Katalog

0 Nt Kt CUMHURİYET 23 MART 1979 ,«»»»„».,. .». .... MÜSLÜMANLIK VE KOMÜNİZM Irnn da dınsel akım lc nds gorıılen bolıınme lle lıak ta koınunıstıere karşı uyguıanan boskı bı ze Irak to komunıst taalıyetlerde bulunduguınuz donemı anımsattı Irak In komunı/m 1940 19r>0 yıllnrı arasın do kiizeyde Kurtlerın bulunduqu holgelerle kent lerde Şıılenn yogun olclugu kpsımlerde goıışmıs tlr Komunızmın bu bolgelerdP y « , . e r m e ortarnı bulmasında Kurt mılhyetcılıa.ı ıle kentlprdekı yok sulluk onernlı rol oynamiştır Komunızm bu bol aolerırı dışında ayrıca Neref Knrbela ve Ka7 ııan gıbı kutsal kentlerdn gelışme olanagı bulmuştur Devrımrı bır Islanı akımı ıle mıllıyetcı bır or gutun bulunnıadıgı uikede ısyoncı qenclık on re Konıuniot Par'ısl daha sonra da Arap &os yalıst Partısıne <Baas> qırıyordu Şu noktdyı belırlmek gerekır kl qerek Irak Komunıst Portısı gorekse Bnas, Partısı Hırıslıyarı lor tarafından kuıulmuştu Irak Komunıst Paıtısının kurucusu Yusuf Salman Arop Sosyalıst Pnr tısı Bad*> ın kururusu ıse Mışol Eflak tır A m ı Irak ta Inajlı/ emperyalızmıne karşı mucadelode hcılkı orgutloyıp yonetenler ıse Şıı ondeılerdır Anrak unlu Ingılız cosusu l.avvrenre tarofından yetıştırılen polıtıkacılar Şıı lıderlprı ulkeden yavöş yavaş cıkartrnışlardır Ikıncı Dunya Savaşı sırnsında SovyedPr Bır llğı nın dumen fcuyundo gıden Irak komun stlerı ıse kı bız de bu partının uysal uyelerı aro ında Idık, ınanclarırıa baglı kıtleler tarafından her /a man tepkl ile karşılanmış ve bu leukı kımı zn man acık duşmanlığa donuşmuştur Irak ta ko munızm ancak bazı Şıı onderlerının yakın ık aos termesl sayesınde halka blr olcude yansıyabılmlştır Bız komunıstler ancak Şıılerın snvlannı Ku Innarak halk arosında yandaş bulabılıyorduk Şıı llderlerınden esınlenerPt; kullandıgımız sloganiar şunlardı Yasa dışı ıktıdaro karşı muoadelo ya salann toplumun rem«ilic<sl bır şuranın onnyın dan qecmesl ve MuslumanİKjın tprnel ılkelennaen bırl olan adaletın qercek anlamdo saqlanmnst Ancak kıtlelerden aynl p oqranr ı oqrelmep vn serbest meslek sahıbı gıbı oydın kesımle tema Najah Cemal ELDIM Mısır Dısisleri Bakanı Butros Ghali'nin CUMHURİYET'e demeci MÜSLÜMANLAR ULUSLARARASI İŞÇİ HAREKETI YERINE, ISLAM'I INCELEMEUDIR sa gectığunı/de hemen llsan de<3ı:?tlrıyor ve Marksıst gorus geregı dı ıı «kitlelerın ofyonu», dıncı lıderlerı ıse «gerıcı» olaroK nılelıyorduk Mtııksızmııı babitleştır Imi) ılkelorının «Tanrtsal aydınlıgı» tnratından kor edılmış oldugumuz dan Kirının kp ıdıne ozgu nıtelıcj nı goremlyor duk Koınun si Partijinın bozculorı dının bır «Ust yapı Kurumu» oldufjunu bu bakımdan onu unut mak qerektıgını belırtıyorlardı Bız bunları dınlı yorduk amo derınlerde kemıklenmız gelener<sel dınsel ınanca baglı kalmakta devom edıyordu Cunku Marksızm bılındıgı gıbı ekonomık ve kultu rel yapı/ı degıştırmeyı amaclayon bntılı bır ıdı» olopdır Marksı/mm henefle'i şı/> sımflı toplumun ıstısmarından ve batıl ınançlarından kurtarmaklır Mirkt, zmın bır mu'î unınnı dın ndarı rjYirrt a ya zorlonıaji onun varlıqını benl gını yıtırmesı nn Batı ınscnmın bır taklıtcıs olmasına yo a'cnr Bızım gıbı musljrıan kok»>r I olan Morksiit Iprın riuştua,u arnın/ Lenın ın (Bı?e rjore bıl 'n sel sosyolıst yenı b r M ı rmnıedı devlet gorusu nıı on plano gHırıp kenriı vatnnımızı qerıye t mektı Kultıır VP qe pnpk yupısı Ulam ri nı tarotın dnn oluşturulan muslunıan Araplar old ıgumu'ıı untitmcya cclışıp bu qercpqe karşı savnşıın > / e rırkpn cevremızs ynbonrılaoniış VP ulusumııZJ şohlandıran tarıhı ınanc ve bırlık gıbı etkenler dpn Btkılen nez oıınustuk Vatandcslarıınızın ajın rını 'or bı/ım ıiocr malık Marksıst qorusurru7 ousından bır alay ve kucumseme konusu olmu&tu Mancvi ^arlık Kışıyı y^lnızca konut vfi bplpnınp cıcıs ndon aoruyor onun nınnevı vorl qm ruhsal yopısı r ı riusıınmuyorduk Bı/ı valnı/rn ınsanm ıcırde yo şadıqı madd koşullor ılqılendırıyordu Gprcı bır muslumonın do (inqaı olcnk ın^an gıbı calışrın d nlenme VP pnıeömm karsıiığını alma hakkı var dır Amn gplenekler nı koruvon ve Klom ahlâk kurallarından es nlenen hır loplum duzenlnde Klam dınınm bır mus>lumandan kamc'odıgı yo rotırı guru kucumsomek cok yonlıMır HPIS on ı ortadan kalaırmaya erıtmeye calısrnok aaha d3 yanlı'tır Bız tum bunları tarıhırı pratıqı tbrafından yo lanlanm ş olan «bılımsel» ıltoler adınn yaptık Şıılık dortru yorumlandıqında tum alanıardo coğulruluğu savunur kurallarının yaralıcı bıclm de yorum anmasıno ızın \,erır ve sıstemınl bireyın ozqurlugu temelıne otuıtur Islamın mıra'ındo bır proqronırian cok daha fazla molzeme vardır Yetor kı Mu lunıanlar komp lekse kapılmadan ccsaretle dınlerın ıncelesınler «Tum ulkelerın Muslumanlorı» ulııslararaoi ıç.cl harekptınoen esınlennıerlen once kpndı tar hlerıru derınlıgıne okuyup ıncelemelıdırler. Mısır Dışı^lerı Bakunı Butıos Ghalı Uıııan Kaıuvuiı ı.e goıuşurken Yabnncılasma ArLa'< yıne de Markslzm bır muslümanın vobancılaşn a c ırıa y i l acmcktadır Cunku h r muslı manııı dını onuıı u'usn' ve kulturel benlı amı de kapsar Boylece dın blr muslumarnn ko rıı/ıi(u kabugu nıtelıgındedır ve ondan ayırmok olanaksızdır. "Komşu Arap ülkclerini ikııa edemezsek Ortadoğu'ya barış gelıııez,, Osman ULAGAY Oıhaıı KARAVELI KAHIRE Kohırede ?0 mart qunu uzun blf aoru'îme aptı<)ım Hıııstıyan Arop kokenlı Mıs ı Dısışlcrı Boknnı Butros Glıolı «Komşu Arap ulkelprını Ikna edemedıklerı lakdirde bolgrye barı^ııi gelemiy"cpglnı» VR «Fılıstın halkının temsll cılerıyle goruşnıelerınl surdurduklerinl» acıklo nıışlır Butros Clıalı nln CUMHURİYET ın Toıularınn Vnn111orı şoyİPdır Soru Bagdat'ta oluşturulan «Red Cephesı» nln cabaları Barıs Anlaçmasının ımzalannıasını olumsuz yonds etkılcyebılır m i 1 Ynnıt Hnyır Ba i, An aşması taınflaıca onrpderı kaıorlaştıı ıldıgı uzero J6 ınoıt cjunu Wac hınaton da ımzolanocoklır Mibir heyetıne Enver fapjat başkanlık edpcok ve onunla brraber Ku du^ e g den yptkılı'er bu hp/ette dP bulunocaktır Soru Arlaşmanın VVashlngton do Imzalanma iıyla blıllkte «Red Cephesı»nden ne gibl topkller beklıyorsunuî 7 Bu tepkller oıılaşmanın uygulan masını ne yolda etkiloyebıllr'' Yanıt Şı nu hempn bolııteyım kı onlaşmaya karşı cıkan Arap Fılıstın ve Israıl «redcllerl» aro^ında odeto bır ışbırlıgı var gıbıdır Şımdı bunlar onlaşmonın uvgulonmasını gucleotırnıeyo calışa caklardır Amocları ve cıkış noktaları degışık ol sa bıle blr noktada bırleşıyorlar «Barışa hayır! » Cunku bunlor barışın amaclarının soıııutlaşmaBinı engellıyecegınl duşunuyorlnr Ama bız yolu muzda yuruyecoğız Genp de Fıllstln halkının temsılcılerıyle goruşmplerımızl burduruyoruz A mocımız ım/ndan bır ay bonra goıuşmelerın baş Inmosıdır ve bu s>ure ıcınrtp, Aıop kardcşlerımızi ıkno edebılsceğımızı umuyoruz Şorıa nın batısında ve Gazze de saglıklı bır sıyasal ortamın yaratılması ıcın Kroıl le anlaçımaya vardık Orneğın sıyasal sucluların serbPst bırnkılmosı ve Israll kumanrionlıklarının bııralardan qorı cekılmesl glbı Bablangıcta kendını rosteren ve buqun da surdurulon «duygusal» Arap tepkılerının 23 hafta 'cındo qıdpııleceqını ve bazı Arap ulkelerınln vanısııa bır bolum niıstınlılerın de daha ılımlı bır tutum ıcıne gırecoklprını duşunuyoruz Goruşmelerın baijlamasıyla birllkte Fıllstlnll kardeşlerımız kendılerı ıcın vaktıyle sağlanmosı olanaksız qıbı gorunen avontaılar sağladı^ımı/ı qorerpk|prdır Bunlarla tatının olurlarsa bizım. bır tur aracı gorevımız rio son bulacak Halen Işfial altında bulunan zoyıf durumdoki ve kendıle rını .cvunmc olanafjından yok c un Fllıstınlıler ıs tprlersp acılon yoldan sonuca doğru qıdebılır ler Onlara horhangı blr cozumu zorla kabul et tırmck gıbı hır nıyptımız Ise kesınlıkle yoktur Soru Fihstln halkının temsllclleriyle göruş melerı surdurduğunuzden soz ettlnlz Bu konudo bir acıklama yapabllır mlslniz 7 Yonıt Bunu ısterdım Ne var kı kırnlerle nerede goruştuğumuzu sıze acıklarsom cok lyı bılı yorum kı Fılıstın Kurtuluş Orgutu benı derhal va lanlayacaktır Soru Blr «Pax Amerlcana» olmoklo tum Arop cıkarlarını degıl rie salt Mısır ve Isroll cıkarlarını qozelmekle suclanan bu anlasma lle. Flllstln konusunda daha fazlası elde edilemez mlydP Yanıt Aynı suclamayı cesıllı cevrelprden to bıî bu arndo FılıstınlılerdPn dp duyuyoruz Yanıtı mız şu oluyor « daha fazlasını elde etmek mumkundu de nıcln elde edemedlnlz* » Mısır heyetı onlor ıoın hır «Flllstin Otorltesl» sağla maktadır Bu Gazze ve Batı Şerıa da dıs ılışkı ler dışındo tum haklarn sahıp bır «Flllstin Hu kumeti» demektır kı Isr'i 1 de burarta yapılnası oncorulen secımlerl vp dıgsr konuları taıtışacaı< tır Bnrış Aniaşması ılp Rlrl^şmls MılletİPr In ?4' savılı kararının uygulanma aşamnsınn gııereğ ne ve Israıl ın sonucta tum Arop topraklarından c« kılerpqıne ınanıyoruz Unutmayın kı Kraıl'ın Mı sır topraklarından cekılmevı kabul etmış olması hu konuda bır ornek blr boşlanqıc yaratmakta dır Soru Dıger Arap ulkeleri muhalefetten vaz gecmezlerse Yanıt O /nıııon bu «ayrı» bır Barıs Anlasması durunıuna duşer kı boyle bır anlaşmaiıı Orta doğuyo ozlot pn barışı getırmesı beklcnump/ / ra onemlı olan bızım I raıl e anlaşmamız derVI «global» bır barıştır Boylo bır barış sağlanama? sa bunalım şu ya da bu bıcımde surup gıd^rse bız Israılle anlaşmigi? kac para eder? Henı unut mayın kl bu barışa Israıl de kolay razı edılmerlı Kı a bır sure once «Şarm el Şeyh siz blr barışo yenı blr savaşı yeglerim» dıyen Moşe Doyan so nunda Sarm el Şeyh ı de bıze vemıeye rozı oldu Bu nedenle «Red Cephesnmın varlıqından yılnıaksızın cabalarıni'zı urdurereoız ?ıra 3 mıl,on Fılı$tınlı «devletsız» kaidıkca bolgede sureklı bır ı°t kraroiz ık oılumı pgenıpn olarak ve Mioir do rr gec dolaylı va da dolaysız bıı,ımde ışın ıcıne gırecoktır Bolgedekı 1 mılyon teknısyenı karşılıklı ve ceşıtlı ılışkılerı ıle Mısır bolgeden soyutlana mı^acagına gore Fılıstın borunu cozumlenmedlk Ce barış do gelmıyeccktır Soru Bu durum yenl blr savaşa yol acar mı? Yanıt Herhalde barışa yol acmaz Konuyu TurK • Mısır dOotluğuna getırerek şu soıuyu yoneatım Mısır Dibi^lerı Bakanıno Soru Turklye ıle Mısır arasında ozlenon duzeyde illşkilerın kıırulamamış olmasını nasıl yorumluyorsunuz? Yanıt Bu konuya tarafların bırbırını sııclnmorian yanaşması daha dogru olur Bonce yapılacak ıs ıkı uıke yonetıcılennın kendılerını bır «ozeleştırıye» tabı tutmalorıdır Soru Haklı olduguınuza ınandıgımız Kıbrıs dova«ında Mısır ın Rum yonetımı yanında yer alması Turk halkını derınden uzmuştur Mısır, Kıbrıs Turk Federe Devleti ıle daha yakın UişkMer kurmayı dusunuyor r r ı ı 1 Yanıt Fl Sebaı olayından berı Rum yönetlml ıle ılışkılerımız kesıktır ve bu konu bızım ıstedı gımız bıcnıde cozumlenınreye kadar da ke= A ka lacoktır lıcarı ıiibkıierımız ıse cok sınırlıdır Sayın Denktaş a yaptı(5ımız Mısır ı zıyaret coörısının yprıne getırılmesını beklıyoru/ VP. kpndısını Mısır da oâırlamoktan buyuk zevk duyacağız.,. [DÜNYADA EKONOMİ VE TİCARET CARTER7N UCRET VE FIYAT KOMISYONU BAŞKANI KAHN, YUKSEK KÂR ARTIŞLARININ mılyon do ar kar sjogladık an anla^ılmoktadır 1977 ye goıe cııolardokı ortış % 14 u kördakı cırtıs Ise % 17'yı bulmu 9 tur Kar oranlorını en tor\a arttıranların baş nda celık hova/olu mao>ncı ık ve emlaK konut şırketlerı golmektedır Cıro &ıralaıııasında ılk on sıroyı alan şırkptlerden b« ş nın petrol şırkelı olmasına kar^ılık en yuksek kor/satı$ oranını ıletlşım ve bılgısayar alanlarındo calışan şırketlerın elde ettığı gorulmektedlr ABD iş cevrelprı kârlarriakl % 17 lık art şı mPiıınunluklo karşılarken Başkan Carter ın Ur ret ve Fıyat Istıkrarı Komısyonu Başkanı AKred Kohn yuksek tıyat va körların enflasyonlo sovaşımı olumsuz yond* atkıied qmı belırtmışiır İş cevrelerının entlasyonla savaşla u/erlsrıne du şpnl yapmodıkları kanısının qıdPrek yaygınlo"î Tıcjırîa d kkatı ceken Kahn karlar bu duzeyde ar tarken ışcılerı ucret sınırlamalarına ıkna etnıenın &on derece zor olacağını ılerı surmuştur DEV AMERİKAN ŞİRKETLERt KÂRLARINI YÜZDE 17 ARTIRDI CIROLARINA GORE ABD'NIN EN BÜYUK ON ŞIRKETI (SAYILAR MILYON DOLAR) Başlıca Calışmo Alanı Petrol Oiomotlv Otomotıv lletısım Petrol Petrol Petrol Bılgısavar Ceşıtlı aygıtlar Petrol ro 1 2 3 4 5 6 7 8 q 0 Şlrket Exxon Geneıul Motors Ford Motor AT T Mobıl Texaco Standord Oıl (Col) I BM bsneıal Floctrıc Gulf Öıl 1978 Clrosu 1978 Kârı Kâr / Clro % 4 26 % 5 55 % 371 0/ ENFLASYONLA SAVASIMI GUÇLEŞTIRDIĞINÎ BELÎRTTI. Buslness Week dergısı onde gelen 1 ?00 ABD $lrketlnın 1978 cıro ve karlarını aııklamıştır Soz konusu şırketlerın 1978 yılında toplam olarak 1832 948 mılyon dolar cıro yaptıkları ve 98 236 64 761 63P22 42 784 40 705 36 900 29 1?6 24 800 ?1 076 19 650 18 276 2 760 3 508 1 589 5 240 1 230 852 1 108 3 111 1 230 791 % 3 33 2 93 4 50 % 0 0 14 76 % % 6?6 % 4 33 YENİ HİNDİSTAN BÜTÇESİ KIRSAL KESİME ÖNCELIK TANIYOR Hindistan da, kusa! kebimın önde ge\pn sözculerınden yenı Malıye Bakanı Chaıan Sıngh 1979 80 malı jılı bu.tçesın.1 açıklamii tır Butı;ede kıısal kesıme vonı vergı çıklıklau ve subvansıyonlaı tanınırken lukla kentspl krsımde tuketılpn yu/leace tur rrmla veı gı kondııgu gelır ve kurumlar verKisı oranıarının da dgııiaştınldiRi göıulmuş tur Ln ust dılımdeki gelırler V8rj kâı lar ıse %70 oıanında vorgılpndırılecektlr Bu du/en lemelerle sağlanacak 1 mılyar dolar ek gellre katşın butçenın 17 mılvar dolar açık vprmpsı bpklenmektedır Bunun başhca nedpm, onemlı bolumu kırsal kesıme yonelık kalkınma yatnımlaı ında ongorulon "oi7lık attıştır Sıngh ın bııtçesı butunuyle kamu j a ' i rımlarııiB ve kusal gelışmpye öncelık tanıvan 1978 75 be^ yıllık planıyla uyumlu bır KOrunumdedn Beş yılda 87 mılyar dolar haıcama yapılmasını ongoren planda, son uç vılda rekor duzeye eriş^n tanm'sal uretimin daha da gphştııılmesı ve kırsal kesımdekı ış«ı/ sayısını a/altmak ıçin emek yogun rıptım yapan kuçuk ı^letm"leıın ozendırılmeit amaçlanmi'jtır Bu amaca yönelık on lenılcr arasında koylerde sabun ve kıbrıt uıetımını ozendırmek ıcm Unılcjpr ve Swee ' d h h Mafch gıbı çokuluslu te^elipre utptım kısıtlamaları u\gu!nnmasını P! dokumacıUtfını geiıştırmpk ıçın fabııkasyonun sımılandınlmasını ve mevsımlık issı/lerin emek • rogun yontemlerle gerçekleştırılen sulama pıojelerınde çalıştırılmalarını sayabılırı»' Son çozumltmede buyuk bıı nufusu ba~ nndıran kırsal kesimde ıç ve gehı olanaklarını artırarak ıç pazan genışletmeyı amaçlayan bu stratefının sanavı kesımıne de yararlı olacagı du^unulmuştur Nitekım geçen yıl sınaı urptımdeki buyume hı/ı ^iaı bul muştur 197883 plan donemindc tarımsal ureUm yılda "r>3 4 artarken sınai uretımın c r6 7 artacağı ve böylclıkle yılda "o5'e yaklaşan GSMH artışlannın saglanabıleregt umulmaktadır Ne var kı kamu yatırımlarına ve kırsal kpsıme buyuk oncelik veren uvgularaaların. özel sanavi kesımınde yatınm ve ürptim gerılemelerlne yol avabileceğı de duşunulmesı gerpken bır olasılıktır SOVYET HINI LKONOMIK tŞBIFlLlĞÎ Ote yandan Illndıstan la SSCB'nm uztm vadelı bir ekonomık ışbırlıgı anla^ması imzaladıkları bıldırılmoktedır Anlaşmaya gore Sovyetler Hındıstan'ın eneni ve maden kaynaklarını gelıştırınesıne yardımcı olacak, a>nca ulkpde >onı domırtrhk ve alumınyum frsıslen kuracaktır Hnlpn jılda 12 mıliar doUı duzeyınrio olan SSCB Hındıstan tıcarptının de 1981 85 donemınde ""»100 gplıştırılmesı anlaşmada ongorulmektedır. İsrail'in işgalindeki topraklardaki sömürüsü sürecek mi? Mısır • Israıl Barış Antlaşmasına g6re blr sD re sonra ozerklıklerıne kavuşnıoları soz konusu olan Batı Şeria ve Gazze Şerıdl. ekonomık acıdan da buyuk olcude Israll'e bağımlı bulunmakta ve alabildığıns somurulmektedlr Sıyası geleceklerlnln belırslzlığı bu bolgelere yapılan yotırımları sınırlamakta v© calışabılır nufusun onemlı bır bolumu Israll'de ış aramak zorunda kalmaktodır Israll sendlkalarında otklnlik 60ğlayamayan ço fiu nltellksiz Işcl konıımundk! bu kışiier duşuk ucretİB ve her turlü güvenceden yoksun olorak calıştırılmakta ve Israıl ekonomlsindekl durgunlugun acısını en fazla duyan grup olmaktadır NI tpkım 1974 de Batı Şerıa dakı calışaoılır nufusun % 31 ıne Gazze dekının ıso % 36 sına Iş verert Israı! ekonomık bunalıma glrınce ılk olarak bun (an işsız bırakmıştır israıl dekı Arap ışcılerın art mış gıbl gorunen parasal ucretlerı Israıl parasının dort yılda % 400 değer yıtırmesıyle gerçekte gerılerken bunlardan kesılen % 30 oranında vergı ve sosyal guvenlık payları da coflu (<ez Israıl hükumetı torafından kullanılan bır fondo toplan makta ve kendılerıne hıçbır yararı olmamaktadır. Batı Şerıa ve Gazze bolgelerı Israıl dekı enflasyonu da daha buyuk boyutlarda yaşamakta ve bu kesımlerdekı porasal ucretler son dort yılda % 30 artarken enflasyon oranı yalnızca 1976 11 donem nde % 50 55 riolayında nrtmış bulunmaktadır Batı Şerıa ve Gazzelılerın elıne gecen paraların buyuk bolumu de bu kez tıcaret yoluyla Kraıl e gerı akmoktadır 1977 de Israıl lle tıcaretınde Batı Şerıo 153 mılyon dolar Gazze Şerıdl Ise 134 mılyon dolar acık vermıştır RODEZYADA GSYH YINE GERILEME GÖSTERDİ z!ınıbabwe halkının ırkçı azınliK yonetımı ve yerlı ışbırlıkcılerıne karşı savoşımı sur durduğu Rodezya da GSYH nın bır kez daha geniedıgl qorulmuştur 1977 de % 7 o lan gerıleme oranı 1978 de % 3 olmu^iur Ancak ulke dekı savaş halının surmesl ve beyazlarm kaomayo de vam etmesl halınde 1979 da yenı bır duşuşun kocınılmaz olacağı ve ılerde ulkenın yo netımını devralması ongoru len sıyah coğunluk hukunıe tının oltından kalkılmaz b r ekonomlk mıras devralacağı ılerl surülmektedlr IMF DAHA "ANLAYIŞLI, OLMAYA KARAR VERDI önerdığl katı receteler ve tacı ılâclar»la bugune dek pek cok demokratık hukumetın ve hotta reıımın yıkılmasına yol olan IMF (Uluslarnrabi boyle Poıa Fonu) bundan daha «jnlayışlı» davranmaya acıklamıştır karar verdığ nı Örgjte yoneltılen sureklı eleş tırller korşısında yenıdsn «.optanan ılkelere gore bundan boyle kredı ıstemınde buluno rak ulkelprın ekonomık koşul larının /anı'îıra toplumsal ve sıyasal ozellıklerı df) d kknte alınocak ve recetelenn «yıkı cı» olmamasına ozen gobte rılecektlr IMF'NİNYENI MÜŞTERİSİ: DIKTATOR SOMOZA Vndpsı qelen dış borclarını odeyemez duruma duşen Nıkaragua hükumetı IMF ye başvurnraK toplam kotcsına es deaeıde (40 mılyon do laı) bır acıl yordım kredısı ıstemınfl» bulunmu? tuı 350 mılyon dolar borçlu bulundugu yabanı ı bTıihalarla surdurmektp oldugu borc erteleme ve taze paro sar^lama goruşrnelennde umdugu so nııcu alamayan Somo/o yonetımın " surunaa IMF nın kapısını calnıak zorunda koldığı anlaşılmaktadır Nıkaragua nın toplam kotasına eşdeğerde Mr 1 kredı ıstem'tıde bulunma ;! Somozo dıktatorluğunun ne denlı guc durumda bulundu^unu gostermektedır IMF tum kotasını kullanmak Ktoyon u kplere genellıkle en agır ve uyqulanması guc recetelerl yazmakta yonetımlerl guc durumda bırokmaktodır Somoza yonetıml IMF'nın daho «anlayışh» tutumunun Ilk örneqı olarak uruza kurtulursa buna «ıtgınc bır rastlantu demek her holde yanlış olmoyacaktır # bureklı lyımser tahmınlerde bulunan Bulgarısturı ve Roınanya dışındakl Doğu Avrupa ulkelerl 1979 da 1978 e gore daha duşuk sınal uretım ve ulusal gelır artı$ları planlamışloıdır Sovyst yayın orgonı fckonomlcheskaya Gazeta /a goıe soz konusu ulkelerın 1979 plan hedeflerıyie 1978 hedeflerının (pa rantez ıcındej karsılastırılma°ı şoyledır Sınal Uretlm Artışı % 4 9 (% 6 8) Polonya % 4 0 (% 5 6) viacarlstan % 5 b ( % 5 7) D. Almanya Cekoslovokya % 4 5 (% 5 0) % 7 8 (% 7 7) Bulgarlstan % 11 3 (% 10 6) Romanya Ulusal Gellr Artışı /» 2 8 1% 5 4) o 4 0 (% 5 0) /o 4 3 (% 52 COMECON ülkelerinden haberler larının tahmlnlerıne gore soz konusu ulkelerın Batı ya borcları 1990 da 200 mllyar dolara yukselebılecekt ' Botı ya olan borclanyla Ba tı'ya yaptıgı dışsatım arasında en yakın oranı saglayan ulke ıse Cekoslovakya dır Cekos lovakyo Icm 1 2/1 olan borc/dışsatım oranı Romanya icln 1 4/1 SŞCB icln 1 5/1 Maca rıston Icm 2 4/1 Poionya Icm 3/1 ve Bulgarıs tan ıcın 5 6/1 dlr • Merkezı Moskova da bulunan ve bu gune dek COMECON ulkelerınm ortak yatırım proiBİerını tınanse eden Uluslarorası Yatırım Bankosı kıml Dogu Avrupo ulkelerıns petrol kredlsı safllomak amacıyla bır Japon bankrı lor grubuyla gorıısmelBr yopmaktadır Roman ya dışındakl Doğu Avrupa ulkelerınm petrol gereksınınılerlnl karşılayan SSCB bır sure once yaptıâı acıklamado artan ıstemı karşılayamayacogını acıklamış bunun uzerıne Mocanstan ve Polonya Arap bankalorıncJan ku cuk capta petrol kredılerı sağlamışlardır • SSCB nin ABD ıle tıcoretl 1978 de r» kor duzeye erışmıştır Ikl dev arasındakı IICT ret hacml 2 789 mılyon doları bulurken bu toplam ıcmde en buyuk payı Sovvetlerın ABD derı vaptığı 1 686 mılyon dolarlık rarım urunle rı dısalımı a mıştır Sovyetlenn ABDöen to nm dışı urunlerdekl dısalım btoi mılyon doları bulurken ABD ne toplom dı^satımları ıse Î41 mılyon dolar olnuıştur Boylpı P SSCB nın ABD IID tıcaretindn 2 249 mılyon do or oçık verdıgl anlaşılmaktadır. '. 4 3 (% 50 \ 7 0 (% 66 >/„ 8 8 (% 11 0 IMF ile anlasamayan Portekiz hukümeti sallanıyor Dış tıcaret ocığının tavonı kredı hacml ve poro ayarlomalarının yöntemi konulorındo ulkedekl IMF heyetıyle anlaşmaya vnromayan portllgr dışı Moto Pınto hükumetı cıddı bıcımde sallanmaktadır. ' • COMECON ulkelfirının brmka borcları ve kredlll satışlardon doöan toplam dı$ borc lorının 1978 kasımındo 56 mllyar dolara enş tlğl hesaplanmıştır Dresdner Bankası uzman