Katalog

CUMHURIYET 8 EYLCL 1978 Y E D Devlet terörünün örnekleri İ789 Fransız îhtilali'nde de görüldü Orhan APAYDIN TerSr sözcjğünün d llmızdekl karşıiığı şıddettır Tediış Soz uğu de tsroru cçıklar Teronzm devlete başkaldıran grupların ırıştığı şıddet eylenlerının tumunu belırler Ancok teror yoinız evlete korşı kullanıian bır yontem de degıldır Devlet cJe yonemmde terore başvurabılır Fransız bur|u/a devrımınde 5 eylui 773 ıle 27 temmuz 1794 (9 thermıdor yıl 11) arasındakı doneme a reııre tttro>ı adı venlmısttr Holk yığınlarmri suruıUedıgı ıa obsn dıktatö'luk devrımcı sıddet karsı devrımcılerı kurşuna dıerek Jıronden sef'erının başlarını gıvotmle keserek bır yıla yakın urdurmustur Robespıerre ve Saınî Juste gıbı devrımcılenn çevssınde merkezlenen teror, Fransız oevrımının en etkılı donemını elırtır Ekım devrımınden sonra Stalın ın uygulcdıgı reıif dp devst terorunun orneğnıı oluşturur 12 Mart doremınde hukumetlerın yguladıkları reıım «devlet teroru» nıtelığınaedır. ideolopsı ve eylemi olan anarşizm bılımsel sosyalızmln tersine, orgutlenmış sıyasal smıf mucadelesıyle her turlu sıyasal orgut lenmeyı reddeder Anorşızm de/letm valnız sınıfsai nıtelığıne deg'l varlığma kcsıdır 3u n ^ e r ' e geçen yuzyılda b'lımsel sosya lızmın kuruculan Murks .e Engsls cnarşızm ıle sa/aşmışlar ve bu akımın lıderı Bokunır. ı Bınncı Enternac/onal den atm şlardır AYN1 KABA KOYMAK 12 mort donenınde anarşıstlerie sosvalıst'srm bır kobo kon maları ve tum devrınc lere anarş st sıfatı yeriımesı kamjoyunu oldolma amac na baglıdır Bılımsel sos/a'ızmı benımsemıS, onun yoptemlenn» bfglı bır kışır n anarş st ey'emlere gır.şmesı olanaksızdır Anars'zm bıre/seı teronzm yolıarım kullan.r Gecen yuzy 'm ıkıncı yansıncio ve yuz yı •mızi'i brslannda anorş st eyıemlere ozellıkle sıvosal <=jıkastlpr!e ve sabotaı'crla surdurjlrruştur hareketıne karşı kullandığı şıddet bınıerce koienın Çarmına gen lerek oldurulmesıyte s.ergı.ermıştır Romalı cr ortaya uk c kışla rında hır stı/an'co karşı do teror uygulorrışlo'dır Osmorlı Im parotorıugundo baskaidırıra narekeflert isror > o ı u n bastınlm ş tır Ku/ucu " u r a t >n ib/Oıcılann kestıgı ko'alTnnı Ku/u/a dol durdugu ıe bu neuenle kınucu sıfclım a'dıgı tarı'i kıîap'arırdc yazılrrK'k'od r ikıncı Abdu.har.ıt despotırmını terorte yurutmus onun kcrşısmda tonturk iieketı ve ıttınoicı'ar da a/m yon'em kul'anmıs'ardır Cun lurı/et donemınde devrırrın >lk yıl annda ş d det Istıtlal P/oi e"ne,e'! 'va'ıl'gıy'e ı« eı Imışt r temsıl enenle r e sonra do ıkt'dnrdon /ana olmovcn aydıntGra v .a7ar'arc u,çı ^nmıştır 1960 n,3Onında kurulon Tahk'kat Kom'S voiunun uvguladığ reıımle feror ıktıoorın de 'ete korsı şıddc kul'anılarok nuçu'uMesıy P sonjc'cımısiır 27 Ma/s D s ' r m k t darının dcrı'en ıktıoa.a ve andoşicrı^a uyguıoaıkları yonten de şıddet' ı'ade ?der 19B8 LE HIZLANAN Cu^ıj r 9t ın ^"inöan 1965'e kcdar uzancn donem ıcın<i« devle' dısı teror ° icn'erın'n cano kıyma oloyı ıse 3 ı gecrrez 1°6Sden son a \ce u>> rckaiı hızla yukse'erek 1953 de 2 1969 a'1 10 1370 r>e 19 1?7ıde 2c 1072 te gene 22 1973 de 1* ' J 7 ' o« ?7 ,£75 1" 37 k "5ı s /3cı' >n "C'3' n O'ÖJI ~ <er*>'i' 1975 Mı'lıye cı c.r ,tn n 'kt örr oe'dığı 'dır 1976 da Sıvosal neien'^rle o du'ulen ^"ın so> "ı 109 a 1977 de ıse 319 o ,ukselrmştır lcınds b j undu u iU7 1973 yihnın oa ıstos^noo se fcin 404 rakomın gcs teTı r k t e j ' Ts 1 ""'ui '0Z"r^Tı • " • o "rak bngure <odor g oere< "n an •• mosı ı cçrıs oe iıorqı o a / a r , k niı«r ve ne g oı omaı.'u' ,nı mcktadır MENEMENDE 1930 la r dn v*eneTisıi i o Kub loy'ın sehıt ed imes Ae crtflva ç\kan Şerıotçı korşı devrrı eylenı de l:te karş, cumhıır Pt d o r e nın n en fcel'ro n teror ey'fmlerırden oırın. o'uşturur Bu e,lem oe d e ' e t şıddet ,le bas'ırnn.ıstır Cumhurıyet donemınde 196C lara kadar c ol harsket sıddet yon temlenyle onlenm s sol ctjsunceıi tp^ısl eden şc'er ve avd'nlar ya cezae ıtr ne ka^at mıjiar yo da o duruirrus'e'd r Ur u hı kâye yazarı Saoohattın A!ı n n gıziı polıs tertıbn'e o'durulmesı bunun ornsklerınden rırıdır rjn. o'yft Pnri H 0 ı e m nde teror yontern once =ıol dcşunceyı YAANARŞtZM... Sı\csal doitrın olarok oncrsizm de terör yontemlerını kullonluktadır Ooru^uşla devrımcı, ge ç9kte ıse utopık Kucuk bunuva ROMA DÖNEMINDE obrak teror de 'ete karsı vo/o de"iet tarafırdan t a r h cıoyunco kullanılrıştır Koiecı Rona Devle'ı nın Spn'!c«JS YAKIN. Öijrcnci eylemleıi 97! • Amosya TİP !l Başkanı •rofettın Atalay bılınmeyen ışllercs pusuya düşuruldu ve kurşunla vurularak oldurul 28 Ocak 27 Şubat • Ankara'da Hif'ır Altınay dlı devrımcı blr sendıkacı bır 3şka sendiKanın gene! sekre ırıne pcket ıcınde dınamıt ver ğı sovıyıa yakalanıp getırılğı Eımnıypt Sarayı'nın 10. kandan d'işerek oldü Altınay ın •i'S toıof.ncJon ıskence edılkten sonro pencereden ct Iğı en sııruldu. Kim öldürüyor? Niçin öldürüyor? 1968 1978 kanlı bır bılanço... Cumhurıyet Araştırma Scrvisi BANU ERGUDER SANOtK^CINAYET! ?ANIGI OIAYLARA tETLIYE SUTLUYE KARIŞMAZ> KOLEJLI GENÇLEPIN DE KATILMASI ŞAŞKINLIK YARATIYORDU... SAVCILIK POLTSF GONDERDÎĞI YAZIDA ŞUNLAPJ BELIRTIYORDU «MEHMET GUL' ÜN NERELERDE GEZDIĞINI POLIS OLARAK SIZLER BILEMIYORSANIZ. LUTFE.N GAZETECÎLTıE SORUNUZ. ÇÜNKÜ GAZETECILER IJER ISTEDIKLERI ANDA GUL Ü BULUYOIÎLAR LÜTFEN POLIS OLARAK TARAFSIZ OLALIM CÜNKU SIZLER HÜKÜ^IETIN DEĞİL DEVLETIN POLISİ SINÎZ...» 5 Mart • Ankara ODTU dört Amerljlı askeri kncıraniorın yurt ro arındo olauğu yok'nda ıh3"lnr U7erı"e cranmck >snHı quv?rUk çjuc'er'yle oğnr i c arosınoa cıkan cotış oiardo Mımcrtıt' Fakultesi o(ı nnsl a>»^f'rrr.ı Erdal Şen»r ! londorma en Mtvlut M«rıç rsunlanarok oldurülduler • Kırıkhan'aa bır camiye nomıt atılmasını protesto ıcln höt caörıları orasındo yuruıSS gecen topluluk landarma n daâjtmak ıcn havoya as nçması urenne karşılık veıce cıkon çılohlı catışmoda n o n Torcan Mustofa Cakır, ehmtt âutuz kurşurnanarak durulduler Sağ Terör'de Istanbul örneğı Cumhuriyet Araştırma Seni^L 8 Mart • Sıvas'ın Yıldızelı'nd«î P l'ce Ssk'eterı All Hon Uluft, mde başmdan tabancaylo 'ularak öldurulmuş olarak ılundu 9 Mart 16 MART KATLİAMI'NA ILİŞKİN DAVANIN SANIKLARI ARASINDA ÜLKÜ OCAKLI VE MHP'Lİ BAZI YÖNETİCİLER DE VAR kurtarmol' amacıyla ceşıtlı eylemlere g'rışeı THKPC mılıianlan Mahır Çayan, Clhan Alptekın, Ömer Ayno, Saffet Aip, Hudaı Arıkon, Nıhat Yılmaz, Ertan SorL'ion, Sinan Kâzım Ozudogru Ahmet Atosoy ve Sabahattın Kun. koy rr.jh torımn evınde gjvennk gucle rınce sanldılar ve roket atorlar, havan topıarı ağır ma kınalı tufeklerle yurutulen operasyon sonucu vuru'orak ol curulduler. Olayda grubun reIrn tuttukları 1 Ingıliz teknısyeni de vurjlarak oldurülduler Ulku Ocakları Istanbul eskı 2 ş Mehmet Gul, aronnıasına kcrşın eylemierıne ara vermez Ornegın Mıllıyet Gazetesı OTundekı bır komando gosterısınde. polıs e'in goz^en onunde bır otOTiobılın üzerıne cıkarak konuSTia yapar garete yckar Pol s 'se ner zaman oldugu gıbı bunlara seyırcı durumundadır Istanbul C Savcılığı. Gul'un haberlerını ve fotoğraflonnı defalorca polıse gcndermekte ancak bır sonuc alomamaKtadır So nunda pohse cemıyetler masasından e de ettığı nufus cuzdam orneklenn gcncenı sovcıl k ve soyle der «Şayet Ulku Ocakları Başkanı Mehmct Güi'un nerede saklondıgını, nerelerde gez dıgını polıs olarak sızier bıltmıyorsanız lut ten gozetealer» sorunuz Cunku gazetecıler h«r itttdıklerı onda Mehmet Gul'u buluyor lar ve acık oiurumo dav«t «diyorlar Lutfen polıs olarak tarafsız ololım cunku slzleı hukumetln degll devletın polislslnız bızisr de savcı olarak Cumhurıyet'ın savcısıyız.» • Ankora ODTÛ de 5 mart ınu ıcndarma ve oğrencıler asmda cıkon catışmayı iz•ken ağır yaralanan ışci Azlı ılla kurtarılamayarak oldu. 12 Mart • Ankaro'do ODT0 olayları asmda voralanan Onursal yok ın onnesı Suheyla Kık oğlunun tutuklanması uzeı# oecrdığı kalp krızi sonuo'du 25 Mart • Istonbul Veznecıler'de 'kl rencı grubu arasında cıkan ohlı catışmayı seyreden 16 şındakı sımıtci Huseyln Tlmh kazayla kurşunlonorak olrüldu 10 Nisan • Nuso/bın Gerencık könde oğretmen Mehmet Ceilk eye gelırken pusu kuron bakısıler tarofından kurşunfarok oldüruldu 20 Nisan • istonbul do devrımcı 05"îcıisnn koldığı Balıkesi' Öö 1 icı Yurduno 10 nısan geces mondolor tarafından vapı ) sılohlı boskında tabancaylo ır yarolanan ITIA oğrencısı vnmci Niyazı Tekin kurtan novorak oldü • Istanbul'do Zıroat Banka Unkcpcm Subesı soygunu sı sındo odacı Tohsin Yoman rulorok olcTjrüldu 12 MART DÖNEMÎNDE DEVLET TERÖRÜ VE BÎREYSEL TERÖR KARŞILIKLI YOĞUNLAŞTI.. 1 1971'de ölenler ! ! j | ! ! ; ; Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Eylul Ekim : 1 ! : 1 ! 9 ; : 2 ; 6 ! 1 ! 1 ; 1 | : 22 ; POLİSİ AŞAN BİR Savcılık bu arada polısın aranan Ulkj Ocakııları neden yakalayamadığını sorar A dmın acıklanmamasını savcılıktan isteyen bır DOIIS ilgılısi savcılığo «bu polisl asan bir şey» yanıtını verlr ve Istanbul Emn.ye' Mudurluğune bu konudo gereklı roporun ve rıldığinı ancak bu raporlorın lcışlerı Bakan lığına ıletılmedığmi belırtir Bu polıs ilgılısi şoyle der sonra «Hurnyet Meydanındo Ulku Ocaklıla rın cogunlukto olduğu blr kohve var Bu kahvenin onunden gecen blr oğretmen vu rulur dalagını yıtırlr Polıse boşvurur fakat bir sonuc cıkmaz. Gecenlerde polis nereden ŞEY 4 Mayıs • Ankara'da Denız Gezm ş Yusuf Aslan ve Huseyin Inan ın adarrlarını engellemek onıa cıyla Jandorno Genel Komutanı Kemalettın Eken kocırılr*ak ısteniı ve kacırrra eylemmı duzenieyen devrımcı genclerden Niyazı Ysldızhan kurşunlanarok olduru'rj Aynı olayda agır yaralanan er Mustafo Boş 6 rna/ıs çunu kurtarılamayarak oldu ; TOPLAM emır aldıysa bu kohveyl bMtı Yuz kadat polıs vardı ellerı lomsonlu Adlıye'nın oradı ğı ulkucuyu yakaladılar Fakot kahvedekıler adamı polisln elınden gerl aldılar Polıs de tli bos Iklnci bır emirle gen cekıldı » iBurada bahsedılen kohve eskı adıyıo Kulluk yenı odıyla Guııza' dır Aaı gecen cğ retmenı vurduğu sovıvlo hakkında gıyabı IL. tuklama kararı olan Suleyman E'bosı adın dakı komando olav tarıhınden bu vnna rıâ'c yata'anamamıstır hakkındo gıyobı tutuklo ma korarı oldugu holde Isfonbui C Sa/cılı Öıido ovukathk sta|ını vapm «str Bu kışıyle 'gılı bılgı dobo sonro verılecektır) \ 1972de ölenler ! Şubat j Alaıt J Mayıs TAM BİR YIL SONRA yıldan b»rl neredeydinı sorufuno $u yamtı verır «Hakkımdakl tutuklama korarmdan ha berim yoktu Tutuklonmamı qprektırecek hıcbir eylemd* bulunmadım Sucsuz oldu gumu ispatloyocogım » G Mayıs 3 Mayıs 22 Mayıs 9 Izmır'de guvenlık kuvvetın.n kacok ogrencılerı vakonol' ıcm voptığı baskın sı îindo cıkan catısmado dev ıcı oğrencı Ibrahlm Oztaş rsunlanarak öldu'uldü • Istanbul'do bır su r e on Morıır Çovon ve arkadasları Ofındon Kacınlon Israı' ın Is ıbul Boskonsolosu Efrahim Om Nışantaşındakı b r apart ındo öldurulmuş olorok bü \du i Haziran [ TOPLAM : 1 : 14 : 5 • 2 ! ! | ! : 22 j • Ankara da cTurk./e Cum hurıyetı Anayasosı n'n tama mını veya bır kısmını tagyır tebdıi ve ııgoya ve bu kanun ıle teşskkul e'rrus TBMM'nı ıskaıo veya vcr fesını yopTiaktan nen e cebren tesebbus ett klerı» gerskce=ıvıe THKO uyelerı Ista'ıbul huku» Fakultesr ogrenc sı Denız Gezmiş, ODTU o^renc sı YUSL* Aslan ODTU ogrencısı Huseyın Inon Merkez cezaevınde os ın lar Uc devrımcı genc n ıcom sehpasındakı son sozıerı «Kahroısun Emper/olızm ve Faşıznı» oldu Ve nıhayet Mehmet Gul( bır yıllık bır aramadon ve ceşıtlı eylemle'e ka'iştıktan sonra 11 Mart 1977 gunu polıse teslım olur ve savcılıga venlır 6 Sulh Ceza Mahkemesıne sevkedılen Gul rıokkındakı karar vıcahıye cevrılır ve cezaevını bo/lar Bu tarıhte 27 yaş.nda olan Mehmet Gul, savcılığın «bır ECEVIT'E HAKARETTEN Oikü Ocakları eskı 2 Boşkonı Mehmet Gul bır sure tutuklu kaldıktan sonra tohlı/e o'ur Amo CHP Genel Baskonı Ecevıt e h j karet ett ğı ıcın Ankara Toplu Basın Asııye Mahksmes nde yargılanon ve uzun suredei b°'i du'uşmalara devam etmeve^ Mehmet Gul nakkında mahkeme 25 eylul 1977 tarı hmoe sorgusjnun yapılobılmesı ıcm tutukla mo <<aran vertr Tutuklama karorı verıllr venlmesme ve Mehmet Gul sürekli ortalıkto riolcgır dolcş ma='na yo b'r turlu yakalana<nuz gene de Gazetecıler bıllr nerede oldugunu hangı olaylora karışt'ğını polısler de bılır Bu arcda Gul hıcbir şey yokmus gıbı sürdürur eylemlerıni 19 ocoK 1973 'nr hınde '«tanbul Omversltesni'i acı'ıs rida Mehme) Gul ve gene eskı Ulku Ocakları Istanbul Şubesi 2 Bsş kanlarmdan Orhon Cakıroğlu'nun başların da bulunduğu komandolor olcy cıkartırtar Bu ık. kısı ve bazı U!ku Ocoklılor uzerleı arcnmadan huvıvetlerı soruimadon unı\ers teden ıcerı q e'ier basın mensupıomın gozlerı onunde Gene tnsın mensuplan iın aozlen onunde ıcerı gıren devrımcı oğrencı lere sotoşırlor ku'rederler Bu olaylordan sonro M«hmet Gul 15 subat 1978 günu polıs tarofından yokcianır r ve totuklanarak cezaevıne qonderıl>r Oa dan da Ankoro'yc yorgılondığı mahkemeye Amo bır süre sonra gene dısandadır Mehmet Gul Her olaydon sonro ortolıkta serbestce doiaşmasına kargm bır türlü vakalcnamaz ve her ne h km?tse kendısı ıstedığı zamon a der tes1 m olur Arkasından do malum bır sure sonra sfrbest kalır Bu bır kuraı hal ne Qe nıştır artık l!)7.°»de ölcnlcr Ocak Şubat Mavıs Temmuz Aüustos TOPLAM TlrtMANAN ŞIDDET CLAYLARI HALKIN GUNLUK /AŞ«\MINA YEM GORUNTULER GETIRIYORDU. . Mudurlüğü veznedar'ı tshok Ince aralarındo uiku Ocakiı Enver Tortaş ın da bulunduğu kısılerce sovuldu ve sag mame&ının altına sıkılan teK kurşur'a o I H jnj du 14 Haziran • Istanbul Rumehhısan'nda şupfıs U7enne yokolonon Banu Ergude r >n de kanstığı ve «Sandık C no\etı» dı,e anı! an o'ayda Isı*» O?el Muhen dıslık ve MımarliK Yuk?eK Okutu mezunu devrımcı Mehmet Adıi Ovolıoğlu o'duruimuş olara« bulundu 31 Mayıs • Adıyomcn Ineklı kovü cı rındo aüveniık kuvvetier v e f o SKO mer.subu 0â enc» r a sndc cıkon catıSTada Sın Cemgıl Kcdır Mango Alrslan Ûzdoğan guvenl.k vve'lerı torafmdan kurşunıarak oldurülduler • Istonbul Efrahim Eln'un oldurulmesıy e ılg'lı ırak oranan ve Moltppe dekl evde Sıbei Erkon adlı bır ı rehın olon Mohır Covan ve seyın Cevahır'den Huseyin vehlf qüvenlık kuvvetlerının skımndo keskın nısancı De1 Bmboşı Cıhanqır Erdenız afındon bevnmden vurula< öldürüldu Yarbav Erdedaha sonra emeklı olun~o 78 vılındo THKPC/MLSP ütonları torafmdon vurula c öldürüldu : : : : : 5 1 3 5 1 28 Haziran • Ankara co ElFetıh'de eğıtm gorduğo savlonan devr mcı genc Vedot Gevrek sorgusu ıcın goza'tnda bulundurulduğu Emnivct Sarayının altıncı katından duşerek oldu Polıs olayın ıniıhar oldugunu ılerı surerken devnmcı cevre1 M ler, ıntıha' dröı o urulme olayı old'jgunda ısrat ettıler 1 Haziran : 15 KENDİSI YERİNE BAŞKASI Ülku Ocaklorı Istanbut eskl 2 Boşkonı Mehmet Gul, 15 şubot 1978 tarlhinde vakalanmadan önce 8 şubat 1978 tarıhmde vopılon «ıdare hukuku» yozılı sınavına kendı ve nne bır başka^ım sokar Gul'un yerıne bır başkasmın sınavo gırdığının farkına varıhr ancak bu kışı solondon fırloyarak kocmayı başorır ve yakolonomaz Aradon bunca ?amcn aecrnesıis korşın Gul hokrtındo ne QIbı bır ışlem vao'ld ğı da bılmmemektedır ustelık Bu olay Gul'ün becenslnl gosterriıgı tek olay da değıldlr u'tellk Bu konudo sibıkalıdır da Mehmet Gul. 1975 hazıron donemı sınavlarındo do kopyo cekerken yakolonmış ve hakkındo o donem gırd âı sınavlann 'ptalı kararı alınmıştır Bu olaydo hakkında «kınoma» cezosı verılm.ştl avnca Konuyla II(Devamı 9 Sayfada) 1972 18 Şubat • Istonbui ao Maltepe Ce zaevındsi kac 'ç 'idon ben a rQ>ımakta olon THKP C uyes Ulaş Bardakcı A'navutkoy de saklandığı evde guvenl < guc lerı torcrından bcsıldı ve cıkan catışma si'osıroa Kurşunlanarak olriuruldu 8 Mart • Ankara da DEVGENÇ mılıtjnlan TJan ce/rımcı ogren cı Koray Ooğon caddede yururken polıs tarofından sırtınJan vurtılaraK yakalandı vs <ald rıldığı hastonsde oldü. 1973 9 Hatay ır Hassa llcesi Aşagıfakılı kovu vakıniorında sı (Devamı 9. Savfado) 18 Ekim • Ur'a da YSE Mu^ürlüğ'jn de .ııemur olarck calıs~n İbro hım Boğış, bır Kade ıcın cjttt> a1 karoko'ao da/akla Oıdurul 30 Mart • Kızıldered» Denız Gez m ş, Huseyin Iran ve Yusuf Aslon n ıdcmıannı onlemek V8 1 Ocak 23 Eylül