Katalog

ok uluslu şlrketlerln llac somürüsunOn önOne gecmek ıcın, Bırleşmış Mılletler Orgutü'nun onculuğunde az gelışmış ulkelerın yenl strateıi uygulamayo başladığı bıldırılmektedır tre Temps» adlı gazetede venlen hobere gou ulkelerın aldıği karar dunyo ılac pıyasasına nen olan cok uluslu şırketlere bağ.mlılığı nlı olcude azaltacaktır. Az gelışmış ulkelere im etTiek ısteyen uluslororası orgutter de b j adelede ağırlıklarını koymaktadırlar. Resmen lanmamokla bırlıkte Bırleşmış Mıllet'er Orgüu yeni polıtıkayı benîmsemıştır. Bu omoçla şmış Mılletler Orgütü uzmanlardan oluşan ıları ıncelemeler yapmok üzere ceşıtiı gerı kalülkelere gondermıstır. Cezayır Cad, Mısır, pya, Tanzanya, Gıne, Afganıstan, Pakıstan, Dnezya, Fılıpın, Kosta Rıco, Kuba ve Peru'da leme ve temaslarını sürdüren uzmanîar, yerel jmetlere pahalı ılaclarla eş değerdekı temel • ılacları tanıtmaya calısmaktadırlar. Bu ca3ların uzun dönemdeki omocı ıse az gelışulkelenn cok uluslu şırketlere bağımlıhğını tmak ve ücuncü dunyo ülkelennı kendı oz ıloc lyılennı gelıştırmeye yardımcı olmaktır. BATILILARIN TEKELİNDE Tüm bu calışmalar, Jki yı! önce bağlantısız lerın Srı Lanka nın başkentı Kolombo da yaprı zırve toplantısmda alınon kara r uyarınca amıştır Dunya ılac üretımı bırkac Batılı cok uluslu şırı elınde bulunmaktadır Bu durum ucuncu dunjlkelerı ıcın cok bjyuk sakıncalar taşırooktaGerl kalmış ulkeler top'am olarak dunya ılac tmının onda bırme sahıpttr Gerı kalmıs ulxe45'ınde hıc bır ı'ac fabnkası yoktur £5 Basüyük şırket tum dünyada tuketılen ılaclarm J'ını üretmektedır Bundan başka bu sırke'ler kalmış ulkslere ılaclaı daha pohalı satmckn ıraştırmalarmda tropıkal hastalıklara hıc V9r namaktadır Buna karştn araştırma harcamaılac fıyatlarına eklermektedır İlac plyasasındakı bır bTŞka qerce< dp saulkelennın daha fazla >lâc t j ' e t m s s d ı r Geş ülkeler riunya nbfusunun % 15''nt oluşturına karşılık uretılen ılaclarm % 55'ın' tuksttedır. BM'NIN TUTUMU Tüm bu durumlara bır son vermek ic n BıdeşMılletier Örgutu ıkı yıldon berı dort cyrı fcoııiceren asağıdakı polıtıka Izlemekted r. 1) Her ulke kendısl Scın gereklı otan temel ann lıstesıni yoptırmak. Boylece halkın buyük coğunluğunun gereksınmelerını korşılayacak ar saptanmıs olacaktır. B rleşmış Milletler jtü. model olarak kullonılmak üzere 220 teilocın lıstesıni yapmıştır Hındıstan'da bır ık komitesi 116 temel ılacı saptamıştır Oysa ilkede 15 bın cıvarında değışık ılac satılnokr. Ancak bellı bır Ilac lıstesi yapma polıt'kasıbüyök şırketler şıddetle karşı çıktığı gıbı fıTa alaırış etmeksızın dıledığl ılacı yazmaya nış olan yerel doktorlar da dırenmektedırler 2) Aynı ılaclarm fırmalara göre değ.sı* ısımaltmda ceşıtlendırılmesı yerıne. cınsıni behrtetek bır Isım altında toplanması. Aynı hammaddeyl lceren Haclor sadece dec fırmalar tarafından üretıldığı icın değısık (ı3rlo satılmaktadır. Bazı fırmalar tanıtma ve 3m harcamalarını ilacların üzerıne eklemekteDaha şimdıden Sri Lanka, Brezılya, AfganısHındîstan'da aynı ilacın değişık adlar altınoıyosoyo cıkması yasaklanmıştır. 3) Ocüncu llke Ise fiyatları duşürmek icın saalmaları gruplandırmayı öngormektedır. Srl ka 1972 yılından berl hem kamu hem de özel 'ör alımlarınm tamamını merkezıleşıtrmıştır. 4) Ulusal Ilac sanyiınfn gelışmesı ds. bu straıın gelîşmesıne yardımcı olması gerekmekteOysa cok uluslu şlrketlerin gerj kalmış Olkeekl uzantıları, zengın tabaka icın oksuruk şuj ve vitamın hapı üretmekte, ya da dışardan I edılen hammaddeyl komprıme veya kapsul ne getirmektedir. 50 KAT PAHALI Cok uluslu şırketler bu şube sisteml sayejmhammaddelerınl yaklaşık olarak 50 kat daha alıya sotmak olanağını bulmaktadırıar Büyuk fırmalar, Bırleşmiş M'lletler Örgütunün yenl strateiisıne karşı cıkmışlar amo \ıne de rlığl yapmayı kendılerî icın daha yararlı buljlardır. Nıtekım Hoffmann Laroch, Sandoz, aGelgy gıbi Ilac fırmaları Dünya Sağlık Örgü9 blr duzıne önemll ılacı cok geri kalmış baılkeler içın ucuz fıyata üretrneyı onermıstr (Dı? Haberler Ssrvısi) BIRLEŞMIŞ MİLLETLER, • ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİN AZ GELİŞMİŞLER ÜZERİNDEKİ İLÂÇ SÖMÜRÜSÜNÜ ÖNLEMEYE CALISIYOR • HALEN DUNYADA KETIN TEKELİNDE ILAC ÜRETIMİ BULIJNUYOR " 0 40 INI BIRKAC BATILI COK ULUSLU SIR25 BATILI ŞIRKET TUM DUNYADA TUKETILEN LE^ İLACLARIN URETIYOR COK ULUSLU ŞiRKET . 3 DUNYADAKI YAN KURULUŞLARI ARACILIĞIYLA, ILAC HAVI MADDELERINI 50 KAT DAHA PAHALI SATMA OLANAĞINI BULUYORLAR. Rodezya'da geçicî hükümet çıkmazda Nkomo gerıllalarımn bir Rodezya yolcu uçağım duşurmesı sonucu gerılim doruk noktasma ulaştı AÜSBUPY Rodezya Havayollarını aıt bır yolcu ucagının ıkı hafta ono Nkomo nun hder'ıgındekı ^APU gerıl lctrımn verden açtıklan roket etebi\lp duşu Î ulup 48 yolcunun olmesı. kazadan sag kalar %olcuların bır çogunun da sıyahlar taıafn dan oldurulmesıyle. ulkedekı gerıi'm doru! noktasma ulaşmıştn Ge(,en a\ Lusaka d Nkomo ile gızlı b,r goıu,me yapan Iar Smıth bu olajdan sonra Yurtsever Cephe n n ortak lıderı ıle bır anlaşmaja \arma u jnıdiAi \ıtır:rken be\ az azınhkta sıvahlar* k=ırsı daha seıt onlemler ahnması ıçm başk 5?pma\a başlamıstır S Ian Sm'thın Yurte\er CeDhe lıderlenn dpn \e ZAPU oı şutu onden Nkomo ıle gızlı ce buluşması ırkçj başbakanın ne denlı çık mazda oldugunu gosteımıştır (Yurtsever Ceı he bılındıg! gıbı Joshua N'komo nun ondeı hgındekı ZAPL ıle Robeıt Mugabe nın hd»ı lıgındekı ZA\U orgutunden oluîindktadır) JOSHUA NKOMO GERILLALARI FUZEYLE RODEZYA UCAĞINI DUŞURDU Sı/.m haberleıe gore suıeklı hı/lanan ge ıılla clcmlei! karsı^mda uç sıjah ılımh sı \?.h lıderle kuıdugu geçıcı hukumctınm ba şarı\a uldşama>aragmı anla\an Smıth zo\ u me sırastnda Nkomo \ a geçıcı hukumete ur meyı oneım'ştır Bo^lece Yurtse\er Ccphe nın öbur hri^n Z \NU Başkanı Mugabe ıl N'komo \ u ,'vnnıavı a m ı ç ı n s n Ba^baka !sn Smıtlı Nkomo nun geııllalarının ^e Rr dez^a guvenlık kuvvetlerının bırleştırılmes Nkomo nun d ı bagım^ız sıvah Zımbabwe'nıı ılk Cumhuıbaşkanı olmasını onermıştır. NYERERE AÇIKLADI Bu gı/lı eoıuşmenın Tanzanıa Başkan Julıus \\eıeıe taıafından ıkı hafta once açı lanirabi Rodez\ada bır bomba etkısı vapmıç tır Rode/ya ha\a üiiarma aıt 50İCU uçag nın N'kjmonun f,oı llaiarı tarafındın du^ı. mlmesı ı^e Rodez> ı dakı be>a/ azınlıgın bt \uk tepkısme %ol açmış \e Bs^banan Ia Smıth ın ıN'komo ıle dıyalog suı durmesı ols naksızlaşmıştır Bevazların vogun baskısı altında bır rac yo \e tele%ız>on konuşması yapan Başbakaı Ian Smıth, sınırh sikıyonetım ılan ederei Rodezjada bulunan sıyah gerıllalaıı tabfıy edecegını açıklamı<;tır Ancak. bevaz aşır unsurlar Smıth'ı ılımlı tutumundan oturu « lpştırırken sıvah çogunluk ve lıbeıal brya^ lar aldıgı tasiue karaıından oturu Başbaka nı ^ertleşen ola\ların akımmı daha da lıı<: landıımakla suçlamışlardır Rodezya da patlak veren fırtma Başbf kan Smıth ,n bır suredır ne denlı elı kcl baglı oldugunu ortaj a ko\muştur Geçe mart a\ ında lan Sm'th ıle uç ılımlı sıyah 1 der irasında «ıç cozume ılışkın ımzalana anlaşma bır fı\asko\a donuşmu>tur Tl ar e hk tanhıne kadar Rode'va da jonetımın s vah çogunluga de\nnı hazırlamakla yukun lu olan Ian Smıth \e uç ılımlı sıvah lıden (Muzore\va. Sıthole Chıran) oluşturdug Icra Konseyı tam bır çıkmaza gomulmuştu Ian Smıth Tl arahk 1978'de yapılması tasaı lanan ve yonetımın sıvah çogunluğa devr nı gerçekleştırccek ^cçımlen ulkenın dun munu gozonünde tutarak» bır kaç av ert< lendığını arıklamıştır Bu açıklama Bequ hukumetmın başansızlıgını açıkça ortay koj muştur BAŞBAKAN IAN SMITH. SINIRLI SIKIYONETIM ILAN ETTI. İDÎ AMİN, LİBYA KONUSUNDA İSRAÎL HESABINA CASUSLUK YAPIYOR nando, Israıl gızlı servısıyle ışbırlıgı /aparak batı .cın Lıbya konusunda casusluk yapmaktadır tWashington Post» gazetes nde ye' alan ılg.nç habere qore Sl",aj| Eısenberg Gdlı Isra l'lı bır rrılyarderle ış bırlığı yapan Israıl gi2lı servısı Uganda lıderı Idı Aımn'" Lıbyo konusunda casus uk faalıyetlennde bulupması ıcın Ikı tane «Boeıng • 707» ucağı soğlamıştır Ü gı ıcaklarla geiecegını bılne^te a,'nra L bya a|Gıiları ucaklardakı «konuk casuslaro» dı e dıklerı gıbı •yanlış bılgıi/ termektedırler WASH1NGTON POST GA ZETESININ HABERINE GO RE CASUSLUK OLAYINIM ILGINC YAM LIBYA L'DERI MUAMMER KADDAFI NIN DE BUNU BıLMESI ANCAK KADDAFI I'ARSI TARATA DILED"GI G'BI tYANL.Ş BILGIT VERDIĞ'NDEN O LAYDAN PEK ŞIKAYETCI DEĞIL Uganda lıoerı A"iın ıse cosusluk o'a/ı ıle ren botılılarla ılıŞKilerını bır derece duzeıttıa nden, hem de Batı Avrupa dan go.ılunce vıskı ve ozel otomobı1 ıthal ettıgınaen hcvctırdar memnun gorunmektedır Ayrıca idı Amın ın yakın dostları dn bu vesıle ıle S.'K s.k Avrupa gezılerıne cıkabı mektedırler Bu arada ucakların sahıbı o'an Israil'lı mılyarder Eısenberg de bo| kâr etmektedır. Israıl de havacılık şırketı ATASCO'nun sahıbı olan tısenbera ıkı «Boeing 707» uccğını 1976 yılınoo Zurıh te bır fırmaya sat mış fırma da bu ucakları Uganda'yo sa'mıs tır Arcak bu fırmanın başkanının 15 yldır Israıl qız'ı strv si ıcın calıstıgı ustelık fırmanın da Israı1 gızlı servısının Avrupa dakı yan oıgutennden oırı olduğu orta"a cıkmıştır EISENBERG'IN KIŞILIGI Ilgınc casusiuk olayında bas rolü o/nayon aktorterden bırı olan Eısenfcerg Israıl ın en zengın ış adamlanndon bırıdır 1926'ric Munıh'te doğan Eısenberg daha sonra Japonya'ya gıtmış ve savaş yıllarını bu u l H de gecırmıstır Japonya do evlenen Eısenberg, savaştan sonra artık savas malzeme sı satarak buyuk servetını yapmıştır Tokyo Londra, Zurıh ve New York'ta vılla'an olan Eısenberg'ın dunyanm bır dızı ulkesınde ştrketleri vardır. cElSENBERG YASASI» Israıl'de alaycı bır şekılde «Eısenberg yo sosı» dıye adlondırılan bır yasayo gore, dış ulte'erle ış ılışkılerı kuran bazı şırketler vergıden muaf tutulmaktadır Ancak şımdıye dek bu murfıyetten sadece Eısenberg'ın şır ketı yararlarmıştır Kımı Israıi lı yetkılılerın bel.rttığıne gore Eısenberg'ın Hayfa da bır hastahane yapımı icın 10 mılvon Israıl Pound'u vBimssı yasaiın cıkmasını «buyuk clcude kolaylastırmışîir.» E'senberg Israıl gızh servısı ve Uganda'nın içbırlıgı ıle gercekieştırılen Lıbya'nın da pek r'kâyet etmed.ği bu ılgınc casusluk olayının daha ne kaaar süreceğl dıplomatık ce/relerde merok konuşudur. (Dış Haberler Servısl) Gazeterın haberıne gore, Lıbya lıderl Muammer Kaadaf, ds olayı bılmekte ancck kendı cıkarları acısından bılmıyor gorunmeyı yeâ'emektedır. Boylece bır ılgınc casusluk olayından tum taraflar hoşnut gorunmektedır Boeıng 707 ucakları Uganda ı!e Batı Avrupa arasın da ucnokta Avrupa'ya Uganda kahvesı le Idı Amın'ın yakın dostları ve metreslennt go turmekte donuşte de makına ve gene !dı Am i'ın csvresı ıcın vıskı. pahalı vı/ecek maddelerı ve oze1 otomobıller getirmektedir. (Boeıng 707» ucoklan haftada bır kac kcz yaptıkları bu uctslar sırasında yakıt ı* malı ıcın Lıbya ya ınmektedırler Bu ımşler sırasınia casuslardan oluşan ucak personel. Lıbvc halkından g zh bılgıler toplamaya çalış mcKtadır. Casusluk ola/ından Lıbya lıderı Albcy Muanmer Kaadafı'nın de şıkâyetcı olmadıgı bıldırılmektedır. Kaddofı boylece casusların Lıbya ya han SAVAŞ YOĞUNLAŞIYOR Ote yandan ZAPU ve ZANU örffütlen bırleşmesınden oluşan Yurtse\ er Cephe nı genlla savaşınt hızlandırması> la. olu sayı son zamanlarda çok yukselmıştır. 1972'd başlayan genlla savaşında bugune değın 1 bın kişi ölmuştur Bu sayınm 3400 u son bj yılda olenlen terasıl etmektedır Başbakan Ian Smıth'ın sınırlı sıkıyön tım karanna degınen gözlemcıler. Rodezj ekonomisının bu yukü kaldıramıyacagım. a nca, sılâh altındakı asker sayısı artmldı takdırde 1978 başından bu yana hızla arta beyaz göçun daha da hızlanacagına işarı etmektedırler. Ote yandan son olaylann Rodezja'da cekışmelen artırdığı behrtümektedır. Smith N'komo gızh göruşmesı. uç ılımlı sıyah lid nn ve özelhkle Muzorewa'nın sert tepklsıı vol açarken, Rode?ya'daki genllalann "i 9 ını etrafında toplaımş Mugabe ile Nkorao rasmda bır bolunmenın de bır yeni olayl zıncînne yol açabılecegı endışe vericidir. I ortamda. Rodezya sorunu ile ılgıli tüm tars lan kapsayan bır konferansm toplanması t hayal gorunürken, barışçı bır çözum de zaklaşmış gıbıdır. (Dış Haberler Servl laponya'nın icaret fazlası ızalıyor TOKYO, (ANKA) Japonya hükürreti yetkli , bu yıl ıcmde gorulen tıcaret fazlosmın a,tos ayı icınde düşmeye başladığını ccıklalardır. Buna göre, temmuz ayı içınde 2 mılyar ar düzeyınde olan tıcaret foziası ağustos cyı ıde 1,29 mılyar dolara duşmuştür Ancak bu .tarın halen 1977 yılı ağustos ayına gore 437 yon dolar daha cok olduğu belırtıîmektedır Malıye Bakanlığından yapılan bır acıklarra, en ay icnde ciolar karşiiiğı yopılan ıhracat n :en yılın aynı ayına gore yüzde 23 artorak 8 yar dolaro ulastığmı belırlemıştır. Ote yandan Jlat da yuzde 11 artarak, 6,76 mılyar dolara mıştır. r IDI AMİN. İLG1NC CASUSLUKTAN KAZANCI VAR Tupolev 144'ün fazla yakıt harcadığından değil, deneme uçusunda düştüğü için seferden kaldırıldığı bildiriliyor MOSKOVA Sovyet yapısı sestsn h Tupolev144 yolcu ucaklannın, one suruldı gıbı fazla yakıt harcadıkları ıcın değıl. dene ucuşu sırasında duşerek oarcalandıgı ıcm ferden kaldırMdıkiarı aniaşılmıstır Ingılız fransız ortak yapımı (Concorde) caklarının rakıbı olarak lanse edılen (Tupolı 144} ucakları 10 gun kadar once sessız sedc seferden alınmıştı Sovyet makamları, konı ılgıli ocıklama yapmazken. bazı kaynaklar, bu cakların ffozla yokıt harcadıkları» gerekces seferden alındıklannı ıddıa etmıslerdı Batı'ı ( lomatık kaynaklar, gerceğın kısa sürede ort cıktığını acıklamışlar ve ucakların yokıt haı dıkları icın değıl, fakat bır [Tu144)'ün dene ucuşu sırasında kazaya uğraması üzerıne, venlık çnlemi olarak seferden kaldırıldıkla bıldırmışlerdır. Hatırlanacağı gıbı, Tupotev • 144terln modellerınden bın de. 1973 Parıs Havacılık ! gısıne katılmak uzere geldıği Pans'te düşı ve olay havacılık cevrelennde ngercek bir st dal» oiarak nıtelendırılmıştı O tarıhten bu na bırcok havocı, Tupolev 144 ucaklarına ven duvmamoktodır. Bu arada, Amerkan casus uvdulan, So/ ler Bırlığınde kozayo uğrayon (Tupolev 144 fotoğraflcnnı cekmlşlerdır Ancak Amenkai Vazanın meydana geldıği yer ve tonhi hakkı bı'gi vermemskted.r'er. ( El Sefir (Lübnan gazetesi) israıl'ın Lubnan üzerıne bırtakım hescpları bulunduğu bilınmektedır. Bu hesaplann başlıcaları şunlardır: Guney'ds Yohudı yerleşme merkezleri icın bır cgüvenlik kusağı» kurmak. Lubnon'daki akarsuların kaynaklarını ele gecırmek, bır de Fılıstin Dırenme Horeketı'nı tosfıye etmek... Ne var k' İsraıl'ın coğu kımse'erce bılınmeven bır amacı daha varcrr, o da. Lübnan'dakl ceşıth toplutukların barıs ıc nde bırarada vaşayamcyacokları kan.s'rı Arap ve dunyo kamuoyuna yaygınlaştırmaktır. Arap basınında Lübnan bunalımı İSRAİLİN AMACI Israıl, bu amacını gizlemek lcln sodece «guvenlik kuşağundan sozetmekte ve saldırılannı Güney bolgesıne yoneltmektedır. Ne var ki Lübnan, Fılıstın'ın ışgal altnda bulunduğu şu donemde Sunys ıcm hayatı onemı olon bır strateıık bolge olusturmaktadır Gercı Lubnon >n ınsan gucu smırlıdır, on cak strateıık onemı, nufus oayısının taşıdıgı oneTiı kot kat osmaktadır. El • Sevre (Suriye gazetesi) Şurası açıktır ki Arap haritosı yenl bo lünmelere uğratılmak istenmektedır. Mısır'dc kı gelışmeierle Lubnan üzerıne kurulup uygu lanmok Istenen olanlar bu boljnme operas yonlarının bırer parcasıdır Gelışmelerı ızle yen gözlemcıler Mısır'dokı o oylarla Lubnon dakl olavlar arasında bır bağ bulunduğunj Memen farkederler Mısır Ile Isroıl arasındakı her yakınlaşma ve Mısır'ın Isroıl'e verdığı her odün, mutlaka Lubnon'da ootlomaların meydana geldığı sıralara rastlar Boylece Lübnc~, Mısır'da meydcno gel6bıieceK oatlamaları onleyen blr ««mnlyet süpabı» o'maktadır. TEMSİL EDİYOR Surıye Löbnan'da yalnız kendınl değıl, Arap ulusunun vıcdanını da temsil etmektedır. Surıye. gorevının quc oldugunu bılmektedır, ancak siyomstlerm yayılma Dlanlarına kar şı koymakta bu aorevı v^nne getırmeya kar ra lıdır. ler bu sırola da kendl aralarında catışmaktadırlar, oma. bu catışmanın nedenı, her bırının kendı amacına ulaşmak Istemesı ve cıkar lannın catışmasıdır. Oysa daha önce Surıye reıımi ile sağcı Falanııst Portl arasındakı ilışkjler son derece sağlomdı O kadar kı ıkı taraf arasındakı anlaşma ve ışbırlıgı, sıyosal cerceveyı de oşarak, askerı dözeye kodar bıle ulaşmıştı Surıye reiımlnın ılerı çslenleri. bu ılışkı'eri daha da gelıştırmeye calışacaklarını ovünerek belırtıyorlordı. r FKÖ Bıhndiğl glbl Filistin Kurtuluş örgutu, Fllistln'de Araplarlo Yahudılenn eşıt haklarla yaşayacakları bT «Filistin Demokratık vs Layık Cumhurlyeti>nın kurulmasını önermekte ve b j nun mömkün oldugunu savunmaktadır. IsraII Ise. değışık topluluklorın yaşodıklorı ülkelerde ve bu arada Filıstın'de bu göruşun gecer II damcyofoğ nı kanıtlamak icın Lübnan'ı boi meys colışmaktadır. SURIYE KİMİN YANINDA? Sımdi Ise Lübran'da rollenn değıştiğmi ve Sunye reıimmın bu kez de Fılıstin'ın soğcı ve gerrcı lıderlıklerıni yanıno aldığını goruvoruz Bunlar, devrım volunda sılahlarıylo yurü mek ısteven ve ışpo1 o'tınaovı topraklan kurtarmoyo co'ısan savaşcıların dtrenışıni kırmokla gorevlendıren Sunve reıımi, eğer buqün soğcı Oücie'le carpısıyorsa bunu Lubnon'dakı hegemonyasını genışletmek ıçın ya pıyor. (Dış Haberler Servlsl) El Sevre (irak gazetesi) Lübnon do konlar hâlâ akmakta ve bu ulkedekı Arap halkımız hâla Surıye reıımin n va sağcı gucierın en acımosız soldırılarına uğ ramaktadır. Gercl Surl/e relımi Ile soğcı guc