Katalog

DÖRT 1 EKÎM 197? . ANKARA NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇİ > AEDİ1LCAHEA2 TURHAAI SELÇUK VE UÇ Cevat Yurdakurun Olümü.. O n g j n kadar once, aıtı öğretmenın cldurülmesi olayıyla ilgılı oiarak Adana ya gıttığımde tanıdım Adana Errnıyet Müdürü Cevat YurdaVufu Tanımam da o/le ayaküstü konuşmadan öteye gltmed! sayılır.. Ama. bırıki kuçuk ömek onun kışılığıni ınsanlığını tanımama yettı... Mılll Eğıtım Bakanı Neıdet Uğur'u izlıyorutTi Adona" da. Altı öğretmenın kımlerce öldurülmüş olabılecegı sorusuna yanıt aranıyor Emnıyet Muduru Cevaî Yurdakul: Cmayeti ı$lıyen!er planı gerçekten guzel yapmışlar. Olay aksamı. bırkac bankada patlamo oldu Polısleri orova seferber ettık Arkasından bır ıhbar dana Cllkücülerın voeun olduğu fılan mahallede olay var. Bız onlarla uğrasırken. altı oğretmenı oldurduler O gece. Hacı Basbug'un adarnları, televızyon haberierınde dınledık, Başba<anı, Adana Vatısını. bır de Adana Emnıyet Mudurunu suçladılar Gece yorısı oimak üzereydı. kalacağımız yere dağılacaktık. Cevat Yurdaktil. şöyle dedi Gordünüz mü. blzi hedef gösterdıler, tele/ızyon da bu suçlamoyı verdı .. Kapıdon cıkıyorduk. Karşılıklı ıncelık yarışt... Buvurun .. Rıca ederım. siz buyurun... Pekı zaten bız hedet oıduk... dedl, yurudü. Bır karşılaşmamız da beledıyenın onunde oidu Necdet Ugur, Beledıye dekı toplantıdan çıkarken, konuştuk Daha once de Igınc bır şey oldu. . Cumhunyet Bürosunda çalışırken. bır bayan OKur Qorüşmek ıstedığmı soylemıştı Tanışırken şoyle dedı: Mustala bey. ben kırkbeşlık ftstıkl H8men anımsamıştım Bır Ankara Notları'nda Daşından gecenleri yazmış, Adana Emnıyetlnde bazı Faşo poiıslenn kend cralarındo «Bu Iıstık da ne anyor muş burada 9 » b'Cimındeki konuşmaiarını aktarmıştım. Sacları gumüş rengmde, uyanık bır cnneydı. Yıne sıkıntılıydı bayan okur. oğlu nedentyle. evlne gelen Faşo eğılımli bazı polısler, rahat vermlyorlardu Nö ml dıyorlardı 1 ' O komumstl neye doğurdun? Hooaa.. Ozulmeyın efendım. Adana Emnlyet Müdüru Cevat Yurdakul'a anlatacağım bunu Hatta sızı da tanıştıracağım Çok lyı bır ınsana, mert bır kişıye benzıyor. Bundan sonra, sıze saygısızlık yapamazlor Cevat Yurdakul'a soyledım bayan okura yapılon saygısızlığı Yurdakul öldüruldukten sonra, okuraan şu telgraf geldl: tAdana'da tanıştırdığınız. sızden sonra benlmle alakadar olan dost ve yurtsever Emnıyet Mudürumüzun acı haberıni radyodan duydum Tum dostlarımızın acıtannı tcten paylaşırız Başınız sağolsun » Okur. telgrafı eşıyle bırlıkte cekmıştl ^|MMM{AK VJjLDU Du Hlt Bîlf MEM Üniversiteye kim giriyor nasıl giriyor? TABLO I önce bu yazının nedenlnl oCiklayalım. 1979 1980 ders yılındo, Cınıversıte ve yüksek okutlara girecek öğrencılerl 8«c me amacryla yapılan sınav c«şıtlı sorunlan gCndeme getlrdı. Her yıt sınov öncesl ortaya cıkan ve bazı yıllar sınavın Ipta llne kadar varan sorunlar bu kere sınav sonucu belırdl Sınavlan yapan ve »USYMı kısa odıyla bilinen örgütün sorumlu su sayın Prof Dr AUon Gunalp de basına verdiğl kısa acıK lama ile olayı kabul etti Olay, bozı illerımızde yoğunlaşan top lu kopyo cekme bıcimmde özet lendl Bu nedenle 5 000 dolayındakl öğrenclnln puanlannda tn dırmeler yapıldı Temelde kop va cekmenın cezası smavdon o vıl ihraç edılmektl, oysa bu ceza bıclml böylece değıştırllmıs bulunmaktadır Vanl \hracm yerlne sadeco puan Indinml getırilmlstlr Ku$kusuz bu davranış kolayiıkla cevaplandırılmayacak durumlan da yaratmıstır örneğın, I Kopya cektlğl lcln eınov « j lonundan ihrac edılen btr 6ğrencl aynı eyleml toplu clarak vopcndon farkh işlenrt aörnüstör Aynı suca ıkı ayrı ceza uy gulanrnası basıt hakkanıyet öl cr'!ertne göre bıle kabul ed'lemez Zararlı torofın (klşısel kanımızca) her turlü ıtıraz hakkı vardır artık .. I! Kımln toplu kopya cektlöl su anda acıklonmadıgı gıbl, bunların Duan'orında nasıt bır ayorlanma yapıldığı da bılınmemektedlr lıl Sozu edllen ayarlomaya rağmen herhangı b'r yüksek okula gırmeyi basaran var mıd r Bu sorunun cevabı da su anda yoktur Yeni durumun yarot'ığı en ftnemll sakınca «USYM»ve o'on güvenin sarsılmış olmasıdır. Bu yargı organlarına olan qüvenın ortadan kalkması kadar tehlıkelıdır Su ya da bu nedenle, suclulan açıklamodan höküm Infaz etmek bu ınfazın b cımınl de ac'kiamaTiak puan indırme eylemının gizlıce va pılabıleceğı yargısmı yaygınlaş tırmak . Bütun bunlar örtbas edılmerresı gereken eylemlerdlr ve üstüne gıdılrnesi zorunludur Araştıana diz'sınin llk nedenl bır örce ocıklodıklarımızdır O/so konu üzerınde durdukca b r basko olgunun öne cıktığı göru'dü Aslında bu bılmmeyen bir çey değıldı Unlversıte Seo me Sınavları her yonöyle blr eş'tsızlık sımgesıydl Bu nıtelığl, ortaya cıkan eon sorunlar dan da daha önce sınav olguBuna olan güvenl sarsmalıydı. «USS» sıstemı butunüvlft, Ana yoscnın «sosyol devlet» kavromına «Hukuk Devletı» kavramına son rıllardo cok sözü edıien hakca b r düzen yaklaştmıno ters düşmekteydı Sade^e «toplu koDyo» oiaylcrı dolavısıvia yapılan puan duzeltmelenne dikkat cekılırse venl bir carpıtma orroyo cıkacaktr şöy lekı Sanklbu düzeltmeler vapıimamıs olsavdı her şey volundo gıdecekmış gıbl blr Izlemm uvanacoktı Sorun «USYMı sısterrıının icerığmdeydl Bu gu ne kodor tartısı'rnayan sapmaların. carpıklıkların gözler 6nu ne senlmesı tnrtışıiması ve ir delenmesi zorunlu hale geımışt1 Dızıde soruna «UnıverS'telerımızın bugünkü görünümu» ile gıreceğız Sınav olgusunu, nıta lığmi de almağa calışocağız. Tek savımız konuları gündeme getırmektır Onlvorslte ve Yuksek Okullardakl öflrencl savısımn ortış indeks' O94S • «6 rt«vs yıh oğrenci •sayıSı m 100^ Ders Yıh Erkef 100 194546 127 1950 51 333 196061 878 1970 71 1433 1977 78 Kaynak • DİE verılart. Ka 100 127 363 394 Tevfik ÇAVDAR TABLO Yıllar a Genel Toplam Onlversite ve Yüksek Okullara Yonelik Yatırrmlant Yıllar itıborı/le Oağılımı (Car fıyatlarla milyon TL.) Universlteler Dlğer YÖVsek 0c Onlversıte 6 Ûnıversıte Okullar Toplamı [Ist. Ank. ve ITU) (Ist. Ank ITÛ. E0« Hacetrep* ODTU) 749 9 9014 10 15 7 736 6 732 4 4136 0 20S3 Toplam 100 129 339 881 1554 1975 1978 1977 1978 1979 (xj TOPLAM 3817 5088 5799 536 8 478 5 2485 7 10650 1536.9 19433 18882 1942 5 8 366.1 11R9 172 9 232.8 281.7 411S 1.262^ 1217S 1709 8 2176 3 2169 9 2354 4 9628 3 ÜSS,, sistemi sosyal devlet kavramıyla ters düşüyor (x) Programlanan yatırımlof Kaynak: DPT Yatırım verilerl Gönülsuz. klb.rsiz bır k'şiydt Cevat Yurdakul ÖIdurenler, tırnağı olamazıardı kuşkusuz. Bütün cınayetleri işlıyenier de, öldürdüklerınin tırnağı olamaziardu Beikl cınayetlerın nedenlennın altmda bu da yatıyordu. Adana dan aynı gCn donecektım Ankara'ya Faruk Sükan ıstıfcr etmıştı Necdet Uğur'sa gezısıni sü'durecektı BOetımı nasıl a'acaktım 7 Cevat Yurdakui, unutamayacağım bır ıncelıkle şoyle öedl Sız bana bıletmızı venn, ben yerl ayırttıroyım. Bcna ugrayıp bır çayımı icer bıletımzf de ol'rsınız. Adcna'da oğrendım basmla ılışkılen çok lyıydi Yetlştırmıştı kendıni Çocuk denecek, genc bır gorünümu vordı. Ve güler yuzlü ölümünden sonra oğrendım 12 yaşlarında bırı kız, bın erkek ıkız çocuklart vormış. Öyle aelıyor ki Emnıyet Muduru Cevat Yurdakul, Sülevman Bev'ın, Hacı Başbuğ'un adamlarının hedef gos'ermelen sonucu öldurülmüştur. Adı gerekll değıl. Emn'yetcılık de yapmış, AP'II bır eskl Bakan. olaylarcr ne dad'ğını so r duqumda su karştlığı vermıştb Olayların başı Emn\et Müdurudur' A'kasından da bassağlığı mesaılan yayınlamazlcr mı? Bır ckur. şoyle aedf Tanrı oşkına kessinler şu boşscğlığı mesa|larıni. Her ölenın arkasından, ccrşaf carşaf bassağlığı mesaıları Alınai tek oniem yok Elbette vözsüzlüâü e'den bırakmavanlor do var.. Burada. anarşının kökunü kazıyacağım, dermlş Cevat Yurdakul... Eee ona'şının sürmesını ıstıyenler, bunu her gun kışk rtanlar bırakırlar mı, anarsmin kokünun kazınmasını. Yıne Cevat Yurdokul söv'em ştı. bır konuşmo sırasında: Altı öğretmen n olumü olayı büyuyecek san yorum Bunun karşılığında, önemlı bırıni oldürmek isteyecekle' . Bunuila, kendıni anlattığını nereden btlecektl'» Cevat v urdakul neden oldurülöyor? Bu hükumet düş8un dıye Suleymcn Bey ne ıstıyor Bu hökümet düşsün. ben de Başbakan otayıml Cmayet ışleyenler. yakalanıp tutuklanantar ne dryorlar? Bu hükümet düşecek, Hacı Bcşbuğ Wzl Vurtarocak AP'Uerın coğuiun gözunde umut Hacı Soşbuğmus Solcakı gos stler vaDtıkları vanlıslarır kımın ekrreğıns vaa surduaunü hölâ oturup düsünmesınler bakalım Sap^alonnı okul kepler nı önlenne kovmasmlcr .. Faruk Sukon gıtm'ş Karaasian ıstrfo etm s dıve Vlmss umutlonmasın dedi bır arkadasım bırlnin SÖÎÜPÜ aktardı bın de oy!e rastgele bin de<Sıl har>f soyle demış o b r SGIevman Bev Başbakanlık değli. bakkcllık yapamaz Olanlar ölenler© o\uyor ama... ÖZELLİKLE ALT! BÜYÜK ÜNİVERSİTE, DEVLETTEN ALDIKLARI TÜM DESTEKLEREKARŞIN BİR ORTAÇAG LONCASI BAĞNAZLIĞI İLE KA> PILARINI SADECE ARAL!K TUTMAKTADİRLAR. r ÜNlVERSİTELEP SON 10 YIL İCİNDE BİRER ŞİRKET GİBİ EKONOMİK FAALİYETLERE DE BASLAMISLARDIR. MOBÎLYADAN TARIMCILIĞA KADAR BİR ÇOK ALANA EL ATAN HACETTEPEÜNİVERSİTESİ BİR NEVi HOLDİNG HALİNE GELMİŞTİR. Ûnıversıte\e gırışte başvuru formu almaKiçın de kuyruklar oluşuyof. (Fotograf: Erdoğan KÖSEOÖLU) Ost duzeye 1960 1970 donemınde % 10 ıle ensmıştıt i9 7 0 den sonra oğrencının yıllık a'tış hızı % 8 4 e duşmustur Sa dece mutlak sayılora bak !dığındo 1977 78 ders yılında 299 555'e bu ders yılında ıse 330 000 dolaycınno erışecek olan oğrencl savısımn oransal ortı$ hızı duşmpktedır Bunun nedenı ıse umversıte ve vüksek okul kac^sıtf'er nm talep oranındo artffomosı nezun olduk tan sonrakı «ît o n len celır bek lent sıne er şıirıemesı hatta ış bulunamomosıdır Aynı dörem ıçe'S'nde kız öğ rena sayısı erkeklerden daha hızlı artmıştır Bu olumlu bır gelışmedır Ûrneö'n 19451946 ders yılında kız oârenc lerın bu tun icndeki oranı 0186 ıken, oynı oran 1977 78 ders yılındo 0 249 a yükselmıstır özetlesek kız oö'enr lerın oransal payı % 33 9 düzeyınde ortmış tır. sek okul ve akadem ler Oniver sıte enn çeMrdegını ıse altı bü /uk Unıvers te oluşturmoktadır îstcnbui Ankara Ege istanbul Teknık Hacetteoe «e Ortadoğu Umversıteierı venüerde "xm lara Boğazıcı On'versıtesl de eklenrrıstır Harettepe Ortado ğu ^e Boğazıcı *enı kuruluşlar d r Gerıde bırakı'an on vıl »cın de onemiı gelışme o'anaklanno sahıp olmuslardır Buaün vuksek oğren m ıçınde «oz evlatı muamelesını bu altı ümversıte gormekted'r Örneğın Onıversıte ve vüksek okullara verılen yatınmların yıllar ıtıbarıyle dağı'ımına baktığımızda bu yargımızın en güclu kanıtını buluruz. Olayı bir bütün oiarak düşünursek yüksek öğren me ve rılen yatınmların yuzd6 86 9 u Onıversıtelere gırm şıır Bunun ^se yüzde 49 4 unü altı ünuersıte (Ist, Ank ITÜ Ege Hacettepe ve ODTÜ) a'mıştır En esk' üc unıversıte. ünıversl te ere yonelık 8366 1 m'lyonluk yatırımın yüzde 29 7 sını kul'an mıştır. Şımdı de USYM nın cı kardığı kılavuza göre bu üniversıtelerin bu yılki kontenAnkara Onlversltesl Atatürk unlversitesl 3869 1435 Soğazıc' OnlversHe»' Surso Umversıtesı Cukurova Onıversıtesl O yarbakır Unıvers tesı Ege Umversıtesı Fırat ÜnıverS'tesl Hacettepe Unıversıtesl Inonu Unıversıte»! (Maıatya) Istanbul Ûniversıtesl ITU Karaden>z Teknık Onv. Konya Selcuk Unıv. ODTU Onlversiteler Toplamı: 750 465 310 270 3628 245 2320 100 4535 1822 500 450 2310 23.009 Yatırım açısından Ûnlversıtelerin ayrıca'ığı ortadadır Konuyu kopasıte ortınmı acısından ele aldığımız zarran, USYM kılavuzlarıno gore ünıversıteienn son dört yıllık kontenıan gel şımı şo/le: 1976 1977 1978 1979 23 20 20 23 110 044 020 009 tınmkjrdon söı •dtyoruz. Ca rı harcamolar ise bu arada ke rslerce ortmıştır.. Onıverslteler özellikl» söz konusu altı tanesı devletten aldıklon tum desteklere karScn (parasol ve dığer destekler) blr ortocağ lonoası bağ nazlığı !i© kapııarını saoecs aralık tutmaktadırlor.. 86yle bır suçlamaya karşın da1ma çevre tHerde actıkıan 'a kjlteieri örnek göstermekted rler. Oysa (uzağo gıtmeden sadece USYM klavuzlanndar» alınan} sayısal ornekler Su (akulteler n de hesaba katıl masma karşın kapasıtelerni ortırmama eğılırmnde o>duK larını gostermektedır On versıte snavıarıno gıren oğren cı sayısı son beş yıldo yüzde 93 anarken ün versıta konten|anları yerınde sa,mış tır Sozkonusu universiteler n nerı surduklerı bır başka sav da öğretımde nıtelıge ağırl'k verdıklenoır Kuşkusuz bu ünıversıtelertn sahıp oldukları olanaklarla oğrencı daha nl telıklı yetışebımektedır Ne var ki öğrencılerın nıte! fark lılığının bu olanak farklı'aş ması ile esdeger olduğu da pek söylenemez., Piyasa ile bütünleşmede öncü universiteler Kaposıteıennı aldıklan mıl yartarca lıralık yatırımla'a karşın Istenılen ölcüde (bu ne 7ai'et sınırları cınde sovlenebılecek en hafiT vargıdır) artırmayon, can harcamalanm hızlı bır bıcımde yukseltsrt universiteler SOP on y 'cn de bırer şırket gıbı ekonomık 'a lıyetlere de baslamışla'dır.. Başı Hacettepe Unı.ersıtesl cekmıştır Mob>iyadan tarımcılığa kadcr bir cok o!ana et atan Hacettepe bir nev'l Holdıng halıne gelmıştır. Onu dığer oüyükier ızlem ştır Doner sermaye yo da vakıf odı altmda ekonomık taallyetler artan bır hız o ümversıtelere gırmıştır Oiayın bu boyutları araştırTiamizın sının dışmda ne kı ekonormk fa aiıyetıerden eide ea'ien fonlar bılımsel araştırmaiaro yoda yenı oğrencl alımına yarayacak kaooEitelere yoneltılmedığı icın bu koynaŞın varlığına d kkati cekmeK zorunda kaldık. Sergıiedığımiz sınırlı sayısoi bulgular b le yüksek oğrenım de yükun yuksek okulların üzerınde oiduğunu göstermek;© dır. Fonların yüksek oğrenım kurumlan arasındakl den geslz dağıhmı üiksmızde golır dağıiımından, bölgesel gelışme düzey.ne kadar görülen adaletsızlığl yüksek öğrenlme de getırmıştlr. Kapalı ya da yan oralık ka pılar crkasmdalci ünlverslteier tOSYM» ıle yüksek okul lara gırışı de kontrol altına almışlardır. öte yandan piyasa üe bütünleşmede öncü Hacettepa, cUSYM» merkezıni da egemen I ğı alt na aiarak etkınl ğınl alabıldğıne artırmı? bulun maktadır.. DUYURU TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜGÜNDEN 657 Sayılı Devlet Memurlan Kanununun 48 inci maddesınaeK! şcjtlan haız olmak uzere Dıyarbakır Bölge Müdurlü^umüze Muşavır A\iıkat alınew:aktır. 657 Sayıh Devlet Memurlan Kanununa göre aylık ücret ve aynca yüda ikı tnaaş nisbetınde ıkramıye üe vekalet ucretı venlecek ve kanunun 68'mci maddesı B fıkrası gereJnnce 7 sene hızmeti bulunanların 4'üncü derece kadroya atamalan yapılacak ve aynca loırnan tahsis edılecektır. Isteklılenn durumlarım belirür bir dılekçe tle Mılh Mudafaa Caddesı No. I8"de Genel Mudurluk Personel Mudurlusrüne 15 10.1979 tarıhıne kadfff müracaatlan duyurulur. (Basın: 21B20) 7394 Öğrenci sayısı sürekli artıyor 1945 1946 ders yıh tene' alınırsa gerıoe bıraktığımız yak laşık 35 yıl ıcersınde unıversıte ve yöksek okul öğrenci sayısın daki artış % 1400 dolaylarında dır. Tablo 1 de bu artışı indeks sayı oiarak ızlemek mümkundur. Söz konusu artış yıllık % 8 91uk bır büyüme oranıno denktır. Yıllık büyüme oranı en Aynı kılavuzdakl bulgulara gora d ğer yuksek okullarm bu vılkı toplam kontenıanı 14122'dır Demek ki yatırım lardan yüzde 859'luk bır pay alan Onıversıteler toplam kon tenıanın ancak yuzde 61 O'unu Varşılamaktadır Yatırım lctnde payları yüzde 13 dolayların da olan d ger yuksek okullar 13e yüzde 38 "ık kontenıan scğ amaktadırlar« Olava bır de öğrenci başına yatırım yonunden bakorsaK şu gorünume ulaşırız: Altı buyük Unıvers îede öğren cı başına yatırım 39 390 48 T L D ğerlennde 24 365 78 T L Onıversıte dışı yuksek oğrenım kurumlarında B311 T U Cağdaş Loncalar: Universiteler Turkıye'de mı$ bulunon vam ettıklen kurumlon ıki lanmaktodır. sayısı 300 bln! a$ oğrenc lerın deyuksek oğret m ana kesımde top Ünlverslteler, yük GöruJdüğü glW son dort yıl lcinde Universiteler kapasıte lerınl artırmamışlardır. Bunun da ötesınde Istanbul Üniversitesl kopasıteslnl yüzde 14. OOTÜ yuzde 7. Hacette pe yüzde 17 dotaylarında azaltmıştır. Altı büyük ünrver sıte 1976'da 18 436 öğrenci alırken bu yıl 18 584 oğrencl alacaklardır,. Bunun anlamı 1975'den bu yana aldıkları (1979 programını hano tutar sak) 3 milyar 403 milyon T L ye karşın ancak 148 öğrencllık ek kapasıte yaratıimtş oimasıdırIstanbul, Ankara ve İTÛ'de durum farklı değıldır... 1976'dakı kootenian. 10 313 ıken bu yıl 10226 dır Bu üç universıte aldıkları 2 milyar 7 mılyonluk yatırıma karşın kapasıtelerinl 87 öğron cılık bır düze/de kesmısİ6'dır. Unutmayalım kl biz sadece ya YARIN: Sınav olgusunun iki boyutu