Katalog

0 N t Kt CUMHURIYET 6 ŞCBAT 197» EKONOMİ... EKONOMI... EKONOMİ .. EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMt... EKONOMİ... EKONOMİ... Yeni tasarı, ayni ve nakdı ücretlerin tumunu birleştirip vergi kapsamma alıyor m DIŞ BORÇLARIN YÖNETİMI SORUNU YİNE GÜNDEMİN BAŞINDA Uluç GÜRKAN Financial Times'a gore Tüıkıye'ye kredi açmak ıçin madenler ile sanayı ürünlen uzerım rehin koyulması yönünde Batı'da iştahlar kabardı DIŞ TİCARET GEÜŞMELERİ (BİN DOLAR) Yıiiar 1975 1976 Dıssatım 1.401.075 Dısahm 4.738.558 5.128.647 5.796 277 Oence 3.337.483 4.043 252 • • • • • • CHP torofından Meclıs Başkonlığına sunulan yenı vergı onerısının ücretlerin yıllık toplomının 317 bın lıroyı geçmesıne ilışkın madde'ennın aynı ve nakdı ödemelennın tumunu vergi kapsamına aldığı, Türkıye cekı sendıkacııığı «Ucret Sendıkacılıgı» bıcımme donuştureceğı ve «menv'rların ışçileştirilmesinı» engellsyecegı bıldırılmıştır Meclıs Başkonlıgına sunulduktan sonro Butce Karma Komısyonuna gondenlen CHP tarofından hazırlanan yenı vergı onerısının calışonlar gleyhıne kımı ılkeler kapsamakto olduğu metın uzerınae yapılan bır colısma ıle orta/a cıkmıştır Yenı onerı osgarı ucretın yıllık toplamının sekız katını bugunku asgarı ucetten 317 bın lıra etmektedır beyannome dısı bırckmakta ve bu mıktan aşan ucretın yıllık beyanname ıie bıld'rılmesını ongormektedır. Bu maddenın ceşıtlı sakıncolor taşıdığı one surulmuştur. Yapıldn araştırmavo gore yasalardan, toplu sozleşme'erden ve dığer yazı'ı hukuk kurollanndan kaynaklanan avnı ve nakdı hoklorın. toplomı 317 bın lıray» aşarsa vergı kapsamına alınacaktır Örneğm. kımı toplu sozleşmeler ıscıtere yılda ıkı ton komur parcsı yo da bır kot elbıse vermektedır Şımdıkı uygulamaya gore. ıkı ton komur parası ışcıye odendığınde vergı kesılmekte, ancak doğrudan komur verıldığınde bu vergı kap samı dışmda kalmaktodır Yenı onenye gore, toplu sozlesmeyle soğlanan bu hok para olarok değıl. doğudan komur olarok (ayni) venlse bıle yme de vergı kapsamına gırmekte ve vergılendırılmektedır Benzer bıcımde bır kat elb.se ıkı cıft oyakkabı ve benzen avnı ödent ler de vergı kapsamıno gırecektır. Ote yandan aynı maddenın Turkıye de sendıkocılığı «ucret sendıkacılıgma» ıtmesıne yol actıgı ılerı surulmekted'r BÜ du runda a/nı ve nakdı ucret ve sosyal haklonnın ayl k topiamı 26 bın 400 lırayı aşan bır şçı. vıllık ucret ve dığer haklar toplomı 317 bın lırayı aşacağı ıcm vM sonunda tuccarlar, doktorlar ve dığer serbest meslek e r babı gıbı vergı verecektır. Bu ol gunun sonucu olarak, toplu soz leşmelerde sosyal haklarm sınırlanması yoiuna gıdılecek ve toplu sozleşmelerde sadece cıp lak ucret artırımı goruşu ağırhk kazanacaktır Anılan duru.T'un «dolayh yoldan ücretlerin dondurulmosı anlamını laşıdığı» belırtılmektedır Konunun bır dığer yandan, işcı memur avnmını da ılgılendirdığı belırtılmektedır Buna „» gore, toplu sozlesme'erle sağ• .Slanon 'inklar ıscıler ıcn bu vergı vososından sonro eskı Ttcazibeslnin koldıracok memurların da «ısc'iesmeye olon eöilımlerı» kerdıtığınden ortadon koikacaktır YARARI Öngorulen uygulomonın bır yorarı bulunduğu yaDılan arastırmayla ortoya cıkmışfr Buna gore çesıtiı yerlerde yonetım kurulu uve'ığı danışmaniık, uz manlık gıbı gorevier yaoan emeklı asker sıvıl burokratlar, tum gün calışmayan öğretım uyelerı ve benzen gorevlılerın, bu hızmetlerı karşılıgında .değişık ygrlerden aidıkian ucret. huzur hakkı odenek gıbı g«lırlerı bırleştınlerek vergılendıeılecektır Boylelıkıe bu JCitlerın vergı dışıJraiması onnmış olacaktır Ancak, bu ttüfgelır elde edenlerın sayıla• rının «çok sınırlı» bulunduğu bıldırılmektedır. * Anılan sakıncaları benmseyerı Bütce Karmo Komısyonunun kimı uyeleri onerımn uzerınde cyoğun bir çalışma yapı laeağını v# bunların g'ıderilmesıne çalışılncogunt b'ldırmışler dır Edınıien btlgıye gore boyle bır colışma ancak onerınin But çe Korma Komısyonunda eie olındıktan sonra gercekleşeDi leceğı doğrultusundadır Tı. kyenın dış bo c'omtn ıdaresı s o r u i j , fJe\ s Fargo oıcyıyla yemcien gundeme gelmıştır viuı ye Bakanlıgı 90 m lyon dolara yakın bolumu Merkez BanKası nın kendı kaynaklarırdan 62 5 m tyon doıarı ıse Isvıcre dekı bır fınansman <u'urrıundan soglanan kısa SLielı «tefecı» kredısıye karşılanan 150 mılyon dolarlık borcun 125 mıl/on dolarının gerı alınmaması halınde, Turkıy9'nın şubat ve ma'l aylarında hıc bır dovız ode•nesı yapamayacogını savunmaktadır. Tarım u'jnıerı uzerıne relvn koyulrrasınm kabulu bu sı< şıkl'ga oağlanmaktad r. Tıcoret Bakanuğı ıse tarım urunlerının rehı•ıme karsı cıkmış ve Zıroot Bankası ıle VVeıis Fargo Bank temsılcılermı yen den goruşme masac ınc oturmaya zorlamıştır «Dıssatım Finansmanı Doner Kredi» anlaşmosınm 17 09uncu maddesıle dayanara* baslatılacak goruşmelerde Tıcarot Bakanuğı rehın kosulunun kaldırılmas'nda kararndır Tıcaret Bakanı Teoman Koprululer, reh.n koşulu kalkmadıkca Zıraat Bankası ıle Tanm Satış Kooperatıflerı B'ri'klerı orosında ımzclanması ç,ereken anlaşrraya ızın vermeyeceğını a cıklamıstr Maııye Bckanhğı nın goruşune karsın, 62 5 mılyon doiarlık te'ecı kredısın n Merkez BanKa'ı kaynak orındon odenmesı olasıdır Bu kredı ıkı ay surelıdır ve gerı oderre suresı 19 mortta dolmaktodır Turkıye, 19 ocaktan 19 marta kadar valnızca 'şcı dovızı gelırlenyle 62 5 rnılyon do'3m uc katı buyukluktekı bır bo'cu gerı odeyeb Ir Bo/le bır secım, kuşkusuz 1977 den bu yann k sıtlanmış olan dışalım tronsferlerını bır sure Iki ay süreyle döviz ödemesi yapılamayacak 1.960.214 1977 1.753.025 1978 2.288 163 4.599 024 icın durdjrabıî.r Ham petrol gubre, gazete kâ gıdı gıbı bazı zorunlu dışclımlar aksayabılır Ancak, Merkez Bsikası'na Turkıye'nın dovız gırdılerı uzerınde koybolan etkısının yenıden kazaodırılması halınde. ıkı aylık sıkıntı da en az zararla atlatılab'lır BAKANLIK TEBLIĞİ Ancak oovız gırdılerının kullanımına İlışkın son gurlerdekı gelışmeler Merkez Bankosı nın e'kınhğını arttırmakton cok, azaltmaya yone'ıktır Malıye Bakonlığı nın 27 ocak gunlu Resrnı Gazete ae ya/mlanan bır teblığı ıle. ozel banka'ori'ı doMZ poz syoııu tUma oıanokları genısletılmıştır Tebl.g, ozel bcnkaıan aovız gırdısı sag lomoya ozenaırmeyı amaclarraktadır Bu yon^yle olumlu korşılanması gerekır Ancak, Merkez Bankası nın 19 marto kadar buyuk bır dovı/ sıkıntısı ıcmde oldugu bılınırken. ozel bankalann dovız gırdılerının bır bolumunu mal mukabılı d.saliın odemeıerınde kullanmaiorına olanak verılmesınde acelecı davronıldığı kuşkusuzdur. Ma!ı(e Bakonlığı nın 31 ocak gunlu Gazete de yayın'onan bır baska tebtığı ıle de bedelsız dışahrn hakkı olanlann vurt ıcmde dovız karşılığı y^rlı otomotıv sanayıı urunlerı alma 3.168.433 2.310 861 konomık kovr'amlar ve ekonomik olgulorla sıyasal olaylar arosında bag kurmak ekonomı politıgın temel kuralıdır. Yuzyıllardır da uygulanan yontemlerln başında gelir Ancak, ortaya cıkan her olayı dog rudan şu yo da bu ekonomik olguyo baglamak, kuru ve dar bir «ekonomızm. yapmak. zaman zaman degerlendırmeler de yanılmalara yol açabılır Bu demek degıldır kı, toplumların bunalımlı donemlerı koynağını ekonomik sorunlardan almaz Hayır Bunalımın temelınde ekonomik dengesizlik yatar Ekonomik cozumsuzlukler yatar Ne var kı, şu sıyasal olay ya da bu sosyal yaklaşımın ardında mutlak bir ekonomik etken aramak top lumu yanlıslığa surukleyebilır. Ekono mık cozumsuzlukten kaynaklanan olaylar zaman zaman öyle bir aşamaya ulaşır kl, artık o naktada ekonomik çözum bulmak bile, işi coktan geciktirmis olabilir Cözum sıyasal boyutiartm asmaya, bundan da ileri, sıyasal zorlamalara yonel mis olabilir Toplumlar icın «bıcagın sır tı» denılen donemec de, bu olsa gerektir. E iktidariarın ınmesı, demokrasinın de Inmesı, tarihe karışmasıylo es onlamlıdır. Vergılerde ıse, durum tam tersınedir Vergiler artan fiyatlarla ayrışmıssa. ekonomidekı anlam ve ışlevini yıtirmıs demektır Ekonomide cok temel bir ıslev yerıne gelmıyor demektır. Ekonomik bir co zumsuzluk sosyal bunalımlara kaynak elmeye başlıyor demektır. Sisteme bir de kaçakcılık eklenınce, sıstem bu yonde kendını uretemez olunca, bu kez yeni vergılerın cıkması gerekır Eğer yeni ver gı çıkmıyorsa, demokrosi ylne ınise gec mış demektir Bu inişte de tum sıyasal partılerin ortak sorumlulugu vardır. Çun beır eyecek o'an ulkedekı ıc dengeler ve bunların karşıiıklı guc'endrs Ozetlenen ve<ılerden ve da uluslarnrası bır gazetecımn, Turkiye nin en etkin gazetecüerinden Abdi Ipekçi'nın oldurulu su olayından hareket edildigınde, bır yan dan «eKonomızm! kuru bır kalıp olarak ortada kalmakta, bır yandan da <e^ono "i zmın» karşıtı olan akurun'ar s ^ o ' o r VarşısındaK gorece ı bag msızlıg,» kuramı gundeme gelmektedir Fıyat artısları kapılalıst demokrasiyi olağanustu sıkıstırmıştır. Bunun onlemını Yorum Ekonomi Dışı Yalçın DOĞAN Buna rağmen, Turkıye gıbi adına «kapıtalizm» de denılse, aslında ne olduğu belirsiz bir duzenın varoldugu ulkelerde, ekonomik cozumlerin uzun zaman alması ve dolayısıylo topluma derın bir nafes aldırmo olasılığının gıttıkce zayıflaması, olaya yine de yogun çozumsuzluklerden yaklaşılmosını zorunlu kılmaktadır Sonra da, bunun karşıt savlarından. Bugunku cozumsuzluklerin basında tse, fıyat artışları ve verglterin geceriık kazanamaması gelmektedır Anılan ikı temel kavram o baglandıgımız demokrasıyı iyıden iyıye kemırmeye baslamıştır. Fiyatlar ve vergı İşte. en çok tartısıtan iki otgu. Tartışmonın nedeni ise doğrudan siyasal yonettmlerle, doğrudan siyasal sistemlerın varlıkları ve yaşam sureleriyle bağlantılı olusundandır Sankı bırer barometredır fiyatlar ve vergiler Fiyatlar çıktıkca, sıyasal Iktidarlar iner Hele de demokrasıyi yaşatmak isteyen r e» ıtmek istemektedtr toplumu. Ve de zorlamalara Ipekçi'nın oldurulmesı bu zorlamaların en onemlilerınden biridır Ne «duşunco ozgırluğjae sıkılan kurşuT. ne bss na yone IK bi' 3dd rıdır» olay Cinayet acıkca basının onemlı bir uyesinın oldurulmek yoluyla kullanılmak ıstenmesı, sıstemin rayından çıkaıılma denemesinm gırisımıclır Son bır yılın boîgesel gelismelerine bakıldıgın da, bu ışin capı da kendilıginden ortaya çıkmaktadır Pakistan, Afganıstan, İran ve Turkıye dekı karısıklıklar .. Ipekçi'nın oldurulusu de Orta Oogu'nun en cozumsuz oldugu bır doneme rastlamaktadır Toplumdakı beliı kurumlonn, partılerin, sıyasal otorıtenın, basının, toplumdakı baskı gruplarının, «e<ononrıden gorecelı bagmsız ha'e gelmelerı» bu noktoda acıkhk kazonmaktadır. Çunku, artık bu kurumların onerebileceği, bunalımı ortadon kaldırıcı hertıongl bir ekonomik cozum, soruna cozüm getlrmez olocOfttır Bir ucu Afganıstan'da, bır ucu ıcerdekı iktidar bos luğunda olan halka giderek daralmakta, ekonomik bunalımdan toplum nerdeyse soyutlanır hale gelmektedir Ekonomik icerik soyutlandıkca, cozum gucle^mekte, zaten bır yararı da kalmamaya baslamak tadır. lorına olanak verılmıştır Dovzll sitıslnnn veiden duzenıermesı olatak tanın !a labıiecek ou teblıgde satış yoluyla dovız gelın elde eden sanoyıcıle^n elde ettıklerı dovızlerın yuzde 75 i ı kendı ıhtıyaclan ıcm kuılanmalarına olanok verılnesı de erken olnuştur. 125 mılyon dolar ıcm tarım urunie'inın rehınının kabul edılebılırlığının tartışıldığı bır sıkışıxlık ortamında bellı b.ı sure ıcm de olso, oovız gırdılerı uzer nde Merkez Bankası nın etkınleştcnlmes' dusunulebılırdı Bcyle bır yaklaşım, Tu,kıye'yı VVells Fargo nun koşullarının kobulunde kuşkusuz daha dırenclı kılcrdı Dış borçların ve dovız gırd lerının ıdaresındekı kararsızlıklar, unlu «Financial Times»ria VVells Fargo koşuılar n n KOÎU Dır «emsol» olarak dunyaya ılanıylo sonuc!cnmıştır Bu gozete/e gore, Turkıye ve kredı acmak ıcm tmadenler» ıle «sonayi urunleri» uzerıne rehın koyulması yonundekı ıştaNar kobarmıştır Koc Hoidıng ıie Cıtıbank arasında «rehln» koşLİIu kredı gor'.şmft lerı yapılmaktadır Bu arada, OyakRenault ifpr de benzer bır kredı gırışımı surmektedır. ÖZ KAYNAKLAR Gerçekte. 1978 yılında dış ekonomik ılıskıief alanında kc>deaılen aşamo. Turkıye'nın «kotu kosullu> dış bcrcar yer'ne. kendı kavnaklar na aayancbılecegını ortaya koymjştur 1978 yıi n da Turkıye. dıssotmda ılk Kez 2 mılyar dolarlık »psikolojik* sının csarak 2 mılyar 283,2 mılvon aclar duzeyme ulasmıst'r Bu tutar 1977 yılındon 535.2 mılyon do'or, 1976 zıiından da 328 mılyon dolar fazladır Dışalımlor ıse, dövız darlığı nedenıyle genış ölcude kıs'tlonmıs ve 4 mılyar 599 mılyon dolara duşurulmuştyr Boylece. 1977 yılına gore 1 mılyar 197,3 mılyon dolarlık, 1976 yılına gore ds 529.6 mılyon dolarlık azolma sağlanmıştır. Dışsatımdakı artış ^e dışalırr.dakı gerıleme, 1978 yılı dış tıcaret acığını 2 mılyar 310,9 mılyon dolara ındırmıştır llısıktekı lablodan ızlenebıleceğı gıbı, tıcaret acığı, 1975 ve 1976 yıllarında 3 mılyar doların, 1977 yılında da 4 mılyar doların uzennde gercekleşmışti Dev.et Planlama Teşkılatı tarafından acık'3nan uretım gercekleşmelerı venlerı,' dısalımlardakı kısıntının yurtıcı uretımı buyuk boyotlarda etkılemedığını ortaya koyrruştur Dovız kıtlıgı mevcut olanaklann, tuketım ve yatırım maddelerı yerıne, oncelıkle aro malı ve hammadde dışalımına yoneltılmesı sonucunu doğurmuştur Bununla bırlıkte, bozı aışalım gırdılerınn sağianmosında karsılaşıfan guclukler, başta otomotıv sanoyıı, aku, boya vernık gıbı urunlerın uretımınde duşuse yoı acmfştır Buna karşın, cok savıda olanda uretım artt'nfabılmştır Demır celık fabrıkoları Crunlennın tumunde 1978 yılı uretımlerı bır oncekı yıla gore artış gostermıstır Bu artıs oranı kokkok tozunda yuzde 10 1 ham demırde ytızde 5 6 sıvı celkta yuzde 16 3, net hadde mamulıerınde de yuzde 10 9 olorak belırlenırken, azotlu gubrelerde yuzde 28 6 ya varmıstır Gubre sanayıındekı uretım artısı oze'lıkie aralık oyındo hızlanmış ve butun turlerde yuzde 42 lık bır artış düzeyıne varılmıştır. ku, onerileri yasalastıron onlardır Fiyatlarla iigili olayın bir başka yonu gecenlerde BBC radyosunda bir Ingilız ıktısatcı tarafından dile getirilmıstır. Ingiliz ıkttsatçıya gore, fiyatlarla demokrasi birbıriyle celışen ıkı ayrı kavramdır Fiyat artışları ılerı gıderse, demokrası yıkılır Yalmz yıkılan hangi demokrosıdir7 Bızim onde gelen iktisatcılarımızdan Sa dun Aren yaptıgı konuşmada lyıkılacak o'anın capıtal st demokrası olduğunj» acıkçası t<ap ta zm olduğunu^ soyluyor ve onun yıkılmosıyla da iki seçeneğin be lirdığinı ekiiyor Kurulacak olan ya sosyalizmdir ya da faşızm Sadun Aren'e gore, «yıkılan n ye' ns neyın kurulacagını alacak araçlardan birl vergidir. Amo, muhalefet sureklı engellementedir Aslında ve yukardaki değerlendirme doğrultusunda engellediklerı demokrasinın ta kendısidır. «Vatanaaş n ceb'ne ei atmak» gıbı safsatalar gerçeklere ters dusmektedır Fiyatlar ve vergiler istenildıgi gibi duzenlenemedigı, birı onlenemedigı, digerı cıkarılamadığı ıcin, ekonomik sorunlar olağanustu bunalımlara yol acmıştır Ekonomik bunalım Turkiye'yı açıkca demokrasi tartısmalarına getirmiştir , İşte, bu noktada konu artık ekonomi dışı nitelik kazanmaya baslamıştır Top lumun bunalımı oylesine bir aşamaya gelmıştır ki, dışordan surekli kundaklamalar Ekonomik korarlar alarak ekonomiye yön vermek olasıdır. Ekonomiye yon vererek toplumdaki bunalımı açmak aynı olcüde olasıdır. Ancak, ekonomik aracların kullanılması ıle soruna, bu uygulamaya rağmen cozum getırememek, olayları artık sekonomı dışı» değerlendirmelere iter. Ekonomi o noktada sanki artık djyarsız» bir mtelıge burunmuştur. Bir yere kadar olayları ekonomik bunalımia ocıklayabılirsıniz. Ondan sonrası, belki de yurt icmdeki karar merkezlerinin de dı şındadır. Topluma huzur getirecek olon kararlardakı ekonomik nitelik ve etkenler, Turkiye'de belki de ilk kez, bu olcude ağırlıklarını yitirmişlerdlr Buna rağmen, vergiler eldeki son fırsatlardan bıri olarak yıne de gundemdekı yerıni almalıdır. ESKİŞEHİR SANAYİ ODASI ENVANTERİ TAMAMLANDI Eskışehır Sana/ı Odasının, kuruluşunun 10 yılınaa odaya bağlı sanayı kuruluşlarında yaptığı «Yatırım Malları ve Maklnaları Envanter Çalışması» sonuclanmış, yorede dıslı kutudan sac ısleme tezgahlarına, demıryolu a'aclarından, komp e fabrıka tesıs na'âtına kadar 16 îemel alanda 124 makınann ulke ıcı kaynak larlo üretıtdığı ortaya cıkmıştır. Sanayı Odasına bağlı kuruluşiarda anket ve k şıse soruşturmava dcvaıi olcrak, buyuk b r ozenle surdyu en envanter colışmasının sonucları başta Basbakan Bu ert Ecevıt oiiıak uzere ılgılı yatınmcı Bakanlıklara ve DPT'ye yollanTiıştır Kullanım yerlerne gore yap'lan ve salt yatırım mallarını kapsayan anketdokum 16 konuyu kapsamaktodır Bugjne dek ıthaiâtı yapılan oy sa bugun hemen h'c dovız ge reğı doğurmaksızın uretıien ya tırım malları şu konuları kapsamaktadır Sac işleme tezgâhları, dısli kutular, taşımc ve kaldırmo te sıs ve makınoları, kırmo ve eleme makinelerı, oğutme ve incelık ayırma makinelerı toz Kenan MORTAN tutuculor, cevher zengınleştırme tesıslerı. filtreler, fırınlar ve kurutucular, gaz ve sıvı taşıma makınaları, tarım makınaları, kop ımali, karıştırıcılar, demiryolu araçları, kantarlar ve komple fabrika tesıs imalâtı. Teme1 saptoma'aro go r e, Turkıye'de ılk kez bır bolge nın maKina yapım potansıyeıirı o r taya cıkormak uzere boy iesıne kopsamlı bır çalışma yapılmıştır .Yapılan aokumle ılgıl, olarak goruşlerını acıklayan Oda Yonetım Kurulu uyesı Yılmaz Cakır. «Yapılan, ozunde cok basıt belkı de abartılmaması gereken ama Turkıye makınasını yapamaz diyenlere kar şı adeta Turkıye yapar katalogutiur» dıyerek şoyle konuşrrjs'ur «İşın acı yanı boylesıne temel ama basit bir dokumun neden yopılmadığı degil, kimin bu gune dek yaptırmadığıdır. Onumuzdek uzun yıilarda Tur kıye'mn kendi guclerini seferber ederek sanayıleşmesine katkıda bulunmak azmindeyız» Bu arada avnı cahsmann uzantısı ıcmde ıktısatcı Ruştj Bozkurt'un 1977 yı|ı Imaıât Sanayı Anketlenne dayanarak erıstığı bulgulara gore, Eskışe hır Makina Sarayınde 14 te rnel kjruluş bır yılda 649 mılyon lıra gıbı yuksek bır katma değer yaratmıştır Iscı boşına katmo değer mıktan ISB 119 bın lırayi bulmaktadır Yme aynı araştırmacının saptamalarına gore organıze sanayı bolqesınde \er alan 36 16 temel alanda 124 makina ülke içi kaynaklarla üretıliyor. kuruluşun % 75'm n cdavfz gereksinımi bulunmaktodır.» Bu arada Maiıye Bakam'nın «Sıkıntılı yıl» olarak tanıttığı 1979 yılının Eskışehır ıcm bır «Patlama yılı» olacağı 1,5 mılvar lıralık yatınmdan oluşan 16 fobrıkamn hızmete g'receğı ogrenılmıştır Elektrik enerjisi üretiminde 1977'ye göre yüzde 8 ilerleme sağlandı ANKARA. (ANKA) 1973 yılı icmde ceşitlı Tiıdro ve termk sontroller ıle ozel şırketler ve beledıyeler tarafından topları 21 mılyar 622 mılyon kılovatsoat elek'rık enerpsı uretılmıştır Ancak bu mıktor Turkıye'nın 1978 icın programıadığı 21 mılyar 876 3 mılyon kılovatlık degerın yuzde 1 gensınde kalmıştır. Ote yandan Turkı/e'nm 1978 yılı elektrik enerıısı uretımmae 1977 yılına gore, yuzde 8 0 oranındo bır fazla sağlanmıştır 1977 yılında toplam elektrik ene'iısı uret.niı 20 mılyar 58 7 mılyon kılovotsoat olmustu Turkıye Elektrik Kurumuna bağlı 4 buyuk hıdroelektrık santralı, Turkıve nın toplam elektriK enerıısının yuzde 30 1'ını gercekleşfrmışlerdır. Kapasıtesı 100 megavatîan buyuk olan Gokcekaya, Hırfanlı Keban ve Sa'iyer baraılon 1978 yılı icın 5 mılyar 229 8 mılyon kv'lık bır uretım ongormelenne karsın bu mıktarın yuzde 24 0 ılerısınde, 6 mılyar 509 9 mılvon kv''ık bır uretım gercekleştırmışlerdır Bu santrallerın uretımı 1977'ye goro yuzde 7 0 fazla olmuştur Kapasttesı 100 mega vatton buyuk termık santraller tarafından 1978 yılında 9 rrılyar 21 1 mılyon kv 'lık elektrik ener|isı uretımı gercekleştırılmıştır Alıağa. Ambarlı, Çatalgazı Seydışehır Seyıtomer Sılahtarağa ve Tuncbılek termık santrallannın eiektnk enerjısı uretımı, 1978 ıcm programlanan m'ktarın yuzds 13 0 ilerısındedır Bu santralların uretımı 1977 yılına gore de yuzde 3 0'iık bır ılerleme kaydetmıstır. Turkıye Elektrik Kurumu (TEK) dışmda elektrik enerıısı uretmelerı ıcm verııen ozel sektore aıt Cukurova Elektrık A § Kepez ve Bunyan Şrketlerı tarafından ureMen elektrik enerıısı mıktarınaa da 1977%e gore, yuzde 7 oranında bır ılerleme gorulmuştur. İtalya'da işsizlik yüzde 5 düzeyinde ... PARIS (ANKA) !tal>a" da gectığınvz vıl ıssızlık o rammn yuzde 5 duzeyınde kaldığı belırlenrrıştır. ' Ekonomik Işbırlığı ve Kal kınma Orgutu (OECD)'nun Italya ekononnısıne yonel k yayınladığı vılnk rapor a go re Ital^a'da ıstıhdarr vıHar dan berı suregelen yap'sa, bozukluğun sonucu buyuk ve karmas k bır sorun olma duri/munj cpoen yılda da korumu"='ur Rapor. d:ğsr ulkelerde o'duğu gıoı, Ita'ya da da. ıstatıst'klenn Obvenılır bılg'iere dayannu ması nedenıy'e ışsızlık cra nını duşuk gosterd'gını ka/ detmektedT OECD'nın Italya rapo'u na gore 1979 yılında entlasyon hızının genlemesı beklenmektedır 1977 yılında yuzde 18 5 oranında olan enflasyon hızı 1978 yılında yuzde 13'e kadar gerılemıştır Enflasyon hızının ıcmde bulunduğumuz yıl buyuk olasılıkla yuzde 10 75 oranında kalocağı be lırlentııştır. Enflasyon hızındak' geri lemenn, ucretlerde beKte nen duşuk artışton kaynak lonacağını varsayan rapor. 1979 yılında yatırımlann artacağmı buno korşin öış tıcaret acığmın geçen yıl belırlenen 3 m war 100 m.l yon dolardan 2 mılyar 200 nılyon dolara duşeceğını belırtmektedır. BATI ALMANYA'DA GEÇEN AY İŞSİZ SAYISI YÜZDE 16.4 ORANINDA ARTTI NURENBERG, (ANKA) Sert gecsn < ş mevsımı nedenıyle Batı Almanya'dakı ışsız sovısının yukseldığı bıldırılmıştır Federal Alman Iş Ofısı tarafındcn /apılan acıklaTaya gore ocak a/ında ışsız sayısı 164 bın adet artarak 1 mıl\on 171 bıne ulasmıstır Ofıs ocak ayında ışsız sayısında gorulen bu denlı artısm cralık oyına gore. yuzde 16 4 oranında buyumeyı tem = ı l etîığını belırtmıştır. B j arada Ofıs Baskanı Josew Stıngel yaptığı acıklarrada ocak ayında ışsız sayısındo gorulen buyuk artışın tamamen sert gecen kıştan kaynakıondığını belırterek eko nonrde herhangı bır duzensız gıdısın soz konusu olmadığım kaydetmıstır. Aylık olanak yuzde 16 5 orannda ışsızlığ n artması Almon ekonomısmde 1975 vılından berı gozlenen en buyuk artıştır.