenı Zelanda ve ekonomık güc'uklerıne rağmen Ingıltere nın yok sul ülke'ere ABD'den daha fazia yardım yaptıklarını soylemıştır. UNCTAD toplantısında batılılar suçlandı MANİLA, (Ajanslar) UNCTAD'm Fılımıktarım tgülünc» olarak nıtelemışlerdır. «77'ler Grubusna bağ ı 119 ulkenın hozırladığı anlaşma metnıne göre, soz konusu üc ulkenın, önümuzdekı üc yıl ıcerısınde azgelışmış ülkelere yapacaklon yardım mıktarının yüzde 25 oranında artırılması öngorulmektedlr. pmler'm başkentı Manıla'da yapılmakta olan beşınci toplantısmda, Ücuncu Dunya ulkeleri, Batı'nın üc buvük ülkesıni, azgelışmış ülkelere yaptıkları yardımla ilgılı olarak suclaAmerıka mışlardır Ucuncü Dünya ülkelerı. Bırleşık Oevletierı, Batı Almcnya ve Japonya'nın azgeiışmış ulkelere yaptıkları yardım